Biomedische Wetenschappen bacheloropleiding 2011
Voorwoord 3 Waarom aan de Universiteit Antwerpen studeren? 4 Studentgerichtheid 4 Innoverende academische opleidingen 4 Infrastructuur 4 Vorming 5 Antwerpen 5 De opleiding Biomedische Wetenschappen 6 Wat is Biomedische Wetenschappen? 6 Waarom Biomedische Wetenschappen studeren? 7 Waarom Biomedische Wetenschappen studeren in Antwerpen? 7 Bachelor in de Biomedische Wetenschappen 9 Master in de Biomedische Wetenschappen 10 Onderwijs en examens 11 Onderwijs 11 Studiepunten 11 Semestersysteem - examens 12 Leerkrediet 13 Ombudspersoon 15 Internationaal 15 Waar kan je met je diploma aan de slag? 16 Toelatingsvoorwaarden en voorkennis 18 Vaardigheden 18 Toelatingsvoorwaarden 18 Voorkennis 18 Gaten in je voorkennis? 19 Vragen? 19 Studiebegeleiding 20 Overgang van het secundair onderwijs naar de universiteit 20 Overbruggingsonderwijs in de maand september 20 Studieadvies en studentenbegeleiding 21 Studietrajectbegeleider 22 Vakspecifieke begeleiding 22 Taalbegeleiding: monitoraat op maat - Academisch Nederlands 23
Studieprogramma Biomedische Wetenschappen 23 Bachelor eerste jaar 23 Bachelor tweede jaar 25 Bachelor derde jaar 26 Master Biomedische Wetenschappen 27 Afstudeerrichting Klinisch Wetenschappelijk Onderzoek 27 Afstudeerrichting Neurowetenschappen / Neuroscience 27 Afstudeerrichting Tropische Biomedische Wetenschappen 28 Afstudeerrichting Moleculaire en Cellulaire Biomedische Wetenschappen 28 Afstudeerrichting Molecular Imaging 29 Afstudeerrichting Milieu en Gezondheidswetenschappen 30 Afstudeerrichting Onderzoek en Ondernemerschap 31 Afstudeerrichting Onderzoek en Onderwijs 32 Opleidingsonderdelen 34 Bachelor eerste jaar 34 Bachelor tweede jaar 40 Bachelor derde jaar 45 Studie- en studentenvoorzieningen 51 Studentenverenigingen 53 Hoe bereik je makkelijk de campussen? 55 Plattegrond van campus Groenenborger 55 Plattegrond van campus Drie Eiken 57 Bijkomende informatie 58 Addendum: Bio-wetenschappen: door het bos de bomen zien? 61 Biologie 61 Biochemie en Biotechnologie 62 Bio-ingenieurswetenschappen 62 Biomedische Wetenschappen 63 Programma en voorkennis 64
Voorwoord 3 Welkom bij de Universiteit Antwerpen. Je hebt de weg naar onze universiteit gevonden en je wilt meer informatie over onze instelling en onze studierichtingen. Dit boekje helpt je al een hele stap vooruit in je keuzeproces. De Universiteit Antwerpen is een middelgrote universiteit met meer dan 14 000 studenten. Binnen de Associatie Hogescholen & Universiteit Antwerpen werken we nauw samen met de Plantijnhogeschool, de Karel de Grote-Hogeschool, de Artesis Hogeschool Antwerpen en de Hogere Zeevaartschool. Studeren aan de universiteit is het begin van een nieuwe periode in je leven. Belangrijk is dat je je goed voelt op de universiteit van je keuze en dat je je binnen enkele jaren goed voelt met je behaalde diploma. Daarom stelt de Universiteit Antwerpen alles in het werk om je studietijd aangenaam te maken en de kwaliteit van de opleiding op topniveau te houden. Onze opleidingen worden geregeld bijgestuurd en aangepast aan de maatschappelijke evolutie. Leren is leven is de slogan van de Universiteit Antwerpen. Niet zomaar een leuze, want wij maken werk van een goed evenwicht tussen leren en leven. Met kennen ben je niets zonder het kunnen. De link tussen leren en leven is hier voelbaar aanwezig. Als je naar een van onze informatiedagen komt, zal je merken dat het prettig studeren is aan de Universiteit Antwerpen. Zowel onze medewerkers als onze studenten zullen je er graag over vertellen en kijken alvast uit naar de kennismaking! Universiteit Antwerpen Prof. dr. Alain Verschoren Rector
4 Waarom aan de Universiteit Antwerpen studeren? Studentgerichtheid De Universiteit Antwerpen staat voor studentgerichtheid. Dit betekent onder andere dat je zoveel mogelijk college volgt in kleine groepen, wat een vlotte interactie mogelijk maakt. Dankzij de kleine afstand tussen studenten en docenten kan je bij je profs terecht met allerlei vragen en problemen. De vlotte communicatie tussen docenten, assistenten en studenten wordt mee ondersteund door de digitale leeromgeving Blackboard. Dat biedt ook nieuwe kansen voor een interactief onderwijssysteem. Studenten worden ook uitgenodigd om actief deel te nemen aan het beleid: in verschillende adviesorganen en raden zijn zij vertegenwoordigd. Tenslotte is de Universiteit Antwerpen bekend voor haar goede studentenbegeleiding en -ondersteuning, waarbij wordt ingespeeld op de individuele noden van alle studenten. Innoverende academische opleidingen De Universiteit Antwerpen biedt innoverende academische opleidingen, waarbij de opleidingen zowel oog hebben voor theorie als voor praktijk. De opleidingen zijn stevig verankerd in sterk wetenschappelijk onderzoek, dat ook internationale faam geniet. De ivoren academische toren werd reeds lang geleden gesloopt: academici hechten veel belang aan een voortdurende uitwisseling met de steeds evoluerende samenleving. Bij je studie aan de Universiteit Antwerpen staat niet zozeer het memoriseren van feitenkennis centraal: je verwerft relevante kennis en vaardigheden die je nodig hebt om beroepsrelevante opdrachten en problemen op te lossen. De BaMa-structuur schept ruimte voor vernieuwing en verbetering. Nieuwe opleidingen werden ingevoerd, keuzemogelijkheden binnen bestaande opleidingen verruimd. Infrastructuur Voor haar onderwijs beschikt de Universiteit Antwerpen over de meest moderne infrastructuur: goed uitgeruste les- en computerlokalen, laboratoria, bibliotheken en studielandschappen. In alle publieke ruimten zijn er hotspots waar je draadloos kan surfen. De laatste jaren werd ook grootschalig geïnvesteerd in nieuwe gebouwen om het toenemend aantal studenten op te vangen en hen een aangename leeromgeving te bieden.
