Vademecum Cohort 2015 (Centraal Examen 2018)

Vademecum Cohort 2015 (Centraal Examen 2018) Gids voor de Tweede Fase op het Johan de Witt-gymnasium te Dordrecht, waarin opgenomen het Programma van Toetsing en Afsluiting en het Examenreglement. Gelet op de bepalingen van de Wet op het Voortgezet Onderwijs; gelet op het Directiestatuut van 15 februari 2005; gehoord de Medezeggenschapsraad, stelt de rector de inhoud van het Vademecum cohort 2015 vast. (versie 1 december 2016) Johan de Witt-gymnasium te Dordrecht, vademecum Tweede fase, Cohort 2015, 1 december 2016

INHOUDSOPGAVE VOORWOORD... 3 HOOFDSTUK 1: DE PROFIELEN EN DE BEGELEIDING... 5 HOOFDSTUK 2: REGELINGEN ROND TOETSING... 6 (A) Het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA).... 6 Profielwerkstuk (als onderdeel van het combinatiecijfer)... 6 Nederlands (netl)... 7 Engels (entl)... 8 Cambridge English (enctl)... 9 Duits (dutl)...10 Frans (fatl)...11 Grieks (grkc)...12 Latijn (lakc)...13 Aardrijkskunde (ak)...14 Geschiedenis (ges)...15 Wiskunde A (wisa)...16 Wiskunde B (wisb)...17 Wiskunde C (wisc)...18 Wiskunde D (wisd)...19 Biologie (biol)...20 Natuurkunde (nat)...21 Scheikunde (schk)...22 Economie (econ)...23 Management en Organisatie (m&o)...24 Kunst Beeldende Vormgeving (kubv)...25 Muziek (mu)...26 Maatschappijleer (maat)...27 Lichamelijke Opvoeding (lo)...28 (B) De herkansings- / inhaalregeling.... 30 (C) Regeling bij te laat komen voortgangs- / dossiertoetsen... 31 (D) Regeling inleveren praktische opdrachten... 32 (E) Regeling deeltoetsen... 32 (F) Rapportage / overgangsrapport van leerjaar 4 naar leerjaar 5... 34 (G) Rapportage / schoolexamencijfer leerjaar 5 en leerjaar 6... 35 (H) Regelingen vrijstelling en absentie Lichamelijke Opvoeding... 36 (I) De bevorderingsregeling en slaag-/zakregeling CE... 37 (J) Regeling doubleren in de bovenbouw.... 40 HOOFDSTUK 3: EXAMENREGLEMENT... 41 I. Algemene bepalingen... 41 II. Het schoolexamen... 43 Bijlage 1 Profielen in de vernieuwde tweede fase... 44 2

Voorwoord Voor je ligt het Vademecum met daarin het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) voor de leerlingen van het cohort 2015. Zoals je bij het kiezen van je profiel en de daarbij behorende vakken al begrepen hebt, is de Tweede Fase vanaf 1 augustus 2007 volledig herzien. De belangrijkste wijzigingen zijn: de klassieke taal is van het vrije deel verplaatst naar het gemeenschappelijk deel naast de profielvakken zijn er nu ook verplichte profielkeuzevakken de deelvakken zijn vervangen door heelvakken literatuur (voorheen een apart vak) maakt weer deel uit van het vak Nederlands en de moderne vreemde talen wiskunde D (start in klas 5) is een nieuw vak binnen de vernieuwde tweede fase het profielwerkstuk (PWS) wordt becijferd i.p.v. beoordeeld met goed of voldoende de cijfers van de vakken maatschappijleer en het PWS vormen samen het combinatiecijfer In de vernieuwde tweede fase is het moeilijk om nog van vak of profiel te veranderen. Je loopt immers meteen een achterstand op voor de vakken die je later kiest. Voor de 4 e -klassers is de uiterste datum om veranderingen aan te brengen, vastgesteld op 1 december. De eerste rapportvergadering van november / december zal - indien nodig - aan ouders en leerlingen hierover advies uitbrengen. In het PTA van cohort 2015 staan alle verplichtingen voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar vermeld. Ook het PTA voor Cambridge Engels is hierin opgenomen. Getracht is om per leerjaar en per vak zo duidelijk mogelijk aan te geven aan welke eisen je moet voldoen. Helaas is nog niet voor alle vakken het complete bovenbouwprogramma bekend. Om deze reden komt er in leerjaar 5 en leerjaar 6 een vernieuwde versie van het vademecum cohort 2015 uit. Achter de officiële naam van een vak staat tussen haakjes de codering van dat vak in het lesrooster. De opbouw van je examendossier start in de 4 e klas met de vakken maatschappijleer, kubv (indien gekozen) en Cambridge Engels (indien gekozen). Voor deze vakken worden dossiertoetsen afgenomen. Het examendossier voor KCV en lichamelijke opvoeding start ook in leerjaar vier. De overige vakken in de 4 e klas werken met voortgangstoetsen die géén deel uitmaken van je examendossier, maar wél meetellen voor de overgang naar de 5 e klas. Geen enkele toets in de 4 e klas (dossier- en voortgangstoetsen) is herkansbaar. M.u.v. de voortgangstoetsen worden je vorderingen vastgelegd in het examendossier. Dit is een verzameling van cijfers en andere beoordelingen die de eindcijfers van je schoolexamen bepalen. Via onze website (www.jdw.nl) heb je voortdurend inzage in je vorderingen. Omdat zelfs het beste paard wel eens struikelt, krijg je in de 5 e klas drie maal de gelegenheid om één schriftelijke toets, die geldt voor het examendossier, te herkansen. In de 6 e klas zijn er twee herkansingsmomenten waarop je één toets mag herkansen en na de laatste toetsweek mag je twee toetsen van verschillende vakken herkansen. Bij iedere toets in het PTA van de 5 e en 6 e klas staat de weging (,,, of 6) vermeld en of het wél (*) of niet ( ) mogelijk is om deze te herkansen. De voortgangstoetsen en dossiertoetsen uit de 4 e klas zijn niet herkansbaar. Praktische opdrachten, luistertoetsen, essays en mondelinge toetsen zijn eveneens niet herkansbaar. 3

