AGO GISCHE WETEN SCHAP PEN www.vub.ac.be/agogischewetenschappen 180 + 0 ECTS
Vrije Universiteit Brussel Brussels Sciences & Humanities Campus Pleinlaan 2 1050 Brussel Brussels Health Campus Laarbeeklaan 103 1090 Brussel Brussels Technology Campus Nijverheidskaai 170 1070 Brussel Brussels Photonics Campus Vollezelestraat 4 1755 Gooik Verantwoordelijke uitgever Caroline Pauwels, rector Pleinlaan 2-1050 Brussel De informatie in deze brochure is onderhevig aan mogelijke wijzigingen. Kijk altijd op www.vub.ac.be voor de meest up-to-date informatie. Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Realisatie Vrije Universiteit Brussel Dienst Marketing, Communicatie en Evenementen Pleinlaan 2-1050 Brussel E. marcom@vub.ac.be Concept www.shortcut.be Opmaak Gekko Met dank aan al onze proffen en studenten voor hun medewerking bij de quotes en foto s. 2
04 0 10 12 1 18 24 Waarom Agogische Wetenschappen? Agogische Wetenschappen aan de VUB Blik op je bachelor Meesterlijk door je master Het leven na je master Nieuwe wereld, nieuwe concepten Studiekeuze en begeleiding 3
WAAROM AGOGISCHE WETENSCHAPPEN? IS DE MEDEMENS JOUW MEERWAARDE? Ben je tijdens de zomervakantie actief in de speelpleinwerking of ben je leider in de jeugdbeweging? Ben je actief in het cultureel centrum of zit je in de debatclub van je gemeente? Als je je op die manier graag engageert, ben je agogisch bezig. Je streeft naar een emanciperende samenleving Als agoog ijver je voor een maatschappij waarin elke volwassene, jong en oud, aan bod kan komen. Je wil je engageren op sociaal, politiek of cultureel vlak. Je gaat er voor zorgen dat mensen efficiënter en verantwoordelijker handelen waardoor hun autonomie en zelfbeschikking vergroten. Via interactie, jouw luisterend oor en jouw analytische geest, probeer je positieve veranderingen teweeg te brengen en dat veranderingsproces zo vlot mogelijk te laten verlopen. Change management is hot! Je bent een tussenpersoon voor mens en maatschappij Als agoog ben je op drie manieren een tussenpersoon of een gobetween : als Begeleider, als Beheerder en als Beleidsverantwoordelijke. We noemen dat de drie B s van de agogiek. Als begeleider ben je cursusgever, trainer of adviseur. Beheerders organiseren vrijwilligerswerk en culturele activiteiten en zetten o.a. programma s op voor werkzoekenden, allochtonen, jongeren en ouderen. Als beleidsverantwoordelijke zorg je ervoor dat de overheid een zinvol beleid uitstippelt dat inspeelt op de sociale, culturele en economische noden van de bevolking. Jij kiest zelf welke richting je uit wilt! Het zal in ieder geval altijd een keuze zijn waar je veel voldoening uithaalt. Je werkt via de theorie naar de praktijk toe Om de juiste agogische vaardigheden te ontwikkelen, vertrek je van een brede basiskennis. Vakken zoals Sociologie, Psychologie en Filosofie zorgen ervoor dat je inzicht krijgt in de mens en maatschappij. Met je theoretische bagage op zak, ga je je agogische vaardigheden verder ontwikkelen. De werkcolleges, studiebezoeken en projecten die je in groep van A tot Z uitwerkt, laten je kennismaken met de praktijk. Omdat je als agoog in veel domeinen aan de slag kan, zal je je eigen weg kunnen uitstippelen, helemaal volgens jouw interesses. 4
Infomomenten Een keuze maken is niet voor iedereen even gemakkelijk. Kom eens langs op een infodag en spreek met een prof. Of met een van onze studenten. Proef de sfeer op de campus. Dan weet je het pas zeker. Want ook waar je gaat studeren speelt een belangrijke rol. Kijk op de achterkant van deze brochure of op www.vub.ac.be/infomomenten om te weten wanneer je langs kan komen. Voorbereidingsactiviteiten Ben je niet zo zeker van je stuk? Vraag je je af of je wel genoeg wiskunde hebt gehad? Om optimaal te kunnen starten aan je opleiding, kan je een aantal voorbereidingscursussen volgen om je kennis van het secundair onderwijs op te frissen. De voorbereidingscursus Wiskunde voor humane wetenschappen bijvoorbeeld is specifiek gericht op het vak Statistiek. Meer info op www.vub.ac.be/voorbereiden. 5
AGOGISCHE WETENSCHAPPEN AAN DE VUB VERSMELT MAATSCHAPPELIJK MET ACADEMISCH ENGAGEMENT. WORD AGOOG AAN DE VUB. Change. Yes we can. Klinkt positieve verandering jou als muziek in de oren? Dan is er goed nieuws. Jouw engagement kan het verschil maken en mensen vooruithelpen. Weet je wat pas echt goed nieuws is? Als jij jezelf volop wil inzetten voor een samenleving waarin iedereen kansen krijgt, dan ben je géén naïeve wereldverbeteraar. Neen, je bent een agogische wetenschapper in spe. En alleen aan de VUB vind je de opleiding die jouw sociale talenten maximaal ontwikkelt. Je praat graag. Je luistert graag. Je analyseert graag. Maar niet zomaar. Je wil met al die prikkels iets doen. Aan de Vrije Universiteit Brussel zal je veel gelijkgezinden tegen het lijf lopen allemaal mensen die op basis van grondige wetenschappelijke kennis actie ondernemen. Geen verrassing dus dat je enkel hier een volwaardige bachelor- en masteropleiding Agogische Wetenschappen kan volgen. De schakel en de ketting. Agogen helpen mensen hun weg te vinden in de samenleving. Dus hebben ze inzicht in beide. Dat is precies de reden waarom de leerstof in je eerste bachelorjaar zowel de schakel (de mens) als de ketting van mensen (de samenleving) in kaart brengt. Vandaar de flinke dosis psychologie, om de mens in al zijn facetten te leren doorgronden. Vandaar de ruime aandacht voor sociologie, om de samenleving te leren lezen. Als verbindende pijler: filosofie, om mens én samenleving in agogisch perspectief te plaatsen. Bang om te verdwalen in dat veelkleurige bos der humane wetenschappen? Hoeft niet, want hier komt je keuze voor de VUB pas echt goed tot zijn recht. Want we scherpen je agogische focus aan met praktijkervaring tijdens werkcolleges, studiebezoeken en projectmatig werk dat alles in kleinere groepen, zodat je begeleiding een persoonlijk karakter heeft. Zo blijf je door het bos steeds de bomen zien. En omdat meten weten is, vul je gaandeweg ook een gereedschapskist met wetenschappelijke methodieken. Snap de wereld in 3D. Met de agogische 3B. Dé agoog bestaat niet. Deze duizendpoten vind je in alle domeinen waar menselijke ontplooiing de core business is, terug. Veelzijdigheid troef dus, en dat merk je in je derde bachelorjaar, waarin je de ruimte krijgt om je interesses na te jagen en je keuzevrijheid bot te vieren. Dat doe je op twee manieren. Je verdiept je in een welbepaald segment van de agogiek door een keuze te maken uit één van de volgende vier profielen: Culturele agogiek, Vrijetijdsagogiek, Sociale agogiek of Onderwijsagogiek. Daarnaast haal je je hart op aan een ruime waaier keuzevakken, die al dan niet in lijn liggen met je gekozen profiel. Je hoeft trouwens geen schrik te hebben dat kiezen verliezen betekent: de raakvlakken tussen de verschillende profielen worden niet uit het oog verloren, wel integendeel. Je praat graag. Je luistert graag. Je analyseert graag.
