Vrijheid als opdracht

EH MAGAZINE 2014 37.06 Vrijheid als opdracht DUBBELINTERVIEW Christelijke vorming in het onderwijs FINANCIËN Het 37 e Basisjaar in beeld SYMPOSIUM Religie natuurlijk!

[ Advertenties ] Donatus verzekert vertrouwd Donatus verzekert kerkgebouwen en wat daar bij hoort, zoals ruimtes voor kinderopvang, doopvonten, kanselbijbels en orgels. Donatus is een betrokken specialist. Klein genoeg om u persoonlijk van dienst te zijn. Groot genoeg om uw verzekeringsbelangen aan toe te vertrouwen. Samen met u zorgen we ervoor dat wat waardevol is, behouden blijft voor onze kinderen en hun kinderen en hun kinderen www.donatus.nl tel. 073-5221700 To teach is to touch a heart Heb jij iets met onderwijs of opvoeding? Kom dan naar Driestar hogeschool. Bij ons krijg je een topopleiding, waarbij we putten uit de Bron en jou stimuleren je talenten te ontwikkelen. Je leert je vak als geen ander verstaan!b jij educatief Benieuwd naar onze hogeschool? Bekijk dan vooral eens het filmpje op www.driestar-hogeschool.nl.

INHOUD 3 4 IN HEMELSNAAM 6 10 SYMPOSIUM: 12 Religie natuurlijk 15 STUDENTEN 17 ACTIE 20 @EHAmersfoort @TijsvandenBrink Vanavond #KvdB: een debat over de vraag of geloven in God achterhaald is. Ja, zegt filosoof Herman Philipse. Nee, zegt theoloog @StefanPaas. @StefanPaas Op 4 april a.s. EH-symposium Religie natuurlijk! met @pietervanosnrc @RikPeels, mijzelf, over #godbewijzen. WAARHEID ALS OPDRACHT @ElsJvanDijk De tour met de hunkerende generatie gaat vanavond weer van start! Eerste pleisterplaats: Poortkerk in Veenendaal. @Fleurtjeeevs Op naar het @IchthusCollege om de @EHAmersfoort eens even flink te promoten. CHRISTELIJKE VORMING IN HET ONDERWIJS BOEKJAAR 2012/2013 zichtbaar EH @refoweb @ElsJvanDijk van @EHAmersfoort: Je zelfbeeld en mensbeeld heeft alles te maken met je Godsbeeld en kennis van Hem @ElsJvanDijk De nieuwe Trajectstudenten vanochtend uitgedaagd om niet langer hun gevoel als uitgangspunt van hun bestaan te nemen, maar de genade van God EH-Magazine is een uitgave van de Evangelische Hogeschool (EH) te Amersfoort. De EH is een stichting die ten doel heeft de bevordering van hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, onderworpen aan de Heilige Schrift tot eer van God. Bestuur: Voorzitter: Drs. H.J. van Rhee (Nieuwer ter Aa) Penningmeester: Dhr. M. van der Linden AA, Hasselt Secretaris: Mw. drs. M. Buijs-Wilts (Leusden) Mr. H. Abbink (Rosendaal) Mw. drs. W. de Jong (Gouda) Drs. J. Messelink (Kampen) Ir. R. Reedeker (Veenendaal) Drs. M. Visch (Zwolle) Directie: Drs. E.J. van Dijk Redactie: G.M. Bijkerk, A.J. Dekker en O. Visser Vormgeving: WWW.IDD.NU Overname van teksten mag alleen met toestemming van de redactie en onder bronvermelding. Raad van Advies: Drs. G.J.A. Toonen (Sommelsdijk) Drs. L. van Hoorn (Hoevelaken) Dr. R.J.A. Doornenbal (Ede) Prof. dr. R. Kuiper (Barneveld) Dr. H.A. Bakker (Ede) Dr. C.P. Polderman (Middelburg) Drs. H.R. Schaafsma (Kampen) Ing. E. de Kam (Driebergen) Dhr. A. Lock (Amersfoort) Drs. G.J.M. Segers (Hoogland) Dhr. J.H. Slot (Amersfoort) Evangelische Hogeschool Postbus 957 3800 AZ Amersfoort bezoekadres: Drentsestraat 1 Tel. (033) 4604000 Fax (033) 4604009 E-mail: info@eh.nl www.eh.nl Adreswijzigingen: via www.eh.nl Advertenties: info@eh.nl De EH is ongesubsidieerd en volledig afhankelijk van giften. IBAN voor giften: NL40 ABNA 0448 3610 00 t.n.v. EH Amersfoort. EH-Magazine, jaargang 37 nummer 6 ISSN: 2213-199x Zie youtube.nl/ehamersfoort volg ons ook via facebook.com/evangelische.hogeschool @

EH MAGAZINE 2014 37.06 4 ENTREE door drs. Els J. van Dijk In hemels wees niet bang om onzin Wat is dat eigenlijk, onzin? Alles wat volgens de wetten der logica of het gezond verstand niet waar kan zijn, wordt geschaard onder de categorie onzin, nonsens, flauwekul. Maar dat klopt niet. Niet alleen wat past binnen de navolgbaarheid van de rede is waar en waardevol. Er is zoveel meer tussen hemel en aarde. In de Bijbel lees ik over de dwaasheid van het evangelie en over een onzichtbare werkelijkheid die reëler is dan dat wat ik met mijn zintuigen waarneem. Wetenschap wil echter objectief en neutraal zijn en met uitspraken komen die universeel zijn. Daarom moeten persoonlijke waarden, gevoelens en overtuigingen zoveel mogelijk geparkeerd en buiten beschouwing gelaten worden bij het bedrijven van wetenschap. Het is ook daarom dat wetenschap slechts een verklaring geeft van een deel van de werkelijkheid. Wetenschap kan bijvoorbeeld uitleggen hoe onze hersenen werken, maar ons nooit vertellen wie wij zijn. Wittgenstein, een bekend filosoof, beweerde lang geleden al dat als alle wetenschappelijke vragen beantwoord zullen zijn, de levensvragen onverminderd blijven bestaan. Oftewel: er bestaat een spanningsveld tussen wetenschap en geloof en dat uit zich ook in communiceren op verschillend niveau. Vanuit de ratio, de techniek en de wetenschap wordt de werkelijkheid anders benaderd dan vanuit ziels- en betrekkingsniveau. Daarom botst het rationele van het verstand soms op het relationele van het geloof en van menselijke verhoudingen. Scherper geformuleerd: de menselijke geest kan gevaarlijk verdund worden door het rationalisme van verklaringen. Bij het rationalisme is er geen sprake van verbeeldingskracht, van waarden, van ontroering, van God. En dan gaat het botsen als er gesproken wordt met iemand die op zielsniveau opereert aangezien de beleving van de werkelijkheid compleet van elkaar verschilt. Een prachtig voorbeeld daarvan kwam ik tegen in een van de boekjes van de pedagoog Wim ter Horst. Hij schetst daarin een verliefd stel im wunderschönen Monat Mai. Ze wandelen hand in hand aan een bosrand met uitzicht op licht glooiende weiden en akkers. Ze zien een mooie zonsondergang, vogels fluiten in de boomtoppen en een roedel reeën is uit het bos gekomen om op de akker te foerageren. En door alles heel intens in zich op te nemen, weet de jonge vrouw zich even heel dicht bij zichzelf, bij haar vriend, bij Alles. Ze fluistert bewogen: Kijk toch eens! En hij, net iets te luid: Wat dan? Ssst, alles. Die zachtgekleurde lucht O, zegt hij, (nu veel te hard) bedoel je dat? Dat is gewoon een Cirrostratusbewolking. Hoogte zesduizend meter. En hij begrijpt er niets van dat zij vervolgens zijn hand loslaat, naar huis wil en dat ze nota bene zegt dat hij de betovering heeft verbroken. Ze krijgen ruzie en zij wil die avond lichamelijk niet meer intiem worden. Hij snapt het echt niet. En daarom gaat hij op zoek naar lectuur over conflictbeheersing Peterson noemt in een van zijn boeken dat onze geest twee functies heeft, namelijk verbeelding en verklaring en die twee zijn bedoeld om met elkaar samen te werken. Daar is heel veel over te zeggen, maar laat ik mij beperken tot het volgende. Verklaring houdt ons met beide benen op de grond; verbeelding brengt ons hoofd in de wolken. Verklaring brengt ons in het gareel; verbeelding slingert ons in het mysterie. Verklaring reduceert het leven tot wat verstandelijk navolgbaar is; verbeelding vergroot het leven tot ongekende vergezichten. Dat zien

