12 Digitale MOLEN fietsroutes routes afstanden tussen 30 en 56 km Makkelijk fietsen via knooppunten Fiets door alle 12 provincies De mooiste tochten van Nederland
Inhoud: Groningen Met deze route wordt u meteen getrakteerd op het uitzicht op maar liefst drie molens. Limburg Limburg is de provincie met de meeste watergedreven molens in Nederland. U start de fietstocht in het toeristische plaatsje Valkenburg, het fietshart van Limburg. Zuid-Holland Zuid-Holland wordt vaak 'het Molenrijk' genoemd. Niet voor niets, want de provincie heeft maar liefst 228 molens die worden behouden door een actief molenbeleid. Zeeland De route start bij een mooie typisch Hollande molen, Den Haas. Vervolgens fietst u richting Kerkwerve om via Mondriaanshoofd bij de volgende molen uit te komen. Noord-Brabant U start de route bij een ronde stenen stellingmolen genaamd d Onvermoeide. Na een restauratie is de molen sinds 1 september 2012 weer in gebruik en open voor bezichtigingen. Gelderland Deze prachtige route door Gelderland start in het plaatsje Harderwijk. Via het plaatje Staverden fiets u naar de eerste molen. Vervolgens gaat u richting Elspeet en Nunspeet. Utrecht Door prachtige groene natuur fietst u een waterrijke route met zicht op mooie Nederlandse polders en molens. Friesland Vanuit Koudum fietst u in noordoostelijke richting naar het plaatsje Gaastmeer. Vanaf hier is het water nooit ver weg. Drenthe U start deze fietsroute in Ruinen. Van hieruit fietst u een prachtige route langs enkele mooie molens in Drenthe en doorkruist u Nationaal Park Dwingelderveld. Een afwisselende route. Overijssel Deze route maakt twee keer gebruik van een pontje over de IJssel. Utrecht / Noord-Holland Onderweg passeert u enkele bijzondere molens. De molens zorgden vroeger voor drooglegging van het land en meelproductie. 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14-15 Uitgever Tjangja Galdeij Samenstelling en redactie Thomas Perik Vormgeving Marinka Huijssoon & Thomas Perik Beelden Istock, tenzij anders vermeld Informatie Senior Publications Nederland b.v. Amalialaan 126 H 3743 KJ Baarn Tel. 035 692 52 00 Copyright 2014 SPN b.v. Niets van deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Groningen 01 Slochteren - Poldermolens in waterrijk gebied - 34,3 km U start deze route in Slochteren: nationaal bekend als een plek waar gaswinning plaatsvindt. Deze route staat echter in het teken van een aantal bijzondere molens. Vanaf uw startpunt in Slochteren fietst u via Ruiten naar Froombosch. Op dit traject wordt u meteen getrakteerd op het uitzicht op maar liefst drie molens. Deze molens werden vroeger ingezet om het waterschap te bemalen. De Groote Polder-molen (de middelste van de drie molens) werd al in 1783 gebouwd met een scheprad met 28 schoepen. Hiermee kon onge- veer 60 m3 water per minuut anderhalve meter hoger worden verzet. U fietst verder langs het Foxholstermeer en rijdt in de richting van Groningen. U slaat af naar Harkstede en fietst door een waterrijke omgeving. Via de plaatsen Woudbloem en Denemarken komt u weer aan bij uw startpunt in Slochteren. Startunt: Noorderweg, Slochteren (VVV Slochteren) 48 46 35 36 37 8 80 82 58 40 41 43 99 45 46 48 4 fietsrouteboek
