Efectis Nederland BV Efectis Nederland-rapport 2009-Efectis-R0842 Beoordeling van de brandwerendheid in de zin van Bijlage A van NEN 6069:2005 van deur- /kozijnconstructies voorzien van een houten deurblad, type Eribel RF60 Draaideur Nederland Efectis Nederland BV Centrum voor Brandveiligheid Lange Kleiweg 5 Postbus 1090 2280 CB Rijswijk www.efectis.nl T 015 276 34 80 F 015 276 30 25 E nederland@efectis.com Datum September 2009 Auteur(s) Dr. Ir. G. van den Berg P.A. Ram Aantal pagina's Aantal bijlagen 8 (excl. bijlage) 1 (8 Figuren van toelaatbare varianten) Opdrachtgever Group Eribel Industrieterrein De Kluis Industrieweg 32 2320 Hoogstraten - België Projectnaam brandwerendheid Eribel RF60 deur-/kozijnconstructies Projectnummers 2009177 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, foto-kopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van Efectis. Indien dit rapport in opdracht werd uitgevoerd, wordt voor de rechten en verplichtingen van opdrachtgever en opdrachtnemer verwezen naar de Algemene Voorwaarden voor onderzoeksopdrachten aan TNO, dan wel de betreffende terzake tussen de partijen gesloten overeenmkomst. Het ter inzage geven van het Efectis-rapport aan direct belang-hebbenden is toegestaan. 2009 Efectis Nederland BV: een TNO bedrijf Voor u ligt een rapport van Efectis Nederland BV (voorheen TNO Centrum voor Brandveiligheid). Efectis Nederland BV en het zusterbedrijf Efectis Frankrijk, zijn sinds 1 januari 2008 volle dochters van de Efectis Holding SAS, waarin TNO en het Franse CTICM, participeren. De activiteiten van het TNO Centrum voor Brandveiligheid zijn sinds 1 juli 2006 ondergebracht in Efectis Nederland BV. Dit is ingegeven door de internationale marktontwikkelingen en klantvragen. Om de klantvragen nog beter te kunnen beantwoorden, en een breder pakket aan diensten en faciliteiten van een hoge kwaliteit aan te kunnen bieden, is de internationale samenwerking verder uitgebreid. Dit is gedaan met ervaren, en in de brandveiligheidsector bekende, partners in Noorwegen (Sintef- NBL), Spanje (Afiti-Licof), Duitsland (IFT), de Verenigde Staten (South West Research Institute) en China (TFRI). Nadere informatie hierover is te vinden op onze website.
2 / 8 Inhoudsopgave 1 Introductie...3 2 Beoordelingsbasis...3 3 Testresultaten...3 3.1 Universiteit Gent Beproevingsverslag Nr. 10778A dd. 16 oktober 2003...3 3.2 WarringtonfireGent Beproevingsverslag Nr. 12029A dd. 29 maart 2006...4 4 Beoordeling...6 5 Conclusies...7 Bijlage Toelaatbare varianten van deur-/kozijnconstructies voorzien van een houten deurblad, type Eribel RF60
3 / 8 1 Introductie In opdracht van Group Eribel te Hoogstraten (België) heeft Efectis Nederland (voorheen TNO Centrum voor Brandveiligheid) een beoordeling uitgevoerd van testresultaten die zijn behaald op verschillende deur-/kozijnconstructies, waarin deurbladen van type Eribel RF60 zijn toegepast. De brandproeven zijn uitgevoerd volgens de Europese norm EN 1634-1. De beoordeling van de brandwerendheid van toelaatbare deurvarianten is uitgevoerd op basis van de Nederlandse norm NEN 6069:2005 Bijlage A. 2 Beoordelingsbasis Group Eribel heeft de volgende testrapporten aan Efectis NL aangeleverd: Universiteit Gent Beproevingsverslag Nr. 10778A dd. 16 oktober 2003; WarringtonfireGent Beproevingsverslag Nr. 12029A dd. 29 maart 2006. 3 Testresultaten 3.1 Universiteit Gent Beproevingsverslag Nr. 10778A dd. 16 oktober 2003 Dit rapport beschrijft de resultaten van een brandproef die is uitgevoerd op twee stuks enkelvleugelige deuren, type Eribel RF60, in een stalen Eribel kozijn. Alle details van het proefstuk en de resultaten van de brandproef zijn beschreven in het Universiteit Gent Beproevingsverslag Nr. 10778A. In de onderhavige beoordeling is uitsluitend Deurblad 2 meegenomen, aangezien Deurblad 1 niet geschikt is voor de beoogde brandwerendheid van 60 minuten. Enkele relevante kenmerken zijn als volgt: Deurblad 2 Type : stomp; Afmetingen: 1057 x 2060 x 50 mm (breedte x hoogte x dikte); De deurbladen zijn opgebouwd uit een multiplex kader (ca. 680 kg/m 3, doorsnede 18 x 43 mm), een 43 mm dikke vulling van spaanplaat (ca. 490 kg/m 3 ), rondom dennenhouten kantlatten (ca. 530 kg/m 3, doorsnede 18 x 43 mm), en aan weerszijden een 3,3 mm dikke HDF dekplaat (ca. 1050 kg/m 3 ); Rondom zijn in zaagsneden in de kantlatten, twee stroken Interdens (doorsnede 10 x 2 mm) aangebracht;
