"Wij sturen op energie.

ent InterFace Een uitgave van Schneider Electric B.V. Nederland nr.54 november 2010 Schneider Electric Nederland neider Electric Ned "Wij sturen op energie. Jan van Hulst Maintenance Engineer E&I, ENCI rland specialist in energiemanagement J A A R

Colofon Interface is een uitgave van Schneider Electric B.V. Haarlem Redactie-adres Schneider Electric B.V. Afdeling communicatie Postbus 836 2003 RV Haarlem Tel.: 023-5 124 124 www.schneider-electric.nl Teksten Schneider Electric B.V. Rudolph Tekst & Concept Eric Wanrooij Fotografie en illustraties Schneider Electric B.V. Marco Hamoen Emile Willems Ontwerp en layout Plan b grafische dienstverleners, Haarlem Drukwerk Veldwijk-Van Loon Grafische Bedrijven, Waddinxveen Oplage 15.500 exemplaren. Meerdere exemplaren zijn bij de redactie op aanvraag verkrijgbaar. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen mogelijk na schriftelijke toestemming van de redactie. 04 Inhoud 10 12 16 04 APC en gemeente Amsterdam ontwikkelen meest duurzame datacenter 10 Cementfabriek ENCI vervangt transformator en middenspanningschakelaars 12 Met EcoStruxure en PlantStruxure haalt u het meeste uit uw energie 16 SoMachine 18 NEN1010 & Beveiliging: Fotovoltaïsche installaties installeren 18 Voorwoord Schneider Electric PlantStruxure Procesregeling en energiemanagement werken samen De procesindustrie staat voor belangrijke uitdagingen om naast voortdurend kosten effectief te produceren tegelijkertijd reductie van de CO 2 -footprint en verlaging van het energiegebruik door te voeren. Dit vereist een nieuwe generatie gedistribueerde besturingssystemen waarin procesbesturing en energiemonitoring naadloos geïntegreerd en open zijn. Het door Schneider Electric eerder dit jaar geïntroduceerde Plantstruxure als onderdeel van Ecostruxure maakt een dergelijke integratie mogelijk. Alleen met een open geïntegreerd systeem kun je een maximaal overzicht creëren en stuurcijfers genereren waarmee de productiekosten evenals het energiegebruik gericht kunnen worden verlaagd. PlantStruxure biedt een flexibele, schaalbare architectuur, die besturing, energiemonitoring en energiemanagement onder een dak mogelijk maken. Belangrijkste drijfveer voor deze architectuur zijn de kosten voor het in stand houden, uitbreiden en migreren van installaties te verlagen en te vereenvoudigen. Tegelijkertijd moet de opbrengst voor een productielocatie zo hoog mogelijk zijn. Dit vanzelfsprekend met behoud van een goede product- en productiekwaliteit en met respect voor mens en milieu. Tevens moet een zo gunstig mogelijke ROI op de installaties worden gerealiseerd. Het behalen van de genoemde aspecten is een uitdaging, aangezien plant managers, operation managers, engineers, operators en onderhoudsmanagers niet altijd dezelfde taal spreken. Met PlantStruxure kunnen alle partijen binnen een industriële omgeving samenwerken. Zij kunnen gezamenlijk taken automatiseren en bovendien aan de eisen en wensen op het gebied van energiebeheer voldoen. en verder... 03 Voorwoord 06 Okken MCC bij Cargill in Rotterdam 07 UMC St Radboud kiest voor groen 08 Partnerschap AET Energie Efficiency 09 SunEzy omvormers 14 Beurzen 14 Nieuwe Business Unit Energy 15 Energy Efficiency Roadmap 19 Maritiemdag 2010 20 Productnieuws Jan-Willem Nijman Vice President Industry Make the most of your energy 2 InterFace nr 54 2010 3

Datacenters APC en gemeente Amsterdam ontwikkelen meest groene datacenter Groen datacenter levert hoge kosten- en milieubesparingen op Arjen Okx, manager Dienstverlening en Facilitair Management bij de gemeente Amsterdam. Amstel als koeling Een vol datacenter wordt verschrikkelijk warm. Projectleider Frank Verhagen van Dienstverlening en Facilitair Management (DFM) van de gemeente Amsterdam: Deze warmte kunnen we perfect hergebruiken. In eerste instantie verwarmen we het gebouw met deze warmte. Daarnaast kunnen we de warmte letterlijk in de grond stoppen, door gebruik te maken van ondergrondse warmteopslag. Dit gaat allemaal via bestaande systemen. Als het datacenter nog steeds moet worden gekoeld, wordt Verschillende partijen zijn bij elkaar gebracht. Het lijkt wel plug&play. Het klinkt bijna te simpel voor woorden voor zo'n ambitieus en rendabel project. Maar zo simpel is het wel. dit voornamelijk gedaan met de Amstel. Mocht zelfs dat niet afdoende zijn, worden er koelmachines ingeschakeld. De verwachting is dat de niet-duurzame koeling via koelmachines maximaal vijf procent van de tijd nodig zal zijn. De jaarlijkse besparing is immens. Minder energie voor het datacenter scheelt 268.000 euro. Op CO 2 wordt 20.000 euro bespaard, terwijl met minder stoken in het stadhuis per jaar de rekening 31.000 euro omlaag gaat. Het kantoor op de vijfde verdieping waar het oude datacenter stond, kan nu weer gebruikt worden waarvoor het is bedoeld: kantoorruimte. Dat is een post van 24.000 euro per jaar. De totale besparing is een indrukwekkende 343.000 euro. we één projectleider aangesteld die het gemeenschappelijke belang van de diensten beheert. Alle partijen werden door de projectleider bij elkaar gezet met de opdracht: we willen een groen datacenter. De grootste voorwaarde was dat we niet als testcentrum wilden fungeren. We hoeven niet te pionieren. En eigenlijk is het implementeren van het plan vanaf dat moment soepel gegaan. De techniek voor het datacenter was geen probleem. Partner op het gebied van het datacenter is APC, die met InfraStruXure een schaalbare, beheerbare en voorgeconstrueerde IT-oplossing biedt. InfraStruXure voorziet in een volledige integratie van voeding, koeling, rekken, beheer en services. Voor deze maatwerkarchitectuur zijn gestandaardiseerde componenten beschikbaar, waarmee de klant via modulaire en mobiele configuraties zelf een oplossing kan creëren. Het project lijkt wel plug&play. Maessen weet dat het geheel bijna te simpel voor woorden klinkt, voor zo'n ambitieus en rendabel project. Maar zo simpel is het wel. ICT en Facilitair Management kruipen bij elkaar voor een integrale aanpak. Anders komt er nooit een koppeling tussen het klimaatgedeelte en de ICT. Alleen op deze manier krijgen we de kwaliteit die we willen. Perceptie Okx: Gebouwgebonden techniek, facilitair management en ICT zijn van oudsher verschillende afdelingen met verschillende belangen en doelstellingen. Door een samenloop van omstandigheden zijn de groepen naar elkaar gegroeid voor de realisatie van dit project. ICT en facilitair management hadden heus wel eigen belangen, maar ze hebben prioriteiten gesteld en dat samen afgestemd. Vind ik erg knap, zeker omdat er vaak sprake is van een perceptieverschil in belangen. In ons geval is het datacenter geheel geïntegreerd in de gebouwtechniek. Uiteindelijk was het geheel een 'gemakkelijke' klus. Dat het geheel zo soepel is gegaan, verbaast Maessen eigenlijk nog het meest. Er zijn zo veel voorbeelden waar een project als dit niet goed