Status: definitief okt 15 PTA 5-HAVO

Status: definitief okt 15 PTA 5-HAVO BEPALINGEN EN REGELINGEN 2015-2016

INHOUDSOPGAVE 1. ALGEMENE INFORMATIE... 3 1.1 HET EXAMEN... 3 1.2 ORGANISATIE... 4 1.3 HET EXAMENREGLEMENT... 6 2. SCHOOLEXAMENS 2015-2016 - 5 HAVO... 8 2.1 DATA SCOOLEXAMENS 5-HAVO (TOETSWEKEN):... 8 2.2 HULPMIDDELEN... 8 2.3 HERKANSINGEN... 8 2.4 MONDELINGE SCHOOLEXAMENS... 9 2.5 ZIEKTE / OVERMACHT TIJDENS SCHOOLEXAMENS... 9 2.6 T-0 CIJFER / P-0 CIJFER... 9 2.7 COMBINATIECIJFER... 9 2.8 BEREKENEN VAN HET SCHOOLEXCAMENCIJFER (SE-CIJFER)... 10 2.9 CONTROLE VAN CIJFERS... 10 2.10 TENSLOTE... 10 3. CENTRAAL SCHRIFTELIJKE EXAMENS (CE) 2015-2016 - 5 HAVO... 11 3.1 DATA EN TIJDEN 1 E TIJDVAK (BRON: WWW.EXAMENBLAD.NL)... 11 3.2 DATA EXAMENS 2 E TIJDVAK (HER-EXAMENS)... 11 3.3 WEBSITE OFFICIËLE INFORMATIE M.B.T. EXAMENS:... 12 3.4 SLAAG/ZAKREGELING... 12 3.5 VASTSTELLEN EINDCIJFER... 12 3.6 COMBINATIECIJFER EN COMPENSATIEREGELING HAVO OF VWO... 13 3.7 EXTRA EXAMENVAK... 13 3.8 REKENTOETS... 13 2

Inleiding: De bedoeling van dit informatieboekje is je voorzien van: 1. Algemene informatie waarvan we uitgaan dat iedereen bekend is met de inhoud 2. Examendata 3. het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA): de precieze inhoud voor de vakken die je volgt en waarin je (school-)examen gaat doen. 1. ALGEMENE INFORMATIE 1.1 HET EXAMEN Het examen bestaat uit twee delen: A. Het Centraal Schriftelijk Examen (CE) Dit zijn de landelijke examens die centraal en schriftelijk zullen worden afgenomen aan het eind van 5 havo. B. De Schoolexamens (SE) Dit zijn de onderdelen die in 4 havo én 5 havo aan bod komen en zorgen voor het schoolexamencijfer (SE-cijfer). Vakken met zowel en SE-cijfer én een CE-cijfer Voor deze vakken worden het schoolexamencijfer ( 1 decimaal) en het cijfer behaald bij het centraal examen ( 1 decimaal) gemiddeld tot een eindcijfer (0 decimaal) Nederlands, Engels, Frans en Duits Wiskunde, Natuurkunde, Scheikunde en Biologie Geschiedenis, Aardrijkskunde, Economie en Management en Organisatie (m&o) Kunstvakken (KUBV en KUDR) Vakken met alleen een SE Voor deze vakken wordt vanuit het schoolexamencijfer het eindcijfer vastgesteld. a. Vakken die meetellen voor de examenuitslag (slaag- zakregeling) Dit zijn Natuur, Leven en Techniek (NLT), Wiskunde-D. Voor deze vakken geldt dat het schoolexamencijfer (op 1 decimaal) afgerond wordt naar een eindcijfer (0 decimaal) wat volledig meetelt in de slaag- zakregeling. De cijfers behaald bij Maatschappijleer (4h 0 decimaal ) en het Profielwerkstuk (5h 0 decimaal) worden gemiddeld tot één cijfer: het combinatiecijfer (0 decimaal). Dat cijfer telt ook mee in de slaag- zakregeling. b. Vakken die behaald moeten zijn De vakken Culturele en Kunstzinnige Vorming (CKV), en Lichamelijke Opvoeding 1 (LO 1) en Godsdienst sluiten af met een schoolexamen en bestaan alleen uit handelingsdelen. De vakken moeten worden afgesloten met de beoordeling voldoende of goed. Een verplicht onderdeel van het schoolexamen is Loopbaanoriëntatie (LOB) in de vorm van een toekomstdossier (TKD) en worden beoordeeld met de kwalificatie Onvoldoende, Voldoende of Goed. Het TKD moet worden afgesloten met de beoordeling voldoende of goed. Tot de start van het CE heb je voor deze vakken altijd herkansingsrechten 3

1.2 ORGANISATIE a. Toetsperiodes In 4- en 5 havo is het jaar opgedeeld in zogenaamde Toetsperiodes. Dit zijn periodes van ongeveer 8 of 9 weken waarin bepaalde leerstof wordt behandeld. Deze leerstof is terug te vinden in het Programma van Toetsing en Afsluiting van het vak. In 4-havo zijn er vier toetsperiodes en in 5-havo drie, in totaal dus zeven.. 4-havo T1 T2 T3 T4 5-havo T5 T6 T7 b. Toetsen Onder Toetsen vallen die onderdelen die terug te vinden zijn in het PTA van elk vak. Dat kunnen dus zijn schriftelijke- of mondelinge examens, praktische opdrachten en handelingsdelen. Schriftelijke of mondelinge schoolexamens Deze vinden voornamelijk plaats in de Toetsweken en worden op een van tevoren bekend gemaakt moment afgenomen. Je krijgt er een cijfer voor. Praktische Opdrachten. Hieronder vallen bijv. onderzoeksverslagen en werkstukken. Je krijgt er een cijfer voor. Handelingsdelen Dit zijn onderdelen die naar behoren moeten zijn verricht en beoordeeld worden met een kwalificatie Onvoldoende, Voldoende of Goed. Hieronder vallen bijv. boektoetsen Engels. c. Toetsweken Een toetsperiode wordt afgrond door middel van een Toetsweek. Deze week bestaat uit het maken van schriftelijke- en/of mondelinge examens zijn er in principe geen reguliere lessen. De toetsstof is terug te vinden in het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) van het vak. d. Herkansingen Behalve na de laatste toetsweek heeft de kandidaat het recht een toets uit de toetsweek te herkansen, tenzij in het PTA is aangegeven dat een toets niet herkansbaar is. Deze herkansingen worden centraal geregeld. Het cijfer van een toets die is herkanst, geldt alleen als het hoger is dan het oude cijfer. De toetsen die herkansbaar zijn vind je in het PTA van elk vak. e. Cijfers 4- en 5-havo Uit de cijfers behaald in 4-havo wordt een gemiddelde berekend dat als eerste schoolexamencijfer meetelt in 5-havo. In 5-havo wordt na T-7 het schoolexamencijfer of eindcijfer vastgesteld. 4-havo T1 T2 T3 T4 T5 T0 5-havo T0 T5 T6 T7 SE cijfer f. Magister en cijferlijsten Behaalde resultaten worden vastgelegd in het softwareprogramma Magister. Na elke toetsperiode wordt er door de teamleider een voorlopige cijferlijst uitgereikt en na de herkansing een definitieve cijferlijst. Leerlingen moeten deze lijsten en onjuistheden binnen 10 dagen laten herstellen door de vakdocent. Na deze periode worden de cijfers vastgesteld. Beoordelingen met de letter O kunnen ook in een later stadium nog verbeterd moeten worden. Leerlingen en ouders hebben toegang tot Magister via de link op de website van de school. Dit kan met door de school verstrekte inlogcodes. 4