Waarom aan de Universiteit Antwerpen studeren? 5 De Universiteit Antwerpen is een middelgrote universiteit met meer dan 14 000 studenten, verspreid over vier campussen en zeven faculteiten. De campussen Middelheim, Groenenborger en Drie Eiken liggen aan de stadsrand, in een groene omgeving. De campussen Middelheim en Groenenborger grenzen aan het openluchtmuseum Middelheim en aan het Nachtegalenpark. Studeer je op campus Drie Eiken dan kan je volop genieten van de groene oase van Fort VI en de mooie vijvers rondom de campus. De Stadscampus, met zijn kern van prachtig gerenoveerde 16de-eeuwse gebouwen, ligt in hartje Antwerpen. De opleiding Biomedische Weten schappen is gesitueerd op de campussen Groenenborger en Drie Eiken. Vorming De Universiteit Antwerpen wil niet alleen opleidingen aanbieden, maar ook een brede vorming. Jonge mensen laten opgroeien tot professionelen met een kritische ingesteldheid, een tolerante en constructieve houding. De Universiteit Antwerpen kiest resoluut voor pluralisme en verwelkomt diversiteit in haar curricula, personeel en studenten. Antwerpen Je kiest natuurlijk ook voor de stad Antwerpen. Studeren is meer dan met je neus in de boeken zitten. Wie in Antwerpen komt studeren, kiest voor een studentenstad. Antwerpen is niet alleen een universiteitsstad: het is een bruisende metropool met een uniek cultuurhistorisch aanbod, een wereldhaven, een overvloed aan cafés en restaurants, clubs, gezellige pleintjes, cultuur, architectuur, mode, sportinfrastructuur... Kort samengevat: een stad waarin Antwerpenaars, bezoekers en studenten graag wegzinken.
6 De opleiding Biomedische Wetenschappen Wat is Biomedische Wetenschappen? De studierichting Biomedische Wetenschappen vormt kwaliteitsvolle wetenschappers die in een breed biomedisch veld onderzoek kunnen uitvoeren en begeleiden in een academische, klinische of industriële context. Biomedische Wetenschappen bestudeert de gezonde en zieke mens en relevante diermodellen. Met de nadruk op de mens onderscheidt Bio medische Wetenschappen zich duidelijk van de richtingen Biologie, Bio-ingenieur en Diergeneeskunde. De opleiding is niet gericht op het verwerven van klinische vaardigheden, dit komt aan bod in geneeskunde en farmacie, maar bereidt wel voor op technologisch of wetenschappelijk onderzoek in een klinische context. Zoals in de opleiding Biochemie komen in de Biomedische Wetenschappen de moleculaire, genetische en proteoom wetenschappen uitgebreid aan bod, maar er wordt veel meer aandacht besteed aan de menselijke fysiologie en orgaansystemen dan in biochemie. In Antwerpen is de studierichting Biomedische Wetenschappen een multidisciplinaire opleiding met docenten van de faculteiten Farmaceutische, Biomedische en Diergeneeskundige wetenschappen, Geneeskunde en Wetenschappen. Binnen deze opleiding heeft de student de kans een eigen studieoriëntatie te bepalen tijdens de masteropleiding. Hij kan kiezen voor een specifieke afstudeerrichting zoals: Klinisch Wetenschappelijk Onderzoek, Neurowetenschappen / Neuroscience, Tropische Biomedische Wetenschappen, Moleculaire en Cellulaire Biomedische Wetenschappen, Molecular Imaging, Milieu en Gezondheidswetenschappen, Onderzoek en Ondernemerschap, Onderzoek en Onderwijs. Tijdens de masteropleiding wordt de helft van de studietijd besteed de onderzoekspraktijk tijdens stages en het thesiswerk. Er wordt steeds de kans geboden de studie voor een deel in het buitenland te realiseren. Gezien het niveau van de specialisatie, bereiden heel wat afgestudeerde studenten een doctoraat in de biomedische sector voor. Nadien blijven een aantal bedrijvig in het wetenschappelijk onderzoek. Anderen vinden een job in de biotechnologische of farmaceutische industrie, elders in het bedrijfsleven, in wetenschappelijke instellingen, bij de overheid, in ziekenhuizen en zeker ook in het onderwijs.
De opleiding Biomedische Wetenschappen 7 Ter aanvulling op de studie in de Biomedische Wetenschappen bieden de doctoraatsopleiding, de academische lerarenopleiding, en andere voortgezette opleidingen mooie mogelijkheden om de horizon te verbreden. Het diploma proefleider categorie C kan tijdens de opleiding behaald worden. Waarom Biomedische Wetenschappen studeren? Wanneer je een bijzondere interesse hebt voor wetenschappen, aangevuld met een bijzondere nieuwsgierigheid voor het leven, en zeker het leven van de mens in al zijn aspecten, kan je in de biomedische wetenschappen je gading vinden. Je bent geboeid door de menselijke erfelijkheid, of door gedrag, of door ziekteleer, of door de werking van geneesmiddelen, of door moleculair biologisch onderzoek, of door medische beeldvorming, en je wil hiervan het fijne weten en misschien later ook wel bijdragen tot de verbetering van de kennis, tot de ontwikkeling van een behandeling tegen ziekten, dan is de studie Biomedische Wetenschappen voor jouw een grote uitdaging. Wil je later deze kennis verzilveren door onderzoek te doen in een (bio) medisch onderzoekslaboratorium, farmaceutisch of biotechnologisch bedrijf, een ziekenhuis, een wetenschappelijke instelling, of wil je deze kennis overdragen aan andere jonge mensen als leerkracht in het middelbaar onderwijs, of wil je docent in de Biomedische Wetenschappen worden, of wil je als beleidsmaker mee richting geven aan de werking van de gezondheidssector, of wil je in het middenkader van een bedrijf in de biomedische sector functioneren, dan is Biomedische Wetenschappen voor jou de juiste keuze. Waarom Biomedische Wetenschappen studeren in Antwerpen? In Antwerpen is de drempel tussen student en docent zodanig dat interactie vlot kan verlopen. Vragen over studiemateriaal, studiemethodieken, studieopdrachten en toetsing vinden vlug een antwoord. Vertrekkend van een brede basis in de bachelors worden in de masteropleiding bijzondere zwaartepunten ontwikkeld waarin Antwerpen zich sterk mag prijzen.
