op de grens Nieuw Land

Vergelijkbare documenten
verder kijken 2011 jaarverslag Nieuw Land

ill PROVINCIE Mededeling FLEVOLAND

Aan: Geachte dames en heren, Hierbij bieden wij u aan de ontwerpbegroting 2016 NLE met toelichting graag ontvangen wij uw zienswijze retour.

Mededeling. MF Ramaker. Onderwerp Invulling prestatie-indicatoren cultuur voor het jaar Registratienummer Datum 9 april 2013 Auteur

PROVINCIE FLEVOLAND. Mededeling

JAARVERSLAG Stichting Museumregister Nederland

NMV Museumcongres 2011 Musea en onderzoek

Nederlandse Gedragswetenschappen Grote Kruistraat 2/1, 9712 TS Groningen. 1. Inleiding

artikelen of

gedaanten van nieuw land / 5 jaar veelzijdig jaarverslag 2010

Platform educatie NUMMER 116, 8 APRIL Vanzelfsprekend mooi

NIEUW LAND JAARVERSLAG

Marketingdashboard 1 t/m 31 maart 2016 Analyse

Informatie Studiecentrum

Overzicht ingevulde gegevens Museana 2014 Streekmuseum het Admiraliteitshuis. Organisatiegegevens. Bezoek. Entreeprijzen. Aantal bezoeken

Overzicht ingevulde gegevens Museana 2014 't Fiskershúske. Organisatiegegevens. Bezoek. Entreeprijzen. Aantal bezoeken

Overzicht ingevulde gegevens Museana 2015 Streekmuseum het Admiraliteitshuis. Organisatiegegevens. Bezoek. Entreeprijzen. Aantal bezoeken

WERKPLAN Geplande tentoonstellingen 2014 (onder voorbehoud)

ANBI-gegevens van Stichting De Wieger en Stichting Vrienden van De Wieger

Een feest, vergadering of evenement tussen de Boeddha s, Dogonmaskers of Incabeelden? Kom naar Museum Volkenkunde!

Erfgoed Gelderland. Bijeenkomst nieuwe leden

Overzicht ingevulde gegevens Museana 2015 't Fiskershúske. Organisatiegegevens. Bezoek. Entreeprijzen. Aantal bezoeken

Jaarverslag 2018 van Stichting Museum Vekemans INLEIDING

Jaarverslag Universiteitsmuseum Groningen. Universiteitsmuseum Groningen. Museum voor mens, natuur en wetenschap

Jaarverslag van activiteiten 2014

Jaarverslag Universiteitsmuseum Groningen. Universiteitsmuseum Groningen. Museum voor mens, natuur en wetenschap

STAAT VAN BATEN EN LASTEN Werkelijk (1e half Begroting

Stichting Het Klederdrachtmuseum

De stichting Museon, kortweg Museon, is een Algemeen Nut Beogende Instelling.

ZEEUWS ARCHIEF JAARBERICHT 2017

Totaaloverzicht Realisatie Begroting Begroting Verwachting Begroting vs. Verwachting

UITBREIDING VRIJWILLIGERSGROEP ESSENTIEEL JUBILEUM AANLEIDING VOOR GROTE ZOEKTOCHT

Budget Educatie en Participatie Projecten (BEPP)

1. Voorwoord. 2. Terugblik

Register. van gemeenschappelijke regelingen. als bedoeld in artikel 27. van de. Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr)

Jaarverslag Onderwerpen

Nieuwsbrief 2 april 2017

Historisch Genootschap Midden-Kennemerland

STICHTING HISTORISCH MUSEUM EDE JAARREKENING Aanbiedingsbrief 2. Balans 3. Baten en lasten 4. Specifieke lasten 2 7.

Stichting Vrienden van Oud Genemuiden

Beleidsplan. Streekmuseum Oudheidkamer Reeuwijk

JAARVERSLAG Stichting Vrienden Museum Jan van der Togt

CURSUSPROGRAMMA

6) Cultuur en erfgoed

Beleidsplan In het heden door het verleden samenwerken aan de toekomst

STICHTING VOOR SURINAAMSE GENEALOGIE JAARVERSLAG 2013

Sponsorplan 2014 Museum Kennemerland

Instandhouding van de artistieke nalatenschap van Ton Smits, en alles wat daartoe bevorderlijk kan zijn.

