Het containerpark Een start, geen stort!
Inhoudsopgave Welkom 3 Tips voor minder afval 4 Recyclage op het containerpark 10 Tabel afvalsoorten 12 Gebruik van het containerpark (om uit te nemen) 15 Inzameltips 20 Reglementen 21 De vervuiler betaalt 24 Betaalde containerparken in Vlaanderen 28 Hoe? Zo! 29 Voor meer informatie 32
Welkom Beste inwoners, Afval Niemand geeft er graag geld aan uit, maar toch wil iedereen het zo snel mogelijk het huis uit. Hierbij steekt ILvA je graag een handje toe. ILvA is een samenwerkingsverband van 12 gemeenten. Aalst, Denderleeuw, Erpe-Mere, Geraardsbergen, Haaltert, Herzele, Kluisbergen, Lede, Ninove, Oosterzele, Sint-Lievens-Houtem en Zottegem bundelen in ILvA hun krachten om de inzameling en de verwerking van jouw huishoudelijk afval op de beste en goedkoopste manier aan te pakken. Zo haalt ILvA huis-aan-huis GFT, restfractie, grof huisvuil, papier, glas, PMD en snoeihout selectief op. De data van ophaling van deze fracties staan vermeld op de ophaalkalender en zijn ook terug te vinden op de website van ILvA (www.ilva.be). Tevens verzorgt ILvA de exploitatie van de containerparken van de aangesloten gemeenten en de verwerking van het ingezamelde afval op de meest economische manier, zodat de kosten voor de deelnemende gemeenten beperkt blijven. In samenspraak met de gemeenten past ILvA voor het inzamelen van afval in het hele werkingsgebied éénzelfde diftarsysteem toe waardoor het principe de vervuiler betaalt wordt gehanteerd. Hoe alles specifiek in zijn werk gaat, kan je terugvinden in deze brochure. In toepassing hiervan wordt het gebruik van de containerparken vanaf juli ook betaald. Elke inwoner kan nog steeds een bepaalde hoeveelheid afvalstoffen per kalenderjaar gratis aanbrengen. Nieuw is dat ook zelfstandigen en KMO s welkom zullen zijn op het containerpark. Zij kunnen door middel van een speciale bezoekerspas hun afval op de containerparken kwijt tegen betaling en ontvangen hiervoor na elk kwartaal een verzamelfactuur. In deze brochure lees je ook met welke afvalsoorten je terecht kan op de containerparken, welke regels je er in acht moet nemen en welk betaalsysteem er wordt toegepast. Je vindt er ook tips voor minder afval en nuttige informatie over jouw containerpark. ILvA heet je alvast welkom. 3
Tips voor minder afval Afval voorkomen verdient voorrang. Het is dan ook niet toevallig dat de Tips voor minder afval helemaal vooraan in de brochure staan. Ieder van ons produceert gemiddeld ruim één kilogram afval per dag. Pas wanneer we er flink voor moeten betalen, worden we er ons van bewust dat het zo niet verder kan. Maar dat vraagt een grote en volgehouden inspanning. Het volstaat dikwijls om bij het aankopen even na te denken over het aandeel afval dat tussen onze aankopen zit. Algemeen kunnen de aankopen zelf beter gericht worden naar duurzame dingen, zodat we zaken en toestellen langer kunnen gebruiken vóór ze afval worden. Maar ook bij de verpakkingen kunnen we veel afval besparen. Wie afval vermijdt, hoeft het niet kwijt! Liever geen reclamedrukwerk 4 Bij vele mensen belandt het reclamedrukwerk onmiddellijk in de papiermand. Je zou nochtans heel wat afval kunnen beperken door een zelfklever op je brievenbus te kleven. Deze klever kan je bekomen bij je gemeentebestuur. Je kan ook je naam op de Robinsonlijst laten plaatsen. Zo ontvang je geen geadresseerd reclamedrukwerk meer. Je kan daarvoor schrijven, bellen of faxen naar: Belgisch Direct Marketing Verbond Bureau & Design Center Tel. 0800/09 18 86 02/477 17 97 Heizel Esplanade bus 45 Fax. 02/479 06 79 1020 Brussel E-mail: info@bdma.be
