jaarverslag 2005 GROEP LANDBOUWKREDIET DE CIJFERS ANDERS BEKEKEN

jaarverslag 2005 GROEP LANDBOUWKREDIET DE CIJFERS ANDERS BEKEKEN

JAARVERSLAG 2005 Groep Landbouwkrediet

Boodschap van de Voorzitter 10 Directiecomité 12 2005 in cijfers 16 01 Bestuursverslag 32 02 Identiteit van de bank 38 03 De bank voor land- en tuinbouwers 44 04 De retailbank 50 05 De bank voor professionelen en ondernemingen 56 06 Europabank 62 07 Keytrade Bank 68 08 De financiële bank 74 09 Risicobeleid 80 10 Operations & Information Technology 86 11 Human Resources 94 12 De bank in de samenleving 104 13 Geconsolideerde jaarrekening 120 Raden van bestuur 6 INHOUD

BOODSCHAP van de Voorzitter

Tegen de achtergrond van een voortdurende concentratiebeweging in de financiële sector, is het Landbouwkrediet er niet alleen in geslaagd een eigen, autonome koers te varen, maar bovendien heeft de bank zich verder ontwikkeld en gediversifieerd door interne en externe groei. De resultaten van deze politiek volgden vrij snel: met een geconsolideerde winst van 34,9 miljoen EUR in 2005, boekt de bank een vooruitgang van 33,3 % ten opzichte van 2004. De Groep Landbouwkrediet heeft sinds het begin van het nieuwe millennium een opzienbarende evolutie doorgemaakt. In 2003 werd het aandeelhouderschap grondig herschikt met de komst van het Franse Crédit Agricole. Sinds 25 augustus 2003 staat de Groep Landbouwkrediet onder de financiële controle van twee evenwaardige aandeelhouders: enerzijds de Belgische coöperatieve Kassen Lanbokas en Agricaisse, en anderzijds twee regionale Kassen van het Franse Crédit Agricole, de Caisse Régionale du Nord de France en de Caisse Régionale du Nord-Est, samen met de koepel van de Franse bankgigant, het Crédit Agricole S.A. Een ambitieus ontwikkelingsplan werd gelanceerd. Dit plan, onderschreven door de aandeelhouders en het management van de bank, legt de nadruk op diversificatie en interne en externe groei. Minder dan een jaar later, op 27 mei 2004, werd de Groep uitgebreid met de nichebank Europabank en op 24 augustus 2005 werd Keytrade Bank overgenomen. Eind 2005 bezit de Groep Landbouwkrediet 63,1% van de aandelen van de internetbank, vanaf 2007 wordt dit 100%. Maar niet alleen de externe groei heeft bijgedragen tot de ontwikkeling en het resultaat van de Groep, ook de interne ontwikkelingen, de verruiming van het aanbod aan producten en diensten en de steeds grotere professionalisering van de service aan de cliënteel. Het Landbouwkrediet blijft uiteraard een geprivilegieerde partner van de landen tuinbouw. De bank volgt de evolutie in de sector nauwgezet en ontwikkelt aangepaste producten en diensten om de sector te ondersteunen. Ondanks het dalende aantal land- en tuinbouwbedrijven, zijn we er in 2005 andermaal in jaarverslag 2005 00.08