Subsidieregeling professionalisering Drentse musea

BELEIDSPLAN voor de Vereniging PAULUS VAN DAESDONCK en de Stichting Paulus museum 29 maart 2010

Beleidsplan

Inhoudsopgave. 1. Voorwoord. 2. Onze activiteiten in beeld. 3. Financiële verslaglegging. 4. Doelstelling vrienden van museum Jan van der Togt

Geschiedenis online prijs

6) Cultuur en erfgoed

Specifieke subsidieregels voor cultuur

P r o v i n c i e F l e v o l a n d

Maatschappij en Musea; de maatschappelijke betekenis van musea (voortgang)

Jaarverslag 2017 FAD Cuijks Historisch Informatie Centrum

Publiek en bezoek 2013

ANBI gegevens DAF museum

Hierbij informeren wij u over de stand van zaken met betrekking tot de transitie van het Noordelijk Scheepvaartmuseum naar een historisch museum.

Jaarplan Vereniging Oud Valkenburg 2012 (inclusief financiel inzicht)

FORMAT TUSSENRAPPORTAGE CULTUURARRANGEMENT DEEL A: VERANTWOORDING GEMEENTE: Dalfsen JAAR: 2014

Het (Boxtels) landschap is de leesbare biografie van Boxtel.

Verder hebben we samen met de Gemeente Zoetermeer de activiteiten rondom Monumentendag, met als thema Europa, georganiseerd. In t Nieuwe Huys was

Heemkundekring Willem Snickerieme en Museum Zwaluws Erfgoed

Voortgezet onderwijs. Leesbevordering en leespromotie

Klik hier om Het Natuurhistorisch nieuws in uw browser te openen. nummer 7, december 2015

Museum Voor 1 Dag. een inspiratiedocument voor een manier van werken. Angela Manders

De kracht van vrijwilligers Waardering en ondersteuning. Waardering en ondersteuning

Versterken binnenstad Het aanbieden van een bibliotheekvoorziening

Financieel Jaarverslag Penningmeester2014

Overdrachtsovereenkomst

Publicatieplicht ANBI. De volgende gegevens moeten gepubliceerd zijn op onze website:

FINANCIEEL JAARVERSLAG 2016 pagina Verslag van de penningmeester 3

Beleidsplan Vereniging van Vrienden van het Allard Pierson Museum

Museum Spakenburg Een jaar in beeld

Tijdens de ledenbijeenkomst op 23 november wordt de eerste Kroniek 2007 overhandigd aan Simon Bontekoning.

Stichting DE KERK Centrum voor de Groninger Amsterdamse School

Bestuurlijke Netwerkkaarten Crisisbeheersing. Netwerkkaart 24 Cultureel erfgoed

kijk op

Concept Financiële jaarverslaggeving over 2017

Beleidsplan 2015 Auteur: Stichting Archeologie West-Friesland Versie: 3.0 Datum : 15 april 2015

1. Voorwoord. 2. Terugblik

Nieuw Land Erfgoedcentrum. Jaarverslag

30 april - 8 mei 2016

Reglement museumregistratie

Jaarverslag Jaarverslag jarig jubileum. Ledenactiviteiten en projecten. Excursies. Natuurcursussen. Natuurdag

Stichting Sieradencollecties Pagina 1 van 10 Jaarrekening Stichting Sieradencollecties Jaarrekening 2015

Stichting Vrienden van Oud Genemuiden

FAMILIES EN KINDEREN G R O E N E R U I T E R O P B L A U W P A A R D AMSTERDAM STEDELIJK MUSEUM WAT IS BEWEGING?

Jubelparkmuseum. Jubelparkmuseum. Het Jubelparkmuseum is een museum: - voor kunst - voor geschiedenis - voor archeologie

Kerkplein 12, 6581 AC Malden Telefoon: KvK: OBnr: B01 JAARVERSLAG Stichting Accordeonmuseum De Muse

Beantwoording vragen inzake overdracht van archiefmateriaal. Aan de Raad der gemeente Haarlem

Cultuureducatiebeleid. in Purmerend

LEWIS CARROLL GENOOTSCHAP

STICHTING VOOR SURINAAMSE GENEALOGIE JAARVERSLAG 2010

Musea in Nederland 2016

JAARVERSLAG Stichting Vrienden Museum Jan van der Togt

STICHTING BEDRIJFSVRIENDEN DORDRECHTS MUSEUM JAARVERSLAG 2014

Transcriptie:

op de grens Nieuw Land Jaarverslag 2012

Samenwerking aan de kust van Lelystad. Groots en meeslepend, dat is het idee, een erfgoedpark van nationale betekenis 4

Op de grens van land & water Arjan Agema Voorwoord Het jaar 2012 kenmerkt zich door de inspanningen van de directies en besturen van drie culturele instellingen (de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, afdeling scheepsarcheologie (RCE), van de Bataviawerf en van Nieuw Land) om te komen tot structurele samenwerking aan de kust van Lelystad. Groots en meeslepend, dat is het idee, een erfgoedpark van nationale betekenis wordt het, waarin de afzonderlijke thema s van de drie instellingen tezamen worden gebracht tot één verhaal. Een park voor jong en oud, leek of deskundige, een open plek om te wandelen gecombineerd met een besloten attractiegedeelte vol informatie, educatie en belevenissen over de Nederlandse geschiedenis op de grens van land en water. 5

