Beplantings Visie Dijktracé Lage Klompweg februari 2015
Beplantings Visie Lage Klompweg - februari 2015 00
Inhoudsopgave 1. Inleiding 5 2. Beplantingsvlekkenplan 7 Strategie 7 Beplantingsvlekkenplan 9 Toepassing 9 Deelgebied 1 11 Deelgebied 2 13 Deelgebied 3 15 3
01 Afbeelding 1.1 Ruimtelijke- en landschappelijke Ambitie lange termijn Huidige Ruimtelijke- en landschappelijke kenmerken Ambitie Beplantings Visie Lage Klompweg - februari 2015
Inleiding Ruimtelijk karakter dijktraé Besloten Dichte wanden aan beide zijden Dichte wand veenweidelandschap / transparant Vecht Dichte wand Vecht / transparant veenweidelandschap Beide zijden transparant Zicht op veenweidelandschap Zicht veenweidelandschap / transparant Vecht Zicht op Vecht Zicht op Vecht / transparant veenweidelandschap Tweezijdig zicht Dijkversterkings tracé Als gevolg van de geplande dijkverbetering zal op delen van het dijktracé (...m van de in totaal 4800 meter) een gedeelte van de aanwezige beplanting moeten wijken. Dit simpelweg omdat, hagen en struiken een extra grondpakket op hun wortelgestel niet kunnen verdragen. Het waterschap, bewoners en overige belangen organisaties delen de bezorgdheid dat de ruimtelijke- en landschappelijke kwaliteit kan worden aangetast door de geplande dijkverbetering. Het waterschap erkent deze bezorgdheid. Zij streeft er dan ook naar om waar mogelijk de bestaande kwaliteiten zo veel mogelijk te behouden of te herstellen. In het Ruimtelijk kwaliteitskader Lage Klompweg d.d. maart 2013 wordt in het hoofdstuk 7 Visie als uitgangspunt voor de dijkverbetering het volgende gesteld: Behoud van cultuurhistorische- en landschappelijke subtiele verschillen door een toegespitste vorm en inzet van middelen. Het doorzetten van de historische lijn geldt hierbij als uitgangspunt. Met betrekking tot het aanwezige groen op en aan de dijk vraagt dit uitgangspunt om een gefaseerde aanpak, zodat bestaande kwaliteiten zo veel mogelijk kunnen worden behouden en in fases kunnen worden hersteld. Ambitie Dijkverbetering is niet alleen een bedreiging voor de ruimtelijke- en landschappelijke kwaliteit, het kan ook een kans zijn voor een verdere verbetering daarvan. Door de tijd heen is er, op en in de nabijheid van dijk het nodige veranderd in het landschap. Deze veranderingen hebben, over het algemeen, onafhankelijk van elkaar plaatsgevonden, ook zijn de ruimtelijke- en landschappelijke kwaliteit hierbij buiten beeld gebleven. Met de geplande dijkverbetering bestaat er de mogelijkheid om voor het gehele dijktracé Lage Klompweg een gewenst eindbeeld te schetsen en te realiseren. De ambitie zoals geïllustreerd op naastliggende pagina, geeft op een hoog abstractieniveau weer hoe het landschap zich verder kan ontwikkelen, door aan te geven waar de relatie met de omgeving (veenweidegebied / Vecht) kan worden versterkt en waar juist niet, en met welke middelen het landschap op korte termijn verder ontwikkeld kan worden. Het doel van de gestelde ambitie is dus tweeledig. 1 Het geeft richting aan van de gewenste ruimtelijke- en landschappelijke kwaliteit voor de lange termijn; 2 Het stelt op korte termijn een kader voor het beplantingsplan. 5
02 Afbeelding 2.1 Srategie Stap 1 Stap 2 Stap 3 Stap 4 Beplantings Visie Lage Klompweg - februari 2015
Vlekkenherplantingsplan Doel Behoud en of versterking ruimtelijke- en landschappelijke kwaliteit door geleidelijke transformatie (door behoud, vervanging en of verwijdering van het groen) in de tijd. Kader De voorgestelde strategie betreft alleen die gebieden die binnen de plangrenzen van de geplande of toekomstige dijkverbetering vallen. Strategie Om de bestaande ruimtelijke- en landschappelijke kwaliteit door de tijd heen zoveel mogelijk te behouden of te versterken wordt de volgende strategie voorgesteld: Fasering In een aantal stappen wordt gewerkt aan landschappelijke en ruimtelijke kwaliteit, waarbij in stappen van groot naar klein wordt ingezoomd op de veranderingen. Stap 1. Gehele dijktraject: Voor het gehele dijktraject wordt een beeld uitgewerkt van de toekomstige gewenste ruimtelijke- en landschappelijke kwaliteit. Hierbij wordt het gewenste eindbeeld op lange termijn vastgesteld. Stap 2. Selectie dijktraject(en): Selectie van dijktrajecten die niet voldoen aan de veiligheidsnorm. Dit zijn de dijken waarvoor