Afvalarm winkelen Je kan veel afval vermijden tijdens het winkelen. Een zeer groot deel van het afval dat in jouw huisvuilzak belandt, bestaat uit verpakkingen. Een heleboel producten zijn twee tot driemaal verpakt, terwijl er voldoende (minder verpakte) alternatieven zijn. Zo zorgen verse groenten en fruit voor minder verpakking dan voorverpakte. Wanneer je oplet op de hoeveelheden die je koopt, breng je niet méér mee dan je nodig hebt. Het teveel belandt toch vaak in de vuilnisbak. Let vooral ook op de vervaldata. Zo vermijd je dat je producten moet weggooien voordat je ze kan opgebruiken. Wist je dat een gezin per jaar gemiddeld voor 330 aan voedsel weggooit? Kies voor duurzame producten in plaats van voor producten met een korte levensduur. Koop bijvoorbeeld herlaadbare batterijen in plaats van wegwerpbatterijen of spaarlampen in plaats van gloeilampen. Kies flessen met statiegeld in plaats van wegwerpverpakkingen. Voor was-, afwas- en kuisproducten is het milieuvriendelijker te kiezen voor hervulbare verpakkingen. Ook bij het thuisbewaren van producten kan je afval vermijden. Kies voor opbergdozen in plaats van aluminium- of huishoudfolie. Aan de kassa wordt alles vaak nog eens verpakt in plastiekzakjes, terwijl een boodschappentas of een krat een milieuvriendelijker alternatief is. Durf gerust tegen de winkelier zeggen dat je geen plastiekzakjes wenst. 5
Afvalarm tuinieren Ook je tuin is vaak een grote bron van afval. Denk maar aan de grote hoeveelheden grasmaaisel en snoeiafval. Composteren hoort bij iedere tuin. Zo maak je van het afval uit je eigen tuin een nuttige bodemverbeteraar. Hou rekening met de vorm en het volume die de bomen en struiken in je tuin na een aantal jaren zullen innemen. Als je voldoende ruimte voorziet hoef je minder te snoeien. Dode bladeren mag je gerust laten liggen, de natuur maakt er na verloop van tijd plantenvoedsel van. Gazonmaaisel is een goede bemester, rijk aan stikstof en je kan het makkelijk uitstrooien tussen je planten of in de moestuin. Kies voor een mulchmaaier, een grasmaaier die het gras extra fijn versnippert. Het versnipperde gras mag je op het gazon laten liggen: het verteert en het wordt voedsel. Ook kippen zijn uitstekende afvalverwerkers en zorgen zelfs nog voor eieren. Thuiscomposteren Nergens ter wereld wordt meer gecomposteerd dan in Vlaanderen. Niet minder dan één Vlaming op drie doet actief aan thuiscomposteren, en dit om verschillende redenen. Door thuis te composteren kan je vooreerst flink besparen op afvalkosten. Compost is bovendien een bron van humus, ideaal voor de moestuin én de siertuin. 6
Tot slot is composteren helemaal niet moeilijk. Enkele eenvoudige regeltjes en een minimum aan aandacht volstaan om een compostvat of bak probleemloos te laten functioneren. Composteerbaar Schillen van citrusvruchten en ander fruit Aardappelschillen en andere groenteresten Eierschalen Doppen van noten Keukenrolpapier Beperkte hoeveelheden etensresten en brood Verwelkte snijbloemen Haagscheersel Grasmaaisel Versnipperd snoeihout Plantenresten uit moes- en siertuin Onkruid Stro en hooi Herfstbladeren en dennennaalden Mest van planteneters Zaagmeel en houtkrullen Theebladeren en zakjes Koffiedik met (papier)filter Niet of moeilijk composteerbaar Timmerhout en grof ongesnipperd snoeihout Beenderen en dierlijk afval Aarde en zand Saus, vet en olie Uitwerpselen van honden en katten Kattenbakvulling Wegwerpluiers Stof uit de stofzuigerzak Houtskool Kunststof Metaal en blik As van de open haard Voor meer informatie kan je steeds terecht bij een compostmeester in je buurt. Compostmeesters zijn vrijwilligers die opgeleid werden om andere burgers te voorzien van de nodige raad en daad bij het thuiscomposteren. Vraag ernaar bij je milieuambtenaar. Volledige informatie over thuiscomposteren vind je ook in de themabrochures van OVAM. Deze zijn verkrijgbaar bij de milieudienst van je gemeente of via de OVAM-website: www.ovam.be Ook op de website www.thuiscomposteren.be vind je heel wat nuttige info. 7
Kringwinkels Duiken er bij de grote kuis een heleboel zaken op die voor jou niet meer bruikbaar zijn of ben je uitgekeken op je oude spullen, gooi ze dan niet weg. Wanneer het nog bruikbare goederen zijn, haalt een kringwinkel deze gratis bij je op. Let wel op: de ophaaldienst neemt enkel herbruikbare goederen mee. 8 Meubelen Elektrische toestellen Kleding Textiel Huisraad Siervoorwerpen Gereedschap Boeken Platen Speelgoed Fietsen Wordt aanvaard zitmeubilair, kasten, slaapkamermeubelen, tuinmeubelen, keukenkasten,.. koelkasten, diepvriezers, wasmachines, radio s, luidsprekers, videorecorders, televisies, platenspelers, kinder- en volwassenkleding, schoenen, lakens, dekens, gordijnen,.. servies, glaswerk, potten en pannen, keukengerij,.. spiegels, kaders, vaasjes, beelden, hamer, spade, boormachine, schoffel,.. Wordt niet aanvaard - zetels met gescheurde of vervuilde kussens - onvolledige meubelen - zwaar beschadigde goederen - Klein Gevaarlijk Afval, glas, steenslag, sloopafval,.. - gerief dat niet herbruikbaar is