4 / 8 In het onderste gedeelte van het deurblad, een rechthoekig rooster, type Rf- Technologies GNV1+K+TK, buitenafmetingen 600 x 300 mm, minimale afstand tot deurrand is 210 mm; Het rooster is m.b.v. 4 stalen nagels aan het deurblad bevestigd, en afgedekt aan weerszijden m.b.v. een stalen afdekrooster, welke zijn geschroefd met een h.o.h. afstand van ca. 150 mm; Slot van type Dörrenhaus 197 BZW, afmetingen slotkast 165 x 88 x 13,5 mm, slotkast omwikkeld met 1 mm dik Interdens; 4 stuks RVS scharnieren. Kozijn t.b.v. deurblad 2 Muuromvattend, vervaardigd van gezette staalplaat (gedeeltelijk geperforeerd), dikte 1,5 mm; Sponning in het kozijn met afmetingen 54 x 20 mm; Kozijn volledig gevuld met zand-cement mortel; In de sponning een Deventer profiel S5520 rubber afdichting aangebracht in een groef met afmetingen 21 x 13 mm. Ondersteuningsconstructie 150 mm dikke cellenbeton wand, volumieke massa ca. 550 kg/m 3. De naadwijdten tussen het deurblad en het kozijn, bij aanvang van de brandproef, zijn gegeven in het testrapport. De brandproef werd uitgevoerd volgens EN 1634-1 met het deurblad draaiend van het vuur af. Het proefstuk werd gedurende 72 minuten verhit volgens de standaard brandkromme. Hierbij voldeed het proefstuk aan: het criterium vlamdichtheid gedurende de gehele proefduur het criterium thermische isolatie gedurende 44 minuten (op het rooster) 62 minuten (op het deurblad) Het criterium warmtestraling is niet bepaald, maar er mag worden aangenomen dat gedurende de gehele proefduur aan dit criterium zal zijn voldaan. 3.2 WarringtonfireGent Beproevingsverslag Nr. 12029A dd. 29 maart 2006 Dit rapport beschrijft de resultaten van een brandproef die is uitgevoerd op twee stuks enkelvleugelige deuren, type Eribel RF60, in zowel een stalen Eribel als ook een houten kozijn. Alle details van het proefstuk en de resultaten van de brandproef zijn beschreven in het Universiteit Gent Beproevingsverslag Nr. 12029A. Enkele relevante kenmerken zijn als volgt: Deurblad 1 Type : stomp; Afmetingen: 930 x 2115 x 50 mm (breedte x hoogte x dikte);
5 / 8 De deurbladen zijn opgebouwd uit een vurenhouten kader (ca. 450 kg/m 3, doorsnede 34 x 44 mm), een 44 mm dikke vulling van spaanplaat (ca. 440 kg/m 3 ), en aan weerszijden een 3,2 mm dikke HDF dekplaat (ca. 880 kg/m 3 ); In de stijlen en de bovenregel zijn in zaagsneden, twee stroken Interdens (doorsnede 10 x 2 mm) aangebracht; In de onderregel is een infrezing gemaakt t.b.v. een strook Palusol in een PVComhulsel (doorsnede 39 x 4 mm); In het onderste gedeelte van het deurblad, een rechthoekig rooster, type ODICE Ventilodice, buitenafmetingen 500 x 295 mm, minimale afstand tot deurrand is 150 mm; Het rooster is m.b.v. 4 stalen schroeven aan het deurblad bevestigd, en afgedekt aan weerszijden m.b.v. een stalen afdeklat; Slot van type Litto, afmetingen slotkast 170 x 86 x 16 mm, slotkast omwikkeld met 1 mm dik Interdens; 4 stuks RVS scharnieren. Deurblad 2 Type : stomp; Afmetingen: 930 x 2115 x 50 mm (breedte x hoogte x dikte); De deurbladen zijn opgebouwd uit een vurenhouten kader (ca. 450 kg/m 3, doorsnede 34 x 44 mm), een 44 mm dikke vulling van spaanplaat (ca. 440 kg/m 3 ), en aan weerszijden een 3,2 mm dikke HDF dekplaat (ca. 880 kg/m 3 ); In de stijlen en de bovenregel zijn in zaagsneden, twee stroken Interdens (doorsnede 10 x 2 