2012 stond in het teken van het doordenken van dit idee. De projectgroep, bestaande uit kwartiermaker Arnoud Odding en de directeuren van de instellingen, maakte een plan in opdracht van een stuurgroep met bestuursleden van de instellingen, de wethouder van Lelystad, de gedeputeerde van de provincie Flevoland en de directeur van Batavia Stad Fashion Outlet. Werkgroepen van medewerkers van de instellingen dachten mee over attracties, studiecentrum, museum en de Batavia. Voorstellen zijn gedaan voor een organisatorische structuur en er werd een financiële onderbouwing gemaakt op basis van een marktanalyse. Begin 2013 kan de keuze gemaakt worden om Nieuw Land tot onderdeel van Batavialand te transformeren. En daarmee staat Nieuw Land eind 2012 op de grens naar een nieuw begin. Terugkijkend was het een enerverend jaar waarin de tentoonstelling Schipbreuk, een eerste echte samenwerking tussen de Batavialand-partijen, veel aandacht genereerde. Een project waar medewerkers van drie verschillende organisaties samenwerkten in inhoud, marketing, educatie en productie. Een project waarbij die samenwerking logisch werd ervaren en meestal gemakkelijk verliep, maar waarbij ook belangrijke verschillen duidelijk werden in gewoontes, vaardigheden en financiële mogelijkheden. Een ideaal experiment dus ter voorbereiding van wat gaat komen. Deze verder zeer geslaagde tentoonstelling heeft niet de gehoopte bezoekersaantallen getrokken: uiteindelijk kwamen er in 2012 met 33.344 net iets minder bezoekers naar Nieuw Land dan het jaar daarvoor. 6

Nieuw Land heeft een steeds breder assortiment activiteiten op de kaart staan. Het gezinspubliek laat zich alleen met uitzonderlijk en op maat gesneden cultureel vermaak verleiden tot een bezoek aan de Lelystadse kust. Themaweken en -maanden, de MuseumJeugdUniversiteit, zelf doen, de aanwezigheid van tv-sterren, lezingen, kunst en nostalgie: een breed palet van activiteiten is ingezet om mensen te verleiden met andere ogen naar Flevoland te kijken. Onderzoekers, genealogen, studenten en geïnteresseerden kunnen gebruikmaken van de kennis, archieven en collecties in het Studiecentrum. Scholieren krijgen speciaal op maat gemaakte educatieve programma s, aansluitend bij het curriculum op school. Met kunst- en cultuurcentrum De Kubus, Museum de Paviljoens en jeugdtheatergezelschap De BonteHond wordt een nieuwe leerlijn erfgoed- en cultuureducatie voor het gehele primair onderwijs in Flevoland ontwikkeld. Vrienden en relaties worden in de watten gelegd op speciale bijeenkomsten. Collega culturele instellingen in Flevoland krijgen adviezen van Nieuw Land of maken gebruik van zijn faciliteiten. Nieuw Land is een actief en attractief museum, archief, studiecentrum en erfgoedcentrum in Flevoland, waar de (ontstaans-)geschiedenis van een uniek landsdeel op de grens van land en water wordt verteld. 7

museum 8

9

Gezinnen met kinderen in de leeftijd van 6 tot 14 vormen de belangrijkste doelgroep van het museum. De tentoonstellingen en activiteiten zijn daarop toegesneden. De mediakeuze van de communicatie en pr is erop gericht hen aan te spreken. 10

Met subsidie van het VSB-Fonds is aan de tentoonstelling over de prehistorie OER! een kinderpresentatie toegevoegd. Ook is de audiotour van Nieuw Land aangepast zodat de Swifterbantcultuur daarin een betere plek krijgt. Tijdens het OER! Weekend in januari beleefden kinderen de steentijd in Flevoland. Michelle, het op een na oudste skelet in Nederland (ongeveer 7000 jaar oud), kreeg in oktober een plek in deze presentatie. Deze skeletresten werden in 2010 in Swifterbant gevonden bij de N23. De inhoud en aantrekkelijkheid voor het publiek van de permanente presentatie Polderen! zijn geëvalueerd. Het plan voor de verbetering van deze tentoonstelling wordt in 2013 uitgevoerd. Het populaire Watertheater kreeg een grondige opknapbeurt. De registratie van temperatuur en relatieve vochtigheid werd in 2012 in alle depots en museale ruimtes gecontinueerd. In de polderschuur werden schommelingen waargenomen in temperatuur en luchtvochtigheid. Ook was er wateroverlast. De slechte klimaatcondities in de polderschuur waren aanleiding tot overleg met RCE, bruikleengever van de aldaar getoonde objecten. Meest in het oog sprong Schipbreuk, een groots opgezette tijdelijke tentoonstelling in Nieuw Land, met activiteiten bij de Bataviawerf en de RCE. De tentoonstelling over de reis van het VOC-schip Batavia naar Australië was in eigen huis ontworpen en bevatte onder andere educatieve routes, geursporen, de workshop Navigeren door mens en dier voor kinderen vanaf 8 jaar en bewegende kabinetten. Op het voorplein van Nieuw Land werd in 11