geslaagd de productie land- en tuinbouwkredieten te verhogen en onze positie in de sector nog te verstevigen. Daarnaast heeft het Landbouwkrediet zich in 2005 nadrukkelijk gepositioneerd in de markt van de hypothecaire kredieten en daarmee, naast de corebusinessactiviteiten in de land- en tuinbouw en het segment van de ondernemingen, zich ook opgeworpen als een natuurlijke partner voor de particulieren. Europabank heeft zich verder ontwikkeld en gespecialiseerd in haar nicheactiviteiten, het consumentenkrediet, de leasing en de cardsbusiness. Mede door de bijzonder goede kwaliteit van de kredietportefeuille boekt Europabank in 2005 een recordwinst. Sinds de intrede van de Groep Landbouwkrediet in het kapitaal van Keytrade Bank stijgt het aantal geregistreerde beurstransacties spectaculair. De wetenschap dat Keytrade Bank nu deel uitmaakt van een solide financiële structuur doet heel wat bestaande, maar ook nieuwe klanten besluiten intensief via Keytrade Bank orders te plaatsen. De sinds eind 2005 gecommercialiseerde tool Advice heeft er ook in niet geringe mate toe bijgedragen dat het aantal cliënten opmerkelijk toeneemt. De Groep Landbouwkrediet heeft dan ook in 2005 andermaal resultaten behaald die er zullen voor zorgen dat we onze cliënten in de toekomst nog beter kunnen dienen. Bijzonder verheugend is het feit dat de goede performantie de resultante is van uitstekende resultaten in alle onderscheiden entiteiten, en dit in een steeds moeilijker concurrentiële omgeving. Als CEO van de bank ben ik bijzonder verheugd dat de puike resultaten gepaard gaan met de realisatie van een aantal andere belangrijke objectieven van de bank, namelijk : 1. Binnen de Groep zijn we erin geslaagd het aantal actieve cliënten te verhogen met meer dan 20.000. Dat is het bewijs dat onze commerciële inspanningen vruchten afwerpen en dat onze cliënten tevreden zijn over ons. Deze trend zien we zowel bij het Landbouwkrediet als bij Keytrade Bank en Europabank. 2. We hebben zowel in 2004 als in 2005 een acquisitie gedaan en deze overnames zijn niet alleen financieel en commercieel een succes, wat meer is, deze acquisities hebben niet geleid tot een globale vermindering van het aantal medewerkers in de Groep, wel integendeel. In de drie entiteiten van de Groep is de werkgelegenheid gestegen. Zoiets is heel uitzonderlijk. 3. Zowel bij het Landbouwkrediet als bij Europabank is het aantal medewerkers in het Net en het aantal agentschappen nog gestegen, ook dat is een atypische evolutie in de bankwereld. De overschrijding van de commerciële en financiële objectieven heeft ervoor gezorgd dat we voor 2005 een resultaat kunnen voorleggen dat hoger ligt dan dat wat we eind 2004 hadden gebudgetteerd. Het bankproduct stijgt met meer dan 10 procent, de cost-income ratio daalt met meer dan 5 procentpunten tot 65,6%, de risicopositie van de Groep blijft bijzonder gunstig en het geconsolideerd resultaat stijgt met 33,3% van 26,14 miljoen euro tot 34,85 miljoen euro. Ik ben dan ook bijzonder tevreden dat we aan alle stakeholders van de Groep Landbouwkrediet (de cliënten, de aandeelhouders, het management en alle medewerkers) voldoening hebben kunnen schenken en de motivatie om in 2006 op de ingeslagen weg verder te gaan. Het jaarverslag 2005 staat in het teken van de duurzame relatie die wij als bank willen onderhouden zowel met onze cliënten als met onze medewerkers. Het rapport is doorspekt met getuigenissen die het menselijk karakter van onze bank in de verf zetten. Niet voor niets staat het Landbouwkrediet bekend als de bank op mensenmaat. Ik wens u een aangename lectuur en een interessante kennismaking met de mensen achter de cijfers. Luc Versele jaarverslag 2005 00.09

PATRICK LEWAHERT Lid van het Directiecomité en graag op stap met vrienden Vrienden zijn voor mij heel belangrijk. Omringd worden door mensen op wie je kan rekenen, dat is goud waard. Ik hou van teamsport, waar alle deelnemers aan één zeel trekken. Zo is het ook op het werk belangrijk dat de neuzen in dezelfde richting wijzen. TOM OLINGER Lid van het Directiecomité en "koorddanser" tussen Noord- en Zuid-Europa La douce France of "le plat pays"? Geef mij maar beide. Ik fladder graag tussen Europese steden met een rijke cultuur. Zachte temperaturen en zuiderse temperamenten kunnen mijn hart verwarmen, maar ik ben ook verknocht aan nuchtere ondernemingszin en het Vlaamse vlakke land.

LUC VERSELE Voorzitter van het Directiecomité en houdt van uitdagingen Ik hou van uitdagingen,ontdekkingen,wil zien wat er in de wereld omgaat,wat er aan de andere kant van de berg wacht.ik wil presteren,voor mezelf en voor de anderen.gedreven,volhardend,doorgaan,de grenzen verleggen.zowel op het werk als in de sport.sport is mijn passie:voetbal,fietsen,lopen,bergwandelen,... Mijn motto is:als je iets onderneemt,doe het dan zo goed mogelijk.hoe zwaarder de inspanning,hoe groter de voldoening bij succes. RIK DUYCK Lid van het Directiecomité en neemt het leven met een korreltje zout "If you can dream it, you can do it", dat is zowat mijn levensdevies. Ik probeer steeds grenzen te verleggen en vind creativiteit bijzonder belangrijk.toneel kijken is voor mij een bijzonder aangename ontspanning, en vooral als het de humoristische, satirische kant op gaat, kan ik het wel smaken.

