SO CIOLO GIE

SO CIOLO GIE www.vub.ac.be/sociologie 180 + 0 ECTS

Vrije Universiteit Brussel Brussels Sciences & Humanities Campus Pleinlaan 2 1050 Brussel Brussels Health Campus Laarbeeklaan 103 1090 Brussel Brussels Technology Campus Nijverheidskaai 170 1070 Brussel Brussels Photonics Campus Vollezelestraat 4 1755 Gooik Verantwoordelijke uitgever Caroline Pauwels, rector Pleinlaan 2-1050 Brussel De informatie in deze brochure is onderhevig aan mogelijke wijzigingen. Kijk altijd op www.vub.ac.be voor de meest up-to-date informatie. Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Realisatie Vrije Universiteit Brussel Dienst Marketing, Communicatie en Evenementen Pleinlaan 2-1050 Brussel E. marcom@vub.ac.be Concept www.shortcut.be Opmaak Gekko Met dank aan al onze proffen en studenten voor hun medewerking bij de quotes en foto s. 2

04 0 10 12 1 18 24 Waarom Sociologie? Sociologie aan de VUB Blik op je bachelor Meesterlijk door je master Het leven na je master Nieuwe wereld, nieuwe concepten Studiekeuze en begeleiding 3

WAAROM SOCIOLOGIE? ZOEK JIJ DE LEIDRAAD IN HET SOCIOLOGISCH WEEFSEL? Waar komt het onveiligheidsgevoel vandaan? Waarom heeft niet iedereen dezelfde kansen? Waarom vinden we slank zijn zo belangrijk? Als je het antwoord op dat soort vragen zoekt, ben je bij Sociologie aan het juiste adres. Je bestudeert het samenleven van mensen Mensen vormen samen een samenleving, maar die individuele mensen worden zelf ook weer door die samenleving gevormd. Sociologen bestuderen hoe dat in zijn werk gaat. Ze kijken hoe mensen zich gedragen in groepen. Dat kan zowel in familieverband zijn, in een vriendenkring, in de stad of op het werk. Als socioloog neem je al die vormen van menselijke interactie onder de loep. Je probeert de oorzaken van sociale verschijnselen en maatschappelijke problemen te doorgronden en te zien hoe de sociale structuren veranderen in de tijd. Je scherpt je kritische geest aan Als je de maatschappij bestudeert, kan je niet bij de theorie blijven. Daarom leer je in de opleiding Sociologie ook hoe je zelf onderzoek moet doen. Je leert vanaf het eerste jaar goede papers te schrijven, literatuurstudies uit te voeren en om te gaan met statistische analyses. Als je afstudeert als socioloog, heb je dan ook alle vaardigheden op zak om de maatschappelijke structuren en ontwikkelingen met een kritisch en deskundig oog te doorgronden. Dat zijn vaardigheden die op de arbeidsmarkt zeker worden gewaardeerd. Je steekt een heleboel disciplines in je rugzak Onze samenleving is een complex geheel van ondermeer politieke, economische, technologische, ideologische en geografische processen. Al die processen hebben een invloed op hoe mensen leven. De socioloog moet dus van vele markten thuis zijn. Daarom starten we in de opleiding Sociologie met een brede basis, met vakken zoals psychologie en filosofie, recht en economie. Zo stomen we je klaar om de gevolgen van ontwikkelingen als de toenemende vergrijzing, de mondialisering of de invloed van nieuwe technologieën in haar context te zien. 4

Infomomenten Een keuze maken is niet voor iedereen even gemakkelijk. Kom eens langs op een infodag en spreek met een prof of met een van onze studenten. Proef de sfeer op de campus. Dan weet je het pas zeker. Want ook waar je gaat studeren speelt een belangrijke rol. Kijk op de achterkant van deze brochure of op www.vub.ac.be/infomomenten om te weten wanneer je langs kan komen. Voorbereidingsactiviteiten Ben je niet zo zeker van je stuk? Vraag je je af of je wel genoeg wiskunde hebt gehad? Om optimaal te kunnen starten aan je opleiding, kan je een aantal voorbereidingscursussen volgen om je kennis van het secundair onderwijs op te frissen. De voorbereidingscursus Wiskunde voor humane wetenschappen is specifiek gericht op het vak statistiek. Meer info op www.vub.ac.be/voorbereiden. 5

