1 Les 1 Herhaling kaartbegrippen, schaal en ruimtelijke oriëntatie Naam: Klas: 1 Oriëntering in de schoolomgeving Vouw de plattegrond van je schoolomgeving in vieren en kleef die in het kader. naar eigen situatie Bedenk zelf een wandeling van een bezienswaardigheid naar een andere via de kortste weg. Teken die wandeling ook op het stratenplan van de schoolomgeving. Schrijf in zinnen de wandeling uit. Gebruik instructietaal (gebiedende wijs). Vertrek aan Ga Wegwijs in de wereld
2 2 Uit een wandelgids Maak de wandeling op de kaart in de richting van de pijlen. Vertrek bij nummer 1. uit Groot Wandelboek Vlaanderen, Lannoo a b c Kijk goed naar de kaart in zijn geheel. - Iin welke gemeente vertrekt de wandeling? Houthulst - Iin welke provincie ligt deze wandeling? West-Vlaanderen - Hhoeveel bedraagt de totale lengte van de wandeling? 13 km Welk nummer heeft 1 - de vijver? - het Belgisch militair kerkhof? - de hofstede met Mariabeeldje? - Bereken de lengte van gedeelten van de wandeling tussen de naalden ( ) van de 3,2 x 00 m = 1600 m = 1,6 km N301: 8,7 x 00 m = 430 m = 4,3 km Melanedreef: Vul de juiste windrichting in. Kort af. Ik wandel - op de N301 in de richting van het. - in de Pottestraat in de richting van het. - van de Kapel O.-L.-Vrouw-van-Melanen naar Kasteel de Groote in de richting van het. d Markeer wat juist is. - A als ik om 13.00 u. op de N301 wandel, staat de zon voor achter links van rechts van mij. Mijn schaduw is dan voor achter links van rechts van mij. - Eer is een sterke zuidwestenwind. In de Pottestraat wandel ik met de wind mee tegen de wind in met zijwind van rechts met zijwind van links. NO 6 Z ZW Wegwijs in de wereld
3 Les 2 Herhaling kaart- en atlasgebruik 1 De inhoudstafel Neem de inhoudstafel van je atlas. Vul het rooster aan. Op welke kaart vind je Groot-Brittannië en Frankrijk de bevolkingsdichtheid in de Ardennen het reliëf in Zuid-Amerika staatkundige (s), natuurkundige (n), thematische (t) kaart een kaart van België (B), Europa (E) of de wereld (W) Vul op de stippen de letters van boven naar onderen uit de gekleurde kolom in..?.?. Bedenk voor de vraagtekens eenzelfde klinker en je krijgt een duivels woord. Welk? bladzijde in je Neem de inhoudstafel van de atlas. Lees aandachtig wat je moet zoeken. Noteer op welke bladzijde je daarvoor een geschikte kaart vindt. Ik wil meer weten over de indeling van België in gewesten de rivieren van Afrika het toerisme aan de kust staatkundige (s), Frankrijk natuurkundige (n), thematische (t) kaart Vul op de stippen de letters van boven naar onderen uit de gekleurde kolom in..?.. Bedenk voor het vraagteken een klinker en je krijgt een heilig woord. Welk? atlas zie kopieerblad bij les 2 Ik vind daarvoor een geschikte kaart op bladzijde de Belgische kust Wegwijs in de wereld
4 2 Het register Zoek op in het register. Vul de kolommen bladzijde en roostercel in. Raadpleeg daarna de kaart en vul dan de laatste kolom in. Taag Vlissingen Baraque Michel Cambodja Oceanië Mallorca Straat van Gibraltar Pyreneeën 3 De legende bladzijde Cambodja roostercel Mallorca Neem de staatkundige kaart van België. Verbind wat bij elkaar hoort. aarlen Kortrijk provincienaam Vlaams-Brabant luik provinciehoofdplaats Bastenaken gent (provincie)stad henegouwen zie kopieerblad bij les 2 soort (plaats, provincie, land, werelddeel, water, gebergte, eiland ) Wegwijs in de wereld
