Beschrijving Gaskwaliteitsysteem. Winter 2010/2011

Beschrijving Gaskwaliteitsysteem Winter 2010/2011

Beschrijving Gaskwaliteitsysteem Winter 2010/2011 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd, openbaar gemaakt, opgeslagen in een gegevensopzoeksysteem of in enigerlei andere vorm of op enigerlei andere wijze worden verspreid, hetzij elektronisch, mechanisch, door middel van fotokopie, microfilm of op andere wijze, zonder de schriftelijke toestemming van Gas Transport Services B.V. Gas Transport Services B.V. accepteert geen enkele aansprakelijkheid met betrekking tot het gebruik van, of voor schaden die voortvloeien uit het gebruik van enigerlei informatie die wordt beschreven in dit document. BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 1 van 18

1 INHOUDSOPGAVE 1 INHOUDSOPGAVE... 2 2 DEFINITIES... 3 3 INLEIDING EN AANVULLENDE TOETSINGSCRITERIA... 4 3.1 Opdeling naar G- en H-gas en naar winter- en zomersituatie... 4 3.2 Uitvoering... 4 3.3 Instelparameters gaskwaliteitsysteem... 5 3.4 Toetsingscriteria ten behoeve van het gaskwaliteitsysteem... 6 4 METHODEN VAN KWALITEITSBEPALING PER GASGEBIED... 7 4.1 Categorie 1: met 1 voedingspunt... 7 4.2 Categorie 2: met meerdere voedingspunten... 7 4.3 Categorie 3: en met stromingsnulpunt... 8 4.4 Categorie 4: met menggas... 9 4.5 Categorie 5: met looptijdberekening (GasTrack)... 9 5 OVERZICHT KWALITEITSGEBIEDEN...12 5.1 Kwaliteitsgebied G-gas M-NL...12 5.2 Kwaliteitsgebied G-gas N-NL...12 5.3 Kwaliteitsgebied G-gas Ommen...14 5.4 Kwaliteitsgebied G-gas W-NL...15 5.5 Kwaliteitsgebied H-gas NN-1...15 5.6 Kwaliteitsgebied H-gas NN-2...15 5.7 Kwaliteitsgebied H-gas NN-3...16 5.8 Kwaliteitsgebied H-gas Ommen...16 5.9 Kwaliteitsgebied H-gas WN-1...17 5.10 Kwaliteitsgebied H-gas WN-2...17 5.11 Kwaliteitsgebied H-gas WN-3...18 Bijlage 1: Leveringen per kwaliteitsgebied per gasgebied BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 2 van 18

2 DEFINITIES Zomerperiode : Tot 2010 is de periode van 1 mei tot 1 november : Vanaf 2011 is de periode 1 mei tot 1 oktober Winterperiode : Tot 2010 is de periode van 1 november tot 1 mei : Vanaf 2011 is de periode van 1 oktober tot 1 mei Kwaliteitsgebied : Een kwaliteitsgebied is een gebied waarbinnen voor alle flowcomputers (EVHI s) dezelfde parameters voor berekening van de Z-correctie worden toegepast. Een kwaliteitsgebied kan uit een of meerdere gasgebieden bestaan. In dit document wordt hiervan een overzicht gegeven : Een gebied waarbinnen voor alle aansluitingen op het landelijk gastransportsysteem en/of systeemverbindingen dezelfde kwaliteitsgegevens worden gebruikt. H s : calorische bovenwaarde [MJ/m 3 (n)] CO 2 : Percentage CO 2 in het aardgas [mol %] N 2 : Percentage N 2 in het aardgas [mol %] D : relatieve dichtheid [m 3 (n)] : normaal kubieke meter BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 3 van 18

3 INLEIDING EN AANVULLENDE TOETSINGSCRITERIA Dit rapport beschrijft de uitwerking van het gaskwaliteitsysteem van de landelijk netbeheerder volgens artikel 3.1.5 van de Meetvoorwaarden Gas - LNB. Het gaskwaliteitsysteem staat ook bekend als het calorische waardebepalingssysteem. In het gaskwaliteitsysteem is vastgelegd op welke wijze de gaskwaliteit voor een aansluiting op het landelijk gastransportnet en/of een systeemverbinding tot stand komt op basis van een of meerdere gaskwaliteitsmetingen. De basis van het gaskwaliteitsysteem wordt bepaald door: de configuratie van het landelijk gastransportnet de in het landelijk gastransportnet maximaal te verwachten kwaliteitsfluctuaties. Deze kwaliteitsfluctuaties zijn het gevolg van variërend aanbod, in zowel kwantiteit als kwaliteit, op de voedingspunten, wisselende afzet en de wijze van opereren van het landelijk gastransportnet. 3.1 Opdeling naar G- en H-gas en naar winter- en zomersituatie Voor het gaskwaliteitsysteem wordt een opdeling gemaakt tussen het G- en het H- gassysteem. Het G-gaskwaliteitsysteem kent twee varianten, te weten de zomersituatie en de wintersituatie. In de zomersituatie is de vraag naar gas beduidend minder dan in de wintersituatie. Er worden daarom enkele netscheidingen ingesteld. Ook wordt in de zomerperiode op meettechnische gronden een aantal Meet & Regelstations uit bedrijf genomen. Voor het H-gaskwaliteitsysteem wordt in principe geen onderscheid gemaakt tussen de zomer- en de wintersituatie. Het gaskwaliteitsysteem wordt door GTS twee keer per jaar geactualiseerd. Het gaskwaliteitsysteem voor de zomerperiode is geldig van 1 mei tot 1 november terwijl het gaskwaliteitsysteem voor de winterperiode loopt van 1 november tot 1 mei. 3.2 Uitvoering Bij het opstellen van het gaskwaliteitsysteem wordt rekening gehouden met wijzigingen in de configuratie van het landelijk gastransportnet, te verwachten ontwikkelingen ten aanzien van de kwantiteit en kwaliteit van het aangeleverde aardgas op de voedingspunten en de verwachte afnamen. Op basis hiervan worden de kwaliteitsgebieden met de bijbehorende gaskwaliteitmetingen vastgelegd. Met de vaststelling van de kwaliteitsgebieden ligt de verwachte gemiddelde gaskwaliteit voor een specifiek geografisch gebied vast. Op basis van de verwachte gaskwaliteit in een kwaliteitsgebied worden de bijbehorende instelparameters voor de EVHI s bepaald. Vervolgens worden binnen een kwaliteitsgebied, de afzonderlijke beleveringsgebieden (gasgebieden) vastgesteld. De verdere opdeling van een kwaliteitsgebied in meerdere gasgebieden is noodzakelijk om te kunnen garanderen dat onder alle omstandigheden voldaan wordt aan de specificaties die in artikel 1.3.2 van de Meetvoorwaarden Gas LNB zijn opgenomen. Hiermee wordt geanticipeerd op het feit dat het landelijk gastransportnet continu verandert en de transportsituatie aan sterke wisselingen onderhevig kan zijn. Per gasgebied zijn de betrokken systeemverbindingen vermeld (Zie bijlage 1). Daarnaast staat per gasgebied ook beschreven welke rekenkundige procedure gebruikt wordt om uit de gaskwaliteitmeting(en) de gaskwaliteit voor de aansluitingen op het landelijk gastransportsysteem en/of systeemverbindingen te bepalen. BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 4 van 18