ENTREE 5 naam, te zeggen. Drs. Els J. van Dijk is directeur van de EH. Volg haar op twitter via @ElsJvanDijk. we terug in het evangelie waarin alles voortkomt uit en afhangt van hetgeen we niet kunnen zien, en ontwikkeld wordt tot iets wat we wel kunnen zien. Verbeelding en verklaring kunnen niet zonder elkaar. Kijk maar naar Jona als hij zit te mokken en te nukken onder wat een dag ervoor nog een wonderboom was. Waarom zag Jona geen genade en verlossing in Ninevé? Het enige wat hij zag was een stad vol zondaars, die door zijn profetie ten ondergang gedoemd was. Waarom zag hij geen barmhartigheid en genade en verlossing? Jona was bezig met verklaren en niet met verbeelden. Hij communiceert wel, maar verbindt niet. Jona maakt ruzie met God omdat hij overrompeld is door genade. Daarom zegt God tegen de pruilende en mokkende Jona: Als jij al verdriet hebt om die wonderboom, waar jij geen enkele moeite voor hebt hoeven doen en die jij niet hebt laten groeien, een plant die in één nacht opkwam en in één nacht verging, zou ik dan geen verdriet hebben om Ninevé, die grote stad, waar meer dan honderdtwintigduizend mensen wonen die het verschil tussen links en rechts niet eens kennen, en dan nog al die dieren? Jona heeft deze berisping nodig om meegenomen te worden in de immense wereld van Gods genade. In onze tijd blijven mensen door de enorme gebrokenheid maar al te snel steken in de eenzijdigheid van de verklaring en zij missen daardoor perspectief in hun leven. In een college probeerde ik bijvoorbeeld studenten mee te nemen in verlangen naar een betere wereld van vrede en gerechtigheid en de verantwoordelijkheid die wij daar zelf voor hebben, zoals Jezus ons duidelijk maakt in de Bergrede. Ik stelde de vraag in hoeverre ons leven van perspectief zou veranderen als we ons aan het begin van elke dag de gedachte van Psalm 118 te binnen brengen: Dit is de dag die de Heer gemaakt heeft! Laten wij juichen en ons daarover verheugen! Voor een aantal studenten was dit een prikkelende gedachte maar voor anderen was dit dwaasheid, onzin. En ik dacht: Wat is er beschadigd in het leven van jonge mensen als elke dag het leven zien als een Godsgeschenk overdreven en onmogelijk geacht wordt? De werkelijkheid van deze wereld en de verklaring die we daarvoor hebben lijkt soms meer impact te hebben dan de dwaasheid van het evangelie en de verbeelding van Gods vergezichten. Maar, zegt Bonhoeffer, het transcendente is niet oneindig ver, niets is méér nabij. Daarom is meer dan ooit noodzakelijk dat we doorgaan met ons werk. Niet de gebrokenheid heeft het laatste woord, maar Gods herscheppende werk. Het is mijn diepe wens dat wat we hier op school doen, eraan mag bijdragen dat al onze studenten en allen die bij ons werk betrokken zijn meegenomen worden in de immense wereld van Gods genade. Ik sluit af met een citaat van C.S. Lewis: Als ik in mijzelf een verlangen aantref dat door niets ter wereld bevredigd kan worden, dan is de waarschijnlijkste verklaring daarvoor dat ik voor een andere wereld bestemd ben. Ik hoop dat Gods Geest dit verlangen voortdurend bij ons en onze studenten opwekt! Twijfel nooit aan de waarheid van dat wat je niet begrijpt, want de wereld is vol wonderen. En twijfel vooral nooit aan de waarheid die alle begrip te boven gaat en die wonderlijker is dan alle wonderen, dat niets ons op de lange duur, zelfs de wereld niet, zelfs wij zelf niet, voorgoed kan scheiden van die uiterste en diepste liefde die glanst in onze schemering als een parel, als een gezicht. (Frederick Buechner)

EH MAGAZINE 2014 37.06 6 INTERVIEW door Gerard M. Bijkerk Rens Rottier: Voorzitter van het College van Bestuur van Driestar Educatief in Gouda Christelijke vorming in het onderwijs: de vanzelfsprekendheid voorbij

INTERVIEW 7 In het onderwijs is al jaren van alles aan de hand. Leerlingen lopen grote hiaten op in hun basiskennis en vervolgens wordt de oplossing gezocht in de instrumentalisering en functionalisering van het onderwijs. De overheid dringt steeds meer aan op opbrengstgericht werken en scholen worden steeds meer afgerekend op resultaten. Onderwijs lijkt steeds meer te reduceren tot kennisoverdracht. Voor de vormende aspecten van het onderwijs, de persoonlijke, geestelijke en dus identiteitsgevoelige toerusting, lijkt steeds minder ruimte te zijn. Gerard Toonen (bestuurder bij De Passie scholen) en Rens Rottier (Voorzitter College van Bestuur van Driestar Educatie) constateren: christelijke vorming in het onderwijs de vanzelfsprekendheid voorbij. Welke ruimte krijgt u van de overheid voor de vorming van de christelijke identiteit? Toonen: Zowel vanuit de financiering van de overheid, de onderwijsinspectie en als vanuit de lokale overheid voor wat betreft huisvesting van onze scholen, ervaren wij de begeleiding en advies als heel positief. De inspectie gaat over de kwaliteit van het onderwijs en de resultaten en daar komt ons onderwijs heel goed mee voor de dag. Wij, als gezamenlijk christelijk onderwijs, moeten laten zien dat wij het beste onderwijs leveren wat mogelijk is en zelfbewust voor de dag komen met onze identiteit. Dat moeten we niet geïsoleerd en verzuild doen, maar in gezamenlijkheid. Rottier: Kritische opmerkingen zijn hierover ook te maken. De overheid economiseert het onderwijs en dat is een bedreiging. Ons kabinet is liberaal-seculier en voert een sterk economisch gedreven beleid. Om als kennisland aan de top te blijven, zet het dominant in op kennis. Maar binnen die kennis ligt vooral de focus op wat er economisch gezien toe doet; de vaardigheden op rekenen, taal, wiskunde, Engels. Er is weinig begrip en oog voor brede, persoonlijke vorming te bespeuren. Dat roept gelukkig wel meer en meer tegenstemmen op. Er wordt zoveel getoetst dat je van een weeg- en meetcultuur in het onderwijs moet spreken. Men wil uitdrukkelijk de kwaliteit in de vingers krijgen en stuurt daarom heel sterk aan op resultaten en opbrengsten. In plaats van de veel gehoorde deregulering komen er inhoudelijk juist meer regels bij. Dat is geen positieve trend, want dat tast de autonomie van het onderwijs aan. De vrijheid van onderwijs mag geen gevaar lopen door overheidsbemoeienis met de interne aangelegenheden. Dit beleid leidt tot verschraling, dat scholen steeds meer hetzelfde zullen worden. Dat is geen wenselijke overheidsinvloed. Verschil maken op identiteit, vanuit een zelfbewustzijn waar we als christenen voor staan.

