Creaties Champ d Action olv. Jaan Bossier Brewaeys, Swinnen, Harvey, Verstockt zaterdag 2 december 2006
The Crackle box cracked Bart Verstockt Creaties. Seizoen 2006-2007 DoelenEnsemble. Orkest de Volharding olv. Jussi Jaatinen vrijdag 22 september 2006 I Solisti del Vento. Bart Moeyaert vrijdag 10 november 2006 Bl!ndman. Quatuor Danel vrijdag 24 november 2006 Champ d Action olv. Jaan Bossier zaterdag 2 december 2006 Spectra Ensemble olv. Filip Rathé donderdag 18 januari 2007 Spiegel Strijkkwartet. Liu Fang donderdag 8 februari 2007 Champ d Action en Studenten Conservatorium Antwerpen olv. Vinko Globokar donderdag 10 mei 2007 defilharmonie. Collegium Vocale Gent Choeur Symphonique de Namur olv. Philippe Herreweghe vrijdag 8 juni 2007. Kathedraal Antwerpen
Champ d Action Jaan Bossier muzikale leiding begin concert 20.00 uur pauze omstreeks 20.50 uur einde omstreeks 21.35 uur de reeks Creaties wordt gesteund door SORODHA / Société Royale d Harmonie inleiding Maarten Beirens. 19.15 uur. Foyer teksten programmaboekje Maarten Beirens coördinatie programmaboekje desingel Gelieve uw GSM uit te schakelen! Luc Brewaeys ( 1959) Painted Pyramids (wereldcreatie) 16 (opdracht van Champ d Action) voor fluit, viool, cello, harp, piano, percussie, electronics Peter Swinnen ( 1965) Hodechtri (Belgische creatie) 12 (opdracht van Champ d Action en met steun van de Vlaamse Gemeenschap) voor fluit, klarinet, viool, cello, piano, percussie, electronics Jonathan Harvey ( 1939) Soleil Noir / Chitra (1994-1995) 15 voor fluit, trombone, tuba, percussie, synthesizer, harp, viool, cello, contrabas, live electronics pauze Cd s Bij elk concert worden cd s te koop aangeboden door t KLAverVIER, Kasteeldreef 6, Schilde, 03 384 29 70 www.tklavervier.be Serge Verstockt ( 1957) Voder (Belgische creatie) 20 (opdracht van de Essl Stiftung) voor klarinet, fluit, hobo, viool, cello, contrabas, gitaar, 2 trombones, tuba, harp, piano, percussie, synthesizer, electronics Foyer desingel enkel open bij avondvoorstellingen in Rode en/of Blauwe Zaal open vanaf 18.40 uur kleine koude of warme gerechten te bestellen vóór 19.20 uur broodjes tot net vóór aanvang van de voorstellingen en tijdens pauzes Hotel Corinthia (Desguinlei 94, achterzijde torengebouw ING) Restaurant HUGO s at Corinthia open van 18.30 tot 22.30 uur Gozo-bar open van 10 uur tot 1 uur, uitgebreide snacks tot 23 uur desingelaanbod: tweede drankje gratis bij afgifte van uw toegangsticket van desingel voor diezelfde dag
De vele gezichten van elektronica in de hedendaagse muziek We openen onze auto met de afstandsbediening, we maken eten in de microgolfoven, we beluisteren muziek (die we eerst met de computer hebben gedownload van internet) op onze mp3-speler en de TV heeft het leesboek al enkele decennia geleden verdrongen. Kortom, in ons dagelijkse leven én in onze omgang met cultuur spelen elektronische technieken en apparaten een steeds prominentere rol. Dat geldt ook voor de hedendaagse muziek. Hoewel klassieke vormen en bezettingen (symfonisch orkest, strijkkwartet) nog steeds duidelijk aanwezig blijven, is er een toenemende interesse in het gebruik van elektronische middelen. Die interesse is niet nieuw. Vanaf het midden van de jaren 1950 gingen de esthetische vernieuwingen in de nieuwe muziek hand in hand met een zoektocht naar letterlijk nieuwe middelen. Voor de componisten van die generatie (Stockhausen, Goeyvaerts, Berio, Nono, Pousseur, Babbitt,...) kwam de mogelijkheid van elektronische muziek als een ideale gelegenheid om schoon schip te maken met de verstarde muziek uit het verleden en een radicaal nieuw hoofdstuk in de muziekgeschiedenis te beginnen. Intussen weten we wel dat de hooggespannen verwachtingen van de generatie-1950 niet ingelost werden. De elektronische middelen waren te beperkt, de werkwijze te omslachtig en het klinkende resultaat te stereotiep om meteen de ambitieuze droom van totaal nieuwe klankmogelijkheden en een rijke muziektaal te realiseren. Een radicale omwenteling in het muziekleven was het misschien niet, maar het gaf wel een stevige aanzet voor het ontwikkelen van elektronische muziek en elektronische muziekinstrumenten. De echte grote doorbraak van de elektronica in de hedendaagse muziek kwam er grosso modo vanaf de jaren 1980. De ontwikkeling van computers laat in die periode steeds soepeler manieren toe om muziek te bewerken en te produceren en zo mogelijk nog belangrijker: de technologie staat dan ver genoeg om bruikbare live-toepassingen te maken. Terwijl elektronische muziek in Oud generatorblok uit de Studio Elektronische Muziek, Brussel