Na sortering en enkele kleine herstellingen worden de goederen in de kringwinkel opnieuw te koop aangeboden aan zeer aantrekkelijke prijzen. Op deze manier realiseren de kringwinkels drie doelstellingen: - het verkleinen van de afvalberg - het tewerkstellen van laaggeschoolden en langdurig werklozen - het aanbieden van goedkope goederen aan particulieren In het werkingsgebied van ILvA zijn drie kringwinkels actief. Samen exploiteren zij acht vestigingen: Kringwinkel Teleshop Aalst Alfred Nichelsstraat 14 te 9300 Aalst Louis D Haeseleerstraat 45 te 9300 Aalst Kasteeldreef 26 te 9340 Lede Tel. 053/78 61 73 Kringwinkel t Vierkant Ninove & Geraardsbergen Oude Kaai 11 te 9400 Ninove Graanmarkt 21 te 9400 Ninove Tel. 054/32 05 00 Abdijstraat 4 B te 9500 Geraardsbergen Bevrijdingstraat 3 B te 9550 Herzele Tel. 054/41 54 89 Kringwinkel Vlaamse Ardennen Elenestraat 180 te 9620 Zottegem Tel. 055/38 58 78 9
Recyclage op het containerpark Als je geen afval kan vermijden, geef je best de grondstoffen een tweede kans. Doe mee aan de selectieve huis-aan-huisinzameling of kom naar het containerpark. Het containerpark is geen afvaldepot maar een verzamelplaats voor recycleerbare materialen, die van daaruit naar verschillende verwerkers worden vervoerd. Al deze afvalsoorten worden verwerkt in gespecialiseerde installaties. Zo worden recycleerbare afbraakmaterialen nieuwe bouwstoffen, wordt tuinafval compost via de composteringsinstallatie en wordt oud papier herboren in golfkarton. Uit schroot en blikjes worden metalen voorwerpen gemaakt en uit PET-flessen zelfs warme truien. Zo krijgt jouw goed gesorteerd huishoudelijk afval een nieuw leven in andere producten. Alle materialen die kunnen gerecupereerd of economisch gerecycleerd worden of uit milieuhygiënische overwegingen uit het huisvuil moeten verwijderd worden, mogen op het containerpark aangeboden worden. Bepaalde recycleerbare materialen, zoals GFT, worden niet aanvaard op het containerpark, maar kunnen meegegeven worden met de huisaan-huisinzameling. Belangrijk te onthouden is ook dat een vuilniszak of alles wat daar in thuis hoort niet welkom is op het containerpark. Dit huisvuil dient meegegeven te worden met de huis-aan-huisinzameling. 10
Op de ILvA-containerparken worden momenteel zevenentwintig fracties huishoudelijk afval selectief verzameld. Daarbij is zorgvuldigheid het motto. Hoe minder vreemd afval in een fractie, hoe gemakkelijker de recyclage verloopt. In elk geval moet duidelijk zijn: het container-park is geen stort, maar een start in de eerste plaats naar hergebruik en recyclage. Op de volgende pagina s vind je een tabel met afvalsoorten die wel/niet toegelaten zijn op het containerpark en welk nieuw leven hen dankzij jou beschoren is. Deze lijst is niet limitatief. 11
Toegelaten Een nieuw leven als Niet toegelaten AEEA - alle elektrische huishoudtoestellen - televisie, radio, video,.. - computer Rubberbanden - banden van personenwagens - fietsbanden - motorbanden Glas - wit hol glas - groen hol glas - bruin hol glas - vlak glas Grof huisvuil - meubilair - ramen, deuren (kunststof) - andere grote niet-recycleerbare voorwerpen - metaal, isolatiemateriaal, kunststof, elektronische onderdelen - nieuwe banden - onderlaag tapijt - verkeerspaaltjes - flessen - bokalen - vlak glas - gesloopte toestellen - losse onderdelen - velgen (horen bij schroot) - vrachtwagenbanden - tractorbanden - autoruiten - spiegels - keramiek - brilglazen - kristal - lampen - energie uit verbranding - houten of metalen voorwerpen als hout of metaal te recycleren Grond - grond vrij van onzuiverheden Hout - gemengd hout - panelen - vezelplaten - aanvulgrond - vervuilde grond - hardboard - unalitplaten - rot hout - snoeihout of stronken