mm) aangebracht; In de onderregel is een infrezing gemaakt t.b.v. een strook Palusol in een PVComhulsel (doorsnede 39 x 4 mm); In het bovenste gedeelte van het deurblad, een ronde glasopening, glastype Pyrobel, diameter 500 mm, dikte 25 mm, minimale afstand tot deurrand is 200 mm; Het glas is geplaatst met een speling van 5 mm, is rondom voorzien van een strook Interdens (1 mm dikte), en is aan weerszijden voorzien van een genagelde, multiplex glaslat (ca. 670 kg/m 3, doorsnede 25 x 18 mm); Slot van type Litto, afmetingen slotkast 170 x 86 x 16 mm, slotkast omwikkeld met 1 mm dik Interdens; 4 stuks RVS scharnieren. Kozijn t.b.v. deurblad 1 Muuromvattend, vervaardigd van gezette staalplaat (gedeeltelijk geperforeerd), dikte 1,5 mm; Sponning in het kozijn met afmetingen 54 x 20 mm; Vulling in het kozijn van stroken gips (Gyproc RF) met een dikte van 15 mm; In de sponning een Deventer profiel S5520 rubber afdichting aangebracht in een groef met afmetingen 11 x 11 mm;
6 / 8 Kozijn gemonteerd middels een strook multiplex (ca. 670 kg/m 3, doorsnede 120 x 25 mm) en achter het multiplex gevuld met steenwol (scharnierzijde en helft bovenregel) en ODICE Firefoam 1C schuim (slotzijde en helft bovenzijde). Kozijn t.b.v. deurblad 2 Niet muuromvattend, vervaardigd van multiplex (ca. 670 kg/m 3, doorsnede 120 x 25 mm); Sponning in het kozijn met afmetingen 54 x 20 mm, aangebracht m.b.v. een geschroefde hardhouten lat (ca. 1050 kg/m 3, doorsnede 21 x 20 mm); In de sponning een Flexilodice type EF GW QS afdichting met afmetingen 12 x 2 mm; Achter het multiplex, gevuld met steenwol (scharnierzijde en helft bovenregel) en ODICE Firefoam 1C schuim (slotzijde en helft bovenzijde); Hardhouten afdeklatten (ca. 1050 kg/m 3, doorsnede 12 x 68 mm). Ondersteuningsconstructie 120 mm dikke metalstud wand, voorzien van een steenwolvulling en aan weerszijden 2 x 15 mm dik gips (Gyproc RF); Ter plaatse van de kozijnaansluiting, hardhouten stijlen en een bovenregel (ca. 600 kg/m 3, doorsnede 47 x 40 mm). De naadwijdten tussen de deurbladen en het kozijn, bij aanvang van de brandproef, zijn gegeven in het testrapport. De brandproef werd uitgevoerd volgens EN 1634-1 met in beide situaties het deurblad draaiend van het vuur af. Het proefstuk werd gedurende 64 minuten verhit volgens de standaard brandkromme. Hierbij voldeden de proefstukken aan: Deurblad 1 het criterium vlamdichtheid gedurende 63 minuten het criterium thermische isolatie gedurende 58 minuten (op het deurblad) Deurblad 2 het criterium vlamdichtheid gedurende 61 minuten het criterium thermische isolatie gedurende 60 minuten (op het deurblad) In beide situaties werd het criterium warmtestraling niet bepaald, maar er mag worden aangenomen dat gedurende de gehele proefduur aan dit criterium zal zijn voldaan. 4 Beoordeling In de Nederlandse regelgeving is het begrip WBDBO geïntroduceerd. Het begrip staat voor de Weerstand tegen BrandDoorslag en BrandOverslag. Voor WBDBO-bepaling is de Nederlandse norm NEN 6068 aangewezen. De WBDBO-bepaling valt uiteen in twee gedeelten. Het eerste gedeelte is de Weerstand tegen BrandDoorslag (WBD). Voor de
7 / 8 WBD-bepaling verwijst NEN 6068 door naar NEN 6069. NEN 6069 regelt de experimentele bepaling van de brandwerendheid van constructies of gedeelten ervan. De tweede component is de Weerstand tegen BrandOverslag (WBO). Hiervoor worden in NEN 6068 voor specifieke gevallen rekenregels gegeven. In de onderhavige situatie wordt uitsluitend gekeken naar de WBD (en dus brandwerendheid) van deur-/kozijnconstructies waarin het type deur HR-50 /70 / 90 is toegepast in diverse varianten. Zoals vermeld, geldt in Nederland voor de bepaling van de brandwerendheid van constructies de algemene standaard NEN 6069. Sinds September 2005 is de norm NEN 6069 gewijzigd. Er is een zgn. duaal stelsel geïntroduceerd. Dit betekent dat er gekozen kan worden tussen de oude, Nederlandse norm, of een nieuwe, Europese norm, mits deze beschikbaar is. Zoals aangegeven in hoofdstuk 3 zijn er brandproeven uitgevoerd, waarvan de meeste volgens DIN 4102-5, maar ook één ter verificatie volgens EN 1634-1. Deze combinatie van brandproeven geeft voldoende basis om een beoordeling te geven voor de brandwerendheid binnen de reikwijdte van NEN 6069:2005. Derhalve kunnen de conclusies worden gegeven zoals ze zijn geformuleerd in hoofdstuk 5. 