02 Limburg Valkenburg - Watermolenroute Zuid-Limburg - 54,4 km Limburg is de provincie met de meeste watergedreven molens in Nederland. U start de fietstocht in het toeristische plaatsje Valkenburg, het fietshart van Limburg. fietst richting Schin Op Geul waar u de eerste watermolen al tegenkomt. De Schaloen- U molen behoorde oorspronkelijk tot het naastgelegen kasteel Schaloen. Wanneer u verder fietst komt u door Gulpen, een klein gezellig dorpje met verschillende terrasjes, eetcafés en de Gulpener bierbrouwerij. In dit dorpje vindt u de Neubourgermolen. len in Pesaken en de Wingebergermolen in Epen. Het restaurant dat bij de Wingbergermolen hoort is perfect om even te pauzeren. Het terras ligt naast rivier de Geul en kijkt uit op de molen. Vanuit Epen fiets u door naar Mechelen waar u de Onderste Molen kunt bekijken. U fietst via Trintelen weer terug naar het beginpunt in Valkenburg. Startpunt: Steenstraat, Valkenburg 59 90 58 86 85 83 84 428 427 92 87 88 57 58 59 Vervolgens fietst u richting de Groenendaalsmofietsrouteboek 5
Zuid-Holland 03 Alblasserdam - Rondrit door het Molenrijk - 55,5 km Zuid-Holland wordt vaak het Molenrijk genoemd, en dat is niet voor niets. De provincie heeft maar liefst 228 molens die worden behouden door een actief molenbeleid. Tijdens deze route komt u dan ook vele molens tegen. Zoals de Kooiwijkse molen, de Broekmolen, de Oude Weteringmolen en De Liefde. De route start in Alblasserdam waarna u verder fietst richting Oud-Alblas en Vuilendam. Door de polder fietst u richting Papendrecht, waar u even kunt bijkomen van de tocht met een kopje koffie of een lekkere lunch in een van de horecagelegenheden. Vervolgens fietst u langs het water bij Kinderdijk weer terug richting uw startpunt. Startpunt: Tiendweg, Alblasserdam. 19 67 18 68 9 8 7 5 6 14 13 12 11 10 99 98 97 1 2 19 6 fietsrouteboek
04 Zeeland Zierikzee - Karakteristieke dorpen en molens - 56 km De route start bij een mooie typisch Hollande molen, Den Haas. Vervolgens fietst u richting Kerkwerve om via Mondriaanshoofd bij de volgende molen uit te komen. Molen de Zwaan is sierlijk hoog, en is gelegen in een zeer groene omgeving. Fietsen is daarom ook prachtig in deze regio. Onderweg fietst u door meerdere karakteristieke dorpjes zoals Scharendijke, Looperskapelle, Brijdorpe en Brouwershaven. Ook langs het water zijn verschillende molens te bewonderen. Tip: kijk voor vertrek welke molens open zijn voor een bezichtiging. Startpunt: Bolwerk, Zierikzee 8 85 6 86 92 91 88 82 83 87 96 97 95 94 61 62 4 5 7 8 fietsrouteboek 7
Noord-Brabant 05 Raamsdonksveer - d'onvermoeide-route - 51 km U start de route bij een ronde stenen stellingmolen genaamd d Onvermoeide. Na een restauratie is de molen sinds 1 september 2012 weer in gebruik en open voor bezichtigingen. Vervolgens fietst u richting het eerste knooppunt waarna u de dorpjes Raamsdonk en Waspik tegenkomt. Als u verder fietst komt u een prachtige Standermolen tegen. De molen Dye Sprancke komt uit het jaar 1747 en is op zaterdagen of op afspraak te bezoeken. Verder op de route komt u nog meer molens tegen in onder andere de plaatsjes Sprang, Kaatsheuvel en Dongen. Vanuit Dongen fiets u via S Gravenmoer weer richting het beginpunt. Startpunt: Windwang, Raamsdonksveer (molen: d'onvermoeide) 31 24 12 26 13 16 17 19 23 27 28 29 93 31 8 fietsrouteboek