Toegelaten Een nieuw leven als Niet toegelaten Isomo - zuivere, droge, witte en geurvrije isomo - vulstof voor licht beton - isomo - verpakkingschips - fruit- of vleesschaaltjes KGA - verf en verfblikken - insecticiden - batterijen - lijmresten - cosmeticaresten - TL-lampen - röntgenfoto s - zware metalen - glas - schroot - zilver - energie uit verbranding - lege verpakkingen van afwasmiddelen, shampoo, wasmiddel - gloeilampen Kunststoffolie - alle soepele verpakkingsfolies (bezemschoon) - nieuwe folie - vleesverpakkingen - landbouwfolie Motorolie - motorolie - brandstof - frituurvet - frituurolie - fondueolie Papier Karton - kranten - tijdschriften - reclamedrukwerk - verpakkingspapier - karton - oude boeken - golfkarton - toiletpapier - keukenrol - schrijf- en tekenblokken - krantenpapier - behangpapier - carbonpapier - plasticfolies - isomo - drankkartons - ringmappen - papier met vetvlekken of lijm
Toegelaten Een nieuw leven als Niet toegelaten Plantaardige oliën en vetten - frituurvet - frituurolie - fondueolie - cosmetica, zeep, schoensmeer - biodiesel - motorolie PMD - plastic flessen en flacons - blikken - drankkartons - spuitbussen van cosmetica en voedingsmiddelen - kroonkurken - kleren, zetel- en stoelbekleding - platen voor meubelen, paletten - metalen voorwerpen - papier - buizen - plastic flessen - botervlootjes - folies - sterk bevuilde verpakkingen - plastic emmer - wasmand - plastic zak - yoghurtbekertjes Schroot - metalen - koekentrommels - rekken - roosters - ijzerdraad - fietsen - nieuwe metalen voorwerpen - blik - koelkasten - diepvriezers Snoeimaterialen - boomwortels - heesters - takken - bodembedekker - compost - GFT-afval - stukken boom
Gebruik van het containerpark Tarieven gezinnen (per kalenderjaar) 0 100 kg 0/kg 101 kg 600 kg 0,05/kg 601 kg 1000 kg 0,1/kg boven 1000 kg 0,2/kg Elk gezin - krijgt 100 kg vrijstelling per kalenderjaar, ook in 2005. - kan dus jaarlijks de eerste 600 kg naar het containerpark brengen voor een vergoeding van slechts 25. Om mee te nemen naar het containerpark.
IN 1 Stap 1: De ingangszuil - Breng je identiteitskaart in de ingangszuil in. - Je naam en je eventueel openstaande rekening verschijnen op de display. - Betaal indien nodig eerst je rekening met Proton of met munten. Doe je dit niet, dan krijg je geen toegang tot het containerpark. Stap 2: Welk soort afval - Geef via de Ja- of Nee-knop aan of je ook niet-recycleerbaar afval mee hebt. 2 3a 3b Niet-recycleerbaar afval: - Grof huisvuil dat niet volledig bestaat uit hout of uit metaal (moet in de pers) - Spiegels, pyrexglas, vervuild serreglas, glazen siervoorwerpen - Gipsplaten (Gyproc) - Cementgebonden asbestproducten (Eternit) - Lichtbeton/cellenbeton (Ytong, Poroton) - Spoorwegbielzen - Afgekapt plakwerk of zakken verhard cement - Arcopal-producten - Geperst karton (Unalit) - Roofing, golfplaten Stap 3: Toegang via de weegbrug - Neem het ticket uit de zuil. - Hou dit bij voor latere identificatie aan de uitgang. - De eerste slagboom gaat open. - Je kan de weegbrug oprijden. - De wagen wordt gewogen met bestuurder en passagiers erin. - Blijf midden de weegbrug staan tot de tweede slagboom open gaat. - De tweede slagboom gaat open. - Je kan van de weegbrug het containerpark oprijden.
UIT 4a Stap 4: Uitgang via de weegbrug - Deponeer je afval in de daartoe voorziene containers. - Bij moeilijkheden zal de parkwachter je verderhelpen. - Als je afval gedeponeerd is, rijd je naar de UIT-zone. - Rij de tweede weegbrug op. - Breng je ticket in de kaartlezer in. - Je wagen wordt opnieuw gewogen, zonder lading maar met de oorspronkelijke passagiers. 4b - Het te betalen bedrag verschijnt op de display van de uitgangszuil. - Betaal het gevraagde bedrag met Proton of met munten. 4c - Je kan het containerpark éénmaal verlaten zonder te betalen. Er wordt je dan wel een extra vergoeding van 5 aangerekend. Druk hiervoor op de kredietknop. De volgende keer moet je eerst je openstaande schuld betalen alvorens toegang te krijgen tot het containerpark. - Indien je teveel hebt betaald, wordt het tegoed bijgehouden voor je volgend bezoek. 4d - Bij betaling ontvang je op verzoek een betalingsbewijs (druk op de zwarte knop). - De slagboom opent zich en je kan het containerpark verlaten.