SOCIOLOGIE AAN DE VUB VOOR MYTHEJAGERS IN SPE (M/V) Holle slogans over migratie. Makkelijke waarheden over ongelijkheid. Maatschappijvisie op basis van een krantenkop. Je voelt je er ongemakkelijk bij, en wel om twee redenen. Ten eerste omdat je verstand je vertelt dat er geen eenvoudige verklaringen voor complexe samenlevingsfenomenen bestaan. Ten tweede omdat al die thema s je zo hard boeien dat enkel ernstig onderzoek je nieuwsgierigheid stilt. Je bent betrokken, maar met de broodnodige kritische houding en wetenschappelijke benadering. Welkom aan de VUB. Psychologen weten het inmiddels: mensen zijn tuk op eenvoudige verhaaltjes. We vinden begrijpelijke oorzaken die leiden tot al even bevattelijke gevolgen héél geloofwaardig. Maar zo steekt het vaak niet in elkaar. Een van de belangrijkste reflexen die je als student Sociologie aan de VUB dan ook aanleert, is om zelfs het meest alledaagse en vanzelfsprekende kritisch te benaderen en in vraag te stellen. Eén remedie: onderzoek. Er bestaat een efficiënte manier om niet de gevangene te worden van één kant van een verhaal. Door actief op zoek te gaan naar de andere kant(en), en die allemaal met een open geest te doorpluizen. Op een wetenschappelijk correcte manier informatie uit verschillende bronnen vergaren en onderzoeken is dan ook een belangrijke pijler van de opleiding Sociologie aan de VUB. Want later wordt van jou verwacht om onafhankelijk en met academische kennis van zaken (vaak gevoelige) maatschappelijke kwesties te analyseren. Tijdens je bachelorjaren werk je op twee fronten: je leert onder deskundige begeleiding aan sociologisch onderzoek doen én je wordt daarop voorbereid door te vertrekken vanuit een divers maar coherent theoretisch kader. Een sterke theoretische basis vormt dus je intellectuele voorraadkast voor de rest van je loopbaan. Die leg je binnen de sociologie zelf, terwijl je meteen bruggen slaat naar verwante disciplines. Een socioloog beseft van meet af aan dat onder andere economie, politiek, ideologie, technologie, geschiedenis en geografie samen het product vormen dat hij of zij onderzoekt. Je bent daarom van vele markten thuis. Ideaal dus voor wie werkelijk in alles geïnteresseerd is. Want je ontwikkelt een helicopter view op de belangrijkste stromingen binnen al deze humane wetenschappen. Het wordt jouw sterkte als socioloog: boven de muren van verschillende disciplines heen kijken, zodat je analyses maakt en verbanden legt die anderen veel moeilijker zien. Die theoretische input stelt je in staat om scherpe en orginele onderzoeksvragen te formuleren. Kritische literatuurstudie helpt je daarbij. Hoe concreter je de onderzoeksvraag kan formuleren, des te doelgerichter je empirische instrumenten kan inzetten op zoek naar het antwoord. Je leert statistiek inzetten om onderzoeksvragen te beantwoorden, maar je ontdekt ook dat onderzoekskwesties in de humane wetenschappen even vaak om een bijkomende kwalitatieve aanpak vragen.

Kleinere werkgroepen scheppen ruimte voor onderling debat. Met je hart bij de samenleving. Met je hoofd bij de wetenschap. Je onderzoek, en de resultaten die eruit voortvloeien, zweven uiteraard niet in een vacuüm, los van de wereld die je onder de loep neemt. De besluiten die jij trekt, hebben belang voor derden of dienen als basis voor nieuw beleid. Ze beïnvloeden op hun beurt de samenleving. Daarom hechten we veel belang aan onderzoekscommunicatie. De vakgroep Sociologie aan de VUB heeft de voorbije jaren gevoelig geïnvesteerd in rapportage, met name mondelinge technieken zoals presentaties. We maken ook volop gebruik van de eerder kleine omvang van de universiteit. Hoorcolleges en oefeningensessies vinden vaak plaats in kleinere groepen. Véél contact met je professoren, assistenten en medestudenten dus, wat ruimte schept voor onderling debat - hier en daar worden zelfs rollenspellen ingezet. Die interactie vergroot de feedback over je onderzoeksprojecten. De innige band tussen onderwijs en onderzoek gebruiken we aan de VUB ook om je persoonlijke ontwikkeling de vrije loop te laten. Zelfstandig werken, een gefundeerde maar eigen mening vormen, je interessegebieden exploreren door zelf de thema s voor je werkstukken te kiezen: het zijn maar enkele pistes die je doen ontpoppen tot een `redelijk eigenzinnige onderzoekssocioloog. Dat merk je ten volle tijdens je masterjaar, het moment suprême waarop je al je aangeleerde competenties aanwendt voor één concreet onderzoeksproject. Ziedaar de contouren van je masterproef. Over dat laatste jaar gesproken: het zijn de laatste loodjes. Waardevolle loodjes. Want we brengen je helemaal voorbereid aan de start van iets nieuws. Een carrière als academisch onderzoeker. Of een carrière in die samenleving waar je inmiddels zoveel van afweet: als beleidsmedewerker bij de overheid bijvoorbeeld; als trend- en marktanalist; of als drijvende kracht achter socio-economische studies. Brussel, onderzoeksbiotoop par excellence. De toegenomen diversiteit en de multiculturele samenleving staan hoger dan ooit op de maatschappelijke agenda. Als universiteit gevestigd in Brussel, de hoofdstad van Europa, willen we een toonaangevende rol in dat debat spelen. Je komt in Brussel dus als vanzelf in contact met een grote diversiteit in achtergrond, overtuigingen en tradities. Het mag niet verwonderen dat de vakgroep Sociologie in een grootstedelijke en internationale context bekend is omwille van het stadsdemografisch onderzoek. Ook ons onderzoek naar de sociologie van tijd en tijdsordening is quasi uniek in Vlaanderen, net als onze sterke kwantitatieve benadering van cultuursociologie. Tel daarbij een grote expertise in het verzamelen van grote kwantitatieve datasets of de bewerking van populatie- en registratiegegevens, en je beseft meteen dat je hier als student op een goudmijn zit inzake onderzoeksthema s en -materiaal. Onderzoek dat mythes de wereld uithelpt; debatten zuiverder maakt; organisaties én beleidsmakers helpt zich te orïentereren om het beter te doen. Als onderzoekssocioloog zie jij door de evidente maar soms bedrieglijke eenvoudige verhaaltjes heen. 7

NIETS IS ONDENKBAAR Aan de universiteit studeren... Een zotte gedachte? Een gedurfde denkpiste? Een met helium gevuld ballonnetje dat aan het plafond van je hersenpan blijft hangen? Niets is ondenkbaar. En wat denkbaar is, is ook doenbaar. Vraag het maar aan Elon Musk die zichzelf naar de maan mijmert. Aan Obama die zichzelf in het Witte Huis heeft gedacht. Aan Ai Weiwei die met zijn koppige denkbeelden de Chinese muur doet daveren. Niets is ondenkbaar. Ook voor jou niet. Zeker niet als je voor de Vrije Universiteit Brussel kiest. Want als er één plek is waar gedachten alle vrijheid krijgen om de hemel te bestormen, is het wel onze universiteit. Niets is ondenkbaar. Jij, hier, op de campus, aan de unief: een zalige gedachte. 8