Voor alle 4 e klassers geldt de verplichting om alle dossier- en voortgangstoetsen te maken. Wanneer je een toets (om een geldige reden) gemist hebt, is er uitsluitend de mogelijkheid om deze toets op een door de school vastgesteld moment in te halen. Je bent verplicht om ervoor te zorgen dat je binnen een redelijke termijn alle toetsen gemaakt hebt. Bij eventuele problemen kun je terecht bij de leerjaarcoördinator. Uiteraard zijn wij er ons van bewust dat een PTA op het eerste gezicht een strak systeem lijkt. Indien nodig kan het programma, om praktische dan wel organisatorische redenen, op details aangepast worden. Aan het fundament en de uitgangspunten van dit PTA kan niet worden getornd. D.w.z. dat je gehouden wordt aan de afspraken, zoals deze vastgelegd zijn in dit programma van toetsing en afsluiting en de bijbehorende regelingen. Het (jaar)toetsrooster van de 4 e klas van het cursusjaar 2016-2017 kun je terugvinden op onze website. Hierin staan de weken aangegeven waarop jouw toetsen plaats zullen vinden. Iedere week wordt op het prikbord bij de leerlingeningang het toetsschema voor de daarop volgende week opgehangen. Kijk dus regelmatig op dit prikbord om te weten welke toetsen je de komende week kunt verwachten. Vanzelfsprekend zullen docenten, mentor, decaan en coördinator je te allen tijde met raad en daad bij willen staan om de juiste keuzes te maken die kunnen bijdragen aan een succesvolle afronding van je opleiding aan het Johan de Witt-gymnasium. Succes in de bovenbouw en bedenk wel dat ook hierbij geldt: sapere aude. Voor gymnasiasten is deze vertaling natuurlijk geen enkel probleem: Heb de moed om wijs te zijn! Veel succes! P. van der Linden (conrector leerjaar 5 en 6) E. Roetert (conrector leerjaar 3 en 4; examensecretaris) 4

Hoofdstuk 1: De profielen en de begeleiding. De (Vernieuwde)Tweede Fase is bij wet geregeld. In de wet is vastgelegd dat het programma voor de bovenbouw van het VWO wordt onderverdeeld in een gemeenschappelijk deel, een profieldeel, profielkeuzevakken en een vrij te kiezen examenvak (in bijlage 1 is per profiel een overzicht opgenomen van de vakken die deel kunnen uitmaken van een gekozen profiel). Op het Johan de Witt-gymnasium kan iedere bovenbouwleerling twee i.p.v. één vrij examenvak kiezen. Dit extra vrije examenvak moet in ieder geval t/m de 4 e klas gevolgd worden en zal meeberekend worden bij de bevordering naar de 5 e klas. In de 6 e klas kan de school of de leerling bepalen of er in dit (extra)vrije examenvak eindexamen zal worden gedaan. In de vernieuwde tweede fase hebben we alle zgn. studielasturen omgezet in gewone lessen (zie bijlage 1). Voor de vakken biologie, natuurkunde en scheikunde zijn naast de gewone lessen nog enkele practicumuren ingeroosterd. In klas 4 volg je de vakken uit het gemeenschappelijk deel, waarin de verplichte klassieke taal, de vakken van je profiel, je profielkeuzevak(ken) en je vrije examenvak(ken) voor zover deze in klas 4 al beginnen. Aan het eind van het eerste trimester (begin december) in de 4 e klas is er nog een beperkte mogelijkheid om van profiel of vak(ken) te veranderen. Na het eerste trimester kunnen er géén profiel- of vakkenwisselingen meer gedaan worden en is dus je definitieve vakkenkeuze voor klas 5 en 6 bepaald. Voor het wisselen van profiel of vakken binnen de hiervoor aangegeven termijn kun je terecht bij de leerjaarcoördinator (en de decaan). Het systeem van de profielen is ontworpen om leerlingen van het VWO gerichter en beter voor te bereiden op de vervolgstudie aan universiteit of hogeschool. Wij geloven dat dit ook daadwerkelijk zo kan zijn. Jullie behoren als gymnasiasten tot het type leerling dat veel voordeel moet kunnen hebben van deze aanpak en werkwijze. Het overleg tussen de leerjaarcoördinator, de mentoren en de teamvergaderingen van de docenten moet er voor zorgen dat er op tijd ingegrepen kan worden, als de prestaties van een leerling achter blijven. Daarnaast is het natuurlijk zo dat je aanspraak kunt maken op persoonlijke begeleiding van je mentor /leerjaarcoördinator. Voor wat de keuze van je vervolgstudie betreft, worden er in klas 5 en 6 zgn. decaangesprekken gevoerd. Je wordt hiervoor persoonlijk uitgenodigd. 5

Hoofdstuk 2: Regelingen rond toetsing. (A) Het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA). Profielwerkstuk (als onderdeel van het combinatiecijfer) Leerjaar 5 eind eerste, tweede en derde trimester en leerjaar 6 begin eerste trimester. Het maken van een profielwerkstuk (PWS) is een verplicht onderdeel van het schoolexamen. Vanuit je gekozen profiel kies je een onderwerp ter bestudering. De begeleiding is in handen van een vakdocent en de profielcoördinator. Je kunt je tot een docent van een profielvak wenden om je te oriënteren op een onderwerp voor het werkstuk. Het aantal leerlingen dat door één docent begeleid kan worden is beperkt; de verdeling van de leerlingen over docenten wordt geregeld door de PWS-coördinatoren. Het is niet verplicht om meerdere profielvakken in het PWS te betrekken. Je werkt in een groepje van drie leerlingen aan je PWS. Individueel werk is alleen toegestaan met toestemming van de PWS-coördinator. De werkzaamheden voor het PWS beginnen in de 5 e klas en worden afgerond uiterlijk in het begin eerste trimester van de 6 e klas. Het PWS wordt becijferd en dit cijfer maakt deel uit van het zgn. combinatiecijfer. Dit combinatiecijfer is het gemiddelde van de op hele cijfers afgeronde gemiddelden van de vakken Maatschappijleer (afgesloten in klas 4) en het PWS (afgesloten in klas 6). Van de vakken die deel uitmaken van het combinatiecijfer is het laagst toegestane cijfer 4,0. De titel van je werkstuk en het bijbehorende vak worden vermeld op de officiële cijferlijst die je bij je diploma krijgt. Als de begeleider van de leerling de omvang en de kwaliteit van de verrichte werkzaamheden voor het PWS aan het eind van de 4 e klas als onvoldoende beoordeelt, zal deze leerling door de secretaris van het examen voor een gesprek uitgenodigd worden. Indien de leerling geen geldig excuus voor de onvoldoende beoordeling kan aanvoeren, kan zijn/haar bevordering in gevaar komen. N.B. Verklaring gebruikte afkortingen in het vervolg van het PTA: PWS = profielwerkstuk L = luistervaardigheid D = dossiertoets M = mondeling V = voortgangstoets S = schrijfvaardigheid H = handelingsdeel P = praktische opdracht Algemene afkortingen: SE = Schoolexamen = weging 1 CE = Centraal Examen = weging 2 * = herkansbaar = weging 3 = niet herkansbaar = weging 4 6 = weging 6 6