g. Soorten cijfers T-cijfers: cijfers behaald voor een schriftelijke toets met een bepaalde weging, op 1 decimaal P-cijfers: cijfers behaald voor een praktische toets met een bepaalde weging, op 1 decimaal TSE cijfer: - Vakken met alleen SE-cijfers: gemiddelde van de schriftelijke toetsen afgerond op 2 decimalen - Vakken met SE- én P-cijfers: gemiddelde van schriftelijke- en praktische toetsen afgerond op 1 decimaal PSE cijfer: gemiddelde van de praktische toetsen afgerond op 1 decimaal SE-cijfers: - Vakken met SE- én P-cijfers: gemiddelde van schriftelijke- en praktische toetsen afgerond op 1 decimaal EIND cijfer: het TSE cijfer in één keer afgerond op 0 decimaal. Voorbeeld van een cijferlijst: h. Hulpmiddelen Bij het maken van toetsen mag er gebruikt gemaakt worden van sommige hulpmiddelen. Voor alle toetsen geldt een basispakket dat elke leerling bij zich mag hebben. Dit basispakket bestaat uit een een standaard rekenmachine, een geo-driehoek en/of liniaal, een blauw of zwart schrijvende pen, een potlood, een gum, een puntenslijper. De leerling moet de materialen zelf meenemen en mag deze tijdens het maken van toetsen, niet lenen van of uitlenen aan een andere leerling. Een grafisch rekenmachine is uitsluitend toegestaan bij de vakken wiskunde A, B en D, natuurkunde, scheikunde, management & organisatie, NLT. i. Toekomstdossier De oriëntatie op de toekomst en de mogelijke vervolgopleidingen is een verplicht onderdeel van het schoolexamen. Het programma wordt samengesteld door de decaan en de voortgang wordt gecontroleerd door de mentor. j. Mentor Iedere leerling krijgt een (persoonlijke) mentor toegewezen. Deze behartigt de belangen van de leerling en vormt voor de leerling het eerste aanspreekpunt in de school. 5

1.3 HET EXAMENREGLEMENT Het Examenreglement moet elk jaar officieel worden vastgesteld door de school. In dit document staan alle bepalingen die van kracht zijn tijdens de (school-)examens. Deze is te downloaden vanaf de schoolwebsite en we gaan er van uit dat iedereen zich op de hoogte stelt van de daarin opgenomen bepalingen. Hieronder artikel 5. Artikel 5. Onregelmatigheden Het Eindexamenbesluit bepaalt in artikel 5 welke maatregelen genomen kunnen worden als de kandidaat zonder geldige reden afwezig is. Daaronder kan ook vallen het niet op tijd inleveren van werk behorend bij een praktische opdracht. 5.1. Indien een kandidaat zich ten aanzien van enig deel van het eindexamen dan wel ten aanzien van een aanspraak op ontheffing aan enige onregelmatigheid schuldig maakt of heeft gemaakt, dan wel zonder geldige reden afwezig is, kan de directeur maatregelen nemen. 5.2. De maatregelen, bedoeld in het eerste lid, die afhankelijk van de aard van de onregelmatigheid ook in combinatie met elkaar genomen kunnen worden, zijn: a) het toekennen van het cijfer 1 voor een toets van het schoolexamen of het centraal examen, b) het ontzeggen van de deelname of de verdere deelname aan een of meer toetsen van het schoolexamen of het centraal examen, c) het ongeldig verklaren van een of meer toetsen van het reeds afgelegde deel van het schoolexamen of het centraal examen, d) het bepalen dat het diploma en de cijferlijst slechts kunnen worden uitgereikt na een hernieuwd examen in door de directeur aan te wijzen onderdelen. Indien het hernieuwd examen bedoeld in de vorige volzin betrekking heeft op een of meer onderdelen van het centraal examen legt de kandidaat dat examen af in een volgend tijdvak van het centraal examen. 5. 3. Het besluit waarbij een in het eerste lid bedoelde maatregel wordt genomen, wordt tegelijkertijd in afschrift toegezonden aan de inspectie en, indien de kandidaat minderjarig is, aan de wettelijke vertegenwoordigers van de kandidaat. 5.4. De kandidaat kan tegen een beslissing van de directeur van een school voor voortgezet onderwijs in beroep gaan bij de door het bevoegd gezag van de school in te stellen commissie van beroep. Van de commissie van beroep mag de directeur geen deel uitmaken. 5.5.In overeenstemming met artikel 30a van de wet wordt het beroep binnen vijf dagen nadat de beslissing aan de kandidaat is bekendgemaakt, schriftelijk ingesteld bij de commissie van beroep. De commissie stelt een onderzoek in en beslist binnen twee weken na ontvangst van het beroepsschrift, tenzij zij deze termijn gemotiveerd heeft verlengd met ten hoogste twee weken. De commissie stelt bij haar beslissing zo nodig vast op welke wijze de kandidaat alsnog in de gelegenheid zal worden gesteld het eindexamen geheel of gedeeltelijk af te leggen onverminderd het bepaalde in de laatste volzin van het tweede lid. De commissie deelt haar beslissing schriftelijk mede aan de kandidaat, aan de ouders, voogden of verzorgers van de kandidaat indien deze minderjarig is, aan de directeur en aan de inspectie. Voorbeelden van onregelmatigheden Verhindering schoolexamen Te laat komen bij een schoolexamen Fraude (spieken, meenemen van telefoon) ONGEOORLOOFD VERZUIM VAN LESSEN 6

A. VERHINDERING SCHOOLEXAMEN: (EXAMENREGLEMENT ARTIKEL 45) Verhindering kan altijd voorkomen. De kern is dat (alleen) de directeur bepaalt of de verhindering om een geldige reden is en dat (alleen) de directeur maatregelen kan nemen indien er niet sprake is van een geldige reden. De directeur kan in het geval van een niet-geldige reden uitsluitend een of meer van de maatregelen uit artikel 5 nemen. Voor alle duidelijkheid: de directeur is niet verplicht maatregelen te nemen. De directeur zou onder meer als verhindering met geldige reden kunnen beschouwen: ziekte die de kandidaat schriftelijk kan (laten) verantwoorden; verhindering wegens een bijzondere van zijn wil onafhankelijke omstandigheid, ter bepaling door de directeur. B. TE LAAT KOMEN BIJ EEN SCHOOLEXAMEN: De leerling heeft het recht toegelaten te worden bij een toets van het schoolexamen tot uiterlijk een half uur na aanvang van de toets, ongeacht de reden De kandidaat die binnen de tijdsmarge te laat is bij een toets van het centraal examen en dus alsnog wordt toegelaten, krijgt geen extra tijd voor de toets. in situaties van overmacht beslist de directeur, bijvoorbeeld door de kandidaat de gelegenheid te bieden op een later moment de toets alsnog te laten maken. Afwezig zijn als gevolg van te laat komen beoordeeld kan worden als afwezigheid. De directeur zal dan moeten bepalen of er al dan niet sprake is van een geldige reden en kan in het geval van een niet-geldige reden uitsluitend een of meer van de maatregelen van artikel 5 nemen. Voor alle duidelijkheid: de directeur is niet verplicht maatregelen te nemen. C. FRAUDE In het eindexamenbesluit komt de term fraude niet voor. De wetgever gebruikt de veelomvattende term onregelmatigheid (artikel 5). Het plegen van fraude valt hieronder. 1. Voor het uitvoeren van de examenopdrachten in het examenlokaal mogen alleen die zaken het examenlokaal ingebracht worden die voor de voorgeschreven en toegestane uitvoering van de opgaven noodzakelijk zijn. 2. Persoonlijke bezittingen zoals tassen, boeken, elektronische apparatuur, mobiele telefoons en dergelijke behoren daar niet toe, met uitzondering van de toegestane hulpmiddelen die staan vermeld op de lijst van toegestane hulpmiddelen. 3. De kandidaat maakt bij de schoolexamens uitsluitend gebruik van toegestane bronnen en draagt ervoor zorg dat medekandidaten geen gebruik kunnen maken van informatie of werk van de kandidaat zelf. D. ONGEOORLOOFD VERZUIM VAN LESSEN Het ongeoorloofd verzuimen van lessen is ook een onregelmatigheid en dus kan de directeur overgaan tot het nemen van de maatregel uit artikel 5, lid 2: het ontzeggen van de deelname of de verdere deelname aan een of meer toetsen van het schoolexamen of het centraal examen. 7