9

BLIK OP JE BACHELOR Je vraagt je natuurlijk af welke vakken je allemaal krijgt. In het eerste bachelorjaar krijg je les met de studenten Politieke Wetenschappen. Het leeronderzoek met opleidingsonderdelen rond onderzoeksmethodologie, analysetechnieken en rapportagevaardigheden vormt de rode draad door je bachelor. Vanaf het tweede jaar ga je je verder verdiepen in de sociologie met theoretische vakken en de bijbehorende methoden en technieken voor onderzoek. In het tweede en derde jaar heb je de mogelijkheid om te kiezen voor één van de tien minoren. 10

EEN OVERZICHT VAN DE KERN- EN KEUZEVAKKEN UIT DE BACHELOR VIND JE HIER. BACHELORJAAR 1 SP BACHELORJAAR 2 SP Sociologie I Werkcollege sociologie en wetenschapsmethodologie (Langlopend onderzoek I) Statistiek I voor de sociale wetenschappen Politicologie: algemene inleiding De grote stromingen in de wijsbegeerte van de Oudheid tot heden Werkcollege politicologie en wetenschapsmethodologie Inleiding tot het recht Economie European History Keuze-opleidingsonderdelen (SP kiezen): Inleiding tot de communicatiewetenschappen Algemene psychologie Totaal 0 Geschiedenis van het sociologisch denken Statistiek II voor de sociale wetenschappen Inleiding onderzoeksmethoden voor mensen maatschappijwetenschappen Beleid en voorzieningen van de welvaartsstaat Sociologie II 3 Werkcollege modernisering 3 Werkcollege inleiding onderzoeksmethoden voor mens- en maatschappijwetenschappen Werkcollege dataverzameling en verwerking (Langlopend onderzoek II) Kwalitatieve onderzoeksmethoden Sociologie van sociale gelijkheid en ongelijkheid Minor 12 Totaal 0 3 3 Ga naar www.vub.ac.be voor de up-to-date informatie over de opleiding en de opleidingsonderdelen. zie voor meer uitleg pagina 14. SP Studiepunt : een studiepunt komt overeen met 25 tot 30 uren onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten. Aan de Vrije Universiteit Brussel komt een SP overeen met een ECTS (de Europese norm voor het transfereren van studiepunten). BACHELORJAAR 3 Sociaalwetenschappelijke theorieën en stromingen Cultuursociologie Gezondheidssociologie SP Multivariate data-analyse voor de sociale wetenschappen Sociale demografie Inleiding tot de sociologie van arbeid en arbeidsverhoudingen Bachelorproef Sociologie Minor 18 Totaal 0 11

MEESTER- LIJK DOOR JE MASTER Na het behalen van je bachelordiploma in de Sociologie ga je je in de master verder verdiepen in de hedendaagse sociologische theorieën en gevorderde methodologie. Je kiest een aantal keuzeopleidingsonderdelen die een link hebben met het onderzoek aan de VUB. Je masterproef vormt het kroonstuk van je opleiding. Heb je een bachelordiploma van de hogeschool of de universiteit op zak en wil je je verder specialiseren? Dan kan je via het schakel- of voorbereidingsprogramma van maximum 72 studiepunten naar de master in de Sociologie. Het aantal studiepunten dat je moet opnemen zal afhangen van de vooropleiding die je gevolgd hebt. Het schakel- of voorbereidingsprogramma kan in avondonderwijs gevolgd worden. Er bestaat ook een verkorte bachelor. 12

MASTERJAAR 1 SP SCHAKEL- EN VOORBEREIDINGSPROGRAMMA SP Verplichte opleidingsonderdelen Masterseminarie Masterproef Sociologie 15 Hedendaagse sociologische theorieën Gevorderde data-analyse voor de sociale wetenschappen European Social and Population Issues 3 Keuze-opleidingsonderdelen: vier te kiezen uit vier opties (keuzedomeinen): Optie bevolkingsonderzoek : Actuele bevolkingsvraagstukken en stadsdemografie Sociale epidemiologie Migratie en de multiculturele samenleving Geography of Globalisation Optie hedendaagse theorieën en cultuur : Sociologie van de tijd en de tijdsordening Hedendaagse cultuur- en politieke filosofie Grote culturele tendensen van de moderne tijd Cultuuronderzoek Optie organisatie en beleid : Actuele welzijnsproblematiek Human Resources Management Organisatieontwerp en -verandering Public Policy Analysis Optie algemene keuzestudiedelen : Redelijk eigenzinnig: kritische reflecties over mens en maatschappij Gevorderde kwalitatieve onderzoeksmethoden Totaal 0 Verplichte opleidingsonderdelen Sociologie I Geschiedenis van het sociologisch denken Multivariate data-analyse voor de sociale wetenschappen Werkcollege dataverzameling, - verwerking en -analyse Sociologie van sociale gelijkheid en ongelijkheid Beleid en voorzieningen van de welvaartsstaat Statistiek I voor de sociale wetenschappen Statistiek II voor de sociale wetenschappen Inleiding onderzoeksmethoden voor mens- en maatschappijwetenschappen Sociologie II 3 Sociaal-wetenschappelijke theorieën en stromingen Werkcollege inleiding onderzoeksmethoden voor mens- en maatschappijwetenschappen Keuze-opleidingsonderdelen: SP kiezen Sociale demografie Gezondheidssociologie Inleiding tot de sociologie van arbeid en arbeidsverhoudingen Cultuursociologie Kwalitatieve onderzoeksmethoden Totaal 72 Ga naar www.vub.ac.be voor de up-to-date informatie over de opleiding en de opleidingsonderdelen. zie voor meer uitleg pagina 14. SP Studiepunt : een studiepunt komt overeen met 25 tot 30 uren onderwijs-, leer- en evaluatieactiviteiten. Aan de Vrije Universiteit Brussel komt een SP overeen met een ECTS (de Europese norm voor het transfereren van studiepunten). 3 13

