Nieuwsbrief. zomer Flower Trials juni The orchid professionals since Teelttips Phalaenopsis. zomer 2016

Vergelijkbare documenten
Breeding your success BREEDING BUSINESS NIEUWSBRIEF APRIL Cymbidium: Teeltinfo. Phalaenopsis: Liever te donker dan te licht

Nieuwsbrief. Luchtvochtigheid belangrijke factor in de groei van Miltonia en Cymbidium. Teelttips Phalaenopsis

BREEDING BUSINESS. Phalaenopsis: Een ander licht op verlichting. Cymbidium: De invloed van de warme zomer BREEDING YOUR SUCCESS

BREEDING BUSINESS Cymbidium in de zomer Zie pag 2 t/m 5. Floricultura, breeding your success. Mis dit niet:

Nieuwsbrief. TE VEEL in Phalaenopsis. The orchid professionals since Het nieuwe pluggensysteem. Verkeerd bemesten kan veel verpesten!

Evaluatie, Leerpunten en Plannen Perfecte Roos Energiezuinig geteeld , Arie de Gelder

Cymbidium Snijbloem. groot- en kleinbloemig. Teelt

Nieuwsbrief. Phalaenopsis in de winter. Opkweek Phalaenopsis uit 3 pluggen. Verbetering lichten CO 2 -benutting Phalaenopsis. Cymbidium 7 teelttips

8 Tips. Nieuwsbrief. Bladvlekken in Phalaenopsis. Overinvesteren. Phalaenopsis bemestings- 5 proef. Cymbidium

BREEDING BUSINESS Dendrobium Nobile teelt Zie pag 2 en 3. Floricultura, breeding your success. Mis dit niet:

3 Stilstand Miltonia. Nieuwsbrief. Phalaenopsis teelttips. Phalaenopsis 1 teelttips. Cymbidium. teelttips. Cymbidium.

Nieuwsbrief. Seizoensverwachting Cymbidium Teeltschema Cymbidium 2 snijbloem. Airco in Cymbidium? Einde aan verwarring in.

Licht Event. December Filip van Noort met dank aan o.a. Tom Dueck en Leo Marcelis

ERVARINGEN MET HET NIEUWE TELEN

Gerbera: maximale isolatie & lichtonderschepping

4 Cymbidium. Nieuwsbrief. Meer is niet altijd beter! Substraatontwikkelingen. Seizoensverwachting. Cymbidium. 5 teelttips. 7 Water

9 Cymbidium. Nieuwsbrief. Klaas Schoone Memorial Award! Flower Trials. Phalaenopsis teeltontwikkelingen. Phalaenopsis. 6 teelttips.

Technieken voor ontvochtiging

Dendrobium nobile potplant

Floriclone Phalaenopsis Potplant

Het Nieuwe Telen Potplanten

Nieuwsbrief. Phalaenopsis teelttips. Phalaenopsis. 4 teelttips. Vegetatieve en generatieve groei. Cymbidium. Jaarrondproductie.

5 Cymbidium. Nieuwsbrief. Afscheid van Lux, welkom voor PAR. Phalaenopsis de winter. Cymbidium. 6 teelttips. 7 Ureum

Vochtbeheersing onder een scherm. Peter van Weel

Module: Vochtbalans van de kas

Nieuwsbrief. PAR plus Phalaenopsis presteert. Wondermiddel. Cymbidium 5 productie. Cymbidium 6 teelttips. Phalaenopsis potplant 7 economie

5 Miltonia. 7 Cymbidium. Nieuwsbrief. Het Nieuwe Telen : Ramp of redding? 3 Phalaenopsis. Dendrobium

Grip op licht. Meer energie besparing bij Het Nieuwe Telen Potplanten met meer natuurlijk licht en verbeterde monitoring. Arenasessie 1 okt 2013

Nieuwsbrief. Pseudomonas cattleyae en Erwinia, een telkens terugkerend probleem. Krijt eraf, Cymbidium productie- 5 prognose. Cymbidium teeltadviezen

Teelt en energie van VenlowEnergy naar ID

6 Nieuw: Plantvoice / gewasactiviteit en watergift

Marletta (E20B.4541) Teeltrichtlijnen

Luchtvochtigheid. maximale luchtvochtigheid; relatieve luchtvochtigheid; vochtdeficit. Absolute luchtvochtigheid (AV)

Het Nieuwe Telen. Basis HNT. Wat is de kern van HNT? en CO 2. Natuurkundige principes oa: Plantfysiologie Plantbalans. Vochtbalans Energie balans

Nieuwsbrief. De opmars van de plug. Trade Fair Aalsmeer. 5-7 november Najaarwinterteelttips. Phalaenopsis. Planttemperatuur. Cymbidium teelttips

6 Hormonen! 3 Cymbidium. Nieuwsbrief. Bloei en daglengte. De programmeerbare. Cymbidium. Verwarring in bemestingsland.

Rapportage Temperatuur- en RV-metingen

Winterlichtkas: spectaculaire resultaten

Projekt onderzoek CAMBRIA Verbeteren van het groei & bloei proces

Module: Uitstralingsmonitor

-meter en de ph- en EC-meter.

