4 NOVEMBER 2016 DON BOSCO DIGITAAL Nieuwsbrief met berichten van en voor de beweging rond Don Bosco Om even stil te staan Quote van Oliver Wendell Holmes bezinningstekst door Thomas Bruyland In de kleine dingen Laten we zien wie we echt zijn. Een vriendelijk woord Of een snauwend antwoord. Een eerlijke toegeving Of een ontwijkende uitvlucht. Een helpende hand Of een gebalde vuist. Een troostende schouder Of een hooghartige raadgeving. In vele kleine gebaren Maken we de grote wereld. 1
INHOUD WERELDNIEUWS Don Bosco Youth-net, Algemene Vergadering 2 Voorstelling van nieuwe strenna poster 4 NIEUWS VAN BIJ ONS Salesianen houden een consultatiedag 5 Provinciaal kampioenschap veldloop 7 Diakenwijding Toni Berek en Simon Edward Nongrum 8 Back to X-mos 10 10 Boekvoorstelling An Ethics of Mercy 11 Wijnegem in feest Zr. Maria Beirens viert 80 jaar Professie 12 Als woorden het leven heiligen 13 Animatorcursus herfst Jeugddienst Don Bosco 14 Veel gevierd 15 Kalender 16 WERELDNIEUWS Don Bosco Youth-net, Algemene Vergadering Turijn Door Fonny Grootjans Don Bosco Youth-net verzamelde op 13-16 oktober 2016 haar leden in Turijn voor haar Algemene Vergadering. De bakermat van Don Bosco gaf ons alvast heel wat inspiratie mee om vooruit te blikken naar de toekomst en nieuwe methodieken, projecten en acties op touw te zetten. De 17 partnerorganisaties van het netwerk werden dit keer vergezeld door twee gastorganisaties uit Albanië en Litouwen. De Don Bosco jeugdcentra uit Shköder (Alb) en Kaunas (Lit) konden proeven van het netwerk om misschien in de toekomst partner te worden. Zo zie je maar dat Don Bosco Youth-net steeds in beweging en evolutie is. Door vooruit te blikken en te evolueren zullen nog meer jongeren kunnen genieten van Europese mobiliteit en kwaliteitsvolle trainingen, seminaries, vrijwilligersprojecten en vrijwilligerswerk. 2
Door jongeren van internationale afkomst te vormen en hen samen te brengen willen we een levend voorbeeld zijn van tolerantie en wederzijds begrip voor culturen, mensen, godsdiensten De bakermat van Don Bosco gaf ons alvast heel wat inspiratie mee om vooruit te blikken naar de toekomst en nieuwe methodieken, projecten en acties op touw te zetten. Tijdens het vergaderen door konden we ook even genieten van de historiek van Valdocco. Een bezoek aan de Basilica Maria Ausiliatrice en de leefruimten van Don Bosco werkten inspirerend. Het bezoek werd afgesloten met een viering in de symbolische Pinardikapel. Pinardi, de plaats waar het Don Bosco jeugdwerk zijn doorstart kende en die ons 170 jaar na de vestiging ginds wederom samenbrengt. Het kan ons alleen maar inspireren om te blijven kiezen voor de (kwetsbare) jongeren in onze samenleving. De volgende bijeenkomst van de Algemene Vergadering zal doorgaan in München in maart 2017. Ook deze bijeenkomst is symbolisch want na 3 jaar voorzitterschap van Francesco Bagiolini, zal er een nieuwe president voor het netwerk worden verkozen. Ook Jeugddienst Don Bosco zal er als Vlaamse partner wederom vertegenwoordigd zijn. Wij kijken er alvast naar uit. 3