Nederlands (netl) Leerjaar 4 V1= Taalbeheersing (verzamelcijfer) V2= Debat V3= Middeleeuwen V4= Mondeling V5= Leesvaardigheid Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V5. Leerjaar 5 D1= Literatuurgeschiedenis I (t/m Renaissance) * D2= Spreekvaardigheid (debat) D3= Schrijfvaardigheid 1 D4= Schrijfvaardigheid 2 D5= Schrijfvaardigheid 3 D6= Literatuurgeschiedenis II (18 e /19 e eeuw)* 6 D7= Essay D8= Literatuurlijst I (mondeling) D9= Leesvaardigheid Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D9. Leerjaar 6 6 D10= Literatuurgeschiedenis III (20 ste eeuw t/m 1945)* 6 D11= Literatuurgeschiedenis IV (20 ste eeuw ná 1945)* D12= Taalvaardigheid 1 D13= Taalvaardigheid 2 D14= Taalvaardigheid 3 6 D15= Spreekvaardigheid (debat) 6 D16= Literatuurlijst II (mondeling) Het lees- en schrijfdossier is een doorlopend dossier van leerjaar 4, 5 en 6. Het leesdossier betreft V4, D8 en D16. Het schrijfdossier betreft V1, D3, D4, D5, D12 en D13 Het schoolexamencijfer bestaat uit het gemiddelde van D1 t/m D16. Het centraal examen toetst leesvaardigheid. Het eindcijfer voor Nederlands bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer 7

Engels (entl) Leerjaar 4 V1= Gemiddelde toetsen taalvaardigheid (methode) V2= Schrijfvaardigheid V3= Luistervaardigheid V4= Spreekvaardigheid V5= Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen V6= Literatuur (inclusief leesdossier) V7= Leesvaardigheid Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V7. De regeling Deeltoetsen is enkel van toepassing op V5. Leerjaar 5 D1= Gemiddelde toetsen taalvaardigheid (methode)* D2= Schrijfvaardigheid* D3= Luistervaardigheid D4= Spreekvaardigheid D5= Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen* D6= Literatuur (inclusief leesdossier)* D7= Leesvaardigheid* Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D7. De regeling Deeltoetsen is enkel van toepassing op D5. Leerjaar 6 D8= Schrijfvaardigheid* D9= Luistervaardigheid (landelijke Cito-toets) D10= Spreekvaardigheid D11= Literatuur (inclusief leesdossier klas 5 + 6)* D12= Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen * De regeling Deeltoetsen is enkel van toepassing op D12. Het schoolexamencijfer bestaat uit het gemiddelde van D1 t/m D12. Het centraal examen toetst leesvaardigheid. Het eindcijfer voor Engels bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. 8

Cambridge English (enctl) Leerjaar 4 CD1= Language training (deeltoetsen grammatica, vocabulaire e.d.) CD2= Literature (inclusief leesdossier) CD3= Writing skills CD4= Speaking skills CD5 = Listening skills CD6 = Reading skills Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van CD1 t/m CD6. De regeling Deeltoetsen is enkel van toepassing op CD1. Leerjaar 5 CD7= Language training (deeltoetsen grammatica, vocabulaire e.d.)* CD8= Literature (inclusief leesdossier klas 4 + 5)* CD9= Writing skills* CD10=Speaking skills CD11=Listening skills CD12=Reading skills* Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van CD1 t/m CD12. De regeling Deeltoetsen is enkel van toepassing op CD7. Certificate in Advanced English Het vijfde leerjaar wordt afgesloten met een Cambridge Engels examen, het Certificate in Advanced English (het CAE). Het resultaat van het CAE is niet van invloed op het schoolexamencijfer. Leerjaar 6 CD13= Cito kijk- en luistertoets CD14= Literature/reading skills Het schoolexamencijfer bestaat uit het gemiddelde van de cijfers behaald in leerjaar 4, 5 en 6. Het centraal examen bestaat uit leesvaardigheid. Het eindcijfer voor Engels bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. Certificate of Proficiency in English In het zesde leerjaar is het mogelijk een Cambridge Engels examen af te leggen voor het Certificate of Proficiency in English (het CPE). Het resultaat van het CPE is niet van invloed op het schoolexamencijfer. 9

Duits (dutl) Leerjaar 4 V1= Na Klar! V2= Tekst V3= Na Klar! V4= Na Klar! V5= Tekst V6= Mondelinge presentatie V7= Schrijftoets V8= Luistertoets V9= Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V9. De regeling Deeltoetsen is enkel van toepassing op V9. Leerjaar 5 D1= Kennistoetsen (grammatica) (3 toetsen) D2= Idioom (maximaal 6 toetsen) D3= Leestoetsen (2 toetsen) D4= Luistertoetsen (2 toetsen) D5= Schrijftoetsen (1 toets +1 huiswerkopdracht) D6= Spreekvaardigheid D7= Literatuur (2 toetsen) Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D7. De regeling Deeltoetsen is enkel van toepassing op D2. Leerjaar 6 Nog in ontwikkeling 10

Frans (fatl) Leerjaar 4 V1= D'accord V2= Tekst V3= D'accord V4= D accord V5= Tekst V6= Luistertoets V7= Luistertoets V8= Mondelinge presentatie bij filmproject V9= Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V9. Leerjaar 5 D1= D'accord * D2= Tekst D3= D'accord * D4= Literatuurgeschiedenis opgebouwd uit twee deeltoetsen met gelijke weging * (D4.1 = moyen age + 16 e eeuw; D4.2=17 e eeuw en 18 e eeuw) D5= schrijfvaardigheid* D6= D'accord * D7= Tekst D8= Luistertoets D9= Luistertoets D10= Spreekvaardigheid D11= Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D11. Leerjaar 6 D12= Schrijfvaardigheid + idioom * D13= Luistervaardigheid (Cito) D14= Literatuurgeschiedenis 19 e en 20 e eeuw * D15= Spreekvaardigheid (mondelinge presentatie) D16= Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D16 bepaalt het schoolexamencijfer. Het centraal examen toetst de leesvaardigheid. Het eindcijfer Frans bestaat voor 50% uit het cijfer voor het schoolexamen en voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen. 11

Grieks (grkc) Leerjaar 4 V1= Griekse roman V2= Biografie V3= Antieke Geneeskunde V4= Retorica V5= Gemiddelde van diverse overhoringen V6= Gemiddelde van minimaal 4 verplichte proefvertalingen De opmerking onder aan de pagina over het bewaren van de toetsen geldt ook voor leerjaar 4. Leerjaar 5 D1= Historiografie * D2= Tragedie * D3= Filosofie D4= Gemiddelde van diverse overhoringen D5= Gemiddelde van minimaal 5 verplichte proefvertalingen P= Gemiddelde van KCV-toetsen P1= Griekse en Romeinse geschiedenis (afgerond in klas 4) P2= Klassieke reis (afgerond in klas 4) P3= paper klassieke reis Het gewogen gemiddelde van de dossiertoetsen bepaalt voor 80% en het cijfer van de praktische opdracht (gemiddelde P1, P2 en P3) voor 20% het eindcijfer van leerjaar 5. De praktische opdracht bestaat uit meerdere onderdelen die afzonderlijk worden becijferd. De cijfers voor KCV vallen onder het examendossier. Ze worden meegenomen naar klas 6. De opmerking onder aan de pagina over het bewaren van de toetsen geldt ook voor leerjaar 5. Leerjaar 6 D6= Epiek (Homerus I) + vertaalvaardigheid * D7= Epiek (Homerus II) + vertaalvaardigheid * D8= Gemiddelde van diverse verhoringen D9= Gemiddelde van minimaal 5 verplichte proefvertalingen Het gewogen gemiddelde van de dossiertoetsen (D1 t/m D9) bepaalt voor 80% en het cijfer van de praktische opdracht (gemiddelde P1, P2 en P3) voor 20% het schoolexamencijfer. Het eindcijfer voor Grieks bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. Het centraal examen heeft als genre historiografie en als kernauteur Herodotus. De opmerking onder aan de pagina over het bewaren van de toetsen geldt ook voor leerjaar 6. Toetsen worden in principe natuurlijk wel besproken, maar niet aan de leerling geretourneerd; overhoringen en proefvertalingen (aangekondigd dan wel onaangekondigd) worden zowel besproken als geretourneerd. De leerlingen dienen al het gecorrigeerde werk (indien geretourneerd) in een map te bewaren. 12