Vitrine-exposities in het Studiecentrum: Vaatwerk en bestek (borden, bekers, lepels en messen); Recent verworven erfgoed (kleine documenten en voorwerpen verworven in de jaren 2010-2012); Het Zuiderzeeproject op de schep (theelepels en suikerscheppen met relatie tot het IJsselmeergebied); Dat smaakt naar meer (smaakmakers bij rondleidingen in de Maand van de Geschiedenis) en Afsluitdijk 80 jaar (stukken over de Afsluitdijk). 12

juli een grote 3D-straattekening gemaakt. Vrijwilligers van de EHBO-vereniging Het Drukpunt uit Lelystad stonden op zondag 10 juni klaar met schmink om bij de bezoekers de meest vreselijke verwondingen tevoorschijn te toveren. Archeozoöloog Frits Laarman van RCE vertelde over het skelet uit de Batavia. Bijzonder waren de originele voorwerpen en menselijke resten uit het wrak van de Batavia, die in bruikleen waren gegeven door onder andere het Maritime Museum in Fremantle, Australië, het Nationaal Archief en het Geldmuseum. Speciale merchandise voor de tentoonstelling verkocht goed. De tentoonstelling is geëvalueerd om lering uit te trekken voor komende samenwerkingsprojecten. De vier-in-één -presentatie Patronen toont Flevoland als een aaneenschakeling van patronen met dijken, greppels en kanalen die het op de Zuiderzee veroverde land doorsnijden. Te zien waren onder andere maquettes uit de collectie van Nieuw Land. Beeldend kunstenaar Cora Jongsma presenteerde polderkaarten van vilt. De Batavier is het werk van kunstenaar Arjen Boerstra. Hij bedacht een project, dat bestaat uit een houten capsule die al vliegend het landschap in beeld brengt. Op 2 april startte Boerstra in een speciaal ingericht atelier in Nieuw Land met de bouw van de houten capsule en een reuzenvlieger die de capsule optilt. Het vierde onderdeel is Dankzij de dijken, over de geschiedenis van de dijkbouw in en rond de voormalige Zuiderzee vanaf 1000 na Christus tot en met nu. 13

14

In de zomer presenteerde de Nederlandse Vakgroep Keramisten (NVK) zich in het kader van de Biënnale Nieuw Land Nieuwe Klei 2012 met werk van enkele leden. De Cornelis Lely Lezing werd op donderdag 29 november uitgesproken door mr. drs. Atzo Nicolaï, president Koninklijke DSM Nederland. De titel van de lezing luidde: Kennis als duurzame brandstof; de transitie van de fossiele economie naar de bio-based economy. De lezing werd ingeleid door commissaris van de Koningin in Flevoland, Leen Verbeek. Dr. ir. Ineke Mastenbroek trad op als coreferent. Na afloop van de lezing werd het eerste exemplaar van het Boerderijenboek Lelystad gepresenteerd. Ter gelegenheid van Valentijnsdag zocht Nieuw Land naar mooie, romantische, grappige of ontroerende verhalen over De Liefde in Flevoland voor de website Flevolands Geheugen. Er werden ansichtkaarten op station Lelystad uitgedeeld met een foto van een polderwerker die zoenend afscheid neemt van zijn lief. Het leverde vijf verhalen op. Nieuw Land organiseerde in 2012 een aantal themaweken en maanden en speciale vakantieactiviteiten. In de voorjaarsvakantie waren de helden van Schooltv, Moffel en Piertje en Flip de Beer, te gast, in samenwerking met de Vereniging van Science Centra en Wetenschapsmusea (VSC). Maart was Poldermaand met films en speciale polderactiviteiten voor kinderen. Ir. Cornelis Lely kwam op 15