EH MAGAZINE 2014 37.06 8 Hoe moet volgens u de kwaliteit bewaakt worden? Toonen: Als christelijke scholen zijn we terecht beducht voor inbreuk op identiteitsvorming. Maar kwaliteit is nodig en we doen zelf ook mee met die meetcultuur. We doen graag mee met de test voor de excellente school en werken ook opbrengst gericht. Dat zijn we ook aan onze stand verplicht. Maar toch liggen hier ook kansen. Er zou een sterke beweging op gang moeten komen over de zuilen heen zoals de Evangelische Hogeschool dat doet: verschil maken op identiteit, vanuit een zelfbewustzijn waar we als christenen voor staan. Rottier: De vraag is Hoe kijk je naar onderwijs? Kwaliteit en opbrengst is één aspect. Maar mag niet het één en al worden. Staatsecretaris Dekker vindt dat elke euro die hij in het onderwijs stopt ook euro s moet opbrengen. Dan wordt onderwijs een transactie. Maar dat is het niet; onderwijs is een transformatie. Net als alle basale waarden is dat nooit in euro s uit te drukken. Met identiteit, maar ook met democratie. Als je dat niet begrijpt, levert dat een schade op lange termijn die niet in geld is uit te drukken. Prachtige voorbeelden van jongeren die uit geloof leven en dat uitdragen. Welke gevolgen heeft het overaccent van opbrengstgericht onderwijs? Rottier: Zoals men het onderwijs beoordeelt,gaan de mensen zich ook gedragen. Kijk naar het gebruik van de citotoets die men nu pas in april of mei wil. Wat is het argument? Na de citotoets zijn we niet meer gemotiveerd om te leren! De toets is einddoel geworden; we leren voor de toets. En als die voorbij is stoppen we met leren. De toets moet een middel zijn voor de docent om te zien of het onderwijs goed is gegeven of dat hij het beter moet gaan doen. Toonen: Klopt. Ouders gaan daar soms helemaal in mee. Zij zijn helemaal in de stress of hun kind het wel haalt! Met ouders gaan we daarom ook steeds in gesprek over wat kwaliteit en opbrengst is. Wat levert het onderwijs op als je kijkt naar geestelijke vorming en identiteit. Gaan we daar als ouders ook voor? Wat is het belang van persoonlijke christelijke vorming? Rottier: Die is heel groot. Om het belang daarvan hebben we op Driestar Educatief gekozen voor een stevige leerlijn persoonlijke vorming. Dat komt naast de pedagogisch-didactische en de vakinhoudelijke leerlijn en het werken in een team. Dat is een bewuste keuze. Op rekenen en taal wordt terecht stringent getoetst, maar er mag niet getornd worden aan de aandacht voor `Wat zijn nu mijn waarden en hoe sta ik als christendocent voor mijn klas en in de maatschappij. Daarmee profileer je je als christelijke hbo. Uniek karakter van christelijk onderwijs Rottier: Onze gemeenschappelijk achterban is de morele eigenaar van ons christelijk onderwijs. Haar idealen worden in onze handen gelegd om die in het onderwijs te verwezenlijken. We spannen ons dan ook in als bestuur om dat uit te blijven leggen naar de achterban. Onze studenten zijn namelijk geen klanten en de cito is niet de hoogste norm. Toonen: Het gevaar is dat de achterban zich als consument gaat gedragen. Dat past ons christenen niet, omdat we een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben als gemeenschap. Die uitdaging moeten we vasthouden en bevorderen. We moeten een toetsingskader ontwikkelen die heel veel ruimte biedt aan de christelijke vormingsidealen en dat laten zien aan de buitenwereld. Die kansen moet je bewust zoeken en je moet niet bang zijn die kansen echt te pakken. Als wij als christelijk onderwijs niet voldoende zichtbaar zijn, bevorderen we verwrongen beelden. Dat is geen intolerantie van de samenleving, maar onbekend maakt onbemind. Dan hebben we dat aan onszelf te danken. Rottier: Klopt zo doen wij dat nu ook met de gemeente Gouda: we treden naar buiten en zijn heel open over onze waarden en normen. En dat wordt gewaardeerd. Toonen: Ik zie bij de leerlingen van de Passie overigens dat ze ook zelf in persoonlijke relaties die confrontaties met de samenleving aangaan over geloof en waarden. Daar liggen naar leeftijdgenoten ook geweldige kansen. Verandering van de leerling Toonen: In de loop van de tijd heb ik ze zien veranderen naar de on-line leerling van nu: de netwerkleerling die helemaal thuis is op sociale media en vluchtig leeft. Er is veel eenzaamheid onder jongeren. Veel gezins- en persoonsproblematiek. Daar moeten we oog voor hebben om die nood te lenigen. Terecht dat Els van Dijk in haar boekje De hunkerende generatie een appel doet richting opvoeders. Tegelijk zien we ook prachtige voorbeelden van jongeren die uit geloof leven en dat uitdragen, trots zijn op hun christelijke school omdat ze daar zichzelf mogen zijn en gevoed worden in hun geloof. Rottier: Opvallend voor mij is hoe jongeren in