verdere plannen voor ruimtelijke en landschappelijke kwaliteit moeten worden ontwikkeld in samenhang met de technische dijkverbetering. De overige dijktrajecten kunnen echter in hun huidige staat behouden blijven. De landschappelijke kwaliteit van deze dijktrajecten, 50%, blijft op de korte termijn dus ongemoeid. Stap 3. Behoud versus transformatie beplanting: Buitendijks / binnendijks versterken. Bij versterking van een dijk is het streven aan één zijde te versterken. Hierdoor kan bij een buitendijkse versterking de beplanting binnendijks behouden blijven en vice versa. Stap 4. Individuele groen elementen en of structuren: Selectie van het behoud of de verwijdering van beplanting op basis van landschappelijke, ecologische en cultuurhistorische waarden en gestelde veiligheidsnormen. Bij de keuze tussen verwijdering of vervanging speelt hierbij naast de waarde ook de snelheid van een mogelijk herstel of hersteltijd een belangrijke rol. Het duurt immers langer voordat hardhoutsoorten zoals eik en beuk volgroeid zijn, dan dat zachthoutsoorten zoals wilg en populier groeien. Binnen de dijkverbetering dient het daarom een streven te zijn om van hardhoutsoorten zoveel mogelijk te behouden. Wanneer een element en of structuur vanwege de landschappelijke, natuur- of cultuurhistorische waarde niet als behoudenswaardig wordt aangemerkt, en het element niet conflicteert met de gestelde veiligheidsnorm, kan het groenelement behouden blijven, mits deze in zeer goede conditie wordt gehouden. Daarbij bestaat ook de mogelijkheid dat burgers zorg dragen voor het onderhoud. 7
3510m 773 3045m 2555m 2285m 2170m 2070m 1800m 630m 02 Afbeelding 2.2 Vlekkenherplantingsplan 200m B1 B1 B1 B1 385m B2 B3 B3 B4 B6 1650m B5 1530m 1245m 1100m 800m B7 2360m 2665m 2945m B10 B8 B8 B8 B9 Basiskaartmateriaal beschikbaar gesteld onder CC BY 3.0 NL door het Kadaster, Apeldoorn Beplantings Visie Lage Klompweg - februari 2015
Behouden struiken Behouden (mits beheerd door bewoners) Verwijderen (veiligheid) Verwijderen (landschappelijk) struiken Vervangen struiken Vervangen (mits beheerd door bewoners) Behoud / versterking kavel- en erfbeplanting Algemeen Dijkversterkings traject Dijktracé Inleiding Op basis van het Ruimtelijk kwaliteitskader, het dijkverbeteringsplan en de hiervoor beschreven strategie en ambitie is een vlekkenherplantingsplan opgesteld. Het vlekkenplan is alleen voor die dijktrajecten opgesteld welke niet voldoen aan de gestelde veiligheidsnormen. Voor de overige dijktrajecten geld dat, op korte termijn, de aanwezige beplanting zal worden behouden. Toepassing Het vlekkenherplantingsplan kan worden gelezen als een eerste aanzet tot een definitief herplantingsplan. Het vlekkenplan geeft op een abstract niveau aan welke beplanting kan worden behouden, verwijderd of vervangen. Bij de totstandkoming van deze kaart speelt niet alleen het waterschap een belangrijke rol maar ook de bewoners van het gebied. De bewoners voelen zich, zoals het waterschap, verantwoordelijk voor het behoud van de ruimtelijke- en landschappelijke kwaliteit van het gebied. Dit heeft geresulteerd in de mogelijkheid van het behoud of vervanging van een aantal extra groenelementen op- en langs de dijk. In de legenda van het vlekkenplan vallen deze elementen onder de noemer: behouden mits beheerd door de bewoners. 9
02 Afbeelding 2.3 Vlekkenherplantingsplan, deelgebied 1 200m B1 B1 B1 B1 385m B2 630m B3 B3 B4 1245m 11 800m Beplantings Visie Lage Klompweg - februari 2015
Behouden struiken Behouden (mits beheerd door bewoners) Verwijderen (veiligheid) Herplantlijst Deelgebied 1 B1 Crataegus monogyna (Eenstijlige Meidoorn, struikvorm) B2 Salix alba (Schietwilg, knotboom) B3 Salix alba (Schietwilg, knotboom) B4 Salix alba (Schietwilg, knotboom) Verwijderen (landschappelijk) struiken Vervangen struiken Vervangen (mits beheerd door bewoners) Behoud / versterking kavel- en erfbeplanting Algemeen Dijkversterkings traject Dijktracé 11
Afbeelding 2.4 Gewenste toekomstige situatie 02 Beplantings Visie Lage Klompweg - februari 2015
Herstel beplanting Als gevolg van de geplande dijkverbeteringswerkzaamheden kan de bestaande beplanting, hoofdzakelijk bestaande uit Krentenboompje (Amelanchier lamarckii) niet worden behouden. Het huidige beeld wordt echter als waardevol ervaren. In de visie wordt voorgesteld om de huidige karakteristieken na de dijkverbetering zoveel als mogelijk te herstellen. Dit zal worden gerealiseerd door middel van nieuwe aanplant. Afbeelding 2.5 Huidige situatie 13