Neem de natuurkundige kaart van Europa. Verbind wat bij elkaar hoort. Centraal Massief donau rivier Europees Laagland oostzee hoogte of gebergte 4 De schaal elbe Karpaten zee Adriatische Zee Gebruik je atlas. Bereken de afstand hemelsbreed tussen Veurne en Charleroi met de breukschaal. op de kaart cm in de werkelijkheid cm km km Gebruik je atlas. Bereken de afstand in vogelvlucht tussen Brussel en Praag met de lijnschaal. op de kaart cm in de werkelijkheid km km km Extra Kies zelf twee plaatsen en bereken de afstand ertussen hemelsbreed. zie kopieerblad bij les 2 De afstand in vogelvlucht tussen en bedraagt. Ik gebruikte een schaal. Adriatische Zee naar eigen situatie op de kaart in de werkelijkheid Wegwijs in de wereld
6 Les 3 De wereld verdeeld in zeven continenten of werelddelen 1 Europa staatkundig Gebruik de staatkundige kaart van Europa uit je atlas. A Kleur de buurlanden van België in een verschillende kleur. Vul de legende aan. Land + Hoofdstad Nederland Duitsland Groothertogdom Luxemburg Frankrijk Verenigd Koninkrijk (of Groot-Brittannië) B Arceer alle landen van de Europese Unie (EU). EU-landen 2 Europa natuurkundig Gebruik de natuurkundige kaart van Europa uit je atlas. Noteer in welk gebergte deze bergtoppen gelegen zijn en hoe hoog ze zijn. bergtop gebergte hoogte (m) Grossglockner Amsterdam Berlijn Luxemburg Parijs Londen zie kopieerblad bij les 3 zie kopieerblad bij les 3 Mont Blanc m Vesuvius m m Vergelijk telkens twee zeeën. Markeer dan de diepste. Witte Zee of Noordelijke IJszee Tyrreense Zee of Noordzee Ionische Zee of Adriatische Zee Oostzee of Kaspische Zee Wegwijs in de wereld
7 Opdracht 3 Vul aan. ontspringt in rivier mondt uit in Ebro Garonne Po Donau 3 De continenten op de wereldkaart 1 Gebruik pagina 19 en 20 van je bronnenboek en de staatkundige kaart van de aarde. Geef elk werelddeel een aparte kleur en vul de legende in. Vul de naam van de oceanen aan. Vul de tabel aan. 2 3 Europa zie kopieerblad bij les 3 1 2 3 zie kopieerblad bij les 3 werelddeel land hoofdstad oorspronkelijke bevolking: blank, zwart, oosters, indiaans Peru Azië Afrika Oceanië Noord-Amerika Zuid-Amerika Antarctica 1 Grote (of Stille) Oceaan 2 Atlantische Oceaan 3 Indische Oceaan Tokio Nairobi Wegwijs in de wereld
8 Les 4 De globe van dichterbij bekeken Vul de namen aan en teken de keerkringen. Houd daarbij rekening met de kromming van de aarde. keerkring keerkring Gebruik pagina 21 en 22 van je bronnenboek en de wereldkaart in je atlas. Beantwoord met waar of niet waar. De omwenteling van de aarde rond de zon duurt juist 36 dagen. Zonnestralen die schuin op de aarde vallen geven minder warmte dan de stralen die loodrecht invallen. De Steenbokskeerkring verdeelt de aarde in een noordelijk en een zuidelijk halfrond. Als de zon loodrecht op de Kreeftskeerkring schijnt, begint in het noordelijke halfrond de winter. Ten noorden van de noordpoolcirkel zijn er plaatsen waar het nooit licht wordt in de maand januari. noordpoolcirkel Kreefts evenaar Steenboks De lente en de herfst zijn overgangsseizoenen. De helling van de aarde ten opzichte van de zon heeft minder invloed. De werelddelen Europa en Noord-Amerika vallen volledig in het noordelijke halfrond. Zuid-Amerika behoort volledig tot het zuidelijke halfrond. niet waar waar niet waar niet waar waar waar waar niet waar Alle oceanen behoren zowel tot het noordelijke als het zuidelijke halfrond. waar Wegwijs in de wereld