Door zelf de architect van je vakkenmatrix te zijn, bouw je aan een caleidoscopisch inzicht een 3D-blik op de samenleving, zeg maar. In die samenleving zal je later als gediplomeerd agoog een tussenpersoon worden: slimme smeerolie om mensen, (overheids)organisaties en sectoren beter te doen presteren. In het jargon spreken we wel eens van de 3B s van de agogiek: Begeleiding van mensen; Beheer en management van projecten; Beleid uitstippelen in functie van vooropgestelde sociale, culturele en economische noden. De handel en de wandel Dat je klaargestoomd wordt om te coördineren en beleid te ontwikkelen, is geen toeval. Want als academisch geschoold talent zal je én de inzichten én de vaardigheden hebben om Agogen helpen mensen meer te doen dan uitvoeren hun weg te vinden alleen. Wat niet wil zeggen in de samenleving. dat je aan de unief enkel met je hoofd werkt. Vanaf je derde bachelorjaar spijker je je praktijkervaring bij door een stage van twee maanden te lopen. En je master? Die duurt één jaar, waarin het merendeel van je tijd opgaat aan je masterproef. Een sterk staaltje wetenschappelijk onderzoek wordt dat. Onder begeleiding van je promotor creëer je zelf een stukje agogische wetenschap. Je draagt daardoor je steentje bij aan het domein waarvoor je via je profiel hebt gekozen. Met je diploma in handen ben je daarna helemaal klaar voor je missie: yes, you can. Change. 7
NIETS IS ONDENKBAAR Aan de universiteit studeren... Een zotte gedachte? Een gedurfde denkpiste? Een met helium gevuld ballonnetje dat aan het plafond van je hersenpan blijft hangen? Niets is ondenkbaar. En wat denkbaar is, is ook doenbaar. Vraag het maar aan Elon Musk die zichzelf naar de maan mijmert. Aan Obama die zichzelf in het Witte Huis heeft gedacht. Aan Ai Weiwei die met zijn koppige denkbeelden de Chinese muur doet daveren. Niets is ondenkbaar. Ook voor jou niet. Zeker niet als je voor de Vrije Universiteit Brussel kiest. Want als er één plek is waar gedachten alle vrijheid krijgen om de hemel te bestormen, is het wel onze universiteit. Niets is ondenkbaar. Jij, hier, op de campus, aan de unief: een zalige gedachte. 8
9
BLIK OP JE BACHELOR Je vraagt je natuurlijk af welke vakken je allemaal krijgt. Het eerste jaar krijg je een aantal algemene vakken en een kennismaking met de verschillende domeinen waarin je je kan specialiseren. Vanaf het derde jaar maak je een keuze uit een afstudeerprofiel en vul je je lessenrooster aan met een aantal keuzevakken. In het derde jaar loop je een stage van twee maanden die aansluit op je keuzeprofiel. 10
EEN OVERZICHT VAN DE KERN- EN KEUZEVAKKEN UIT DE BACHELOR VIND JE HIER. BACHELORJAAR 1 SP BACHELORJAAR 3 SP Organisatie en structuur van de culturele sector Inleiding tot de educatiewetenschappen Verplichte opleidingsonderdelen Agogische dimensies van duurzame ontwikkeling Statistiek voor de gedragswetenschappen I 9 Inleiding tot de agogische wetenschappen Inleiding tot de vrijetijdswetenschappen Organisatie en structuur van de sociale sector Algemene psychologie Sociologie I Logica en wetenschapsfilosofie 4 De grote stromingen in de wijsbegeerte van de Oudheid tot heden Totaal 1 Statistische analyse voor agogen 3 Middenveldparticipatie en gemeenschapsontwikkeling Agogisch onderzoekspracticum Innovatiemanagement in educatie Profielen: 1 profiel te kiezen Profiel Onderwijsagogiek Stages: onderwijsagogiek 12 Perspectieven op instructie en evaluatie Onderwijssociologie en onderwijsbeleid Profiel Culturele agogiek Stages: culturele agogiek 12 BACHELORJAAR 2 SP Theorie en praktijk van de kunst- en beeldeducatie Cultuureducatie in internationaal perspectief Levensloopeducatie Politicologie: algemene inleiding Organisatie en structuur vrijetijdssector Inleiding tot de sociale gerontologie Onderzoeksmethoden en -technieken van de agogische wetenschappen Agologie 3 Integrale jeugdhulp Keuze-opleidingsonderdelen 11 Totaal 59 9 Beeldcultuur Profiel Sociale agogiek Stages: sociale agogiek 12 Sociale geografie Sociologie van sociale gelijkheid en ongelijkheid Profiel Vrijetijdsagogiek Stages: vrijetijdsagogiek 12 Vrijetijd en beleid 3 Vraagstukken van de sport en vrije tijd Jeugd, jeugdbeleid en jeugdwerk: theoretisch referentiekader 3 Keuze-opleidingsonderdelen 9 Totaal 0 Ga naar www.vub.ac.be voor de up-to-date informatie over de opleiding en de opleidingsonderdelen. zie voor meer uitleg pagina 15. SP Studiepunt : een studiepunt komt overeen met 25 tot 30 uren onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten. Aan de Vrije Universiteit Brussel komt een SP overeen met een ECTS (de Europese norm voor het transfereren van studiepunten). 11
MEESTER- LIJK DOOR JE MASTER De masterproef vormt de grootste brok van je masterjaar. Daarnaast ga je belangrijke onderwerpen uit je profiel verder bestuderen. Heb je al een bachelordiploma van de hogeschool op zak en wil je je verder specialiseren? Dan kan je via het schakelprogramma van maximum 9 studiepunten doorstromen naar de master in de Agogische Wetenschappen. Het aantal studiepunten dat je moet opnemen hangt af van de opleiding die je al gevolgd hebt. Als je bijvoorbeeld een bachelordiploma in het Sociaal Werk hebt, krijg je een vrijstelling voor het vak Organisatie en structuur van de sociale sector. Er bestaat ook een verkorte bachelor Agogische Wetenschappen van 120 studiepunten die je in twee jaar kan afleggen. Het voorbereidingsprogramma in de Agogische Wetenschappen bestaat uit maximum 72 studiepunten. 12