De minimale lichtbehoefte van Zantedeschia. P.J. van Leeuwen en J.P.T. Trompert

Luchtvochtigheid en temperatuur

monitoringsproef: Verhoogde daglichtbenutting Alstroemeria door gebruik diffuuscoating?

Bestrijding van potworm, Lyprauta met aaltjes

Systemen voor buitenluchttoevoer

Energiezuinig telen in de glastuinbouw. Cursus Klimaat 8/02/2012 Kris Goen

Luchtbevochtiging in de zomerperiode: Wat wil de plant?

Nieuwsbrief. De plug! The orchid professionals since Phalaenopsis in de winter. Cymbidium teelttips. Nieuwe ontwikkelingen in klimaatregeling

Projekt onderzoek Dendrobium nobile Verbeteren van het groei & bloei proces

Helleborus Hybriden. Teeltbeschrijving Helleborus Hybriden

Energiezuinige teelt Alstroemeria

Module: Energiebalans van de plant

Grip op licht. Het Nieuwe Telen Potplanten: Meer energie besparing met meer natuurlijk licht en verbeterde monitoring

Kennisuitwisseling belichte aardbeienteelt

Krijtmiddelen en diffuus coatings Hoe kies ik het juiste product?

Invloed klimaat op planttemperatuur. toepassing warmtebeeldcamera. PT Projectnummer:

Module: Psychrodiagram

Kruip in de huid van trips: invloed van gewas en klimaat op gedrag en bestrijding

Effect van daksproeier of hoge druknevel op kasklimaat en waterhuishouding bij komkommer

TEELTHANDLEIDING INTICANCHA

Kaite. Teeltrichtlijnen. Raseigenschappen. de kracht van onze paprika s de kracht van Enza Zaden

Stuurlicht: wat kunnen we ermee 2. Licht Event 10 december 2014 Arca Kromwijk, Wageningen UR Glastuinbouw

SNIJBOON ONDER GLAS 2015

Verrassend, daglengte bepaalt. bloeigedrag. bij Phalaenopsis!

Monitoring vochtgehalte en wortelgroei van Zantedeschia op potgrond

29/05/2013. Het Nieuwe Telen, algemene ontwikkelingen, praktische. In stappen naar Het Nieuwe Telen (Sheet uit breakfast briefing 2009)

Energiebesparing in de broei van lelies

Technisch en teelttechnisch verslag van het project Lucht in de kas bij Themato (opgesteld door Martien Duijndam)

TIPS & TRICKS. TIP 5: Reinigen Bewateringssysteem

Energiemanagement Alstroemeria

Onderzoek naar het effect van schommelingen in luchtvochtigheid op het optreden van Pseudomonas cattlyea in Phalaenopsis

1 Belichting tijdens beworteling van Buxus

Totaalconcept belichte Groenteteelt. 12 december 2018 Lisanne Helmus (Delphy IC) & Feije de Zwart (WUR)

Verbranding bladranden Hortensia

Invloed van CO 2 -doseren op de productie en kwaliteit bij Alstroemeria

PRIVA SENSOREN VOOR TUINBOUW

de plant activiteit sensor Peter Stradiot Energie-InfoDag 12 maart 2009

Vragen. Groeien en bloeien

Teelt de grond uit en substraat. 17 Januari 2013, Henk van Reuler

Trips. Robert Stolker Veredelaar

Trips Fax Project 2006

Mechanische aspecten spelen natuurlijk altijd een rol, maar zullen in deze presentatie geen aandacht krijgen.

Analyse energieverbruik

Beoordelingskaart: Potplanten algemeen

LED licht bij zonlicht

25 tips om uw bedrijfsresultaat te verbeteren

Eindrapportage. Jaarrondteelt Orchideeën. Een project van: Ter Laak Orchideeën BV, en. Power Force BV,

Groasis Waterboxx Handleiding voor groententeelt

Optimale benutting licht en CO 2 bij CAM-planten. Govert Trouwborst Plant Lighting B.V. Energiekevent 11 april 2019

6 Cymbidium. Nieuwsbrief. Opkweek van Phalaenopsis in pluggen. Opkweek van Phalaenopsis in. 1 pluggen. Goed water, de basis van een.