EEN WOORDJE UITLEG Sociologie I Sociologie I biedt je een boeiende, soms verrassende, maar zeker ook confronterende reis door je eigen leefwereld en de samenleving waarin je leeft. We proberen sociologiestudenten en andere studenten uit de menswetenschappen de bijzondere kijk op de werkelijkheid van de socioloog eigen te maken. Tegelijkertijd maken we je vertrouwd met een aantal centrale begrippen en thema s binnen de sociologie: rollen, socialisatie, sanctionering, macht, sociale ongelijkheid, organisaties,... Als observator van de samenleving zal je door dit vak ongetwijfeld vaststellen hoeveel wij als vanzelfsprekend beschouwen en hoe weinig vanzelfsprekend die dingen eigenlijk zijn. Deze inleiding tot de sociologie maakt je vast en zeker nieuwsgierig naar meer. Sociologie van sociale gelijkheid en ongelijkheid Het bestuderen van sociale ongelijkheid zit sociologen in de genen. De grondleggers van de sociologie (denk onder meer aan Karel Marx en Max Weber) vroegen zich al af waarom niet iedereen gelijke kansen heeft of gelijk behandeld wordt. Elke samenleving kent inderdaad ongelijkheid, maar de manier waarop we omgaan met ongelijkheid kan erg verschillen van samenleving tot samenleving. In het eerste deel van deze cursus bekijk je onder andere wat we onder sociale ongelijkheid kunnen verstaan, hoe het wordt verklaard vanuit verschillende theoretische perspectieven, hoe onze moderne samenleving met sociale ongelijkheid omgaat en hoe onze moderne, hedendaagse opvattingen over gelijkheid zijn ontstaan en gegroeid. In het tweede deel ga je een aantal gastcolleges over actuele, maatschappelijke discussies en tendensen over gelijkheid en ongelijkheid volgen. In deze gastcolleges stellen onderzoekers recente onderzoeksbevindingen voor. Deze colleges gaan onder meer over de ongelijke verdeling van het werk tussen mannen en vrouwen, verschillen in de vrije tijd van hoger en lager opgeleiden, het verschillend lichaamsgewicht tussen lagere en hogere sociale klassen en de ongelijke schoolloopbanen van allochtone en autochtone kinderen. Deze bevindingen worden gesitueerd in de theoretische kaders die in het eerste deel werden ontwikkeld. Minoren Je verwerft tijdens je studies ook inzicht in de verbindingen tussen de sociologie en aanverwante humane wetenschappen. Als je geboeid bent door dat laatste aspect, kan je je via de minoren verdiepen in één van tien aanverwante disciplines. We sommen ze even voor je op: Communicatiewetenschappen, Criminologische Wetenschappen, Samenleving en cultuur, Geschiedenis, Management en beleid van de gezondheidszorg, Management, zorg en beleid in de gerontologie, Politieke Wetenschappen, Organisatie en beleid, Sociale geografie en Antropologie (te volgen aan de ULB). Migratie en de multiculturele samenleving Internationale migratie is niet weg te denken uit onze samenleving. Niet alleen hebben deze migratiebewegingen gevolgen voor de ontvangende samenleving maar evengoed voor degenen die de grenzen oversteken: migranten. In deze cursus maak je kennis met het fenomeen migratie op mondiale, Europese en nationale schaal. Het is de bedoeling om bij een fenomeen als migratie ook in de cursus over de landsgrenzen heen te kijken en een internationaal vergelijkend perspectief te hanteren op migratieen integratiestudies. Zo starten we met een schets van de trends en theorieën over internationale migratie. Wie migreert er en waarom migreren mensen eigenlijk? Verder maak je kennis met de levensloop van migranten en de interactie met de samenleving waarin ze zich vestigen. Zo behandelen we de positie van migranten op een aantal domeinen zoals bijvoorbeeld in het onderwijs, op de arbeidsmarkt, en vragen we ons 14

af wie met wie huwt en waarom. We maken in de cursus dan ook gebruik van theorieën die specifiek van toepassing zijn voor het bestuderen van migranten. Maar we gebruiken ook sociologische theorieën waarmee je in andere cursussen in de opleiding al hebt kennisgemaakt. European Social and Population Issues In het vak European Population Issues ga je Europese bevolkingskwesties onder de loep genomen. Het gaat vooral om bevolkingskwesties die belangrijke implicaties hebben voor de maatschappij, voor sociale cohesie en ongelijkheid, het politiek beleid, de sociale zekerheid en de economie. Belangrijke onderwerpen hierbij zijn bevolkingsveroudering, migratie, ongelijkheid in gezondheid, vruchtbaarheid,... Het vak bestaat uit een serie lezingen van prominente wetenschappelijke onderzoekers die hun onderzoek terzake komen toelichten. Op deze manier kan je kennis maken met internationaal gerenommeerde onderzoekers op vlak van Europese bevolkingsvraagstukken. Na elke lezing wordt ruimte voorzien voor discussie, zodat je op een interactieve manier deel kan nemen aan debatten over maatschappelijk relevante onderzoekstopics uit de bevolkingswetenschappen. 15