INTERVIEW 9 Gerard Toonen: Bestuurder Passie Scholen en als lid Raad van advies betrokken bij de Evangelische Hogeschool Het zou ons gezamenlijk ideaal als opvoeders moeten zijn onze jongeren een goede basis mee te geven voor al dat geweld dat over hen heen komt. verschillende werelden kunnen leven: betrokken christenjongeren die moeiteloos over kunnen schakelen naar bedenkelijke vormen van vrije tijdsbesteding. Hoe kan dat? Tegelijk vechten ze met persoonlijke problematieken en keuzestress. In dat opzicht zie ik beslist de toegevoegde waarde van het EH-Basisjaar. Het is belangrijk dat jongeren voor zo n tussenjaar kiezen. Mijn opvatting is dat de basis van een persoon zijn karakter is. Als die basis niet goed is, wordt hij nooit een goede leraar. Mijn eigen dochter Anne heeft de EH gedaan. Ze heeft er veel geleerd in diverse aspecten: in persoonlijke vorming en het staan in de wereld, het omgaan met diversiteit aan opvattingen. Ze heeft geleerd waar ze voor staat en kan geworteld in haar eigen identiteit het gesprek aangaan met mensen die een andere mening zijn toegedaan en dat respecteren. Dat is waardevol voor je staan in de maatschappij. Bij ons in Gouda is de diversiteit op de PABO minder breed. Maar het is ook onze bedoeling dat onze studenten leren in hun opleiding: niet alleen je eigen standpunt kunnen verdedigen maar ook kunnen luisteren naar elkaar. Vanuit de reformatorische hoek wordt soms kritisch gekeken naar het evangelisch karakter van de EH, maar die persoonlijke vorming die de EH aan haar studenten biedt, vind ik zeer waardevol. Welk belang ziet u voor de EH tussen uw beide onderwijsinstellingen in? Toonen: Vanuit mijn positie in de Raad van Advies van de EH kijk ik nu ook mee in de keuken van de EH. Zo n uitgebreide en toegespitste aandacht van een full-time vormingsprogramma heeft voor veel jongeren een toegevoegde waarde. Juist in de leeftijdsfase tussen middelbare school en het vervolg aan hbo of universiteit. Ik begrijp dat niet iedere jongere daarvoor zal kiezen als ze hun bestemming al weten. Als Passie doen wij heel veel aan christelijke vorming in ons onderwijs. Maar wat de EH doet, kan door afstemming met ons en andere onderwijsvormen een mooie eenheid vormen tot een doorgaande leerlijn. Rottier: We moeten het onderwijsaanbod van de EH niet alleen bekijken vanuit de behoefte van een leerling op dat moment. Zij weten nog niet wat hen te wachten staat als ze naar een seculiere universiteit gaan. Dat valt niet mee. Zij onderkennen vaak nog niet hun eigen kwetsbaarheid ten aanzien van die wetenschap en cultuur. Het zou ons gezamenlijk ideaal als opvoeders moeten zijn onze jongeren een goede basis mee te geven voor al dat geweld dat over hen heen komt. We zouden die extra vorming voor onze jongeren ervoor over moeten hebben tegen de economische trends in. Een brede en academische vorming is goed voor onze jongeren en ook goed voor onze gemeenschap. Dat moeten we met elkaar overdenken. Jong volwassenen hebben behoefte aan vorming. Vanuit onze gemeenschap moeten we dat blijven bieden. Niet versnipperd in de verschillende richtingen. Maar ruimte bieden aan de veelkleurigheid van onze achterban. Juist die uitwisseling kan veel voor jongeren betekenen voor het staan als christen in hun vak en in de maatschappij.

EH MAGAZINE 2014 37.06 10 SYMPOSIUM [ Advertenties ] SYMPOSIUM: 4 april 2014 Religie natuurlijk! Over argumenten voor en tegen geloven Veel wetenschappers beschouwen gelovigen geringschattend. Zij zijn er namelijk van overtuigd dat geen enkele waarheid absoluut is en zij zijn altijd op zoek naar meer kennis. Rob Wijnberg (filosoof en publicist) zegt daarover: Kijk maar naar mensen die orthodox geloven of op andere wijze overtuigd zijn van hun levenswijze. Dat zijn altijd de mensen die het snelst gekwetst, beledigd of bang zijn. Ze kunnen niet tegen kritiek of tegenstand. Het zijn niet wetenschappers. Weer anderen zijn toch wel nieuwsgierig naar wat gelovige mensen beweegt, maar zij missen veelal goede informatie. Daarom schreven prof. dr. Stefan Paas (hoogleraar theologie) en dr. Rik Peels (filosoof, postdoc) het boek God bewijzen. Argumenten voor en tegen geloven. Daarmee willen zij het ontwrichte gesprek over religie een nieuwe impuls geven door nuchter en rationeel uit te leggen wat er redelijk is aan gelovig zijn. Zij beweren dat religieus besef niet een product van indoctrinatie is, maar tot de normaalste zaken van de wereld behoort. Als wetenschappelijk onderzoek iets duidelijk maakt, dan is het dat atheïsme de afwijking is en geloof de normaalstand van het menselijk leven. Beide auteurs spreken op het symposium. Als co-referent treedt drs. Pieter van Os op (redacteur van NRC Handelsblad) die het geloof van zijn vaderen heeft verlaten. Datum en tijd: vrijdag 4 april 2014, 14.00-17.00 uur Locatie: Kerkelijk Centrum De Brug te Amersfoort Sprekers: prof. dr. Stefan Paas, dr. Rik Peels en drs. Pieter van Os Dagvoorzitter: Andries Knevel Toegang: 15,00 (studenten 10,00, oud EH-studenten 5,00) Aanmelding via www.eh.nl/symposium

[ Advertenties ] Aan het werk met het Evangelie 6 maart 2014 OPEN DAG! TU Kampen. Verbindt Bijbel en leven. Nieuwsgierig naar jouw mogelijk heden in Kampen? Loop een dag mee of bezoek een open dag! Studeren in Kampen: Meer informatie of aanmelding: pr@tukampen.nl of (038) 447 17 10. @TUKampen www.facebook.com/tukampen Broederweg 15 8261 GS Kampen www.tukampen.nl NIK RIPKEN HET DWAZE VAN GOD Hoe geloof overleeft in tijden van vervolging Kun je nog geloven dat Christus alle macht heeft, als je je gelovige vrienden de marteldood ziet sterven? Is het écht zo dat we in Hem meer dan overwinnaars zijn in alle omstandigheden? Hoe overleeft geloof in tijden van vervolging? Hoe kan geloof opbloeien in omstandigheden waarin het lijkt te worden overwoekerd door zonde en hopeloosheid? Luister mee als Nik het verhaal vertelt van al die gelovigen die hem opnieuw leerden wandelen met Jezus. Geloven kan dwaasheid lijken in een wereld die zo vijandig is. En we leven waarschijnlijk liever in een wereld zonder vervolging. Maar de grote vraag voor iedere christen is: hoe reëel is God in mijn leven? Ken ik werkelijk de diepe vreugde van een leven met Hem? Ken ik Hem echt, en heel persoonlijk? Kennen we de diepe rijkdom van de dwaasheid van het geloof? Lees en ontdek de waarheid van wat Paulus schrijft in 1 Korintiers 1:25 het dwaze van God is wijzer dan de mensen en het zwakke van God is sterker dan de mensen. 15, 95 Paperback, 288 pag, ISBN: 978-90-5999-047-0 w w w. g i d e o n b o e k e n. n l Gideonboeken zijn te koop bij de (christelijke) boekwinkel en bij Uitgeverij Gideon Uitgeverij Gideon, Dorpsweg 3, 4223 NA, Hoornaar 0183-581696 info@gideonboeken.nl www.gideonboeken.nl GIDEON

EH MAGAZINE 2014 37.06 12 FINANCIËN door Arjan Dekker Boekjaar 2012/2013 Arjan Dekker is manager Algemene zaken van de EH In dit magazine geven wij jaarlijks een verkort verslag van de financiële situatie van het afgelopen jaar. De accountant heeft de boeken over het afgelopen boekjaar 2012/2013 gecontroleerd en in orde bevonden. Graag geven wij u hierbij een overzicht van de inkomsten en de uitgaven, de balans per 30 juni 2013 en een korte toelichting op de cijfers. Overzicht Exploitatie 2012/2013 Balans Inkomsten Opbrengst eigen fondswerving 1.173.091 73% Opbrengst verhuur en acties 44.810 3% Opbrengst Cursussen 30.494 2% Collegegelden EH-Basisjaar 252.518 16% Collegegelden EH-Traject 101.105 6% Totaal 1.602.018 Activa Materiele vaste activa 630.080 Financiele vaste activa 109.508 + 739.588 Vorderingen en overlopende Activa 231.373 Liquide middelen 647.590 2% 16% 3% 6% 73% 6% 4% 10% 7% Uitgaven Onderwijs 1.162.725 73% Voorlichting 115.486 7% Fondsenwerving 158.308 10% Beheer & Administratie 97.280 6% Resultaat 68.219 4% Totaal 1.602.018 73% Totaal 1.618.551 Passiva Reserves Continuïteitsreserve 308.465 Reserve Vervanging Activa 739.588 + 1.048.053 Fondsen Studiefonds 98.749 Fonds bevordering Onderwijs 141.622 + 240.371 1.220.204 Voorzieningen 163.340 Langlopende schulden 19.117 Kortlopende schulden 147.670 Totaal 1.618.551