Voorstelling van de nieuwe strenna poster Rome Door ANS Wij zijn één familie. Elk thuis is een school van liefde en leven. De poster van de Strenna heeft als doel om door gebruik van beelden de kern van de booschap van de algemeen Oversten krachtig te communiceren naar de salesiaans Familie. De boodschap is dit jaar: Wij zijn één familie. Elk thuis is een school van liefde en leven. Het gezin is niet alleen een plaats van ontmoeting, maar is ook de basis voor onze opleiding, voor onze vorming in de richting van het goede leven. Het geeft ons een basis om moeilijkheden te overwinnen door respect en een open houding. De familie is samengesteld uit personen van verschillende leeftijdsgroepen, elk met hun unieke kwaliteiten, beperkingen en achtergrond. Zo is de hoort de dimensie van familie geen uitzondering voor de salesiaanse familie maar ze dient net als een fundament voor ons die zijn geïnspireerd door Don Bosco. Dit artikel is een korte samenvatting. Wie graag het hele artikel wil lezen kan dit via deze link: http://www.infoans.org 4
NIEUWS VAN BIJ ONS Salesianen houden een consultatiedag voor de keuze van een nieuwe provinciaal Vlaanderen Door Mark Den Haerynck Het bezoek Het bezoek van de regionaal-visitator heeft de laatste weken de salesianen al veel op pad doen gaan. En de econoom in de gemeenschap van Oud-Heverlee heeft het geweten want daar was the place to be voor al die bijeenkomsten met de directeurs, de salesiaanse familie, de ruime groep salesianen. De confraters uit Nederland kwamen van nog een eind verder maar waren die zaterdag 22/10 tijdig op de consultatiedag zonder de ellenlange files van de voorbije dagen. De 59 aanwezigen waren één en al oor wanneer de regionaal de betekenis verduidelijkte van de icoon met als opschrift waar is uw geloof? De icoon die Lionel Carbon schilderde is een afbeelding van de storm op het meer met angstige apostelen en Jezus die Petrus de hand reikt om niet ten prooi te vallen van de golven. Het is het beeld van het vertrouwen dat we als salesiaanse provincie moeten hebben omdat we er niet alleen voorstaan. Gods Geest reikt ons de hand om toekomst te geven aan het werk van Don Bosco in Vlaanderen en Nederland. Uitdagingen Het zesjarig mandaat van Mark Tips als provinciaal loopt op zijn einde en democratisch als we zijn, wordt een nieuwe provinciaal voorgedragen door de groep medebroeders van deze provincie. Opdat de heilige Geest ook zijn werk zou doen, wordt een consultatiedag gehouden en is een lied waar we bidden om bijstand van de Geest een gepaste start. Geest van wijsheid, Geest van raad hebben we gezongen in het gebedsmoment, en gebeden Wees onze gids. Leg woorden in onze mond die spreken van wijsheid. Met een inspirerend woord door de regionaal als ruggesteun gaf de uittredende provinciaal daarna een overzicht van zijn zesjarig beleid met aandacht voor de salesiaanse topics die zuurstof hebben gegeven. Een algemeen en twee provinciale kapittels waren kansen tot verdieping want de thema s waren uitdagend: Getuigen van evangelische radicaliteit en De toekomst daagt ons uit. 5
Het kiezen van een nieuwe provinciaal Het hoofddoel van de dag begon pas wanneer de grote groep zich daarna opdeelde in gespreksgroepen om te inventariseren wat de sterktes zijn van onze salesiaanse provincie en om bovendien de uitdagingen op te lijsten. Die inventarisatie moest de basis vormen om het profiel uit te tekenen waaraan de nieuwe provinciaal moet beantwoorden, het profiel van een übermensch dus. Toch ging de opdracht verder want iedereen kon drie namen noteren die hij wilde vooruitschuiven. Uit die peilstemming werden dan tien namen geprojecteerd, de tien kandidaten wiens naam het meest werd genoemd. Ten slotte bogen de hoofden zich over het eigen consultatieformulier om drie namen te noteren met de eigen voorkeur. Met een eucharistieviering werd deze consultatiedag afgesloten. Alles begon met God zongen we in groep en ook onze salesiaanse provincie begon ooit met God, Hij die geen andere handen heeft dan die van mensen, van u en mij. De nieuwe provinciaal moet beantwoorden, aan het profiel van een übermensch. 6