MASTERJAAR 1 SP SCHAKELPROGRAMMA SP Verplichte opleidingsonderdelen: 39SP Verplichte opleidingsonderdelen: 3SP Cultuurfilosofie 3 Management and Innovation for the Social and Non-profit Gevalstudies levenslang leren Masterproef Agogische Wetenschappen 18 Thesisseminarie agogische wetenschappen Profielen: 1 profiel van 12SP kiezen Profiel Onderwijsagogiek Curriculum Development Capita selecta uit onderwijs en vorming Profiel Culturele agogiek Cultureel beleid Capita selecta uit de theorie van de cultuureducatie Profiel Sociale agogiek Agogische perspectieven op Active Ageing Capita selecta van sociaal beleid en sociale voorzieningen Profiel Vrijetijdsagogiek Jeugd, jeugdbeleid en jeugdwerk: verkenning van actoren en methodes Psychologische aspecten van de vrijetijd 3 Capita selecta uit de sociale bewegingsagogiek 3 Organisatie en structuur van de sociale sector Innovatiemanagement in educatie Organisatie en structuur vrijetijdssector Agologie 3 Middenveldparticipatie en gemeenschapsontwikkeling Inleiding tot de sociale gerontologie Onderzoeksmethoden en -technieken van de agogische wetenschappen Statistische analyse voor agogen 3 Agogisch onderzoekspracticum Profielen: 1 profiel kiezen Profiel Onderwijsagogiek Onderwijssociologie en onderwijsbeleid Perspectieven op instructie en evaluatie Profiel Culturele agogiek Beeldcultuur Theorie en praktijk van de kunst- en beeldeducatie Profiel Sociale agogiek Sociologie van sociale gelijkheid en ongelijkheid Sociale geografie 9 Keuze-opleidingsonderdelen gelinkt aan profiel 9 Profiel Vrijetijdsagogiek Vraagstukken van de sport en vrije tijd Totaal 0 Jeugd, jeugdbeleid en jeugdwerk: theoretisch referentiekader 3 Ga naar www.vub.ac.be voor de up-to-date informatie over de opleiding en de opleidingsonderdelen. zie voor meer uitleg pagina 15. SP Studiepunt : een studiepunt komt overeen met 25 tot 30 uren onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten. Aan de Vrije Universiteit Brussel komt een SP overeen met een ECTS (de Europese norm voor het transfereren van studiepunten). Vrije tijd en beleid 3 Totaal 9 13
EEN WOORDJE UITLEG De vier profielen waar je uit kiest. In het profiel Culturele agogiek kom je in contact met de culturele actualiteit, podiumkunsten, beeldende kunsten, muziek, (lokaal) cultuurbeleid, kunsteducatie, amateurkunsten, cultuur- en gemeenschapscentra, sociaalcultureel werk, sociaal-artistiek werk, cultuurtoerisme en musea. In het profiel Vrijetijdsagogiek krijg je inzicht in het fenomeen van de vrije tijd en de vrijetijdsbesteding. Je maakt onder meer kennis met de recentste ontwikkelingen in de vrijetijdspatronen en levensstijlen. Je leert ook een aantal specifieke deelsectoren van de vrije tijd (toerisme, sport, openluchtrecreatie, ) en de daarbij horende organisaties, structuren en beroepsvelden kennen. Een belangrijk aspect in de opleiding is dan ook het jeugdwerk: landelijke jeugdwerkorganisaties en projecten, jeugdhuizen, werkingen kansarme jeugd, internationale uitwisselingen, gemeentelijke jeugddiensten zijn mogelijk plaatsen waar je terecht kan komen. In het profiel Sociale agogiek is kennis van de domeinen cultuur, vrije tijd en arbeid de basis bij het bestuderen en aanpakken van de sociale problematiek in al zijn facetten. Je krijgt, ter analyse, de beleidscontouren inzake welzijn, gezondheidszorg, stadsontwikkeling, armoede, gelijke kansen en duurzame ontwikkeling voorgeschoteld. De aspecten van de sociale begeleiding komen ook aan bod (ethische en deontologische kennis inzake hulpverlenersrelatie, doorverwijzingsmogelijkheden en nazorgopdrachten, ). In het profiel Onderwijsagogiek richt je je op volwasseneneducatie, het levenslang leren en het adequaat onderwijzen van volwassenen (analfabetisme, kansarmen, vluchtelingen, asielzoekers, werknemers, ). Organisatie en structuur van de culturele sector In deze cursus maak je kennis met het Vlaamse cultuurbeleid. Je begint bij de geschiedenis van het beleid en leert dan alles over de werking en organisatie van de administratie. Je krijgt ook een overzicht van de belangrijkste decreten. Kunst en cultuur worden meer en meer een mondiaal gegeven en daarom plaatsen we het Vlaamse cultuurbeleid ook in haar internationale context. Naast de theoretische kennis krijg je inzicht in de voornaamste culturele organisaties in Vlaanderen en hun wettelijke context. Zo kom je bijvoorbeeld te weten wat het verschil is tussen een kunstencentrum en een cultuurcentrum. Je leert met een kritisch oog kijken naar het Vlaamse cultuurbeleid. Al je kennis word ook omgezet in de praktijk. Want de praktijkoefening van deze cursus bestaat uit het organiseren van een cultuurweek in Brussel en op de campus. In 2014 organiseerden de eerstejaarsstudenten de Brusselse cultuurweek CityBeats. De week begon met een avondlijke kunsttentoonstelling in het Huis van de Mens, in