CARDIOLOGIE De kanteltafeltest ONDERZOEK
U wordt op dag om uur verwacht op de poli/afdeling. Als u verhinderd bent, wilt u dit dan tijdig melden en een nieuwe afspraak maken? Wij verzoeken u om 10 minuten voor het onderzoek aanwezig te zijn in verband met de administratieve afhandeling. De kanteltafeltest Binnenkort komt u naar het ziekenhuis voor een zogenoemde kanteltafeltest. Uw behandelend arts heeft deze test voor u aangevraagd om uw klachten verder te onderzoeken. Voor de test wordt u een paar uur in het ziekenhuis opgenomen. U krijgt thuis telefonisch bericht over datum en tijdstip waarop u in het ziekenhuis verwacht wordt voor het onderzoek. In deze folder leest u hoe het onderzoek verloopt. Voorbereidingen Niet eten Vanaf vier uur vóór de test moet u nuchter zijn. Dat betekent dat u dan niets meer mag eten en drinken. De test gebeurt meestal s middags om 13.00 uur. U mag dan dus s morgens nog wel ontbijten (tot 09.00 uur) maar daarna niets meer eten en drinken. Door een maaltijd kan namelijk de bloeddruk dalen, waardoor u tijdens de test last kunt krijgen van misselijkheid. Daarom is het belangrijk dat de maag leeg is. Het gebeurt overigens maar zelden dat iemand moet overgeven tijdens deze test. Suikerziekte Hebt u diabetes mellitus (suikerziekte) en gebruikt u daarvoor insuline of andere medicijnen? Neem dan contact op met uw behandelend arts, huisarts of diabetesverpleegkundige. In het algemeen zal uw arts de medicatie iets verlagen op de dag van het onderzoek, omdat u dan een halve dag niet mag eten. U kunt zelf eten meenemen voor na de test of eten halen in het bezoekersrestaurant. 1
Andere medicijnen Sommige medicijnen, zoals onder andere hartritme- en bloeddrukmedicijnen, maken de beoordeling van het onderzoek moeilijker. U kunt uw medicijnen blijven innemen zoals u gewend bent, tenzij anders is afgesproken. Het kan zijn dat u bepaalde medicijnen voorafgaand aan het onderzoek tijdelijk moet verminderen of stoppen. In dat geval krijgt u hierover tijdig bericht uit het ziekenhuis. Na de test kunt u uw voorgeschreven medicatie weer gebruiken zoals altijd, behalve als anders is afgesproken. Naar het ziekenhuis Ponsplaatje Als u al een ponsplaatje van het St. Antonius Ziekenhuis hebt, neem dit dan mee als u voor het onderzoek komt. Hebt u nog geen ponsplaatje of staan er verouderde gegevens op uw ponsplaatje? Laat dan eerst een (nieuw) ponsplaatje maken. Waar melden? Op de afdeling meldt u zich bij de balie. Een verpleegkundige zal de verdere gang van zaken uitleggen en u de kamer wijzen waar het onderzoek plaatsvindt. De kanteltafeltest Een kanteltafeltest is bedoeld om te onderzoeken hoe uw lichaam de bloeddruk regelt onder verschillende en afwijkende omstandigheden. Hoe regelt uw lichaam de bloeddruk? De bloeddruk wordt geregeld door het autonome zenuwstelsel. Met het zenuwstelsel wordt bedoeld: de hersenen, het ruggenmerg en alle zenuwen samen. Het autonome zenuwstelsel is het gedeelte dat een aantal onbewuste processen in het lichaam regelt, dus zonder dat u erbij nadenkt. De bloeddruk is zo n proces dat onbewust geregeld wordt. Het autonome zenuwstelsel signaleert de behoeftes van het lichaam en past daarop de bloeddruk aan. Het zorgt ervoor dat er altijd genoeg bloed naar de hersenen en naar andere organen gaat. Als u sport gaat er bijvoorbeeld meer bloed naar uw spieren en als u eet naar uw darmen. Om de bloeddruk op peil te houden verandert daarbij de hartslag en de wijdte van bepaalde bloedvaten. Wat kan er mis gaan? Soms werkt het autonome zenuwstelsel niet goed en veroorzaakt een tegenovergestelde reactie. Daardoor daalt de bloeddruk plotseling. Hierdoor kunt u zich licht in het hoofd voelen of zomaar flauwvallen. Bij wie wordt een kanteltafeltest gedaan? De kanteltafeltest is bedoeld voor mensen die last hebben van plotselinge dalingen van de bloeddruk, een te traag hartritme of een combinatie van beide. 2
Het onderzoek: eerste gedeelte Voorbereidingen U krijgt een ziekenhuispyjama aan en neemt plaats op het speciale onderzoeksbed (zie foto). Figuur 2. Maximale kanteling van het onderzoeksbed Figuur 1. Het onderzoeksbed (kanteltafel) De test wordt uitgevoerd door een arts die wordt geassisteerd door een verpleegkundige. Eerst wordt onderzocht hoe uw bloeddruk reageert op de simpele belasting van de zwaartekracht. De verpleegkundige brengt enkele plakkers aan op uw armen en benen. Hieraan zitten snoertjes die naar een apparaat lopen dat uw hartritme registreert. Dit heet een elektrocardiogram (ECG), ook wel hartfilmpje genoemd. Er staat géén stroom op de snoertjes. Vervolgens krijgt u een bloeddrukband om uw bovenarm. De verpleegkundige brengt een infuus in, in een ader in uw onderarm. Via dit infuus krijgt u in het tweede gedeelte van de test bepaalde medicijnen. Als alle voorbereidingen gedaan zijn, begint de