1955 nog een kwestie was van dure studio s met onhandig grote apparatuur en bandopnemers, laten live-electronics toe om tijdens het concert in real time geluiden te produceren en te transformeren. Vooral dat laatste is zeer belangrijk geworden: via microfoons worden de klanken van de instrumenten door de liveelectronics (tegenwoordig zijn dat bijna altijd computers) gejaagd, die de akoestische klanken dan ter plekke bewerken of vervormen. Deze recente toepassingen leggen dus bijna altijd een relatie tussen de akoestische elementen (de traditionele instrumenten) en de elektronische bewerkingen daarvan. Hoe meer elektronica er aan het werk is, hoe groter ook het verschil tussen wat je ziet (de muzikant die op zijn instrument speelt) en wat je hoort (de elektronisch gegenereerde transformatie ervan). Dit principe biedt niet zomaar nieuwe mogelijkheden maar vraagt ook van de componisten en de muzikanten een compleet nieuwe manier van denken. De elektronische dimensie kan nu in grote mate het karakter van een muziekstuk bepalen en in sommige gevallen maakt de elektronische component zelfs het centrale onderwerp van de compositie uit. Waar een componist in de negentiende eeuw nog genoeg had aan het bestuderen van de basisregels voor orkestratie indien hij met timbre en kleur wilde werken, dan komt daar nu het hele arsenaal van elektronica bij. Die technische (technologische) factor beheersen vraagt uiteraard heel wat meer werk. Veel componisten die vaak met elektronica werken, zullen dan ook zelf één of meerdere programmeertalen beheersen en kunnen uiteraard met een aantal softwarepakketten aan de slag. Bovendien evolueert de technologie bijzonder snel: wie een computer aanschaft, weet dat dat apparaat na maximum twee jaar al behoorlijk verouderd aandoet in vergelijking met nieuwe apparaten die krachtiger zijn en waarvoor soms ook nieuwe software uitkomt die op oudere machines niet kan draaien. Voor live-electronics geldt exact hetzelfde probleem. Het is goed mogelijk dat de apparatuur die een componist voor een compositie voorschrijft tien jaar nadien al niet meer beschikbaar is, wat uiteraard de mogelijkheden om die compositie opnieuw uit te voeren ernstig in het gedrang brengt. Dus ook op dat vlak moet de componist ervoor zorgen dat zijn elektronische materiaal niet te specifiek aan één bepaald apparaat of softwarepakket is gebonden. Ook voor de muzikant is dit een situatie die in vergelijking met de klassieke uitvoeringspraktijk nieuwe uitdagingen met zich meebrengt. De muzikant heeft namelijk niet langer de volledige controle over het eindresultaat. Zelfs het timbre en de klankkwaliteit - zaken waar de klassieke muzikant als conservatoriumstudent jarenlang keihard op heeft moeten oefenen - heeft hij of zij vaak niet meer in handen, wanneer de akoestische klanken door microfonen, een computer en een mengpaneel worden gejaagd en dan pas in vervormde of bewerkte toestand via de luidsprekers te horen zijn. Ensembles voor hedendaagse muziek moeten bovendien beslissen hoe ze werken met elektronica uitvoeren. Huren ze de expertise (en apparatuur) van externe specialisten in, of investeren ze zelf? In het geval van Champ d Action is er gekozen voor dat laatste. Sinds het ensemble zich in Studio 3 van desingel heeft gevestigd, hebben ze een heuse studio tot hun beschikking waar ze aan hun eigen live-electronics kunnen werken. Het is die recente waaier van mogelijkheden met liveelectronics, die de rode draad vormt van dit