is verlopen, maar is blijven steken. Ik vraag me wel eens af waarom het bij ons wel goed is gegaan. Het is vooral een kwestie van gewoon uitvoeren. Misschien wel een beetje de Rotterdamse werkhouding hier in Amsterdam. Geen gezeur. We hebben met relatief weinig inspanning iets neergezet. En ik vind dat dat normaal zou moeten zijn. De kelder onder de Amsterdamse Stopera is veranderd in een van de meest duurzame datacenters van Nederland. Dankzij slim gebruik van de warmte van het datacenter en een efficiënte installatie heeft de gemeente Amsterdam de datavoorziening in het Stadhuis/Muziektheater beter, betrouwbaarder en goedkoper gemaakt - met een 'groen' binnenklimaat. De oorspronkelijke architecten van het stadhuis zullen er nooit aan gedacht hebben. De kelder blijkt, in combinatie met de beschikbaarheid van de Amstel en een warmte-koude opslag, de ideale locatie voor een datacenter te zijn. De gemeente Amsterdam is geslaagd in het bouwen van misschien wel het groenste datacenter van Nederland. De oude situatie waarin de data van het stadhuis werd opgeslagen, was verre van ideaal. Op de vijfde verdieping zijn de servers in een kantoorruimte geplaatst. In dit kantoor stond een energieslurpende koeling met daarbij een bijgeschoven airco-apparaat om voldoende koelcapaciteit te hebben. De gemeente Amsterdam had geen goed overzicht in de kenmerken van de beschikbare servers en de noodstroomvoorzieningen waren vanwege capaciteitstekort niet meer redundant uitgevoerd. Soepel verloop Jos Maessen is directeur Dienstverlening en Facilitair Management bij de gemeente Amsterdam. Hij is eindverantwoordelijk voor de volledige ombouw van het datacenter. Het project is succesvol vanwege samenwerking. Binnen het stadhuis hebben de diensten ICT en FM door capaciteitsproblemen in het huidige datacenter elkaar gevonden. De technisch specialisten op het gebied van, hardware en software spraken dezelfde taal en hadden een gemeenschappelijke doelstelling. Arjen Okx, manager FM en verantwoordelijk voor de invulling vanuit de gemeente, valt hem bij: In het voortraject hebben Inzage in energieverbuik Wim Hendriksen, Country Manager Benelux van APC by Schneider, vindt dat een echt groen datacenter alleen is te realiseren en groen te houden, als je weet hoeveel energie waar naartoe gaat en wat de gevolgen zijn van uitbreidingen en aanpassingen binnen de IT-omgeving van het datacenter. InfraStruXure Central biedt de gemeente Amsterdam alle noodzakelijke functionaliteiten voor datacenter operations, capaciteitsmanagement en planning binnen het datacenter. De integratie met de Schneider Electric s power-managementoplossing ION Enterprise maakt het voor de gemeente Amsterdam mogelijk direct zicht te hebben op alle installaties en deze te laten samenwerken en op elkaar af te stemmen. Deze volledige integratie geeft de gemeente zowel de huidige als historische PUE (Power usage effectiveness) waardoor zij hun "groen"-doelstelling kunnen realiseren. 4 InterFace nr 54 2010 5

Raffinaderij Ziekenhuizen Okken MCC bij Cargill in Rotterdam Bij Cargill Tropical Refined Oils in de Botlek staat een Schneider Electric Okken Motor Control Center (MCC) een deel van het productieproces te besturen. Wij mochten even komen kijken op uitnodiging van Hein Scheijven, verantwoordelijk voor de elektrotechnische- en instrumentatie-installaties van deze fabriek. Deze Okken verdeelinrichting, met uitrijdbare motorlades voorzien van TeSys U motorstarters, geeft Hein en zijn team een goed inzicht in de elektrotechnische bedrijfsvoering. Van links naar rechts, Eric Joosten - Sales Engineer Schneider Electric, Andre Nooren - Hoodmonteur HVL BV en Jan van Leeuwen - Facility Manager HVL BV Deze fabriek in de Botlek is een van de grootste en modernste fabrieken van de business unit Cargill Refined Oils Europe. Hier worden palm, palmpit en kokos olie geraffineerd en geschikt gemaakt voor specifieke toepassingen in de producten van klanten in de voedingsmiddelen fabricage. Wereldwijd is Cargill, met meer dan 138.000 werknemers in ruim 67 landen, een hoofdrolspeler in de voedselketen en houdt zich onder andere bezig met handel in op- en overslag, transport en industriële verwerking van voornamelijk agrarische grondstoffen. De 'cluster'-techniek is een van de mooiste eigenschappen van de Okken Motor Control Centers. Hein Scheijven, verantwoordelijk voor de elektrotechnische- en instrumentatie-installaties bij Cargill Tropical Refined Oils Met name de opbouw van de Okken MCC met smalle motorlades valt in de smaak bij Hein. Elke lade tot 15kW is slechts 75mm hoog en heeft een directe verbinding met het achterliggend railsysteem door middel van clusters (verwisselbare grijpers). Dit heeft een aantal voordelen voor de gebruiker. De opbouw binnen in de lade is zeer overzichtelijk, waardoor eventuele ingrepen eenvoudig zijn uit te voeren. Elke lade heeft een directe koppeling met het afgeschermde achterliggend railsysteem, zodat de volle diepte van de lade kan worden gebruikt. Meer diepte betekent meer lade inhoud. Alle slijtende delen zijn verwisselbaar. De cluster knijpt pas op het railsysteem als de lade ingeschoven is. Het verwisselen van de lades en de clusters gebeurt zonder wrijving op het railsysteem. Wijzigingen in de indeling van de verdeler, zoals het bijplaatsen van nieuwe lades, kan onder spanning worden uitgevoerd. Zowel het railsysteem als de clusters zijn veilig IPxxB afgeschermd. Tot 24 motorlades kunnen in een Okken kolom worden ingebouwd, waardoor de verdeler minder vloeroppervlak inneemt. Voor Hein is de cluster -techniek een van de mooiste eigenschappen van de Okken Motor Control Centers. Daarnaast is de veiligheid van het bedienen van de lades belangrijk. Dat de lades een echte en duidelijke teststand hebben die vergrendelbaar zijn is essentieel voor de veiligheid van bedienend personeel. Met de Okken MCC heeft Cargill een betrouwbare, flexibele en veilige verdeler in huis voor een jarenlange energiezuinige beheersing van de fabricage processen. UMC St Radboud kiest voor groen UMC St Radboud in Nijmegen is aan het groeien. Met vele honderden mensen wordt gewekt aan nieuwbouw fase 3, een uitbreiding van meer dan 61.000 m 2. Deze uitbreiding omvat de nieuwbouw van het Heelkunde gebouw, het westelijk deel van het Diagnostiekgebouw, het tweede deel van de Centrale As en de Interim Entree. In deze nieuwe zullen in de toekomst meer dan 2000 mensen gaan werken. De elektrotechnische installaties voor deze nieuwbouw fase 3 wordt door HVL verzorgd. Hiertoe behoren ook de energieverdelers, die de voedende energiestroom vanuit de transformatoren verdeelt over de vele verbruikers in en om de. Omdat de wensen van St Radboud met betrekking tot betrouwbaarheid, veiligheid en energiebesparing hoog gesteld waren, konden de Schneider Electric Okken verdelers volledig tot hun recht komen. Hoge eisen St Radboud stelt hoge eisen aan