5 Conclusies Onder de hierna volgende voorwaarden bedraagt de brandwerendheid in de zin van NEN 6069:2005 60 minuten van de volgende deur-/kozijnconstructies. Tekeningen van de toelaatbare varianten zijn weergegeven in de 1 t/m 8 bij dit rapport. Voorwaarden: Deurblad van type Eribel RF60 met afmetingen: dikte = 50 mm : breedte 930 mm hoogte 2115 mm. dikte = 60 mm : breedte 930 mm hoogte 2315 mm. Het betreft een enkelvleugelige situatie. Het deurblad draait van het vuur af. De randuitvoering van het deurblad is stomp. De naadwijdten van de deurbladen t.o.v. het kozijn zijn maximaal 3 mm aan de boven- en zijkanten, en 12 mm aan de onderzijde. De deurbladen zijn afgehangen aan minimaal 4 stuks stalen scharnieren met een positionering volgens de tekeningen in de. Optioneel is de toepassing van een 5 de scharnier of een dievenklauw.
8 / 8 Er dient een enkelpuntslot te worden toegepast met afmetingen van de sparing voor de slotkast(en) van maximaal 18 x 90 x 175 mm, en een hout-dekking van minimaal 16 mm. Het is noodzakelijk de slotkast te omwikkelen met 1 mm dik Interdens. Optioneel is een glasopening volgens de uitvoering zoals aangegeven in Bijlage 2 en 8. Van het glas dient aangetoond te zijn dat het in de toe te passen situatie een brandwerendheid van ten minste 60 minuten bezit. Het is noodzakelijk dat een randafstand van 200 mm wordt aangehouden. Optioneel is een rooster volgens de uitvoering zoals aangegeven in Bijlage 1 en 8. Van het rooster dient aangetoond te zijn dat het in de toe te passen situatie een brandwerendheid van ten minste 60 minuten bezit. Het is noodzakelijk dat een randafstand van 200 mm wordt aangehouden. Kozijn Het toe te passen kozijn is van één van de typen zoals gegeven in 4 en 5, of volgens 6 en 7. Ondersteuningsconstructie Van steenachtig materiaal met een dikte en volumieke massa van respectievelijk ten minste 120 mm en 650 kg/m 3. Een flexibele ondersteuningsconstructie, met houten stijlen of van type metalstud, met aan beide zijden een dubbele gipsbeplating en een totale wanddikte van 120 mm. De kozijnaansluitingen op de ondersteuningsconstructie zijn uitgevoerd zoals aangegeven in 4 en 5, of volgens 6 en 7. Ter plaatse van de aansluiting naar een metal-stud wand is de toepassing van een houten stijl essentieel als verstijving in de wand. Dr. Ir. G. van den Berg P.A. Ram Voor u ligt een rapport van Efectis Nederland BV (voorheen TNO Centrum voor Brandveiligheid). Efectis Nederland BV en het zusterbedrijf Efectis Frankrijk, zijn sinds 1 januari 2008 volle dochters van de Efectis Holding SAS, waarin TNO en het Franse CTICM, participeren. De activiteiten van het TNO Centrum voor Brandveiligheid zijn sinds 1 juli 2006 ondergebracht in Efectis Nederland BV. Dit is ingegeven door de internationale marktontwikkelingen en klantvragen. Om de klantvragen nog beter te kunnen beantwoorden, en een breder pakket aan diensten en faciliteiten van een hoge kwaliteit aan te kunnen bieden, is de internationale samenwerking verder uitgebreid. Dit is gedaan met ervaren, en in de brandveiligheidsector bekende, partners in Noorwegen (Sintef- NBL), Spanje (Afiti-Licof), Duitsland (IFT), de Verenigde Staten (South West Research Institute) en China (TFRI). Nadere informatie hierover is te vinden op onze website.
Toelaatbare varianten van deur-/kozijnconstructies voorzien van een houten deurblad, type Eribel RF60