test. Kantelen Uw bed wordt nu gekanteld tot een hoek van 70º (zie foto). Hierbij blijft uw hoofd telkens boven uw voeten; u wordt dus niet ondersteboven gekanteld. Uw voeten rusten op het voetenbord aan de onderzijde van het bed. Om uw borstkas wordt een band bevestigd, waardoor u niet van het bed kunt glijden. Zorg ervoor dat u niet uw beenspieren aanspant en niet op uw tenen gaat staan (blijf op uw hele voetzool staan), omdat dit de test en de registratie kan beïnvloeden. U blijft 10 minuten in deze houding staan. Klachten Zodra u klachten krijgt (zoals bijvoorbeeld zweten, duizeligheid of hartkloppingen) moet u deze direct melden. Vertel ons óók of dit dezelfde klachten zijn als waar u last van hebt tijdens een aanval. Het is voor ons heel belangrijk dit te weten. Wanneer uw klachten zo erg worden dat u ze niet meer kunt verdragen, stoppen wij de test natuurlijk direct. Wanneer de tien minuten voorbij zijn zonder dat er een bloeddrukdaling is opgetreden dan brengen wij u weer in horizontale positie. 3
Na een korte rustperiode begint het tweede gedeelte van het onderzoek. Het onderzoek: tweede gedeelte Toediening isoprenaline Met het tweede gedeelte van de test wordt onderzocht hoe uw bloeddruk reageert op een medicijn dat lijkt op adrenaline. Adrenaline is het hormoon dat uw lichaam produceert bij inspanning, angst en stress. Het medicijn dat wij gebruiken heet isoprenaline en heeft bijna hetzelfde effect als adrenaline. Via het infuus krijgt u een kleine hoeveelheid isoprenaline toegediend, ongeveer gelijk aan de hoeveelheid adrenaline die uw lichaam produceert bij het oplopen van een trap. We beginnen altijd met een lage dosis. Telkens worden uw bloeddruk en hartritme gemeten. Afhankelijk van de veranderingen in uw bloeddruk en uw hartritme wordt de dosis stap voor stap verhoogd. U zult uw hart sneller en harder voelen kloppen. Dit is ook de bedoeling. U kunt het gevoel hebben alsof u hardloopt, terwijl u toch op bed ligt. Kantelen Na toediening van de isoprenaline wordt uw bed weer gekanteld tot een hoek van 70º, gedurende tien minuten of totdat u klachten krijgt. Wat voelt u van het onderzoek? Het onderzoek is niet pijnlijk. De prik van het infuus voelt u natuurlijk wel even. Het kantelen vinden de meeste patiënten niet vervelend. U zit goed vast met de band om uw borstkas, dus u kunt niet van het bed glijden. Er zijn altijd een verpleegkundige en een arts in uw kamer tijdens het onderzoek. Veel patiënten vinden de test wel vermoeiend. Wanneer uw bloeddruk daalt, kunt u licht in uw hoofd worden. Meestal gaat die bloeddrukdaling geleidelijk en gaat het weer over zodra de tafel teruggekanteld wordt. Het gebeurt maar zelden dat de bloeddruk zo snel daalt dat het bed niet tijdig kan worden teruggekanteld en de patiënt echt flauwvalt. Als dit toch gebeurt, bent u maar enkele seconden buiten bewustzijn en komt u direct weer bij als u in horizontale positie wordt gebracht. Als uw bloeddruk tijdens de test is gedaald, voelt u zich na afloop misschien een paar minuten een beetje licht in uw hoofd. In dat geval kunt u rustig herstellen voordat u weer opstaat om u aan te kleden. De meeste patiënten hebben na ongeveer tien minuten geen klachten meer. 4
Na afloop Na afloop worden de plakkers en de bloeddrukband verwijderd en kunt u naar huis gaan. U kunt zonder problemen zelf met de auto naar huis rijden na de test. Wanneer u ver weg woont, laat u dan door iemand rijden. De test kan namelijk vermoeiend zijn. Thuis kunt u weer alles doen wat u gewend was. Tot slot Als u na het lezen van deze informatie nog vragen hebt, dan kunt u terecht bij de planningscoördinator. De verpleegkundige en de arts vertellen u tijdens het onderzoek steeds wat er gaat gebeuren. U kunt aan hen ook vragen stellen. Duur van het onderzoek In totaal duurt de kanteltafeltest ongeveer twee uur, inclusief het inschrijven bij de opname, het aansluiten van de apparatuur en de rustperiode. Het vervolg De uitslag krijgt u van uw behandelend arts op de poli of van uw zaalarts als u bent opgenomen in het ziekenhuis. Bij afwijkende testresultaten kan een herhaling van de test nodig zijn. De tweede test vindt op een andere dag plaats. 5
St. Antonius Ziekenhuis T 088-320 30 00 E patienteninformatie@antoniusziekenhuis.nl www.antoniusziekenhuis.nl Spoedeisende Hulp 088-320 33 00 Cardiologie 088-320 11 00 Locaties en bezoekadressen Ziekenhuizen St. Antonius Ziekenhuis Utrecht Soestwetering 1, Utrecht (Leidsche Rijn) Poliklinieken St. Antonius Polikliniek Utrecht Overvecht Neckardreef 6, Utrecht St. Antonius Ziekenhuis Nieuwegein Koekoekslaan 1, Nieuwegein St. Antonius Polikliniek Houten Hofspoor 2, Houten St. Antonius Spatadercentrum Utrecht-De Meern Van Lawick van Pabstlaan 12, De Meern 6
Meer weten? Ga naar www.antoniusziekenhuis.nl Dit is een uitgave van St. Antonius Ziekenhuis CAR 09/05-13