9 Les Hoe vind ik een plaats op aarde? Trek een kring rond de juiste ondertitel. Het groene gedeelte op de globe is het noordelijke halfrond / zuidelijke halfrond westelijke halfrond / oostelijke halfrond Voer de volgende opdrachten uit. - Overtrek de evenaar in het geel. - Overtrek de nulmeridiaan in het zwart. - Oovertrek één parallel of breedtecirkel in het noordelijke halfrond in het rood. - Oovertrek één meridiaan van het oostelijke halfrond in het groen. Greenwich Opdracht 3 Vul in: parallellen - Greenwich - evenaar - nulmeridiaan - graden. noordelijke halfrond / zuidelijke halfrond westelijke halfrond / oostelijke halfrond De, die de aarde verdeelt in een westelijk en oostelijk halfrond, loopt door het observatorium van nabij Londen. De Kreefts- en Steenbokskeerkring, de noord- en zuidpoolcirkel zijn namen van. Zij lopen evenwijdig met de. De parallellen (of breedtecirkels) en meridianen worden uitgedrukt in. Opdracht 4 Gebruik je atlas. Vul aan. - noem twee steden die heel dicht bij de Kreeftskeerkring liggen. en - Nnoem twee landen waar de Steenbokskeerkring door loopt. en zie kopieerblad bij les Greenwich Wegwijs in de wereld
Opdracht Gebruik je atlas en/of de kaart op pagina 23 in je bronnenboek. - België ligt in het en halfrond. - België ligt tussen en breedte en tussen en lengte. Opdracht 6 Gebruik de wereldkaart in je atlas. - In welk land ligt dit punt? Vul aan. 40 NB 0 WL 60 NB 80 OL 20 ZB 140 OL - Welke hoofdstad ligt dicht bij dit punt? Vul aan. 40 NB 120 OL 20 NB 0 WL 34 ZB 8 WL Opdracht 7 Gebruik de kaart van Europa. Bepaal de ligging van deze stad (bij benadering). Gebruik de kaart van Europa. Opdracht 8 Gebruik de kaart van België. Krakow Helsinki Belgrado Bij welke parallel liggen deze steden? Bij welke meridiaan liggen deze steden? Tielt Turnhout Bastogne Bergen zie kopieerblad bij les - Bij welke parallel ligt jouw school het dichtst? Bij NB. naar eigen situatie - Bij welke meridiaan ligt jouw school het dichtst? Bij OL. Wegwijs in de wereld
11 6 3 40 Kreeftskeerkring Evenaar Hawaii Eilanden (V.S.) Steenbokskeerkring 40 7 2 60 GROTE OF STILLE OCEAAN 60 Opdracht 9 Teken op deze kaart de reisroute van het containerschip Brussels. Zet stippen en verbind ze met een lijn. Gebruik eventueel de grotere wereldkaart uit je atlas. 1 Zuidpoolcirkel 8 80 Noordpoolcirkel MEXICO Mexico-stad Alaska (V.S.) Galápagoseilanden (EC.) 80 H I J K L NOORDEN 180 180 A R 160 160 B 140 140 Q C P D 120 120 0 0 M N O E F 80 80 G 0 20 20 40 40 60 60 VERENIGDE STATEN BELIZE GUATEMALA HONDURAS EL SALVADOR NICARAGUA COSTA RICA PANAMA Paaseiland (CH.) Havana CANADA Quito ECUADOR Washington CUBA COLOMBIA PERU Lima JAMAICA BAHAMA S HAÏTI DOM. REP. Caracas VENEZUELA Bogotá BOLIVIA CHILI Santiago Ottawa Puerto Rico (V.S.) Guadeloupe (FR.) La Paz ATLANTISCHE OCEAAN BARBADOS GRENADA TRINIDAD EN TOBAGO GUYANA PARAGUAY ARGENTINIË SUR ḞR.