Kompas hondenadviesbureau Geeft richting aan hondengedrag
In de eerste drie maanden moet de hond wennen aan alles wat hij in zijn leven zou kunnen tegenkomen. Na die eerste drie maanden volgt een tweede socialisatieperiode, waarin al die confrontaties nog eens herhaald moeten worden. Een goede socialisatie leidt tot een stabiele, zekere hond, die niet snel door angst of onzekerheid over zal gaan tot ongewenst gedrag zal zoals blaffen of bijten. 2
De baas is bij die socialisatie zijn steun en toeverlaat: Hij zorgt voor een veilige uitgangspositie; Hij zorgt voor positieve ervaringen; Hij troost niet, maar zorgt voor steun, afleiding en beloning; Hij voorkomt overprikkeling! 3
De hond moet o.a. kennis maken met: Mensen in alle soorten, maten, leeftijden, kleuren, en met alle soorten kleding, schoenen, jassen en hoofdeksels en met rolstoelen, wandelstokken, paraplu s en rollators. Honden in alle soorten, maten, leeftijden en in allerlei situaties. Allerlei andere dieren, zoals katten, vogels, geiten, paarden. Allerlei omgevingen zoals verschillende huizen, straten, schoolpleinen, winkelcentra, markt, dierenarts, trimsalon. Allerlei vervoermiddelen, zoals auto, trein, bus, metro. Allerlei geluiden, zoals verkeer, kinderen, gereedschap, bellen, klokken, muziek, vuurwerk, onweer. Allerlei aanrakingen, van de baas op alle delen van het lichaam, voor controle, verzorging, tandenpoetsen en behandelingen. Allerlei soorten van benaderingen door vreemden, zoals plotseling aanhalen en acties van dierenarts en trimmer. 4
De rol van de baas bij socialisatie: Zorgen voor de kennismaking met alles wat is genoemd, maar DOSEER zorgvuldig: niet overprikkelen! Zorgen voor een uitgebalanceerd programma, dus niet op één dag een schoolplein en de markt en het uitlaatveldje. Zorgen voor positieve ervaringen, dus zelf positief zijn, belonen, afleiden en bij angst of onzekerheid (let op stress-signalen) niet troosten maar de context veranderen door bijv. afstand te nemen. Zorgen voor een goede, veilige uitgangspositie: Als de hond nog klein is, draag dan de pup bij het schoolplein, op de markt of in de bus. Begin bij nieuwe confrontaties op een veilige afstand en verklein die alleen als de hond het aankan. (Let op stress-signalen.) 5
De wereld is één grote hoeveelheid prikkels van geur, geluid, kleur, beweging, uitdaging, bedreiging, verlokking etc. Alle ervaringen moeten worden verwerkt: Soms gaat de pup zitten: hij laat alles op zich inwerken! Soms wil de pup naar huis: hij heeft genoeg gehad en wil rust! Geef de pup voldoende rust (20 tot 23 uur!) om alle ervaringen te verwerken. Alles moet vanuit het werkgeheugen worden opgeslagen op de harde schijf. Dat kost tijd en energie. Stoor een rustende pup nooit, die is hard aan het werk! Doseer het socialiseren dus zorgvuldig! 6
voorbeeld De hond ziet voor het eerst bijv. een man met een helm: Vraag de aandacht van de hond en beloon; Hé, man met helm levert voer op! Spreek de hond rustig toe; Praat rustig met de man met de helm; Mijn baas is niet bang voor de man met de helm, dus ik ook niet. Vraag of de man met de helm de hond een beloning wil geven als deze zonder angst naar de man toe wil gaan en/of zich laat benaderen. (Evt. zonder helm en aan de helm laten snuffelen.) Dat is leuk, een man met helm levert voer op en snuffelen aan de helm ook! Ik ben dol op een man met een helm! 7
voorbeeld Onweer Beheers je eigen schrikreacties en ga rustig door met wat je aan het doen was. De baas reageert niet, dus het zal wel niets bijzonders zijn. Ga een leuk spelletje spelen met de hond. Onweer levert een leuk spelletje op, hoera!!! Geef de hond een lekkere kluif Onweer levert een lekkere kluif op! Kan het niet wat vaker onweren? 8
voorbeeld Voordeurbel Reageer als de bel gaat heel rustig. Meestal springen we op en reageren opgewonden, de hond ervaart dat alsof er iets heel spannends (gevaarlijks?) gaat gebeuren en raakt ook opgewonden, gaat blaffen e.d. Wij reageren dan met Nee, stil, hou op, laag, nee, LAAG zeg ik, schiet op, ga weg! en vergroten dus de opwinding, want de hond gaat daarin vanzelf mee! Roep de hond bij je, vraag aandacht en stuur hem rustig naar zijn plaats, evt. met een beloning; De bel gaat, maar als ik in mijn mand ga liggen levert dat wat lekkers op. Ga rustig naar de deur en probeer eigen opwinding en die van het bezoek te temperen, vraag het bezoek de hond te negeren. De hond wordt pas begroet als de rust is weergekeerd. Leuk, de bel en bezoek! En als ik blijf liggen dan krijg ik lekkers, aandacht en knuffels! 9
is dus: De hond in alle rust laten kennismaken met onze wereld; De hond alle tijd gunnen om alles te verwerken; Leren de hond goed te lezen, zodat je kunt zien wanneer de hond iets spannend vindt of overprikkeld raakt. Kijken naar je eigen reacties op bijv. hard geluid, onweer, de voordeurbel, grote honden e.d. en deze reacties zo nodig aanpassen! Zorgen dat de pup kan opgroeien tot een evenwichtige hond die zich kan gedragen in onze mensenwereld vol prikkels, geuren, geluiden, uitdagingen, bedreigingen en verlokkingen 10
Contactgegevens Ondine de Hullu Register bedrijfsfysiotherapeut Kynologisch instructeur en gedragsdeskundige Oranjelaan 7 2231 DE Rijnsburg E: info@de-hullu.nl T: 071-301 66 32 M: 06 22 44 31 65 KvK: 33283147 IBAN: NL10 INGB0 007536643 t.n.v. Kompas Fysio 11