concert. Drie creaties van Vlaamse componisten voor ensemble met elektronica worden gecombineerd met een wat ouder werk van Jonathan Harvey, een componist die in bijna al zijn werken bij uitstek de mogelijkheden van de meest geavanceerde live-electronics heeft toegepast. Nochtans is dit geen éénheidsscheppende factor. De instrumenten (Harvey s synthesiser, of de analoge synths in het stuk van Verstockt), de computers en zelfs de software (bijna alle liveelectronics toepassingen in de hedendaagse muziek gebruiken tegenwoordig het MAX/MSP-pakket dat ontwikkeld is door het IRCAM, een onderzoeksinstituut in Parijs) mogen dan wel dezelfde zijn, hun toepassingen zijn zo breed dat iedere componist er heel andere dingen mee kan doen. In deze werken dienen de electronics dan ook heel verschillende muzikale doeleinden. Elektronica als kleur De mogelijkheden van elektronica om akoestische klanken bij te kleuren (er bepaalde frequenties uit weg te filteren of toe te
The Crackle box cracked, installatie van Serge Verstockt en Werner Van dermeersch die ook in Voder is geïntegreerd Bart Verstockt
voegen, tot en met ingrijpen in het klankspectrum zelf) is steeds één van de meest voor de hand liggende toepassingen ervan. Voor de muziek van Luc Brewaeys ( 1959) is dit aspect dan ook een bijna natuurlijk uitvloeisel van zijn manier van muzikaal denken. In Brewaeys muziek staat de klank zelf centraal en net zoals bij de Franse spectralisten (Murail, Grisey) die voor hem een doorslaggevende invloed zijn geweest, zijn het de spectrale eigenschappen van de klank (de structuur van de boventonen) die het basismateriaal voor de compositie opleveren. Painted Pyramids is in feite een bewerking van Brewaeys pianowerk Pyramids in Siberia uit 1989. Dit stuk dateert nog uit de beginperiode van Brewaeys spectrale stijl (een stijl die in zijn jongste composities trouwens duidelijk op een veel vrijere manier wordt benaderd). Brewaeys spreekt in dit verband niet van een orkestratie of bewerking, maar van een commentaar op het originele stuk. De nieuwe zetting met ensemble en elektronica werpt immers een nieuw licht op het originele werk. De pianopartij van Pyramids in Siberia is nagenoeg ongewijzigd overgenomen en wordt aangevuld met elementen in het ensemble, die voor extra noten of andere kleuren zorgen. Het virtuoze karakter van de pianopartij, vooral dan de razende toccata aan het einde, wordt zo bovendien nog verder uitvergroot. De klank van een werk veranderen betekent ook het werk zelf veranderen, waardoor de nieuwe titel van Painted Pyramids verklaard wordt. Immers, zoals eerder al Luc Brewaeys Along the Shores of Lorn een ander klankbeeld had dan OBAN (waarop het gebaseerd is), zal Painted Pyramids heel andere kleurtjes hebben dan Pyramids in Siberia. Elektronica als interactieve metamorfose Voor Peter Swinnen ( 1965) is het werken met elektronica een soort van tweede natuur geworden. Hij geldt in Vlaanderen als één van de specialisten op dit gebied. Champ d Action, maar ook andere ensembles, doen dan ook vaak een beroep op hem om live-electronics bij concerten te verzorgen. Swinnen heeft al in veel van zijn werken de traditionele verhoudingen tussen de muzikanten en het materiaal in vraag gesteld. Zo is zijn strijktrio Samoki (2005) een interactieve installatie waarbij de muzikanten hun partijen aflezen van een groot scherm waarop een computer dat materiaal projecteert. In Hodechtri werkt Peter Swinnen het principe uit waarbij de elektronica ervoor zorgt dat de verschillende instrumenten elkaars klank beïnvloeden. Door het gebruik van bepaalde speeltechnieken (het variëren van de druk op de boog bij de strijkers, bijvoorbeeld) kan een muzikant aangeven in welke mate de computer de klank van één van de andere instrumenten moet manipuleren. Zo bestaat dit werk voortdurend uit twee of meer elkaar beïnvloedende instrumenten. Het spelen van de partituur is slechts een vertrekpunt. Alle instrumenten worden door de computer samengevoegd en het is de speeltechniek die ervoor zorgt dat de klank