2005 in cijfers

DE GROEP LANDBOUWKREDIET 1.680 medewerkers 274 agentschappen 400.000 cliënten 100.000 coöperatoren Nieuw toegekende kredieten in 2005: + 8,4 % (in miljoen EUR) De Groep Landbouwkrediet verstrekt steeds meer woonkredieten. De kredietproductie landbouw stijgt met 12,5 %. De productie ondernemingskredieten exclusief borgstellingskredieten en gesyndiceerde kredieten stijgt met 3,7 %. Omloop kredieten (in miljoen EUR) De omloop kredieten is het voorbije jaar met 5,7 % gestegen. jaarverslag 2005 00.4 Verdeling omloop kredieten Het belang van de kredieten aan de particulieren en de kredieten aan de ondernemingen in het totaal van de portefeuille stijgt elk jaar.toch blijft het aandeel land- en tuinbouwkredieten heel belangrijk.

4.874 5.289 4.295 1.795 2.321 2.750 1.574 1.635 1.405 926 918 1.134 2003 2004 2005 boekjes kasbons en achtergestelde certificaten zicht- en termijnrekeningen Cliëntendeposito's (in miljoen EUR) De omloop boekjes neemt spectaculair toe met 18,5 %. De zichtrekeningen en termijnrekeningen maken een opmerkelijke sprong, met een stijging van 23,5 % ten opzichte van 2004 (ten nadele van de omloop kasbons). De totale omloop cliëntendeposito's stijgt met 8,5 % 1. Geconsolideerd resultaat 2005 2005 Evolutie 2005 t.o.v. 2004 Tegoeden van de cliënteel 5.289 + 8,5 % Schuldvorderingen op de cliënteel 4.232 + 5,7 % Effectenportefeuille 1.715 + 12,2 % Eigen vermogen 350 + 5,9 % Balanstotaal 6.419 + 5,9 % Nettoresultaat 34,85 + 33,3 % Ratio's 2005 Cost Income Ratio 65,60 % Loan Loss Ratio 0,29 % ROE 10,66 % CAD 8,84 % 1 De vergelijking tussen 2005 en 2004 wordt bemoeilijkt door de integratie van de cijfers van Keytrade Bank, maar ook zonder deze additionele omlopen is de stijging bijzonder goed. jaarverslag 2005 00.5

jaarverslag 2005 01.2 HOOFDSTUK 01 Bestuursverslag

De Groep Landbouwkrediet heeft in het boekjaar 2005 fraaie resultaten geboekt zowel op het vlak van de interne en externe groei als op commercieel, financieel en boekhoudkundig vlak. Het boekjaar 2005 wordt eerst en vooral gekenmerkt door opnieuw een opgemerkte externe groei: Keytrade Bank heeft het voorbije jaar de Groep Landbouwkrediet versterkt, net zoals Europabank dat het jaar ervoor gedaan had. De niche-activiteit van Keytrade Bank sluit naadloos aan op de reeds bestaande activiteitendomeinen en verruimt het aanbod voor de cliënteel. De Groep Landbouwkrediet telt nu 1.680 medewerkers, 274 agentschappen, 400.000 cliënten en 100.000 coöperatoren. Ook op commercieel en financieel vlak was 2005 een succes: op Groepsniveau vertoont de omloop van zowel het spaargeld als de kredieten een sterke en constante stijging. De spaarboekjes maken een sprong van 18,5%, en de omloop kredieten stijgt voor alle segmenten: landbouw, ondernemingen en particulieren. De globale omloop kredieten boekt een vooruitgang van 5,7% en komt zo uit op 4.231,7 miljoen EUR. De kredieten aan de particulieren deden het in het voorbije boekjaar weer bijzonder goed: de productie bedraagt 572,5 miljoen EUR, dit is een stijging van 30,7% ten opzichte van 2004. De financiële resultaten zijn bijzonder bemoedigend. De contributie van de eind 2004 geconcipieerde nieuwe gestructureerde compartimenten overtrof ruimschoots het dalende resultaat op de klassieke investeringsportefeuille. Wat de boekhoudkundige resultaten betreft, was het jaar bijzonder geslaagd; de Groep boekt een geconsolideerde nettowinst van 34,85 miljoen EUR, tegenover 26,14 miljoen EUR het jaar ervoor. Dit is een stijging van 33,3%. Aandeelhouderschap Sinds het Franse Crédit Agricole SA in 2003 in het aandeelhouderschap van het Landbouwkrediet is gestapt, heeft het de wil geuit om de nodige middelen ter beschkking te stellen om, samen met de coöperatieve Kassen Lanbokas en Agricaisse, de ontwikkelingsstrategie van het Landbouwkrediet te doen slagen. In 2004 vond een eerste acquisitie plaats; het Landbouwkrediet werd voor 100% aandeelhouder van Europabank. De resultaten 2005 van deze dochter vormen een bijkomende bron van inkomsten voor de bank. De externe groei ging verder in 2005, met de overname van Keytrade Bank, Belgische leider in online banking en brokerage. Deze overname gebeurde in verschillende fases. Op 24 augustus 2005 verwierf het Landbouwkrediet eerst 40,9% van de aandelen van Keytrade Bank, daarna volgde een openbaar overnamebod, gevolgd door een openbaar uitkoopbod voor de effecten die nog in handen waren van het publiek. Aldus bezit de bank sinds 16 november 2005, 63,1% van de aandelen van Keytrade Bank, met optie op de acquisitie van de jaarverslag 2005 01.03