Nieuwe inwoners Nieuwe gezinnen die meteen gebruik willen maken van het containerpark kunnen bij hun inschrijving op de gemeente een activatiekaart krijgen. Deze activatiekaart is één maand geldig, maar geeft nog geen mogelijkheid om van de vrijstelling gebruik te maken. Niet-Belgen Voor gezinnen die geen Belgische identiteitskaart hebben, zal een andere procedure gelden. Van ILvA zullen zij een bezoekerskaart toegestuurd krijgen korte tijd nadat hun gezin in het rijksregister is opgenomen. Het systeem werkt op dezelfde manier als bij gebruik van een identiteitskaart, alleen wordt bij het binnenrijden deze elektronische kaart ingegeven. Eigenaars tweede verblijven Gezinnen van buiten het ILvA-werkingsgebied die hier een tweede verblijfplaats hebben, kunnen bij de gemeente een bezoekerskaart afhalen. Deze bezoekerskaart is één jaar geldig en wordt elk jaar opnieuw geactiveerd. Het systeem werkt op dezelfde manier als bij gebruik van een identiteitskaart, alleen wordt bij het binnenrijden deze elektronische kaart ingegeven. KMO s KMO s zijn ook welkom op het containerpark, onder bepaalde voorwaarden: - Ze brengen enkel met huishoudelijk afval vergelijkbaar bedrijfsafval mee. - Ze schaffen zich een KMO-bezoekerskaart aan bij ILvA ( 40 per volledig kalenderjaar of 10 per resterend begonnen kwartaal) om de administratiekosten te dekken. Deze kaart moet elk jaar opnieuw geactiveerd worden door een nieuwe betaling, anders wordt de toegang geweigerd. - Na elk kwartaal zullen zij een factuur ontvangen. - KMO s hebben geen recht op 100 kg vrijstelling. De KMO-bezoekerskaart dienen zij aan te vragen bij ILvA. Dit kan telefonisch op het nummer 053/85 85 45 of via mail op KMO@ilva.be met vermelding van naam, adres en BTW-nummer. Het systeem werkt op dezelfde manier als bij gebruik van een identiteitskaart, alleen wordt bij het binnenrijden deze elektronische kaart ingegeven.
Toegelaten Een nieuw leven als Niet toegelaten Steenpuin Beton - steenafval - bouwmaterialen - bakstenen - metselwerk - tegels - steenslag voor wegenaanleg - keien en zand voor in funderingsbeton - breekzand - spiegels - glas - plastic - werfafval - siliconenspuiten Textiel Leder - kledingstukken - huishoudlinnen - schoeisel Tuinafval - gras - bladeren - kleding of schoeisel voor hergebruik - bodemverbeteraar - compost - niet-herbruikbare kleding of schoeisel - GFT-afval Bloempotten Plantentrays - bloempotten en bloembakken in kunststof - plantentrays die als verpakking gebruikt worden - bloempotjes - stenen of keramieken bloempotten
Inzameltips Sorteer je afval op voorhand reeds per soort. Zo voorkom je onnodig heen- en weergeloop en geraak je vlot en op een correcte manier van de verschillende afvalsoorten af. Opgelet! Op het containerpark is de definitie van wat mag worden aangeboden bij het grofvuil strikter dan huis-aan-huis. Grofvuil moet op het containerpark voorgesorteerd worden in hout, metaal en de brandbare, niet-recycleerbare fractie van het grofvuil. De beperking qua grootte is wel dezelfde: ook op het containerpark worden geen voorwerpen bij het grofvuil toegelaten die in een huisvuilzak kunnen! Zowel voor jezelf als voor het personeel is het een stuk aangenamer wanneer je ten laatste een kwartier vóór sluitingstijd langskomt. Zo heb je nog alle tijd om rustig je afval in de juiste containers te plaatsen. 20
Reglementen Toegankelijkheid Enkel en alleen voor inwoners, zelfstandigen en KMO s van de gemeenten binnen het ILvA-werkingsgebied. Alleen de inwoners van Erpe-Mere dienen naar hun eigen containerpark te gaan omdat daar een ander betaalsysteem geldt. Enkel en alleen voor op het containerpark toegelaten afvalstoffen, ontstaan door de normale werking van een huisgezin of vergelijkbare bedrijfsafvalstoffen (zelfde aard en hoeveelheid) van zelfstandigen of KMO s. Als particulier dien je je aan te melden via de inbreng van je identiteitskaart. Nieuwe gezinnen die meteen gebruik willen maken van het containerpark kunnen op de gemeente een activatiekaart afhalen. Inwoners zonder een Belgische identiteitskaart zullen een bezoekerskaart toegestuurd krijgen van ILvA. Eigenaars die hier een tweede verblijfplaats hebben, kunnen bij de gemeente een bezoekerskaart afhalen. KMO s dienen een KMO-kaart aan te kopen bij ILvA. Je mag de toegangswegen niet belemmeren en je dient de verkeerssignalisatie te respecteren. Voertuigen met of zonder aanhangwagen mogen geladen en bemand maximum 7000 kg wegen bij het oprijden van de weegbrug. De afstand tussen de vooras van het voertuig en de laatste as van het voertuig of aanhangwagen mag niet langer zijn dan 8 m. Wanneer je geen materiaal aanbrengt, krijg je geen toegang tot het containerpark. Ook te voet word je er niet toegelaten. Je mag geen dieren meebrengen op het containerpark. Op het containerpark is het verboden te roken. 21