HET LEVEN NA JE MASTER HET EINDE IS PAS HET BEGIN Beeld je in. Je studies zijn prima verlopen en je mag je masterdiploma in ontvangst nemen. Je glimt van trots, en terecht. Want met dat diploma van jou ben je gewapend als geen ander om de arbeidsmarkt op te gaan. Maar welke richting ga je uit? Je hebt verrassend veel mogelijkheden en ook hier staat de VUB je bij. Jobuitwegen Een vacature voor socioloog bestaat eigenlijk niet. Onze sociologen danken hun marktwaarde aan de capaciteiten die ze hebben opgestoken aan de VUB: een kritische mentaliteit en een open geest, een helicopter view, het zoeken naar verbanden en het synthetiseren, het doorprikken van mythes en resultaatgerichtheid. Sociologen kom je dus overal tegen! Je vindt onze afgestudeerden bij overheidsorganisaties, in lokale besturen, in het sociaal werk, in culturele instellingen, in internationale organisaties, bij de Europese commissie, bij derdewereldorganisaties, in het vluchtelingenwerk, in de media of de politiek, Maar ook in het bedrijfsleven zoals in trend- of marktonderzoek. Dat komt omdat je aan de Vrije Universiteit Brussel een opleiding krijgt die een scherpe blik op de wereld geeft, kritisch denkvermogen, de vaardigheid om complexe problemen te bestuderen en een scherpe pen. Carrièrebegeleiding? Eén adres, het VUB Career Center De VUB staat er bekend om goeie plantrekkers af te leveren: kritische, zelfstandige en open-minded mensen. Toch zijn die eerste stappen op de arbeidsmarkt niet altijd even makkelijk. Het VUB Career Center geeft je net dat steuntje in de rug dat je nodig hebt. Je kunt er terecht voor individueel advies rond cv s, gesprekstraining en jobmogelijkheden. Ook al tijdens je studies, trouwens. Zo ben jij tijdig op de hoogte wat de jobmarkt je te bieden heeft. Een extra master? Je kan je nog verder specialiseren! Met de overeenkomstige minor uit onze bachelor opleiding, kan je rechtstreeks doorstromen naar de Master in de Criminologische Wetenschappen, Master in de Communicatiewetenschappen, de Master in het Management en het Beleid van de Gezondheidszorg of de Master in het Management, Zorg en Beleid in de Gerontologie. Ook tal van andere masteropleidingen zijn gemakkelijk toegankelijk (eventueel na het volgen van een voorbereidingsprogramma). Onderzoek? Er is ook veel vraag naar sociaalwetenschappelijk onderzoek en sociologisch onderzoek is van groot belang voor het ontwikkelen van beleid. Daarom maak je een grote kans op een uitdagende job in het onderzoek, zowel op de universiteit als in onderzoeksinstellingen buiten de universiteit. 1

17

VUB 75 masteropleidingen 20 master-na-masteropleidingen 8 faculteiten 15.000 studenten 771 proffen 127 verschillende nationaliteiten >50.000 alumni 30 bacheloropleidingen 4 campussen 150 onderzoeksgroepen 94 miljoen euro onderzoeksbudget Universitair Ziekenhuis Brussel 727 bedden 338.800 consultaties 30.277 hospitalisaties NIEUWE WERELD, NIEUWE CONCEPTEN Studeren aan een universiteit, dat is onvergetelijk. Letterlijk. Nergens anders leer je zo duidelijk de grote lijnen te zien. Van maatschappelijke ontwikkelingen, bijvoorbeeld. Studeren aan de VUB? Dat is anders dan studeren aan een andere universiteit. Ook al omdat we de enige universiteit van Vlaanderen zijn die expliciet op het principe van Vrij Onderzoek is gebaseerd. Klaar voor een stap in een nieuwe wereld? 2 keer 13 weken les. 2 weken blok. 3 weken examens. Fluitje van een cent, toch? Studeren, dat gebeurt aan de VUB in semesters. Meer bepaald twee. Elk van die twee semesters bestaat uit 13 lesweken. Die worden telkens gevolgd door 2 weken blok. Daarna heb je 3 weken examens: in januari en in juni. Sommige van die examens vallen tegen? Dat zet je recht tijdens de tweede zit. Die duurt van eind augustus tot midden september. Een druk schema, zeg je? Met een goede studiemethode valt het beter mee dan je zou denken. Zelfs met al die taken, presentaties en groepswerken tussendoor. En bovendien: na elke examenperiode heb je een weekje vakantie. Plus een aantal dagen academisch verlof. Sint- Verhaegen op 20 november is de belangrijkste voor de VUB, wanneer we de stichter van de VUB vieren en herdenken. Flexibel studeren Vroeger moest je voor één onvoldoende een heel jaar opnieuw doen. Dat is niet meer zo. Het hoger onderwijs is de laatste jaren veel flexibeler geworden. De vakken waarvoor je niet geslaagd bent, neem je mee naar het volgende jaar en combineer je met nieuwe vakken. Zo krijg je een geïndividualiseerd studietraject. Sommige studenten nemen bewust een deeltijds programma op, bijvoorbeeld om de combinatie met een (studenten)job mogelijk te maken. Het samenstellen van je individueel studietraject gebeurt wel altijd samen met je studietrajectbegeleider. 18

Academische competenties Uit tal van gegevens juiste, gefundeerde conclusies trekken. Weten hoe je een onderzoek opzet en aan welke vereisten dat moet voldoen opdat het resultaten geeft die een wetenschappelijke toets kunnen doorstaan. Uit een probleemstelling de kern weten te halen en die beknopt en helder kunnen weergeven. Nieuwe, onverwachte verbanden weten te leggen tussen bijvoorbeeld maatschappelijke fenomenen. Dat zijn allemaal zogenaamde academische competenties en een universiteit als de VUB is dé plaats om die aan te leren. Vrij Onderzoek. De basis van de VUB Het denken mag zich nooit onderwerpen, noch aan een dogma, noch aan een partij, noch aan een hartstocht, noch aan een belang, noch aan een vooroordeel, noch aan om het even wat, maar uitsluitend aan de feiten zelf, want zich onderwerpen betekent het einde van alle denken. Dat citaat van Henri Poincaré, een befaamde wiskundige uit het eind van de 19de eeuw, hangt prominent bij de kantoordeur van onze rector. En met reden: dit principe van Vrij Onderzoek is uitdrukkelijk opgenomen in de statuten van de Vrije Universiteit Brussel. Maar het wordt ook uitgedragen in de manier waarop we ons onderwijs, ons onderzoek en onze maatschappelijke dienstverlening organiseren. Met respect voor alle meningsuitingen. Maar zonder ons te laten leiden door taboes, dogma s of andere heilige huisjes. Opmerkelijk: geen enkele andere Vlaamse universiteit houdt het principe van Vrij Onderzoek zo uitdrukkelijk hoog. Iets om conclusies uit te trekken? 19