resterende 36,9% van de aandelen voor het einde van het eerste semester 2007. Dankzij deze acquisitie krijgt de Groep Landbouwkrediet er een gespecialiseerde financiële activiteit bij en een zeer specifieke cliënteel, die in 2005 meer dan 644.000 beursoperaties gerealiseerd heeft via Keytrade Bank. De erkende coöperatieve Kassen Lanbokas en Agricaisse bezitten, samen met de Federatie van de Kassen van het Landbouwkrediet, 50% van de aandelen en van de daarbij horende stemrechten van de NV Landbouwkrediet. De aandelen die zij zo in hun bezit hebben, geven recht op een derde van de te verdelen winst. Structuur van de Groep Landbouwkrediet De NV Landbouwkrediet en de erkende coöperatieve Kassen CVBA Lanbokas en CVBA Agricaisse, die hoofdelijk verbonden zijn, vormen samen, volgens het model van artikel 61 van de Belgische bancaire wet van 22 maart 1993 over het statuut van de kredietinstellingen, een federatie van kredietinstellingen, waarvan de NV Landbouwkrediet de centrale instelling is. De regionale coöperatieve vennootschappen vervolledigen de coöperatieve verankering van de Groep Landbouwkrediet en in hun statuten staat tevens de solidariteit met de verbintenissen van de Groep gestipuleerd. Het coöperatief kapitaal van de erkende Kassen en van de regionale vennootschappen is in het bezit van 100.000 coöperatoren, landbouwers en particulieren. Het operationeel beleid van alle hierboven genoemde entiteiten wordt gevoerd door het Directiecomité van de NV Landbouwkrediet. De resterende 50% van de aandelen van de NV Landbouwkrediet zijn in handen van de SAS Belgium CA, een vennootschap naar Frans recht. Deze aandelen geven recht op de helft van de stemrechten en twee derde van de te verdelen winst. Het aandeelhouderschap van Belgium CA is als volgt samengesteld: 45% is in handen van de Caisse Régionale de Crédit Agricole Nord de France, 45% is in handen van de Caisse Régionale de Crédit Agricole du Nord Est en 10% is in handen van de Crédit Agricole SA (Frankrijk). Sinds het boekjaar 2004 zijn de jaarrekening van de NV Europabank (die voor 100% in het bezit is van de NV Landbouwkrediet) en van haar dochter EB- Lease, alsook de jaarrekening van de dochterondernemingen Reagra, de Luxemburgse herverzekeringsmaatschappij en van Crelan Overseas (Cayman), twee financieringsvehikels, opgenomen in de consolidatie van de jaarrekening van de Groep Landbouwkrediet, krachtens het Koninklijk Besluit van 23 september 1992 over de geconsolideerde jaarrekening van de kredietinstellingen. Hetzelfde geldt voor Keytrade Bank, vanaf de laatste vier maanden van het boekjaar 2005. Structuur van de Groep Landbouwkrediet: Het schema hierna geeft een vereenvoudigd overzicht van de structuur van de Groep. Hierin zijn de regionale coöperatieve vennootschappen en bepaalde dochterondernemingen van minder belang niet opgenomen, opdat het schema duidelijk zou blijven. 50% 50% Lanbokas (BE) Federatie van de Kassen van het Landbouwkrediet (BE) Agricaisse (BE) Crédit Agricole Nord-Est (FR) Crédit Agricole Nord de France (FR) Crédit Agricole SA (FR) 45% 10% 45% 45% 45% 10% SAS Belgium CA (FR) 50% 50% NV Landbouwkrediet jaarverslag 2005 01.4 NV Europabank Keytrade Bank