samenwerking met MAK (Museum aan het Kanaal). Tijdens het stadsspel Kleir Obskuur - Brussel Opgelicht konden de deelnemers op allerlei locaties in Brussel, waaronder het Kaaitheater, opdrachten uitvoeren. Verdeeld over Brussel vonden verschillende kotconcerten plaats, verzorgd door studenten jazz en klassieke muziek van het Koninklijk Conservatorium. Integrale jeugdhulp Sinds 2014 onderneemt Vlaanderen onder de noemer Integrale jeugdhulp een interessante poging tot reorganisatie van de jeugdhulpverlening. Dat moest ook wel vanwege twee belangrijke vaststellingen: de jeugdhulp is veel te versnipperd en te veel vanuit het hulpaanbod in plaats van de hulpvraag georganiseerd. In deze cursus wordt die vernieuwing uitgebreid besproken. Je maakt daarbij kennis met de verschillende soorten 14
hulpvragen die jongeren en hun ouders kunnen stellen alsook met de sectoren en diensten die er een antwoord op formuleren. Je begint met een stukje geschiedenis van het beleid en gaat dan dieper in op de recente hervorming. Je maakt kennis met de voornaamste zorginhoudelijke, regelgevende en organisatorische aspecten van deze herschikking. Wat zijn vraagverheldering, diagnostiek, jeugdhulpregie en crisishulp? Maar je bekijkt ook diensten zoals de crisisnetwerken, de intersectorale toegangspoort, het ondersteuningscentrum jeugdzorg, een vertrouwenscentrum kindermishandeling en hun werking. De cliëntgerichtheid in het hele verhaal wordt ook uitgespit. Je leert hoe de deelname van de kinderen en de ouders aan de organisatie en het verloop van de hulp wordt georganiseerd. Zo blijft de cursus niet alleen theoretisch van aard maar worden er ook veel praktijkelementen besproken. Jeugd, jeugdbeleid en jeugdwerk Professor dr. Guy Redig: Een derde van onze bevolking is jonger dan 25 jaar. Onze kinderen en jongeren zijn overwegend gelukkig, optimistisch en hoopvol gestemd. Maar noden zoals armoede, achterstelling en uitsluiting vragen om aandacht. De samenleving bemoeit zich op allerlei manieren met de jeugd. Soms herken je zelfs een vorm van jeugdbeleid, maar meestal is het een kluwen van weinig samenhangende maatregelen, nauwelijks gehinderd door een visie op jeugd. Wat wil onze samenleving met haar jonge burgers en vooral: wat willen ze zelf? Jeugdwerkers zijn best altijd agogen. Ze begeleiden jongeren en streven naar participatie, emancipatie en empowerment. Dat zijn de kernbegrippen uit de agogiek. Jeugdwerkers creëren in dialoog met de jeugd optimale kansen om te groeien en talenten te ontwikkelen. Al deze elementen komen expliciet aan bod in mijn cursus Jeugd, jeugdbeleid en jeugdwerk en verkennen de hyperactieve wereld van jonge mensen waarin het jeugdwerk een weliswaar bescheiden maar hoogst interessante rol speelt. Management and Innovation for the Social and Non-profit Management is een belangrijk onderdeel van de agogische wetenschappen, je wordt opgeleid tot een professional die leiding geeft aan projecten, mensen en organisaties. Daarom krijg je in je master een grote brok management en innovatie, maar dan toegespitst op de sociale sector. De strategie en missie zijn belangrijke pijlers voor een organisatie en worden uitvoerig behandeld. Je leert alles over een goed en efficiënt beheer, planning, organisatie, leidinggeven en controleren. De verschillende communicatiestromen die je daarvoor moet opzetten en bewaken worden ook onder de loep genomen. Net als de gevolgen en dynamiek van globalisering. Naast de basisinzichten over algemeen- en organisatiemanagement komen ook de creatieve denk- en organisatieprocessen aan bod. Naast de hoorcolleges woon je gastlezingen bij, waarin wordt afgewisseld tussen theorie, management tools en cases uit de sector. Met al je nieuwe kennis ga je zelf aan de slag en werk je een innovatieve casus uit die je presenteert voor je medestudenten. Erasmus Wil je ontdekken hoe de organisatie van sociale, culturele of educatieve projecten in het buitenland op poten wordt gezet? Ontdek het zelf tijdens een uitwisseling! Je kan bijvoorbeeld een semester gaan studeren in Firenze, Barcelona of Istanbul. 15
HET LEVEN NA JE MASTER HET EINDE IS PAS HET BEGIN Beeld je in. Je studies zijn prima verlopen en je mag je masterdiploma in ontvangst nemen. Je glimt van trots, en terecht. Want met dat diploma van jou ben je gewapend als geen ander om de arbeidsmarkt op te gaan. Maar welke richting ga je uit? Je hebt verrassend veel mogelijkheden en ook hier staat de VUB je bij. Jobuitwegen De opleiding Agogische Wetenschappen telt vier profielen, maar de tewerkstellingsdomeinen en functies van de agoog overschrijden dit getal met een veelvoud. Van gevangeniswezen, asielcentra, jeugd- of sociale sector tot culturele instellingen, ouderenzorg of de sportwereld Overal waar de ontwikkeling of begeleiding van de mens van jong tot oud centraal staan, worden je competenties erg gewaardeerd. Zie je jezelf eerder het jeugd- of cultuurbeleid mee vormgeven met de minister, of werk je liever met de jeugd zelf, op het terrein? De keuze ligt bij jou. Met jouw diploma kan je zowel als (beleids)medewerker aan de slag op kabinetten, bij gemeentelijke diensten, landelijke jeugdwerkorganisaties