3.3 Instelparameters gaskwaliteitsysteem De (instel)parameters voor het gaskwaliteitsysteem zijn: Indeling van de kwaliteitsgebieden met bijbehorende EVHI instelwaarden. Onderverdeling van de kwaliteitsgebieden in gasgebieden inclusief bijbehorende categorieën voor de calorische waarde bepaling (rekenkundige procedure) en de betrokken gaskwaliteitmetingen (gaschromatografen). Toewijzing van aansluitingen op het landelijk gastransportsysteem en/of systeemverbindingen (stations) aan de gasgebieden In de onderstaande figuur is een en ander schematisch weergegeven waarbij ter illustratie de gegevens voor het gasgebied Sappemeer in het kwaliteitsgebied G-gas Noord-Nederland (status zomer 2007) cursief vermeld staan. Figuur 1: Parameters Gaskwaliteitsysteem BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 5 van 18

3.4 Toetsingscriteria ten behoeve van het gaskwaliteitsysteem In de Meetvoorwaarden Gas LNB worden eisen gesteld aan de bepalingsmethodiek van de totale energie hoeveelheid. De energie hoeveelheid wordt bepaald uit het gasvolume en de calorische waarde. Het gaskwaliteitsysteem, dat deel uitmaakt van de calorische waardebepaling, bepaalt de gaskwaliteit voor een aansluiting op het landelijk gastransportsysteem en/of systeemverbinding uitgaande van 1 of meerdere gaskwaliteitsmetingen. Voor het gaskwaliteitsysteem worden de volgende aanvullende toetsingscriteria gehanteerd: Onzekerheid op calorische bovenwaarde (H S ) op uurbasis 1,5% Onzekerheid op calorische bovenwaarde (H S ) op maandbasis 0,4% Deze criteria gelden op basis van 95% betrouwbaarheid. Indien van toepassing wordt per categorie gasgebied (zie hoofdstuk 4) aangegeven hoe deze controle wordt uitgevoerd. BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 6 van 18

4 METHODEN VAN KWALITEITSBEPALING PER GASGEBIED Om aan de eisen in de Meetvoorwaarden Gas LNB te voldoen hoeft niet iedere aansluiting op het landelijk gastransportsysteem en/of systeemverbinding (leverpunt) voorzien te zijn van een eigen gaskwaliteitmeting (gaschromatograaf) ter bepaling van de calorische bovenwaarde en de relatieve dichtheid van het gas. Er wordt vaak gebruik gemaakt van een of meerdere gaskwaliteitmeting(en) die stroomopwaarts van het leverpunt opgesteld staan. Afhankelijk van de ligging van het gasgebied zijn er vijf methoden te onderscheiden, welke in de volgende paragrafen worden beschreven. 4.1 Categorie 1: met 1 voedingspunt De calorische bovenwaarde van het gas in het voorzieningsgebied van een voedingspunt wordt bepaald uit de resultaten van de gaschromatograaf (GC) stroomafwaarts van het voedingspunt, op één van de volgende manieren: 1a. Voor stations waar lokaal een GC aanwezig is, wordt de calorische bovenwaarde per uur gekoppeld aan de gemeten hoeveelheid (lokale waarde); 1b. Voor stations waar lokaal geen GC aanwezig is, maar waar de calorische bovenwaarde wordt bepaald door een of meerdere GC s op een representatieve locatie, wordt gebruik gemaakt van een voortschrijdende 24-uurs waarde. Dit is het gemiddelde van de waarde voor het uur plus de 23 voorafgaande uren (gebiedswaarde). Hierbij wordt het aanvullende toetsingscriterium gehanteerd (zie hoofdstuk 3,4) dat: Getoetst wordt dat gedurende 95% van de tijd de momentane H S van de GC niet meer dan 1,5% afwijkt van het 24 uurs voortschrijdend gemiddelde van H S Vanaf 1 november 2010 tot 1 december 2010 zijn 40 gasgebieden uit categorie 1 in bedrijf: 23 in categorie 1a (gemiddelde uurwaarde) 17 in categorie 1b (24 uurs voortschrijdend gemiddelde) Vanaf 1 december 2010 tot 1 januari 2011 zijn 41 gasgebieden uit categorie 1 in bedrijf: 24 in categorie 1a (gemiddelde uurwaarde) 17 in categorie 1b (24 uurs voortschrijdend gemiddelde) Vanaf 1 januari 2011 tot 1 maart 2011 zijn 42 gasgebieden uit categorie 1 in bedrijf: 25 in categorie 1a (gemiddelde uurwaarde) 17 in categorie 1b (24 uurs voortschrijdend gemiddelde) Vanaf 1 maart 2011 zijn 43 gasgebieden uit categorie 1 in bedrijf: 26 in categorie 1a (gemiddelde uurwaarde) 17 in categorie 1b (24 uurs voortschrijdend gemiddelde) 4.2 Categorie 2: met meerdere voedingspunten Voor de gasstroom achter mengstations met meerdere uitgaande leidingen geldt dat de calorische waarde per uur wordt bepaald op basis van het flowgewogen gemiddelde van de levering over de uitgaande leidingen. De calorische waarde voor verrekening op uurbasis wordt bepaald door de 24 uurs voortschrijdende waarde van de flowgewogen calorische waarde per uur. BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 7 van 18

Deze methode wordt ook toegepast in gebieden met meerdere voedingspunten, waarvan de kwaliteit weliswaar hetzelfde is, maar waar door gastransporttechnische omstandigheden eventuele kwaliteitsvariaties niet geheel synchroon (looptijdverschillen) verlopen. Hierbij wordt getoetst op de volgende aanvullende criteria (zie hoofdstuk 3,4) dat: Op maandbasis het rekenkundig gemiddelde van de calorische waarde van iedere individuele GC niet meer dan 0,4% afwijkt van het rekenkundig gemiddelde van de middels flowweging bepaalde calorische waarde voor het betreffende gebied. Per maand gedurende 95% van de tijd de calorische uurwaarde van iedere individuele GC niet meer dan 1,5% afwijkt van het rekenkundig gemiddelde van de middels flowweging bepaalde calorische uurwaarde voor het betreffende gebied. Per 1 november 2010 zijn 4 gasgebieden uit categorie 2 in bedrijf (flowweging) 4.3 Categorie 3: en met stromingsnulpunt Indien een leidingtraject van twee zijden wordt gevoed met gas dan zal ergens langs het traject een zone ontstaan waar het gas (bijna) stil staat. Dit gebied wordt een stromingsnulpuntsgebied genoemd. Indien het verschil in gaskwaliteit van beide voedingen minder dan 0,4% bedraagt, is sprake van een situatie conform categorie 1. Op het moment dat het verschil in calorische bovenwaarde tussen de beide voedingen meer dan 0,4% bedraagt dienen in een dergelijke configuratie aanvullende maatregelen te worden genomen. 1 Stromingsnulpuntgebied 2 Hs Hs Gasontvangstation Gasontvangstation met GC Markerings GC Markerings GC Aansluitingen op het landelijk gastransportsysteem en/of systeemverbindingen in het stromingsnulpuntsgebied worden voorzien van een gaschromatograaf aangezien het stromingsnulpunt zich als gevolg van wijzigingen in aanbod en afzet over een bepaalde afstand kan verplaatsen. Op basis van transportberekeningen wordt de omvang van het stromingsnulpuntsgebied vooraf in kaart gebracht zodat duidelijk is waar gaschromatografen geplaatst dienen te worden. Alleen in het stromingsnulpuntsgebied kan de gaskwaliteit variëren tussen de kwaliteiten van de beide voedingen, daarbuiten geldt afhankelijk van de ligging de kwaliteit van één van beide voedingen. Als er sprake is van een aftakking in het stromingsnulpuntgebied met meerdere aangeslotenen dan wordt de gaskwaliteitsmeting aan BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 8 van 18