hoofdverdelers. Een medisch centrum dient altijd in bedrijf te zijn, 24 uur per dag en 7 dagen per week. Een hapering in de energievoorziening is niet toegestaan. Betrouwbaarheid is dus cruciaal. Diep in de kelder van het toekomstige Heelkunde gebouw staan de nieuwe Okken energieverdelers al te pronken. De vele afgaande vermogensschakelaars laten op hun displays zien dat de levering van energie al een feit is. De elektrotechnische ruimte waarin de verdelers in een U-vorm staan opgesteld straalt orde en rust uit. Buiten deze ruimte heerst echter een enorme bedrijvigheid, want er wordt volop gebouwd. De vijf voedende transformatoren dienen elkaars vervangers te kunnen zijn. Wanneer een transformator uitvalt, dient automatisch een vervanger ingeschakeld te kunnen worden. Als extra back-up staan drie noodstroom aggregaten paraat, die ook automatisch kunnen worden ingezet. Het kunnen koppelen tussen de transformatoren en de noodstroom aggregaten was van het grootste belang. De Okken verdelers met de Masterpact vermogensschakelaars konden aan deze wensen voldoen. De verdeler zelf dient zo uitgevoerd te worden dat de kans op fouten minimaal is. Ook deze wens kon met Okken worden ingevuld dankzij de veilige afschermingen van de railsystemen, de vlamboog vastheid volgens IEC61641, en een bouwvorm tot 4b. Energiebesparing In toenemende mate is energiebesparing van belang bij de keuze van een verdeelinrichting. Immers, niet alleen de kostprijs bij eerste aanschaf is van belang, maar de totale kosten gedurende de gehele levensduur (total cost of ownership) van de verdeler. Alle kosten dienen te worden vergeleken, dus ook die van het eigen energieverbruik van een verdeler. Het zou kunnen dat een >> 6 InterFace nr 54 2010 7

Ziekenhuizen Meer veiligheid en betrouwbaarheid met minder energieverbruik. Partnerschap >> lage aanschafprijs volledig teniet wordt gedaan door hoge exploitatiekosten gedurende de tientallen jaren dat de verdeler in bedrijf is. Naast alle technische kenmerken waar een verdeler aan moet voldoen, is ook goed gekeken naar de energieverliezen. Moderne vermogensschakelaars, zoals de Compact NSX, hebben ingebouwde elektronische beveiligingen die zeer weinig energie verbruiken (lees wattverliezen). Dit staat in schril contrast met traditionele smeltpatroon lastschakelaars, die juist veel wattverliezen hebben. Immers, om door te smelten wordt de smeltpatroon zeer heet. Een vermogensschakelaar verbruikt tot 60% minder energie dan een smeltpatroon lastschakelaar van gelijke grootte. Een energieverdeler met vermogensschakelaars zal daarom altijd minder energie verbruiken dan een verdeler met smeltpatronen. De grote Okken verdelers van UMC St Radboud zijn uitgerust met Compact NSX vermogensschakelaars voor de beveiliging (en meting) van de afgaande kabels. De energiebesparing van deze Okken verdelers met Compact NSX vermogensschakelaars loopt in de vele duizenden Euro s per jaar. Meten van energieverbruik per afgaande groep Tot de wensenlijst van het UMC behoorde de eis dat een groot aantal meetwaarden per afgaande kabel moest worden verzameld. In traditionele verdelers met smeltpatronen kunnen de gevraagde meetgegevens alleen via externe stroomtrafo s en meetinstrumenten worden weergegeven. Hiervoor werden in het verleden zelfs aparte compartimenten in de verdelers opgenomen, die de verdelers in afmetingen deden toenemen. In de Okken verdelers waren deze voorzieningen niet benodigd, en werd de meetfunctie geïntegreerd in de vermogensschakelaars. De toegepaste Compact NSX vermogensschakelaars zijn uitgerust met elektronische Micrologic controle eenheden. Naast de vanzelfsprekende beveiligingsfuncties, kunnen de meest geavanceerde Micrologic controle eenheden een groot aantal meetgegevens, alarmen en statistische gegevens opslaan en communiceren. Zij zijn in staat om gegevens weer te geven waartoe ook moderne powermeters in staat zijn. Via een bus kunnen de gegevens worden gecommuniceerd. Conclusie Moderne technieken bieden de oplossingen voor de huidige uitdagingen. Meer veiligheid en betrouwbaarheid met minder energieverbruik, dankzij de efficiënte oplossingen van Schneider Electric. Partnerschap AET Energy Efficiency Zonne-energie In 2008 heeft Schneider Electric een grote sprong gemaakt door in de hernieuwbare energie te stappen met de fotovoltaïsche (PV) installaties. Deze mijlpaal werd bereikt door de overname van het Canadese Xantrex. Schneider Electric heeft hiermee een aanbod in omvormers voor fotovoltaïsche installaties voor woningen, kleinschalige en grote installaties. Hiermee zijn al installaties gerealiseerd van 2kW t/m 43 MW. SunEzy omvormers voor fotovoltaïsche installaties In Nederland introduceert Schneider Electric de SunEzy reeks 1-fase net-gekoppelde omvormers voor fotovoltaïsche installaties. De omvormers zijn transformatorloos en geven daardoor een rendement van meer dan 95%. De omvormers zijn leverbaar in twee verschillende uitvoeringen; binnen (IP43) en buiten (IP65) uitvoering. De binnen uitvoeringen zijn leverbaar in de vermogens: 2000W, 2800W, 3100W en 4000W, de buiten uitvoeringen in 4000W, 4600W en 6000W. De omvormers worden geleverd met software om Purmerend, 24 juni 2010 AET Energy Efficiency en AET Energie Efficiency is een flexibele organisatie met een PC uit te lezen, zodat inzicht met brede ervaring in inspecties, opleidingen, verkregen kan worden in de energieproductie. Schneider Electric hebben een contract ondertekend voor beheer & onderhoud en advies. In samenwerking met Schneider Electric biedt AET Energie Efficiency samenwerking op het vlak van energiemonitoring en de volgende producten en diensten aan: Power quality metingen en analyse Om de installatie volledig te maken zijn in het leveringpakket ook DC lastscheiders en DC overspanningsbeveiliging -auditing. Met dit partnerschap versterkt Schneider Electric Verbruiksmetingen Energie-audits met bijbehorende kastjes toegevoegd, om de installatie veilig te maken. Daarnaast zitten er AC haar positie in zowel de utiliteit als industrie. Energiemonitoringsapparatuur verdelers in, om de opgewekte energie te distribueren Cosinus phi verbeteringsapparatuur naar het energienet. Uiteraard zijn in het pakket ook kwh Wilt u meer Harmonische Filters meters opgenomen, om bij te houden hoeveel energie er weten over onze geproduceerd is. omvormers en het De organisatie is getraind in Powermanagement installeren volgens software en gelieerde vraagstukken. Inmiddels zijn er al Op onze site vindt u de SunEzy Design software om de bepaling 712 uit de verscheidene projecten succesvol afgerond. omvormer op de juiste manier te selecteren met het door NEN1010? Meldt u gekozen zonnepaneel. u zich aan voor Schneider Electric ontwikkelt momenteel soortgelijke de infomiddag PV partnerschappen met als doel een landelijk dekkend Kijk ook eens op www.electrical-installation.org/wiki/ installaties op 13 of netwerk te hebben, om aan de groeiende vraag naar WIKI-EIG voor meer technische informatie over PV installaties. 20 januari 2010 via Energie Efficiency oplossingen te kunnen voldoen. Dit Hier vindt u meer over zonnepanelen, tempera- SEreply.com met de doen we zowel voor de industriële,, woningbouw tuurinvloed en aansluitvoorbeelden. actiecode 83243T. en infrastructurele markt. Frits Appel en Fred Dekker van AET Energy Efficiency BV 8 InterFace nr 54 2010 9