2. SCHOOLEXAMENS 2015-2016 - 5 HAVO (zie ook het Examenreglement: te vinden op de schoolwebsite) 2.1 DATA SCOOLEXAMENS 5-HAVO (TOETSWEKEN): Het schooljaar in 5 havo is opgedeeld in 3 periodes. Een periode wordt afgesloten met een toetsweek, waarna de volgende periode begint. De data zijn onder voorbehoud. Door onvoorziende omstandigheden kan er worden afgeweken. 2015-2016 toetsweek van herkansing Toetsweek 1 (T5): 15 oktober 23 oktober 2015 13 november 2015 Toetsweek 2 (T6): 11 januari 19 januari 2016 1 februari 2016 Toetsweek 3 (T7): 4 april 12 april 2016 GEEN EXAMENS 1 e tijdvak 12 mei 26 mei 2016 2 e tijdvak: 21, 22 en 23 juni 2016 2.2 HULPMIDDELEN Bij het maken van toetsen mag er gebruikt gemaakt worden van sommige hulpmiddelen. Tijdens het maken van een toets mogen deze hulpmiddelen niet (uit)geleend worden! Voor alle toetsen geldt een basispakket dat elke leerling bij zich mag hebben. Dit basispakket bestaat uit: een standaard rekenmachine een geo-driehoek en/of liniaal een blauw of zwart schrijvende pen een potlood een gum een puntenslijper Of een woordenboek bij schoolexamens gebruikt mag worden staat vermeld in het PTA onder hulpmiddelen. De grafische rekenmachine mag uitsluitend bij wiskunde A, B en D gebruikt worden: Overige hulpmiddelen: In het PTA van elk vak staat welke hulpmiddelen nog meer worden gebruikt mogen worden. 2.3 HERKANSINGEN Behalve na de laatste toetsweek heeft de kandidaat het recht toetsen uit de toetsweek te herkansen, tenzij in het PTA is aangegeven dat een toets niet herkansbaar is. Deze herkansingen worden centraal geregeld. Het cijfer van een toets die is herkanst, geldt alleen als het hoger is dan het oude cijfer. De toetsen die herkansbaar zijn vind je in het PTA van elk vak. Er is géén herkansing na T-7. Een verzoek tot herkansing moet voor een nader te bepalen datum worden ingediend. Dit verzoek moet door de leerling ingevoerd worden in de Elektronische Leeromgeving van Magister. Iedere kandidaat voert dit in, ook als hij geen toets of praktische opdracht wenst te herkansen. Het recht tot herkansen vervalt: o indien de kandidaat het verzoek te laat heeft ingediend. o als de kandidaat bij een toets onwettig afwezig is geweest. o indien onwettig verzuim van de lessen is geconstateerd o als de kandidaat bij de herkansing absent is 8

2.4 MONDELINGE SCHOOLEXAMENS Voor mondelinge schoolexamens moet de leerling zich in te schrijven. De wijze waarop wordt door de betreffende vakdocent bepaald. Indien een leerling niet komt opdagen bij een mondeling en niet absent is gemeld, zal er naar huis worden gebeld. De leerling heeft dan nog een half uur om zich alsnog te melden bij de docent. Deze kan ervoor kiezen om het mondeling dan af te nemen of een nieuwe afspraak te maken. Wanneer de leerling niet telefonisch bereikbaar is, niet binnen een half uur op school is of (zonder geldige reden) absent is, wordt dit gemeld bij de teamleider. Het geval wordt beschouwd als een onregelmatigheid volgens artikel 5 van het examenreglement en kan de directeur overgaan tot het nemen van de maatregelen genoemd in artikel 5.2. Zolang de genomen maatregel niet is bepaald, wordt in het cijfer 0 toegekend. 2.5 ZIEKTE / OVERMACHT TIJDENS SCHOOLEXAMENS Dit moet dit tijdig, in ieder geval vóór de aanvang van een schoolexamen, worden gemeld. Zodra de kandidaat weer op school komt, levert hij bij de teamleider een verklaring in, ondertekend door een der ouders, waarin de dwingende redenen van absentie zo uitvoerig mogelijk uiteengezet worden. Indien er bepaald is dat er geen ongeldige reden van de absentie was, wordt de kandidaat in de gelegenheid gesteld het betreffende onderdeel alsnog af te leggen. Zolang het onderdeel niet is ingehaald, wordt in het cijfer 0 toegekend. Een kandidaat die in gebreke blijft aan de hierboven genoemde verplichtingen te voldoen, wordt geacht afwezig te zijn geweest bij de toets zonder een geldige reden en dan kan de directeur maatregelen nemen. Een door ziekte of overmacht niet afgelegde toets of praktische opdracht die later wordt ingehaald, kan in principe niet meer worden herkanst. 2.6 T-0 CIJFER / P-0 CIJFER De gemiddelde cijfers die aan het eind van 4 havo zijn vastgesteld in cijferkolom 930 zijn de eerste schoolexamencijfers van 5 havo. T0 = TSE in 1 decimaal (4H cijferkolom 930) P0 = PSE in 1 decimaal (4H cijferkolom 920) Eindcijfer maatschappijleer: TSE in 0 decimaal (4h cijferkolom 930) Eindbeoordeling 4H CKV: V of G Ter controle krijgt de examenkandidaat aan het begin van het schooljaar een cijferlijst met daarop het T0 cijfer, P0 cijfer en Eindcijfers. Een kopie van deze lijst moet door de leerling voor akkoord ondertekend ingeleverd worden bij de teamleider. Bij onjuistheden moet een leerling binnen 10 dagen deze laten herstellen via de teamleider. 2.7 COMBINATIECIJFER In 5 havo is er sprake van het Combinatie cijfer : dit is een schoolexamencijfer dat wordt samengesteld uit een aantal onderdelen. Dit zijn het vak Maatschappijleer, het onderdeel Profielwerkstuk én op onze school ook het vak Godsdienst. Omdat het Combinatiecijfer onderdeel uitmaakt van de compensatieregeling t.b.v. de slaag- zakregeling bij het eindexamen. Bij een 3 of lager voor een van de onderdelen is een kandidaat gezakt voor het CE. Een 7 voor het Combinatiecijfer compenseert bijvoorbeeld een 5 voor een willekeurig ander vak. Daarom benadrukken we hier nogmaals dat een goed cijfer voor het vak Maatschappijleer en het onderdeel Profielwerkstuk van cruciaal belang kan blijken te zijn voor het behalen van het diploma. 9