8 De opleiding Biomedische Wetenschappen De unieke samenwerking van de universitaire laboratoria en het Universitair Ziekenhuis met het Instituut Born Bunge voor Neurowetenschappen garandeert excellente onderzoeks- en studiemogelijkheden in de neurowetenschappen. Daarenboven is er een bijzondere kernfaciliteit in de experimentele biomedische beeldvorming die nieuwe horizonten verkent in de moleculaire beeldvorming van de hersenen in functie van het onderzoek van gedrag en neurologische aandoeningen. Het Interfacultair Instituut Moleculaire Neurowetenschappen, gestructureerd rond het departement Moleculaire Genetica van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie, en het Centrum Medische Genetica garanderen mee speerpuntonderzoek in de Moleculaire en cellulaire Biomedische Wetenschappen. De samenwerking tussen het Instituut voor Tropische Geneeskunde met zijn internationale uitstraling en de universitaire laboratoria met onderzoeksopdrachten voor o.m. de World Health Organisation geven de studenten de unieke mogelijkheid om deel te nemen aan hoogstaand epidemiologisch, ecologisch, moleculair biologisch, microbiologisch, virologisch en immunologisch onderzoek naar o.m. HIV, malaria en ander infectie- en import ziekten. Daarenboven heeft Antwerpen een van de grootste ziekenhuisnetwerken van Vlaanderen waar klinisch wetenschappelijk onderzoek gebeurt in samenwerking met gespecialiseerde clinical research organisations. Dit laat de Biomedische Wetenschappen in Antwerpen toe om een gespecialiseerde en een unieke afstudeerrichting aan te bieden die clinical research professionals vormt die het geneesmiddelenonderzoek kunnen opvolgen en begeleiden, of hoogtechnologische medische technieken kunnen uitvoeren als wetenschappelijk medewerker in ziekenhuizen. In samenwerking met de internationaal erkende faculteit voor Toegepaste economische wetenschappen wordt in Antwerpen ook de mogelijkheid geboden om een aanzienlijk studiepakket te volgen met betrekking tot beleid, management en ondernemerschap. Dit vakkenpakket introduceert de studenten in verschillende aspecten van bedrijfsleven, innovatie en kwaliteitszorg en leert wetenschappers ook ondernemend functioneren. Wanneer je met je diploma aan de slag wil als leraar in het secundair onderwijs, volg je in de masterjaren de afstudeerrichting Onderzoek en Onderwijs en krijg je een academische lerarenopleiding van zeer hoog niveau, gegeven in samenwerking met het pedagogisch vooraanstaande Instituut voor Onderwijs- en Informatie wetenschappen van de Universiteit Antwerpen.
De opleiding Biomedische Wetenschappen 9 Bachelor in de Biomedische Wetenschappen De bacheloropleiding Biomedische Wetenschappen wordt aangeboden als drie modeljaartrajecten. Na het verwerven van voldoende credits behaal je een diploma Bachelor in de Biomedische Wetenschappen. Het eerste jaar biedt een algemene vorming waarin basisopleidingsonderdelen van wetenschappelijke aard - fysica, chemie en biologie - en van biomedische aard - celbiologie, histologie en anatomie - aan bod komen. In het eerste jaar ontdek je ook de kennismaatschappij via internet en wordt gestart met de leerlijn academische vaardigheden. Het studieprogramma van het tweede en derde jaar bestaat uit een aantal verstrengelde leerlijnen. In de leerlijn structuur en functie van de mens komen thema s aan bod gaande van cel tot orgaan en van prikkel tot reactie. De leerlijn pathologie behandelt belangrijke ziektethema s met vakken als pathologische anatomie en oncologie, immunologie en microbiologie. De leerlijn onderzoeksmethoden biedt je een doorgedreven training in microscopische technieken, medische laboratoriumtechnieken, celcultuur, biostatistiek en epidemiologie. In de leerlijn academische vaardigheden leer je op een gestructureerde manier informatie verzamelen, analyseren en verwerken en de bekomen gegevens en resultaten op professionele wijze presenteren. Je leert ook Engelstalige wetenschappelijke teksten kritisch te lezen en te analyseren. Voor de scriptie kies je zelf een biomedisch thema dat mogelijk reeds aansluit bij de speerpuntdisciplines van de masteropleiding. Je maakt een literatuurstudie en leert wetenschappelijk rapporteren. Het totaal aantal contacturen bedraagt maximum 600u. per studiejaar. Er is veel aandacht voor practica die meer dan een derde van de contacturen in beslag nemen. Hierbij komen dan nog de zelfstudieopdrachten die in kleine groepen doorgenomen worden om het inzicht in de stof te verhogen. Studenten die in het eerste of tweede jaar geslaagd zijn, kunnen onder bepaalde voorwaarden nog omschakelen naar een andere studierichting in de medische wetenschappen en naar de geneeskunde.
10 De opleiding Biomedische Wetenschappen Master in de Biomedische Wetenschappen De masteropleiding is een opleiding van 120 studiepunten. Deze opleiding bestaat bijna uitsluitend uit keuzeonderwijs. Na het verwerven van je credits behaal je een diploma Master of Science in de Biomedische Wetenschappen. Je kan kiezen voor een duidelijk onderzoeksprofiel door in één van de volgende afstudeerrichtingen te stappen die georganiseerd zijn rond speerpuntdisciplines: - Klinisch Wetenschappelijk Onderzoek - Tropische Biomedische Wetenshappen - Neurowetenschappen - Moleculaire en Cellulaire Biomedische Wetenschappen - Molecular Imaging - Milieu- en Gezondheidswetenschappen Daarnaast kan je kiezen uit de afstudeerrichtingen: - Onderzoek en Onderwijs - Onderzoek en Ondernemerschap Het masterprogramma Biomedische Wetenschappen staat open voor academische bachelors uit de biomedische wetenschappen, farmaceutische wetenschappen, geneeskunde en diergeneeskunde. Afhankelijk van de keuze kunnen ook andere bachelors van alle exacte wetenschappen instromen mits het volgen van een brugprogramma of een voorbereidingsprogramma. De masteropleiding is sterk praktisch gericht, in het eerste jaar zijn er labostages van enkele weken en in het tweede jaar kan je gedurende 8 maanden bijna voltijds aan je masterproef onderzoek werken.
Onderwijs en examens 11 Onderwijs Voor de meeste vakken worden hoorcolleges georganiseerd. Je volgt in groep een uiteenzetting van de docent, al dan niet ondersteund door audio-visueel materiaal. Voor bepaalde vakken zijn er ook werkcolleges, waar de leerstof uit de hoorcolleges in kleinere groepen wordt uitgediept en ingeoefend. Als universiteitsstudent leer je zelfstandig, kritisch en probleemoplossend denken. Je bepaalt zelf je studietempo en bereidt tussentijdse evaluatiemomenten voor. Zo krijg je de nodige bagage en ontwikkel je de nodige creativiteit om een grote diversiteit aan problemen te behandelen. Dit heeft tot gevolg dat het bedrijfsleven voor de invulling van hogere functies de voorkeur geeft aan universitairen. De digitale leeromgeving Blackboard speelt in deze context een grote rol. Opdrachten worden via dit medium doorgegeven en interactief verwerkt en je kan docenten te allen tijde om feedback vragen. Het contact met professoren en assistenten is niet altijd even intens als met je leerkrachten in het secundair onderwijs, maar je wordt allerminst aan je lot overgelaten. Wanneer je zelf het initiatief neemt om hulp te zoeken, zijn deze mensen zeker bereid een antwoord of oplossing te formuleren voor je vragen of problemen. Het uitgebreide gamma aan begeleidingsmogelijkheden wordt verderop in deze brochure besproken. Studiepunten De studieomvang van elke opleiding wordt uitgedrukt in studiepunten. Een voltijds academiejaar telt voor 60 studiepunten. Deze norm werd overgenomen van het Europees ECTS-project (European Community Course Credit Transfer System). Deze studiepunten zijn een relatieve maatstaf voor de studieomvang van de opleidingsonderdelen in het jaarprogramma. De volledige bacheloropleiding Biomedische Wetenschappen omvat 180 studiepunten, de masteropleiding 120 studiepunten. Elk studiepunt komt overeen met een studietijd van 25 tot 30 uren. Hierin zijn zowel het bijwonen van de colleges of practica, de voorbereidingstijd en het studeren voor de examens vervat. De studietijd van een voltijds academiejaar varieert van 1 500 tot 1 800 uren studie. Het aantal studiepunten van een opleidingsonderdeel zegt dus veel meer over hoeveel tijd je er uiteindelijk aan zal besteden, dan enkel het aantal uren dat je les hebt. De normen zijn overal in Vlaanderen en in Europa gelijkaardig, dus gemakkelijk vergelijkbaar.