-G. B R A Z I L I Ë Asunción Brasilia URUGUAY Montevideo Buenos Aires Zuid-Shetlandeilanden (V.S.) KAAPVERDIË Falklandeilanden (V.K.) Groenland MAURITANIË SENEGAL Dakar GAMBIA G.-B. MAROKKO H I J K L G 0 20 20 40 40 F 60 60 E 80 80 D 0 0 M N O C 120 120 P 140 140 160 B Q 160 A R 180 180 80 WESTERLENGTE OOSTERLENGTE Het containerschip Brussels vertrekt in de Antwerpse haven en vaart naar het punt 4 NB 30 WL. Van daar gaat de reis via 30 NB 60 WL naar Haïti om een gedeelte van de vracht te lossen. Vanuit Haïti stuurt de kapitein het schip naar het punt 1 NB 60 WL. Het schip volgt de Zuid-Amerikaanse kust, passeert de evenaar en vaart naar het punt 1 ZB 30 WL. Van daar vaart Brussels naar 4 ZB 60 WL. Vanaf dat punt gaat de reis recht naar de Zuid-Amerikaanse kust. In welk land komt het schip aan? Het schip komt aan in. (DEN.) Azoren (PORT.) Madeira (PORT.) Canarische Eilanden (SP.) Nouakchott Freetown GUINEE S.L. Monrovia LIB. IJSLAND Faeröer (DEN.) Zuid-Georgië (V.K.) Bamako IVOORKUST MALI BURKINA FASO ZUIDEN GHANA TOGO BENIN Sint-Helena (V.K.) Zuid-Orkneyeilanden (V.K.) NOORWEGEN ZWEDEN NIGER Niamey NIGERIA Abuja KAMEROEN Yaoundé EQ.-G. GABON B.-H. TSJAAD Ndjamena SOEDAN DEM.REP. R. KONGO BU. Kinshasa ANGOLA ZAMBIA Lusaka NAMIBIË Harare ZIMBABWE BOTSWANA ANTARCTICA CYPRUS Khartoem OEGANDA SAUDI-ARABIË ERITREA JEMEN ETHIOPIË KENIA Nairobi Dodoma TANZANIA MAL. LESOTHO MOZAMBIQUE Tshwane SWAZIL. Maputo DJIBOUTI SOMALIË COMOREN OMAN MADAGASKAR Antananarivo R U S L A N D Brazzaville Luanda Windhoek Kaapstad Kampala Addis Abeba Mogadishu PAKISTAN SEYCHELLEN MAURITIUS MALDIVEN NEPAL INDIA MONGOLIË C H I N A BH. BA. SRI LANKA 80 Ulaanbaator MYANMAR Rangoon INDISCHE OCEAAN Peking Bangkok LAOS THAILAND CAMBODJA 8 1 VIETNAM NOORD-KOREA ZUID-KOREA MALEISIË Kuala Lumpur Jakarta Pyongyang Seoel Manilla 60 Taipei TAIWAN I N D O N E S I Ë 60 NOORDERBREEDTE JAPAN Tokio FILIPIJNEN PAPOEA- NIEUW- GUINEA OOST- TIMOR Aucklandeilanden (NW-Z.) 2 40 3 20 7 ZUIDERBREEDTE Port Moresby Marianen (V.S.) Carolinen (V.S.) SALOMONS- EILANDEN CENTR.- AFR.REP. Bangui CONGO- BRAZZAVILLE ZUID- AFRIKA 20 A U S T R A L I Ë 6 Canberra NIEUW- ZEELAND 40 Wellington Reykjavik FINLAND Oslo VER. Stockholm KON. DEN. LI ḶEẸ. Moskou W.-R. IERLAND Londen POLEN N. Berlijn B. Warschau Astana D. TSJ. OEK. Parijs SL. KAZACHSTAN OOST. M. Z. H. FRANKRIJK S. ROEMENIË ITALIË SE. PORTUGAL SPANJE BULGARIJE Rome G. A. MA. AR. AZ. OEZ. KI. Ankara TU. Lissabon Madrid GRIEKEN- TURKIJE T. Tunis LAND Algiers SYRIË Teheran Rabat TUNESIË Kaboel Islamabad L. Bagdad AFGHANISTAN Tripoli ISR. IRAK J. IRAN New Delhi Caïro KOEWEIT ALGERIJE BAHREIN Kathmandu LIBIË EGYPTE QATAR Riyad Masqat V.A.E. Nieuw-Caledonië (FR.) Argentinië Hanoi Wegwijs in de wereld
12 Les 6 Van de globe terug naar de wereldkaart Tijdzones Teken in de rechthoek een pijl die de draairichting van de aarde om zijn as aanduidt. Markeer wat klopt. Gebruik de uitleg bij de kaart op pagina 24 in je bronnenboek. - als ik van Brussel naar Tokio vlieg, dan ben ik in dezelfde tijdzone gebleven verschillende tijdzones geweest. Het is daar veel vroeger dan veel later dan hetzelfde uur als bij ons thuis. - Aals ik van Brussel naar San Francisco vlieg, dan ben ik in dezelfde