16

woensdag 14 maart zelf vertellen over het Zuiderzeeproject. Kinderen konden tijdens het paasweekend een speurtocht maken en paaseieren knutselen. Tijdens het museumweekend op 14 en 15 april was de entree van Nieuw Land slecht 1 euro en ontving Nieuw Land 900 bezoekers. Arjen Boerstra was het hele weekend aanwezig in zijn tijdelijke atelier. Op 16 juni 2012 was er een speciale publieksdag van de International Fieldschool for Maritime Archaeology Flevoland (IFMAF) bij de opgraving in Lelystad van het wrak van een vrachtschip uit de Tachtigjarige Oorlog door archeologen en studenten. Tijdens het Weekend van de Wetenschap werd de inloopworkshop Maak je eigen designlamp georganiseerd. Het Weekend van de Wetenschap is een jaarlijks, landelijk wetenschapsfestival voor alle leeftijden. In het kader van de Maand van de Geschiedenis met het thema Arm en Rijk waren er speciale rondleidingen in de depots. Hoogtepunt was de officiële presentatie van Michelle. Speciaal voor kinderen waren er activiteiten over de VOC. Thema van de herfstvakantie was Australië (waar het VOC schip Batavia ten onder ging) met inloopworkshops. Beide workshops werden in samenwerking met het Aboriginal Art Museum Utrecht georganiseerd. 17

Nieuw Land organiseerde een programma voor senioren met of zonder kleinkinderen in de maand november. Er waren rondleidingen door het depot en het museum. Verhalenvertellers riepen de sfeer op van het Flevoland van voorheen. Er waren films en er was natuurlijk een arrangement in samenwerking met Café-restaurant De Cantine. Bob de Bouwer kwam op zondag 11 november naar Nieuw Land. In de kerstvakantie konden kinderen als echte ingenieurs hun Flevoland ontwerpen. Met games kwamen kinderen meer te weten over dijkbouw en de strijd tegen het water. En er waren speurtochten en een kunstkijker voor het hele gezin. In het museum werd nieuwe bewegwijzering aangebracht, om het publiek gemakkelijker naar de verschillende presentaties in Nieuw Land te begeleiden. Nieuw Land ging over op de Podcatcher, een audiotour met meer gebruiksgemak voor bezoekers en medewerkers. Om meer bezoekers in groepsverband (met name via touroperators) binnen te halen werden er nieuwe arrangementen ontwikkeld in samenwerking met Caférestaurant De Cantine. Ook is de interne procedure voor groepsboekingen aangepast. Nieuw Land is zilveren partner van ATCB geworden. 18

extra bezoekers kwamen bij grote evenementen als het Museumweekend en tijdens de officiële schoolvakanties. Buiten deze activiteiten is zondag de drukste dag in het museum. Variatie in de opkomst ligt onder andere aan de weersomstandigheden en andere activiteiten in de omgeving. Bijna 60% van de bezoekers komt voor het vaste aanbod.

20

Voor scholieren Sinds maart wordt er een nieuw schooluitje voor basisschoolleerlingen uit groep 6 tot en met 8 aangeboden naar Nieuw Land en het Swifterkamp in het Natuurpark in Lelystad. Het programma sluit aan op het venster Hunebedbouwers uit de Canon van Nederland en het venster Swifterbantcultuur uit de Canon van Flevoland. Nieuw Land, Stichting Prehistorische Nederzetting Flevoland (SPNF) en Het Flevo-landschap werken verder aan een dagtocht naar Schokland. Vanaf september organiseerde Nieuw Land, in navolging van andere musea, de MuseumJeugdUniversiteit voor nieuwsgierige kinderen tussen 8 en 12 jaar (de ouders zijn niet welkom bij het college). Op vijf zondagmiddagen gaven verschillende professoren en experts colleges over niet-alledaagse onderwerpen. Net als op een echte universiteit kregen deelnemers bij aanvang van het eerste college een collegekaart en aan het einde een diploma. Er waren 45 zeer enthousiaste deelnemers. Sinds 26 juni staan op het voorplein van Nieuw Land vier kleurrijke Flevolandbanken te pronken, ontworpen en beschilderd door leerlingen van het Groenhorst College en Scholengemeenschap de Rietlanden uit Lelystad. Op 2 oktober hielpen 30 leerlingen van de Scholengemeenschap Lelystad met opruimen van de expositietuin van Nieuw Land. Dit vond plaats in het kader van de verplichte maatschappelijke stages voor leerlingen. 21