2.8 BEREKENEN VAN HET SCHOOLEXCAMENCIJFER (SE-CIJFER) Het SE-cijfer wordt bepaald door het in één stap afronden op 1 decimaal van het gemiddelde van de toetsen (TSE). Voor vakken die zowel schriftelijke als praktische toetsen hanteren, wordt het SE-cijfer bepaald door het in één stap afronden op 1 decimaal van het gewogen gemiddelde van het TSE-cijfer (afgerond op 1 decimaal) en PSE- cijfer (afgerond op 1 decimaal). In het PTA van elk vak staat genoteerd hoe de wegingen zijn en hoe het eindcijfer tot stand komt. Voor vakken met alleen schoolexamens (bijv. Maatschappijleer), gaat het afronden in twee stappen: o 1: Afronden op 1 decimaal (SE-cijfer) o 2: Afronden van het SE-cijfer op 0 decimaal Hieronder twee rekenvoorbeelden: VOORBEELDBEREKENING 1 VAKKEN MET TSE EN PSE Cijfers na herkansen: periode T-0 T-5 T-6 T-7 P-0 P-5 P-6 P-7 weegfactor (1) (2) (2) (2) (1) (1) (1) (2) cijfer 5,7 6,4 5,5 8,2 5,1 5,8 6,2 6,1 TSE- 5H: (5,7 + 2*6,4 + 2*5,5 + 2*8,2 +) / 7 = 6,6 (1 decimaal!) PSE- 5H: (5,1 + 5,8 + 6,2 + 2*6,1) / 5 = 5,9 (1 decimaal!) SE-cijfer (verhouding 80%-20%): (0,8 x 6,6) + (0,2 x 5,9) = 6,5 (1 decimalen!) Dit cijfer dient in één stap te worden afgerond naar een geheel cijfer: SE cijfer 5 havo = 7. VOORBEELDBEREKENING 2 VAKKEN MET ALLEEN TSE Cijfers na herkansen: T-0 T-5 T-6 T-7 (1) (2) (2) (2) 5,2 6,4 5,5 8,2 TSE- 5H: (5,2 + 2*6,4 + 2*5,5 + 2*8,2) / 7 = 6,5 (1 decimaal) SE-cijfer 5 HAVO = 6,5 2.9 CONTROLE VAN CIJFERS Na elke toetsperiode krijg je een voorlopige cijferlijst uitgereikt. Op basis daarvan kun je het vak bepalen waarvoor je een herkansing wilt gebruiken. Na de Herkansing krijg je een nieuwe voorlopige cijferlijst uitgereikt. Indien daar onjuiste cijfers op staan moet je dit binnen 10 dagen kenbaar hebben gemaakt bij je vakdocent. Daarna worden de cijfers definitief vastgesteld. 2.10 TENSLOTE Dit document is een afspiegeling van het Examenreglement. Het Examenreglement is ten alle tijden bepalend. In gevallen waarin niet is voorzien beslist de directeur. 10

3. CENTRAAL SCHRIFTELIJKE EXAMENS (CE) 2015-2016 - 5 HAVO 3.1 AFNAMEPERIODES REKENTOETS 1e afnameperiode 13 januari - 26 januari 2016 2e afnameperiode 16 maart - 30 maart 2016 3e afnameperiode 30 mei - 10 juni 2016 3.2 DATA EN TIJDEN 1E TIJDVAK (bron: www.examenblad.nl) Onder voorbehoud: Donderdag 12 mei 13:30 Natuurkunde Vrijdag 13 mei 09:00 Aardrijkskunde 13:30 Nederlands Pinksterweekend Dinsdag 17 mei 09:00 Geschiedenis 13:30 Frans Woensdag 18 mei 13:30 M&O Donderdag 19 mei 13:30 Engels Vrijdag 20 mei 09:00 Duits 13:30 Biologie Maandag 23 mei 09:00 Kunst (algemeen: beeldend / drama) 13:30 Wiskunde A, B Dinsdag 24 mei 13:30 Economie Woensdag 25 mei 13:30 Scheikunde Donderdag 26 mei ; Galafeest, De Zwaan Son en Breugel 3.2 DATA EXAMENS 2 E TIJDVAK (HER-EXAMENS) Tweede tijdvak 2016 centrale examens begint op: 21 juni in de andere vormen van onderwijs (schriftelijke examens) In maart 2016 wordt bekendgemaakt op welke dagen en tijdstippen de centrale examens in het tweede tijdvak worden afgenomen. 11

3.3 WEBSITE OFFICIËLE INFORMATIE M.B.T. EXAMENS: www.examenblad.nl (controleer linksboven het juiste jaartal) 3.4 SLAAG/ZAKREGELING Je bent geslaagd als: het gemiddelde cijfer voor de vakken van het centrale examen ten minste een voldoende is: 5,5 onafgerond: Bij de berekening van het gemiddelde cijfer van het centraal examen moet je uitgaan van het onafgeronde cijfer. Je moet tenminste een 5,5 halen (het eerste getal achter de komma moet een 5 zijn). Daarna gelden de overige uitslagbepalingen. Als u gemiddeld een 5,4 gehaald heeft voor uw centrale examens, bent u per definitie gezakt (5,49 is dus geen voldoende) er maximaal één 5 als eindcijfer (gemiddelde van schoolexamen en centraal examen) is voor de kernvakken Nederlands, Engels en wiskunde* (*dit geldt voor de vakken wiskunde A of wiskunde B) EN je hebt voor culturele en kunstzinnige vorming (CKV) en lichamelijke opvoeding een voldoende of goed zijn gehaald. EN je voldoet aan een van de onderstaande voorwaarden: a) alle eindcijfers een 6 of meer bedragen; of b) 1 eindcijfer een 5 is en alle andere eindcijfers een 6 of meer bedragen; of c) 1 eindcijfer een 4 is en de overige eindcijfers een 6 of hoger zijn en als het gemiddelde van alle eindcijfers 6.0 of meer bedraagt (een 4 compenseren met 2x een 7) of d) voor 2 vakken de eindcijfers 4 en 5 of 2 x 5 zijn en het gemiddelde van alle eindcijfers 6.0 of meer bedraagt. gemiddeld 6.0 betekent dat het eerste cijfer achter de komma een nul moet zijn: 5,9 is géén 6.0 (=compensatieregeling: een 4 compenseren met bijv.een 8 of 2x een 7) 3. 5 VASTSTELLEN EINDCIJFER Het eindcijfer voor elk vak is het gemiddelde van het cijfer voor het schoolexamen en het cijfer voor het centraal examen. Als het 1e cijfer (van het eindcijfer) achter de komma een 4 of lager is, wordt het eindcijfer naar beneden afgerond. Als dat cijfer een 5 of hoger is, wordt het eindcijfer naar boven afgerond. Bijvoorbeeld: u haalt voor het schoolexamen een 5,3 en voor het centraal examen een 5,6. Dit is gemiddeld een 5,45. Op de eindlijst wordt dit een 5. 12

3.6 COMBINATIECIJFER EN COMPENSATIEREGELING HAVO OF VWO Het combinatiecijfer is het gemiddelde van de 'kleine' vakken die met een cijfer op de cijferlijst staan, maar waarvoor je geen examen doet. Het combinatiecijfer telt mee in de compensatieregeling. 3.7 EXTRA EXAMENVAK Voor havoleerlingen betekent dit dat zij 8 in plaats van 7 cijfers hebben die meewegen in de slaag- en zakregeling: Nederlands en Engels; 4 profielvakken; 1 vak in het vrije deel; 1 combinatiecijfer. Voor de 2e fase van het voortgezet onderwijs geldt dat je niet kunt zakken vanwege een onvoldoende voor het examen in een extra vak. Voorwaarde is dat je zonder dit extra vak voldoet aan de eisen om te slagen. 3.8 REKENTOETS Vanaf het schooljaar 2013-2015 is de rekentoets verplicht in het eindexamenjaar van het voortgezet onderwijs. De rekentoets telt tot en met 2015-2016 nog niet mee voor de examenuitslag. Een leerling kan in deze examenjaren ( 13-14 en 14-15) dus niet zakken doordat hij de toets niet haalt. Het resultaat van de rekentoets staat in 2016 wel op de cijferlijst van het examen. Aangezien de regels hieromtrent als vele aanpassingen hebben gehad, is het verstandig om ook zelf de besluitvorming met betrekking tot de rekentoets in de gaten te houden: www.examenblad.nl 13

Status: CONCEPT sept 15 PROGRAMMA S VAN TOETSING En AFSLUITING 5-HAVO Cohort: 2014-2016 Schooljaar: 2015-2016 14