tijdzone gebleven verschillende tijdzones geweest. Het is daar veel vroeger veel later hetzelfde uur. - Aals ik van Brussel naar Kinshasa vlieg, dan ben ik in dezelfde tijdzone gebleven verschillende tijdzones geweest. Het is daar veel vroeger veel later hetzelfde uur. - Jje vriend in de Verenigde Staten bel je het best, als het hier morgen avond is. Anders bel je hem uit zijn bed. - De mensen in Amerika Oceanië Europa zien het eerst het licht van een nieuwe dag. Opdracht 3 In welk land wordt het eerst dag? Vul in: Turkije, Mexico, Spanje, de Filipijnen. de Filipijnen eerst in, dan in, Spanje Turkije Mexico dan in, dan in Heb je zelf ook al eens je uurwerk moeten veranderen op reis? Waar ging je toen? Wegwijs in de wereld
r t r l r t r l r l r t 6e leerjaar 13 Les 7 en 8 Zoek je iets speciaals? Kijk op een themakaart 1 Themakaarten over het weer en het klimaat Gebruik de Europese temperatuur- en neerslagkaarten in je atlas of op pagina 2 in je bronnenboek. Vergelijk en markeer telkens het juiste woord. - in januari is het gemiddeld het koudst in: Moskou of Kiev / Parijs of Athene / Berlijn of Brussel - in juli is het gemiddeld het warmst in: Madrid of Dublin / Helsinki of Athene / Rome of Amsterdam - de gemiddelde neerslag is het hoogst in: Warschau of Oslo / Reykjavik of Parijs / Stockholm of Bern - Hoe zuidelijker, hoe warmer kouder! - In de winter is het in Oost-Europa warmer kouder dan in West-Europa. - In de zomer is het in Noord-Europa warmer kouder dan in Zuid-Europa. - Hhoe hoger de gebieden liggen, hoe meer minder neerslag er is. (Vergelijk met de reliëfkaart van Europa.) - Schrijf de juiste stad bij elk klimatogram. Kies uit: Brussel - Moskou - Madrid. C n r i u u a e p m e T 4 40 3 30 2 20 1 0 - - J F M A M J J A S O N D Jaar N in mm 42 36 34 44 1 7 94 77 6 9 8 6 689 T in C -9,3-7,7-2,2,8 13,1 16,6 18,2 16,4 11,0,1-1,2-6,1,0 90 80 70 60 0 40 30 20 0 J F M A M J J A S O N D Jaar N in mm 67 4 73 7 70 78 7 63 9 71 78 76 821 T in C 2, 3,2,7 8,7 12,7 1, 17,2 17,0 14,4,4 6,0 3,4 9,7 Gebruik de wereldkaarten over klimaat en plantengroei in je atlas. Vul in: polen of evenaar. N e e s a g i n m m - Koude zeestromingen stromen van de naar de. - Aan de veranderen de zeestromingen van koud naar warm. - Temperaturen zijn bij de veel hoger dan bij de. - Regenwouden liggen vooral rond of op de. - Aan de is geen enkele begroeiing. C n r i u u a e p m e T 4 40 3 30 2 20 1 0 90 80 70 60 0 40 30 20 0 N e e s a g i n m m C n r i u u a J F M A M J J A S O N D Jaar N in mm 42 4 30 4 39 26 9 9 28 38 9 44 412 T in C, 7,0 9,3 11,6 1, 20,4 24,3 23,8 20,3 14, 8,9,9 13,9 Klimatologische gemiddelden 1961-1990 Klimatologische gemiddelden 1961-1990 Klimatologische gemiddelden 1961-1990 Moskou Brussel Madrid evenaar polen evenaar polen evenaar e p m e T 4 40 3 30 2 20 1 0 evenaar polen 90 80 70 60 0 40 30 20 0 N e e s a g i n m m Wegwijs in de wereld