het begin van de aftakking gebruikt voor alle stroomafwaarts van dit punt gelegen aansluitingen op het landelijk gastransportsysteem en/of systeemverbindingen. Ter controle van de omvang van het stromingsnulpuntsgebied worden aan weerszijden van het gebied gaschromatografen geplaatst om de ligging van het stromingsnulpunt te bewaken. Deze gaschromatografen worden markeringsgaschromatografen genoemd. Bij deze categorie wordt op de volgende aanvullende criteria getoetst: de indeling in voorzieningsgebieden met een bepaalde calorische waarde wordt correct geacht zolang het verschil tussen de bepalende gaschromatograaf voor het betreffende voorzieningsgebied en de markeringsgaschromatografen kleiner is dan 0,4% van de rekenkundig maandgemiddelde waarde. het verschil tussen de 24-uurs voortschrijdend gemiddelde waarde van het betreffende voorzieningsgebied en de gemeten uurwaarde van de markeringsgaschromatograaf op uurbasis is niet groter dan 1,5% (95% waarde). Per 1 november 2010 zijn 13 gasgebieden uit categorie 3 in bedrijf (stromingsnulpunt) 4.4 Categorie 4: met menggas In bepaalde gevallen is het mogelijk dat verschillende gassen ten behoeve van een aantal nabij gelegen afnemers in een afgesloten gebied wordt gemengd. Voor de gasstroom achter het mengpunt geldt dat de calorische waarde per uur wordt bepaald op basis van het flowgewogen gemiddelde van de calorische uurwaarden van de leverende gasstromen. De op deze wijze berekende calorische uurwaarden en overige gassamenstelling worden dan gebruikt voor verrekening van de afnemers achter het mengpunt. Per 1 november 2010 zijn er geen gasgebieden uit categorie 4 in bedrijf. 4.5 Categorie 5: met looptijdberekening (GasTrack) Indien in een gasgebied de kwaliteit op het voedingspunt regelmatig grote variaties laat zien zal de bepaling van de gaskwaliteit met behulp van de 24 uurs voortschrijdend gemiddelde waarde niet meer voldoen aan de norm. Deze toetsing houdt in dat gedurende 95% van de tijd de calorische uurwaarde van iedere individuele GC niet meer dan 1,5% afwijkt van de voor het betreffende gasgebied bepaalde calorische waarde (categorie 1). In een dergelijke situatie is de methodiek met 1 voedingspunt zoals beschreven in hoofdstuk 4.1 dus niet toepasbaar. In een dergelijke situatie worden de looptijden vanaf de GC op het voedingspunt en de betrokken aansluitingen op het landelijk gastransportsysteem en/of systeemverbindingen afzonderlijk berekend. Op basis van de berekende looptijden (tijdsduur B in figuur 1) wordt bepaald wanneer het gas vanuit het voedingspunt een aansluiting op het landelijk gastransportsysteem of systeemverbinding bereikt en dus wanneer de op het voedingspunt gemeten gaskwaliteit (punt A in figuur 1) op een aansluiting op het landelijk gastransportsysteem of systeemverbinding komt (punt C in figuur 1) 1. Voor het berekenen van de looptijden tussen 1 ) De gaskwaliteit die bepaald wordt middels deze methodiek op een aansluiting of een systeemverbinding wordt voor de verdere dataverwerking in de systemen toegekend aan een zogenaamde virtuele gaschromatograaf. BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 9 van 18

het voedingspunt en de aansluitingen op het landelijk gastransportsysteem en/of systeemverbindingen wordt gebruik gemaakt van de netwerkconfiguratie van het gasgebied, de druk en de gaskwaliteit op het voedingspunt alsmede de momentane gasdoorzet van alle aansluitingen op het landelijk gastransportsysteem en/of systeemverbindingen in het betreffende gasgebied. Door middel van een netwerkanalyse en een verificatie meting wordt de maximale onzekerheid in de looptijdberekening (tijdsduur D in figuur 1) van het netwerk vastgesteld. Figuur 1 gaskwaliteit D A C B tijd A. Kwaliteitsvariatie gemeten door een fysieke GC op een invoedingspunt van een netwerk B. Berekende looptijd door GasTrack C. Kwaliteitsvariatie bepaald door GasTrack op een afname punt in netwerk D. Vastgestelde maximale onzekerheid in looptijd berekening (op basis van een netwerkanalyse en een verificatiemeting). De onzekerheid in de looptijdberekening kan bijdragen aan een verschil tussen de werkelijke momentane H S voor een aansluiting op het landelijk gastransportsysteem of een systeemverbinding en de op basis van de looptijd berekende H s. Ook hier dient getoetst te worden dat gedurende minimaal 95% van de tijd de momentane H S voor een aansluiting op het landelijk gastransportsysteem of een systeemverbinding niet meer dan 1,5% afwijkt van de op basis van looptijd berekende H S op deze aansluiting op het landelijk gastransportsysteem of systeemverbinding. Het op enig uur niet voldoen aan deze norm wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een afwijking in de looptijd berekening. Zolang een kwaliteitsvariatie (sprong of trend) < 1,5% zal ook de door GasTrack bepaald waarde voldoen aan het 1,5% criterium. De uiteindelijke toetsing vindt plaats door: op uurbasis van elke berekende calorische waarde de procentuele afwijking te berekenen ten opzichte van de vorige uurwaarde. Indien de berekende afwijking in de calorische waarde (sprong of trend) > 1,5% wordt deze uurwaarde als zodanig gemarkeerd. Zie ook voorbeeld in figuur 2. De maximale tijdsduur dat een dergelijke afwijking tussen de werkelijke H s en de voorspelde H s kan voorkomen (periode D in figuur 1) wordt volledig bepaald door de onzekerheid in de berekening van de looptijd. Deze onzekerheid wordt bepaald op basis van netwerkanalyse en periodieke verificatiemetingen (bijvoorbeeld 30 minuten). BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 10 van 18