Programma van toetsing en afsluiting voor het vak NEDERLANDS I THEORETISCHE TOETSEN T-0 periode 4H : september 2015 vorm : T-0 = TSE-cijfer 4havo (NETL951) T-5 : oktober 2015 inleveren één week voor de toetsweek (datum volgens studiewijzer) onderwerp : spreekvaardigheid duur : --- kolomnummer : NETL 501 vorm : spreekdossier leerstof : de eisen waaraan het spreekdossier moet voldoen, worden aan het begin van de periode uitgedeeld in de toetsweek (volgens nader af te spreken rooster) onderwerp : spreekvaardigheid duur : 45 minuten kolomnummer : NETL 502 vorm : mondeling leerstof : selectie uit Talent (zie studiewijzer) gewicht : 2 T-6 : januari 2016 in de toetsweek onderwerp : schrijfvaardigheid duur : 120 minuten kolomnummer : NETL 601 leerstof : selectie uit Talent (zie studiewijzer) T-7 : april 2016 in de toetsweek onderwerp : Spelling, interpunctie, leesvaardigheid en argumentatietheorie kolomnummer : NETL 701 leerstof : selectie uit Talent (zie studiewijzer) 15

T-8 : september 2015 t/m april 2016 in de les tijdens T-5, T-6 en T-7 (zie studiewijzer) onderwerp : literatuurtoets 1 duur : 50 minuten kolomnummer : NETL 801 leerstof : reader literatuurgeschiedenis en aantekeningen uit de les, boekentoets in de les onderwerp : literatuurtoets 2 duur : 50 minuten kolomnummer : NETL 802 leerstof : reader literatuurgeschiedenis en aantekeningen uit de les LET OP: voor het inleveren van het spreekdossier (T-5) geldt het volgende: - Één dag na deadline ingeleverd: 50 % van de score - Daarna ingeleverd: cijfer 1.0 II HANDELINGSDEEL: n.v.t. III HERKANSINGEN: n.v.t. IV CIJFERBEPALING. toetsen gewicht T-0 (kolom951 ) 1 } T-5 (kolom 509) 1 } T-6 (kolom 609) 1 } 5 CSE } 5 T-7 (kolom 709) 1 } T-8 (kolom 809 ) 1 } Bij het uitrekenen van de gemiddelden geldt altijd: tussendoor afronden op 1 decimaal. Het eindexamen bestaat voor de helft uit het cijfer van het CSE en voor de andere helft uit het cijfer van het SE. Het TSE is het gewogen gemiddelde van de cijfers voor de toetsen, afgerond op 1 decimaal. Het schoolexamencijfer komt als volgt tot stand: SE (NETL930) = TSE (NETL910) V BEWAREN VAN EXAMENDOSSIER. De docent beheert het examendossier in de vorm van een cijferlijst. 16

Programma van toetsing en afsluiting voor het vak ENGELS T-0 : september/ oktober 2015 vorm : TSE 4 HAVO (ENTL910) = T-0 kolomnummer : ENTLL951 T-5 : oktober 2015 1. onderwerp : schriftelijke idioomoverhoring duur : 20 minuten in de les kolomnummer : ENTL 501 leerstof : vocabulaire unit 1 hulpmiddelen : geen 2. onderwerp : gecombineerde toets: schrijfvaardigheid + idioom duur : 100 min kolomnummer : ENTL 502 leerstof : de in periode 5 behandelde stof (zie studiewijzer) hulpmiddelen : - idioom: geen - schrijfvaardigheid: woordenboek E-N + E-N 3. onderwerp : spreekvaardigheid duur : 10 minuten in de toetsweek vorm : mondelinge presentatie kolomnummer : ENTL 503 leerstof : de in periode 5 behandelde stof (zie studiewijzer) hulpmiddelen : geen T-6 : januari 2016 1. onderwerp : gecombineerde toets: luistervaardigheid + idioom duur : 100 min kolomnummer : ENTL 601 leerstof : de in periode 6 behandelde stof (zie studiewijzer) hulpmiddelen : geen 2. onderwerp : spreekvaardigheid duur : 10 minuten in de toetsweek vorm : mondelinge voordracht kolomnummer : ENTL 602 leerstof : door de docent uitgereikt materiaal hulpmiddelen : geen 17

T-7 : april 2016 1. Onderwerp : luistervaardigheid duur : 75 minuten kolomnummer : ENTL 701 leerstof : geen hulpmiddelen : geen 2. onderwerp : gecombineerde toets: idioom + schrijfvaardigheid kolomnummer : ENTL 702 leerstof : de in periode 7 behandelde stof (zie studiewijzer) hulpmiddelen : idioomtoets : geen schrijfvaardigheid: woordenboek E-N + E-N II HANDELINGSDEEL Er wordt in periode 5 (kolomnummer: ENTL 510), 6 (kolomnummer: ENTL 610) en 7 (kolomnummer: ENTL710) een boek gelezen. Hieraan wordt een leesopdracht gekoppeld die tijdens de lesgemaakt moet worden (zie studiewijzer) en die voldoende moet worden afgesloten (minimaal 70 % van de vragen moet goed zijn). Voor deze handelingsdelen kan men een v (voldoende) of een o (onvoldoende) scoren. De behaalde score wordt verwerkt in Magister onder de bovenstaande kolomnummers. Is de behaalde score een onvoldoende dan moet de leerling de toets alsnog, binnen twee resterende pogingen, met een voldoende afsluiten. III HERKANSINGEN Zie hierboven bij de afzonderlijke toetsen. Schriftelijke overhoring kan slechts worden ingehaald, mits geldige absentiereden (briefje ouders). Dit briefje heeft de leerling voor de eerste les na de gemiste les(sen) ingeleverd bij Dhr. Zwanen waarna de overhoring meteen in die les wordt ingehaald. Daarnaast moet de overhoring zijn ingehaald voor de toetsweek van die periode begint. Indien een leerling niet komt opdagen bij een mondeling en niet absent is gemeld, zal er naar huis worden gebeld. De leerling heeft dan nog een half uur om zich alsnog te melden. De teamleider zal bepalen of de leerling het werk alsnog mag doen of dat het cijfer 1 gegeven wordt. Wanneer de leerling niet telefonisch bereikbaar is, niet binnen een half uur op school is of zonder geldige reden absent is, zal het cijfer 1 gegeven worden voor het betreffende mondeling. IV CIJFERBEPALING toetsen gewicht T-0 1 } T-5 1 } 6 CE } 6 T-6 2 } T-7 2 } Het TSE is het gewogen gemiddelde van de cijfers voor de toetsen, afgerond op 1 decimaal. Het schoolexamencijfer komt als volgt tot stand: SE (ENTL930) = TSE (ENTL910) Bij het uitrekenen van de gemiddelden geldt altijd: tussendoor afronden op 1 decimaal. Het eindexamen bestaat voor de helft uit het cijfer van het CE en voor de andere helft uit het cijfer van het SE. V EXAMENDOSSIER Vormen alle gegevens verkregen uit toetsen en handelingsdelen. De docent bewaart de toetsen en al het overige materiaal. 18