van het ensemble bij wijze van spreken van binnenuit getransformeerd wordt. Het resultaat is dat de muziek heel ingetogen begint,maar gestaag opbouwt naar een situatie waarin de computer bovenop de akoestische laag een steeds rijker palet van boventoon-spectra stapelt, die het klankbeeld geleidelijk aan verdichten. Elektronica als Zen De Britse componist Jonathan Harvey ( 1939) geldt als één van de belangrijkste componisten van zijn generatie die elektroakoestische muziek schrijven. Als dusdanig is Harvey één van de pioniers van de huidige generatie van elektronische toepassingen. Zijn interesse in het exploreren van de mogelijkheden van elektronica kreeg een stevige duw in de rug wanneer hij in de vroeg jaren 1980 werd uitgenodigd om aan het IRCAM te gaan werken. Daar kon hij de hypermoderne technologie van het IRCAM gebruiken om zijn composities te realiseren, maar deed hij ook onderzoek naar de analyse van geluid. Uit de inzichten die hij daar opdeed over de eigenschapen van geluidsspectra, distilleerde Harvey op zijn beurt ideeën over vorm en harmonie. Elektronica is voor hem niet enkel een middel om een werk wat extra kleur of effecten te geven, maar biedt hem ook een nieuw fundamenteel denkkader aan om als componist met muzikale elementen aan de slag te gaan. Minstens even belangrijk voor Harvey s muziek is zijn grote belangstelling voor religieuze of meer nauwkeurig: spirituele aspecten. Zijn werklijst telt naast de elektro-akoestische werken een ruim aantal religieuze werken, onder meer voor koor en orgel.
Maar meer nog dan die christelijke factor, is Harvey zeer diep bezig met het Oosterse denken en in het bijzonder het boeddhisme. Net als zijn leraar, componist Olivier Messiaen, verzoent Harvey de christelijke elementen met een fascinatie voor het Oosten. Zijn muziek is doordrongen van Oosterse spirituele concepten. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat Harvey het gebruik van elektronica mee in dat verband situeert. Over zijn opera Inquest of Love (1993) merkte hij bijvoorbeeld op dat de elektronica er een metafysische functie hadden, omdat ze wel duidelijk hoorbaar maar niet zichtbaar zijn en op die manier de toeschouwer er subtiel attent op maken dat er een dimensie is die onze gewone waarnemingen overstijgt. Soleil Noir/Chitra componeerde hij in 1995 voor Champ d Action. Zoals veel van zijn composities, staat een typisch Oosterse benadering van een dualiteit centraal: twee tegenpolen die elkaar voortdurend in evenwicht houden. Aan de ene kant staat Europa, met haar fascinatie voor duisternis, melancholie en krankzinnigheid, schrijft Harvey hierover. Dit is waar Soleil Noir in de titel op duidt (de titel komt van het boek dat de psychoanalytica Julia Kristeva over de Franse dichter Gérard de Nerval heeft geschreven. Nervals melancholie en uiteindelijk zelfmoord zijn daarbij voor de hand liggende exponenten van die - aldus Harvey - Europese aspecten.) Daar tegenover plaatst Jonathan Harvey India: Aan de andere kant staat India, met haar glans, naïviteit (er bestaat geen Indische Freud), haar heimwee naar de aanwezigheid van het goddelijke en met haar op mysterieuze wijze uitnodigende diepgang. Chitra, het deel van de titel dat dat aspect uitdrukt, is de naam van een personage uit de Mahabharata, het oude Indische epos. Het is die dualiteit die in de muziek fundamenteel aanwezig is en sterk tot uiting komt. Het stuk drijft op tegenstellingen als licht/donker, snel/langzaam, statisch/dansend. Volledig in de geest van het boeddhisme zijn voor Harvey zulke contrasten niet zomaar tegenstellingen, maar complementaire aspecten van éénzelfde idee. Elektronica als ruimte (en beweging) De nieuwe compositie van Serge Verstockt ( 1957) maakt ten volle gebruik van een ander zeer courant aspect van elektronische muziek, namelijk de ruimtelijke mogelijkheden. Door verschillende luidsprekers op bepaalde plekken in de ruimte te plaatsen, heeft de elektronische componist een grote controle over waar hij een geluid vandaan kan laten komen. Een