2 Nog meer themakaarten Markeer wat klopt. - In Vlaanderen heb je geen waterkrachtcentrales. 1 Doel waar niet waar 3 Schelle - Centrales vind je dicht bij een waterloop. 4 waar niet waar - Dit kaartje toont toont niet waar centrales in ons land staan. 1 4 - Dit kaartje toont toont niet hoeveel elektriciteit Tihange elke 18 centrale opwekt. - Ons land telt twee vier kerncentrales. Windenergie in Europa windmolenpark (project) Verklaar aan de hand van dit kaartje in welke streken kerncentrale windenergie een betere keuze is dan in andere streken. Land en water in de wereld Noteer twee zaken die je ziet zonder de cijfers te lezen. Afrika,8 % Vul aan. zie kopieerblad bij les 7 en 8 Elektriciteitscentrales Energie 1 Herdersbrug 2 Rodenhuize 3 Gent-Ham 4 Gent-Ringvaart Harelbeke 6 Ruien 7 Kallo 8 Mol 9 Vilvoorde Drogenbos 11 Langerlo 12 Saint-Ghislain 13 Amercoeur 14 Monceau 1 Awirs 16 Monsin 17 Seraing 18 Angleur Seanergy Pathoekeweg aardolieraffinaderij spaarbekkencentrale windmolenpark 6 1 Bütgenbach 2 Bevercé 3 Heid-de-Goreux 4 Monsin Andenne 6 Ampsin-Neuville 7 Lixhe 8 Floriffoux 9 Ivoz-Ramet Grands-Malades Borssele 12 thermische centrale waterkrachtcentrale 2 7 Antwerpen 9 13 14 8 Plate-Taille Chooz 8 1 Herdersbrug 2 Rodenhuize 3 Gent-Ham 4 Gent-Ringvaart Harelbeke 6 Ruien 7 Kallo 8 Mol 9 Vilvoorde Drogenbos 11 Langerlo 12 Saint-Ghislain 13 Amercoeur 14 Monceau 1 Awirs 16 Monsin 17 Seraing 18 Angleur 6 Seanergy 11 7 16 1 Pathoekeweg aardolieraffinaderij spaarbekkencentrale windmolenpark windmolenpark (project) kerncentrale 917 3 Coo 6 2 4 1 Bütgenbach 2 Bevercé 3 Heid-de-Goreux 4 Monsin Andenne 6 Ampsin-Neuville 7 Lixhe 8 Floriffoux 9 Ivoz-Ramet Grands-Malades Borssele 1 2 3 12 thermische centrale waterkrachtcentrale Doel 7 Antwerpen Schelle 9 13 14 8 Plate-Taille Chooz Mogelijke jaarproductie per windturbine Verdeling land en water op de aarde Noord- en Zuid-Amerika 8,2 % Antarctica 2,7 % Europa 1,9 % Oceanië 1,7 % 8 Indische Oceaan 1 % 11 7 16 1 4 Tihange 18 917 6 3 Coo 14 Goed om 0-000 000-1 000 + 1 000 lampen van 0 watt 1 uur te laten branden 2 1 De Grote of Stille Oceaan is meer dan zo groot als de Indische Oceaan. De aarde bestaat uit % water en % land. Noord- en Zuid-Amerika en Afrika zijn samen bijna even groot als de Oceaan. Atlantische Oceaan 21 % Grote of Stille Oceaan 3 % Azië 8,7 % Wegwijs in de wereld
1 Herhaling 1 Zoekopdracht Vul het schema aan. Werelddeel of continent? Europa Afrika Noord-Amerika Zuid-Amerika 2 Vul aan met wat klopt of markeer. Op welke kaart in je atlas? Pagina en N, S of T? C T J Geef de plaats, stad Geef de plaats op de kaart. Amsterdam NB en OL 30 NB en 32 OL New Orleans NB en WL 16 ZB en 70 WL Mount Everest NB en OL 7 ZB en 1 OL Berlijn is de hoofdstad van, van Frankrijk. Ik kijk naar het noordwesten, achter mij ligt het. Ik zoek de bevolkingsdichtheid van Limburg, ik kijk op een kaart. Een lijn over de globe van zuid naar noord noemen we een. nul Azië Oceanië De meridiaan loopt dwars door het Britse plaatsje. Ik reis naar de Verenigde Staten van Amerika. Ik moet mijn uurwerk achteruit vooruit zetten. In de winter vallen de zonnestralen minder schuin schuiner op ons neer. Ze geven veel meer minder warmte. 3 Bereken de afstand tussen Noteer ook je bewerking. de Mont Blanc (berg) en de Etna (vulkaan) 1 cm 1 cm 7,3 cm 1 000 000 cm 10 km 7,3 x 10 km = 9 km Washington en Brussel pagina 16/22 S pagina 26/34 S pagina 28/36 S pagina 31/39 N pagina 33/41 N pagina 34/42 N Duitsland aïro 1 cm 1 cm 8, cm 80 000 000 cm 800 km 8, x 800 km = 6800 km (jeugdatlas die Keure oud/nieuw) iticacameer ava Parijs zuidoosten thema meridiaan Greenwich 2 30 28 (jeugdatlas die Keure oud/nieuw) kaart pagina 18/24 kaart pagina 36-37/46-47 90 87 Wegwijs in de wereld