Op uitnodiging van de provincie Flevoland hebben Nieuw Land, kunst- en cultuurcentrum De Kubus, museum de Paviljoens en jeugdtheatergezelschap BonteHond eind 2012 een plan ontwikkeld voor een doorlopende leerlijn erfgoeden cultuureducatie voor het gehele primair onderwijs in Flevoland. Dit plan is ingediend voor het landelijke project Cultuureducatie met Kwaliteit, waar het Fonds voor Cultuurparticipatie subsidie voor geeft en de provincie die bijdrage verdubbelt. Het onlangs goedgekeurde plan door het fonds en provincie maakt jaarlijks ruim 225.000 beschikbaar voor een periode van vier jaar. Het project Gezocht: Persmuskiet werd in december 2012 afgerond. Nieuw Land voerde dit project tussen 2009 en 2012 uit in opdracht van de provincie Flevoland en met subsidie van het Fonds voor Cultuurparticipatie. Doel van dit project was cultuurparticipatie te bevorderen. De deelnemende jongeren brachten subculturen in beeld door middel van interviews met familieleden en bekenden, na een training door een ervaren journalist. Er zijn 681 interviews van de afgelopen vier jaar te beluisteren op Flevolandsgeheugen.nl. 22

getallen Aantal persberichten: 45 Waarde free publicity: 502.054 Wekelijkse presentatie op Omroep Flevoland plus 22 aparte interviews. Nieuw Land is aanwezig op Facebook, Twitter, YouTube, Flickr, Pinterest en Tripadvisor. Er zijn blogs over IFMAF en Metamorfoze. Er waren 153.307 unieke bezoekers aan de websites, bijna 1.3 miljoen pageviews. Websites: www.nieuwlanderfgoed.nl www.flevolandsgeheugen.nl www.schipbreukbatavia.nl www.samflevoland.nl www.verganeschepen.nl Blogs: nieuwlanderfgoed.blogspot.nl ifmaffieldschool.blogspot.nl 23

archief 24

25

Nieuw Land is rijksarchief in de provincie Flevoland, gemeentearchief van Urk, Dronten, Lelystad en Zeewolde en waterschapsarchief van het Waterschap Zuiderzeeland. 26

Als rijksarchief in de provincie beheert Nieuw Land de archieven van de rijksdiensten die werkzaam zijn in Flevoland. In 2012 heeft Nieuw Land het beheer van de archieven van de voormalige Dienst der Domeinen op zich genomen, met name van kaartmateriaal van elk boerderijtype in de IJsselmeerpolders en circa 80 meter bestekken en technische tekeningen. De gemeente Noordoostpolder heeft per 1 januari 2013 Nieuw Land aangewezen als de bewaarplaats voor de gemeentelijke archieven. De gemeente is in 2012 reeds gestart met het daadwerkelijk overdragen van archieven. Gezien de overdracht van de voormalige Dienst der Domeinen en de deelname per 1 januari 2013 van de gemeente Noordoostpolder is uitbreiding van de depotcapaciteit noodzakelijk. In 2012 zijn de mogelijkheden voor uitbreiding en inbreiding geïnventariseerd. In het kader van het onderhouden van de contacten en voor de uitvoering van inspecties zijn in 2012 alle gemeenten, rijksdiensten en het waterschap in Flevoland bezocht. Overbrengingen van archieven zijn door de archivaris begeleid en vernietigingslijsten zijn gecontroleerd. In 2012 is gewerkt aan het vormgeven van de nieuwe taak van provinciearchivaris. De staatssecretaris adviseerde de provinciearchivaris onder te brengen bij het regionaal historisch 27

centrum (RHC) in de provincie. Nieuw Land is het RHC voor Flevoland. Gedeputeerde Staten in Flevoland heeft in december 2012 besloten zelf de provinciearchivaris aan te stellen. Nieuw Land participeert in het project voor realisering van het e-depot. In 2012 is onder regie van het Nationaal Archief gestart met uitwerking van het plan om te komen tot één landelijk e-depot. In het kader van Metamorfoze wordt een aanzienlijk deel van het archief van de Rijksdienst voor de Zuiderzeesteunwet gedigitaliseerd. Hiermee kan dit archief voor de toekomst behouden worden en is het digitaal te raadplegen. getallen 10.802 mutaties in collectiedocumenten van Nieuw Land, 14.900 in documenten van partners, 14 grote archieven, 200 maquettes, 11 bodemprofielen geïnventariseerd. Aantal dozen archeologisch materiaal totaal 2081. Veertig schenkers schonken objecten, boeken of audiovisueel materiaal. Nieuw Land ontving 25 bruiklenen en leende 40 voorwerpen uit aan collega musea en instellingen. 28