Provinciaal kampioenschap veldloop Don Bosco Haacht Door Bert Vander Linden Sport altijd een feest of zou het althans moeten zijn. Dit was het in elk geval op die zonovergoten woensdag einde oktober in Haasrode waar niet minder dan 1445 jongeren de eindmeet haalden in het provinciaal kampioenschap veldlopen. De gele lopers van Don Bosco Haacht vormden de grootste groep met niet minder dan 566 leerlingen: 242 uit de middenschool en 324 uit de bovenbouw. Proficiat! 7
Diakenwijding Toni Berek en Simon Edward Nongrum Oud-Heverlee, 29 oktober 2016 Door Wilfried Wambeke Na jarenlange voorbereiding was voor Toni Berek en Simon Edward Nongrum een grote dag aangebroken. Ze zouden vandaag door de handoplegging van de bisschop en het wijdingsgebed tot diaken gewijd worden. De hele dag werd hard gewerkt: in de kapel, in de feestzaal, in de keuken, om alles picobello in orde te krijgen voor de wijdingsplechtigheid en de daaropvolgende receptie. Toen het koor de laatste repetitie inzette, wisten we meteen dat het af zou zijn. Ruim een uur op voorhand begonnen de eerste mensen aan te komen. In de grote kapel van Oud-Heverlee stonden meer dan dubbel zoveel stoelen als gewoonlijk, en dat bleek ook nodig. Zoveel volk, en vooral ook zoveel jonge mensen: het was deugddoend voor de wijdelingen, die zich daardoor gedragen en gesteund wisten. Na de nuttige instructies van ceremoniarius Koen Timmermans kon de intredeprocessie aangevat worden: de misdienaars, een 40-tal concelebranten en Mgr. Bert Vanbuel, bisschop-emeritus van Kaga-Bandoro (Centraal-Afrikaanse Republiek) die zou voorgaan in deze wijdingsplechtigheid. In zijn homilie verwees de bisschop naar de treffende lezingen die Toni en Simon gekozen hadden: De lezingen spreken van geloof als geschenk van God, van wereldwijde verbondenheid en van gezonden zijn (missionaris). Hiermee werden Toni en Simon mooi getypeerd: als mannen van geloof, met een wereldwijde zending. Beide wijdelingen zijn namelijk als missionaris naar Europa gekomen (Toni uit Indonesië en Simon uit Indië) en behoren nu tot de salesiaanse provincie van Vlaanderen- Nederland. Als gezondenen, zo beklemtoonde Mgr. Bert, hebben we Jezus als kompas. Hij is het die Simon en Toni uitnodigt om Kerkmensen te zijn, in relatie met de geloofsgemeenschap en met de jongeren naar wie ze gezonden worden. Het is Jezus die hen 8
zegt: Vandaag vraag ik jullie om Don Bosco s hart en handen te zijn voor jonge en gewone mensen. Na de homilie hebben Toni en Simon plechtig beloofd dat zij de levenswijze die bij het diakenambt hoort tot de hunne willen maken: de dienstbaarheid, de verkondiging, het gebed en de dienst in de eucharistie. Tijdens de litanie van alle heiligen, op aangrijpende wijze gezongen door het koor, lagen Simon en Toni - als teken van totale overgave - plat ter aarde. Dan volgde de eigenlijke wijding: de handoplegging door de bisschop en het wijdingsgebed. De nieuwe diakens werden bekleed met de liturgische gewaden en ontvingen het evangelie dat ze zullen verkondigen. Daarna mochten ze hun dienst aan het altaar voor het eerst uitoefenen, en dat deden ze voortreffelijk. Hiermee werden Toni en