Werkwijze De materialen worden door jou persoonlijk in de daartoe bestemde container of op de ontvangstvloer gelegd met uitzondering van frituurvet, frituurolie en fondueolie. Deze fracties dien je in een verpakking in de juiste container te zetten. Indien de materialen verpakt zijn, moeten zij uit de verpakking worden genomen alvorens ze op de voorziene plaats of in de container te leggen. Het gebruikte verpakkingsmateriaal wordt afhankelijk van zijn aard, weer meegenomen of in de daartoe bestemde container achtergelaten. Bij twijfel raadpleeg je de toezichter. Zijn beslissing dien je na te leven. Sluikverbranding Als je thuis afval verbrandt, ondermijn je je eigen gezondheid en die van de buren. Tijdens de verbranding van afval, hout en zelfs tuinafval komen giftige stoffen vrij, die onze gezondheid en die van onze kinderen in gevaar brengen. Zo veroorzaken dioxines o.a. groeistoornissen bij ongeboren baby s en zijn ze bovendien kankerverwekkend. Voor de paar euro s die je uitspaart bij het verbranden van je afval, riskeer je bijgevolg duizenden euro s ziekenhuiskosten. Wees dus verstandig en volg de gouden regels voor jouw afval: voorkomen, hergebruiken of sorteren. 22
Sluikstorten Er zullen toch wat gierige mensen weigeren om mee te werken en hun afval liever sluikstorten. Hopelijk ben jij daar niet bij! Het is ten strengste verboden welk soort materiaal ook te deponeren buiten de openingsuren van het containerpark. Afzetten of storten van materialen, zelfs verpakt, aan de afsluiting of de toegangspoort, wordt beschouwd als sluikstorten. Wanneer materialen op de verkeerde plaats achtergelaten worden, kan de toezichthouder je verplichten deze terug op te nemen en op de juiste plaats te deponeren. Indien je dit niet doet, wordt dit aanzien als sluikstorten. Er zal steeds klacht voor sluikstorten neergelegd worden bij de politie. Hierbij zal ILvA zich burgerlijke partij stellen. Sluikstorters vragen om harde controles. De overtreder kan veroordeeld worden tot een fikse boete of zelfs een gevangenisstraf. Deze boetes verschillen van gemeente tot gemeente en kunnen soms oplopen tot 2.479. Daarnaast worden de kosten van de opruiming eveneens aan de overtreder doorgerekend. Voor meer informatie over sluikstorten kan je terecht op de milieudienst van jouw stad of gemeente. 23
De vervuiler betaalt Om een zo rechtvaardig mogelijke verdeling van de afvalkosten te krijgen, moet het principe de vervuiler betaalt zoveel mogelijk worden gehanteerd. Dat kan door diftar. Wat is diftar Diftar is de afkorting voor gedifferentieerde TARifering. Eenvoudiger uitgelegd komt dit neer op het verhogen van de rechtstreeks te betalen prijs voor de inzameling en de verwerking van jouw afval. Hoe minder afval je produceert, hoe minder je moet betalen. Eerlijk is eerlijk. Het feit dat je de afvalrekening zelf onder controle kan houden, is een prikkel om de hoeveelheid afval te beperken. Dankzij diftar word je je bewust van de kosten voor het wegwerken van je afval. Zo word je écht beloond voor de inspanningen die je doet om de afvalberg te verkleinen. Waarom diftar Afval is niet gratis en is dat ook nooit geweest. Dat de inzameling en verwerking van afval al jaren heel wat kost, daar staat niemand bij stil. Gemiddeld geeft elke gemeente 165 per gezin uit aan afvalbeheer. Een deel ervan wordt door elk gezin betaald via de aankoop van de huisvuilzak of sticker op de GFT-container. Daarom beslisten de ILvA-gemeenten om aan de rechtstreekse aanrekening van de kosten meer belang te gaan hechten. Door een verhoogde rechtstreekse bijdrage voor afvalbeheer zal ook meer worden gezocht naar mogelijkheden om te besparen door het voorkomen van afval. Afvalpreventie blijft bij velen nog een ver-van-mijn-bed verhaal. Echt afval vermijden wordt vaak pas gedaan wanneer een gezin met een onbezorgd weggooigedrag plots met de werkelijke rekening geconfronteerd wordt. 24