12 Onderwijs en examens Semestersysteem - Examens Het academiejaar is opgedeeld in zes opeenvolgende periodes: het eerste semester, de semestervakantie, het tweede semester, de zomervakantie, de tweede examenzittijd en een les- en examenvrije periode. Wat het eerste semester betreft, leg je in januari examens af voor ongeveer de helft van het jaarprogramma, in juni voor de overige vakken van de eerste examenzittijd. Voor wie niet al zijn credits heeft verworven na de eerste examenzittijd, wordt in september de tweede examenzittijd ingericht. Door de flexibilisering in het hoger onderwijs bestaan er geen studiejaren meer. Wel worden nog modeltrajecten vastgesteld. Als je voor een voltijds modeltraject kiest, rond je een bacheloropleiding (180 sp.) af in drie jaar tijd: 60 studiepunten per jaar. Wanneer je geslaagd bent voor een opleidingsonderdeel en dus minstens 10 op 20 behaalt, verwerf je een creditbewijs dat overeenkomt met het aantal studiepunten van dit opleidingsonderdeel. Indien je niet alle creditbewijzen voor je studieprogramma behaalt, kan je (soms) toch verder met je studie. De faculteit moet dan je programma - een geïndividualiseerd traject of GT - goedkeuren. Omdat de studieprogramma s volgens een logische volgorde werden ingebouwd, zijn er voorwaarden vastgelegd om welbepaalde vakken al te mogen volgen. Dit noemt men volgtijdelijkheid. Je slaagt voor een opleiding als je creditbewijzen haalt voor alle opleidings onderdelen van de opleiding. Dankzij de nieuwe bachelor- en masterstructuur en het flexibiliseringssysteem heb je als student meer keuzemogelijkheden gekregen om je studieprogramma in te vullen. In elke faculteit adviseren studietrajectbegeleiders over de samenstelling van je programma en over de aangeboden keuzemogelijkheden. Het is echter belangrijk voldoende vooruitgang te boeken in je studietraject en in een redelijke tijd je diploma te behalen. Daarom heeft de Universiteit Antwerpen een systeem van studievoortgangbewaking en -begeleiding opgezet; de faculteit zal je studieprestaties volgen en kan je bindende voorwaarden opleggen wanneer je niet de helft van de studiepunten van het goedgekeurde studieprogramma van het academiejaar hebt behaald! Het volledige onderwijs- en examenreglement vind je terug op www.ua.ac.be/oer.
Onderwijs en examens 13 Leerkrediet Sinds het academiejaar 2008-2009 is het leerkrediet in voege getreden. De overheid wil je zo stimuleren in het maken van een doordachte studiekeuze. Hoe werkt het leerkrediet? Het leerkrediet werkt eveneens met studiepunten. Elke student krijgt 140 studiepunten bij zijn eerste inschrijving in het Vlaams hoger onderwijs. Voor elk opleidingsonderdeel waarvoor je inschrijft wordt het leerkrediet verminderd met de overeenkomstige studiepunten. Enkel wanneer je slaagt voor dat opleidingsonderdeel, komen die studiepunten er terug bij. Voor wie? Het leerkrediet is van toepassing op alle studenten die zich inschrijvingen met een diplomacontract voor een initiële opleiding (de bachelors en de masters) en voor alle inschrijvingen met een creditcontract. Verkeerde keuze gemaakt? Indien je voor de eerste keer in het hoger onderwijs in Vlaanderen voor een bacheloropleiding bent ingeschreven en je van opleiding wenst te veranderen, voorzien de overheid en de instelling maatregelen om het verlies van leerkrediet te beperken. Deze zijn afhankelijk van de data van uit- en inschrijving. Informeer je tijdig bij je instelling.
14 Onderwijs en examens Bonus van 60 studiepunten De overgang van secundair naar hoger onderwijs loopt niet altijd even vlot. De overheid wil hieraan tegemoet komen door de eerste 60 studiepunten die je verwerft dubbel terug te geven. Opleiding afgewerkt? Na het behalen van je bachelordiploma, behoud je je leerkrediet. Als je een masterdiploma behaalt, wordt het startkapitaal van 140 studiepunten van je saldo afgetrokken. Als je studietraject perfect is verlopen, heb je dan nog 60 studiepunten over. Onvoldoende leerkrediet Als je geen of een negatief leerkrediet hebt, mag de instelling voor hoger onderwijs je inschrijving weigeren. Als je onvoldoende studiepunten hebt voor de opleiding of het programma waarvoor je wilt inschrijven, kan de instelling extra studiegeld vragen voor de studiepunten die je tekort komt of je inschrijving beperken tot het aantal studiepunten waarover je nog beschikt. Aan de Universiteit Antwerpen wordt géén verhoogd inschrijvingsgeld gevraagd. Je hebt wel van de betrokken faculteit de toelating tot inschrijven nodig en deze zal in de meeste gevallen je studieprogramma beperken. Het aantal studiepunten dat je opneemt door je inschrijving in opleidingsonderdelen en het aantal studiepunten waarvoor je credits behaalt via de examens is dus belangrijk! Het is een maatstaf voor studiesucces en studievoortgang en kan gevolgen hebben voor jouw recht op verder studeren en jouw sociaal statuut als student! Daarom is het belangrijk om doordacht te kiezen, je in te zetten voor je studie en ook administratief tijdig met alles in orde te zijn! Meer info: www.ua.ac.be/studiepunten.