13 Dat we vanaf onze oprichting geen subsidie van de overheid ontvangen zou genoegzaam bekend moeten zijn. Toch gebeurt het ons nog regelmatig dat die mededeling leidt tot verbazing. Voor veel mensen is het nog steeds een verrassing dat de EH zonder enige vorm van overheidssteun al 37 jaar haar werk doet. En dat is toch de realiteit waarbinnen we dit werk mogen doen. Misschien mogen we u daarom vragen om de EH nog eens onder de aandacht te brengen van mensen uit uw omgeving die net als u de vorming en de toerusting van christenjongeren een warm hart toedragen? Het werk van de EH blijft alleen mogelijk door de giften die we van u ontvangen. Wij prijzen ons gelukkig met een trouwe achterban die, ook in economisch moeilijkere tijden, de verantwoordelijkheid voor het toerusten van jongeren ervaart en dat ook vertaalt in het financieel ondersteunen van dit belangrijke werk. De begroting voor dit boekjaar sloot met een verwacht tekort van 99.000.,- Uiteindelijk konden we het jaar afsluiten met een positief resultaat van 68.000,-. Daar zijn we diep van onder de indruk en we willen u vanaf deze plaats hartelijk dank zeggen voor deze steun. Toch is een kanttekening op zijn plaats. Uit een nadere analyse van de cijfers blijkt dat dit resultaat voornamelijk veroorzaakt werd door een aantal nalatenschappen die we mochten ontvangen. Zonder deze extra en niet begrote inkomsten had het financiële plaatje er echt anders uitgezien. Onderstaand daarom een korte toelichting. Inkomsten uit fondsenwerving De particuliere giften daalden dit jaar met maar liefst 16% ten opzichte van vorig jaar, tot een bedrag van 435.000,-. Ruim 80.000,- minder dan we begroot hadden. De collecteopbrengsten uit de kerken gaven hetzelfde beeld te zien. In totaal ontvingen we van zo n 260 gemeenten een bijdrage voor ons werk, maar met een totaalbedrag van 82.000,- bleven we hier ruim onder de begroting. Ook de bedrijfsgiften bleven enigszins achter. Een daling van 8% gaf uiteindelijk een opbrengst van 146.000,- uit het bedrijfsleven. Zoals hierboven al werd gememoreerd kon door een hoge opbrengst uit nalatenschappen (ruim 300.000,-) dit jaar toch met een positief resultaat worden afgesloten. Het mag echter duidelijk zijn dat voor een structurele gezonde financiële situatie verdere groei van ons donateursbestand beslist noodzakelijk is. U kunt ons daarbij helpen. Misschien wilt u in uw directe omgeving (familie, uw gemeente, bevriende bedrijven) het werk van de EH aanbevelen? Optimaal gebruik Fondsenwerving kost helaas geld. We doen onze uiterste best om de kosten zo laag mogelijk te houden. Het bedrag aan bestedingen voor fondsenwerving wordt bij goede doelen veelal uitgedrukt in een percentage van de totale baten uit fondswerving. Veelal wordt daarbij een percentage van rond de 25% gebruikt (CBF-norm). In het afgelopen boekjaar zijn we met 13% wederom ruim onder deze norm gebleven. Voor u de bevestiging dat we uw gift(en) optimaal gebruiken voor de doelstelling van de EH. Kostenontwikkeling De kosten van fondsenwerving bleven net als de voorlichtingskosten (studentenwerving en naamsbekendheid) zo goed als gelijk. De personeelskosten stegen licht. Een van de oorzaken is de stijging van de pensioenpremies voor de werknemers. De totale uitvoeringskosten bleven met een kleine stijging van 1,75% ten opzichte van het vorige boekjaar bijna op hetzelfde niveau. Voor meer informatie omtrent de cijfers verwijzen wij u graag naar onze website. Per 1 januari 2014 is het voor ANBI instellingen verplicht om haar cijfers te publiceren. Uiteraard hebben wij aan deze verplichting voldaan. Via www.eh.nl/anbi kunt u onder meer de jaarrekening, ons activiteitenplan en andere aanvullende informatie raadplegen. Ontwikkelingen schooljaar 2013/2014 De dreiging van invoering van het leenstelsel heeft dit jaar geleid tot een aanmerkelijk lager aantal aanmeldingen voor het Basisjaar. Veel studenten hebben, vanwege de mogelijke financiële consequenties voor hun vervolgstudie, ervoor gekozen om het zekere voor het onzekere te nemen en zich direct in te schrijven voor een vervolgopleiding. Pas begin juni 2013 heeft de minister - mede onder druk van de christelijke politiek - het leenstelsel met een jaar uitgesteld. Als gevolg hiervan hebben zich alsnog meer dan 100 jongeren ingeschreven voor het Basisjaar. Hoewel de politieke besluiteloosheid dus de nodig impact heeft, overheerst de dankbaarheid dat wij dit jaar zoveel jongeren mogen toerusten. Het lagere aantal inschrijvingen stelt ons echter wel voor een uitdaging op financieel vlak. Op de kosten die direct aan de student zijn gerelateerd, werd waar mogelijk bezuinigd. Van een aantal collega s moesten we zelfs afscheid nemen. Maar op de vaste kosten - zoals bijvoorbeeld huisvesting, ondersteunende diensten en accountantskosten was dat niet mogelijk. Door 40% minder studenten missen we dit jaar bijvoorbeeld 140.000,- aan inkomsten uit collegegelden en bovendien de bijdragen uit de directe achterban van de student (ouders, familie, thuiskerk). We zijn dit jaar begonnen met een ingeschat tekort van 250.000,-. We hebben hier bij u al een aantal malen aandacht voor gevraagd. En we zijn verheugd om te kunnen melden dat een gedeelte van dit tekort inmiddels is weggewerkt. We zijn dankbaar met de constatering dat de giften op dat moment ruim 100.000,- hoger liggen dan begroot. We zullen er met zijn allen de schouders onder moeten te zetten om het tekort verder terug te kunnen dringen. Ook de studenten zullen daarin hun steentje bijdragen. Een grote studentenactie staat al op het programma. Ook uw steun blijft echter nodig. Helpt u ook mee? Vasthouden We willen vasthouden aan onze ambities, onze dromen en onze missie. Het toerusten van jongeren om als weerbare christenen in deze samenleving te functioneren en daarin hun verantwoordelijkheid te nemen. Dat mogen we doen in volkomen afhankelijkheid van onze God en Vader, maar ook in het volste vertrouwen dat de HEER Zijn zegen wil geven aan het werk van de EH en in het leven van de studenten die Hij aan ons heeft toevertrouwd. Begroting 2013/2014 Inkomsten Opbrengst eigen fondswerving 858.000 Opbrengst verhuur en acties 41.000 Collegegelden EH-Basisjaar 159.000 Collegegelden EH-Traject 161.000 Tekort 251.000 Totaal 1.470.000 Uitgaven Onderwijs 1.126.500 Voorlichting 110.000 Fondsenwerving 140.000 Beheer & Administratie 93.500 Totaal 1.470.000 + +