Simon mooi getypeerd: als mannen van geloof, met een wereldwijde zending. Op het einde van de viering paste een woord van dank van de nieuwgewijde diakens. Ze dankten de bisschop, hun medebroeders, het koor dat zo prachtig gezongen had, de mensen die hen naar deze dag begeleid hebben, de stille werkers achter de schermen, alle aanwezigen in de viering, en vooral ook hun families die in Indië en Indonesië biddend met hen verbonden waren op dit uur. De hartelijke sfeer die voelbaar was in de wijdingsplechtigheid werd meegenomen naar de feestzaal waar de receptie plaatsvond. De keukenploeg had er alles aan gedaan om de aanwezigen te verwennen met de heerlijkste hapjes. Het is dan ook met grote dankbaarheid dat Toni en Simon terugblikken op hùn dag. Ondertussen hebben ze in Heverlee op een voortreffelijke wijze hun eerste homilie gehouden. Nu kunnen ze zich verder voorbereiden op hun priesterwijding die gepland staat op zaterdag 24 juni 2017 in Don Bosco St.-Denijs-Westrem. 9
Back to X-mos 10 Don Bosco Hechtel Door Dieter Verpoest Dat het een feesteditie zou worden, stond al vast nog vóór de eerste oud-leerling officieel op de hoogte gebracht werd. Met een 10 in de naam van het tweejaarlijks event kan het natuurlijk ook niet anders. Voor het eerst werd bespaard op het sturen van uitnodigingen via de post, waardoor honderden oud-leerlingen de voorbije weken en maanden uitgenodigd werden via mail en sociale media. Het resultaat mocht er meer dan zijn: deze tiende editie van Back to X-mos was een schot in de roos. Ruim vijfhonderd jonge oud-leerlingen zakten af naar de school waar ze een aantal jaar van hun leven doorbrachten. Zo n oud-leerlingenbijeenkomst is een ideale gelegenheid om bij te praten. Dat kon in de stemmig ingerichte sportzaal van de school. Er waren ook heel wat leerkrachten van de partij, die altijd heel benieuwd zijn naar wat hun oud-leerlingen op dit moment aan het doen zijn: Wat studeer jij nu? Werk je al? waren dan ook veelgestelde vragen. Er was natuurlijk ook plaats voor een alternatief programma. Wie dat wilde, kon de beentjes strekken in de aanpalende eetzaal van de derde graad en op geregelde tijdstippen kon men ook een rondleiding krijgen in de school. Dat laatste leverde heel wat verraste blikken op: op korte tijd kreeg de school een totale make-over die gesmaakt wordt, zeker ook door onze oud-leerlingen. Om 3 u. middernacht gingen de lichten onverbiddelijk terug aan en werd een einde gemaakt aan de tiende editie van dit oud-leerlingenfeest. De organisatoren wachtte nog een stevige opruim, maar de enthousiaste reacties van wie er bij was, zorgden ervoor dat er opnieuw energie getankt werd om dit feestje binnen twee jaar gewoon nog eens te organiseren! 10
Boekvoorstelling An Ethics of Mercy Leuven Door Roger Burggraeve Roger Burggraeve stelde woensdag 26 oktober zijn boek An Ethics of Mercy voor. Hier volgen enkele gedachten die klonken in zijn speech bij de voorstelling. Hoe het begon Het idee, of liever de noodzaak van een ethiek van barmhartigheid kwam tot stand in mijn educatieve-pastoraal werk met jongeren, in het salesiaanse jeugdpastoraal centrum Eigentijdse Jeugd in Brussel, tussen 1968 en 2005. 