In de praktijk betekent dit dat per maand het aantal gemarkeerde uurwaarden vermenigvuldigd wordt met de onzekerheid in de looptijd. Hieruit resulteert de totale periode in een maand waarin niet met zekerheid kan worden gesteld dat het verschil tussen de werkelijke H s en de op basis van looptijdberekeningen voorspelde H s kleiner is dan 1,5%. Uitgaande van de eis dat per maand gedurende minimaal 95% van de tijd de calorische uurwaarden van iedere individuele aansluiting op het landelijk gastransportsysteem of systeemverbinding niet meer mogen afwijken dan 1,5%, mag de totale berekende periode met onzekerheid in een maand niet meer zijn dan 36 uur (uitgaande van een maand van 30 dagen). De toets wordt uitgevoerd op maandbasis. De norm geldt echter op jaarbasis. Indien in enige maand niet voldaan wordt aan de bovengenoemde criteria wordt de toets uitgevoerd op jaarbasis inclusief de maand waarin de grotere afwijking is geconstateerd. Figuur 2 gaskwaliteit Verschil > 1,5% Verschil > 1,5% tijd Voorbeeld van een met behulp van looptijden bepaalde gaskwaliteit op een afnamepunt. Indien het verschil tussen een uurwaarde en de direct voorliggende uurwaarde > 1,5% wordt deze gemarkeerd. In dit voorbeeld zijn er dus twee uurwaarden waarbij als gevolg van de onzekerheid in de looptijdberekening mogelijk de daadwerkelijke gaskwaliteit en de op basis van looptijden voorspelde gaskwaliteit groter is dan 1,5%. Als de vastgestelde maximale onzekerheid (periode D in figuur 1) voor dit netwerk bijvoorbeeld 0,5 uur is, betekent het in dit geval dat in de getoonde periode gedurende maximaal 1 uur mogelijkerwijs niet voldaan wordt aan het criterium dat het verschil tussen de daadwerkelijke gaskwaliteit en de op basis van looptijden voorspelde gaskwaliteit < 1,5%. Per 1 november 2010 zijn 9 gasgebieden uit categorie 5 in bedrijf. BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 11 van 18

5 OVERZICHT KWALITEITSGEBIEDEN De compressibliteitsberekening ten behoeve van de volumeherleiding vindt lokaal plaats met behulp van SGERG/NX19 op basis van vaste instelparameters. Er worden 11 kwaliteitsgebieden onderscheiden met de bijbehorende instelparameters voor de flowcomputers (EVHI s). Bij de centrale verwerking op het hoofdkantoor te Groningen wordt de volumeherleiding achteraf gecorrigeerd voor de daadwerkelijke gaskwaliteit. Dit proces wordt aangeduid met administratieve Z-correctie. Op enkele stations (in het H-gasnet) wordt gebruik gemaakt van dichtheidscellen voor de volumeherleiding. Voor deze stations worden geen instelparameters in het EVHI ingevoerd. In het lokale data-acquisitiesysteem worden de genoemde instelparameters echter wel op alle stations ingevoerd ten behoeve van de centrale bewaking op de herleidingsfactor op het hoofdkantoor te Groningen. 5.1 Kwaliteitsgebied G-gas M-NL Kwaliteitsgebied G-Gas M-NL heeft de volgende instelparameters voor de EVHI s: Hs: 35,90 MJ/m 3 (n) CO2: 2,44 mol % N2: 12,24 mol % D: 0,6590 De stations in dit gebied krijgen in de zomerperiode gas van mengstation Beverwijk en worden derhalve afgerekend op betreffende gaskwaliteitmetingen die gelden voor gasgebied Beverwijk (kwaliteitsgebied G-gas W-NL). In de winterperiode krijgen deze stations gas van mengstation Ommen en worden dan afgerekend op de gaschromatografen vallend onder gasgebied Ommen (kwaliteitsgebied G-gas Ommen). De verschillen tussen de EVHI instelparameters voor de kwaliteitsgebieden G-gas W-NL en G-gas Ommen zijn van zodanige aard dat volstaan kan worden met één set gedurende zowel de zomer- als de winterperiode. In kwaliteitsgebied G-gas M-NL zijn geen GC s in bedrijf. 5.2 Kwaliteitsgebied G-gas N-NL Kwaliteitsgebied G-Gas N-NL heeft de volgende instelparameters voor de EVHI s: Hs: 35,14 MJ/m 3 (n) CO2: 0,97 mol % N2: 14,23 mol % D: 0,6450 In kwaliteitsgebied G-gas N-NL onderscheiden we 23 gasgebieden 1 in Categorie 1a Bergumcentrale 11 in Categorie 1b Den Kaat Eext Emmeloord BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 12 van 18

Haren Oostum Opsterland Sappemeer Scheemda Schuilenburg Visvliet Westerbork 1 in Categorie 2 Oldeboorn 10 in categorie 3 Bedum Beerzerveld Groningen Stuurboordswal Heerenveen Hoogkerk ` Marknesse Peize Roden Steenwijk Thesinge In kwaliteitsgebied G-gas N-NL zijn 33 GC s in bedrijf: A1012313001 EEXT A1025013001 DEN KAAT A1295013001 HAREN A1322313001 SCHEEMDA A1345013001 VISVLIET A1425013001 OPSTERLAND A1435013001 BIRSTUM A1445013001 NIJLAND A1515013001 WESTERBORK A1655013001 SCHUILENBURG A1722313001 OOSTUM A2022313001 EMMELOORD N0255013001 PEIZE N0265013001 RODEN N0755013001 GRONINGEN STUURBOORDSWAL N0885013001 NOORDHORN N1365013001 MARKNESSE N1415013001 BERGUM (BERGUMCENTRALE) N1515013001 STEENWIJK N1655013001 WESTERBROEK N1665013001 BEDUM N1815013001 VOLLENHOVE N2385013001 GORREDIJK N2755013001 HOOGKERK N3115013001 THESINGE N3155013001 HAVELTE N3495013001 PEPERGA N3985013001 BEERZERVELD N4205013001 HEERENVEEN NIKKELWEG N4485013001 HARDENBERG BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 13 van 18

N4695013001 N4735013001 N7195013001 SAPPEMEER HAREN ESSERWEG OUDEHASKE 5.3 Kwaliteitsgebied G-gas Ommen Kwaliteitsgebied G-gas Ommen heeft de volgende instelparameters voor de EVHI s: Hs: 35,670 MJ/m 3 (n) CO2: 1,03 mol % N2: 13,35 mol % D: 0,6443 In kwaliteitsgebied G-gas Ommen onderscheiden we 9 gasgebieden 1 in Categorie 1a WKC Enschede 4 in Categorie 1b Axel G-gas Bornerbroek Enschede Hengelo 1 in Categorie 2 Ommen 3 in Categorie 3 Hengelo Slachthuisweg Rijssen Vroomshoop In kwaliteitsgebied G-gas Ommen zijn 18 GC s in bedrijf: A401G2313001 OMMEN A505 A401G2313003 OMMEN A510 A401G2313004 OMMEN A511 A401G2313005 OMMEN A522 A401G2313006 OMMEN A549 A1202313001 BORNERBROEK A1212313001 HENGELO A1222313001 ENSCHEDE A1285013002 AXEL G-GAS N0435013001 VROOMSHOOP N0605013001 NIJVERDAL N0625013001 VRIEZENVEEN N0905013001 ALMELO TUSVELD N1975013001 WIERDEN N2445013001 DELDEN N3915013001 RIJSSEN N4005013001 ENSCHEDE (WKC) N4145013001 HENGELO SLACHTHUISWEG BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 14 van 18