Programma van toetsing en afsluiting voor het vak FRANS I THEORETISCHE TOETSEN T-0 : augustus 2015 vorm : TSE 4 HAVO (FATL 910) = T-0 kolomnummer : FATL951 T-5 : oktober 2015 onderwerp : luistervaardigheid vorm : luistertoets + idioom kolomnummer : FATL 501 stof : in periode 5 behandelde stof zie studiewijzer extra hulpmiddelen : geen onderwerp : gespreksvaardigheid duur : 15 minuten, volgens rooster vorm : mondeling kolomnummer : FATL 502 stof : in periode 5 behandelde stof zie studiewijzer extra hulpmiddelen : geen T-6 : januari 2016 onderwerp : schrijfvaardigheid vorm : brief + grammatica kolomnummer : FATL 601 extra hulpmiddelen : brief: woordenboeken (N-F, F-N, N-N), grammatica: geen stof : in periode 6 behandelde stof zie studiewijzer onderwerp : luistervaardigheid vorm : luistertoets + idioom kolomnummer : FATL 602 stof : in periode 6 behandelde stof zie studiewijzer extra hulpmiddelen : geen T-7 : april 2016 onderwerp : gespreksvaardigheid duur : 15 minuten, volgens rooster vorm : mondeling kolomnummer : FATL 701 stof : in periode 7 behandelde stof zie studiewijzer extra hulpmiddelen : geen 19

onderwerp : schrijfvaardigheid vorm : brief + grammatica/idioom kolomnummer : FATL 702 stof : in periode 7 behandelde stof zie studiewijzer extra hulpmiddelen : brief: woordenboeken (N-F, F-N, N-N), grammatica/idioom: geen II HANDELINGSDEEL Er wordt in periode 5 en 6 een boek gelezen. Hieraan wordt een leesopdracht gekoppeld die tijdens de les gemaakt moet worden (zie studiewijzer) en die voldoende moet worden afgesloten (minimaal 70 % van de vragen moet goed zijn). Is dit niet het geval dan moet de leerling de toets overmaken totdat hij/zij 70 % voldoende heeft behaald. Leesboek periode 5 wordt met een O/V/G beoordeeld (kolomnummer : FATL 510) Leesboek periode 6 wordt met een O/V/G beoordeeld (kolomnummer : FATL 610) III HERKANSINGEN Zie hierboven bij de afzonderlijke toetsen. Indien een leerling niet komt opdagen bij een mondeling en niet absent is gemeld, zal er naar huis worden gebeld. De leerling heeft dan nog een half uur om zich alsnog te melden bij de docent. Deze kan ervoor kiezen om het mondeling dan af te nemen of een nieuwe afspraak te maken. Wanneer de leerling niet telefonisch bereikbaar is, niet binnen een half uur op school is of zonder geldige reden absent is, zal het cijfer 1 gegeven worden voor het betreffende mondeling. IV CIJFERBEPALING Toets: Gewicht T 0: (kolom FATL 951): gewicht 1 T 5: (kolom FATL 509): gewicht 1 T 6: (kolom FATL 609): gewicht 1 4 CSE } 4 T 7: (kolom FATL 709): gewicht 1 Het TSE is het gewogen gemiddelde van de cijfers voor de toetsen, afgerond op 1 decimaal. Het schoolexamencijfer komt als volgt tot stand: SE (FATL930) = TSE (FATL910) Bij het uitrekenen van de gemiddelden geldt altijd: tussendoor afronden op 1 decimaal. Het eindexamen bestaat voor de helft uit het cijfer van het CE en voor de andere helft uit het cijfer van het SE. V BEWAREN VAN EXAMENDOSSIER De docent bewaart de toetsen, de leerling het overige materiaal. 20

Programma van toetsing en afsluiting voor het vak DUITS I THEORETISCHE TOETSEN T-0 : augustus 2015 vorm : TSE 4 HAVO (DUTL 930) = T-0 kolomnummer : DUTL951 T-5 : oktober 2015 onderwerp : luistervaardigheid vorm : luistertoets + idioom kolomnummer : DUTL 501 stof : in periode 5 behandelde stof zie studiewijzer extra hulpmiddelen : geen onderwerp : gespreksvaardigheid duur : 15 minuten, volgens rooster vorm : mondeling kolomnummer : DUTL 502 stof : in periode 5 behandelde stof zie studiewijzer extra hulpmiddelen : geen T-6 : januari 2016 onderwerp : schrijfvaardigheid vorm : brief + grammatica kolomnummer : DUTL 601 extra hulpmiddelen : brief: woordenboeken (N-D, D-N, N-N), grammatica: geen stof : in periode 6 behandelde stof zie studiewijzer onderwerp : luistervaardigheid vorm : luistertoets + idioom kolomnummer : DUTL 602 stof : in periode 6 behandelde stof zie studiewijzer extra hulpmiddelen : geen T-7 : april 2016 onderwerp : gespreksvaardigheid duur : 15 minuten, volgens rooster vorm : mondeling kolomnummer : DUTL 701 stof : in periode 7 behandelde stof zie studiewijzer extra hulpmiddelen : geen 21

onderwerp : schrijfvaardigheid vorm : brief + grammatica kolomnummer : DUTL 702 stof : in periode 7 behandelde stof zie studiewijzer extra hulpmiddelen : brief: woordenboeken (N-D, D-N, N-N), grammatica: geen II HANDELINGSDEEL Periode 5 t/m 7 onderwerp : Portfolio-opdrachten maken inleveren : zie studiewijzer beoordeling : dient voldoende te zijn herkansing : bij onvoldoende beoordeling of te laat inleveren, zorgt de docent voor een vervangende opdracht kolonummer periode 5 : DUTL 510 kolonummer periode 6 : DUTL 610 kolonummer periode 7 : DUTL 710 Alle handelingsdelen dienen voldoende te zijn voor de toetsweek van periode 7. III HERKANSINGEN Zie hierboven bij de afzonderlijke toetsen. Indien een leerling niet komt opdagen bij een mondeling en niet absent is gemeld, zal er naar huis worden gebeld. De leerling heeft dan nog een half uur om zich alsnog te melden bij de docent. Deze kan ervoor kiezen om het mondeling dan af te nemen of een nieuwe afspraak te maken. Wanneer de leerling niet telefonisch bereikbaar is, niet binnen een half uur op school is of zonder geldige reden absent is, zal het cijfer 1 gegeven worden voor het betreffende mondeling. IV CIJFERBEPALING Toets: Gewicht T 0: (kolom DUTL 951): gewicht 1 T 5: (kolom DUTL 509): gewicht 1 4 CSE } 4 T 6: (kolom DUTL 609): gewicht 1 T 7: (kolom DUTL 709): gewicht 1 Bij het uitrekenen van de gemiddelden geldt altijd: tussendoor afronden op 1 decimaal. Het eindexamen bestaat voor de helft uit het cijfer van het CSE en voor de andere helft uit het cijfer van het SE. Het TSE is het gewogen gemiddelde van de cijfers voor de toetsen, afgerond op 1 decimaal. Het schoolexamencijfer komt als volgt tot stand: SE (DUTL930) = TSE (DUTL910) V BEWAREN VAN EXAMENDOSSIER De docent bewaart de toetsen, de leerling het overige materiaal. 22

Programma van toetsing en afsluiting voor het vak GESCHIEDENIS Methode: Training voor het nieuwe examen met historische contexten Oriëntatiekaart Geschiedenis (Tijdvak 1 t/m 10) I THEORETISCHE TOETSEN T-5 : oktober 2015 duur : 100 min. Kolomnummer : GES501 gewicht : 2 leerstof : Oriëntatiekennis Tijdvak 1 t/m Tijdvak 10 Nader te bepalen Thema Historische context: De Republiek in de zestiende en zeventiende eeuw T-6 : januari 2016 duur : 100 min. kolomnummer : GES601 gewicht : 2 leerstof : Oriëntatiekennis Tijdvak 1 t/m Tijdvak H10 Nader te bepalen Thema Historische context: De Republiek in de zestiende en zeventiende eeuw Historische context: Duitsland 1871-1945 T-7 : april 2016 duur : 100 min. kolomnummer : GES701 gewicht : 2 leerstof : Oriëntatiekennis Tijdvak 1 t/m Tijdvak 10 Nader te bepalen Thema Historische context: De Republiek in de zestiende en zeventiende eeuw Historische context: Duitsland 1871-1945 Historische context: De Koude Oorlog herkansing : geen II PRAKTISCHE OPDRACHTEN. N.v.t. III HANDELINGSDEEL: (max. 10 sbu) Nader te bepalen. Zo kan de docent ervoor kiezen de videodelen bij de onderwerpen buiten de reguliere lessen om te laten vertonen, bij voorbeeld na het laatste uur. In dit geval geldt er een aanwezigheidsplicht van 100%. Zie ook het examenreglement. 23