Onderwijs en examens 15 Ombudspersoon Wanneer je bv. een conflict hebt met je docent kan je een beroep doen op een ombudspersoon die bemiddelt inzake onderwijs- en examenproblemen. Zo kan je tijdens de examens met problemen (examenregeling, uitstel van examen, onderbreking of definitief stopzetten van examens, ) terecht bij de ombudspersoon van je opleiding. De ombudspersoon zorgt ervoor dat het examenreglement correct wordt opgevolgd. De ombudspersoon is ook aanwezig bij de deliberatie en kan, op basis van verzachtende omstandigheden zoals ziekte of ongeval, je zaak bepleiten. Je kan steeds de gegevens van jouw ombudspersoon terugvinden op Blackboard van de Universiteit Antwerpen. De volledige takenlijst van de ombudspersoon kan je nakijken in het onderwijs- en examenreglement van de Universiteit Antwerpen. Internationaal De Universiteit Antwerpen neemt actief deel aan de Europese uitwisselingsprogramma s zoals ERASMUS. Elk jaar studeert een aanzienlijk grote groep studenten één semester aan een buitenlandse universiteit. In het kader van het ERASMUS-programma heeft de Universiteit Antwerpen samenwerkingsakkoorden gesloten met heel wat universiteiten in West- en Centraal Europa. Maar de Universiteit Antwerpen kijkt verder dan Europa. Op bilaterale basis (buiten het kader van ERASMUS) werden wereldwijd uitwisselingsprogramma s uitgewerkt. In het kader van Internationale Ontwikkelingssamenwerking kan je met een beurs een aantal maanden in een ontwikkelingsland studeren. Je studieperiode aan één van de buitenlandse partneruniversiteiten wordt erkend als onderdeel van je studie aan de Universiteit Antwerpen. Meer info: www.ua.ac.be/dis (Dienst Internationale Samenwerking)
16 Waar kan je met je diploma aan de slag? Onderzoek Eenmaal afgestudeerd kan je aan de slag als biomedisch onderzoeker. De biomedici vormen nog een vrij jonge groep van gediplomeerden. Zij vinden meer en meer hun weg naar de onderzoekslaboratoria van medische faculteiten en van de departementen biologie en farmacie. Ook in laboratoria van academische en andere ziekenhuizen, in onderzoeksinstituten van de overheid en semi-overheidsinstellingen en in laboratoria van de biotechnologische en farmaceutische industrie komen zij aan de slag. Een belangrijke groep biomedici vindt een baan als clinical research associate of als clinical data manager / coördinator in het geneesmiddelenonderzoek. Ook worden steeds meer biomedici betrokken in de dagelijkse klinische praktijk waarbij ze instaan voor hoogtechnische onderzoeken van patiënten. Twee derde van onze afgestudeerden gaan eerst vier jaar werken in onderzoekslaboratoria, verbonden aan een universiteit, om een proefschrift te maken en daarmee te promoveren tot doctor. Je hebt dan een (tijdelijke) baan als bursaal of als assistent, waarvoor je ook verloond wordt. Om voor een dergelijke baan in aanmerking te komen moet je goede studieresultaten hebben, deze bepalen in grote mate je kans om een doctoraatsbeurs te verwerven.
Waar kan je met je diploma aan de slag? 17 Na het doctoraat kan je verder als postdoctoraal onderzoeker aan de universiteit of in bedrijven. Ingevolge de verruiming voor toegewezen fondsen voor biomedisch onderzoek in Vlaanderen en in EG-verband zijn het aantal onderzoeksmandaten in Vlaanderen sterk toegenomen. Het gaat hier vooral om tijdelijke banen waar niet alleen biomedici, maar ook biologen, biotechnologen, biochemici en bio-ingenieurs voor in aanmerking komen. Internationalisering De moderne onderzoeker zal zich ook mobieler moeten opstellen. Tot op heden stelt men vast dat onze onderzoekers te weinig hun weg vinden naar Europese onderzoekscentra. Nieuwe mogelijkheden worden gecreëerd door uitwisselingsprogramma s binnen de EG, en door samenwerking met onderzoekscentra in de Verenigde Staten van Amerika en Japan. De internationale uitwisselingen komen vooral in de masterjaren aan bod. Onderwijs Verschillende biomedici vinden hun weg naar het middelbaar onderwijs waar zij als leerkracht biologie, scheikunde, of andere wetenschappen aan de slag gaan. Zij volgen dan tijdens hun masteropleiding de afstudeerrichting onderzoek en onderwijs. Andere mogelijkheden In de farmaceutische sector kan je ook als artsenbezoeker aangesteld worden, waarna je eventueel kan doorstromen naar managementfuncties in de industrie. Ook een docentschap in het universitair en hoger onderwijs is een van de mogelijkheden. Hiervoor moet je wel eerst een doctoraat behalen.
18 Toelatingsvoorwaarden en voorkennis Vaardigheden Het programma van de studierichting Biomedische Wetenschappen wordt vooral bepaald door het profiel van een onderzoeker in de biomedische, klinische en farmaceutische sector. Als afgestudeerde biomedicus beschik je over het vermogen om technieken van het biomedisch onderzoek te hanteren, te plannen, uit te voeren en te interpreteren en hierover met anderen te communiceren. Een belangrijk aspect hiervan is het leren samenwerken met onderzoekers van verschillende disciplines, en meer in het bijzonder met de medische disciplines. Toelatingsvoorwaarden Om toegelaten te worden tot een universitaire studierichting, moet je beschikken over een diploma van het hoger secundair onderwijs. Een diploma van het hoger onderwijs van één cyclus geeft eveneens toegang tot het universitair onderwijs. Buitenlandse studenten en studenten met een buitenlands diploma raadplegen best eerst de website van de Centrale Studentenadministratie: www.ua.ac.be/inschrijven -> inschrijven -> toelatingsvoorwaarden. Voorkennis Leerlingen uit sterk wetenschappelijke richtingen (zoals Wetenschappen- Wiskunde, Latijn-Wetenschappen en Latijn-Wiskunde) hebben een stevige vertrekbasis voor deze studie. Andere vooropleidingen vergen extra inzet van de student. Voor de cursussen scheikunde en natuurkunde is er geen bijkomende voorkennis vereist. De leerstof begint met een herhaling van wat in het Secundair Onderwijs reeds gegeven werd, maar de benadering gebeurt vanuit een ander oogpunt: begrijpen, opbouwen en toepassen is belangrijker dan iets kennen. Heb je tekorten in de voorkennis, dan kunnen die meestal wel weggewerkt worden in het overbruggingsonderwijs dat in september wordt georganiseerd. Een goed geheugen is noodzakelijk omdat een parate kennis vereist is om de verbanden tussen multidisciplinaire vakken te beheersen. Zoals voor alle universitaire studies zijn doorzettingsvermogen, wilskracht en regelmatige werklust absolute vereisten.
Toelatingsvoorwaarden en voorkennis 19 Gaten in je voorkennis? Je kan er iets aan doen! Vrees je een tekort in je voorkennis voor wiskunde, dan kan je in de maand september speciale overbruggingslessen volgen. Hierover lees je verder meer. Algemeen mag je stellen dat studenten die in hun vooropleiding in de laatste twee jaren van het secundair onderwijs ten minste zes uren wiskunde per week kregen, geen grote problemen ondervinden met deze studierichting. Vragen? Wil je je keuze eens bespreken met een professor uit de biomedische wetenschappen, neem dan contact op per mail met prof. dr. Annemie Van Der Linden, voorzitter onderwijscommissie (annemie.vanderlinden@ua.ac.be) of dr. Jo Vandervoort, studietrajectbegeleider (jo.vandervoort@ua.ac.be).