of culturele centra. Of je gaat het beleid vertalen naar concrete projecten en bijvoorbeeld de educatieve diensten uitbouwen in een museum, het sportaanbod uitbouwen voor moeilijk bereikbare doelgroepen zoals ouderen of personen met een beperking, straathoekwerking op poten zetten, Je kan ook zelf op het terrein aan de slag als opbouwwerker, begeleider in musea, leerkracht voor volwassenen, seniorenconsulent, Carrièrebegeleiding? Eén adres, het VUB Career Center De VUB staat er bekend om goeie plantrekkers af te leveren: kritische, zelfstandige en open-minded mensen. Toch zijn die eerste stappen op de arbeidsmarkt niet altijd even makkelijk. Het VUB Career Center geeft je net dat steuntje in de rug dat je nodig hebt. Je kunt er terecht voor individueel advies rond cv s, gesprekstraining en jobmogelijkheden. Ook al tijdens je studies, trouwens. Zo ben jij tijdig op de hoogte wat de jobmarkt je te bieden heeft. Heb je nog meer zin om onderzoek te doen? Aan de VUB wordt binnen de onderzoeksgroep Educatiewetenschappen onderzoek verricht op het gebied van Agogiek en Onderwijskunde. Alle onderzoeksactiviteiten zijn ondergebracht in een van de volgende grote onderzoekstopics: gemeenschapsvorming, verandering en innovatie in educatieve contexten en cultuureducatie. De VUB telt drie doctoral schools ter ondersteuning van doctorandi. Ze hebben tot doel junior-onderzoekers te stimuleren en te promoten via workshops, seminaries, master classes Meer info vind je op www.vub.ac.be/phd. Afgestudeerd, okee. Maar nooit meer studeren, nee. Dat je je masterdiploma behaald hebt, dat is een hele prestatie. Maar ook daarna kun je je kennis aan de VUB blijven bijspijkeren. Zo biedt de universiteit maar liefst 21 master-na-masteropleidingen aan en heel wat postgraduaten. Een aanbod dat niet alleen ruim is, maar ook bijzonder hoogwaardig. En dus een extra troef op je cv. 1
17
VUB 75 masteropleidingen 20 master-na-masteropleidingen 8 faculteiten 15.000 studenten 771 proffen 127 verschillende nationaliteiten >50.000 alumni 30 bacheloropleidingen 4 campussen 150 onderzoeksgroepen 94 miljoen euro onderzoeksbudget Universitair Ziekenhuis Brussel 727 bedden 338.800 consultaties 30.277 hospitalisaties NIEUWE WERELD, NIEUWE CONCEPTEN Studeren aan een universiteit, dat is onvergetelijk. Letterlijk. Nergens anders leer je zo duidelijk de grote lijnen te zien. Van maatschappelijke ontwikkelingen, bijvoorbeeld. Studeren aan de VUB? Dat is anders dan studeren aan een andere universiteit. Ook al omdat we de enige universiteit van Vlaanderen zijn die expliciet op het principe van Vrij Onderzoek is gebaseerd. Klaar voor een stap in een nieuwe wereld? 2 keer 13 weken les. 2 weken blok. 3 weken examens. Fluitje van een cent, toch? Studeren, dat gebeurt aan de VUB in semesters. Meer bepaald twee. Elk van die twee semesters bestaat uit 13 lesweken. Die worden telkens gevolgd door 2 weken blok. Daarna heb je 3 weken examens: in januari en in juni. Sommige van die examens vallen tegen? Dat zet je recht tijdens de tweede zit. Die duurt van eind augustus tot midden september. Een druk schema, zeg je? Met een goede studiemethode valt het beter mee dan je zou denken. Zelfs met al die taken, presentaties en groepswerken tussendoor. En bovendien: na elke examenperiode heb je een weekje vakantie. Plus een aantal dagen academisch verlof. Sint- Verhaegen op 20 november is de belangrijkste voor de VUB, wanneer we de stichter van de VUB vieren en herdenken. Flexibel studeren Vroeger moest je voor één onvoldoende een heel jaar opnieuw doen. Dat is niet meer zo. Het hoger onderwijs is de laatste jaren veel flexibeler geworden. De vakken waarvoor je niet geslaagd bent, neem je mee naar het volgende jaar en combineer je met nieuwe vakken. Zo krijg je een geïndividualiseerd studietraject. Sommige studenten nemen bewust een deeltijds programma op, bijvoorbeeld om de combinatie met een (studenten)job mogelijk te maken. Het samenstellen van je individueel studietraject gebeurt wel altijd samen met je studietrajectbegeleider. 18
Academische competenties Uit tal van gegevens juiste, gefundeerde conclusies trekken. Weten hoe je een onderzoek opzet en aan welke vereisten dat moet voldoen opdat het resultaten geeft die een wetenschappelijke toets kunnen doorstaan. Uit een probleemstelling de kern weten te halen en die beknopt en helder kunnen weergeven. Nieuwe, onverwachte verbanden weten te leggen tussen bijvoorbeeld maatschappelijke fenomenen. Dat zijn allemaal zogenaamde academische competenties en een universiteit als de VUB is dé plaats om die aan te leren. Vrij Onderzoek. De basis van de VUB Het denken mag zich nooit onderwerpen, noch aan een dogma, noch aan een partij, noch aan een hartstocht, noch aan een belang, noch aan een vooroordeel, noch aan om het even wat, maar uitsluitend aan de feiten zelf, want zich onderwerpen betekent het einde van alle denken. Dat citaat van Henri Poincaré, een befaamde wiskundige uit het eind van de 19de eeuw, hangt prominent bij de kantoordeur van onze rector. En met reden: dit principe van Vrij Onderzoek is uitdrukkelijk opgenomen in de statuten van de Vrije Universiteit Brussel. Maar het wordt ook uitgedragen in de manier waarop we ons onderwijs, ons onderzoek en onze maatschappelijke dienstverlening organiseren. Met respect voor alle meningsuitingen. Maar zonder ons te laten leiden door taboes, dogma s of andere heilige huisjes. Opmerkelijk: geen enkele andere Vlaamse universiteit houdt het principe van Vrij Onderzoek zo uitdrukkelijk hoog. Iets om conclusies uit te trekken? 19