Cement Cementfabriek ENCI vervangt transformator en middenspanningschakelaars De motor van de molen is goed voor 4,5 MW Met vrachtwagens en schepen tegelijk wordt het droge goedje afgevoerd. De cement van ENCI in Rotterdam vindt zijn weg naar afnemers in heel Nederland. Dag en nacht draait de fabriek door. Zelfs de grootscheepse vervanging van een transformator en middenspanningschakelaars verandert daar niets aan De Rotterdamse productielocatie van ENCI (voluit: Eerste Nederlandse Cement Industrie) is gelegen in het Botlek gebied. ENCI maakt hier het zogenaamde hoogovencement. Een woord dat niet de bestemming maar de afkomst verraadt. Er blijft in de hoogovens een residu over dat we slakken noemen. Samen met anhydriet en klinker vormen ze de grondstoffen voor het cement, legt Maintenance Engineer E&I Jan van Hulst van ENCI uit. De slakken, anhydriet en klinker worden samengevoegd en gemalen. De fijnheid en de verhoudingen bepalen de cementsoort. Een relatief eenvoudig productieproces, maar het komt wel heel precies. Het is zaak dat het cement de juiste sterkte-eigenschappen krijgt. Verouderde trafo De fabriek draait non-stop door. Zeven dagen in de week. Voordat de grondstoffen gemalen worden, worden de slakken gedroogd. Dat gebeurt met een grote gasturbine waaraan een generator is gekoppeld. Behalve cement produceren we hier dus ook energie. Als de turbine volop draait, levert dat 4,5 MW op. Als de fabriek volledig in bedrijf is, verbruiken dan 8,5 MW. De generator levert dus een belangrijk deel van de benodigde energie. De rest van de energie wordt via het openbare net geleverd. Het zijn ontzettend robuuste schakelaars. En dat is belangrijk. Ze moeten berekend zijn op vele schakelingen." Op het terrein van ENCI deden al jarenlang twee transformatoren dienst: een 11,5 MW en een 6,5 MW. De grootste trafo werd dagelijks ingezet, terwijl de kleinere stand-by bleef. Daarmee was de energievoorziening niet helemaal redundant, omdat de fabriek niet kan draaien op 6,5 MW. Bovendien dateerden beide transformatoren uit 1963. ENCI besloot dan ook om de 6,5 MW trafo te vervangen voor een 11,5 MW trafo van Schneider Electric. Niet betrouwbaar meer Maar ook de middenspanningschakelaars waren oud, zegt Van Hulst. We hebben veel schakelaars in het proces staan die hoge vermogens voor hun kiezen krijgen. De motor van de molen is bijvoorbeeld goed voor 4,5 MW. Als deze gemiddeld één keer per dag uit- en ingeschakeld wordt, zijn dat al meer dan 700 schakelingen per jaar. De laatste tijd waren de schakelaars niet helemaal betrouwbaar meer. Het gebeurde regelmatig dat de PLC sneller was dan de schakelaar En als de schakelaar van de molen schampte, moesten we eerst vijf minuten wachten om er zeker van te zijn dat de molen helemaal stilstond. Pas dan konden we het opnieuw proberen. Geen productiestop Het bleef dan ook niet bij de vervanging van de trafo. ENCI besloot ook rail HV1 volledig te vervangen. Schneider Electric leverde de nieuwe H2000 schakelaars. Deze middenspanningsschakelaars schakelen de energievoorziening voor belangrijke procesdelen. De pakkerij bijvoorbeeld, waar vrachtwagens en schepen worden geladen. Als de fabriek even stilligt, is dat niet zo erg: we hebben voldoende voorraad. Maar als de pakkerij niet functioneert, merken klanten het meteen. De fabriek zou tijdens de vervanging dan ook niet stilgelegd worden. Gelukkig hebben we veel ruimte in het middenspanningsgebouw. Daardoor konden we de complete nieuwe rail opbouwen en aansluiten op de nieuwe transformator. Daarna hebben we alle componenten één voor één overgezet. Gebruiksvriendelijke schakelaars De vervanging verliep voorspoedig, hoewel Van Hulst het lastig vond om de differentialen goed te krijgen. Terwijl juist optimale beveiliging met zulke grote vermogens een voorwaarde is. Van Hulst is echter zichtbaar tevreden als hij de schakelaars inspecteert. Het zijn ontzettend robuuste schakelaars. En dat is belangrijk. Ze moeten berekend zijn op vele schakelingen. De H2000 schakelaars zijn ook heel gebruiksvriendelijk. Bij de oude schakelaars was het een hele klus om ze Galvanisch te scheiden en uit te rijden. Bij deze schakelaars is dat ook voor procesoperators tot op zekere hoogte gemakkelijk te doen; dat is handig, bijvoorbeeld als de molen lekt en gemaakt moet worden. Sturen op energie Schneider Electric voorzag de middenspanningschakelaars ook van Sepam beveiligingsrelais. Van Hulst heeft zo altijd inzicht in het energieverbruik. En dat is geen overbodige luxe. Wij sturen op energie. Aan het verbruik van de molen kunnen we bijvoorbeeld zien of deze optimaal draait. De stroom per eenheid productie is ook belangrijk. Met de transformator, schakelaars, beveiliging en energiemeting van Schneider Electric hebben we de basis voor een betrouwbare energiedistributie! 10 InterFace nr 54 2010 11

Industrie Met EcoStruxure en PlantStruxure haalt u het meeste uit uw energie PlantStruxure, Procesautomatiseringssysteem optimaliseert energieverbruik Als wereldwijde specialist in energiemanagement biedt Schneider Electric geïntegreerde oplossingen om energie veilig, betrouwbaar, efficiënt, productief en groen te maken voor meerdere marktsegmenten. Schneider Electric heeft leidende posities in energie & infra, industriële processen, gebouwautomatisering en data- & netwerkcenters, alsmede een brede aanwezigheid in woningbouwapplicaties. Om dit specialisme te verstevigen is PlantStruxure en EcoStruxure geïntroduceerd. EcoStruxure, architectuur voor energiemanagement, van centrale tot stopcontact Energiebesparing Een grootschalige energiebesparing realiseren is voor Hiervoor is relevante informatie nodig, zodat gegevens direct in concrete acties kunnen worden omgezet. Om De procesindustrie moet de kosten die gepaard gaan met het opzetten, gebruiken en onderhouden van een installatie zo laag mogelijk houden. Tegelijkertijd moet de opbrengst voor een productielocatie zo hoog mogelijk zijn - met behoud van een goede kwaliteit van de productie en met respect voor het milieu. Hierbij moet een zo gunstig mogelijke ROI worden gerealiseerd. Het behalen van de genoemde aspecten is veelal lastig, aangezien plant managers, operation managers, engineers, operators en onderhoudsmanagers niet altijd dezelfde taal spreken. Met PlantStruxure kunnen alle partijen binnen een industriële omgeving samenwerken. Zij kunnen gezamenlijk taken automatiseren en aan de eisen en wensen op het gebied van energiebeheer