geluid toewijzen aan een bepaalde luidspreker, of geluiden heen en weer laten reizen tussen verschillende luidsprekers is technisch gezien een koud kunstje en in deze tijden waarin men al begint met dolby surround-installaties in de huiskamer te zetten is dat principe eigenlijk zeer wijd verspreid. Wat het originele is aan Voder is dat Verstockt niet enkel elektronisch bewerkte geluiden over ruimtelijk geplaatste luidsprekers verdeelt maar dat hij de luidsprekers zelf door de ruimte laat bewegen. In Stay Low (2004) had Serge Verstockt een eerste installatie gemaakt samen met architect Werner Van dermeersch waarin zelfgebouwde objecten boven de hoofden van de luisteraars cirkelden: een kleine luidspreker gemonteerd op een koker met daarin een motor en een propeller. Dat prototype van vliegende luidspreker heeft Van dermeersch sindsdien verder geperfectioneerd, zodat Verstockt nu voor het eerst een groot ensemblewerk heeft kunnen componeren waarin de muzikale vliegtuigjes een belangrijke rol spelen. Op die manier onderzoekt Serge Verstockt de relatie tussen muziek en ruimte - een gegeven dat al zijn hele carrière lang een belangrijk thema in zijn werk is. De titel Voder verwijst naar het apparaat dat door de Belllaboratoria in de jaren 1930 werd ontwikkeld. De Voder was in feite de eerste spraak-synthesiser waarmee, door die tegelijk met handen en voeten te bedienen, een stemgeluid en bepaalde woorden konden worden nagebootst, die dan via telefoondraden over lange afstand doorgestuurd kunnen worden. Prompt leidde Bell honderden jonge vrouwen op die dat toestel met handen en voeten leerden bedienen. De analogie met hoe muzikanten hun instrumenten bespelen ligt hier voor de hand. Muzikaal gesproken is het bovenal de beweging van de luidsprekers, die boven de hoofden van het publiek zweven en een fluctuerend klanklandschap vormen, die in Verstockts Voder centraal staat. Niet enkel de luisterervaring, maar ook het visuele spektakel is fascinerend.
Champ d Action Champ d Action, ensemble voor hedendaagse muziek, werd in 1988 door componist Serge Verstockt opgericht. Op dat moment kwam de hedendaagse muziek in de Vlaamse concertzalen weinig aan bod, de muziek van Vlaamse componisten - zoals de internationaal gewaardeerde Karel Goeyvaerts - werd in eigen land zelden uitgevoerd. Daardoor had Champ d Action de eerste jaren een echte pioniersfunctie. Sterke bindingen met de hedendaagse beeldende kunst in Vlaanderen zorgden ervoor dat Champ d Action zich vrijwel onmiddellijk wist in te bedden in het brede veld van de hedendaagse kunst. Dat heeft ertoe geleid dat Champ d Action ondertussen structureel samenwerkt met MuHKA (Museum voor Hedendaagse Kunst Antwerpen) en regelmatig projecten opzet die een link leggen tussen beeldende kunst, multimedia en muziek. De voortdurende aandacht voor het werk van Vlaamse componisten resulteerde in verschillende creaties en in het opzetten van een cd-reeks rond het werk van Karel Goeyvaerts, dit laatste in samenwerking met de Katholieke Universiteit Leuven. Daarnaast introduceerde Champ d Action belangrijke werken van buitenlandse componisten en gaf het ensemble internationale creatieopdrachten om het werk van eigen bodem in een kritische en artistiek veeleisende context te plaatsen. Antwerpen 93, Culturele Hoofdstad van Europa, betekende een belangrijke stap in de ontwikkeling van Champ d Action. Onder impuls van dat project gaf Champ d Action belangrijke creatieopdrachten - onder meer aan de Finse componiste Kaija Saariaho - en bracht het ensemble een cd uit met creaties van Vlaamse componisten. Later kwam een samenwerking met het Amerikaanse cd-label Mode Records tot stand. De eerste cd was gewijd aan Kaija Saariaho en werd internationaal lovend onthaald. Eind 2004 startte Champ d Action met een eigen cd-reeks, een bundeling van nieuwe werken die het ensemble creëert. De opnames gebeuren in Studio 3, de thuisbasis van Champ d Action in het gebouw desingel in Antwerpen. Enkele hoogtepunten van de afgelopen jaren zijn een samenwerking met