20 Studiebegeleiding Overgang van het secundair onderwijs naar de universiteit Aan de universiteit ben je meer dan ooit verantwoordelijk voor jezelf. De manier waarop je studeert en het academiejaar indeelt moet je aanpassen aan je persoonlijk studeervermogen. Deze vaardigheid onder de knie krijgen is voor een eerstejaarsstudent niet altijd eenvoudig. Je wordt immers tegelijkertijd geconfronteerd met een aanzienlijke hoeveelheid leerstof en met een examensysteem waar je geen ervaring mee hebt. De medewerkers van de dienst Studieloopbaanbegeleiding kunnen je helpen. Hier kan je het hele academiejaar terecht voor algemene studiebegeleiding. Overbruggingsonderwijs in de maand september Gedurende twee weken voorafgaand aan het academiejaar (september) worden overbruggingslessen chemie, wiskunde en studiemethodiek ingericht. Het overbruggingsonderwijs steunt op drie pijlers: herhaling, remediëren en kennismaking. In grote lijnen wordt de voorkennis herhaald die nodig is om de gekozen studierichting goed voorbereid aan te vatten. Voor hen die vaststellen dat de voorkennis niet op peil is, worden remediëringslessen voorzien. Tenslotte biedt het overbruggingsonderwijs de gelegenheid om in een ontspannen sfeer kennis te maken met de nieuwe studieomgeving, lesgevers en medestudenten. De overbruggingslessen zijn gratis en niet verplicht. Het rooster is zo opgesteld dat iedere student een eigen lessenpakket kan samenstellen.
Studiebegeleiding 21 Studieadvies en studentenbegeleiding De Dienst voor Studieadvies en Studentenbegeleiding helpt je vanaf het moment dat je voor het eerst inschrijft tot aan het moment waarop je je diploma ontvangt. Voor volgende zaken kan je bij ons terecht: Informatie en advies over studeren in het hoger onderwijs Dit kan handelen over studierichtingen binnen en buiten de Universiteit Antwerpen, maar ook over het leerkrediet, het onderwijs- en examenreglement, enz. Begeleiding bij het maken van je studiekeuze, twijfels over je studierichting Weten wat je wilt, is soms makkelijker gezegd dan gedaan. Samen met een studentenbegeleider kan je aan de hand van gesprekken en oefeningen meer zicht krijgen op je persoonlijkheid, capaciteiten, interesses en de studierichtingen die daarbij passen, al dan niet in het kader van heroriëntering. Begeleiding omtrent studievaardigheden, studieplanning en uitstelgedrag Een studentenbegeleider kan je studievaardigheden helpen aanscherpen (hoe verwerk je grote hoeveelheden leerstof, hoe maak je een schema, hoe maak je goede nota s) en je helpen bij het maken van realistische planningen en oefeningen om je uitstelgedrag tegen te gaan. Psychologische begeleiding en psychotherapie Wanneer je geconfronteerd wordt met persoonlijke problemen die je studies belemmeren (faalangst, rouwverwerking, relatieproblemen, ), kan je terecht bij een studentenbegeleider die samen met jou nagaat welke hulp je het best kan gebruiken. Dit kan gaan over een kortere begeleiding, het volgen van een training, het volgen van een langdurige psychotherapie of een gepaste doorverwijzing. Alles gebeurt steeds op vrijwillige basis. Begeleiding van studenten met een functiebeperking, topsport of kunstbeoefening Als student met een functiebeperking (fysische handicap of chronische ziekte, leerprobleem, concentratieprobleem, stoornis binnen het autismespectrum of psychisch probleem...), sport- of kunstbeoefening kan je bijzondere faciliteiten aanvragen voor onderwijs en/of examens. Hiervoor is een attest vereist. Meer info op: www.ua.ac.be/bijzonderefaciliteiten of in de folder Studeren met een functiebeperking, topsport- of kunstbeoefening.
22 Studiebegeleiding Afstudeerbegeleiding en beroepskeuze Tot slot kan je bij ons terecht voor hulp bij je zoektocht naar jobs passend bij je persoonlijkheid, capaciteiten en interesses, voor informatie over verdere studies na het behalen van een diploma, sollicitatietips, enz. Het aanbod aan individuele, groepsgerichte en digitale begeleiding wordt aan het begin van elk semester bekend gemaakt in alle publicaties voor studenten. Kijk ook zeker op ww.ua.ac.be/studentenbegeleiding. Studietrajectbegeleider Voor specifieke vragen over je individuele programma, vrijstellingen e.d. kan je terecht bij de studietrajectbegeleider van je faculteit: www.ua.ac.be/contactpersonen_slb of bij de facultaire website. Vakspecifieke begeleiding Met vragen of problemen over één van je cursussen kan je terecht bij de prof die deze cursus doceert of bij zijn/haar assistent(e). Gewoon langslopen of een mail sturen: je wordt zeker snel geholpen. Voor bepaalde vakken worden extra groepssessies georganiseerd om de theorie uit de hoorcolleges verder toe te lichten en in oefeningen toe te passen. Je kan hulp vragen waar je vastloopt, knelpunten van de cursus bespreken en nuttige tips over het verwerken van de leerstof vragen. De masteropleiding biedt de mogelijkheid je voor te bereiden op een werksector naar keuze. Taalbegeleiding: Monitoraat op maat - Academisch Nederlands Op het Monitoraat op maat kan je terecht voor gratis taalondersteuning Academisch Nederlands. Tijdens individuele sessies helpen taaldocenten je met je taalvragen. Voor specifieke taalbehoeften worden er contactmomenten in kleine groep georganiseerd. Eigen werkstukken en studiemateriaal kunnen dan besproken worden. Meer info: www.ua.ac.be/monitoraatopmaat.