voldoen. Innovatief Meer weten over Plant- Struxure? Schneider Electric is de eerste en enige die een veel bedrijven nog altijd lastig, omdat veel verschillende dit te kunnen bereiken, is het noodzakelijk dat informatie Oplossingen zijn niet alleen gebaseerd op technologie Bent u geïnteres- geïntegreerde oplossing biedt voor de huidige digitale facetten van een onderneming van invloed zijn op het over de productie en het energiegebruik niet langer maar ook de deskundigheid achter de technologie. seerd geraakt door economie. Oplossingen om efficiënt met energie om energieverbruik. Bedrijven kampen met capaciteits- gescheiden worden verzameld en vastgelegd. Schneider Electric levert al decennia lang oplossingen het artikel over te gaan zijn complex en groot in aantal. In veel geval- tekorten, slecht ontwerp van systemen, te weinig PlantStruxure zorgt hiervoor: alle relevante gegevens voor automatisering van productie- en procesindus- PlantStruxure en wilt len vertrouwen deze oplossingen op een efficiëntere standaardisatie, onvoldoende gebruik van duurzame kunnen nu op een centrale plaats worden vastgelegd, trieën. 40 jaar geleden ontwikkelde wij de eerste PLC u meer weten over samenwerking tussen de verschillende aandeelhouders energie en implementatieproblemen om bedrijfsbreed waardoor sneller kan worden gewerkt en de flexibiliteit en baanden daarmee de weg voor bedrijven om fysieke deze oplossing van (facility managers, IT managers, plant managers, proces resultaat te boeken. toeneemt. logicarelais te vervangen door Programmeerbare Logica Schneider Electric engineers, etc). Om een hoog efficiëntieniveau te bereiken, moeten systemen van meerdere segmenten, EcoStruxure Dit vereist een automatiseringssysteem dat niet alleen gemakkelijk in ontwerp en eenvoudig te onderhouden Controllers (PLC s) In 1979 introduceerden wij Modbus op de markt, een dan hebben wij een uitgebreide brochure platformen en aanbieders op unieke wijze geïntegreerd EcoStruxure is een architectuur die meerdere bedrijfsdis- is, maar tevens een duidelijk beeld levert over wat er in defacto standaard voor een echt open communica- voor u. U kunt deze worden. Het is nu tijd om gebruik te maken van alle intel- ciplines combineert om energiemanagement te optimali- het proces gebeurt. Een systeem dat gemakkelijk met tievorm en het meest gebruikte industriële protocol gratis downloaden. ligentie die we hebben ontwikkeld en deze in te zetten seren. De geïntegreerde aanpak ontstaat door het beheer apparatuur van verschillende leveranciers kan integreren. ter de wereld. In 1996 introduceerden wij onze eerste Ga nar www.sereply. om het gebruik van energie te optimaliseren. van energie in serverruimtes, processen en machines, en beveiliging te integreren en energie centraal Overkoepelende oplossing Programmeerbare Automatiserings Controller (PAC) met embedded Ethernet en Webserver en de mogelijkheid com en voer de code 83243T in. Na invul- te monitoren en te managen. Hierdoor is optimalisatie PlantStruxure is dé architectuur van Schneider Electric voor datalogging aan boord. Een rijke geschiedenis die ling van uw gegevens mogelijk en kunnen besparingen gerealiseerd worden. als het gaat om een totaal proces automatiserings- op innovatie en openheid is gebaseerd, en vandaag kunt u de brochure Inzicht in verbruik systeem. Middels EcoStruxure wordt er gekoppeld aan de groeiende behoefte voor energiemanagement. Het gaan wij in dezelfde geest met de introductie van PlantStruxure en Ecostruxure verder. downloaden. Dankzij EcoStruxure krijgen bedrijven meer inzicht in ver- systeem biedt een flexibele en schaalbare architec- schillende vormen van verbruik; van elektriciteit tot water. tuur die binnen een geautomatiseerde bedrijfsvoering Bovendien is er real-time controle op het energieverbruik. essentieel is. Meestal zijn procesautomatiserings-, Door de samenkomst van de verschillende bedrijfsfacet- energiebeheer- en productiebeheersingsystemen en zelfs ten zijn processen efficiënter in te richten, waardoor tools voor fabrieksontwerp en engineering uitsluitend kosten omlaag kunnen en de beveiliging wordt vergroot. bedoeld voor gebruik binnen hun eigen domein. De industrie heeft echter in toenemende mate behoefte aan Integratie van het gehele proces oplossingen die al dit soort beheertoepassingen bij elkaar Industriële bedrijven hebben te maken met onder meer brengt. PlantStruxure integreert zowel hardware- als een verhoogde concurrentiedruk, een vluchtige softwarecomponenten die in de gehele fabriek worden wereldwijde economie, hogere kosten voor materialen toegepast. De oplossing bestaat uit een combinatie van en strengere eisen vanuit de wet- en regelgeving. Om te krachtige software en hardware, waarbij een maximale kunnen concurreren in deze nieuwe wereld, zijn een beschikbaarheid van de productieprocessen wordt gega- goede samenwerking en het nemen van gefundeerde randeerd. Dit wordt gewaarborgd door redundantie en beslissingen essentieel. functionele veiligheid op ieder niveau van de architectuur. 12 InterFace nr 54 2010 13

Beurzen Datacenters Bezoek Schneider Electric op de volgende beurzen: Industriële Veiligheid 20 januari 2011 De Reehorst, Ede Reliview Conferences organiseert voor de zesde maal het jaarcongres Industriële Veiligheid dat gratis is voor eindgebruikers. Het congresprogramma is voor u samengesteld met workshops, expertsessies, best practices en een informatiemarkt met 25 tot 30 bedrijven. Aqua Nederland 15 t/m 17 maart 2011 Evenementenhal, Gorinchem Aqua Nederland Vakbeurs is drie dagen lang hét trefpunt waar ondernemers en relaties uit de waterbranche elkaar ontmoeten. De vakbeurs richt zich op waterbehandeling, watermanagement en watertechnologie. In een sfeervolle, verkoopbevorderende ambiance kunt u zaken doen, informatie uitwisselen, contacten leggen en ideeën opdoen. Met deze strategische overname wordt de deskundigheid van Schneider Electric op het gebied van middenspanning gecombineerd met die van Areva, om vervolgens een breder pakket aan oplossingen voor middenspanning en netwerkautomatisering te kunnen bieden. Mocon 20 en 21 april 2011 Brabant Hallen, Den Bosch Bent u geïnteresseerd in efficiëntie verbeteren, kosten verlagen, productiviteit verhogen, nieuwe oplossingen vinden en/of de laatste innovaties ontdekken? Bezoek dan easyfairs MOCON Zwolle, dé ontmoetingsplaats van de Nederlandse 'motion & control' sector. Nieuwe Business Unit Energy Als wereldwijde specialist in energiemanagement biedt Schneider Electric geïntegreerde oplossingen om energie veilig, betrouwbaar, efficiënt, productief en groen te maken voor meerdere marktsegmenten. Om complete oplossingen aan te kunnen bieden van energiecentrale tot stopcontact heeft Schneider Electric recent de distributieactiviteiten van Areva (Areva D ) overgenomen. Bovendien versterkt deze consolidatie Schneider Electric s aanwezigheid in nieuwe