Corporate governance Luc Versele en Fernand George tot bestuurders. De samenstelling van het Directiecomité werd op 30 juni 2005 gewijzigd door de vervanging van de heer Mark Bienstman door de heer Rik Duyck. Ook de samenstelling van de Raad van Bestuur werd aangepast. De heer Rik Duyck werd benoemd tot bestuurder tijdens de zitting van 30 juni 2005. Tijdens de zitting van 22 september 2005 heeft de Raad het ontslag aanvaard van de heer Robert Moor en, met onmiddellijke ingang, de heer Robert Joly benoemd om het mandaat van de heer Robert Moor te voleindigen, onder voorbehoud van ratificatie door de volgende Algemene Vergadering. Na afloop van de Algemene Vergadering van 17 oktober 2005 werden ook de heren Jean-Pierre Champagne, Bernard De Wit, Patrick Lewahert en Patrick Boulin benoemd tot bestuurders. Op 1 november 2005 heeft de heer Patrick Boulin het Directiecomité van Keytrade Bank vervoegd, dat sindsdien samengesteld is uit de heren Jean-Guillaume Zurstrassen, José Zurstrassen, Grégoire de Streel, Thierry Ternier en Patrick Boulin. De Raad van Bestuur kwam in 2005 negen keer samen. Het Auditcomité, waarvan de samenstelling niet gewijzigd werd ten opzichte van 2004, kwam het voorbije boekjaar vier keer samen. Binnen Keytrade Bank werd op 24 augustus 2005 een nieuwe Raad van Bestuur geïnstalleerd, onder voorzitterschap van de BVBA Roude, waarvan de heer Jacques Rousseaux de vaste vertegenwoordiger is, en met benoeming van de heren Alain Diéval en Bernard Mary tot ondervoorzitters en van de heren In 2005 werd geen enkele verandering doorgevoerd in de samenstelling van de Raad van Bestuur noch in het Directiecomité van Europabank. Conform het reglement van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen met betrekking tot de uitoefening van externe functies door de leiders van de kredietinstellingen, heeft de bank de externe functies uitgeoefend door haar bestuurders en effectieve leiders, openbaar gemaakt via publicatie op de internetsite van het Landbouwkrediet (www.landbouwkrediet.be). Raad van Bestuur v.l.n.r.:tom Olinger, Jacques Rousseaux, Jean-Pierre Champagne, Marc Bué, Jean-Pierre Laporte, Fernand George, Paul Bernard, Alain Diéval, Patrick Lewahert, Luc Versele, Camiel Adriaens, Bernard Mary, Rik Duyck, Bernard De Wit, Robert Joly, Jean-Pierre Dubois. Secretaris-generaal: Martine Mannès. jaarverslag 2005 01.05

Synergieën Er werden rendabele synergieën opgezet tussen de verschillende entiteiten van de Groep Landbouwkrediet. De bank heeft een aanzienlijk volume aan gestructureerde beleggingsproducten en beveks van het Franse Crédit Agricole verkocht; ze heeft ook, samen met de Franse aandeelhouder, deelgenomen aan verschillende gesyndiceerde of bilaterale kredieten. Verdeling omloop kredieten Ook met Europabank ontstond er een vruchtbare wisselwerking: het Landbouwkrediet heeft leasings en bepaalde zeer specifieke consumentenkredieten van Europabank verkocht en omgekeerd heeft Europabank woonkredieten en Medium Term Notes van het Landbouwkrediet aan haar cliënten aangeboden. Met Europabank werd ook een groepsaanpak uitgewerkt voor het integriteitsbeleid. Hierdoor werd enerzijds een acceptatiebeleid van de cliënteel goedgekeurd, dat toegespitst is op gemeenschappelijke basisprincipes, terwijl de specifieke eigenschappen van elke entiteit nageleefd worden. Anderzijds werden zo regels uniform gemaakt, met betrekking tot de externe functies van de leiders van de bank.verder werd een gemeenschappelijk contract met een leverancier van identificatiegegevens voor de rechtspersonen ondertekend door het Landbouwkrediet en door Europabank. Keytrade Bank, ten slotte, werd van bij haar intrede in de Groep, betrokken bij de synergie tussen Landbouwkrediet en Europabank inzake compliance, waardoor de drie entiteiten samen één systeem hebben kunnen aankopen voor de monitoring van cliëntenverrichtingen, en dit in het kader van de wettelijke verplichtingen inzake de strijd tegen het witwassen en de financiering van terrorisme. Nieuw toegekende kredieten in 2005: +8,4% (in miljoen EUR) Commerciële activiteit: krediettoekenning en sparen en beleggen Aangezien Keytrade Bank de Groep Landbouwkrediet vervoegd heeft in de loop van het jaar 2005, moet de vergelijking van de geconsolideerde cijfers tussen het boekjaar 2005 en 2004 omzichtig gebeuren. Toch kan gesteld worden dat de stijging van de omlopen van de Groep op alle vlakken (kredieten, sparen en beleggen) bijzonder mooi is, zelfs zonder rekening te houden met de inbreng van Keytrade Bank. Krediettoekenning jaarverslag 2005 01.06 De Groep Landbouwkrediet heeft in 2005 in het totaal voor 1.390,9 miljoen EUR kredieten toegekend, dit is 8,4% meer dan in 2004. De verdeling per doelgroep ziet er als volgt uit: 33% kredieten aan de ondernemingen, 41% kredieten aan de particulieren en 26% kredieten aan de land- en tuinbouw. De cliëntensegmenten particulieren en landbouwers boeken een vooruitgang van respectievelijk 30,7% en 12,5%, terwijl