Studieprogramma 23 Bachelor eerste jaar Zoek je een voorbeeld van een collegerooster? Surf dan naar www.ua.ac.be/collegeroosters. Daar vind je een overzicht van de huidige collegeroosters. Th. = aantal uren theorie Pr. = aantal uren practicum Sp. = studiepunten ( ) = semesteraanduiding De indeling in uren theorie (Th.) en praktijk (Pr.) is in werkelijkheid niet altijd even scherp als hier weergegeven. Sommige vakken bieden een mengvorm van klassieke lessen, zelfstudie en praktisch werk. De studiepunten geven een goed beeld van de relatieve tijdsbesteding die verwacht wordt voor elk opleidingsonderdeel. Opleidingsonderdelen Th. Pr. Sp. Basisvakken wetenschappen Dierkunde (1) 30 20 5 Algemene chemie (1) 30 12 5 Organische chemie (2) 30 12 5 Fysica m.i.v. wiskunde (1) 50 40 9 Fysica voor biomedisch onderzoek (2) 30 37 6 Moleculaire en cellulaire wetenschappen Biomoleculen en cellen (2) 40 12 6 Structuur en functie van de mens Histologie 30 30 6 Anatomie: bewegingsapparaat (1) 24 15 4 Anatomie: inwendige organen (2) 20 12 3 Anatomie: radioanatomie (2, facultatief) 22 8 3 Academische vaardigheden en onderzoeksmethoden Informatie verwerven en verwerken (1 en 2) 15 15 4 Labovaardigheden in het chemiepracticum (1 en 2) 64 4 Studium generale in de biomedische wetenschappen (2) 22 3 totaal modeltraject 321 269 60
Studieprogramma 25 Bachelor tweede jaar Opleidingsonderdelen Th. Pr. Sp. Moleculaire en cellulaire wetenschappen Celfysiologie (1) 40 20 6 Moleculaire biologie (1) 22 6 4 Celcultuur en immunochemie (1) 30 32 6 Metabolisme (2) 50 40 10 Structuur en functie van de mens Voortplanting en embryologie (1) 30 16 5 Circulatie-long-nier (2) 40 40 8 Spijsvertering en endocriene regulatie (2) 36 20 6 Pathologie Immunologie (1) 22 6 4 Academische vaardigheden en onderzoeksmethoden Biostatistiek (1) 22 24 5 Biochemische analyse (2) 30 32 6 totaal modeltraject 322 236 60
26 Studieprogramma Bachelor derde jaar Opleidingsonderdelen Th. Pr. Sp. Moleculaire en cellulaire wetenschappen Menselijke genetica (1) 40 40 8 Structuur en functie van de mens Neurowetenschappen (1) 52 20 8 Pathologie Algemene pathologische anatomie (1) 15 20 3 Fysiopathologie en ziekteleer (1) 45 9 6 Farmacologie (2) 40 5 Medische microbiologie (2) 22 20 4 Algemene en experimentele oncologie (2) 15 12 3 Academische vaardigheden en onderzoeksmethoden Microscopische waarnemingsmethoden (1) 22 20 4 Epidemiologie (2) 22 12 4 Academische vaardigheden portfolio (1 en 2) 7 24 3 Projectwerk en scriptie (1 en 2) 15 80 9 Maatschappij en levensbeschouwing Levensbeschouwing (2) 30 3 totaal modeltraject 325 257 60
Master Biomedische Wetenschappen 27 Met een bachelordiploma Biomedische Wetenschappen kan je doorstromen naar een tweejarige masteropleiding Biomedische Wetenschappen. De opleiding omvat opleidingsmodules van samen 120 studiepunten. Bij het behalen van je diploma ben je Master of Science in de Biomedische Wetenschappen met een welbepaalde optie of afstudeerprofiel dat je zelf gekozen hebt. Afstudeerrichting Klinisch Wetenschappelijk Onderzoek Studeren voor clinical research professional (CRP) In de afstudeerrichting Klinisch wetenschappelijk onderzoek leer je klinische functieonderzoeken uitvoeren en analyseren, klinische laboratoriumtesten valideren en medische beeldvormingstechnieken gebruiken. Hierbij moet je een zeer kritische houding aannemen bij het werken in een laboratoriumomgeving, een farmaceutisch bedrijf of een ziekenhuis. Good Laboratory Practices (GLP) en Good Clinical Practices (GCP) worden een professionele attitude. Je leert ook hoe nieuwe geneesmiddelen ontwikkeld worden zodanig dat je preklinische gegevens correct in een registratiedossier kan plaatsen en de relevantie hiervan voor het klinische onderzoek kan herkennen. Als toekomstig CRP leer je de uitvoering van een geneesmiddelenonderzoek en een klinische studie professioneel opvolgen, en bestudeer je de nodige administratieve en juridische kennis voor de opvolging van een registratiedossier. Afstudeerrichting Neurowetenschappen / Neuroscience Studeren voor onderzoeker van de hersenen, neuraal substraat van gedrag In de afstudeerrichting Neurowetenschappen bestudeer je enerzijds de onderliggende neuronale structuren en mechanismen van gedrag en geheugen en anderzijds de diagnose verschijningsvorm en ontstaansmechanismen van verschillende neurologische en psychiatrische aandoeningen. Je leert experimenteel onderzoek opzetten onder meer aan de hand van diermodellen met het oog op onderzoek naar het neuraal substraat van gedrag en cognitie. Meer specifiek omvat dit het onderzoek naar excitatie, plasticiteit en connectiviteit van neuronen alsook hun werking in hersencircuits in normale toestand en bij ziekte. Daarnaast omvat dit ook onderzoek naar het autonoom zenuwstelsel en zijn centrale regulatorische functie. Tevens leer je experimenteel onderzoek opzetten naar de ontstaansmechanismen en pathologische processen gerelateerd aan neurologische en psychiatrische aandoeningen.
28 Master Biomedische Wetenschappen Afhankelijk van de vraagstelling gebruik je hiervoor gedragsobservatortische, neurochemische, moleculair biologische, elektrofysiologische en microscopische technieken maar ook beeldvormende technieken die op niet invasieve wijze de levende hersenen en hun werking in beeld brengen. Je leert de verworven neurowetenschappelijke inzichten toe te passen om fundamentele en medische vraagstellingen op te lossen gebruik makend van de aangeleerde technieken terwijl je ook je onderzoeksresultaten kan rapporteren in wetenschappelijke publicaties of presentaties. Deze opleiding zal zich -afhankelijk van de deelnemende studenten- ontwikkelen tot een Engelstalige internationaal toegankelijke masteropleiding. Afstudeerrichting Tropische Biomedische Wetenschappen Studeren voor onderzoeker van tropische ziekten In de afstudeerrichting Tropische Biomedische Wetenschappen bestudeer je relevante (tropische) infectieziekten met praktisch inzicht in het samenspel van de ecologie en de ziekte. Je verkrijgt een goed inzicht in diverse aspecten van gastheer-parasiet interacties (immunologie, pathologie, ziektebeeld) en je leert patronen herkennen in de epidemiologie van (tropische) infectieziekten, deze relateren aan ecologische omstandigheden en op basis daarvan strategieën voor ziektebestrijding evalueren of voorstellen. Je leert zelfstandig een wetenschappelijk probleem in de tropische Biomedische Wetenschappen omschrijven, analyseren, erover rapporteren en oplossingen voorstellen wat kan bijdragen tot de productontwikkeling in de farmaceutische en biotechnologische industrie, zoals in het vaccinonderzoek, de drugscreening en de diagnostica. Afstudeerrichting Moleculaire en cellulaire Biomedische Wetenschappen Studeren voor onderzoeker van menselijke cellen en moleculen In de afstudeerrichting Moleculaire en cellulaire biomedische wetenschappen bestudeer je hoe het menselijke lichaam functioneert in ziekte en gezondheid, op het niveau van de cel en de molecule.