economieën, de toegang tot nutsvoorzieningen en de positie in de markt voor de Smart Grid, waarvan ook slimme meters een belangrijk onderdeel uitmaken. De naam Areva is inmiddels gewijzigd in Schneider Electric en opereert vanuit de business unit Energy. De Energy business houdt zich bezig met het veilig en betrouwbaar distribueren van energie naar organisaties. Daartoe is de expertise van Schneider Electric en het voormalige Areva samengebracht tot een afdeling die zich specialiseert in energiemanagement en middenstroom. De afdeling ontwikkelt nieuwe oplossingen voor op het stroomnet als antwoord op de energievraagstukken waar klanten wereldwijd mee worstelen. Power Usage Effectiveness (PUE) wordt momenteel misbruikt Energy Efficiency Roadmap, een gezamenlijk evenement van Schneider Electric en Interxion Op 23 september 2010 vond het Energy Efficiency Roadmap evenement plaats bij Interxion, Schiphol-Rijk. Dit is het eerste seminar dat de toonaangevende organisaties rond de standaarden op het gebied van IT energieefficiency standaarden samenbracht onder één dak. Volgens Larry Lawrence Vertal, Executive Director van The Green Grid, heeft de recessie in sommige opzichten een gunstig effect op de energie-efficiëntie. Energie-efficiëntie wordt gebruikt om tegemoet te komen aan de lagere ICT-budgetten waardoor energie-efficiëntie gaandeweg een 'normaal' onderdeel is geworden van de dagelijkse operatie. Het is echter wel essentieel dat er voor datacentermanagers tools komen voor het meten van de duurzaamheid. Daardoor wordt het ook noodzakelijk om meetwaarden vast te leggen voor zaken als de productiviteit van IT, koolstofemissie, watergebruik, et cetera. Lex Coors, VP Data Centre Technology & Engineering Group bij Interxion, ging in zijn presentatie in op de relatie tussen efficiëntie en beschikbaarheid en het belang om bij het ontwerp van een datacenter een van beide als uitgangspunt te nemen. Volgens Coors is het door zaken als toenemend mobiel internetgebruik en IPTV ondenkbaar dat de IT-industrie zijn energiegebruik zal verlagen. De datacentercapaciteit zal blijven groeien en beschikbaarheid wordt iets waar niet over wordt onderhandeld. Ook stond de spreker stil bij het belang van uniforme standaarden. Aan de veelgebruikte Power Usage Effectiveness (PUE) voor het meten van energie-efficiëntie kleeft als bezwaar dat nergens staat beschreven wanneer de PUE moet worden gemeten. Het gebruik van PUEpower voor het berekenen van PUEcalculated is volgens Coors een goede aanpak om ontwerp-, bouwen operationele processen te verbeteren. Voor bedrijven zijn er globaal vier beweegredenen om energie op de agenda te zetten: economische redenen, een sociaal verantwoordelijkheidsgevoel, compliance en operationele effectiviteit, aldus Andy Lawrence, Research Director for Eco-IT bij The 451 Group/Uptime Institute. Maar waarom doen sommige energie-efficiënte technologieën het beter dan andere? Volgens Lawrence zijn daarvoor drie factoren van belang: een technologie moet (1) een hoge of in ieder geval gemiddelde Return-on-Investment hebben, (2) niet alleen in laboratoriumomgevingen bestaan en (3) niet te hoge barrières hebben om te implementeren. Om deze redenen zijn bijvoorbeeld virtualisatie en multicore servers breed geadopteerd en zijn powermanagement en applicatiemonitoring nog niet doorgebroken. Kijken we naar de datacentertechnologieën dan zijn concepten als afgesloten warme en koude gangen, free cooling en modulair bouwen succesvol en hebben liquid cooling, hergebruik van warmte en thermische opslag het vooralsnog niet gered. Wim Hendriksen, Country Manager Benelux APC, Schneider Electric, benadrukte tijdens zijn presentatie het gevaar voor onze samenleving van het toenemend energiegebruik. Volgens Hendriksen staan we op de drempel van de 'Age of Efficiency' waarin nieuwe oplossingen nodig zijn en de grote bedrijven de leiding moeten nemen. Ook is een nieuw type bedrijf nodig dat één voet in de IT heeft en één voet in de energie. Scheider Electric is een voorbeeld van zo'n nieuw bedrijf en staat volgens Hendriksen midden in wat hij omschreef als 'Intelligent Energy'. Het seminarprogramma werd afgesloten met een paneldiscussie waar de vraag werd opgeworpen of de PUE momenteel wordt misbruikt. Daar werd volmondig ja op geantwoord. Volgens de panelleden moet er worden gekeken naar een manier voor certificering. De vraag is dan wel welk orgaan die certificering moet uitvoeren. Volgens Paolo Bertoldi van de Europese Commissie moeten daarbij de ISO-standaarden worden gevolgd. 14 InterFace nr 53 2010 15

Industrie Bewezen architecturen waardoor uw machineontwerp tot 50% sneller wordt SoMachine Sneller, flexibeler en in staat zijn om meer complexe automatiseringsfuncties 1. SoMachine: Intelligentie daar waar nodig! Met SoMachine bent u niet meer afhankelijk van één controller type, maar kunt u kiezen uit 4 verschillende! Kies de juiste controller vormfactor die bij uw applicatie past en blijf tegelijkertijd met één programmeersoftware werken: Logic controller (2 modellen) HMI controller (HMI met geïntegreerde PLC) Motion controller Drive controller (Drive met geïntegreerde PLC) uit te voeren dan ooit te voren; dat is wat vandaag de dag van machines wordt verwacht. Als machinebouwer bent u constant op zoek naar innovatieve mogelijkheden om meer efficiënte machines te bouwen, ontwikkelingskosten te reduceren en uw machines sneller op de markt te brengen. Nieuw platform Schneider Electric introduceert een nieuw besturingsplatform welke speciaal ontworpen is voor de OEM (machinebouw): SoMachine. SoMachine is één enkel softwareplatform dat zorgt voor 100% machineflexibiliteit van uw HMI, motion, drive en logic controllers. Met SoMachine hebt u slechts één software, één kabel en één download nodig om uw machines centraal te ontwerpen, in bedrjf te stellen en te onderhouden. SoMachine minimalissert uw werk, maximaliseert de winst van ieder ontwerp en is compatibel met meervoudige hardwarecontroleplatformen. 2. Ontwerp uw totale besturingsarchitec tuur in een enkele software-omgeving. PLC en HMI applicaties worden op één plek ontworpen en gelijktijdig gedownload. Met SoMachine heeft u slechts een software een kabel een project bestand een download nodig om uw machines centraal te ontwerpen: Ontdek de toegevoegde waarde van SoMachine voor uw applicatie. Download de uitgebreide documentatie of bekijk de introductiefilm op Sereply.com en vul actiecode 83243T in. 3. Maak gebruik van de geavanceerde tools om uw applicatie te ontwerpen. 6 IEC programmeertalen Maak in de software uw keuze uit een van de Uitgebreide FB bibliotheken 7 TVDA s en ga verder met uw ontwerp. Geavanceerde debugging tools en visualisatie Uitgebreide help functionaliteiten Voorbeeld projecten. U kunt ook kiezen om gebruik te maken van de expertise van Schneider Electric door onze TVDA (tested Validated Documented Architectures) toe te passen. Veel meer nog voorbeeld projecten, zijn TVDA s complete voorgedefinieerde applicaties, welke zijn geëngineerd rond 6 hoofd hardware componenten: Voeding Controller HMI Communicatie Motion & Drive Veiligheid Hierbij krijgt u: PLC code HMI code CAD/Eplan tekeningen (PDF&source files) Bedradingschema s Materiaallijsten Complete System User Guide. 16 InterFace nr 54 2010 17