DE VUB, EEN UNIVERSITEIT DIE ERUIT SPRINGT Niet in Vlaanderen, maar in Brussel. Niet her en der verspreid over de stad, maar geconcentreerd op vier campussen. Niet strak hiërarchisch georganiseerd, maar proffen en assistenten die vlot benaderbaar zijn. De VUB neemt in vele opzichten een aparte plaats in. Kleine afstanden, lage drempels Op onze campussen flaneer je van je les tussen koten en sportfaciliteiten naar het restaurant en weer terug. Geen verkeer te ontwijken, enkel uitnodigende grasvelden. Het voordeel van zo n écht campusgevoel? Dat je snel en makkelijk contact legt, ook met studenten van andere richtingen. Dat je tijd wint, dag na dag. En dat je je meteen thuis voelt aan je universiteit. Sterk onderwijs, persoonlijk opgediend Het Vlaamse hoger onderwijs geniet een sterke reputatie. Ook de VUB ontvangt regelmatig heel lovende visitatierapporten voor haar opleidingen. Maar het tastbare voordeel voor jou? Da s dat je hier niet in de massa opgaat, dat je les (en practica!) krijgt in kleinere groepen. Je geniet van een uitstekende persoonlijke begeleiding en je onderhoudt vlotte contacten met je proffen en assistenten. Kritische geest, warm hart De VUB is een universiteit met traditie, een baken van denkmethodes wars van dogma s het zogeheten Vrij Onderzoek. Veel werkgevers erkennen dat VUB-alumni geen jaknikkers zijn, maar een probleem grondig analyseren zonder voor de hand liggende paden te bewandelen. Een neveneffect van die kritische reflex: een enorme opstoot in de ontwikkeling van een warme en attente persoonlijkheid. Dat zal je hier gauw merken. En zelf ervaren. 20

Niet zoeken, veel vinden Op de Brussels Sciences & Humanities Campus in Etterbeek vind je alle faculteiten behalve die van de Geneeskunde en Farmacie. Die huist in Jette op de Brussels Health Campus, in de schaduw van het Universitair Ziekenhuis. Beide campussen hebben meer faciliteiten dan het doorsnee viersterrenhotel: fitness, medische en morele dienstverlening, een atletiekpiste en voetbalveld, fuifzalen, cafés, koten, geldautomaten, laboratoria, bibliotheek En, oh ja, het beste studentenrestaurant van Vlaanderen en Brussel. Enter Brussel, exit verveling Toch even terugkomen op die studentenstad - kwestie. Wel, in Brussel zitten in elk geval véél studenten. Maar hier zitten ook veel multinationals. Of internationale bestuursinstellingen. Het is ook niet alleen de hoofdstad van Vlaanderen, België en Europa: even slenteren in de straten rond de Grote Markt of de Beurs en je snapt meteen dat dit het mekka van de horeca en cultuur is. In Brussel ben je nooit uitgekeken. Omdat er zoveel te zien is. Omdat er zoveel verandert. Omdat het een stad is. Vlot sporen, tof wonen Niet op kot? Ach, een van je medestudenten biedt je in no time een logeerplek aan. Met wat geluk is je maat of vriendin zelfs de trotse bewo(o)n(st)er van een van de felbegeerde koten op de campus. Maar dan nog: de faculteit Geneeskunde en Farmacie ligt op dezelfde campus als het Universitair Ziekenhuis: flinke busverbinding dus. De Brussels Sciences & Humanities Campus ligt op amper 100 meter van het station van Etterbeek en wordt omsingeld door tram- en metrohaltes. En van de Brussels Technology Campus ben je na een metroritje van slechts 5 minuten in het Zuidstation. Helpen kiezen, helpen slagen Remember het Vrij Onderzoek en de kritische VUB ers? Welaan dan, je moet ons niet zomaar geloven. Waarom kom je het zelf allemaal niet eens een keer onderzoeken, daar in Brussel? Een verloren uitstap wordt het zeker niet, want we helpen je ook bij het maken van een juiste studiekeuze. Tijdens jouw laatste jaar op de schoolbanken organiseren we tal van infomomenten waarop we elkaar kunnen leren kennen. Je treft ze allemaal aan op de achterkant van deze brochure. 21

WIST JE DAT De meeste Sociologie-studenten kiezen voor de Kring der Economische, Politieke en Sociale Wetenschappen, afgekort KEPS. Maar je kan ook lid worden van een regionale kring zoals Antverpia of je engageren in een politieke studentenkring. Dat je op internationale uitwisseling kan gaan? Brussel is een wereldstad met veel uitdagingen op sociaal vlak. In de opleiding sociologie word je reeds vroeg in de opleiding in contact gebracht met het metropole karakter van Brussel en ga je ook effectief op verkenning. Maar je kan ook je vleugels uitslaan en via uitwisselingsprogramma s zoals Erasmus+ een deel van je opleiding aan een andere Belgische of Europese universiteit verder zetten. Zie je jezelf al de sociale weefsels van Berlijn, Lund, Leipzig, Ljubljana, Belfast, Rotterdam of Barcelona van dichterbij bestuderen? Je Sociologie als werkstudent kan volgen? Wie een half- of voltijdse baan uitoefent, kan het schakel- en voorbereidingsprogramma voor de master Politieke Wetenschappen in avondonderwijs volgen. Er ligt meer nadruk op zelfstudie en daarom voorziet de Vrije Universiteit Brussel ook speciale begeleiding voor bepaalde vakken en worden een aantal lessen opgenomen om aan te bieden als weblectures. 22