5.4 Kwaliteitsgebied G-gas W-NL Kwaliteitsgebied G-Gas W-NL heeft de volgende instelparameters voor de EVHI s: Hs: 36,18 MJ/m 3 (n) CO2: 3,85 mol % N2: 11,13 mol % D: 0,6740 In kwaliteitsgebied G-gas W-NL onderscheiden we 4 gasgebieden 2 in Categorie 1a Diemencentrale ECW Agriport 2 in Categorie 2 Beverwijk Wieringermeer In kwaliteitsgebied G-gas W-NL zijn 9 GC s in bedrijf: A1185013001 VLAARDINGEN A1605013001 ABBENBROEK A403G2313001 WIERINGERMEER A550 A403G2313002 WIERINGERMEER A551 A405G2313001 BEVERWIJK A550 A405G2313002 BEVERWIJK A551 A443A2313001 MS PERNIS W2015013001 DIEMEN (DIEMENCENTRALE) W3065013001 MIDDENMEER (ENERGIE COMB. WIERINGERMEER) 5.5 Kwaliteitsgebied H-gas NN-1 Kwaliteitsgebied H-gas NN-1 heeft de volgende instelparameters voor de EVHI s: Hs: 39,70 MJ/m 3 (n) CO2: 1,75 mol % N2: 2,50 mol % D: 0,6000 In kwaliteitsgebied H-gas NN-1 onderscheiden we 2 gasgebieden 2 in Categorie 1a Nedmag Flevo centrale 4 In kwaliteitsgebied H-gas NN-1 is 1 GC in bedrijf: N4435013001 VEENDAM (NEDMAG INDUSTRIES) N7445013001 LELYSTAD (MAXIMA CENTRALE 4) 5.6 Kwaliteitsgebied H-gas NN-2 Kwaliteitsgebied H-gas NN-2 heeft de volgende instelparameters voor de EVHI s: Hs: 44,00 MJ/m 3 (n) CO2: 1,66 mol % N2: 1,10 mol % D: 0,6560 BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 15 van 18

In kwaliteitsgebied H-gas NN-2 onderscheiden we 4 gasgebieden 4 in Categorie 1a Eems A Eems B Eems C Tjuchem In kwaliteitsgebied H-gas NN-2 zijn 4 GC s in bedrijf: N1615013001 DELFZIJL (EEMSCENTRALE 1) N7125013001 DELFZIJL (EEMSCENTRALE 2) N7135013001 DELFZIJL (EEMSCENTRALE 3) S4755013001 TJUCHEM DOORVERB.-HC 5.7 Kwaliteitsgebied H-gas NN-3 Kwaliteitsgebied H-gas NN-3 heeft de volgende instelparameters voor de EVHI s: Hs: 39,95 MJ/m 3 (n) CO2: 1,20 mol % N2: 3,50 mol % D: 0,6225 In kwaliteitsgebied H-gas NN-3 onderscheiden we 1 gasgebied 1 in Categorie 1a Frisia Zout In kwaliteitsgebied H-gas NN-3 is 1 GC in bedrijf: N7255013001 HARLINGEN (WKC) 5.8 Kwaliteitsgebied H-gas Ommen Kwaliteitsgebied H-gas Ommen heeft de volgende instelparameters voor de EVHI s: Hs: 41,00 MJ/m 3 (n) CO2: 1,42 mol % N2: 3,50 mol % D: 0,6290 In kwaliteitsgebied H-gas Ommen onderscheiden we: tot 1 december 5 gasgebieden vanaf 1 december 6 gasgebieden vanaf 1 januari 7 gasgebieden 5 in Categorie 1a Sanderbout H-gas Harculocentrale Clauscentrale A Clauscentrale C Schoonebeek NAM 2 in Categorie 5 Erica WKC Klazienaveen WKC (vanaf 1 december) (vanaf 1 januari) In kwaliteitsgebied H-gas Ommen zijn 7 GC s in bedrijf: A1125013002 SANDERBOUT HC A4695013002 VLIEGHUIS/SCHOONEBEEK BNL N0065013001 ZWOLLE (HARCULOCENTRALE) BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 16 van 18

N7445013001 LELYSTAD (FLEVOCENTR 4) N7455013001 SCHOONEBEEK (NAM) (vanaf 1 januari) Z2925013001 MAASBRACHT (CLAUSCENTRALE C) (vanaf 1 december) Z2945013001 MAASBRACHT (CLAUSCENTRALE A) In kwaliteitsgebied H-gas Ommen zijn 2 virtuele GC s in bedrijf: N7165014001 VGC KLAZIENAVEEN (WKC) N7265014001 VGC ERICA (WKC) 5.9 Kwaliteitsgebied H-gas WN-1 Kwaliteitsgebied H-gas WN-1 heeft de volgende instelparameters voor de EVHI s: Hs: 41,00 MJ/m 3 (n) CO2: 1,44 mol % N2: 4,45 mol % D: 0,6300 In kwaliteitsgebied H-gas WN-1 onderscheiden we 7 gasgebieden 2 in Categorie 1a Yara Sluiskil Nieuw. Hinkeloord 5 in Categorie 5 IJmuiden Tata Steel Noord Velsen NUON Power Turbine IJmuiden Tata Steel Zuid Velsen Crown van Gelder Velsen NUON Power (vanaf 1 november) In kwaliteitsgebied H-gas WN-1 zijn 3 GC s in bedrijf: A405H2313001 BEVERWIJK A564 X0045013001 YARA 6 Z4245013001 NW HINKELOORD (DELTA) (vanaf 1 november) In kwaliteitsgebied H-gas WN-1 zijn 5 virtuele GC s in bedrijf: W3635014001 VGC IJMUIDEN NOORD (TATA STEEL BV) W4115014001 VGC VELSEN TURBINE (NUON POWER) W4325014001 VGC IJMUIDEN ZUID (TATA STEEL BV) W4465014001 VGC VELSEN (PF. CROWN VAN GELDER) W4715014001 VGC VELSEN (NUON POWER) 5.10 Kwaliteitsgebied H-gas WN-2 Kwaliteitsgebied H-gas WN-2 heeft de volgende instelparameters voor de EVHI s: Hs: 41,40 MJ/m 3 (n) CO2: 1,49 mol % N2: 4,57 mol % D: 0,6313 In kwaliteitsgebied H-gas WN-2 onderscheiden we: tot 1 maart 10 gasgebieden vanaf 1 maart 11 gasgebieden BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 17 van 18

8 in Categorie 1a Cerexagri Botlek Aluchemie Westgas Air Products 1,2 Air Products 3,4 Enecogen Hemwegcentrale Rijnmond Energy Flexicoker 1 in Categorie 1b Vondelingenplaat 2 in Categorie 5 Eurogen CV Air Products NL BV (vanaf 1 maart) In kwaliteitsgebied H-gas WN-2 zijn 9 GC s in bedrijf: A1305013001 VONDELINGENPLAAT HC W1915013001 BOTLEK (CEREXAGRI) W2495013001 BOTLEK (ALUMINIUM & CHEMIE) W2505013001 VONDELINGENPLAAT (AIR PRODUCTS 1-2) W2505013002 VONDELINGENPLAAT (AIR PRODUCTS 3-4) W3575013001 AMSTERDAM (HEMWEGCENTRALE 7) W3895013001 BOTLEK (RIJNMOND ENERGY COMP.) W7412313001 ROTTERDAM (ENECOGEN VOF) (vanaf 1 maart) X0175013001 ESSO FLEXICOKER H-GAS In kwaliteitsgebied H-gas WN-2 zijn 2 virtuele GC s in bedrijf: W1965014001 VGC BOTLEK (EUROGEN CV) W4385014001 VGC BOTLEK (AIR PRODUCTS NL BV) 5.11 Kwaliteitsgebied H-gas WN-3 Kwaliteitsgebied H-gas WN-3 heeft de volgende instelparameters voor de EVHI s: Hs: 43,00 MJ/m 3 (n) CO2: 1,38 mol % N2: 0,62 mol % D: 0,6356 In kwaliteitsgebied H-gas WN-3 onderscheiden we 1 gasgebied 1 in Categorie 1b LNG Maasvlakte In kwaliteitsgebied H-gas WN-3 is 1 GC in bedrijf: W018A5013001 MAASVLAKTE (LNG REDUCEER) BESCHRIJVING GASKWALITEITSYSTEEM WINTER 2010/2011 2011 Gas Transport Services B.V., Groningen, kenmerk LG 11.0046 Blad 18 van 18