DE VUB, EEN UNIVERSITEIT DIE ERUIT SPRINGT Niet in Vlaanderen, maar in Brussel. Niet her en der verspreid over de stad, maar geconcentreerd op vier campussen. Niet strak hiërarchisch georganiseerd, maar proffen en assistenten die vlot benaderbaar zijn. De VUB neemt in vele opzichten een aparte plaats in. Kleine afstanden, lage drempels Op onze campussen flaneer je van je les tussen koten en sportfaciliteiten naar het restaurant en weer terug. Geen verkeer te ontwijken, enkel uitnodigende grasvelden. Het voordeel van zo n écht campusgevoel? Dat je snel en makkelijk contact legt, ook met studenten van andere richtingen. Dat je tijd wint, dag na dag. En dat je je meteen thuis voelt aan je universiteit. Sterk onderwijs, persoonlijk opgediend Het Vlaamse hoger onderwijs geniet een sterke reputatie. Ook de VUB ontvangt regelmatig heel lovende visitatierapporten voor haar opleidingen. Maar het tastbare voordeel voor jou? Da s dat je hier niet in de massa opgaat, dat je les (en practica!) krijgt in kleinere groepen. Je geniet van een uitstekende persoonlijke begeleiding en je onderhoudt vlotte contacten met je proffen en assistenten. Kritische geest, warm hart De VUB is een universiteit met traditie, een baken van denkmethodes wars van dogma s het zogeheten Vrij Onderzoek. Veel werkgevers erkennen dat VUB-alumni geen jaknikkers zijn, maar een probleem grondig analyseren zonder voor de hand liggende paden te bewandelen. Een neveneffect van die kritische reflex: een enorme opstoot in de ontwikkeling van een warme en attente persoonlijkheid. Dat zal je hier gauw merken. En zelf ervaren. 20
Niet zoeken, veel vinden Op de Brussels Sciences & Humanities Campus in Etterbeek vind je alle faculteiten behalve die van de Geneeskunde en Farmacie. Die huist in Jette op de Brussels Health Campus, in de schaduw van het Universitair Ziekenhuis. Beide campussen hebben meer faciliteiten dan het doorsnee viersterrenhotel: fitness, medische en morele dienstverlening, een atletiekpiste en voetbalveld, fuifzalen, cafés, koten, geldautomaten, laboratoria, bibliotheek En, oh ja, het beste studentenrestaurant van Vlaanderen en Brussel. Enter Brussel, exit verveling Toch even terugkomen op die studentenstad - kwestie. Wel, in Brussel zitten in elk geval véél studenten. Maar hier zitten ook veel multinationals. Of internationale bestuursinstellingen. Het is ook niet alleen de hoofdstad van Vlaanderen, België en Europa: even slenteren in de straten rond de Grote Markt of de Beurs en je snapt meteen dat dit het mekka van de horeca en cultuur is. In Brussel ben je nooit uitgekeken. Omdat er zoveel te zien is. Omdat er zoveel verandert. Omdat het een stad is. Vlot sporen, tof wonen Niet op kot? Ach, een van je medestudenten biedt je in no time een logeerplek aan. Met wat geluk is je maat of vriendin zelfs de trotse bewo(o)n(st)er van een van de felbegeerde koten op de campus. Maar dan nog: de faculteit Geneeskunde en Farmacie ligt op dezelfde campus als het Universitair Ziekenhuis: flinke busverbinding dus. De Brussels Sciences & Humanities Campus ligt op amper 100 meter van het station van Etterbeek en wordt omsingeld door tram- en metrohaltes. En van de Brussels Technology Campus ben je na een metroritje van slechts 5 minuten in het Zuidstation. Helpen kiezen, helpen slagen Remember het Vrij Onderzoek en de kritische VUB ers? Welaan dan, je moet ons niet zomaar geloven. Waarom kom je het zelf allemaal niet eens een keer onderzoeken, daar in Brussel? Een verloren uitstap wordt het zeker niet, want we helpen je ook bij het maken van een juiste studiekeuze. Tijdens jouw laatste jaar op de schoolbanken organiseren we tal van infomomenten waarop we elkaar kunnen leren kennen. Je treft ze allemaal aan op de achterkant van deze brochure. 21
WIST JE DAT Agogiek een unieke opleiding is in Vlaanderen? Met de diversiteit die Brussel te bieden heeft, is de VUB de ideale universiteit voor iedereen die geïnteresseerd is in cultuur en maatschappij. De campus in Etterbeek gelegen is nabij Ter Kamerenbos? Een oase van groen langs de rand van de stad. De ideale omgeving voor een pauze tijdens het studeren! Er een vlotte verbinding is naar het centrum? Vanaf de campus ben je op enkele minuten in het centrum via metro, trein, tram of bus. Aan de VUB de werled binnen handbereik is? Net als Brussel houdt onze universiteit de blik op de wereld gericht. Internationalisering is dan ook een troef bij ons. Zo is het mogelijk om naar het buitenland te gaan via een Erasmus programma of stage. Wist je dat je reeds tijdens het derde bachelorjaar van de opleiding Agogische Wetenschappen de kans krijgt om ervaring op te lopen in het werkveld door middel van een stage? Afhankelijk van je gekozen profiel (sociale, culturele, vrijetijds en onderwijsagogiek) loop je stage bij een erkende organisatie die je zelf kiest in het binnen- of buitenland. Door een stage krijg je inzicht in de werking van een bepaalde organisatie of een sector alsook in het eigen functioneren. Zo krijg je de kans om je eigen competenties te ontwikkelen en de theorie aan de praktijk te toetsen. Je stage telt maar liefst 12 studiepunten. Maar geen zorg, je wordt doorheen het hele proces begeleid door je stagementor op de stageplaats en een stagebegeleider van de universiteit. Zo wordt je stage een leerrijke ervaring doorheen je academische carrière. 22