Deze bijdragen zijn verre van voldoende om alle kosten te dekken. Het overgrote deel moet worden bijgepast vanuit de opbrengst van gemeentelijke belastingen. Het lijkt echter logisch dat wie meer gebruik maakt van de inzameling ook meer moet betalen dan de buren die heel weinig afval aanbieden. Dit is toch ook zo bij het gebruik van elektriciteit, gas en water? In volgende tabel wordt aangetoond welke plaats afvalkosten slechts innemen in de totale uitgavenpost van een gemiddeld Vlaams gezin. Uitgavenpost gemiddeld Vlaams gezin per jaar (N.I.S. 2001) Bedrag Aandeel van het totale gezinsbudget 1 Huur of afbetaling woning 6.100 20,6% 2 Voeding, drank, tabak 4.607 15,6% 3 Autogebruik (excl. aankoop; incl. verzekering) 2.475 8,4% 4 Autoaankoop 1.604 5,7% 5 Restaurant- en cafébezoek 1.534 5,2% 12 Elektriciteit 642 2,2% 16 Gas 475 1,6% 24 Kranten en tijdschriften 188 0,6% 26 Afvalinzameling en -verwerking ILvAgemeente 165 0,6% Nu ja, 165 voor afval! Dat blijft toch steeds aanvoelen als een beetje letterlijk weggegooid geld, zeker wanneer je er met je gezin heel wat kan van besparen door een ander koopgedrag aan te nemen. 25
Diftar op de containerparken Het diftarsysteem werd in de afgelopen jaren in stappen ingevoerd: een tariefverhoging van de huisvuilzakken en de GFT-stickers, de huis-aan-huisinzameling van grofvuil werd betaald alsook het ophalen van snoeiafval. Enkel de huis-aan-huisinzameling van glas en papier en karton is en blijft nog steeds gratis. Op 1 juli 2005 zal het diftarsysteem verder doorgetrokken worden naar alle ILvA containerparken. Met uitzondering van Erpe-Mere, waar je per bezoek dient te betalen, zal op alle containerparken een weegsysteem gelden. Gebruik van het containerpark Tarieven gezinnen (per kalenderjaar) 0 100 kg 0/kg 101 kg 600 kg 0,05/kg 601 kg 1000 kg 0,1/kg boven 1000 kg 0,2/kg Elk gezin - krijgt 100 kg vrijstelling per kalenderjaar, ook in 2005. In het midden van deze brochure vind je een handleiding terug. Deze handleiding leidt je stap voor stap doorheen het containerpark. Je vindt er ook de tarieven op terug. Voor meer informatie kan je ook steeds terecht op www.ilva.be of op het nummer 053/85 85 45. - kan dus jaarlijks de eerste 600 kg naar het containerpark brengen voor een vergoeding van slechts 25. Om mee te nemen naar het containerpark. 26
Diftar in Vlaanderen Niet alleen in de gemeenten binnen het ILvA-werkingsgebied wordt het diftarsysteem gebruikt. Op de kaart van Vlaanderen (volgende pagina) kan je zien dat de meerderheid van Vlaamse steden en gemeenten reeds over een betaald containerpark beschikt, ook al zijn de systemen enorm divers. Op dit moment moet men reeds op 261 van de in totaal 313 containerparken binnen Vlaanderen betalen. ILvA is dus op dat vlak echt geen uitzondering, integendeel! Toegang tot elk containerpark De invoering van het diftarsysteem is zodanig gekoppeld aan een toegangscontrole dat het mogelijk wordt dat je als inwoner van het ILvA-werkingsgebied naar een containerpark van je keuze kan gaan. Is het containerpark van jouw gemeente gesloten of woon je op een boogscheut van een ander containerpark, dan kan je ook daar terecht! Handig! De openingsuren van het park gelegen in jouw gemeente vind je achteraan in deze brochure. Voor de openingsuren van de andere containerparken kan je steeds terecht op www.ilva.be. Er is slechts één uitzondering: als inwoner van Erpe-Mere dien je nog steeds naar je eigen containerpark te gaan omdat daar een ander diftarsysteem wordt toegepast. Ook omgekeerd geldt deze regel: ben je van buiten Erpe-Mere dan zal je niet worden toegelaten op het containerpark daar. 27
Betaalde containerparken in Vlaanderen Legende rood = betalen op het containerpark groen = gratis op het containerpark wit = geen containerpark aanwezig 28