de sector van de ondernemingen met 12,9% achteruit gaat. De productie van deze laatste sector stijgt echter met 3,7% als de gesyndiceerde en de borgstellingskredieten niet meegeteld worden. Omloop kredieten (in miljoen EUR) De aanzienlijke productie in de sector van de hypothecaire kredieten aan de particulieren, vertaalt de wil van de bank om haar marktaandeel in deze sector te laten groeien. Deze wil kwam tot uiting tijdens het Batibouw Salon 2005, toen de bank uitpakte met een zeer gediversifieerd aanbod aan variabiliteitformules voor de woonkredieten. De kredieten aan de land- en tuinbouw kenden vooral in Vlaanderen een ware boom, met name voor de investeringskredieten op lange termijn. De productiestijging in het noorden van het land bedraagt dan ook 27%, in het zuiden van het land neemt de productie met 2% toe. Het Landbouwkrediet blijft een zeer belangrijke speler inzake landbouwkredieten en heeft een marktaandeel van 49% in Wallonië en van 25% in Vlaanderen. Het totaal van de geconsolideerde omloop van de schuldvorderingen op de cliënteel, bedraagt op 31 december 2005, 4.231,7 miljoen EUR, dit is een toename van 5,7% ten opzichte van 2004. De kredieten aan de landbouwers maken nog steeds het leeuwendeel van de omloop uit, met 39% van het totaal. De kredieten aan de particulieren zijn op 31 december 2005 goed voor 37% van de totale omloop, dit is een toename met 15,7% ten opzichte van 2004. De rest wordt gevormd door de kredieten aan de ondernemingen, de professionelen, de corporate ondernemingen en de gesyndiceerde kredieten. Sparen en beleggen In het totaal bedragen de schulden ten opzichte van de cliënteel eind Cliëntendeposito s (in miljoen EUR) 2005, 5.289,1 miljoen EUR, dit is een stijging van 8,5%. 4.295 4.874 5.289 De omloop boekjes maakte een mooie klim van 18,5% ten opzichte van 2004 en kwam zo uit op 2.750,2 miljoen EUR; de boekjes vertegenwoordigen 52% van de schulden ten opzichte van de cliënteel. 1.795 2.321 2.750 1.574 1.635 1.405 926 918 1.134 2003 2004 2005 boekjes kasbons en achtergestelde certificaten zicht- en termijnrekeningen De kasbons en achtergestelde certificaten zijn eind 2005 met 14,1% gedaald en hun omloop van 1.405,4 miljoen EUR maakt 27% uit van de schulden ten opzichte van de cliënteel, tegenover 33% het jaar ervoor. Het derde luik van de schulden ten opzichte van de cliënteel is goed voor 21% en wordt gevormd door de zicht- en termijnrekeningen. De omloop van dit derde luik bedraagt 1.133,6 miljoen EUR, dit is een vooruitgang met 23,5%. De bedragen geïnvesteerd in buitenbalansbeleggingsproducten (beveks, gestructureerde producten, verzekeringsproducten) bedragen in 2005, 285 miljoen EUR. Dit is een stijging van 74,5% ten opzichte van het voorgaande jaar. jaarverslag 2005 01.7