VUB DAT ZIJN WIJ Al ruim 180 jaar bouwt de VUB mee aan een betere samenleving als een vooruitstrevende, vrij onderzoekende en kritisch denkende universiteit. Vanuit onze internationale hoofdstad Brussel zijn we verbonden met de wereld. Een onafgebroken streven naar kennis, inzicht en verlichting vormt de rode draad bij alles wat we doen op het vlak van onderwijs, onderzoek en maatschappelijk engagement. Tegelijk blijven we inzetten op een heel persoonlijke en democratische benadering die alle leden van de VUB-community sterker maakt, zodat ze succesvol hun rol kunnen opnemen in de wereld van vandaag en morgen. BACHELOR AGOGISCHE WETENSCHAPPEN 20 lesuren per week x5 5 studenten (gemiddelde in het eerste jaar) 23
STUDIEKEUZE EN BEGELEIDING LICHT JE IN,VRAAG ROND Wil je je kans op slagen zo groot mogelijk maken? Dan maak je best een goede studiekeuze. Maar hoe doe je dat precies? Door actief aan de slag te gaan! Een doordachte studiekeuze vraagt tijd en inspanningen. Gelukkig helpt de VUB je door het bos de bomen te zien. Is Agogische Wetenschappen iets voor mij? Je moet graag met mensen willen werken, dat is de voornaamste voorwaarde. Want je vormt immers de brug tussen de samenleving met al haar voorzieningen aan de ene kant en heel diverse doelgroepen aan de andere kant. Je moet dus over een gezonde dosis maatschappelijk engagement beschikken. Wil je geen rood cijfer worden in Statistiek? Bereid je voor! Statistiek voor de gedragswetenschappen I is een struikelblok in de eerste bachelor. Je moet geen wiskundebolleboos zijn, maar een zekere basis is wel mooi meegenomen. De voorbereidingscursus Wiskunde voor humane wetenschappen geeft je voldoende bagage mee voor dit vak. Je vindt alle voorbereidingscursussen op www.vub.ac.be/voorbereiden. Wat is het verschil met de bachelor Sociaal Werk (het vroegere Maatschappelijk Assistent) aan de hogeschool? Agogiek is een universitaire opleiding. Dit betekent dat de opleiding in sterke mate theoretisch gericht is en dat je wetenschappelijk onderzoek zal doen. De hogeschoolopleidingen zijn veel praktischer van aard. Daarboven komt dat de universitaire opleiding tot agoog ook veel aandacht heeft voor het beleidsaspect. Je leert dus hoe je bepaalde systemen, organisaties en evenementen bedenkt, organiseert en installeert. Iemand uit een hogeschoolopleiding zal zich eerder in een uitvoerende rol terugvinden. 24
Stapje per stapje naar de juiste studiekeuze STAP 1. KEN JEZELF! Neem jezelf onder de loep: Wie ben ik? Wat doe ik graag? Wat vind ik interessant? Wat kan ik aan? In welke vakken ben ik sterk? Wat ligt me minder? Wat wil ik? Wil ik vooral theoretische kennis opdoen of liever meer met praktijk bezig zijn? Ben ik bereid om veel tijd in mijn studies te steken? Welk beroep wil ik later uitoefenen? Studiebegeleiding helpt je antwoorden te vinden op deze en vele andere vragen. Contacteer hen via begeleiding@vub.ac.be. En ga zeker ook eens praten met de studiekeuzebegeleider bij jou op school. STAP 2. VERDIEP JE IN HET OPLEIDINGSAANBOD! Neem een kijkje op www.onderwijskiezer.be en vind zo je weg in het aanbod van het hoger onderwijs in Vlaanderen. Kom te weten of je over bepaalde voorkennis moet beschikken. Lees ook over de verschillende afstudeerrichtingen en informeer je over welke jobs je met je diploma kan vinden. Raak je er nog niet helemaal uit? Kom dan langs op een SID-in bij jou in de buurt. Ook de VUB is aanwezig en kan je er alles vertellen over de VUB-opleidingen. De data en locaties van de volgende SIDins kan je vinden op www.vub.ac.be/ infomomenten. Nog niet overtuigd van je keuze? Hoor eens rond in je eigen netwerk en probeer een student te spreken die de opleiding al volgt. Bijvoorbeeld tijdens de openlesdagen in de krokusvakantie. STAP 3. DE IDEALE MATCH De ultieme check of je gekozen opleiding en universiteit goed bij je zullen passen? Kom gewoon langs tijdens één van de vele infomomenten die ieder jaar op de campus worden georganiseerd. Dit is de enige manier om werkelijk te voelen hoe het er hier aan toe gaat. Tot slot nog dit. Zit je met vragen over je studiekeuze? Studeer je in een bijzondere situatie? Heb je bijvoorbeeld dyslexie, wil je je studie combineren met topsport of met een baan? Kom dan langs bij Studiebegeleiding, de plek voor alle hulp bij studievragen. Onze studiebegeleidingsmedewerkers zijn op elke infodag aanwezig, maar je kunt ze ook e-mailen op begeleiding@vub.ac.be. 25
2