IV EINDCIJFER SCHOOLEXAMEN Cijfers behaald in 4 havo: T-1 (GES101) gewicht 1 T-2 (GES201) gewicht 1 T-3 (GES301) gewicht 1 T-4 (GES401) gewicht 1 Cijfers behaald in 5 havo: T-5 (GES501) gewicht 2 T-6 (GES601) gewicht 2 T-7 (GES701) gewicht 2 Het TSE is het gewogen gemiddelde van de cijfers voor de toetsen (rekening houdend met hun weging), afgerond op 1 decimaal. Het schoolexamencijfer komt als volgt tot stand: SE (GES930) = TSE (GES910) V BEWAREN VAN EXAMENDOSSIER Alle onderdelen van het examendossier worden door de docent bewaard. 24

Programma van toetsing en afsluiting voor het vak AARDRIJKSKUNDE I THEORETISCHE TOETSEN. T0 : augustus 2015 vorm : TSE 4 HAVO (AK910) = T-0 kolomnummer : AK951 T5 : oktober 2015 duur : 100 minuten kolomnummer : AK501 vorm : Schriftelijk gewicht : 2 leerstof : Hoofdstuk1: Globalisering Hoofdstuk4: Herhaling wereld T6 : januari 2016 Duur : 100 minuten vorm : schriftelijk kolomnummer : AK601 gewicht : 2 leerstof : Hoofdstuk 2:Aarde: Endogene en exogene processen. Hoofdstuk 5: Herhaling aarde T7 : maart/april 2016 duur : 100 minuten vorm : schriftelijk kolomnummer : AK701 gewicht : 2 leerstof : Hoofdstuk3: Gebieden Indonesië. Hoofdstuk 6: Herhaling leefomgeving II PRAKTISCHE OPDRACHTEN. P0 : augustus 2015 vorm : PSE 4 HAVO (AK920) = P-0 kolomnummer : AK961 III HANDELINGSDEEL. N.v.t. IV CIJFERBEPALING. Het eindcijfer van het schoolexamen bestaat voor 80% uit de cijfers van de theoretische toetsen uit klas 4 en 5 en voor 20% uit het cijfer van de praktische opdrachten uit klas 4. Het TSE (kolom AK910) is het gewogen gemiddelde in 1 decimaal van de vier theoretische toetsen (AK951,AK509,AK609,AK709) Het PSE (kolom AK920) is het gewogen gemiddelde in 1 decimaal van de praktische opdracht (=P0) SE (kolom AK930) = TSE (kolom AK910) x 0,8 + PSE (kolom AK920) x 0,2 in 1 decimaal V BEWAREN VAN EXAMENDOSSIER. Het eindexamendossier wordt, in de vorm van een cijferlijst van de schriftelijke toetsen, door de docent bewaard. De praktische opdrachten worden voor de uitreiking van het diploma aan de leerling terug gegeven. Gedurende deze tijd bewaart de docent de praktische opdrachten. 25

Programma van toetsing en afsluiting voor het vak ECONOMIE I THEORETISCHE TOETSEN hulpmiddelen: Grafisch rekenmachine is niet toegestaan T-0 : augustus 2015 vorm : TSE 4 HAVO (ECON910)= T-0 kolomnummer : ECON951 T-5 : oktober/november 2015 kolomnummer : ECON501 leerstof : lesbrief LWEO Verdienen & uitgeven en de lesbrief conjunctuur T-6 : januari 2016 kolomnummer : ECON601 leerstof : lesbrief LWEO Europa T-7 : april 2016 kolomnummer : ECON701 leerstof : lesbrief LWEO Europa lesbrief LWEO Jong en oud lesbrief LWEO Vervoer lesbrief LWEO Markt & overheid lesbrief LWEO Verdienen & uitgeven II PRAKTISCHE OPDRACHTEN n.v.t. III HANDELINGSDEEL n.v.t. IV CIJFERBEPALING T-0 gewicht 1 (kolom ECON951) T-5 gewicht 1 (kolom ECON509) T-6 gewicht 1 (kolom ECON609) T-7 gewicht 1 (kolom ECON709) Het TSE(ECON910) is het gewogen gemiddelde van de cijfers voor de toetsen, afgerond op 1 decimaal. Het schoolexamencijfer komt als volgt tot stand: SE (ECON930) = TSE (ECON910) V BEWAREN VAN EXAMENDOSSIER De theoretische toetsen en praktische opdrachten maken deel uit van het examendossier. Deze worden door de docent bewaard. VI Leerstof Centraal Examen economie 2016: lesbrief LWEO Jong en oud, lesbrief LWEO Vervoer, lesbrief LWEO Markt en Overheid, lesbrief LWEO Verdienen en uitgeven, lesbrief LWEO Europa, lesbrief LWEO Rekenomie 26

Programma van toetsing en afsluiting voor het vak M&O I THEORETISCHE TOETSEN T-0 : september 2015 vorm : TSE 4 HAVO (MO910) = T-0 kolomnummer : MO951 T-5 : oktober 2015 Duur : 100 minuten Vorm : schriftelijk kolomnummer : MO601 leerstof : lesbrief Eenmanszaak deel 2 helemaal herkansing: : ja T-6 : januari 2016 kolomnummer : MO601 leerstof : lesbrief NV Hoofdstuk helemaal T-7 : april 2016 kolomnummer : MO601 leerstof : lesbrief Stichting en vereniging lesbrief eenmanszaak deel 1 lesbrief eenmanszaak deel 2 lesbrief NV hulpmiddelen: Grafisch rekenmachine is niet toegestaan II PRAKTISCHE OPDRACHTEN n.v.t. III HANDELINGSDEEL n.v.t. IV CIJFERBEPALING TSE: (kolom M0910) T-0 gewicht 1 (kolom M0951) T-5 gewicht 1 (kolom M0509) T-6 gewicht 1 (kolom M0609) T-7 gewicht 1 (kolom M0709) SE (kolom MO930) = TSE (kolom MO910) BEWAREN VAN EXAMENDOSSIER De theoretische toetsen en praktische opdrachten maken deel uit van het examendossier. Deze worden door de docent bewaard. VI Leerstof Centraal Examen M&O 2013: lesbrief Stoffels: Stichting en Vereniging, Eenmanszaak deel 1, Eenmanszaak deel 2, -NV 27

Programma van toetsing en afsluiting voor het vak WISKUNDE A I THEORETISCHE TOETSEN T-0 : september 2015 vorm : SE 4 HAVO (WISA 910) = T-0 kolomnummer : WISA 951 T-5 : oktober/nov 2015 1 kolomnummer : WISA 501 leerstof : G&R Havo A deel 1 (10 e editie): H2, H4 Havo A deel 2 (10 e editie): H6, H8 Havo A deel 3 (10 e editie): H10 T-6 : januari 2016 1 kolomnummer : WISA 601 leerstof : G&R Havo A deel 1 (10 e editie): H1, H3 Havo A deel 2 (10 e editie): H5, H7 Havo A deel 3 (10 e editie): H9, H11 T-7 : april 2016 1 kolomnummer : WISA 701 leerstof : G&R Havo A deel 3 (10 e editie): geheel 1 Bij alle schriftelijke toetsen is de grafische rekenmachine geïntegreerd. II PRAKTISCHE OPDRACHTEN Voor het vak wiskunde A wordt geen praktische opdracht uitgevoerd. III HANDELINGSDEEL De opdrachten in dit gedeelte worden niet voor een cijfer uitgevoerd. Het betreft het informeren naar de toekomstperspectieven bij vervolgopleidingen en beroepen, waarbij wiskunde een rol speelt. IV CIJFERBEPALING T-0 gewicht 1 (kolom WISA951) T-5 gewicht 1 (kolom WISA509) T-6 gewicht 1 (kolom WISA609) T-7 gewicht 1 (kolom WISA709) Het TSE (kolom WISA 910) is het gewogen gemiddelde in 1 decimaal van de vier theoretische toetsen SE (WISA 930) = TSE (WISA 910) V BEWAREN VAN EXAMENDOSSIER Het examendossier wordt in de vorm van een cijferlijst door de docent beheerd. 28