Bijeenkomst CO 2 en Venlow Energy Kas. Venlow Energy kas 2 juli 2012 Frank Kempkes, Jan Janse

Bloemknopsturing Snijhortensia. Uitgevoerd door: DLV Facet Teake Dijkstra Helma Verberkt. Wageningen, Februari 2006

Voorkomen bloemmisvorming en bloemverdroging in Zantedeschia

Effect temperatuur in winter bij vroegbloeiende Cymbidium maart 2007

Introductie temperatuur

Opbrengstverhoging snij amaryllis. Arca Kromwijk en Steven Driever, Wageningen UR Glastuinbouw Marc Grootscholten, Improvement Centre

Belichten bij CAM-planten (Phalaenopsis als case-studie)

Plaagbestrijding als teamsport

Transcriptie:

Nieuwsbrief JAARGANG 34 NR. 1 VOORJAAR 2016 The orchid professionals since 1933 2 4 4 Teelttips Phalaenopsis zomer 2016 Het evenwicht tussen groei en bloei orchideeën Ook daglengte bepaald plantgedrag Teelttips Phalaenopsis zomer 2016 Licht Met het toenemende buitenlicht moet de plant voldoende voeding krijgen. Een rijkere N-bemesting is dan ook aan te bevelen, dus de N/K-verhouding mag hoger worden. Zelfs als de gewenste lichtsom door veel kwekers redelijk gehaald is in de winter. De kracht van de zon moet niet onderschat worden. Natuurlijk wordt er grotendeels met PAR binnen licht gerekend. Maar hetzelfde aantal lux in daglicht en lamplicht geeft een groot verschil in PAR. 10.000 geeft lux lamplicht ongeveer 120-130 PAR. Neem je hetzelfde aantal lux van de zon, dan is dat ineens rond de 180 PAR geworden. Dat is dus 1,5 keer zo veel groeilicht en daarom meten we zo graag in PAR. Bovendien maken we het licht ook graag minder direct (diffuus) d.m.v. een LS10 scherm. Bijkomend voordeel van dit diffuse licht is dat het beter in/tussen het gewas dringt. Een schermmiddel op het dek, in de volksmond krijt, zorgt dan voor een veel stabieler klimaat. Er zijn diverse producten op de markt, van verschillende leveranciers, om op het dek aan te brengen. Een aantal van die middelen zijn speciaal gemaakt om de infrarode straling weg te schermen en de rest van het licht wel door te laten. Hier is de afgelopen jaren veel ervaring mee opgebouwd in de zoektocht naar hogere lichtsommen. Het binnenlichtniveau en kastemperatuur kan dan zijn zoals gewenst, maar vergeet met name de lees verder op pagina 2 Flower Trials 14-17 juni 2016 Cymbidium de 7zomer door! Floricultura doet weer mee! U bent van harte welkom bij Floricultura aan de Strengweg in Heemskerk.