06 Gelderland Harderwijk - Bijzondere korenmolenroute - 52,5 km Deze prachtige route door Gelderland start in het plaatsje Harderwijk. Via het plaatje Staverden fiets u naar de eerste molen. Vervolgens gaat u richting Elspeet en Nunspeet. Deze route leidt u langs een aantal bijzondere korenmolens in het noorden van Gelderland. U maakt een mooie rondrit en geniet van een mooi uitzicht wanneer u langs het Veluwemeer fietst. Om een bijzondere molen (De Duif) te bezoeken, moet u na Nunspeet bij knooppunt 82 even van de route afwijken. Fiets bij dit knooppunt naar de Mezenvergerweg waar de molen staat. Deze korenmolen was in vroegere tijden een onmisbaar onderdeel van de voedselvoorziening van het dorp. Vandaag de dag is de molen nog steeds in gebruik! Fiets daarna langs het prachtige Veluwemeer, waarna u weer terugfietst richting het startpunt in Harderwijk. Startpunt: Kampweg, Harderwijk. 10 11 50 51 85 84 83 86 87 89 88 73 72 71 57 83 82 81 80 79 55 11 10 fietsrouteboek 9
Utrecht 07 Tienhoven - Pittoreske molensroute - 41,9 km Vanaf het startpunt fietst u richting Oud- Zuilen. Tussen knooppunt 47 en 45 vindt u tegenover elkaar twee molens (Polder Buitenweg en Polder Westbroek). en waterrijke route met zicht op mooie Nederlandse polders en molens. Na vertrek E fietst u vanuit Tienhoven richting en door hartje Utrecht, de ideale plek voor een korte tussenstop of wat langere pauze. Wanneer u de route vervolgt passeert u de plaatjes Groenekan en Nieuwe Wetering. Door prachtige groene natuur fiets u verder richting Hollandsche Rading terug naar het startpunt in Tienhoven. Startpunt: Dwarsdijk, Tienhoven 49 48 47 45 53 28 90 91 92 94 97 98 99 92 93 48 49 10 fietsrouteboek
08 Friesland Koudum - Friese meren en molens - 41 km Vanuit Koudum fietst u in noordoostelijke richting naar het plaatsje Gaastmeer. Vanaf hier is het water nooit ver weg. Een eindje verder fietst u zelfs vlak langs de oevers van het Aldegeaster Brekken en de Flakke Brekken en passeert u twee bijzondere molens (Doris Mooltsje en de romp/het restant van de molen bij Nijhuizum. Via Nijhuizum fietst u naar Workum en aansluitend via een landinwaarste route in de richting van Hindeloopen, waar u eventueel een uitstapje kunt maken naar de oevers van het IJsselmeer. Door de polders gaat het vervolgens verder naar uw startpunt bij de molen in Koudum. Startpunt: Molenbuurt, Koudum (Molen De Vlijt) 12 31 94 15 95 23 34 33 32 16 6 4 17 18 21 19 96 95 94 12 fietsrouteboek 11
Drenthe 09 Ruinen - Dwingelderveld en molens - 49,6 km U start deze fietsroute in Ruinen. Van hieruit fietst u een prachtige route langs enkele mooie molens in Drenthe en doorkruist u Nationaal Park Dwingelderveld. Een afwisselende route die het mooiste van Nederland combineert. Vanuit Ruinen fietst u al snel langs de molen de Zaandplatte, een korenmolen. Vroeger stonden in Ruinen maar liefst 13 molens, waarvan alleen dit exemplaar behouden is gebleven. De molen dateert van 1789 of zelfs eerder. De route vervolgt door het Nationaal Park Dwingelderveld, met prachtige natuur en via kleine dorpjes komt u aan in Diever. Vanaf hier bent u weer op de terugweg, langs mooie heidevelden en bosgebieden, waarna u via Havelte weer aankomt bij uw startpunt in Ruinen. Startpunt: Brink, Ruinen 53 54 57 83 86 84 78 79 80 75 77 3 52 8 11 7 6 50 65 55 82 53 12 fietsrouteboek
10 Overijssel Wijhe - Pontjes- en molenroute - 36,1 km Geniet van mooie vergezichten, het varen met een pontje over de IJssel en diverse bijzondere molens op de route. Ervaar onderweg de gezellige dorpen. Deze route maakt twee keer gebruik van een pontje over de IJssel. Zorg daarom dat u wat kleingeld op zak heeft. U fietst vanaf het Touristisch Opstappunt (TOP) in Wijhe zuidwaarts langs de IJssel met zicht op de uiterwaarden en de rivier naar Olst. In Olst vindt u de molens Bökkers Mölle en het restant van de Böksemolen. Hier neemt u het pontje naar de overkant richting Welsum. In Welsum ziet u de molen Houdt Braef Stant, waarna u aan de andere kant van de IJssel verder zuidwaarts fietst. Via een mooie route komt u aan in Oene, waar de molen Werklust te zien is. Via Veessen rijdt u weer naar Wijhe. Om bij uw startpunt terug te komen neemt u weer een pontje over de IJssel. Startpunt: Veerweg, Wijhe (TOP Wijhe) 30 38 59 56 71 70 89 88 68 67 69 93 97 51 31 32 30 fietsrouteboek 13