VUB DAT ZIJN WIJ Al ruim 180 jaar bouwt de VUB mee aan een betere samenleving als een vooruitstrevende, vrij onderzoekende en kritisch denkende universiteit. Vanuit onze internationale hoofdstad Brussel zijn we verbonden met de wereld. Een onafgebroken streven naar kennis, inzicht en verlichting vormt de rode draad bij alles wat we doen op het vlak van onderwijs, onderzoek en maatschappelijk engagement. Tegelijk blijven we inzetten op een heel persoonlijke en democratische benadering die alle leden van de VUB-community sterker maakt, zodat ze succesvol hun rol kunnen opnemen in de wereld van vandaag en morgen. BACHELOR SOCIOLOGIE 75% van de afgestudeerden vindt werk binnen maanden (alumni-enquête) x50 50 studenten (gemiddelde in het eerste jaar) 23

STUDIEKEUZE EN BEGELEIDING LICHT JE IN,VRAAG ROND Wil je je kans op slagen zo groot mogelijk maken? Dan maak je best een goede studiekeuze. Maar hoe doe je dat precies? Door actief aan de slag te gaan! Een doordachte studiekeuze vraagt tijd en inspanningen. Gelukkig helpt de VUB je door het bos de bomen te zien. Is Sociologie iets voor mij? Om de opleiding Sociologie te starten moet je geen specifieke voorkennis hebben, maar je moet wel geïnteresseerd zijn in mens en samenleving. Een sterk redeneervermogen, een goed geheugen en de capaciteit om verbanden te leggen, verhogen je slaagkansen. Wil je geen rood cijfer worden in Statistiek? Bereid je voor! Traditioneel wordt statistiek, zeker in de eerste bachelor, als een buisvak beschouwd. De slaagcijfers statistiek wijzen echter uit dat dit een misvatting is. Ook voor statistiek slaagt de meerderheid van de studenten. Studenten met een beperkte wiskundige achtergrond drie à vier uur wiskunde zouden perfect in staat moeten zijn de statistiekvakken te halen. Als je twijfelt over de capaciteiten van je wiskundeknobbel, kan je de voorbereidingscursus Wiskunde voor humane wetenschappen volgen om je klaar te stomen voor het vak Statistiek. Verder is het zaak de leerstof goed bij te houden en de respectieve docenten en assistenten aan te spreken wanneer je iets niet begrijpt. Statistiek kent een logische opbouw. Eens je die onder de knie hebt, wordt het spelen met cijfers kinderspel. Je vindt alle voorbereidingscursussen op www.vub.ac.be/voorbereiden. Wat is het verschil met de professionele bachelor Sociaal Werk aan de hogeschool? Hogeschoolopleidingen, ook de professionele bachelor Sociaal Werk, zijn veel praktischer van aard. Sociologie aan de universiteit is in sterke mate theoretisch. Wat uiteraard niet betekent dat je tijdens je universitaire opleiding geen praktische vaardigheden, zoals het afnemen van interviews, aangeleerd krijgt. Het verschil ligt hem in de focus. De universiteitsopleiding Sociologie benadert de samenleving vooral theoretisch: je leert hoe je processen moet onderzoeken, analyseren en formuleren. De professionele bachelor Sociaal Werk leert je vooral hoe je mensen die in de problemen zitten concreet verder kan helpen. 24

Stapje per stapje naar de juiste studiekeuze Stap 1. Ken jezelf! Neem jezelf onder de loep: - Wie ben ik? Wat doe ik graag? Wat vind ik interessant? - Wat kan ik aan? In welke vakken ben ik sterk? Wat ligt me minder? - Wat wil ik? Wil ik vooral theoretische kennis opdoen of liever meer met praktijk bezig zijn? Ben ik bereid om veel tijd in mijn studies te steken? Welk beroep wil ik later uitoefenen? Studiebegeleiding helpt je antwoorden te vinden op deze en vele andere vragen. Contacteer hen via begeleiding@vub.ac.be. En ga zeker ook eens praten met de studiekeuzebegeleider bij jou op school. Stap 2. Verdiep je in het opleidingsaanbod! Neem een kijkje op www.onderwijskiezer.be en vind zo je weg in het aanbod van het hoger onderwijs in Vlaanderen. Kom te weten of je over bepaalde voorkennis moet beschikken. Lees ook over de verschillende afstudeerrichtingen en informeer je over welke jobs je met je diploma kan vinden. Raak je er nog niet helemaal uit? Kom dan langs op een SID-in bij jou in de buurt. Ook de VUB is aanwezig en kan je er alles vertellen over de VUBopleidingen. De data en locaties van de volgende SID-ins kan je vinden op www.vub.ac.be/infomomenten. Nog niet overtuigd van je keuze? Hoor eens rond in je eigen netwerk en probeer een student te spreken die de opleiding al volgt. Bijvoorbeeld tijdens de openlesdagen in de krokusvakantie. Stap 3. De ideale match De ultieme check of je gekozen opleiding en universiteit goed bij je zullen passen? Kom gewoon langs tijdens één van de vele infomomenten die ieder jaar op de campus worden georganiseerd. Dit is de enige manier om werkelijk te voelen hoe het er hier aan toe gaat. Tot slot nog dit. Zit je met vragen over je studiekeuze? Studeer je in een bijzondere situatie? Heb je bijvoorbeeld dyslexie, wil je je studie combineren met topsport of met een baan? Kom dan langs bij Studiebegeleiding, de plek voor alle hulp bij studievragen. Onze studiebegeleidingsmedewerkers zijn op elke infodag aanwezig, maar je kunt ze ook e-mailen op begeleiding@vub.ac.be. 25