37 jaar heeft dit parallel gelopen met mijn academische opdracht in de moraaltheologie aan deze faculteit. In de jaren zestig (1965...), na het Vaticaans Concilie, werden we geconfronteerd met de groeiende kloof tussen de leer van de Kerk over seksualiteit en het gedrag en denken van de jongeren. We ontdekten al snel dat jongeren in hun verkenning van relaties en seksualiteit niet meer de katholieke paden volgden. We ontdekten al snel dat de leerstellige benadering, in een zeer abstracte en technische taal, niet meer werkten. Wat ik heb geleerd Ik leerde ook dat dit inductieve uitgangspunt noodzakelijk, maar nog steeds onvoldoende is. We bleven geloven in de christelijke idealen over liefde en seksualiteit, maar we ontdekten al snel dat de leerstellige benadering, in een zeer abstracte en technische taal, niet meer werkten. Daarom moesten we een andere taal hanteren... en met een andere blik naar liefde en seksualiteit kijken. De belangrijkste ontdekking was dat we niet alleen behoefte hebben aan een nieuwe visie van liefde en seksualiteit, maar ook van het menselijk handelen, het menselijk gedrag zelf. Daarom werd een groot deel van mijn wetenschappelijk onderzoek, onder invloed van de dialogische fenomenologie van Levinas (Marcel, Buber, Ricoeur, en anderen) gewijd aan reflectie op het menselijk handelen en de gevolgen voor ons begrip van de ethiek zelf. 11
Wijnegem in feest Zr. Maria Beirens viert 80 jaar Professie Wijnegem Door Lutgardis Craeynest In Wijnegem in het rusthuis bij de Zusters van Don Bosco, werd Allerheiligen heel speciaal gevierd, want Zr. Maria Beirens vierde bij ons haar 50 jaar Professie. Het zit zo. Op 1 november 1966 legden een veertigtal Reguliere Oblaten van de H. Benedictus hun geloften af als Dochter van Maria Hulp, als Zuster van Don Bosco. Zr. Maria was één van de hoofdverantwoordelijken die deze overstap bewust mee richting gegeven heeft. Die Congregatie had een huis in Tertre, één in Heverlee en één in Wijnegem. Na de splitsing van de Provincie in een Waalse en een Vlaamse Provincie in 1969, maakten Heverlee en Wijnegem vanzelfsprekend deel uit van de Vlaams- Nederlandse Provincie. Zr. Maria Beirens is de enige van die Congregatie die nog leeft. Ze telt dan ook 104 jaar. Toen ze bij ons aansloten had Zr. Maria al 30 jaar Professie op palmares staan. Dat maakt dat ze nu al 80 jaar leeft als religieuze. Tijdens de Eucharistieviering hebben we de Heer dank gebracht voor al die jaren van inzet van Zr. Maria voor kinderen en jongeren en omdat ze al die jaren geleefd heeft en leeft vanuit een overtuigde keuze voor God. We hernieuwden samen met haar onze religieuze geloften. En dit op Allerheiligen doen, verruimt en versterkt ons engagement. Na de Eucharistie wachtte heel de gemeenschap Zr. Maria op om haar te feliciteren. Terug in haar kamer werd ze overdonderd door de vele mooie en originele wenskaarten uit al de huizen van de Vlaamse Provincie. Ook uit Rome kwam een kaart met de wensen en handtekens van de Algemene Overste, zr. Yvonne, en van alle zusters van onze Hoofdraad. s Middags aan tafel kreeg Zr. Maria een ereplaats en werd ze in de bloemen gezet. Na de koffiepauze - na de rust en het rozenkransgebed - verzamelde de gemeenschap zich voor een Don Boscospel. En toen de kers op de taart: daar verscheen onze Proviciale Overste, zr. Hilde Uyttersprot, met een prachtige ruiker. Het Don Boscospel kreeg meteen een provinciale dimensie. Benedictus en Don Bosco zullen vanuit de hemel tevreden hebben neergezien onder de goedkeurende blikken van Maria Hulp en van Maria Domenica Mazzarello. 12