Leveringen per kwaliteitsgebied per gasgebied Bijlage 1 bij LG 11.0046 Kwaliteitsgebied G-gas M-NL Ommen N022-51 N036-51 N046-51 N047-51 N078-51 N160-51 N277-51 N287-51 N330-51 N344-51 N478-51 W034-51 W036-51 W037-51 W055-51 W063-51 W071-51 W082-51 W099-51 W104-51 W105-51 W106-51 W108-51 W114-51 W116-51 W118-51 W124-51 W128-51 W148-51 W149-51 W150-51 W151-51 W183-51 W200-51 W200-52 W200-53 W217-51 W218-51 W221-51 W222-51 W223-51 W224-51 W246-51 W267-51 W271-51 W294-51 W299-51 W308-51 W315-51 W329-51 W330-51 W332-51 W333-51 W334-51 HARDERWIJK (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 PUTTEN (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 NIJKERK (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 BARNEVELD (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 HARDERWIJK (SAPA PROF. HWK) 35,90 2,44 12,24 0,6590 ERMELO (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 HOEVELAKEN (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 NIJKERKERVEEN (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 TERSCHUUR (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 HARDERWIJK (KALKZANDSTF. HARDERWIJK BV) 35,90 2,44 12,24 0,6590 ZEEWOLDE (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 HILVERSUM ANNA HOEVE (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 HUIZEN (BN INTERNATIONAL BV) 35,90 2,44 12,24 0,6590 HILVERSUM GASBEDRIJF-NUON 35,90 2,44 12,24 0,6590 HOUTEN (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 NIEUWEGEIN (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 LAREN NH (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 RIJSWIJK GLD. (WIENERBERGER ROODVOET) 35,90 2,44 12,24 0,6590 UTRECHT (NUON POWER GENERATION-MK 10-11) 35,90 2,44 12,24 0,6590 VEENENDAAL (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 MAARSSEN (GIBO) 35,90 2,44 12,24 0,6590 BARRY CALLEBAUT-BUSSUM 35,90 2,44 12,24 0,6590 SCHERPENZEEL (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 HOOGLAND (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 HILVERSUM RIOOLWATERZ. (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 BUSSUM (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 HILVERSUM DE MEENT (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 LEUSDEN (HAMERSVELD) 35,90 2,44 12,24 0,6590 'S-GRAVELAND (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 HUIZEN (LIANDER) 35,90 2,44 12,24 0,6590 AMERONGEN (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 RHENEN (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 WOUDENBERG (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 UTRECHT (NUON POWER GENERATION-L.WEIDE) 35,90 2,44 12,24 0,6590 UTRECHT (NUON POWER GENERATION-L.WEIDE) 35,90 2,44 12,24 0,6590 UTRECHT (NUON POWER GENERATION-L.WEIDE) 35,90 2,44 12,24 0,6590 UTRECHT (NUON POWER GENERATION-MK 12) 35,90 2,44 12,24 0,6590 IJSSELSTEIN (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 BUNSCHOTEN (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 AMERSFOORT (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 BAARN (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 EEMNES (ASFALTPRODUCTIE DE EEM BV) 35,90 2,44 12,24 0,6590 WOERDEN (MONIER BV WOERDEN) 35,90 2,44 12,24 0,6590 WIJK BIJ DUURSTEDE (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 MAARSBERGEN VALKENHEIDE (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 BODEGRAVEN (STEDIN) 35,90 2,44 12,24 0,6590 HOLLANDSCHE RADING (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 MAARSSEN (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 LINSCHOTEN (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 SCHOONHOVEN (STEDIN) 35,90 2,44 12,24 0,6590 OUDEWATER (STEDIN) 35,90 2,44 12,24 0,6590 BREUKELEN (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 ZEIST (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 DE BILT (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 Gas Transport Services B.V. Pagina 1 van 23

W344-51 W354-51 W362-51 W395-51 W428-51 W448-51 W462-51 W479-51 X005-51 WOERDEN (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 VIANEN (STEDIN) 35,90 2,44 12,24 0,6590 VINKEVEEN (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 REEUWIJK (STEDIN) 35,90 2,44 12,24 0,6590 WAARDER (STEDIN) 35,90 2,44 12,24 0,6590 VLEUTEN (ENBU) 35,90 2,44 12,24 0,6590 UTRECHT ATOOMWEG (STEDIN) 35,90 2,44 12,24 0,6590 ELST (WIENERBERGER TIMMERMANS) 35,90 2,44 12,24 0,6590 UNA CENTRALE (W099) 35,90 2,44 12,24 0,6590 Kwaliteitsgebied G-gas N-NL Bergumcentrale N141-51 BERGUM (ELECTRABEL NL NV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N141-52 BERGUM (ELECTRABEL NL NV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N141-53 BERGUM (ELECTRABEL NL NV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Den Kaat N158-51 BALKBRUG (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N162-51 MEPPEL (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N177-51 STAPHORST (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N181-51 VOLLENHOVE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N315-51 HAVELTE (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N341-51 ZWARTSLUIS (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N389-51 ROGAT (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N432-51 NIEUWLEUSEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N435-51 WANNEPERVEEN (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N715-51 HASSELT (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N735-51 ZWOLLE HESSENPOORT (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Eext N020-51 GASSELTERNIJVEENSCHEMOND (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N057-51 HOOGHALEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N086-51 VEENHUIZEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N129-51 ASSEN WITTERSTRAAT (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N228-51 BUINERVEEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N234-51 ASSEN MARSDIJK (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N234-52 ASSEN MARSDIJK (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N251-51 NORG (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N288-51 HOOGERSMILDE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N318-51 GIETEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N352-51 VRIES (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N366-51 SMILDE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N387-51 VALTHERMOND (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N395-51 TER APELKANAAL (AVEBE BA) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N395-52 TER APELKANAAL (AVEBE BA) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N426-51 BAREVELD (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N477-51 STADSKANAAL (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N480-51 ROLDE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N714-51 GASSELTERNIJVEEN (AVEBE BA) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Emmeloord N267-51 EMMELOORD (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N362-51 TOLLEBEEK (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Haren N073-51 N103-51 FOXHOL (AVEBE BA-TURBINE) 35,14 0,97 14,23 0,6450 ZUIDLAREN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Gas Transport Services B.V. Pagina 2 van 23