Latijn (lakc) Leerjaar 4 V1= Capita selecta + introductie woordenboek + grammatica V2= Mythologie (Hyginus) V3= Poëzie (Ovidius) V4= Novelle (Petronius) V5= Gemiddelde van diverse overhoringen V6= Gemiddelde van minimaal 4 verplichte proefvertalingen De opmerking onder aan de pagina over het bewaren van de toetsen geldt ook voor leerjaar 4. Leerjaar 5 D1= Poëzieblok (Vergilius, Horatius) * D2= Historiografie (Livius) * D3= Lyriek (Catullus, Propertius, Ovidius) D4= Gemiddelde van diverse overhoringen D5= Gemiddelde van minimaal 5 verplichte proefvertalingen P= Gemiddelde van KCV-toetsen P1= Griekse en Romeinse geschiedenis (afgerond in klas 4) P2= Klassieke reis (afgerond in klas 4) P3= paper klassieke reis Het gewogen gemiddelde van de dossiertoetsen bepaalt voor 80% en het cijfer van de praktische opdracht (gemiddelde P1, P2 en P3) voor 20% het eindcijfer van leerjaar 5. De praktische opdracht bestaat uit meerdere onderdelen die afzonderlijk worden becijferd. De cijfers voor KCV vallen onder het examendossier. Ze worden meegenomen naar klas 6. De opmerking onder aan de pagina over het bewaren van de toetsen geldt ook voor leerjaar 5. Leerjaar 6 D7= filosofie (I) + vertaalvaardigheid* D8= filosofie (II) + vertaalvaardigheid* D9= Gemiddelde van diverse overhoringen D10= Gemiddelde van minimaal 5 verplichte proefvertalingen Het gewogen gemiddelde van de dossiertoetsen (D1 t/m D9) bepaalt voor 80% en het cijfer van de praktische opdracht (gemiddelde P1, P2 en P3) voor 20% het schoolexamencijfer. Het eindcijfer voor Latijn bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. Het centraal examen heeft als genre filosofie en als kernauteur Seneca en Cicero. De opmerking onder aan de pagina over het bewaren van de toetsen geldt ook voor leerjaar 6. Toetsen worden in principe natuurlijk wel besproken, maar niet aan de leerling geretourneerd; overhoringen en proefvertalingen (aangekondigd dan wel onaangekondigd) worden zowel besproken als geretourneerd. De leerlingen dienen al het gecorrigeerde werk (indien geretourneerd) in een map te bewaren. 13

Aardrijkskunde (ak) Leerjaar 4 V1= Wereld 1 (H1 Samenhang en verscheidenheid) V2= Wereld 1 (H2 Het wereldvoedselvraagstuk) V3= Aarde 1 (H1 Klimaat en landschapszones) V4= Aarde 1 (H2 Het mondiale klimaatvraagstuk) Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V4. Leerjaar 5 D1= Z.O. Azië (pag. 1 t/m 86) * D2= Z.O. Azië (pag. 88 t/m 135) * D3= Wereld 2: Globalisering (pag. 1 t/m 83) * D4= Wereld 2: Grootstedelijke gebieden in de V.S. De dossiertoetsen D1 t/m D4 zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Voor alle D toetsen geldt dat uitgereikte materialen en extra opdrachten meegenomen worden in de beoordeling van de toets. Leerjaar 6 Nog in ontwikkeling Voor alle D toetsen geldt dat uitgereikte materialen en extra opdrachten meegenomen worden in de beoordeling van de toets. Het eindcijfer voor het vak aardrijkskunde bestaat voor 50% uit het cijfer voor het schoolexamen en voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen. 14

Geschiedenis (ges) Leerjaar 4 V1= Tijdvak 1: De tijd van jagers en boeren V2= Tijdvak 2: De tijd van Grieken en Romeinen V3= Tijdvak 3: De tijd van monniken en ridders V4= Tijdvak 4: De tijd van steden en staten V5= Thema: Dordrecht, een Hollandse stad in de Middeleeuwen/Shoah Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V5. Leerjaar 5 D1= Tijdvak 5/6: De tijd van ontdekkers en hervormers* D2= Thema: Geschiedenis van de rechtsstaat en parlementaire democratie* D3= Tijdvak 7: De tijd van pruiken en revoluties* D4= Tijdvak 8: De tijd van burgers en stoommachines* D5= Tijdvak 9: De tijd van de wereldoorlogen* D6= Tijdvak 10: De tijd van televisie en computers Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D6 en zijn D1 t/m D6 gelijkwaardig in weging. Leerjaar 6 D7= Thema: China. Van keizerrijk tot wereldmacht* D8= Thema: Democratische Revoluties. Onderdeel 1. Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648 Onderdeel 2. Verlichtingsideëen en de democratische revoluties 1650-1848 * D9= Thema: Moderne oorlogsvoering Onderdeel 1. Duitsland 1871-1945. Onderdeel 2. Koude Oorlog 1945-1991 * Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D9 bepaalt het schoolexamencijfer. Het eindcijfer voor het vak geschiedenis bestaat voor 50% uit het cijfer voor het schoolexamen en voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen. 15