Hoe? Zo! Ik ben niet verantwoordelijk voor het verpakkingsafval dat bedrijven produceren en me aansmeren bij de verkoop. Dat de fabrieken eerst iets aan hun afval doen! Je hebt dikwijls de keuze tussen afvalarme en afvalrijke aankopen. Voor heel wat producten blijft de verpakking om hygiënische redenen echter onontbeerlijk. Bovendien is het verpakkingsafval bij bedrijven in de loop van de jaren reeds sterk teruggedrongen. Ook ander bedrijfsafval is intussen zo duur in verwerking geworden dat verstandige bedrijven wel degelijk afvalpreventieplannen uitvoeren. Betalen voor afval? Ik kap het nog liever in de gracht! Je betaalde ook vroeger reeds voor afval via de gemeentebelastingen. Bij het storten bedrieg je enkel jezelf want het opruimen van een sluikstort kost nog meer, om nog maar te zwijgen van de boetes die je krijgt als je betrapt wordt. En dit terwijl je je afvalfactuur nu zelf meer onder controle kan krijgen. Dit betaalsysteem zal het sluikstorten nog laten toenemen. Sluikstorten is helaas van alle tijden en vreemd genoeg bestond het reeds toen alle afval nog gratis was. Een beperkte groep rotte appelen in de maatschappij heeft hier blijkbaar een hobby van gemaakt. Ervaring bij het betalend maken van het containerpark van Erpe-Mere heeft echter geleerd dat het extra effect verrassend klein bleef: bij de start in 2002 bleef 2.523 ton weg, terwijl er bij het gemeentevuil slechts een stijging van 10 ton werd genoteerd. Dit is 0,4% De hoge boetes en de verhoogde pakkans via het toezicht van de gemeenten zullen de gevreesde vloed aan sluikstorten bovendien sterk de kop indrukken. 29
Ik bespaar de gemeente en mezelf kosten door alles zelf te verbranden. Verbranden van afval is verboden. Zelfs voor verbranden van tuinafval (de enige uitzondering!) moet je je op 100 meter van de huizen bevinden. Bovendien is de thuisstook verantwoordelijk voor een duizendmaal groter dioxinegehalte dan deze van een huisvuilverbrandingsinstallatie. Dioxine veroorzaakt kanker. Je bent dan vooral aan het besparen op jouw levensduur, en dat van je huisgenoten en buren. En je riskeert een fikse boete voor sluikverbranden. Stel je voor dat je die in het ziekenhuis moet ontvangen, zeg! Hoeveel gaat het betalend containerpark per jaar aan mijn gezin kosten? Volgens een eerste raming, waarbij geen rekening werd gehouden met een verschuiving naar de gratis huis-aanhuisinzamelingen, zou een gemiddeld gezin per kalenderjaar 23 rechtstreeks via diftar betalen. Vermoedelijk zal dit dus minder zijn. Wie zijn afvalbeheer beter in de hand houdt, kan dat gerust beperken tot 10 of minder. Diftar is niet rechtvaardig voor grote gezinnen! Het principe de vervuiler of gebruiker betaalt is ook van toepassing op elektriciteit, gas en water, en eigenlijk op alle aspecten van het huishouden in een gezin. Het is evenwel mogelijk dat voor bepaalde doelgroepen ook jouw gemeente een tegemoetkoming voorziet. 30
Het systeem met weegbruggen zegt me wel iets. Ik zorg er gewoon voor dat mijn auto zwaarder weegt bij het uitrijden door mijn passagiers er pas dan in te laten. Ze stappen voor het containerpark uit en komen mij te voet helpen uitladen. Bedrog of poging tot bedrog wordt zwaar bestraft. Bovendien worden voetgangers zonder voertuig niet toegelaten op het containerpark. Je kan mij niet verplichten mijn identiteitskaart te laten voorleggen. Sta je zo op jouw privacy? Akkoord dan Alleen zijn wij in dat geval ook niet verplicht om je toe te laten op het containerpark. Het containerpark van Haaltert kan ik vanuit mijn tuin zien liggen, maar ik woon in Aalst. Tot hier toe kon ik er niet terecht, terwijl dat toch absurd en milieuonvriendelijk is me kilometers verder laten rijden. Komt daar verandering in? Ja, vanaf de invoering van het systeem krijgt elke inwoner van het ILvA-werkingsgebied toegang tot elk ILvAcontainerpark met hetzelfde diftarsysteem. Voorlopig valt enkel Erpe-Mere daar nog uit. Is het niet goedkoper om alles weer bij het huisvuil te stoppen? Eventjes rekenen Op de containerparken heb je jaarlijks een vrijstelling tot 100 kg en voor de daarop volgende 500 kg betaal je slechts 0,05/kg. Als je de huisvuilzak gebruikt voor al die recycleerbare materialen betaal je vanaf de allereerste kilogram. Een huisvuilzak kost 1,25 en bevat gemiddeld 7 kg, wat uit komt op 0,18/kg. Dat is dus drie keer duurder én je loopt kans dat je huisvuilzak niet wordt meegenomen! Dus ja, sorteren loont nog steeds. 31
Voor meer informatie: ILvA Industriezone Zuid III Tel:(053) 83 88 48 Industrielaan 2 Fax:(053) 83 44 22 9300 AALST (Erembodegem) E-mail: info@ilva.be Website: www.ilva.be 32