Hoewel het aantal bezoekers in het studiecentrum is afgenomen, is het aantal vragen per e-mail toegenomen. Het aantal bezoekers van www.flevolandsgeheugen.nl blijft stijgen. Nieuw Land profileert zich als hét kenniscentrum van en over Flevoland. Dit wordt onder andere gedaan door het aanbieden van cursussen oud schrift en genealogie, het (mee)werken aan publicaties rondom Flevolandse thema s en door actief deel te nemen aan bijzondere activiteiten in de provincie zoals dit jaar de opening van de Hanzelijn. In 2012 is verder gewerkt aan de omzetting van de Digitale Catalogus Flevoland naar Atlantis 5.0. Er is opdracht verstrekt om de publiekscatalogus te integreren in de website van Nieuw Land. Ook is een overzicht gemaakt van alle collecties in het archievendepot. Het archief van het 75-jarige Genootschap Flevo wordt geïnventariseerd. De collecties die behoren tot de overdracht van casla worden toegankelijk gemaakt. Andere particuliere archieven zijn beschreven. Begin 2013 zullen deze inventarissen beschikbaar komen. Brans Stassen heeft Nieuw Land een grote verzameling foto s geschonken. Deze zijn ingescand en geplaatst in de Digitale Catalogus Flevoland en zullen in 2013 door de heer Stassen zelf beschreven worden. 29

onderzoek 30

31

In samenwerking met CMO Lelystad, Omroep Flevoland en Verteltheater Lelystad wordt onderzoek gedaan naar Amsterdammers, Marokkanen, Surinamers en Antillianen die zich in de jaren zeventig en tachtig in Almere en Lelystad vestigden. Over de komst van deze groepen mensen naar Flevoland heeft Nieuw Land geen archieven. Daarom is ervoor gekozen om onderzoek te doen met behulp van de oral history methode. De interviews zullen worden geplaatst op FlevolandsGeheugen.nl en in 2013 zal in Nieuw Land een expositie worden gehouden. 32

Flevolands Geheugen is dé verhalenwebsite van Flevoland. De basis van de site wordt gevormd door de interviews die Nieuw Land beheert en afneemt in het kader van het onderzoek naar de geschiedenis van Flevoland en het Zuiderzeegebied. Sinds 1990 verschijnt het Cultuur Historisch Jaarboek met bijdragen over de geschiedenis en ontwikkeling van het Zuiderzeegebied, een overzicht van jaarlijkse archeologische vondsten en een kroniek met bijdragen van cultuur- en natuurhistorische instellingen die werkzaam zijn in of rond Flevoland. Het Spoor Terug is de titel van het jaarboek van 2012. Met steun van de provincie Flevoland zijn in de periode 2005-2012 twaalf promotieopdrachten verstrekt aan universiteiten die onderzoek doen naar Flevolandse thema s: de Vrije Universiteit, Technische Universiteit Delft, Radboud Universiteit Nijmegen, Rijksuniversiteit Groningen. Nieuw Land verricht zelf onderzoek, maar geeft ook onderzoeksbegeleiding aan derden. In 2012 werd het eindmanuscript becommentarieerd en de beeldredactie gedaan van het boek Het Nieuwe Land van Eva Vriend over de mensen die werden afgewezen als pachter van een boerderij in de IJsselmeerpolders. Tevens zijn de teksten becommentarieerd voor het boek Geborgen in de polderklei. Airmen van de Zuiderzee, een publicatie van de Stichting Ongeland. Nieuw Land schreef mee aan de publicatie Canon De Noordoostpolder. 33

erfgoedcentrum 34

35

In februari t/m april is de Cursus Stamboomonderzoek gegeven. Er waren vijftien deelnemers. De cursus werd afgesloten met een bezoek aan het Centraal Bureau voor Genealogie. Elke laatste vrijdag van de maand wordt er een voorouderspreekuur gehouden waarin bezoekers ondersteuning kunnen krijgen bij het stamboomonderzoek. Elke eerste vrijdag van de maand is er een Archeologisch Spreekuur waarin bezoekers vondsten kunnen laten determineren door de archeoloog. 36

In samenwerking met de Flevomeerbibliotheken verzorgt Nieuw Land de basisinrichting van de historische informatiepunten in de plaatselijke bibliotheken van Urk, Emmeloord, Dronten, Lelystad en Zeewolde. Het Steunpunt Archeologie en jonge Monumenten Flevoland (SAMF) adviseert overheden. In 2012 onder andere over vergunningvrij bouwen, afwijkingen van een bestemmingsplan, scheepswrakken, watergangen, algemeen archeologisch beleid, kunst-archeologie subsidies en Rijksmonumenten. SAMF organiseerde vijf congressen en workshops. Onder voorzitterschap van de coördinator SAMF is de Erfgoedcommissie Lelystad in 2012 vier keer bijeengekomen. De nieuwsvoorziening van het SAMF vindt onder meer plaats via de website www.samflevoland.nl. In 2012 is een begin gemaakt met de inventarisatie van beeldbepalende panden in de gemeente Zeewolde. De conservator is ook belast met de taken van de provinciaal museumconsulent en daarmee aangesloten bij het Landelijk Contact van Museumconsulenten (LCM). Samen met het Museumregister Nederland en de Cultuurcompagnie Noord- Holland organiseerde hij in het Amsterdam Museum een informatiebijeenkomst over het vernieuwde Museumregister voor musea in Noord-Holland en Flevoland. Ook organiseerde hij de eerste bijeenkomst van directeuren en andere vertegenwoordigers van Flevolandse musea en andere instellingen die collecties presenteren. De museale instellingen in Flevoland werden incidenteel over actuele zaken geïnformeerd per brief of e-mail. 37

sales & organisatie 38

39

Nieuw Land ontving in 2012 28 keer een groep die tegen betaling gebruikmaakte van één van de zalen en de faciliteiten van het centrum. Er werden zo n 60 rondleidingen gegeven aan bedrijven, familiegroepen en andere organisaties. 40