Als woorden het leven heiligen Heverlee Door Don Bosco Vorming & Animatie In het leven zijn er momenten die je niet zomaar wil laten voorbijgaan. Je staat er bij stil, reflecteert er over, probeert ze zoekend onder woorden te brengen en betekenis te geven. Zo krijgen die ervaringen diepgang en glans. Woorden hebben immers het vermogen de werkelijkheid om te toveren tot een heerlijke tuin, een veilige plek. Tot een oase van stilte of een heilige ruimte. Woorden kunnen zo wat onnoembaar is oproepen en dus toch weer benoemen. Piet Stienaers maakte op onze vraag een selectie uit zijn verzameling van teksten die hij de voorbije jaren bij allerlei gelegenheden schreef. Ze gaan over liefde, verbondenheid, gastvrijheid, de belofte van een nieuw jaar, de kracht van de verrijzenis. Het zijn mijmeringen bij een overlijden, gedachten over Kerstmis en over de kleine dagelijkse rituelen als aan tafel gaan, zegenen en verjaren. Soms komt God uitdrukkelijk aan bod. Meestal is hij eerder versluierd aanwezig, vertoeft Hij achter de woorden en onder de gedachten, wordt Hij vermoed en gesuggereerd. Zo verrast God ons telkens weer in ons dagelijkse leven. De kunstwerken van Hilda Vandersmissen, die zij speciaal voor dit boek schilderde, gaan in gesprek met de teksten en geven er een visuele interpretatie aan. GEGEVENS Formaat gesloten 150 x 210 mm Bladzijden 168 Volledig in kleur Kaft hard cover Kostprijs 15 Verschijningsdatum 1 december 2016 BESTELLEN Bestellen kan via mail of via de website Don Bosco Vorming & Animatie Don Boscolaan 15 3050 Oud-Heverlee Tel. 016/47 91 24 vormingenanimatie@donbosco.be www.donboscovorming-animatie.be 13
Animatorcursus herfst Jeugddienst Don Bosco Oud-Heverlee Door Glenn De Clerq Hipsters in de IKEA Coffeeshop: daarmee startte het verhaal van 42 cursisten op de animatorcursus van Jeugddienst Don Bosco. Samen spelen in elkaar steken, het perfectioniseren van de perfecte schuimlaag op de animatie en nog zoveel andere aspecten die aan bod kwamen! Uiteraard moest er gehouden worden aan enkele regels, waren er bij iedereen wat kopzorgen en hadden de cursisten af en toe eens een schouderklopje nodig. Maar op het einde van de week waren het allemaal geleerde hipsters, klaar voor de buitenwereld! #RIPDAAN #GlennIsHerrezen 14
Veel gevierd Boortmeerbeek Door Cor Anthonissen De overgang van oktober-, missiemaand, naar november waarin onze overledenen een ereplaats krijgen, was vol van activiteiten. Er waren de laatste berichten aan onze 50 missionarissen. Het zoveelste vertrek van Leo Panhuysen naar Rwanda. Verder vertrekt op 8 december Camiel terug naar Rwanda en de laatste missionaris nog met verlof, Gerard Blesgraaf, vertrekt een week later terug naar Kontnu, in Noord-Benin. We hebben ook meegevierd met de diakenwijding en de provinciale bezinningsdagen. Daarnaast hebben we de begraafplaats in Hever op orde gebracht. In huis hebben we het hoogfeest van Allerheiligen waardig gevierd, en daarna ook onze overleden medebroeders herdacht, die van onze gemeenschap en onze missionarissen en medebroeders uit onze andere Vlaamse huizen. Al verscheidene keren schilden medebroeders een deel van de rijke appeloogst... De appelmoes wordt aan tafel zo gegeerd. 15
KALENDER WAT TE DOEN? WAAR IS HET TE DOEN? Donderdag 3 NOVEMBER Sacraal moment 19.00 uur Don Bosco Experience Groot-Bijgaarden Film-Avond: Malala Don Bosco Experience Groot-Bijgaarden Zaterdag 5 NOVEMBER ZDB: Permanente vorming Mgr. Bonny Wijnegem Eetavond Jeugddienst Don Bosco Oud-Heverlee Donderdag 10 NOVEMBER Oud-leerlingenavond Don Bosco Hoboken 16