Master Biomedische Wetenschappen 29 Je krijgt inzicht in technieken op het vlak van DNA en eiwitanalyse en je gebruikt deze zelf in het onderzoek. Je krijgt inzicht in therapieën die op de allernieuwste technologie zijn gebaseerd, zoals stamceltherapie of gen therapie. Je leert zelfstandig een wetenschappelijk probleem te identificeren met betrekking tot een menselijke ziekte, de huidige stand van wetenschap en technologie na te gaan aan de hand van wetenschappelijke literatuur, en een onderzoeksplan op te stellen om diepere inzichten te krijgen in moleculaire processen die hierbij een rol spelen. Je begrijpt hoe je nieuwe technologieën kan gebruiken om ziektes te diagnosticeren op basis van het genoom of het proteoom, en hoe nieuwe wetenschappelijke inzichten in interacties tussen cellen en moleculen kunnen leiden tot nieuwe therapieën of geneesmiddelen. Je leert hoe je onderzoeksresultaten kan rapporteren in wetenschappelijke publicaties of presentaties. Afstudeerrichting Molecular Imaging Studeren voor expert in het gebruik van beeldvorming in geneesmiddelenonderzoek en ontwikkeling en vroege diagnose van ziekten, in een internationale omgeving In de richting Moleculaire beeldvorming leer je onderzoek uit te voeren gebruik makend van beeldvormingstechnieken die biologische processen in beeld brengen op het moleculair en cellulair niveau en in levende systemen (mens en dier). Deze richting bundelt expertise uit de moleculaire biologie en genetica (reportergenen en transgenen), chemie ((radio)labeling van moleculen en geneesmiddelen), biologie (kennis van lichaams processen en -structuren), fysica (beeldvormingtechnieken zoals Positron Emissie Tomografie PET-, Magnetische Resonantie Beeldvorming MRI-, bioluminescentie en fluorescentie beeldvorming, X stralen beeldvorming, echografie etc..), farmacie (preklinisch geneesmiddelenonderzoek) en geneeskunde (kennis van ziekteleer en diagnose). Wanneer vroeger het geneesmiddelenonderzoek leidde tot medicijnen met een meer algemene werking is het ondertussen duidelijk geworden dat ziekten veelal gepersonaliseerd zijn en aldus dienen behandeld te worden. Hierdoor wordt moleculaire beeldvorming wereldwijd de noodzakelijke tool voor de biotech- en farmaceutische industrie en biedt het in de kliniek de mogelijkheid voor gepersonaliseerde moleculaire therapie. Dit leidde ondermeer tot recente joint research programmes tussen de farmaceutische industrie en de beeldvormingindustrie en het werelwijd uitbouwen van life
30 Master Biomedische Wetenschappen science faciliteiten met proefdierbeeldvorming onderzoek. Op deze manier geeft Moleculaire beeldvorming een nieuwe en nood zakelijke wending aan het huidige geneesmiddelen onderzoek en draagt het bij tot de ontwikkeling van vroege diagnostische merkers voor ziekte en therapie. Medische en moleculaire beeldvorming in het bijzonder levert technieken die translationeel zijn, dit wil zeggen die zowel in het proefdier als de patient kunnen gebruikt worden. Studenten hebben de keuze om deze richting uitsluitend aan de Universiteit Antwerpen te voltooien of in te stappen in een Europees Joint Master Programma. Indien zij voor dit laatste kiezen kunnen zij hun onderzoeksstage invullen aan de hand van 4 opeen volgende kortere intensive trainingen inzake beeldvorming bij meerdere Europese partners en kunnen zij ook hun thesis in het buitenland uitvoeren. Afgestudeerden van de richting Moleculaire Beeldvorming gaan aan de slag als professionals binnen deze vernieuwde onderzoeksstrategiën die zich volop voltrekken in de geneeskunde en de farmaceutische en biotech industrie. Afstudeerrichting Milieu en gezondheidswetenschappen Studeren voor milieugezondheidsdeskundige De richting Milieu en gezondheidswetenschappen heeft als doelstelling multi diciplinaire academici te vormen met kennis van toxicologie, epidemiologie en risico-evaluatie die zullen werkzaam zijn op de doorsnee tussen mens en milieu. Ze verwerven inzicht in de gevaren en risico s van chemische stoffen en andere agentia, op de mens en zijn omgeving, en in de toxische werkingsmechanismen die aan de basis hiervan liggen. Deze kennis is erg belangrijk voor de bescherming van het milieu en de volksgezondheid en voor het opstellen van veilige milieu- en voedingsnormen en beheersmaatregelen voor stoffen en producten die in het milieu terechtkomen en waarmee de mens in contact kan komen. In de farmaceutische industrie is deze kennis nodig voor de evaluatie van de veiligheid van nieuwe medicijnen die ontwikkeld worden. Aspecten zoals voedselveiligheid en de inschatting van de heilzame effecten van diverse voedingscomponenten in het lichaam komen uitgebreid aan bod. Door deze studie kan je de impact op het milieu en gezondheid van een populatie beschrijven, analyseren en hierover informatie verzamelen en communiceren. Bovendien kan je een kritische beoordeling geven over
Master Biomedische Wetenschappen 31 impact van chemische stoffen op milieu en gezondheid. Als milieugezondheidsdeskundige kan je programma s opstellen om de invloeden van milieufactoren op de gezondheid van mens en milieu te onderzoeken en kan je zelfstandig wetenschappelijke onderzoeksprogramma s opstellen over de werkingsmechanismen en impact op de gezondheid van stoffen in de voeding, water, lucht, bodem en consumentenproducten. Je bent ook in staat om beschermende maatregelen (milieu, levensstijl) voor te stellen die de gezondheid bevorderen. Op de arbeidsmarkt is er een structurele vraag naar het profiel van afgestudeerden met kennis over toxicologie, risico-evaluatie en de invloed van voeding op de gezondheid. De nieuwe Europese REACH richtlijn over de registratie van chemicaliën, de veranderde wetgeving over het uitvoeren van toxiciteittesten, inspanningen rond milieugezondheid van nationale en internationale overheden vormen daarvoor een duidelijk kader. Ook de voedingsindustrie in Europa is één van de belangrijkste industrieën die nood hebben aan specialistisch gevormde academici. De recente Europese regelgeving rond het gebruik van gezondheidsclaims op voedingsmiddelen vereist expertise in dit domein. Bovendien wordt op Europees niveau een belangrijk deel van het R&D budget aan voeding (ondermeer functionele voeding) besteed. Dit is een nieuwe stroming met belangrijke toekomstperspectieven voor de voedingsindustrie. Afstudeerrichting Onderzoek en Ondernemerschap Studeren voor een ondernemend biomedisch onderzoeker De richting Onderzoek en ondernemerschap heeft tot doel de student kennis en vaardig heden bij te brengen om als biomedisch wetenschapper te kunnen functioneren in het midden- en topkader van private en publieke wetenschappelijke organisaties zoals wetenschappelijke instellingen en overheidsinstanties. Enerzijds geeft de opleiding de student het nodige inzicht in de werking van een organisatie om het management te kunnen duiden, begrijpen en beïnvloeden. Dit inzicht heeft voornamelijk betrekking op gehanteerde concepten, methoden en instrumenten. Anderzijds stimuleert de opleiding de ontwikkeling van belangrijke basisvaardig heden m.b.t. ondernemerschap. De student leert hoe hij/zij de aangereikte inzichten pro fessioneel, methodisch en kritisch kan aanwenden bij de analyse en vormgeving van het management van organisaties.