[ Advertenties ] Iedere accountant laat u de cijfers zien, maar wie brengt uw toekomst in beeld? Veel MKB ondernemers hebben één ding gemeen; ze kijken allemaal vooruit. Naar de toekomst. En juist Lansigt accountants en belastingadviseurs brengt die helder voor u in beeld. De Lansigt adviseur geeft namelijk inzicht in de fi nanciële en fi scale consequenties van uw beleid. Op basis van grondige interne en externe analyses. Vanuit zijn betrokkenheid, kennis en ervaring stippelt hij samen met u een langetermijnplan uit. Zo wordt uw droom werkelijkheid! Kijk daarom snel op www.lansigt.nl Theologie studeren? Open dagen 2014 02 april 30 april 21 mei www.etf.edu info@etf.edu +32 (0)16 200895 Bacheloropleiding Zendingsjaar Masteropleiding ETF Open University Lerarenopleiding Doctoraatsopleiding Evangelische Theologische Faculteit, Leuven Alphen Alphen aan den aan Rijn den Rijn Gouda Nieuw Ridderkerk Vennep Nieuw-Vennep Gouda TUA flyer revisie 01 zonder datum_opmaak 1 09-10-13 14:20 Pagina 1 Scan voor een kort filmpje over de TUA Jouw denkkracht geven aan kerk en samenleving? Kom dan naar de TUA WITh is speciaal fris helder eerlijk accountants in non-profit WITh is dé non-profitaccountant voor goede doelen, stichtingen en verenigingen. Wilt u meer weten over WITh? We komen graag bij u langs voor een vrijblijvend gesprek.of bezoek onze website: www.withaccountants.nl facebook.com/tuapeldoorn twitter.com/tuapeldoorn Postbus 2150 2400 CD Alphen aan den Rijn T 0172-750175 E info@withaccountants.nl I www.withaccountants.nl WITh een initiatief van Lansigt en Hak & Baak heeft vestigingen in Alphen aan den Rijn, Gouda en Sliedrecht

15 Het is meer dan ooit een uitdaging om van giften te leven. Daarom proberen we op allerlei mogelijke manieren financiële bronnen te vinden om het werk van de EH mogelijk te maken. Ook onze studenten. Graag vertellen wij u hoe zij dit jaar zich inzetten om fondsen voor de EH te werven. Bekijk het filmpje van de studentenactie op www.youtube.nl/ehamersfoort De EH wist voor de plaatsen Bunschoten en Putten een vergunning te verkrijgen om een deur-tot-deurcollecte te houden. Dit is gebeurde van 25 t/m 28 februari in Bunschoten, een week later in Putten. Beide weken zijn afgesloten met een plaatselijke bijeenkomst waar Els van Dijk een lezing hield over `De hunkerende generatie en een plaatselijk koor en het EH-Studentenkoor voor de muzikale omlijsting zorgden. Op het moment dat deze uitgave verschijnt is de tweede collecte achter de rug en kon de opbrengst van de twee weken niet worden vermeld. Via onze facebook-pagina (www.facebook.com/evangelische.hogeschool) zal de opbrengst bekend worden gemaakt. Naast deze collecteweken, waar zich vooral de studenten (en oud-studenten) van het Basisjaar hebben ingezet, vindt er in mei een tweede grote studentenactie plaats. Hieraan zullen ook de studenten van het EH-Traject meewerken. Van woensdag 7 mei 12.00 uur tot vrijdag 9 mei 12.00 uur vertrekken vanuit diverse plaatsen in Nederland wordt door een groep van (max.) 12 studenten een route afgelegd richting eindpunt EH Amersfoort. Tijdens de route moeten de groepen een aantal `challenges aangaan om zo veel aandacht te krijgen voor de EH in de lokale en regionale media, kerken en middelbare scholen. Voor de reis worden sponsors gezocht, en elke student zorgt voor minimaal 125,- aan sponsorgeld. Via www.facebook.com/evangelische.hogeschool kunt u de ontwikkelingen volgen van deze actie.

EH MAGAZINE 2014 37.06 16 Artikel door drs. Els J. van Dijk Vrijheid als opdracht Verantwoordelijkheid Toen ik jaren geleden directeur werd op deze hogeschool, was een van de eerste dingen die ik aanpakte het afschaffen van de schoolregels. Nou ja, twee regels hebben het overleefd: we eten en drinken alleen in de schoolkantine of buiten in de tuin en er wordt in (en liefst rond) de school niet gerookt. Maar de waslijst van andere voorschriften en dergelijke, verwees ik naar de prullenmand. Een aantal van mijn collega s reageerde daar verbaasd en misschien ook wel een tikje wanhopig op en stelde mij dan ook de vraag: Durf jij dat? Gaat alles dan wel goed komen? Oftewel, gaat hier geen anarchistische bende ontstaan als we niet met allerlei voorschriften de zaak in de hand houden? En ik kon blijmoedig melden dat ik het helemaal zag zitten. Waarom? Omdat ik er niets om geef als mensen alleen maar iets doen uit angst voor straf, bijvoorbeeld. Ik wil graag een cultuur neerzetten waarin mensen er zelf voor kiezen om het goede te doen. Dat betekent wél, dat er duidelijkheid moet zijn in de organisatie en in wat mensen van elkaar verwachten. En het betekent ook dat als mensen zich niet aan afspraken houden, je hen daar op kunt aanspreken. Maar het is zo belangrijk dat mensen leren uit eigen verantwoordelijkheid te handelen. Dat is iets anders dan volledige vrijheid. Dat is helemaal niet goed voor een mens en dat kunnen wij zelfs helemaal niet aan. Vrijheid genereert namelijk een bepaalde gebondenheid. Gebondenheid aan eigen driften en instincten en gebondenheid aan angst en onzekerheid. Voor sommigen ook gebondenheid aan luiheid en een gebrek aan discipline. Daar wil ik natuurlijk helemaal niet naar toe. Wij hebben behoefte aan duidelijkheid en structuur maar ook aan een gezonde eigen verantwoordelijkheid. Daarom wil ik graag benadrukken dat er twee soorten vrijheid zijn: de valse vrijheid, waarbij de mens mag doen wat hij wil, en de ware vrijheid, waarbij hij vrij is en ernaar verlangt te doen wat hij behoort te doen. Waarheid en genade We kunnen als mens pas echt vrij zijn, als wij van genade durven leven. Het woord genade (charis) kent in de Bijbel twee lagen. In het Nederlands is dat wat lastiger uit te drukken, maar de Engelse taal heeft daar twee woorden voor: mercy en grace. Mercy wil zeggen dat je niet krijgt, wat je wel hebt verdiend (straf, oordeel, afwijzing). Grace betekent dat je wel krijgt wat je niet hebt verdiend (onvoorwaardelijke liefde, vergeving). Genade is de onverdiende goedheid van God voor mensen. Genade is iets wat je nooit kunt pakken, maar alleen kunt ontvangen. Je kunt het op