Het aanbod in de winkel van Nieuw Land wordt met veel aandacht samengesteld en kan op een groeiende belangstelling van het publiek rekenen. Het aanbod bestaat uit publicaties van Nieuw Land en anderen, merchandise bij de tentoonstellingen, speelgoed, snoep, sieraden, souvenirs en ansichtkaarten. Nieuw Land verdiende ook geld uit de omzet van museumrestaurant De Cantine en door verhuur van kantoorruimte aan het Servicecentrum Flevolandse Bibliotheken. Op 7 december werd de jaarlijkse Relatiedag gehouden. Bij deze gelegenheid werd het Cultuur Historisch Jaarboek voor Flevoland gepresenteerd, verscheen de herdruk van het boek Wanneer de polder vonken slaat en werd de expositie Dankzij de dijken geopend. Er waren tevens enkele workshops en presentaties. Nieuw Land had in 2012 30 medewerkers in dienst (24 fte). De formatie is naar beneden bijgesteld vanwege de bezuinigingen door de provincie Flevoland. Er waren 23 vrijwilligers actief, die rondleidingen geven en helpen met het toegankelijk maken van de collecties. Het bestuur bestond uit voorzitter Pauline Terreehorst namens het Rijk, Jaap Lodders namens de provincie, Camiel Maenhout namens de gemeenten en het waterschap, Marcel Schonenberg namens Stichting Nieuw Land en Chris Leeuwe namens de Stichting voor het Bevolkingsonderzoek in de drooggelegde Zuiderzeepolders. Victor de Ruiter nam in 2012 afscheid en werd opgevolgd door Ben Spelbos, beide namens stichting Nieuw Land. Directeur is Arjan Agema. 41

42

43

exploitatierekening 2012 in euro s Exploitatie Begroting Exploitatie 2012 2012 2011 Opbrengsten Bijdrage partners 2.753.727 2.753.000 2.740.204 Entreegelden 111.011 107.000 93.734 Opbrengsten uit commerciële activiteiten 35.521 30.500 16.173 Opbrengsten uit verhuur 150.749 122.000 139.375 Totaal baten 3.051.008 3.012.500 2.989.486 Lasten Projectkosten 470.502 307.000 694.934 Lonen en salarissen 1.018.860 1.085.000 1.053.141 Sociale lasten 326.996 272.000 323.594 Afschrijvingen op materiële vaste activa 178.628 167.850 166.670 Overige lasten 896.983 841.500 815.249 44

Rente baten en soortgelijke opbrengsten 9.239 11.000 16.039 Rente lasten en soortgelijke kosten -336.044-338.000-351.574 Saldo baten en lasten (voor bestemming) -167.766 12.150-399.637 Resultaatbestemming Onttrekkingen bestemmingsfondsen 70.019 415.205 Onttrekkingen bestemmingsreserves 11.604-9.874 Saldo baten en lasten (na bestemming) -86.143 5.694 Nieuw Land heeft bij het opstellen voor de Jaarrekening 2012 voor het eerst samengewerkt met een nieuwe accountant van Flynth. Op basis van zijn controle zijn een aantal aanpassingen aan de rapportage gedaan die daarmee meer in lijn is met de BBV Provincies & Gemeenten. Het tekort voor 2012 is toe te schrijven aan minder inkomsten door tegenvallende bezoekersaantallen bij de tentoonstelling Schipbreuk. 45

bezoekadres Oostvaardersdijk 113 8242 PA Lelystad Postbus 73 8200 AB Lelystad tel: 0320-225 900 fax: 0320 260 436 e-mail: info@nieuwlanderfgoed.nl museum maandag: gesloten (behalve tijdens officiële schoolvakanties) dinsdag t/m vrijdag: 10.00-17.00 uur zaterdag, zon- en feestdagen: 11.30-17.00 uur Nieuw Land is gesloten op 25 december en 1 januari archief + studiecentrum open: dinsdag t/m vrijdag van 12.00 17.00 uur Het Studiecentrum is vrij toegankelijk websites www.nieuwlanderfgoed.nl www.flevolandsgeheugen.nl 46

47

www.nieuwlanderfgoed.nl 48