1263/829/5 - SA - oktober 2012 Wat u moet weten over een colonoscopie onder anesthesie maag- en darmziekten secretariaat: tel. 03 443 36 57 verpleegafdeling: tel. 03 443 35 13 campus Sint-Augustinus Oosterveldlaan 24 2610 Wilrijk tel. 03 443 30 11 fax 03 440 43 74 www.gzaziekenhuizen.be GasthuisZusters Antwerpen patiënteninformatie
Bent u onverwacht verhinderd? Gelieve ons uiterlijk 24 uur op voorhand te verwittigen via het nummer waar u de afspraak gemaakt hebt. Indien wij niet op de hoogte zijn van uw annulatie, zijn we genoodzaakt administratieve kosten aan te rekenen.
Mijnheer, Mevrouw, Welkom op de dienst maag- en darmziekten. In overleg met uw behandelend arts ondergaat u binnenkort een colonoscopie of een onderzoek van de dikke darm en dit onder beperkte anesthesie. In deze brochure vindt u algemene informatie over de anesthesie, het verloop en de voorbereiding van de colonoscopie. Omdat er bij elk invasief onderzoek (waarbij we een instrument in een orgaan brengen) een kleine kans bestaat op complicaties, vragen we u deze informatie aandachtig te lezen. Zo krijgt u een beter inzicht in het onderzoek en kunt u ons ook verwittigen wanneer u denkt een risicopatiënt te zijn. Als u na het lezen nog vragen hebt, aarzel dan niet om contact op te nemen met uw behandelend arts of met het verpleegkundig personeel.
Aandachtspunten Breng ons op de hoogte: als u zwanger bent; als u stollingsproblemen hebt of Aspirine of aspirinebevattende medicijnen gebruikt zoals: Perdolan, Asaflow, Dispril, Acenterine, Marevan, Marcoumar, Ticlid of Sintrom ; als u allergisch of intolerant bent voor bepaalde medicijnen; als u bij de tandarts voor een behandeling antibiotica moet nemen. Neem na het onderzoek het volgende in acht: u kunt wat buikkrampen hebben die het gevolg zijn van de ingeblazen lucht tijdens het onderzoek. Als de pijn niet overgaat, geeft u ons best een seintje; neem geen Aspirine of aspirinebevattende medicijnen, Marevan, Marcoumar, Ticlid of Sintrom, tenzij dit anders is afgesproken met de arts; contacteer de arts bij koorts boven 38 C, zwarte of bloederige stoelgang of wanneer er andere zaken zijn die u ongerust maken.
Alternatief De colonoscopie is de beste methode om de dikke darm te onderzoeken. Een radiografie van de dikke darm is ook mogelijk na het drinken van barium. Dit onderzoek is echter niet zo doeltreffend voor het opsporen van alle afwijkingen. Bovendien kunnen er op deze manier ook geen biopsies (stukjes van de wand) en eventuele poliepen worden weggenomen. Wanneer een colonoscopie door uw arts noodzakelijk wordt geacht maar u deze toch weigert, bestaat de kans dat we een (op dat moment nog behandelbare) ziekte niet ontdekken. Dit kan ernstige gevolgen hebben.
Voorbereiding Een succesvolle colonoscopie kan niet plaatsvinden wanneer de dikke darm gevuld is met ontlasting. De dikke darm moet volledig proper zijn aangezien het zicht en de beoordeling van de darmwand niet beperkt mag zijn door stoelgang. Het onderzoek zou moeizamer verlopen, onnodige risico s met zich meebrengen en niet betrouwbaar zijn in het uitsluiten van letsels. Daarom is het belangrijk om onze instructies zo goed mogelijk op te volgen en de dikke darm zo proper mogelijk te maken. Als voorbereiding maakt u de darm proper door zout water te drinken. Eventueel vragen we u ook om een laxerend middel in te nemen in de vorm van een drankje. Dit neemt u de avond voor het onderzoek in rond 18.00 uur. Hierna produceert u regelmatig stoelgang. Op de dag van het onderzoek start u vanaf 08.30 uur met het drinken van enkele liters zoutwater. U lost de poeders (Movirep A&B) op in 1 liter water en schud goed tot alles is opgelost. U drinkt de vloeistof binnen 1 à 2 uur op. Drink bijvoorbeeld iedere 10 minuten een glas tot de fles leeg is. Wij raden u sterk aan om hiernaast nog minstens 0,5 liter helder water te drinken. Nadien start u met de 2 de verpakking Movirep op dezelfde manier. De darm wordt hierdoor properder. U mag de avond voordien thuis al een eerste verpakking Movirep opdrinken en de dag van het onderzoek zelf de 2 de verpakking met voldoende water ertussen. Als de stoelgang bestaat uit lichtgeel water zonder stukjes of vlokjes, is de darm proper. Dit moet minstens 3 stoelgangeenheden zo zijn. Een verpleegkundige zal dit controleren. Als u problemen ondervindt tijdens het drinken, verwittigt u een verpleegkundige zodat deze het nodige kan doen om uw klachten te verhelpen.