Wiskunde A (wisa) Leerjaar 4 V1= Analyse I Hoofdstuk 2 + Vaardigheden 1 V2 = Analyse II Hoofdstuk 4 + Vaardigheden 2 V3 = Statistiek I Hoofdstuk 1 & 7 V4 = Analyse III Hoofdstuk 5 + Vaardigheden 3 V5 = Statistiek II Hoofdstuk 3 V6 = Analyse IV Hoofdstuk 6 & 8A + Vaardigheden V7 = Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen De stof van Wiskunde A wordt behandeld aan de hand van Moderne Wiskunde A/C 4vwo 11 e editie. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 4. Per jaar kunnen minimaal 4 en maximaal 10 overhoringen gegeven worden, al of niet aangekondigd over de op dat moment bekend te veronderstellen vaardigheden, die in (huiswerk)sommen en/of leerwerk zijn geoefend. De cijfers voor deze overhoringen worden gedurende het jaar gemiddeld in het cijfer voor V7. De behandelde stof van klas 4 behoort in zijn geheel tot de centraal examenstof. Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V7. Leerjaar 5 D1= Analyse V Hoofdstuk 1 & 9 + Vaardigheden 1 * D2 = Analyse VI Hoofdstuk 5 & 6 + Vaardigheden 2 * D3 = Statistiek en kansen III Hoofdstuk 4 & 7 + Vaardigheden 3 * D4 = Analyse VII Hoofdstuk 3 & 8 + Vaardigheden 4 * D5 = Statistiek en kansen IV Hoofdstuk 2 D6 = Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen De stof van Wiskunde A wordt behandeld aan de hand van Moderne Wiskunde A 5vwo, 11 e editie. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 5. Per jaar kunnen minimaal 4 en maximaal 10 overhoringen gegeven worden, al of niet aangekondigd over de op dat moment bekend te veronderstellen vaardigheden, die in (huiswerk)sommen en/of leerwerk zijn geoefend. De cijfers voor deze overhoringen worden gedurende het jaar gemiddeld in het cijfer voor D6. Wettelijk verplicht is een keuzeonderwerp. Voor dit cohort is dit het onderwerp Perspectief (hoofdstuk 9). Het keuzeonderwerp en de hoofdstukken 2, 4 en 7 behoren alleen tot de schoolexamenstof, de hoofdstukken 1-3-5-6-8 behoren zowel tot de schoolexamenstof als tot de stof voor het centraal examen. Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D6. Leerjaar 6 Nog in ontwikkeling De aantekeningen in de lessen vormen een wezenlijk deel van de door de leerlingen te bestuderen stof voor de proefwerken en examens. De verschillende onderwerpen worden in verschillende etappes in de loop van drie jaar opgebouwd. Steeds wordt bij een nieuwe toevoeging aan een onderwerp alle stof die eraan voorafging bekend verondersteld. De nadruk bij de toetsing zal natuurlijk liggen op de nieuwe elementen in het onderwerp. 16

Wiskunde B (wisb) Leerjaar 4 V1 = Analyse I Hoofdstuk 1+2 + Vaardigheden 1 V2 = Analyse II Hoofdstuk 3+4 + Vaardigheden 2 V3 = Analyse III Hoofdstuk 6+7 V4 = Analytische meetkunde I Hoofdstuk 5 +8 V5 = Vaardigheden V6 = Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen De stof van Wiskunde B wordt behandeld aan de hand van Moderne Wiskunde B 4vwo, 11e editie. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 4. Per jaar kunnen minimaal 4 en maximaal 10 overhoringen gegeven worden, al of niet aangekondigd over de op dat moment bekend te veronderstellen vaardigheden, die in (huiswerk)sommen en/of leerwerk zijn geoefend. De cijfers voor deze overhoringen worden gedurende het jaar gemiddeld in het cijfer voor V6. De behandelde stof van klas 4 behoort in zijn geheel tot de examenstof. Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V7. Leerjaar 5 D1= Analyse IV Hoofdstuk 1 & 2 + Vaardigheden 1* D2 = Analytische meetkunde II Hoofdstuk 5 & 7+Vaardigheden 2* D3 = Analyse V Hoofdstuk 3 & 4 + Vaardigheden 3* D4 = Analyse VI Hoofdstuk 6 & 8 + Vaardigheden 4* D5 = Keuze-onderwerp D6 = Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen De stof van Wiskunde A wordt behandeld aan de hand van Moderne Wiskunde A 5vwo, 11 e editie. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 5. Per jaar kunnen minimaal 4 en maximaal 10 overhoringen gegeven worden, al of niet aangekondigd over de op dat moment bekend te veronderstellen vaardigheden, die in (huiswerk)sommen en/of leerwerk zijn geoefend. De cijfers voor deze overhoringen worden gedurende het jaar gemiddeld in het cijfer voor D6. Wettelijk verplicht is een keuzeonderwerp. Voor dit cohort is dit het onderwerp Perspectief (hoofdstuk 9). Het keuzeonderwerp en de hoofdstukken 2, 4 en 7 behoren alleen tot de schoolexamenstof, de hoofdstukken 1-3-5-6-8 behoren zowel tot de schoolexamenstof als tot de stof voor het centraal examen. Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D6. Leerjaar 6 Nog in ontwikkeling De aantekeningen in de lessen vormen een wezenlijk deel van de door de leerlingen te bestuderen stof voor de proefwerken en examens. De verschillende onderwerpen worden in verschillende etappes in de loop van drie jaar opgebouwd. Steeds wordt bij een nieuwe toevoeging aan een onderwerp alle stof die eraan voorafging bekend verondersteld. De nadruk bij de toetsing zal natuurlijk liggen op de nieuwe elementen in het onderwerp. 17

Wiskunde C (wisc) Leerjaar 4 V1= Analyse I Hoofdstuk 2 + Vaardigheden 1 V2 = Analyse II Hoofdstuk 4 + Vaardigheden 2 V3 = Statistiek I Hoofdstuk 1 & 7 V4 = Analyse III Hoofdstuk 5 + Vaardigheden 3 V5 = Statistiek II Hoofdstuk 3 V6 = Analyse IV Hoofdstuk 6 & 8C + Vaardigheden V7 = Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen De stof van Wiskunde C wordt behandeld aan de hand van Moderne Wiskunde A/C 4vwo, 11e editie. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 4. Per jaar kunnen minimaal 4 en maximaal 10 overhoringen gegeven worden, al of niet aangekondigd over de op dat moment bekend te veronderstellen vaardigheden, die in (huiswerk)sommen en/of leerwerk zijn geoefend. De cijfers voor deze overhoringen worden gedurende het jaar gemiddeld in het cijfer voor V7. De behandelde stof van klas 4 behoort in zijn geheel tot de examenstof. Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V7. De stof van Wiskunde C is gelijk aan die van wiskunde A, met uitzondering van hoofdstuk 8 waar een opsplitsing plaatsvindt tussen hoofdstukken 8A en 8C. Leerjaar 5 D1= Analyse V Hoofdstuk 1 & 3 * D2 = Analyse VI Hoofdstuk 5 & 6 * D3 = Statistiek en kansen III Hoofdstuk 4 & 7 * D4 = vaardigheden en keuze-onderwerp * D5 = Statistiek en kansen IV Hoofdstuk 2 D6 = Voortschrijdend gemiddelde van overhoringen De stof van Wiskunde C wordt behandeld aan de hand van Moderne Wiskunde C 5vwo, 11 e editie. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 5. Per jaar kunnen minimaal 4 en maximaal 10 overhoringen gegeven worden, al of niet aangekondigd over de op dat moment bekend te veronderstellen vaardigheden, die in (huiswerk)sommen en/of leerwerk zijn geoefend. De cijfers voor deze overhoringen worden gedurende het jaar gemiddeld in het cijfer voor D6. Wettelijk verplicht is een keuzeonderwerp. Voor dit cohort is dit het onderwerp differentiëren. Het keuzeonderwerp en de hoofdstukken 2, 4 en 7 behoren alleen tot de schoolexamenstof, de hoofdstukken 1-3-5-6 behoren zowel tot de schoolexamenstof als tot de stof voor het centraal examen. Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D6. Leerjaar 6 Nog in ontwikkeling De aantekeningen in de lessen vormen een wezenlijk deel van de door de leerlingen te bestuderen stof voor de proefwerken en examens. De verschillende onderwerpen worden in verschillende etappes in de loop van drie jaar opgebouwd. Steeds wordt bij een nieuwe toevoeging aan een onderwerp alle stof die eraan voorafging bekend verondersteld. De nadruk bij de toetsing zal natuurlijk liggen op de nieuwe elementen in het onderwerp. 18