NEN1010 & Beveiliging Joost de Koning - Product Manager Scheepvaart Fotovoltaïsche installaties installeren Ondanks dat subsidies op fotovoltaïsche installaties (PV installaties) in Nederland zeer beperkt zijn, wordt er toch een redelijk aantal installaties dit jaar gebouwd. De techniek van het installeren is relatief nieuw en de ervaring van veel installateurs is beperkt. Hierdoor worden er helaas veel fouten gemaakt bij het installeren van zonnepanelen. Maritiemdag 2010 Op 21 september jl. hebben Gerard van Zeijl van Santon Holland BV en Freddy Stuivenberg van Schneider Electric met veel succes de jaarlijkse relatiedag voor het D e meeste elektrotechnische installateurs in Nederland weten hoe ze een goede installatie in een gebouw moeten aanleggen, echter het installeren van zonnepanelen laat te wensen over. Zonnepanelen moeten worden geïnstalleerd volgens de NEN1010 rubriek 712 (Fotovoltaïsche (PV) voedingssystemen). In deze rubriek staan specifieke eisen voor het installeren van zonnepanelen. Een aantal belangrijke punten uit deze rubriek zullen we hieronder behandelen: Dubbel geïsoleerd materiaal toepassen aan de DC zijde (712.412) Er worden meestal 1-aderige kabels gebruikt, die bovendien direct tegen het metalen frame worden gemonteerd. De kans op beschadigen is aanwezig. Een kabel met versterkte isolatie heeft daarom de voorkeur. Kabelkeuze (712.522.8.3) De kabels gebruikt om de zonnepanelen door te verbinden moeten geschikt zijn om zonnestraling te weerstaan en daarom UV bestendig zijn. Daarnaast moeten de kabels zo zijn gedimensioneerd (712.433) dat een overbelastingsstroom kan worden gevoerd, rekening houdende dat de kabels op het dak heet kunnen zijn. Houd er rekening mee dat er correctiefactoren noodzakelijk zijn vanwege de hoge kabeltemperatuur. Juiste montage van kabels (712.444) Om de gevolgen van blikseminslagen te verminderen dienen de + en leidingen naast elkaar te worden aangelegd. Dit is noodzakelijk om de invloed van blikseminslagen zo laag mogelijk te houden. Goede warmteafgifte zonnepanelen (712.512.2.1) Zonnepanelen kunnen op een warme zomerdag wel 70 graden Celsius heet worden. Een hoge temperatuur zal het rendement van een zonnepaneel verminderen. Voldoende ventilatie onder de zonnepanelen is noodzakelijk, volg hiervoor de specificaties van de fabrikant. Lastscheider aan AC en DC zijde (712.536) Zonnepaneelinstallaties in woningen werken op spanning tot ongeveer 500Vdc. Dit is een gevaarlijke spanning waarmee juist moeten omgegaan. Het losmaken van stekkerverbindingen is gevaarlijk als er nog stroom loopt. Een lastscheider aan de AC en DC zijde is daarom belangrijk om de installatie stroomloos en spanningsloos te maken, en is noodzakelijk voor veilig onderhoud. Bepaling 712.536.2.2.5 zegt dat aan de DC zijde een lastscheider moet zijn aangebracht. In de praktijk betekent dit voor kleine omvormers dat deze extern van de omvormer moet zijn gemonteerd. Schneider Electric levert omvormers, verdelers en lastscheiders voor zonnepaneelinstallaties en om de installatie betrouwbaar en veilig te kunnen gebruiken. Veiligheid tijdens het installeren, maar ook in de toekomst. maritieme segment georganiseerd. Er waren een 30-tal relaties aanwezig uit verschillende maritieme segmenten zoals o.a. de offshore, bagger industrie, luxe jachten, visserij etc. Het programma bestond uit presentaties in de ochtend en een rondvaart in de middag. Joost de Koning van Schneider Electric gaf een presentatie over de vermogensautomaten. Het thema kortsluitwaarden in scheepsinstallaties werd verzorgd door Paul Bracké van Bakker Electro Industrie Sliedrecht, die tevens lid is van de normalisatie commissie NEC18. Deze ochtendsessie werd afgesloten met een rondleiding door de productiehal van Santon Holland bv. De middagsessie bestond uit een rondvaart door de havens van Rotterdam vanaf de Rijnhaven met de historische loodsboot de Castor. De Castor liep in 1950 van stapel bij scheepswerf Gebr. Pot te Bolnes, Rotterdam, gebouwd in opdracht van het Nederlandse Ministerie van Marine. Ze was ontworpen voor een dubbele functie n.l. als motorloodsvaartuig tijdens vredestijd en als communicatievaartuig tijdens oorlogstijd. Het is gelukkig tijdens haar actieve dienst nooit nodig geweest haar voor oorlog in te zetten. Het schip is ondergebracht in een Stichting Castor en wordt gerestaureerd als historisch varend erfgoed en doet nu dienst als een soort pleziervaartuig voor gezelschappen tot 100 personen. Schneider Electric heeft voor de elektrische installatie materialen gesponsord. Na te hebben afgemeerd hebben we de dag afgesloten met een buffet in de Cruise Terminal Rotterdam. Met een fantastische zonsondergang over de skyline van Rotterdam kunnen we terugkijken op een zeer geslaagde maritiemdag 2010. 18 InterFace nr 54 2010 19

productnieuws productnieuws industrie industrie woningbouw woningbouw RM6 Nieuwe aardrail optie voor maximale veiligheid bij kabeltesten De RM6 installatiereeks is vernieuwd met een optioneel aardrailsysteem voor maximale veiligheid bij het testen (spannen) van de aangesloten middenspanningskabels. Bij de RM6 kunnen aangesloten kabels worden getest door de installatie heen via de aardingsbollen op de bovenzijde van de installatie. De vernieuwde optie werkt op dezelfde manier, alleen is de veiligheid gewaarborgd omdat de aardingsrail pas op het laatste moment losgehaald wordt. Hierdoor is de aardverbinding aanwezig bij het aansluiten van de teststiften tot het werkelijke moment van testen. De losgenomen aardverbinding wordt duidelijk aangegeven met een speciale tekstplaat en bewaarplaats van het losgenomen aardrail deel. Deze optie wordt veelal standaard toegepast bij energiebedrijven die hoge eisen stellen voor kabeltesten en veiligheid. MCset reeks nu met 50 ka kortsluit- en lichtboogvastheid niveaus voor zware toepassingen De MCset reeks luchtgeïsoleerde modulaire middenspanningsinstallatie is leverbaar tot 50 ka kortsluitvast en lichtboogvast. Voor zware toepassingen in energie, industriële en petrochemische marktsegmenten is deze upgrade belangrijk omdat de MCset installatie gebruikt wordt in middenspanningdistributiesystemen direct achter zware netvoedingen of vermogenstransformatoren. De MCset 1-2-3 reeks is toepasbaar voor nominale spanningen tot 17,5 kv. De kortsluitvastheid specificatie is mogelijk tot 50 ka 3 seconden en de lichtboogvastheid 50 ka 1 seconde bij 17,5 kv. Deze prestaties zijn leverbaar met SF6 of vacuüm vermogensschakelaars. Merten KNX multifunctionele impulsdrukker