Nieuwe IT-ontwikkelingen Risk management Het gigantische RBS-project (Retail Banking System), dat in 2002 opgestart werd om de IT-toepassing voor betalingen en beleggingen te vervangen, werd in 2004 voltooid met een geslaagde opstart en kwam in 2005 in een consolidatiefase, waarbij de functionaliteiten van het systeem verfijnd en verhoogd werden. Op die manier heeft de bank middelen kunnen vrijmaken voor nieuwe projecten. Ten eerste werden de nodige krachten gebundeld voor het project ICP of Integrated Credit Processing. Dit project beoogt een geautomatiseerde ondersteuning van de kredietproductie. De bedoeling is om de toekenningsbeslissing en de kredietuitvoering te versnellen en om te komen tot een integratie van de front- en backoffice-processen. Daarnaast ging de aandacht naar de ontwikkeling en de verfijning van de complementaire distributiekanalen. 30 Selfbankingtoestellen werden geïnstalleerd in de agentschappen van het Landbouwkrediet, onder de merknaam Cash & More ; het homebankingsysteem Crelan-online kreeg een hele rist nieuwe functionaliteiten. In 2005 werd reeds 1/3 van de overschrijvingen van de cliënteel via Crelan-online uitgevoerd. Om een coherent beleid van risicobeheer te kunnen voeren, dat kadert met de principes van Bazel II heeft het Landbouwkrediet zijn cel Risk Management gereorganiseerd, die onafhankelijk is van de commerciële en financiële departementen en die rechtstreeks rapporteert aan de Voorzitter van het Directiecomité. In het kader van het artikel 96, 1 van het Wetboek van de Vennootschappen wordt meegedeeld dat vier risicocomités werden opgericht om de verschillende soorten risico s adequaat te beheren: de kredietrisico s, de operationele risico s, de marktrisico s, de rente- en liquiditeitsrisico's en ten slotte de drie geciteerde risico s in de dochterondernemingen van de bank. Het risicobeleid wordt gestuurd door de Risk Manager; hij is het die erover waakt dat de risico s onder controle blijven. Hij stelt de methodes op voor de opvolging van de risico s, hij waakt over de controle op de naleving van de procedures en hij vormt de essentiële schakel tussen het Directiecomité en de kredietcomités. Daarnaast ziet hij toe op de keuze van de geschikte tools om de coherentie en de uniformiteit van het risicobeleid in alle behandelde domeinen te vrijwaren. jaarverslag 2005 01.8 Ten slotte heeft de in de bank aanwezige IT-knowhow een belangrijke rol gespeeld voor grootscheepse projecten zoals Bazel II en IAS/IFRS. Interne groei Op basis van een grondige analyse van de commerciële activiteit, heeft de bank een grootschalig ondernemingsproject opgezet, voor haar commercieel beleid. Dit beleid wordt over verschillende jaren gespreid en beoogt een rendabele en duurzame groei. Het project wordt georganiseerd rond drie belangrijke hefbomen. De bedoeling is om een nieuwe dynamiek te geven aan het bestaande commerciële net door een verhoging van de slagkracht. Dit zal onder meer bereikt worden door een gedifferentieerde aanpak van het net, door de modernisering van de omkadering, door opleiding en door de herstructurering van de administratieve processen in de agentschappen. De tweede hefboom mikt op een herziening van de segmentatie van de markten. De bank wil zo een gerichter en rijker productenaanbod creëren. Deze betere beheersing van de kennis van de markten en van de cliënten gebeurt onvermijdelijk via een versterking van de marketingactiviteiten. De derde hefboom staat synoniem met nieuwe groeipistes; het kan hier gaan om alternatieve kanalen, zoals de zakenaanbrengers of om synergieën met huidige of toekomstige, externe partners van de Groep. Kredietrisico In 2005 werden verschillende projecten afgewerkt voor de verbetering van het kredietrisico. Het gaat om: - De implementatie van een nieuwe methodologie voor de valorisatie van de zekerheden. - Het opstellen van specifieke acceptatierichtlijnen voor de immobiliënprojecten. - De analyse van de kwaliteit van de beslissingsinstrumenten die de operationele filières in de bank gebruiken met een positieve conclusie over de waarde van die instrumenten. - Het invoeren van een permanente analyse van de risico's per activiteitensector. De loan loss ratio, dit wil zeggen de verhouding tussen de waardeverminderingen van het boekjaar voor de opgezegde schuldvorderingen en de totale kredietportefeuille, komt in 2005 uit op 0,29%, tegenover 0,32% het jaar ervoor. De markt- en liquiditeitsrisico's De bank berekent sinds eind 2005 systematisch het marktrisico in de tradingportefeuille via de methode Value at Risk of VAR. Gelet op de aard van de tradingactiviteit werd de looptijd voor de VAR berekend op 1 jaar met een betrouwbaarheid van 95 %. Op 31/12/2005 bedraagt de VAR in de tradingportefeuille 2,44 miljoen EUR. Het betreft hier een parametri-