16 Studiewijzer Lees, markeer en kruis aan. 1 ik weet welke informatie ik kan vinden op een staatkundige kaart, op een natuurkundige kaart en op een themakaart. tip: Bekijk nog eens de voorbeelden op pagina 18 in het bronnenboek en zoek andere voorbeelden in de atlas. 2 ik ken de windroos met de hoofd- en tussenwindrichtingen en de relatie met de zonnestanden. Ik weet dat de bovenzijde van een kaart naar het noorden wijst. Tip: Teken de windroos en vul de windrichtingen en zonnestanden aan. 3 ik ken onze buurlanden en hun hoofdplaatsen en kan ze situeren ten opzichte van ons land. tip: Leer de vijf buurlanden en hun hoofdplaatsen uit het hoofd. Bekijk hun oriëntering (ten zuiden van, ten westen van ) op pagina 6 in het werkkatern of in de atlas. 4 ik ken de zeven continenten en kan ze situeren op de wereldkaart. tip: Leer de zeven continenten uit het hoofd. Bekijk hun vorm (silhouet) en ligging op de wereldkaart. ik kan op de globe aanwijzen: de evenaar, de Kreeftskeerkring, de Steenbokskeerkring, de polen, een parallel of breedtecirkel, een meridiaan, de nulmeridiaan en het Britse plaatsje Greenwich. Tip: Weet wat het betekent en oefen op de globe of wereldkaart. 6 ik weet dat de aarde in 24 uur rond zijn as draait en welke invloed dat heeft op de tijdrekening (tijdzones). Tip: Weet wat het betekent en begrijp wat wordt uitgelegd op pagina 24 in het bronnenboek. 7 ik weet dat de aarde in 36 dagen en 6 uur rond de zon draait en ik begrijp welke invloed dat heeft op de seizoenen. Tip: Zorg dat je goed begrijpt wat wordt uitgelegd op pagina 22 in het bronnenboek. 8 ik begrijp de legende bij de kaarten van ons land, van Europa, van de wereld en op themakaarten en kan ze gebruiken. Tip: Oefen met enkele kaarten in de atlas. 9 ik kan met een breuk- of lijnschaal een afstand op een kaart omzetten in een werkelijke afstand. tip: Oefen met allerlei schalen op kaarten in de atlas. Oefen met een vriend, mama, papa, zus, broer en geef elkaar opdrachten. ik kan de inhoudstafel en het register in mijn atlas correct gebruiken. Tip: Oefen met de atlas zoekopdrachten met een vriend, mama, papa, broer, zus OK Dit ken ik. Dit begrijp ik. 11 ik kan een plaats op de globe of wereldkaart situeren met behulp van de graden van de parallellen of meridianen. Tip: Oefen met de globe of wereldkaart met een vriend, mama, papa, broer, zus Wat ik moet kennen, moet ik eerst begrijpen en dan enkele keren opzeggen, opschrijven, tekenen tot ik het uit mijn hoofd ken. Dat wil zeggen: ik kan het opschrijven, tonen, zeggen zonder hulp. Dat is zo voor 1 tot en met. Wat ik moet kunnen, moet ik vooral begrijpen. Dat wil zeggen: stel dat juf of meester iets vraagt dat daarop lijkt, dan kan ik dat oplossen. Dat is zo voor 6 tot en met 11. Ik noteer wat ik nog niet begrijp en vraag het straks in de klas. Herdruk 2012/294 ISBN 978 90 4860 69 - K.B. D/20/0147/214 - Bestelnummer 60 42 - NUR 193 Verantwoordelijke uitgever die Keure, Kleine Pathoekeweg 3, 8000 Brugge - H.R. Brugge 12.22 Copyright die Keure, Brugge 9 7 8 9 0 4 8 6 0 6 9