Utrecht 11 Woerden - Molens rond Woerden en Schoonhoven - 51,8 km Fiets door de mooie omgeving van Woerden en de Krimpenerwaard. U passeert tijdens deze route enkele mooie molens, terwijl u geniet van echte Hollandse vergezichten. De eerste molen die u passeert is de molen van Papekop en Diemerbroek en was tevens seinmolen voor de boezem van het Groot-Waterschap van Woerden. Hij werd in 1875 gebouwd na het afbranden van zijn voorganger op 7 november 1874. Onderweg passeert u nog enkele andere bijzondere molens. De molens zorgden vroeger voor drooglegging van het land en meelproductie. Onderweg geniet u van prachtige vergezichten. En bezoek een van de vele ambachtsbedrijven langs de route bezoeken waar bijvoorbeeld nog de echte Goudse kaas geproefd kan worden. Startpunt: Waardsebaan, Woerden. 68 27 96 30 37 50 35 34 12 11 13 55 54 91 92 93 94 69 70 68 14 fietsrouteboek
12 Noord-Holland Alkmaar - Molens rond Alkmaar - 43 km In de omgeving van Alkmaar zijn tientallen molens te vinden. Tijdens deze route passeert u er een aantal van. Eventueel kunt u zelfs een uitstapje naar zee maken. Geniet van een mooie route langs ruim vijftien poldermolens in de omgeving van Alkmaar. Verder fietst u door de dorpen Bergen en kleine plaatsen zoals Schermerhorn, Ursem, Stompetoren en Oterleek. Met name de binnenkruier is een type molen die vrijwel uitsluitend voorkomt in Noord-Hol- land, vooral boven het Noordzeekanaal. De molens hebben vaak grote invloed gehad op de ontstaansgeschiedenis van het landschap. Sommige van de molens zijn te bezichtigen en soms zelfs ingericht als museum. Startpunt: Clarissenbolwerk, Alkmaar 73 6 7 49 71 72 51 52 2 1 27 79 78 50 74 73 fietsrouteboek 15
extra met 12 uitkniproutes Groningen 01 Slochteren - Poldermolens in waterrijk gebied - 34,3 km 48 46 35 36 37 8 80 82 58 40 41 43 99 45 46 48 Zuid-Holland 03 Alblasserdam - Rondrit door het Molenrijk - 55,5 km 19 18 9 8 7 5 6 67 68 14 13 12 11 10 99 98 97 1 2 19 Noord-Brabant 05 Raamsdonksveer - d'onvermoeide-route - 51 km 31 12 13 16 17 19 23 24 26 27 28 29 93 31 Limburg 02 Valkenburg - Watermolenroute Zuid-Limburg - 54,4 km 59 58 85 83 84 428 427 92 90 86 87 88 57 58 59 Zeeland 04 Zierikzee - Karakteristieke dorpen en molens - 56 km 8 6 92 91 88 82 83 85 86 87 96 97 95 94 61 62 4 5 7 8 Gelderland 06 Harderwijk - Bijzondere korenmolenroute - 52,5 km 10 11 50 51 85 84 83 86 87 89 88 73 72 71 57 83 82 81 80 79 55 11 10
Utrecht 07 Tienhoven - Pittoreske molensroute - 41,9 km 49 48 47 45 53 28 90 91 92 94 97 98 99 92 93 48 49 Drenthe 09 Ruinen - Dwingelderveld en molens - 49,6 km 53 54 57 83 86 84 78 79 80 75 77 3 52 8 11 7 6 50 65 55 82 53 Utrecht 11 Woerden - Molens rond Woerden en Schoonhoven - 51,8 km 68 96 37 50 35 34 12 27 30 11 13 55 54 91 92 93 94 69 70 68 Friesland 08 Koudum - Friese meren en molens - 41 km 12 94 95 23 34 33 32 31 15 16 6 4 17 18 21 19 96 95 94 12 Overijssel 10 Wijhe - Pontjes- en molenroute - 36,1 km 30 38 59 56 71 70 89 88 68 67 69 93 97 51 31 32 30 Noord-Holland 12 Alkmaar - Molens rond Alkmaar - 43 km 73 6 7 49 71 72 51 52 2 1 27 79 78 50 74 73 extra met 12 uitkniproutes