Meldcode Huiselijke geweld en Kindermishandeling Vademecum voor beleid nr. 20
Pagina 2 van 7
Inhoud Inleiding... 4 Definities... 4 Stappenplan... 4 Individuele melding van een groepsleerkracht... 6 Verantwoordelijkheid van de stichting... 6 Adressen:... 7 Pagina 3 van 7
Inleiding In juni 2013 is van overheidswege de wetgeving omtrent huiselijk geweld en kindermishandeling van kracht. Deze wetgeving verplicht elke organisatie die met kinderen werkt een meldcode vast te stellen. Hoewel in binnen het SWV Rijnstreek hier afspraken over zijn gemaakt, lijkt het de stichting goed gezien het belang van dit onderwerp, ook zelf een document vast te stellen. In dit document wordt aangegeven hoe medewerkers van de stichting dienen te handelen bij een vermoeden van of constatering van huiselijk geweld of kindermishandeling. Definities Onder huiselijk geweld wordt verstaan: (Dreigen met) geweld, op enigerlei locatie, door iemand uit de huiselijke kring, waarbij onder geweld wordt verstaan: de fysieke, seksuele of psychische aantasting van de persoonlijke integriteit van het slachtoffer, daaronder ook begrepen ouderenmishandeling en eergerelateerd geweld. Tot de huiselijke kring van het slachtoffer behoren: (ex) partners, gezinsleden, familieleden en huisgenoten. Onder kindermishandeling wordt verstaan: Iedere vorm van een voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat, actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend, of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel, daaronder ook begrepen eergerelateerd geweld en vrouwelijke genitale verminking. Stappenplan De volgorde van handelen opschool in de groep is: Stap 1: In kaart brengen van signalen Breng de signalen die een vermoeden van huiselijk geweld of kindermishandeling bevestigen in kaart en leg deze vast. Leg ook de contacten over de signalen vast, evenals de stappen die worden gezet en de besluiten die worden genomen (leg direct een dossier aan noteer elke stap en overleg). Maak bij het signaleren van huiselijk geweld of kindermishandeling gebruik van een signalerings-instrument: zie hiervoor de website: www.handelingsprotocol.nl (Hier zijn de meest actuele protocollen te vinden, deze worden voortdurend op basis van onderzoek bijgesteld.) Betreffen de signalen (huiselijk) geweld of kindermishandeling gepleegd door een collega op school, meld de signalen dan direct bij je directeur. In dat geval is dit stappenplan niet van toepassing. Na melding overlegt de locatiedirecteur direct met de algemeen directeur over te nemen acties. Beschrijf de signalen zo feitelijk mogelijk. Worden ook veronderstellingen vastgelegd, vermeld dan uitdrukkelijk dat het gaat om een veronderstelling. Maak een vervolgaantekening als een veronderstelling later wordt Pagina 4 van 7
bevestigd of ontkracht. Vermeld de bron als er informatie van derden wordt vastgelegd. Leg diagnoses alleen vast als ze zijn gesteld door een bevoegde beroepskracht. Stap 2: Collegiale consultatie en zo nodig raadplegen van het Advies-en Meldpunt Kindermishandeling of het Steunpunt Huiselijk Geweld Bespreek de signalen met de IB-er en directeur. Vraag zo nodig ook advies aan het Advies-en Meldpunt Kindermishandeling of aan het Steunpunt Huiselijk Geweld. Stap 3: Gesprek met de ouders van de leerling Bespreek de signalen met de ouders. Heeft de school ondersteuning nodig bij het voorbereiden of het voeren van het gesprek met de ouders, raadpleeg dan een deskundige collega en/of het Advies-en Meldpunt Kindermishandeling of het Steunpunt Huiselijk Geweld. 1. leg de ouder het doel uit van het gesprek 2. beschrijf de feiten die zijn vastgesteld en de waarnemingen die zijn gedaan; 3. nodig de ouders uit om een reactie hierop te geven 4. kom pas na deze reactie zo nodig en mogelijk met een interpretatie van wat er is gezien, gehoord en waargenomen. In geval van vrouwelijke genitale verminking kun je daarbij de Verklaring tegen meisjesbesnijdenis gebruiken. Het doen van een melding zonder dat de signalen zijn besproken met de ouders, is alleen mogelijk als: de veiligheid van het kind, die van de leerkracht, of die van een ander of de school in het geding is en als er goede redenen zijn om te veronderstellen dat de ouder door dit gesprek het contact met de school zal verbreken. Stap 4: Weeg de aard en de ernst van het huiselijk