artikel 17 geen enkele manier verdienen. Genade is het grote genoegen van God dat Hem ertoe brengt goede gaven te schenken aan wie ze niet verdient. Genade kan echter niet zonder waarheid. Waarheid is dat wat echt is, het beschrijft hoe de dingen werkelijk zijn. Gods waarheid leidt ons naar de waarheid over ons eigen leven. Wat zit achter onze schoongepoetste buitenkant? De wet geeft waarheid zonder genade en dan zien we meteen ook het oordeel. We kunnen immers onze stinkende best doen om ons te houden aan Gods geboden, maar we blijven ontdekken dat we er ons niet mee kunnen meten. We schieten altijd tekort. Waarheid zonder genade is veroordeling en brengt schuldgevoel, onzekerheid, boosheid en een veelheid van andere pijnlijke emoties voort. Waarheid zonder genade leidt tot woede en afwijzing en nog erger: laster. Waarheid (regels!) nodigt uit tot heel veel moeten en maar bitter weinig aanvaarding. Waarheid zonder genade is dodelijk en verlamt een mens. Het brengt wetticisme en zelfrechtvaardiging voort. Vrijheid Genade zonder waarheid leidt tot losbandigheid, egocentrisme en moreel geschipper. Paulus zei daarover dat we wel geroepen zijn om vrij te zijn maar dat we die vrijheid niet moeten misbruiken om onze eigen verlangens te bevredigen. Gebrek aan grenzen in het leven (gebrek aan waarheid en discipline) leidt tot een chaotische levensstijl. Gebrek aan verantwoordelijkheid leidt tot alleen maar je eigen zin doen. Als Johannes vol overtuiging vertelt over wie Jezus is, zegt hij dat wij zijn heerlijkheid aanschouwd hebben, een heerlijkheid als van de eniggeborene van de Vader, vol van genade en waarheid. Bij Jezus zijn beide aanwezig en in de juiste balans. Dat zien wij in hoe Hij mensen benadert. De waarheid over hun leven wijst Hij feilloos aan om vervolgens genade te verlenen. Jezus laat zien wat het is om genade en waarheid te kennen en Hij vraagt van ons om datzelfde te doen. De waarheid over ons leven kan soms zijn dat we bij de brokstukken van ons bestaan staan en dat we in elk geval onze beperkingen en tekortkomingen zien. Die ene slechte gewoonte, beroerde eigenschap, dat opvliegende karakter, broze zelfbeeld, die megagrote eetlust en dergelijke. Maar dat is niet het einde van het verhaal. Juist dan verlangt God ernaar zich in Christus bekend te maken met zijn genade. Genade zij u en vrede, in overvloed, zegt Petrus, door de kennis van God en van Jezus onze Heer. De juiste balans tussen genade en waarheid raakt natuurlijk ook direct de persoonlijke begeleiding van studentenop onze school en de omgang met elkaar. We zien aspecten in hun levens die aan het licht gebracht moeten worden (en wellicht zien zij dingen bij ons die niet passen bij het beeld van Christus dat wij vanuit onze voorbeeldfunctie hebben te weerspiegelen). Die kwesties mogen en kunnen allen maar benoemd worden in de veiligheid van de context van genade die voor de waarheid gaat staan. De vader van de zonen (in de gelijkenis van De verloren zoon ) had alle reden om de jongste (maar ook de oudste) zoon de waarheid van miskenning, gebrek aan eerbied voor de Vader en wat niet al voor de voeten te werpen. Maar de liefde en de genade van de Vader was groter en sterker dan de stank van de mestgeur die de zoon verspreidde. Daarom was er geen afwijzing, maar het verlangen om het feest van de hereniging te vieren. Er is overvloed aan genade. Genade maakt vrij van de aanklacht van de wet. De vrijheid van de mens is derhalve geen aangeboren eigenschap, maar gefundeerd in de vrijspraak van God. Bonhoeffer zei het zo: Gehoorzaamheid zonder vrijheid is slavernij (je zou dat ook wetticisme kunnen noemen, EJvD), vrijheid zonder gehoorzaamheid is willekeur. Vrijheid wil daarom niet zeggen dat we eigen heer en meester zijn. Het betekent dat we van een slechte meester tot een goede heer zijn overgegaan. De duivel is een harde heer, maar Jezus is een goede Meester. Als we zelf van genade mogen leven heeft dat uiteraard consequenties voor de wijze waarop we met anderen omgaan. Dat gaat dan als volgt: Anderen zonder vooroordeel benaderen. De ander die gewond is genezing gunnen en aanreiken. Een ander een helpende hand bieden zonder er iets voor terug te verwachten. De ander laten proeven van de vrijheid die Jezus creëert als je in zijn nabijheid leeft. Aanwezig zijn voor de ander met de liefde van Christus in je hart. Oftewel: Ik wens te zijn als Jezus. Wat zou de wereld er anders uitzien als we met elkaar die wens delen en ernaar leven. Het maakt waarlijk vrij! Gebrek aan grenzen in het leven leidt tot een chaotische levensstijl. Gebrek aan verantwoordelijkheid leidt tot alleen maar je eigen zin doen.

[ Advertenties ] Word 1 jaar lid voor slechts 7,50 en ontvang een prachtig cadeau! Op 1 april 2014 is er een ledentelling. Dan willen we een statement maken door met zoveel mogelijk mensen te tekenen voor een blijvend christelijk geluid. Want dat klinkt nu eenmaal niet vanzelf. Met jouw lidmaatschap teken je ervoor. En maak je het mogelijk om meer mensen te bereiken via relevante radio, televisie, evenementen en andere media. Laat daarom vandaag nog je stem horen en word lid. eo.nl/lid Ledenwerving cadeaus EH 1.1.indd 1 14-10-13 10:36