02 Afbeelding 2.6 Vlekkenherplantingsplan, deelgebied 2 1530m B6 1650m B5 1245m 1100m 1800m 2070m 2170m B7 2285m 2360m Beplantings Visie Lage Klompweg - februari 2015
Landschap Behouden struiken Behouden (mits beheerd door bewoners) Verwijderen (veiligheid) Verwijderen (landschappelijk) struiken Vervangen struiken Vervangen (mits beheerd door bewoners) Herplantlijst Deelgebied 2 B5 Salix alba (Schietwilg, knotboom) B6 herstel, erfbeplanting Salix alba (Schietwilg, knotboom) Acer campestre (Veldaak, struikvorm) Corylus avellana (Hazelaar, struikvorm) Crataegus monogyna (Eenstijlige Meidoorn, struikvorm) Prunus spinosa (Sleedoorn, struikvorm) Rhamnus cathartica (Wegedoorn, struik of kleine boom) Rosa rubiginosa (Egelantier, struikvorm) Rosa canina (Hondsroos, struikvorm) Sambucus nigra (Vlier, struikvorm) Sorbus aucuparia (Lijsterbes, struik of kleine boom) Viburnum opulus (Gelderse Roos, struikvorm) B7 Castanea sativa (Tamme Kastanje) Behoud / versterking kavel- en erfbeplanting Algemeen Dijkversterkings traject Dijktracé 15
Afbeelding 2.7 Gewenste toekomstige situatie 02 Beplantings Visie Lage Klompweg - februari 2015
Versterking contrast open - besloten Door de aanwezigheid van beplanting aan beide zijden van het dijktracé in de bocht rondom het Fort bij Hinderdam wordt dit gedeelte als zeer besloten ervaren. Het zicht van de weggebruiker oriënteert zich hierdoor met name op de dijk zelf. In de huidige situatie is de overgang van het besloten deel naar het open veenweide landschap geleidelijk. Om het contrast tussen het besloten- en het open deel van het dijktracé te versterken wordt voorgesteld om de transparante beplanting te verwijderen en de overige beplanting verder te verdichten. Afbeelding 2.8 Huidige situatie 17
Afbeelding 2.9 Gewenste toekomstige situatie 02 Beplantings Visie Lage Klompweg - februari 2015
Versterking coulissewerking In de bocht ter hoogte van Klompweg nummer 76 bevind zich een groepje met onder beplanting en een zitje. Door deze beplanting wordt het zicht op de Vecht over een korte lengte beperkt. Voorstel is om de beplanting meer transparant te maken waardoor deze meer gaat functioneren als een coulisse met op de achtergrond de Vecht. De beslotenheid rondom het zitje kan worden behouden. Afbeelding 2.10 Huidige situatie 19
3045m 02 Afbeelding 2.11 Vlekkenherplantingsplan, deelgebied 3 2555m 2665m 2945m B8 B8 B8 B9 Beplantings Visie Lage Klompweg - februari 2015
Behouden struiken Behouden (mits beheerd door bewoners) Verwijderen (veiligheid) Verwijderen (landschappelijk) struiken Herplantlijst Deelgebied 3 B8 Salix pendula (Treurwilg, plaatsing buiten profiel) B9 Acer campestre (Veldaak, struikvorm) Crataegus monogyna (Eenstijlige Meidoorn, struikvorm) Rhamnus cathartica (Wegedoorn, struik of kleine boom) Rosa rubiginosa (Egelantier, struikvorm) Sambucus nigra (Vlier, struikvorm) Sorbus aucuparia (Lijsterbes, struik of kleine boom) Vervangen struiken Vervangen (mits beheerd door bewoners) Behoud / versterking kavel- en erfbeplanting Algemeen Dijkversterkings traject Dijktracé 21
Afbeelding 2.12 Gewenste toekomstige situatie 02 Beplantings Visie Lage Klompweg - februari 2015
Herplantlijst Deelgebied 1 Ter hoogte van de Klompweg nummer 19 wordt de administratieve legger van de dijk verlegt. Dit betekend dat de nieuwe dijk, in de nabijheid van de Vecht, en de aansluiting op het overige dijktracé van de dijk moet worden aangepast. Voor de populieren betekend dit dat deze op het bestaande dijktracé moeten wijken. Dit geldt ook voor een aantal treurwilgen op het nieuwe tracé. Voor de toekomst is het streven om zo veel als mogelijk het bestaande beeld te herstellen. Dit betekend een gedeeltelijke herplant van de populieren en de treurwilgen. Dit conform de normen zoals deze worden gesteld door het waterschap. Afbeelding 2.13 Huidige situatie 23
Beplantings Visie Lage Klompweg - februari 2015
telefoon e-mail internet +31 (0) 651 001 447 dennis@buro-lino.nl www.buro-lino.nl opdrachtgever Waternet status datum definitief februari 2015 auteur functie ing. Dennis Martens projectleider, ontwerper 25