Irvin Arditti (desingel 2000) en de uitvoering van het acht uur durende Heiliger Dankgesang-Kwartet van Dick Raaijmakers op het Holland Festival. De samenwerking met componist Serge Verstockt en architect Werner Vandermeersch resulteerde in tien openluchtvoorstellingen van Screens tijdens de Zomer van Antwerpen. Het ensemble mocht Screens opnieuw vertolken in 2002, weliswaar in een gereviseerde versie, en dit in het Brugse Concertgebouw in het kader van Format en Brugge 2002. Na een afwezigheid van vijf jaar werd Serge Verstockt in januari 2003 opnieuw artistiek leider van Champ d Action. In 2004 schreef Champ d Action een nieuw elektronisch programma voor de uitvoering van Quando Stanno Morendo, Diario Polacco 2 van Luigi Nono. Het ensemble bracht dit werk samen met acteur Josse De Pauw, die een Nederlandse bewerking van de teksten maakte. In datzelfde jaar bereikte Champ d Action op de Grote Markt in Antwerpen een breed publiek met het Klokkenproject, een werk van Serge Verstockt voor stadsbeiaarden. Met enkele minimalprojecten rond de Amerikaanse en Europese early minimal music wist het ensemble een ruim publiek te bereiken in verschillende zalen in Vlaanderen. Een opvallende project in 2005 was onder meer het Groot Minimal Project in samenwerking met Collegium Vocale dat kaderde in het Klarafestival. Daarnaast bracht Champ d Action tijdens music@venture twee visioenen uit de nieuwe opera Hildegard van James Wood en een wereldcreatie van Wim Henderickx. Het jaar werd afgesloten met een bijzondere timecanvas in het MuHKA in het teken van Music-drawing, Drawing Music. Vanaf dit seizoen is Champ d Action ensemble in residentie in desingel. Champ d Action wordt structureel betoelaagd door de Vlaamse Gemeenschap en geniet de steun van de Stad Antwerpen. Jaan Bossier Jaan Bossier studeerde klarinet bij Walter Boeykens en piano bij Robert Groslot aan het Conservatorium van Antwerpen. In 1996 behaalde hij zijn einddiploma klarinet met de grootste onderscheiding. Van 1994 tot 1997 was hij lid van het Gustav Mahler Jugend Orchester. Sinds 1997 is hij klarinettist van het Mahler Chamber Orchestra. Hij werkte er met Claudio Abbado, Daniel Harding, Trevor Pinnock, Sir Neville Marriner, Kurt Mazur, Anne-Sophie Mutter, Murray Perahia, Vadim Repin...en reist hiermee de wereld rond. Hij speelde ook in het Chamber Orchestra of Europe, de Deutsche Kammerphilharmonie Bremen, Sint-Petersburg Camerata, het Lithouws Kamerorkest, het Brabants Orkest en de meeste Belgische orkesten. Hij is klarinettist bij Champ d Action en hij treedt regelmatig op in kamermuziekverband. In september 2000 was hij solist tijdens een concert met het Mahler Chamber Orchestra onder leiding van André Richard en Arturo Tamayo in de Prometeo Suite van Luigi Nono (Venetië, Torino, Schwaz). In december 2000 maakte hij zijn debuut als dirigent bij Champ d Action. Sindsdien dirigeert hij het ensemble regelmatig. Als componist schreef hij verscheidene solostukken en composities voor ensemble. Deze werden uitgevoerd door oa. het Gaggini String Quartet, pianist Jan Michiels, het Rachmaninov Trio en door hemzelf. Hij kreeg ook opdrachten voor de Stichting Orpheus, vzw De Wekker en de Rode Pomp. Champ d Action Jaan Bossier muzikale leiding Sabine Uytterhoeven klarinet Sabine Warnier fluit Piet Van Bockstal hobo Benjamin Glorieux cello Gudrun Vercampt viool Yutaka Oya piano & synthesizer Fedor Teunisse, Marcel Andriessen percussie François Delporte gitaar Tom Verschoore, Bob Van der Strieckt trombone Kristof Falise tuba Astrid Haring harp Lode Leire contrabas Kristina Van Damme synthesizer Maarten Buyl, Peter Swinnen elektronica Werner Van dermeersch vliegtuigjes
Volgend concert in de reeks Creaties Spectra Ensemble olv. Filip Rathé Anna Maria Pammer sopraan. Luigi Gaggero cimbalon Peter Eötvös Psy (1996) György Kurtág The Messages of the late Miss R. V. Troussova (1976-1980) Luca Francesconi Kubrick s Bone voor cimbalon en ensemble (wereldcreatie) do 18 jan 2007. 20 uur. Blauwe Zaal 15 (-25/65+ 10 / -19 jaar 8)