Wiskunde D (wisd) Leerjaar 5 D1= Complexe getallen I (H7) * D2= Meetkunde I (H1-H4) * D3= Kansrekening I (H2-H6) * D4= Dynamische modellen I (H3-H9) * D5= Keuzeonderwerp Beslissen (H10) De stof van Wiskunde D wordt behandeld aan de hand van de Wageningse Methode. De opmerkingen onder aan de pagina over de aantekeningen en de verschillende onderwerpen gelden ook voor leerjaar 6. Toetsduur D1 t/m D5 is 50 minuten per toets. Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D5. Leerjaar 6 Nog in ontwikkeling De aantekeningen in de lessen vormen een wezenlijk deel van de door de leerlingen te bestuderen stof voor de proefwerken en examens. De verschillende onderwerpen worden in verschillende etappes in de loop van twee jaar opgebouwd. Steeds wordt bij een nieuwe toevoeging aan een onderwerp alle stof die eraan voorafging bekend verondersteld. De nadruk bij de toetsing zal natuurlijk liggen op de nieuwe elementen in het onderwerp. 19

Biologie (biol) Leerjaar 4 V1= Thema 1: Inleiding in de biologie Thema 2: Cellen V2= Thema 3: Voortplanting V3= Thema 4: Genetica V4= Thema 5: Evolutie V5= Thema 6: Ecologie P1= Practicum Het gemiddelde van de voortgangstoetsen bepaalt voor 80% en het cijfer van de praktische opdracht(en) (P1) voor 20% het eindcijfer van leerjaar 4. De praktische opdracht(en) bestaat uit meerdere onderdelen die afzonderlijk worden becijferd en maakt geen deel uit van het examendossier. Leerjaar 5 D1= Thema 1: Stofwisseling * D2= Thema 2: DNA * D3= Thema 3: Mens en milieu, Thema 4: Planten, Thema 6 (uit leerjaar 4): ecologie* D4= Thema 5: Regeling en waarneming, Thema 5: Gedrag en beweging PO= Practicumdossier Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 zijn de dossiertoetsen D1 t/m D4 gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D4 bepaalt voor 80% het eindcijfer in de 5 e klas. De praktische opdracht (PO), bestaat uit meerdere onderdelen (practica, tekeningen, verslagen, werkstukken, enz.), die elk afzonderlijk worden becijferd. Deze cijfers zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar en maken deel uit van het examendossier. Het gemiddelde van de praktische opdrachten bepaalt voor 20% het eindcijfer in de vijfde klas. Leerjaar 6 D5= Thema 1: Voeding + thema 1 stofwisseling (leerjaar 5) * D6= Thema 2: Transport + thema 3 gaswisseling * D7= Thema 3: Bescherming + thema 5: Evenwicht * PO= Practicum Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D9 bepaalt voor 80% en het gemiddelde van de praktische opdrachten van leerjaar 5 en 6 voor 20% het schoolexamencijfer. De praktische opdracht (PO) uit leerjaar 5 en 6 bestaat uit één of meerdere onderdelen (practica, tekeningen, verslagen, werkstukken, enz.), die elk afzonderlijk worden becijferd. Deze cijfers zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Het eindcijfer van de praktische opdrachten is het voortschrijdende gemiddelde van de cijfers van deze onderdelen afkomstig uit leerjaar 5 en 6. Het eindcijfer voor biologie bestaat voor 50% uit het cijfer voor het Centraal Examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. Het gebruik van een grafische rekenmachine is bij het vak biologie niet toegestaan 20

Natuurkunde (nat) Leerjaar 4 V1= Beweging in beeld (H1) V2= Elektriciteit (H2) V3= Kracht en beweging (H3) V4= Trillingen en cirkelbewegingen (H4) V5= Straling (H5) V6= Energie (H6) P1= Opdrachtendossier Het gemiddelde van de voortgangstoetsen V1 t/m V6 bepaalt voor 80% het eindcijfer in de 4 e klas. Het opdrachtendossier (P1), bestaat uit meerdere onderdelen zoals practicum en eventuele aparte opdrachten/overhoringen, die elk afzonderlijk worden becijferd. Deze cijfers zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar en maken géén deel uit van het examendossier. Het opdrachtendossier bepaalt voor 20% het eindcijfer in de vierde klas. Leerjaar 5 D1= Stoffen en Materialen (H7) * D2= Hemelmechanica (H8) + herhaling * D3= Golven (H9) + herhaling * D4= Medische beeldvorming (H10) + herhaling * D5= Astrofysica + Hemelmechanica (H11+H8) + Biofysica + herhaling PO= Opdrachtendossier Het gemiddelde van de vier dossiertoetsen bepaalt voor 80% en het gemiddelde van het opdrachtendossier (PO) bepaalt voor 20% het eindcijfer van leerjaar 5. De dossiertoetsen van leerjaar 5 en het opdrachtendossier van leerjaar 5 maken deel uit van het examendossier. Leerjaar 6 D6= Elektrische velden (H12) + Magnetische velden (H13) + eventuele herhaling o.a. uit Samengevat* D7= Mechanica in samenhang (H14) + herhaling o.a. uit Samengevat * D8= Quantumwereld (H15) + herhaling o.a. uit Samengevat * D9= Finale (H16) + uitgebreide herhaling, o.a. uit Samengevat* PO= Opdrachtendossier Het gemiddelde van D1 t/m D7 bepaalt voor 80% en het gemiddelde van het opdrachtendossier (PO) klas 5 en 6 bepaalt voor 20% het schoolexamencijfer voor natuurkunde. Het opdrachtendossier (PO), bestaat uit meerdere onderdelen zoals practicum en eventuele aparte opdrachten/overhoringen, die elk afzonderlijk worden becijferd en op het laatst resulteren in een PO cijfer. Het eindcijfer voor natuurkunde bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. Het centraal examen bestaat uit een wettelijk voorgeschreven selectie van de totale stof. Het gebruik van een grafische rekenmachine is bij het vak natuurkunde niet toegestaan. In een toets kan een beloning voor serieus gemaakt huiswerk in de vorm van een bonus worden opgenomen. Deze eventuele beloning wordt per toets door de docent(en) bepaald. Er kunnen geen rechten aan worden ontleend. 21