N165-51 WESTERBROEK (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N169-51 FOXHOL (AVEBE BA) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N342-51 GRONINGEN SONTWEG (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N342-52 GRONINGEN SONTWEG (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N367-51 GRONINGEN (FRIESCHE VLAG) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N473-51 HAREN ESSERWEG (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Oostum N184-51 GRONINGEN REITDIEP (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N492-51 GRONINGEN GU PROEFSTAND (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Opsterland N027-51 HAULERWIJK (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N144-51 FRICO CHEESE OOSTERWOLDE 35,14 0,97 14,23 0,6450 N190-51 JUBBEGA (LIANDER) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N209-51 KLEIN GRONINGEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N220-51 OOSTERWOLDE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N238-51 GORREDIJK (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N319-51 BEETSTERZWAAG (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N404-51 FRICO CHEESE-OLTERTERP 35,14 0,97 14,23 0,6450 Sappemeer N107-51 HOOGEZAND (TRELLEBORG BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N107-52 HOOGEZAND (TRELLEBORG BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N112-51 HOOGEZAND (MESSCHENDORP BEHEER) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N159-51 SAPPEMEER (ESKA GRAPHIC BOARD BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N218-51 HOOGEZAND (ESKA GRAPHIC BOARD BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N469-51 SAPPEMEER (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Scheemda N019-51 N030-51 N050-51 N052-51 N061-51 N076-51 N121-51 N123-51 N125-51 N142-51 N153-51 N154-51 N155-51 N189-51 N208-51 N211-51 N217-51 N223-51 N224-51 N225-51 N235-51 N237-51 N261-51 N283-51 N297-51 N301-51 N314-51 N314-52 N321-51 WAGENBORGEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 SCHEEMDERZWAAG (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 NIEUWE PEKELA (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 NIEUWOLDA (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 DELFZIJL (CONTINENTAL TANKSTORAGE BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 DELFZIJL (PPG INDUSTRIES CHEMICALS BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 MIDWOLDA (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 ZUIDBROEK (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 WINSCHOTEN (PHILIPS LIGHTING BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 DELFZIJL (DOW BENELUX BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 WINSCHOTEN KONINGSTRAAT (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 APPINGEDAM (WKC DE EENDRACHT BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 DELFZIJL (AKZO ZOUTCHEMIE) 35,14 0,97 14,23 0,6450 OUDE PEKELA (KAPPA ATTICA BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 FARMSUM (ROHM AND HAAS NL BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 NIEUWE PEKELA (TWINCORR) 35,14 0,97 14,23 0,6450 VEENDAM (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 BLIJHAM (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 TANGE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 VEENDAM (AVEBE BA) 35,14 0,97 14,23 0,6450 DELFZIJL BERNHARDLAAN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 OUDE PEKELA (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 WEDDE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 BEERTA (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 APPINGEDAM (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 WINSCHOTEN (PQ NEDERLAND BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 DELFZIJL (ALDEL BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 DELFZIJL (ALDEL BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 DELFZIJL VENNENDIJK (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Gas Transport Services B.V. Pagina 3 van 23

N322-51 HARPEL (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N361-51 WINSCHOTEN HOORNTJE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N382-51 OUDE PEKELA (STRATING STEENINDUSTRIE BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N401-51 DELFZIJL (LAFARGE GIPS BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N411-51 SCHEEMDA (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N437-51 ROODESCHOOL (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N447-51 NIEUWESCHANS (KAPPA TRITON BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N461-51 GODLINZE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N466-51 SIDDEBUREN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N470-51 NIEUWESCHANS (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N701-51 FARMSUM (ZEOLYST CV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 R002-51 MOBIEL GOS SKID 002 4,0-40 BAR 35,14 0,97 14,23 0,6450 Schuilenburg N007-51 HALLUM (STEDIN) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N092-51 DRACHTEN MOLENEIND (LIANDER) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N135-51 SUAMEER (STEDIN) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N180-51 NES (STEDIN) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N187-51 DOKKUM (STEDIN) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N193-51 ZWAAGWESTEINDE (STEDIN) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N216-51 DRACHTEN (FENNER DUNLOP BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N368-51 SURHUISTERVEEN (STEDIN) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N369-51 VEENWOUDEN (STEDIN) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N394-51 DRACHTEN NOORDERHOGEWEG (LIANDER) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N467-51 GIEKERK (STEDIN) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N468-51 KOOTSTERTILLE (STEDIN) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N475-51 DAMWOUDE (STEDIN) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N736-51 SUAMEER (SONAC BURGUM BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Visvliet N083-51 GRIJPSKERK (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N088-51 NOORDHORN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N116-51 SAAKSUM (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N128-51 BUITENPOST (STEDIN) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N199-51 KOLLUM (STEDIN) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N276-51 GROOTEGAST (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N436-51 WARFHUIZEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Westerbork N016-51 N048-51 N048-52 N070-51 N074-51 N110-51 N113-51 N127-51 N152-51 N168-51 N179-51 N183-51 N194-51 N233-51 N262-51 N271-51 N279-51 N292-51 N334-51 N378-51 N379-51 HOOGEVEEN DE WEIDE (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 EMMEN (EMMTEC SERVICES BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 EMMEN (EMMTEC SERVICES BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 ECHTEN (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 HOOGEVEEN ALTEVEERSTRAAT (DOC KAAS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 COEVORDEN (KAPPA TRITON BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 COEVORDEN (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 ELIM (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 GARMINGE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 BEILEN (FRIESLAND FOODS SUPPLY POINT) 35,14 0,97 14,23 0,6450 COEVORDEN (HUSTRACO BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 SCHOONEBEEK (DSM RESINS BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 ATTICA H.WESTERSTR.-OUDE PEKELA 35,14 0,97 14,23 0,6450 DE KRIM (NCO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 NOORDSLEEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 ZUIDWOLDE (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 HEMP FLAX B.V. OUDE PEKELA 35,14 0,97 14,23 0,6450 DALEN (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 SLAGHAREN (NCO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 EMMEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 VALTHE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Gas Transport Services B.V. Pagina 4 van 23

N384-51 GEESBRUG (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N408-51 EMMERCOMPASCUUM (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N431-51 GEEUWENBRUG (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N434-51 SCHOONEBEEK (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N448-51 HARDENBERG (NCO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N474-51 HOOGEVEEN STEENWIJKLAAN (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N479-51 BEILEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N489-51 TER APEL (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N711-51 BARGER COMPASCUUM (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N718-51 COLLENDOORNERVEEN (GZI NAM BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N738-51 HOOGEVEEN BUITENVAART (DOC KAAS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Oldeboorn A403O-20 WIERINGERMEER (GTS-OVERIG) 35,14 0,97 14,23 0,6450 A404G-20 OLDEBOORN (GTS-G) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N001-51 OOSTEREND (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N003-51 VLIELAND (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N029-51 JOURE (DOUWE EGBERTS CT-S BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N041-51 TZUMMARUM (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N042-51 SNEEK ALMASTRAAT (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N045-51 STIENS (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N069-51 FRANEKER (HUHTAMAKI NL BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N093-51 WARGA (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N150-51 WORKUM (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N170-51 BEETGUMERMOLEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N175-51 SINT NICOLAASGA (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N176-51 LEEUWARDEN ESDOORNSTR. (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N176-52 LEEUWARDEN ESDOORNSTR. (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N176-53 LEEUWARDEN ESDOORNSTR. (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N182-51 WOMMELS (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N260-51 SLOTEN (SLOTEN BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N320-51 NIJLAND (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N354-51 SNEEK ZEEMANSTRAAT (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N355-51 JOURE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N357-51 LEEUWARDEN EDISONSTRAAT (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N358-51 HARLINGEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N359-51 FRANEKER (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N385-51 WITMARSUM (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N388-51 PARREGA (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N407-51 HINDELOOPEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N412-51 IJLST (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N413-51 KIMSWERD (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N439-51 KOUDUM (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N440-51 WIJCKEL (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N454-51 BOLSWARD (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N458-51 ANNAPAROCHIE SINT (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N465-51 SCHARSTERBRUG (PHOENIX BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N476-51 LEMMER (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N482-51 WORKUM (FRICO CHEESE) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N486-51 AKKRUM (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N700-51 GROUW (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N719-51 OUDEHASKE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N722-51 OOSTERBIERUM (ENEXIS LAMB WESTON/MEIJER) 35,14 0,97 14,23 0,6450 W272-51 TEXEL (LIANDER) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Bedum N166-51 BEDUM (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Beerzerveld N398-51 BEERZERVELD (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Gas Transport Services B.V. Pagina 5 van 23