2

PRAKTISCHE INFO EEN VLIEGENDE START De lessen van academiejaar 2017-2018 starten in de vierde week van september. We verwelkomen je graag op een van de onthaalmomenten voor nieuwe studenten. En op tal van andere activiteiten tijdens Kick off the Campus. Zo maken we je vanaf dag één wegwijs op de VUB. Heb je nu al een vraag voor de VUB? Neem dan contact op met het Infopunt Studenten (info@vub.ac.be). Zij staan altijd voor je klaar. Leerkrediet Alsjeblieft, je krijgt 140 studiepunten. Bij wijze van welkom bij aanvang van een initiële bachelor- of masteropleiding. Die 140 studiepunten maken je leerkrediet uit. Dat krediet gebruik je om vakken te kopen uit je studietraject. Slaag je voor die vakken, dan krijg je je punten terug. Meer nog: de eerste 0 studiepunten die je terugkrijgt, worden verdubbeld (alsjeblieft bis). Slaag je niet voor een of meer vakken, dan ben je de studiepunten die deze vakken waard zijn, kwijt. En moet je opnieuw studiepunten van je leerkrediet afgeven om ervoor te kunnen herkansen. Te vermijden, zoiets, want zo slinkt je leerkrediet. Toelatingsvoorwaarden en geïndividualiseerde studietrajecten Met een diploma secundair onderwijs kan je starten in elke bacheloropleiding (met uitzondering van Geneeskunde). Wil je graag meer info over specifieke toelatingsvoorwaarden voor bijvoorbeeld het schakelprogramma of directe toegang tot de master, kijk dan op de VUB-website bij de opleiding van jouw voorkeur. Hier vind je een lijst met de toelatingsvoorwaarden voor de opleidingen: www.vub.ac.be/opleidingen. Heb je vragen rond toelating, vrijstellingen en vakkenpakketten, neem dan contact op met de studietrajectbegeleider van de opleiding. Het samenstellen van je individueel studietraject gebeurt altijd samen met je studietrajectbegeleider. Studiegeld en Sociale Dienst Studenten Je studiegeld wordt berekend op basis van het aantal studiepunten dat je opneemt, je nationaliteit, opleiding en contracttype. Studenten uit de Europese Economische Ruimte (EER) die zich voor een initiële bachelor- of masteropleiding inschrijven, betalen een standaard vast bedrag en een variabel bedrag per studiepunt. Elk jaar wordt het studiegeld opnieuw berekend. De exacte berekening vind je op www.vub.ac.be/inschrijvingen. Zit je in een financieel moeilijke situatie, dan neem je best contact op met de Sociale Dienst Studenten van de VUB. Zij bekijken per dossier hoe je geholpen kan worden. Je vindt de Sociale Dienst Studenten via www.vub.ac.be/begeleiding. Inschrijvingen 2017 Je kunt je het hele jaar online aanmelden voor jouw opleiding aan de VUB. Ook als je nog geen diploma secundair onderwijs hebt. We houden je dan op de hoogte van de stappen die je moet nemen om je inschrijving te officialiseren. De inschrijvingen op de campus starten in de zomer van 2017. Meer info en aanmelden: www.vub.ac.be/inschrijvingen. 27

NIETS IS ONDENKBAAR 03-04 NOV 201 Herfstkamp Welke opleiding past bij jou? Tijdens het herfstkamp kan je naar hartenlust proeven van opleidingen die je aanspreken. We zorgen ervoor dat je geen gortdroge kost wordt voorgeschoteld. Alle workshops zijn interactief en leerrijk. Lol trappen kan je ook na de lesuren : wie kiest voor het tweedaags programma bestudeert onze studenten in hun natuurlijke biotoop. Je overnacht op kot en voor je je bed induikt, proef je van het studentenleven aan de VUB. www.vub.ac.be/herfstkamp 12-14 JAN 2017 HAASRODE 19-21 JAN 2017 GENT 2-28 JAN 2017 KORTRIJK 1-18 FEB 2017 ANTWERPEN 23-25 FEB 2017 GENK SID-ins Het hoger onderwijs komt naar je toe. Je kent ze vast wel: de SID-ins georganiseerd door de Vlaamse overheid. Elke hoger onderwijsinstelling is er aanwezig. Je kunt hier met één bezoek alle opleidingen en instellingen grondig met elkaar vergelijken. In elke provincie wordt een SID-in georganiseerd. Heel ver hoef je je dus niet te verplaatsen. Op donderdag en vrijdag kan je met je klas komen, op zaterdag is de beurs open voor iedereen. Dan kan je je ouders mee op sleeptouw nemen. www.vub.ac.be/sid-in 18 MRT 2017 BRUSSELS HEALTH CAMPUS + BRUSSELS TECHNOLOGY CAMPUS 25 MRT 2017 BRUSSELS SCIENCES & HUMANITIES CAMPUS 23 APR 2017 2 SEP 2017 Infodagen Je wilt info? Je krijgt info. Van onze proffen, studietrajectbegeleiders en student ambassadors. Iedereen staat klaar om jouw vragen te beantwoorden. Of het nu gaat over je opleiding, voorkennis, studiebegeleiding, het studentenleven, de campus, Brussel... Je kan direct een blik werpen op de cursussen, de bibliotheek en de koten. Na deze dag zijn alle vraagtekens die nog door je hoofd spookten zeker geschrapt. www.vub.ac.be/infodag 27 FEB - 3 MRT 2017 Openlesdagen Weten waar je aan begint. Wanneer jij van je welverdiende krokusvakantie geniet, gooien wij al onze deuren open. Precies, je leest het goed: je kan gewoon onze aula s binnenwandelen, een klapstoeltje uitkiezen en de les mee volgen. Geen voorkeursbehandeling, geen aangepaste workshop: gewoon het leven zoals het is aan de VUB. www.vub.ac.be/openlesdagen 25 SEP 2017 Je eerste dag als student Bij de start van het academiejaar verwelkomen we al onze nieuwe studenten. Perfect om alle nodige info te verzamelen, én het ideale moment om je nieuwe studiegenoten te ontmoeten. Niet te missen dus! info@vub.ac.be www.vub.ac.be www.facebook.com/vrijeuniversiteitbrussel @VUBrussel mt 09-1/1.500 ex.