Programma van toetsing en afsluiting voor het vak WISKUNDE B I THEORETISCHE TOETSEN T-0 : september 2015 vorm : TSE 4 HAVO (WISB910) = T-0 kolomnummer : WISB 951 T-5 : oktober/nov 2015 duur 100 minuten 1 kolomnummer : WISB501 leerstof : G&R Havo B deel 2 (10 e editie): geheel T-6 : januari 2016 1 kolomnummer : WISB601 leerstof : G&R Havo B deel 1 (10 e editie): geheel Havo B deel 3 (10 e editie): H9 en H10 T-7 : april 2016 1 kolomnummer : WISB701 leerstof : G&R Havo B deel 3 (10 e editie): geheel 1 Bij alle schriftelijke toetsen is de grafische rekenmachine geïntegreerd. II PRAKTISCHE OPDRACHTEN Voor het vak wiskunde B wordt geen praktische opdracht uitgevoerd. III HANDELINGSDEEL De opdrachten in dit gedeelte worden niet voor een cijfer uitgevoerd. Het betreft het informeren naar de toekomstperspectieven bij vervolgopleidingen en beroepen waarbij wiskunde een rol speelt. IV CIJFERBEPALING T-0 gewicht 1 (kolom WISB951) T-5 gewicht 1 (kolom WISB509) T-6 gewicht 1 (kolom WISB609) T-7 gewicht 1 (kolom WISB709) Het TSE (kolom WISB 910) is het gewogen gemiddelde in 1 decimaal van de vier theoretische toetsen SE (WISB 930) = TSE (WISB 910) V BEWAREN VAN EXAMENDOSSSIER Het examendossier wordt in de vorm van een cijferlijst door de docent beheerd. 29

Programma van toetsing en afsluiting voor het vak WISKUNDE D I THEORETISCHE TOETSEN T-0 : september 2015 vorm : TSE 4 HAVO (WISD910) = T-0 kolomnummer : WISD 951 T-5 : oktober/nov 2015 1 kolomnummer : WISD501 leerstof : G&R Havo D deel 2 (10 e editie): H8 Havo D deel 3 (10 e editie): H11 T-6 : januari 2016 1 kolomnummer : WISD601 leerstof : G&R Havo D deel 2 (10 e editie): H6 Havo D deel 3 (10 e editie): H10 Herkansing : ja T-7 : april 2016 1 kolomnummer : WISD701 leerstof : G&R Havo D deel 3 (10 e editie): H10, H11 en H12 1 Bij alle schriftelijke toetsen is de grafische rekenmachine geïntegreerd. II PRAKTISCHE OPDRACHTEN Voor het vak wiskunde D wordt geen praktische opdracht uitgevoerd. III HANDELINGSDEEL De opdrachten in dit gedeelte worden niet voor een cijfer uitgevoerd. Het betreft het informeren naar de toekomstperspectieven bij vervolgopleidingen en beroepen waarbij wiskunde een rol speelt. IV CIJFERBEPALING T-0 gewicht 1 (kolom WISD951) T-5 gewicht 1 (kolom WISD509) T-6 gewicht 1 (kolom WISD609) T-7 gewicht 1 (kolom WISD709) Het TSE (kolom WISD 910) is het gewogen gemiddelde in 1 decimaal van de vier theoretische toetsen SE (WISD 930) = TSE (WISD 910) V BEWAREN VAN EXAMENDOSSSIER Het examendossier wordt in de vorm van een cijferlijst door de docent beheerd. 30

Programma van toetsing en afsluiting voor het vak BIOLOGIE I THEORETISCHE TOETSEN Bij elke toets is het toegestaan om BINAS te gebruiken T-0 : september 2015 vorm : TSE 4 HAVO = T-0 kolomnr : BIOL951 T-5 : november 2015 kolomnr : BIOL501 leerstof : Nectar 5 HAVO, 3 e editie hoofdstuk 13 Gaswisseling en uitscheiding Nectar 5 HAVO, 3 e editie hoofdstuk 14 Reageren Nectar 4 HAVO, 3 e editie delen van hoofdstuk 4 en 7. De exacte paragrafen worden via de studiewijzer bekend gemaakt T-6 : februari 2016 kolomnr : BIOL601 leerstof : Nectar 5 HAVO, 3 e editie hoofdstuk 11 Gezondheid Nectar 5 HAVO, 3 e editie hoofdstuk 12 Transport Nectar 4 HAVO, 3 e editie delen van hoofdstuk 5 en 6. De exacte paragrafen worden via de studiewijzer bekend gemaakt T-7 : april 2016 kolomnr : BIOL701 leerstof : Nectar 5 HAVO, 3 e editie hoofdstuk 9 Erfelijkheid Nectar 5 HAVO, 3 e editie hoofdstuk 10 Evolutie Nectar 4 HAVO, 3 e editie delen van hoofdstuk 2, 3, 8. De exacte paragrafen worden via de studiewijzer bekend gemaakt II PRAKTISCHE OPDRACHTEN P-0 : september 2014 vorm : PSE 4 HAVO = P-0 kolomnr : BIOL961 P-5 : september 2015 t/m april 2016 duur : 1 à 2 slu per opdracht vorm : practica met verslaglegging kolomnr : BIOL628 gewicht : Het betreft hier het voortschrijdend gemiddelde van 2 en maximaal 6 opdrachten. (BIOL621-626). Een van de opdrachten is (o.v.) het bezoek aan de expositie Bodyworld te Amsterdam. Indien een leerling tijdens de excursie Bodyworld verhinderd is, wordt deze leerling geacht in de eigen tijd, tijdens de eerstvolgende toetsperiode, alsnog een bezoek aan Bodyworld te 31

brengen. De leerling maakt dan ook de opdracht. Het inleveren van de opdracht is 7 dagen na het bezoek. Het gewicht van elke opdracht afzonderlijk wordt aan de leerling meegedeeld. weegfactor : 1 P-6 : februari t/m april 2016 duur : 5-10 slu vorm : groepsopdracht fruitvliegjes met verslag kolomnr : BIOL629 leerstof : hoofdstuk 9, erfelijkheid opmerking : werken in tweetallen, tenzij anders wordt aangegeven P-7 : zie studiewijzer voor exacte datum vorm : eurofittest opmerking : dit is een groepsopdracht die deels buiten de lessen plaatsvindt. kolomnr : BIOL630 duur : 5-7 studielasturen p.p. verbetering : nee III HANDELINGSDEEL N.v.t IV CIJFERBEPALING Het schoolexamencijfer is het gemiddelde van de resultaten behaald in 5 havo met de volgende gewichten T-0 (BIOL951) gewicht 1 P-0 (BIOL961) gewicht 1 T-5 (BIOL501) gewicht 1 P-5 (BIOL628) gewicht 1 T-6 (BIOL601) gewicht 1 P-6 (BIOL629) gewicht 1 T-7 (BIOL701) gewicht 1 P-7 (BIOL630) gewicht 1 Het TSE-cijfer (BIOL910) is het gewogen gemiddelde van de cijfers voor de toetsen. Het PSE-cijfer (BIOL920) is het gewogen gemiddelde van de cijfers voor de praktische opdrachten. Het schoolexamencijfer komt als volgt tot stand: SE = TSE x 0,75 + PSE x 0,25 in 1 decimaal V BEWAREN VAN EXAMENDOSSIER Het examendossier is een schriftelijke weergave (cijferlijst) van de eindresultaten van theoretische en praktische toetsen in 4H en de resultaten van opdrachten zoals hierboven beschreven (5H). Deze cijferlijst wordt bewaard door de docent. 32