De hunkerende generatie-omslag.indd 4 13-10-2011 16:09:38 uitgaven en activiteiten 19 Info-avond Cursus Persoonlijke ontwikkeling Op donderdag 22 mei is er een info-avond met het oog op de cursus Persoonlijke ontwikkeling die we in het najaar weer aanbieden. Naast een toelichting op het cursusprogramma zijn er ook oudcursisten aanwezig die vertellen van hun ervaringen met de cursus. De avond duurt van 19.30 tot 21.00 uur (inloop vanaf 19.00 uur) en in verband met organisatie is het wenselijk dat u zich van te voren opgeeft via info@eh.nl of 033-460 4000. Geloof en wetenschap EH.nl/agenda 21-3 4-4 10-4 24-4 Vrijdag 21 maart 15.00 17.00 uur Voorlichting EH-Basisjaar Vrijdag 4 april 14.00-17.00 uur Symposium `Religie natuurlijk! (zie ook pagina 10) Donderdag 10 april 19.30-22.00 uur Cursus Geloof en Wetenschap - prof. dr. Sander Griffioen Donderdag 24 april 19.30-22.00 uur Cursus Geloof en Wetenschap - dr. Chris Kruse Wat is de beste manier om waarheid te ontdekken, levensbeschouwing of wetenschap? Steeds meer mensen stellen dat wetenschap de enige of de beste manier om waarheid te ontdekken. In populaire media is elke dag wel een nieuwe onderzoeksresultaat te vinden dat als waarheid wordt geclaimd. Van grappige weetjes tot fundamentele ontdekkingen. Binnen de christelijke gemeenschap zijn er globaal twee standaardreacties. De ene gaat in de trant van ach, het is maar wetenschap, wetenschap is ook maar een mening al die wetenschappers zijn atheïstisch, dus we hoeven ons daar niks van aan te trekken. Zijn er onderzoeksresultaten die ons beter bevallen, dan wordt er zondermeer van uit gegaan dat het klopt. Is het wel zo dat de Bijbelse boodschap haaks staat op de hedendaagse wetenschap? Christelijke wetenschappers voelen de spanning: wat mijn hart ervaart is niet altijd hetzelfde als wat mijn hersenen bewijzen. En waar is God dan? 8-5 15-5 22-5 12-6 Donderdag 8 mei 19.30-22.00 uur Cursus Geloof en Wetenschap - dr. Cors Visser Donderdag 15 mei 19.30-22.00 uur Cursus Geloof en Wetenschap - prof. dr. Stefan Paas Donderdag 22 mei 19.30-21.00 uur Info-avond Cursus Persoonlijke ontwikkeling Donderdag 12 juni 09.00 14.30 uur Open collegedag In samenwerking met AKZ+ wordt een cursus Geloof en wetenschap aangeboden. Daarbij gaan we samen met een aantal christenwetenschappers op zoek naar de raakvlakken en schuurpunten van wetenschap en levensbeschouwing, op zoek naar waarheid. De serie bestaat uit de volgende colleges: 10 april: De invloed van levensbeschouwing op wetenschap - door prof. dr. Sander Griffioen 24 april: De grenzen van de wetenschap - door dr. Chris Kruse 8 mei: Loop niet weg voor feiten en vragen - door dr. Cors Visser Over jongeren wordt veel gezegd en geschreven. Vaak blijft men steken bij hun uiterlijk waarneembare gedrag en dat stemt niet altijd meteen hoopvol. Maar wat beweegt hen nu werkelijk? Zijn zij echt zo onverschillig en ongemotiveerd of is het juist onvermogen? Een schets van de jongerenwereld en een appel op volwassenen. 15 mei: Wetenschap en het bestaan van God - door prof. dr. Stefan Paas Locatie: EH-gebouw, Drentsestraat 1 te Amersfoort Tijd: 19.30-22.00 uur Kosten: 140,- (voor vier avonden, incl. reader met voorbereidingsmateriaal) Studenten: (op vertoon van studentenpas) 60,-; of 15,- per avond EH-studenten: toegang gratis Info & aanmelding: www.akzplus.nl De hunkerende generatie Drs. Els J. van Dijk EH.nl/uitgaven Drs. Els J.van Dijk De hunkerende generatie Een schets van de jongerenwereld en appel op volwassenen Auteur: drs. Els J. van Dijk 9,95 Velden vol diamanten Een verzameling van meer dan 35 columns Auteur: drs. Els J. van Dijk 12,50

Door Annelies Wolfswinkel-Rebel Student EH-Basisjaar 2002/2003 ZICHTBAAR EH Er zijn twee dingen in mijn leven waar ik op dit moment alleen maar positieve herinneringen aan heb: aan mijn moeder en aan de EH. Beide zijn voor mij voorbij. Maar omdat de EH er voor zoveel anderen nog wel kan zijn, hierbij mijn dierbare herinneringen. De EH was voor mij zuurstof; elke dag dat ik daar was ademde ik het goede leven in. Deze combinatie van honger naar God, studeren, discussiëren en persoonlijke ontwikkeling in een veilige omgeving heb ik daarna nooit meer gehad. Ik heb de neiging daar treurig van te worden, maar aan de andere kant ligt er nu een roeping voor mij in de stad waar ik woon, in het werk dat ik doe en de kerk waar ik lid van ben. Inmiddels ben ik 29 jaar en heb ik na de EH de studies Bestuurskunde en Criminologie gedaan. Mijn eerste serieuze bijbaan was studentassistent op de Vrije Universiteit, en daarna heb ik een traineeship gedaan binnen de Gemeente Den Haag waar ik nu projectleider bij de dienst Publiekszaken ben. Levend in een omgeving waar weinig mensen geloven, zie ik het als mijn roeping om dicht bij mensen te zijn, zeker als ik de enige gelovige ben die zij kennen. Ik kan mensen ruimte en een goed gesprek bieden over allerhande levensvragen. Ik heb zoveel bronnen waar ik uit kan putten! Daarmee kan ik echt mensen bemoedigen. De andere kant is dat in mijn leef- en werkomgeving dit centraal staat: self-empowerment, dicht bij jezelf blijven, je vooral niet schuldig voelen en doen en laten wat jij wilt en waar jij je goed bij voelt. Natuurlijk zit dat ook in mij, maar ik zal het altijd moeten spiegelen aan het Evangelie. En dat valt me soms vies tegen. Op zo n moment kan ik soms terug verlangen naar de EH, waar zoveel mensen je daarbij helpen en ondersteunen. De EH was ultiem veilig voor mij. Je kon geloven, zomaar ergens bidden met mensen, liederen zingen. Niemand die je raar aankeek, en dat allemaal tussen de studieboeken door. Ik moest erg wennen aan mijn nieuwe omgeving toen ik ging studeren. Ik vond het vreselijk, die overgang. Gelukkig maakte de christelijke studentenvereniging C.S.F.R. hierin voor mij veel goed. Met veel plezier zette ik daar mijn interesse voor geloof en maatschappelijke thema s voort. Daarna volgde een traineeship. Meteen wierp mijn EH-ervaring zijn vruchten af: bij de coaches van traineeprogramma viel mijn hoge mate van (zelf)reflectie en makkelijke schrijven hierover op. Met dank aan het lint persoonlijke ontwikkeling! Terugkijkend moet ik erg lachen om mij eigen oprecht gespeelde nuchterheid. Ik was erg tegen te veel zoetigheid, te veel emotie, te veel herhaling van opwekkingsliederen, te veel gevoel. Dat is pas later echt veranderd, tijdens mijn traineeship, maar die verandering -ontdekken van je eigen gevoelens en gevoeligheden- is wel ingezet op de EH. Met dank aan Els van Dijk! Het is een cliché, maar daarmee ook echt waar: kerkmuren vallen op de EH om. Docenten waren daar ook een voorbeeld in, all-round gelovigen Vervolgstudie: Bestuurskunde en Criminologie Huidige functie: Projectleider Publiekszaken Gemeente Den Haag Foto: Simone Henken zal ik maar zeggen. Prachtig hoe we over typisch hervormde, gereformeerd vrijgemaakte of evangelische dingen grappen maakte. Mooi ook hoe ik me tijdens een nachtelijke gebedssessie ineens besefte dat we met vijf mensen uit vijf verschillende kerken aan het bidden waren en zo n eenheid ervoeren. Ik herinner me ook een gesprek met een hindoe in het kader van het thema multireligieuze samenleving. Daardoor kreeg ik meer respect voor andersgelovigen. Vroeger was ik overtuigd van mijn geloof, maar ook zeker van mijn gelijk daarin. Dat is veranderd. Ik ben wel overtuigd van God, van Zijn betrokkenheid en vergevende liefde voor mij en voor deze wereld, maar ik heb geen gelijk meer. Sinds augustus vorig jaar ben ik moeder geworden van Isabel. Zij gelooft nog niet, maar God gelooft al wel in haar. Dat bepaalt nu al haar identiteit en daar ben ik heel dankbaar voor. Ik hoop dat als Isabel 18 is, zij ook het Basisjaar kan doen. Om te worden wie ze nu al is. Alleen daarom al blijf ik de EH steunen! Ik hoop dat als Isabel 18 is, zij ook het Basisjaar kan doen. EH-Basisjaar Eénjarige opleiding EH-Traject Opleiding van 5 maanden EH-Cursussen Cursussen voor volwassenen EH-Symposia EH Evangelische Hogeschool Amersfoort