Scheikunde (schk) Leerjaar 4 V1= H1 V2= H3 (m.u.v. 2) V3= H2 V4= H4 V5= H5 (m.u.v. 5) P1= Practicum Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 zijn de voortgangstoetsen V1 t/m V5 gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Het gemiddelde van de voortgangstoetsen V1 t/m V5 bepaalt voor 80% het eindcijfer in de 4 e klas. De praktische opdracht (P1), bestaat uit meerdere onderdelen die elk afzonderlijk worden becijferd. Deze cijfers zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar en maken geen deel uit van het examendossier. Het gemiddelde van de praktische opdrachten bepaalt voor 20% het eindcijfer in de vierde klas. Leerjaar 5 D1= H6 * (opgebouwd uit twee deeltoetsen, D1.1/D1.2 met gelijke weging) D2= H7 * D3= H9 (opgebouwd uit twee deeltoetsen, D3.1/D3.2 met gelijke weging) * D4= H8 PO= Practicumdossier Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 zijn de dossiertoetsen D1 t/m D5 gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D5 bepaalt voor 80% het eindcijfer in de 5 e klas. De praktische opdracht (PO), bestaat uit meerdere onderdelen, die elk afzonderlijk worden becijferd. De weging kan ten opzichte van elkaar verschillen, ze maken deel uit van het examendossier. Het gemiddelde van de praktische opdrachten bepaalt voor 20% het eindcijfer in de vijfde klas. Leerjaar 6 D5= H10 * D6= H12 en H13 + herhaling H1, H3, H6* D7= H11 + herhaling H2, H7, H8, H10* D8= H14 + herhaling H4, H5, H9* PO= Practicumdossier Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D8 bepaalt voor 80% en het gemiddelde van de praktische opdrachten van leerjaar 5 en 6 voor 20% het schoolexamencijfer De praktische opdracht (=PO) bestaat uit een of meerdere onderdelen, die elk afzonderlijk worden becijferd. De weging kan ten opzichte van elkaar verschillen, ze maken deel uit van het examendossier. Het eindcijfer van de praktische opdrachten PO is het voortschrijdende gemiddelde van de cijfers van deze onderdelen over de laatste twee leerjaren. Het eindcijfer voor scheikunde bestaat voor 50% uit het cijfer voor het Centraal Examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. Het gebruik van een grafische rekenmachine is bij het vak scheikunde niet toegestaan. 22

Economie (econ) Leerjaar 4 V1= Welvaart in Nederland (H1) 1 V2= Bedrijven (H2) 1 V3= Het nut van de overheid / Nederland en het buitenland (H3+ H4) 1 V4= Geld wordt minder waard / Te veel geld maakt ongelukkig (H1+ H2) 2 V5= Gehele boek Waarde van de munt (H1t/m H4) 2 1 Lesboek De Nederlandse economie 2 Lesboek Waarde van de munt Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V5. Leerjaar 5 D1= Het gedrag van consumenten (H1) 3 * D2= Producenten op een markt / Weinig of geen concurrentie (H2+H3) 3 * D3= Gehele boek Markten en welvaart (H1 t/m H4) 3 * D4= De betaalbaarheid van de vergrijzing/loon naar werken (H1+H2) 4 * D5= Gehele boek Werk en inkomen (H1t/m H4) 4 D6= Praktische opdracht (nog bekend te maken) D7= Presentatie klaslokaal experiment (praktische opdracht) 3 Lesboek Markten en Welvaart 4 Lesboek Werk en inkomen Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D7. Leerjaar 6 D8= Keuzeonderwerp D9= Gehele boek Globalisering (H1 t/m H4) 5 * D10= Gehele examenstof aan de hand van boek Examentraining Economie in vraag en antwoord 6 + Onderdeel Philipscurve en NAIRU 7 * 5 Lesboek Globalisering 6 Lesboek Examentraining Economie in vraag en antwoord 7 Stencilpakket Philipscurve en NAIRU Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D10 bepaalt het schoolexamencijfer. Het eindcijfer voor economie bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. 23

Management en Organisatie (m&o) Leerjaar 4 V1= De rechtsvorm (H1)+ Ontvangsten en uitgaven (H2) 1 V2= Kasstelsel versus periodetoerekeningsstelsel(h3) 1 V3= Communicatie en organisatie (H1) 2 + Marketing (H2) 2 + Logistiek (H3) 2 V4= Bizzgames, praktische opdracht m.b.v. lesbrief 3 V5= Marketingplan m.b.v. lesbrief 2 1 Lesbrief Stichting & Vereniging 2 Lesbrief Marketing & Logistiek 3 Lesbrief het Rekenwonder Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 geldt het gemiddelde van V1 t/m V5. Leerjaar 5 D1= H1 Rode Kees en H2 De oprichting van de kast en H3 De v.o.f. 3 * D2= H4 De categoriale kostenindeling en H5 De begroting 3 * D3= H1 tot en met H5 (gehele lesbrief) 4 * D4= H1 De functionele kostenindeling en H2 De Voorraadwaardering 5 * D5= H3 Quitte spelen en H4 De nettowinstopslagmethode 5 D6= Een P & O onderzoek, praktische opdracht met behulp van Lesbrief Organisatie en personeel 4 4 Lesbrief De eenmanszaak deel 1 5 Lesbrief Organisatie en personeel 6 Lesbrief De eenmanszaak deel 2 Voor de overgang van klas 5 naar klas 6 geldt het gemiddelde van D1 t/m D6. Leerjaar 6 D7= De examenstof uit klas 4 en 5 (lesbrieven 1, 4 en 6)* D8= H1 tot en met H6 (gehele lesbrief) 6 * D9= H1 tot en met H6 (gehele lesbrief) 7 * 7 Lesbrief De naamloze vennootschap 8 Lesbrief De industrie Het gemiddelde van de dossiertoetsen D1 t/m D9 bepaalt het schoolexamencijfer. De weging van D1 t/m D6 is 1, die van D7 t/m D9 is 2. Het eindcijfer voor M & O bestaat voor 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. 24

Kunst Beeldende Vormgeving (kubv) Het vak beeldende vormgeving bestaat uit Kunst Algemeen en Kunst Beeldende Vormgeving. In de 4 e klas beginnen de leerlingen met Kunst Beeldende Vormgeving. In de 5 e klas start het onderdeel Kunst Algemeen. Kunst Beeldende Vormgeving wordt in de 6 e klas afgesloten met een schoolexamencijfer. Kunst Algemeen wordt in de 6 e klas afgesloten met het centraal examen. Leerjaar 4 P1= Figuurschets P2= Figuurcompositie P3= Stilleven P4= Audiovisuele filmopdracht D1= Kunstbeschouwing 1 D2= Beeldanalyse Leerjaar 5 P5= Schetsen, beeldhouwwerken op school P6= Schetsen beeldhouwwerken P7= Schilderij Vertaald beeld P8= Audiovisuele filmopdracht D3= Audiovisuele theorietoets 1 D4= Procesverslag Vertaald beeld Leerjaar 6 P9= Audiovisuele korte film D5= Audiovisuele theorietoets 2 D6= Procesverslag korte film De dossiertoetsen D1 t/m D6 zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Het gemiddelde van de praktische opdrachten bepaalt voor 60% en het gemiddelde van de dossiertoetsen voor 40% het schoolexamencijfer. Het eindcijfer van het vak KUBV is het gemiddelde van het cijfer voor het Centraal Examen van Kunst Algemeen en het schoolexamencijfer van Kunst Beeldende Vormgeving. 25