geweld of de kindermishandeling Weeg op basis van de signalen, van het ingewonnen advies en van het gesprek met de ouders, het risico op huiselijk geweld of kindermishandeling. Weeg eveneens de aard en de ernst van het huiselijk geweld of de kindermishandeling. Maak bij het inschatten van het risico op huiselijk geweld of op kindermishandeling gebruik van een risicotaxatie-instrument. Stap 5: Beslissen: zelf hulp organiseren of melden Meent de school op basis van de afweging in stap 4, dat zij het kind en het gezin redelijkerwijs voldoende tegen het risico op huiselijk geweld of op kindermishandeling kunnen beschermen: organiseer dan de noodzakelijke hulp volg de effecten van deze hulp doe alsnog een melding als er signalen zijn dat het huiselijk geweld of de kindermishandeling niet stopt of opnieuw begint Kan het kind niet voldoende tegen het risico op huiselijk geweld of op kindermishandeling worden beschermd of twijfelt de school er aan dat voldoende bescherming hiertegen wordt geboden: meld je vermoeden bij het Advies-en Meldpunt Kindermishandeling of bij het Steunpunt Huiselijk Geweld sluit bij de melding zoveel mogelijk aan bij feiten en gebeurtenissen en geef duidelijk aan indien de informatie die de school meldt (ook) van anderen afkomstig is overleg bij de melding met het Advies-en Meldpunt Kindermishandeling of het Steunpunt Huiselijk Geweld wat je na de melding, binnen de grenzen van je gebruikelijke werkzaamheden, zelf nog kunt Pagina 5 van 7
doen om je leerling en zijn gezinsleden tegen het risico op huiselijk geweld of op mishandeling te beschermen Bespreek de melding vooraf met leerlingen vanaf 12 jaar: 1. leg uit waarom de school van plan is een melding te gaan doen en wat het doel daarvan is 2. vraag de leerling uitdrukkelijk om een reactie 3. in geval van bezwaren van de leerling, overleg op welke wijze de school tegemoet kan komen aan deze bezwaren 4. is dat niet mogelijk, weeg de bezwaren dan af tegen de noodzaak om de leerling te beschermen tegen het geweld of de kindermishandeling. 5. Doorloop het stappenplan vanaf stap 3 en doe een melding indien naar het oordeel van de school de bescherming van de leerling de doorslag moet geven Van contacten met de ouders over de melding kan de school afzien: als de veiligheid van de leerling, die van de leerkracht, of die van een ander of de school in het geding is; als er goede redenen zijn om te veronderstellen dat de ouder daardoor het contact met de school zal verbreken. Individuele melding van een groepsleerkracht Wanneer de individuele leerkracht tot de conclusie komt dat na overleg op school wordt besloten geen melding te doen, maar na persoonlijke afwegingen toch het belang van een melding noodzakelijk vindt, kan de leerkracht zelf het besluit nemen te melden. De leerkracht overweegt hierbij de directeur van de school hiervan in kennis te stellen, maar hoeft dit niet te doen. Verantwoordelijkheid van de stichting Om het voor de medewerkers mogelijk te maken om in een veilig werkklimaat huiselijk geweld en kindermishandeling te signaleren en om de stappen van de meldcode te zetten, draagt SPCO De Woudse Venen er zorg voor dat: binnen de stichting op elke school bekendheid wordt gegeven aan het doel en de inhoud van de Meldcode regelmatig een aanbod wordt gedaan van trainingen en andere vormen van deskundigheidsbevordering, de Meldcode aan sluit op de werkprocessen binnen de school de werking van de meldcode regelmatig wordt geëvalueerd en dat zo nodig acties in gang worden gezet om de toepassing van de Meldcode te optimaliseren medewerkers worden vanuit de stichting (ook juridisch) ondersteund, als zij door cliënten in of buiten rechte worden aangesproken op de wijze waarop zij de Meldcode toepassen Pagina 6 van 7
Adressen: AMK Nederland http://www.amk-nederland.nl/ Advies- en Meldpunt Kindermishandeling Zuid-Holland Bezoekadres Crabethpark 24, Gouda Postbus 370 2800 AJ Gouda (0182) 68 08 88 (0182) 68 08 89 Huiselijk geweld http://www.huiselijkgeweldhollandsmidden.nl/ Het Steunpunt Huiselijk Geweld Hollands Midden is bereikbaar: per telefoon: maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur op 0900-1 26 26 26 App: De Meldcode is ook als app te downloaden op: http://www.huiselijkgeweldhollandsmidden.nl/nieuws/hghm-nieuws/app-meldcode-als-geheugensteuntje Pagina 7 van 7