Groningen Stuurboordswal N075-51 GRONINGEN STUURBOORDSWAL (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Heerenveen N188-51 HEERENVEEN NIEUWBUREN (LIANDER) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N380-51 WOLVEGA (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N420-51 HEERENVEEN NIKKELWEG (LIANDER) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Hoogkerk N106-51 HOOGKERK (SMURFIT DE HALM KARTON BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N239-51 VIERVERLATEN (SUIKERUNIE) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N275-51 HOOGKERK (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Marknesse N136-51 MARKNESSE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N173-51 BLOKZIJL (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N748-51 MARKNESSE (TUINBOUW LUTTELGEEST) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Peize N025-51 PEIZE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N139-51 HAREN MEERWEG (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N254-51 PATERSWOLDE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N308-51 EELDE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Roden N026-51 RODEN (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N253-51 LEEK (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 N263-51 LEEK (HUNTER DOUGLAS EUROPE BV) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Steenwijk N151-51 STEENWIJK (RENDO) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Thesinge N311-51 THESINGE (ENEXIS) 35,14 0,97 14,23 0,6450 Kwaliteitsgebied G-gas Ommen WKC Enschede N400-51 ENSCHEDE (ESSENT ENERGIE PROD-WKC) 35,67 1,03 13,35 0,6443 Axel G-gas Z011-51 TERNEUZEN (ESSENT ENERGY-WKC ELSTA) 35,67 1,03 13,35 0,6443 Z381-51 TERNEUZEN (DOW BENELUX BV) 35,67 1,03 13,35 0,6443 Z381-52 TERNEUZEN (DOW BENELUX BV) 35,67 1,03 13,35 0,6443 Z384-51 SLUISKIL (YARA BV-4) 35,67 1,03 13,35 0,6443 Z384-52 SLUISKIL (YARA BV-4) 35,67 1,03 13,35 0,6443 Z415-51 SLUISKIL (YARA BV-5) 35,67 1,03 13,35 0,6443 Bornerbroek N062-51 N090-51 VRIEZENVEEN (NCO) 35,67 1,03 13,35 0,6443 ALMELO TUSVELD (NCO) 35,67 1,03 13,35 0,6443 Gas Transport Services B.V. Pagina 6 van 23

N197-51 WIERDEN (NCO) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N227-51 OOTMARSUM (NCO) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N246-51 MARKELO (NCO) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N326-51 RIJSSEN (WIENERBERGER RIJSSEN) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N335-51 DENEKAMP (NCO) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N351-51 ENTER (NCO) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N422-51 GOOR (NCO) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N483-51 ALMELO DE POOK (NCO) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N483-52 ALMELO DE POOK (NCO) 35,67 1,03 13,35 0,6443 Enschede N300-51 GROLSCHE BIERBROUWERIJ BV ENSCHEDE 35,67 1,03 13,35 0,6443 N317-51 ENSCHEDE KLEINE BOEKELERVEENWEG (ENEXIS) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N346-51 LOSSER (ENEXIS) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N415-51 ENSCHEDE KOTMANLAAN (ENEXIS) 35,67 1,03 13,35 0,6443 Hengelo N099-51 OLDENZAAL (NCO) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N102-51 HENGELO (AKZO NOBEL ENERGIE BV) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N109-51 BECKUM (ENEXIS) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N178-51 ENSCHEDE KANAALSTRAAT (ENEXIS) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N206-51 TEXOPRINT-BOEKELO 35,67 1,03 13,35 0,6443 N244-51 DELDEN (NCO) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N245-51 ENSCHEDE (APOLLO VREDESTEIN) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N266-51 HAAKSBERGEN (ENEXIS) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N274-51 HENGELO KUIPERSDIJK (ENEXIS) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N332-51 BOEKELO (ENEXIS) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N363-51 ENSCHEDE (BOEKELO DECOR BV) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N373-51 WEERSELO (NCO) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N390-51 HENGELO (THALES NEDERLAND BV) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N703-51 DEURNINGEN (NCO) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N705-51 HENGELO (SIEMENS INDUSTRIAL TURBOMACH.) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N721-51 HENGELO (TWENCE AFVALSCHEIDING) 35,67 1,03 13,35 0,6443 N740-51 BOEKELO (GROLSCH BIERBROUWERIJ BV) 35,67 1,03 13,35 0,6443 Ommen A401O-20 A402O-20 A406G-20 A408A-20 A413G-20 N005-51 N010-51 N011-51 N012-51 N015-51 N015-52 N017-51 N018-51 N028-51 N031-51 N034-51 N035-51 N038-51 N039-51 N040-51 N044-51 N049-51 N051-51 N053-51 OMMEN (GTS-OVERIG) 35,67 1,03 13,35 0,6443 RAVENSTEIN (OVERIG) 35,67 1,03 13,35 0,6443 ZWEEKHORST (GTS-G) 35,67 1,03 13,35 0,6443 MS SCHINNEN (GTS) 35,67 1,03 13,35 0,6443 ALPHEN (GTS-G) 35,67 1,03 13,35 0,6443 ZUTPHEN (LUVATA NETHERLANDS BV) 35,67 1,03 13,35 0,6443 WIJHE (MEESTER STEGEMAN CV) 35,67 1,03 13,35 0,6443 WINTERSWIJK (LIANDER) 35,67 1,03 13,35 0,6443 ALMEN (LIANDER) 35,67 1,03 13,35 0,6443 ARNHEM WESTERVOORTSEDIJK (LIANDER) 35,67 1,03 13,35 0,6443 ARNHEM WESTERVOORTSEDIJK (LIANDER) 35,67 1,03 13,35 0,6443 HETEREN (LIANDER) 35,67 1,03 13,35 0,6443 ARNHEM (AKZO NOBEL NEDERLAND BV) 35,67 1,03 13,35 0,6443 DIDAM (LIANDER) 35,67 1,03 13,35 0,6443 LOCHEM (CONTINUON) 35,67 1,03 13,35 0,6443 LIERDERHOLTHUIS (ENEXIS) 35,67 1,03 13,35 0,6443 ANGEREN (STF. HUISSENSWAARD BV) 35,67 1,03 13,35 0,6443 BIDDINGHUIZEN (LIANDER) 35,67 1,03 13,35 0,6443 HATTEM (LIANDER) 35,67 1,03 13,35 0,6443 SWIFTERBANT (LIANDER) 35,67 1,03 13,35 0,6443 PANNERDEN (WIENERBERGER KIJFWAARD OOST) 35,67 1,03 13,35 0,6443 PANNERDEN (WIENERBERGER KIJFWAARD WEST) 35,67 1,03 13,35 0,6443 APELDOORN (ARCADIS AQUMEN FACILITY MAN.) 35,67 1,03 13,35 0,6443 DE STEEG (FACILITY SERVICES HAVELAND BV) 35,67 1,03 13,35 0,6443 Gas Transport Services B.V. Pagina 7 van 23