Toerustingsdag ambtsdragers 2 juni 2012 te Zeewolde 1
Algemeen Elke gemeenschap heeft het nodig dat er (al dan niet beschreven) afspraken ten aanzien van de onderlinge rechten en plichten (bevoegdheden) zijn. 1 Kor. 14, 40: Alles moet op gepaste wijze en in goede orde gebeuren. 2
Akkoord voor Kerkelijk Samenleven Art. 15 AKS: Van genomen besluiten wordt nauwkeurig aantekening gemaakt. Naast notulen: een plaatselijk AKS waarin de besluiten, reglementen, procedures voor de langere termijn. 3
Bijbel - kerkorde Het Nieuwe Testament bevat geen blauwdruk voor een kerkorde. L.J. Koffeman, Het goed recht van de kerk: juridische neerslag van kerkelijk beleid waarin wordt ingespeeld op steeds andere vragen en uitdagingen 4
?-cratie De kerk is een (pneumatologische) christocratie. Jezus Christus is de enige, algemene Bisschop en het enige Hoofd van de Kerk (art. 31 Ned. Geloofsbel.) 5
Hoe? door zijn Geest en Woord (o.a. Heid. Cat. zondag 21, v/a 54) daarvoor gebruikt Hij mensen, nl. dienaren of herders... om Gods Woord te prediken en de Sacramenten te bedienen en opzieners en diakenen om met de herders de raad der Kerk te vormen (art.30 NGB). (Art. 15 AKS: De ambtsdragers vormen gezamenlijk de kerkenraad. Deze is belast met de leiding en verzorging van de gemeente. ) 6
Drie kerkelijke stelsels Episcopaal (hiërarchisch) - RKK bisschop beslist Congregationeel (independent) vrije kerken gemeente (congregatio) beslist Presbyteriaal (synodaal) - gereformeerd presbyterium (raad van oudsten -presbyters) beslist collegiale regering (art. 2 AKS: geen rangorde) 25-06-12 Kerkelijk samenleven en identiteit 1a 7
Waarheidselemenenten in het congregationele stelsel: de gemeente wil gehoord worden en behóórt ook gehoord te worden. in het episcopale stelsel een bovenplaatselijke (regionaal/landelijk) bemoeienis met plaatselijke voornemens. 8
AKS-discussie Concreet was (en is) de vraag: hoe vrij is de plaatselijke kerk ten opzichte van het regionale-landelijke kerkverband? hiërarchisch independent synodaal 9
Plaatselijke vrijheid Bij het (RK) hiërarchische systeem is die vrijheid minimaal en bij het (vrij-kerkelijke) independente systeem is die maximaal. De gereformeerden hebben zich met hun presbyteriale-synodale systeem tussen de twee uitersten gepositioneerd. 10
Ratificatierecht Art. 34: Een besluit van een regiovergadering of landelijke vergadering wordt door de plaatselijke kerken bekrachtigd en in onderlinge liefde nagekomen, tenzij dit besluit strijdig bevonden wordt met Gods Woord of ook als het niet overeenstemt met de leer van de kerk of met dit Akkoord voor Kerkelijk Samenleven. 11
Ratificatierecht Art. 34: Een kerkenraad die een besluit niet bekrachtigt om bovengenoemde redenen of niet kan uitvoeren om redenen die het welzijn van de gemeente betreffen, geeft hiervan rekenschap aan de zusterkerken. Balans gezocht tussen enerzijds domme kadaverdiscipline en anderzijds liefdeloze onverschilligheid ten opzichte van het regionale en landelijke kerkverband. 12
Credentiebrieven en attestaties Essentieel voor een kerkverband is het aanvaarden van elkaars (plaatselijke en regionale) afgevaardigden (credentiebrieven) en verklaringen (attestaties, attesten). 13
Kerk kerken/kerk Oecumenische opstelling AKS: verklaring-preambule; art. 39-40 PKN: gestalte (niet: de/een) van (Art I, 1) RKK: nog niet delen in de volle gemeenschap van de Kerk (Codex Iuris Canonici 383, par. 3) 14
Beheersend principe: DKO 1618/19 art. 84 (later: 85) (in Emden 1571 art 1!) Geen kerk zal over andere kerken, geen dienaar over andere dienaren, geen ouderling of diaken over andere ouderlingen of diakenen enige heerschappij voeren. art. 2 AKS: geen rangorde art. 31 AKS: geduldig samenwerken Collegialiteit/gezamenlijkheid! 15
Meerdere vergaderingen Art. 30 DKO: geen andere dan kerkelijke zaken t geen dat in mindere niet heeft afgehandeld kunnen worden, of dat tot de kerken der meerdere vergadering in t gemeen behoort. Art. 32 AKS: uitsluitend kerkelijke zaken. wat niet door (mindere vergadering) kan worden afgehandeld wat tot de kerken gemeenschappelijk behoort. 16