Het onderzoek Voor het onderzoek Als dit nog niet gebeurde, plaatsen we een infuus, vermoedelijk in uw linkerarm. Via dit infuus krijgt u vocht en medicijnen toegediend. Deze voorkomen eventuele ongemakken en werken ontspannend, zodat u het onderzoek goed verdraagt. Het is mogelijk dat u zich na afloop van het onderzoek niets meer herinnert door de medicijnen. Omdat deze medicatie u slaperig maakt en uw reflexen verminderen, raden we u aan om geen risicovolle activiteiten (bv. autorijden) meer uit te voeren en geen belangrijke beslissingen te nemen. De arts bespreekt samen met u de resultaten wanneer u volledig alert bent. Het onderzoek zelf gebeurt onder verdoving. Daarom komt de anesthesist voor het onderzoek met u praten. Samen met u, vult hij een vragenlijst met uw medische voorgeschiedenis in. We nemen bovendien ook een EKG of film van uw hart. Hygiëne voor de operatie Een goede lichaamshygiëne vermindert het risico op infecties. Daarom vragen we u voor iedere operatie om een douche te nemen met een krachtig ontsmettingsmiddel. U krijgt 2 flacons die u gebruikt om u volledig te wassen, van kop tot teen. In elke douche vindt u duidelijke instructies die aangeven hoe u te werk moet gaan. Gebruik bij voorkeur een neutrale zeep en een gewone shampoo. Op aanraden van uw behandelend arts kunt u iso-betadine Uniwash gebruiken.
Was u grondig de dag vóór de ingreep en de ochtend van de ingreep, bij voorkeur onder de douche. Besteed bijzondere aandacht aan de huidplooien zoals oksels, liezen, navel en bilnaad en ook aan de ruimte tussen uw tenen. Spoel uw lichaam goed af zodat er geen zeepresten achterblijven en droog u af met een zuivere handdoek. Was ook uw haren met een gewone shampoo of met de Uniwash. Besteed aandacht aan mond- en tandhygiëne: poets uw tanden. Zorg dat de nagels van uw vingers en tenen kort en proper zijn, en geen nagellak en kunstnagels bevatten. Via de vingertip wordt het zuurstofgehalte in uw bloed gemeten tijdens de operatie. De aanwezigheid van nagellak en/of kunstnagels, belemmert dit. Breng geen henna aan op uw nagels, hand- of voetrug. Onthaar u niet met een scheermesje. Hierdoor kunnen huidbeschadigingen optreden, waardoor een infectierisico ontstaat. Het ontharen gebeurt, indien nodig, in het ziekenhuis zelf met een medische tondeuse. Breng de ochtend van de ingreep geen make-up of bodylotion aan. Juwelen zoals een ring (inclusief trouwring), piercings, horloge, halsketting, armband, oorbellen,... mag u niet dragen tijdens de operatie. Deze kunnen immers brandwonden veroorzaken wanneer er gebruikgemaakt wordt van elektrocoagulatie. Zoals alle waardevolle voorwerpen, laat u juwelen best thuis.
Het verloop van het onderzoek Door de medicijnen bent u tijdens het onderzoek volledig in slaap maar kunt u nog wel reageren. Aan deze lichte anesthesie is een klein risico op ademhalingsproblemen of hartritmestoornissen verbonden. Daarom volgt geneesheer-anesthesist u op en dient hij/zij tijdens het onderzoek medicijnen toe. Dankzij de pleisters op uw borstkas en de monitor op uw vinger, volgt de anesthesist onafgebroken de toestand van uw hart en luchtwegen. We brengen ook een buisje in uw neus in, zodat we indien nodig zuurstof kunnen toedienen. Een mogelijk neveneffect van de algemene verdoving is een te diepe slaap met verlies van spontane ademhaling. In dat geval moet de anesthesist uw ademhaling tijdelijk op gang houden. Daarom brengt hij/zij een buisje aan in de keel en de luchtwegen. U merkt hier niets van. Uw keel kan nadien wel wat gevoeliger zijn. De arts brengt het instrument, de endoscoop, langs de aars in de dikke darm. Het kan zijn dat de verpleegkundige op uw buik duwt om het onderzoek te bespoedigen. Daarnaast kan de verpleegkundige u ook vragen om van positie te veranderen. Tijdens het onderzoek bekijkt de arts afwijkingen in de dikke darm en aan het einde van de dunne darm. Indien nodig neemt hij/zij stukjes (biopsies) af voor microscopisch onderzoek. Wanneer u tijdens de colonoscopie ongemakken ondervindt, mag u ons hiervan steeds op de hoogte brengen zodat we kunnen proberen om deze zo goed mogelijk te verhelpen.
Na het onderzoek Na afloop van het onderzoek bent u niet te slaperig maar als u naar huis moet, zorgt u best voor vervoer. We kunnen u niet toelaten om zelf naar huis te rijden. Door de ingeblazen lucht hebt u mogelijk wat last van buikkrampen. Dit verbetert doorgaans snel als u wat wind kunt laten. Hebt u geen klachten? Dan kun u vrij snel eten. Complicaties Het onderzoek zelf is zeer veilig. Als de arts poliepen vaststelt, worden deze indien mogelijk meteen verwijderd. Het wegnemen van deze poliepen verloopt in 97% van de gevallen zonder problemen. Om bloedingen te voorkomen, is het belangrijk om ons te melden of u medicatie gebruikt en/of stollingsproblemen hebt. Een bloeding kunnen we bijna altijd verhelpen met een lokale endoscopische behandeling. Enkel in zeldzame gevallen veroorzaakt een colonoscopie een perforatie of scheur in de wand van de dikke darm. Als dit desondanks toch gebeurt, is een heelkundig herstel van de scheur noodzakelijk.