met ruimte-temperatuurregelaar De nieuwe KNX multifunctionele impulsdrukker met ruimte-temperatuurregelaar is nu voorzien van een geïntegreerde busaankoppelaar. In de oude serie was het noodzakelijk om deze busaankoppelaar separaat te bestellen. Door deze wijziging wordt het bestelgemak vergroot. De nieuwe impulsdrukker met ruimte-temperatuurregelaar is verkrijgbaar in een 2- of 4-voudige uitvoering en leverbaar in verschillende designs en kleuren. De oude busaankoppelaar is niet meer leverbaar. Industrie Nieuwe 22mm beschermkappen Schneider Electric introduceert nieuwe gekleurde beschermkappen voor vuile & natte omgevingen (IP66). De beschermkappen zijn per direct beschikbaar in de kleuren wit, zwart, rood, groen, geel en blauw. Merten KNX Info-Display Het nieuwe KNX Info-Display is nu voorzien van een geïntegreerde busaankoppelaar. In de oude serie was het noodzakelijk om deze busaankoppelaar separaat te bestellen. Door deze wijziging w ordt het bestelgemak vergroot. Het nieuw Info-Display is leverbaar in verschillende designs en kleuren. De oude busaankoppelaar is niet meer leverbaar. Nieuwe voeding voor onze energiezuinige verlichtingsoplossingen Nieuw in ons assortiment energiezuinige verlichtingsoplossingen is de nieuwe voeding voor Link Power Transceivers. De nieuwe voeding is niet alleen smaller waardoor er meer op een DIN-rail passen, maar geeft ook minder warmte af. industrie PM1000 zeer voordelige nieuwe serie Power Meters De PM1000 serie, verrijkt het assortiment met een zeer voordelige meter voor het meten van de meest belangrijke parameters. Productspecificaties: - LED-display - nauwkeurigheid van 1% op energie en vermogen. - De voedingsspanning van de meter is 44 277 VAC of VDC, tevens geschikt voor DC voedingen. industrie Deelbare stroomtransformatoren voor de PowerLogic Branch Circuit Power Meter De BCPM van PowerLogic is uitgebreid met deelbare stroomtransformatoren. Het is vanaf nu mogelijk om in bestaande installaties, zonder onderbreking van de spanning, uitgebreide metingen toe te voegen. Hierdoor is op een eenvoudige en relatief goedkope wijze meerdere groepen te bewaken. De nieuwe meter is speciaal ontworpen voor verdelers waar centraal de afgaande velden gemeten moeten worden op stroom, maar eventueel ook energie en vermogen. Zo kan men met één instrument maximaal 84 circuits meten. (zie afbeelding rechts >>) De specificaties van deze voeding zijn: Voeding voor modules met Link Power Transceivers Uitgaande stroom max 1.3A (kortsluit- en overspannings bestendig) Aanpasbare bus afsluitweerstand voor free topology, line topology of zonder afsluitweerstand Statusmelding van de uitgaande stroom via een relaiscontact (NC) Voeding: AC 120/230V Montage op DIN rail TH 35 conform EN 60 715 Breedte ca. 180mm (10 pitch) Statusmelding bus voeding via relais contact. 20 InterFace nr 54 2010 21

productnieuws Performa draadgootsysteem uitgebreid met thermisch verzinkte montageplaat Het assortiment van het Performa draadgootsysteem is uitgebreid met een thermisch verzinkte montageplaat. Datacenters De nieuwe Smart-UPS Neem een slimme bedrijfsbeslissing: met de Smart- UPS werkt u niet alleen handiger, sneller en milieuvriendelijker; u bespaart ook nog eens geld! Alleen de nieuwe Smart-UPS beschikt over een unieke applicatie waarmee de levensduur van de batterij wordt voorspeld, evenals een stroommeter waarmee u het energieverbruik kunt bijhouden. Daarnaast zorgt de 'groene' modus voor grotere online efficiëntie, waardoor de gebruikskosten een stuk lager liggen. Fijne feestdagen Energy Remote Monitoring (ERM) Energy Remote Monitoring (ERM) is een dienst waarbij alle energie gerelateerde informatie voor u door Schneider Electric wordt beheerd op een centrale locatie. Hierdoor is het investeren in servers en een energiebeheersysteem overbodig. Wij helpen u met het analyseren van de gegevens en samen met u bekijken we hoe we het energieverbruik kunnen reduceren. Tevens kunnen we uw gebouw benchmarken om te kijken hoe uw gebouw presteert. Via een webbrowser hebt u beveiligde toegang tot uw eigen gegevens en kunt u gebruik maken van verschillende rapportages en analysemogelijkheden. Tevens kunt u alarmen instellen die u informeren over afwijkingen t.o.v. de door u gedefinieerde norm. Hierdoor ziet u snel de verschillen, bewaakt u uw energieverbruik en zijn gegevens met elkaar te vergelijken. Voor deze dienst kunt u gebruik maken van de diverse PowerLogic powermeters of bestaande meters. Eenmaal per dag dienen de meetgegevens naar de centrale server te worden gestuurd, zodat deze gegevens 24/7 beschikbaar zijn via uw eigen account. Meer weten? Ga naar SEreply.com voer de actiecode 83243T in en klik op brochure Energy Remote Monitoring. Make the most of your energy 22

Energie is niet gratis, maar leren hoe te besparen wel Schrijf u vandaag nog in bij de Energy University voor een GRATIS cursus over energiebesparing. Zelfs nu de economische crisis het bedrijfsleven in z n greep houdt, blijft het energieverbuik naar verwachting flink stijgen. Dit betekent extra kosten voor zowel bedrijven, overheden als consumenten. Daarnaast stelt de digitale economie geheel nieuwe eisen en laten de opwarming van de aarde en andere milieuoverwegingen weinig ruimte toe voor fouten. Maar er is ook goed nieuws: onze Energy University kan uw bedrijf door deze moeilijke tijden loodsen. De Energy University is online toegankelijk en is een on-demand informatiebron voor iedereen die de energie-efficiency binnen zijn organisatie wil verbeteren. De cursussen zijn gebaseerd op de filosofie die ten grondslag ligt aan energie-efficiency en besparing. De onderwerpen die aan bod komen zijn: energieverbruik, toepassingen, ROI-berekeningen en oplossingen voor wijzigingen die daadwerkelijk nut hebben. Volg zelf de cursussen of laat een energie-expert in uw organisatie dit doen, zodat u beter bent uitgerust om de huidige of onverwachte nieuwe problemen het hoofd te bieden. Dat onze energiebehoefte de kritieke fase nadert, is geen nieuws; de druk op uw financiën en op het milieu is nog nooit zo hoog geweest. Het is tijd om zuiniger om te gaan met energie; tijd voor de Energy University. Zet een stap in de goede richting voor een lager energieverbruik De Energy University richt zich op belangrijke eindmarkten die samen goed zijn voor 72 procent van het wereldwijde energieverbruik: > Energie en infrastructuur > Industrie > Gebouwen > Datacenters en netwerken Met de onlinecursussen van de Energy University kunt u mensen binnen uw bedrijf opleiden tot experts op het gebied van energie-efficiency. Schrijf u vandaag nog in voor een GRATIS cursus! Ga naar www.sereply.com en voer de actiecode 83243T 77353t in. 2010 Schneider Electric Industries SAS, All Rights Reserved. Schneider Electric and APC are owned by Schneider Electric, or its affiliated companies in the United States and other countries. 998-2269_NL