PRAKTISCHE INFO EEN VLIEGENDE START De lessen van academiejaar 2017-2018 starten in de vierde week van september. We verwelkomen je graag op een van de onthaalmomenten voor nieuwe studenten. En op tal van andere activiteiten tijdens Kick off the Campus. Zo maken we je vanaf dag één wegwijs op de VUB. Heb je nu al een vraag voor de VUB? Neem dan contact op met het Infopunt Studenten (info@vub.ac.be). Zij staan altijd voor je klaar. Leerkrediet Alsjeblieft, je krijgt 140 studiepunten. Bij wijze van welkom bij aanvang van een initiële bachelor- of masteropleiding. Die 140 studiepunten maken je leerkrediet uit. Dat krediet gebruik je om vakken te kopen uit je studietraject. Slaag je voor die vakken, dan krijg je je punten terug. Meer nog: de eerste 0 studiepunten die je terugkrijgt, worden verdubbeld (alsjeblieft bis). Slaag je niet voor een of meer vakken, dan ben je de studiepunten die deze vakken waard zijn, kwijt. En moet je opnieuw studiepunten van je leerkrediet afgeven om ervoor te kunnen herkansen. Te vermijden, zoiets, want zo slinkt je leerkrediet. Toelatingsvoorwaarden en geïndividualiseerde studietrajecten Met een diploma secundair onderwijs kan je starten in elke bacheloropleiding (met uitzondering van Geneeskunde). Wil je graag meer info over specifieke toelatingsvoorwaarden voor bijvoorbeeld het schakelprogramma of directe toegang tot de master, kijk dan op de VUB-website bij de opleiding van jouw voorkeur. Hier vind je een lijst met de toelatingsvoorwaarden voor de opleidingen: www.vub.ac.be/opleidingen. Heb je vragen rond toelating, vrijstellingen en vakkenpakketten, neem dan contact op met de studietrajectbegeleider van de opleiding. Het samenstellen van je individueel studietraject gebeurt altijd samen met je studietrajectbegeleider. Studiegeld en Sociale Dienst Studenten Je studiegeld wordt berekend op basis van het aantal studiepunten dat je opneemt, je nationaliteit, opleiding en contracttype. Studenten uit de Europese Economische Ruimte (EER) die zich voor een initiële bachelor- of masteropleiding inschrijven, betalen een standaard vast bedrag en een variabel bedrag per studiepunt. Elk jaar wordt het studiegeld opnieuw berekend. De exacte berekening vind je op www.vub.ac.be/inschrijvingen. Zit je in een financieel moeilijke situatie, dan neem je best contact op met de Sociale Dienst Studenten van de VUB. Zij bekijken per dossier hoe je geholpen kan worden. Je vindt de Sociale Dienst Studenten via www.vub.ac.be/begeleiding. Inschrijvingen 2017 Je kunt je het hele jaar online aanmelden voor jouw opleiding aan de VUB. Ook als je nog geen diploma secundair onderwijs hebt. We houden je dan op de hoogte van de stappen die je moet nemen om je inschrijving te officialiseren. De inschrijvingen op de campus starten in de zomer van 2017. Meer info en aanmelden: www.vub.ac.be/inschrijvingen. 27
NIETS IS ONDENKBAAR 03-04 NOV 201 Herfstkamp Welke opleiding past bij jou? Tijdens het herfstkamp kan je naar hartenlust proeven van opleidingen die je aanspreken. We zorgen ervoor dat je geen gortdroge kost wordt voorgeschoteld. Alle workshops zijn interactief en leerrijk. Lol trappen kan je ook na de lesuren : wie kiest voor het tweedaags programma bestudeert onze studenten in hun natuurlijke biotoop. Je overnacht op kot en voor je je bed induikt, proef je van het studentenleven aan de VUB. www.vub.ac.be/herfstkamp 12-14 JAN 2017 HAASRODE 19-21 JAN 2017 GENT 2-28 JAN 2017 KORTRIJK 1-18 FEB 2017 ANTWERPEN 23-25 FEB 2017 GENK SID-ins Het hoger onderwijs komt naar je toe. Je kent ze vast wel: de SID-ins georganiseerd door de Vlaamse overheid. Elke hoger onderwijsinstelling is er aanwezig. Je kunt hier met één bezoek alle opleidingen en instellingen grondig met elkaar vergelijken. In elke provincie wordt een SID-in georganiseerd. Heel ver hoef je je dus niet te verplaatsen. Op donderdag en vrijdag kan je met je klas komen, op zaterdag is de beurs open voor iedereen. Dan kan je je ouders mee op sleeptouw nemen. www.vub.ac.be/sid-in 18 MRT 2017 BRUSSELS HEALTH CAMPUS + BRUSSELS TECHNOLOGY CAMPUS 25 MRT 2017 BRUSSELS SCIENCES & HUMANITIES CAMPUS 23 APR 2017 2 SEP 2017 Infodagen Je wilt info? Je krijgt info. Van onze proffen, studietrajectbegeleiders en student ambassadors. Iedereen staat klaar om jouw vragen te beantwoorden. Of het nu gaat over je opleiding, voorkennis, studiebegeleiding, het studentenleven, de campus, Brussel... Je kan direct een blik werpen op de cursussen, de bibliotheek en de koten. Na deze dag zijn alle vraagtekens die nog door je hoofd spookten zeker geschrapt. www.vub.ac.be/infodag 27 FEB - 3 MRT 2017 Openlesdagen Weten waar je aan begint. Wanneer jij van je welverdiende krokusvakantie geniet, gooien wij al onze deuren open. Precies, je leest het goed: je kan gewoon onze aula s binnenwandelen, een klapstoeltje uitkiezen en de les mee volgen. Geen voorkeursbehandeling, geen aangepaste workshop: gewoon het leven zoals het is aan de VUB. www.vub.ac.be/openlesdagen 25 SEP 2017 Je eerste dag als student Bij de start van het academiejaar verwelkomen we al onze nieuwe studenten. Perfect om alle nodige info te verzamelen, én het ideale moment om je nieuwe studiegenoten te ontmoeten. Niet te missen dus! info@vub.ac.be www.vub.ac.be www.facebook.com/vrijeuniversiteitbrussel @VUBrussel mt 09-1/1.00 ex.