sche VAR. De som van de individuele risico's bedraagt op 31/12/2005 4,22 miljoen EUR. De bank heeft niet enkel de parametrische VAR berekend, maar ook de historische VAR. Zo wordt een extra controle ingebouwd ter duiding van de cijfers. De markt- en liquiditeitsrisico's worden beheerd via strategische en tactische Alco-comités en de bank gebruikt het systeem van de vastrentende gap voor de beheersing van het renterisico. De risk manager staat in voor de integratie van de activiteit van de hierboven genoemde comités in het algemene risk management van de bank. Operationele risico's In 2005 werden de activiteiten van het integriteitsbeleid in de bank toegespitst op het inventariseren en het uitvoeren van wettelijke en reglementaire voorschriften die voortvloeien uit de nieuwe wetgeving over de strijd tegen het witwassen van geld en de financiering van terrorisme. Deze taken werden in synergie met Europabank uitgevoerd; op die manier konden de twee entiteiten hun aanpak en procedures op elkaar afstemmen. De bank heeft een acceptatiebeleid van de cliënteel opgesteld, gebaseerd op verschillende risicocategorieën, waaruit verschillende waakzaamheidsverplichtingen voortvloeien, in eerste en in tweede lijn. De bank schreef ook nieuwe procedures uit voor de identificatie en kennis van haar cliënten, zowel voor de natuurlijke als voor de rechtspersonen. Over deze nieuwe normen en procedures gaf de bank meer dan 25 vormingssessies, bedoeld voor alle medewerkers van de commerciële netten en voor de betrokken medewerkers van de hoofdzetel. De beheersing van de operationele risico's werd op verschillende vlakken uitgevoerd: - Het systeem Europa werd ingevoerd, waardoor een inventaris kon worden opgemaakt van alle processen van de bank en van de operationele risico's die ermee verbonden zijn. Deze risico's kregen een verschillend gewicht volgens de frequentie of de grootte van hun consequenties voor de bank en voor deze verschillende risicocategorieën werden procedures opgemaakt om te voorkomen dat ze zouden opduiken. - Er werd voortgewerkt aan de ontwikkeling van het Business Continuity Plan, in naleving van de circulaire van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen, door het opstellen van een rampenplan, inzake communicatie, IT-back up en human resources. Het identificatieproces van de bestaande cliënteel, volgens de nieuwe regels van behoud van officiële identiteitsdocumenten, werd opgestart en was op 31 december 2005 bijna gefinaliseerd. Eind 2005 werd, samen met Europabank en met Keytrade Bank, een geautomatiseerde tool aangeschaft, voor het opsporen van de atypische operaties van de cliënteel. Het Integriteitscomité, dat vier keer samengekomen is, heeft de compliance-activiteiten geleid. De bank heeft een algemeen beleid inzake outsourcing opgesteld, in naleving van de voorschriften van de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen. Bazel II en IAS/IFRS In het kader van de vereisten van het Bazel II-akkoord, heeft de bank geopteerd voor de standaardaanpak tot 2007 en heeft ze de wil geuit om tegen 2009 over te stappen naar de IRBF-aanpak. De reorganisatie van de Risk Management-activiteiten ligt reeds in de lijn van de Bazel II-voorschriften. In 2005 werd ook verder gewerkt aan de implementatie van de in 2004 aangekochte geautomatiseerde boekhoudtool voor de overgang naar de IAS/IFRS-normen. Trimestrieel werden restatements uitgevoerd om te beantwoorden aan de vereisten van de Groep. Integriteitsbeleid en compliance Deze voorschriften beogen een gezonde naleving van de onderaanbesteding, alsook een concrete procedure waarmee nagezien kan worden of de outsourcing-contracten overeenkomen met de te respecteren normen. Alle outsourcing-contracten die op 31 december 2005 binnen de bank bestaan, werden aan deze procedure onderworpen. College van commissarissen Vanaf het boekjaar 2005 worden de geglobaliseerde en geconsolideerde rekeningen van de Groep Landbouwkrediet gecontroleerd door de Kabinetten Deloitte en KPMG, die een college vormen. Het Auditcomité heeft een gunstig advies uitgebracht over deze mandaten alsmede over de vergoedingen van de commissarissen; de Ondernemingsraad heeft zijn akkoord geuit over de hierboven genoemde mandaten. Conform artikel 134 2 van het Wetboek van de Vennootschappen, wordt meegedeeld dat een bedrag van 100.975 EUR betaald werd aan het kabinet Deloitte, alsook een bedrag van 81.288 EUR aan het bureau KPMG, commissarissen, als vergoeding voor de uitzonderlijke prestaties tijdens het boekjaar 2005, in het kader van de toepassing van de IAS/IFRS-normen. jaarverslag 2005 01.9