Muziek (mu) Leerjaar 4 bij Muziek is een verkennend jaar. Aan bod komt een breed scala aan muzikale stijlen en activiteiten, zowel musicerend als bestuderend. Leerlingen leren dus ook elkaar hierin kennen, wisselen ervaringen, interesses en competenties uit. Een belangrijk begin wordt gemaakt met het aanscherpen van gehoor, motoriek en stem. Veel aandacht wordt parallel daaraan besteed aan het gezamenlijk opbouwen van een muzikaal referentiekader: voldoende beheersing van het notenschrift en muzikale terminologie, het spreken van dezelfde taal. Leerjaar 5 staat in het teken van muzikale verdieping. Het officiële examentraject gaat van start. Dit berekent dat toetsen vanaf hier meetellen voor het Schoolexamen. Een belangrijk deel van de stof voor het Centraal Examen wordt hierin alvast geïntegreerd. Dit alles vindt plaats in een mengeling van theoretische en praktijkopdrachten. Leerjaar 6 is primair gericht op verankering van alle behandelde stof. De laatste modules voor het Schoolexamendossier worden afgerond. Aansluitend verplaatst de focus zich naar de voorbereidingen op het Centraal Examen. Bij dit alles wordt het musiceren zeker niet uit het oog verloren, maar zal er daarnaast veel tijd worden geïnvesteerd in examentraining en zelfstudie. Leerjaar 4 V1= Ritme aan de basis (R1) V2= Band (E1) V3= Harmonie aan de basis (H1) V4= Muziek binnenstebuiten (C1) 1 V5= Ontdek je stem (Z1) V6= Percussie (E2) 1Voor de toetsen V4 en V5 geldt de mogelijkheid van deeltoetsen die samen één gemiddelde opleveren. Dit zal tijdens het schooljaar tijdig worden gecommuniceerd. Leerjaar 5 D1= Popkoor (Z2) D2= Orkest (E3) D3= Functionele harmonie (H2)* D4= Klassieke Muziekgeschiedenis 2 (M1)* D5= Filmcompositie 2 (C2) D6= Popgeschiedenis 1 (M2)* 2Voor de toetsen D4 en D5 geldt de mogelijkheid van deeltoetsen die samen één gemiddelde opleveren. Dit zal tijdens het schooljaar tijdig worden gecommuniceerd. Leerjaar 6 Nog in ontwikkeling Het gemiddelde van de dossiertoetsen bepaalt het schoolexamencijfer. Het eindcijfer voor muziek bestaat uit 50% uit het cijfer voor het centraal examen en voor 50% uit het schoolexamencijfer. 26

Maatschappijleer (maat) Leerjaar 4 D1= Rechtstaat D2= Parlementaire democratie D3= Pluriforme samenleving D4= De verzorgingsstaat D5= Presentatie (mondeling) Het vak maatschappijleer wordt in de 4 e klas afgesloten met een op een heel getal afgerond schoolexamencijfer en maakt deel uit van het combinatiecijfer (maatschappijleer en PWS). Er is geen centraal examen. 27

Lichamelijke Opvoeding (lo) Leerjaar 4 H1= hockey of voetbal H2= sprong met ½ breedte en ½ lengte as draai H3= rekstok oefening H4= boksen H5= bewegen op muziek H6= shuttle-run H7= hoogspringen Voor de overgang van klas 4 naar klas 5 dienen H1 t/m H7 afgerond te zijn. H1 t/m H7 zijn gelijkwaardig in weging ten opzichte van elkaar. Indien een leerling niet in staat is geweest een onderdeel af te sluiten wordt de leerling bij het eerst volgende inhaalmoment verwacht om het gemiste handelingsdeel in te halen. Leerjaar 5 H8= deelname softbaltoernooi H9= speer- en/of discuswerpen H10= sprong met 1/1 draai om de breedte as H11= ringzwaaioefening H12= basketbal en/of volleybal H13= dijkloop De handelingsdelen H9 t/m H13 worden gedurende het schooljaar becijferd en maken onderdeel uit van het examendossier van lichamelijke opvoeding. Handelingsdeel H8 dient met een positieve participatie afgerond te zijn. Het gemiddeld cijfer van H1 t/m H13, m.u.v. H8 dat met positieve participatie wordt beoordeeld, wordt voor het overgangsrapport (einde schooljaar) omgezet naar een Voldoende of Goed (gemiddeld cijfer gelijk of minder dan 7,0 =V, van 7,1 t/m 7,6 bepaalt de docent V of G, hoger dan 7,6 = G). De behaalde handelingsdelen van leerjaar 4 en 5 worden meegenomen naar leerjaar 6. Indien een leerling niet in staat is geweest alle handelingsdelen naar behoren af te sluiten (beoordelingsles gemist of niet actief deelgenomen tijdens het beoordelingsmoment), maakt de leerling met de docent LO een afspraak om het gemiste handelingsdeel in te halen. Voor handelingsdelen die niet naar behoren zijn afgesloten of waaraan een leerling zonder reden niet aan heeft deelgenomen, wordt in de cijferregistratie een 0,1 ingevuld. Voor leerlingen met een tijdelijke vrijstelling voor het volgen van het vak LO en daardoor het behalen van een bepaald handelingsdeel niet heeft kunnen uitvoeren, wordt geen cijfer ingevoerd. In navolging van artikel 50 van het examenbesluit VO, kan het vak LO de overige vakken cijfermatig niet compenseren. Indien het examendossier van lichamelijke opvoeding niet compleet is wordt er aan het einde van leerjaar 5 geen resultaat vermeld op het overgangsrapport. 28

Leerjaar 6 H14= softbal H15= Organisatie sportdag H16= verplichte keuzeactiviteit 1 H17= verplichte keuzeactiviteit 2 H18= verplichte keuzeactiviteit 3 In de 6 e klas wordt H14 becijferd en worden H15 t/m H18 afgevinkt bij positieve deelname. In een periode van 4 x 3 weken moeten de leerlingen 3 activiteiten (H16, H17 en H18) volgen. Indien een leerling geoorloofd absent is tijdens een verplichte keuzeactiviteit in klas 6 dient de desbetreffende verplichte keuzeactiviteit ingehaald te worden. De leerling maakt hiervoor binnen twee weken een afspraak met de docent LO om het gemiste onderdeel in te halen. In de maand februari van het zesde leerjaar, voor de voorjaarsvakantie, moet het examendossier van het vak LO volledig zijn. Afsluiting LO in klas 6: Het eindoordeel LO wordt bepaald naar aanleiding van het gemiddelde van H1 t/m H19, m.u.v. H8 en H15 t/m H18 die met een positieve participatie worden afgerond. De leerling heeft het vak LO afgesloten als hij/zij alle handelingsdelen naar behoren heeft uitgevoerd. De kwalificatie voor het vak LO kan Voldoende of Goed zijn (gemiddeld cijfer gelijk of minder dan 7,0 =V, van 7,1 t/m 7,6 bepaalt de docent V of G, hoger dan 7,6 = G). Naar aanleiding van de behaalde cijfers bepaalt de voltallige sectie LO het eindoordeel. 29