bladtemperatuur niet. Die kan bij hogere lichtniveaus toch te hoog worden. Dit heeft tot gevolg dat de VPD veel te hoog wordt, waardoor zelfs bij gesloten huidmondjes (zelden helemaal dicht) er nog vocht aan het blad onttrokken kan worden. Het is dus oppassen voor te lichte pieken en te hoge lichtsommen. Andersom is het zaak met donker weer juist op te letten dat lichtsom weer niet te laag wordt. De starttijd van de lampen kan bij de meeste computers aan de zon-onder gekoppeld worden. Daardoor wordt het elke dag automatisch een paar minuten later licht totdat de lampen niet meer nodig zijn. In augustus kan dit weer van toepassing zijn omdat de dagen korter worden, waardoor de lampen weer aan gaan. Om de plant voldoende nachtrust (is geen echte rust aangezien de plant juist dan CO 2 gaat opnemen) te bieden, is een minimale nacht van 10 uur het beste. die zo constant mogelijk te houden. Het is bekend dat (erg) wisselende RV s een aantasting van Pseudomonas kunnen veroorzaken. Met oplopende buitentemperaturen worden insecten ook actiever. Het is dus zaak om frequent en goed te scouten. Lampen en vangplaten zijn goede hulpmiddelen hierbij. Met de onderbuis wordt het substraat droog gestookt, de bovenbuis kan bij toenemende instraling afgebouwd worden (zeker in koeling en afkweek). Check of de P-band is aangepast na de winter. Als dit te voorzichtig is ingesteld, dan zullen de ramen te weinig open gaan en zal de kastemperatuur te ver oplopen. Ramen zijn soms ook begrensd, dus dan loopt de kastemperatuur ook automatisch te ver omhoog. Watergift Giet nooit op de automatische piloot. De eerste 6 weken helpt het vaak goed om planten door een moeilijke start heen te helpen door met een tussenbeurt te werken. Dan raakt de pot iets makkelijker verzadigd. Met pluggen is het van belang om eerder iets aan de droge kant te blijven om de wortels beter te motiveren de plug uit te komen. Weegschalen zijn een perfect hulpmiddel om het juiste gietmoment te bepalen. Daar kan nog een behoorlijk voordeel mee worden gerealiseerd. Het is en blijft noodzakelijk om de (drain) EC en ph te meten. Met name de bovenlaag raakt snel verzout aangezien het water makkelijk uit de pot verdampt en het zout achterblijft. Schoon water blijft daarom met enige regelmaat (1 keer per 4-6 weken) wel degelijk nodig! Als draincijfers regelmatig gemeten worden, dan is daar wel een trend uit te halen bij een constante hoeveelheid liters. Gietfrequentie nastreven van 1x per 5-6 dagen, dan moet het substraat droog zijn. In substraten met een groter aandeel kokos of veen is het beter om naar substraatanalyses te kijken. De drainwaarden kunnen goed kloppen, maar de hoeveelheid zouten in het substraat kunnen ongewild tot te hoge waarden oplopen. Temperatuur en RV In het voorjaar (april-mei) kunnen (extreem) lage RV s voorkomen. Het is dan zaak om deze op te vangen met een nevelinstallatie. Knijpen met luchtramen kan, maar werkt beperkt. Het is dus goed om deze installatie extra te controleren. De pulslengte en start van de nevel kan lichtafhankelijk gemaakt worden (deze optie is bij veel klimaatcomputers beschikbaar). Dus bij veel licht langer en ook eerder beginnen met pulsen. Met alle klimaatfactoren is het eigenlijk goed om Phal. 344107 2

Begin dan dus eerder met luchten (of maak de stapjes van de ramen groter). Ook de weersinvloeden op luchtramen en kierregelingen mogen wat minder zwaar gezet worden. Tevens is het raadzaam om te controleren wat een bepaald percentage in de computer inhoudt qua raamopening en kieropening in schermdoek in werkelijkheid. Dat kan vaak nagesteld worden en levert een preciezere en betere regeling op. Het is klimaat- en energietechnisch beter om voorzichtig te kieren. Test de koeling voordat het echt warm weer wordt. Bij twijfel tussen mechanisch of natuurlijke koeling moet men zich realiseren dat mechanisch duurder is, maar een groot voordeel is echter dat vocht en CO 2 hierdoor binnen in de kas blijven. Potworm Het grootste probleem van de laatste jaren is toch wel de bestrijding van de potworm Lyprauta gebleken. Qua echte problemen zien we wel verschillen tussen kwekers. Vaak is het een combinatie van gieten, stoken en substraat die bepaalt of de plaag onder controle gehouden kan worden. Ook de samenstelling en moment dat het substraat geoogst is, zal wellicht meespelen of een potwormaantasting zich ontwikkelt. Goed scouten met vanglampen (niet alleen tegen de potwormmug) blijft essentieel. Om van de muggen af te komen, werkt eigenlijk alleen een cyclus van ruimtebehandelingen. Spuiten helpt minder goed. Tegen de larven zijn geen goede chemische middelen beschikbaar. Bovendien is het moeilijk om echt bij de larve in de pot te komen. Wisselende resultaten zijn behaald met aaltjes, maar behandelingen zijn meestal niet afdoende, gelukkig zijn er nog steeds ontwikkelingen gaande in het onderzoek. Er is een sluipwesp en roofvlieg gevonden die spontaan in kassen voorkomt. Zo wordt ook naar mogelijkheden van schimmels gekeken. Er wordt ook steeds meer bekend van de cyclus van de Lyprauta. Kennis is nodig om dit probleem verantwoord oplosbaar te krijgen. Droger telen en meer vanglampen installeren werkt redelijk, maar nadeel van droger telen is dat er groeisnelheid wordt ingeleverd. Natter telen geeft wel meer groeisnelheid, maar kan zowel wormdruk verhogen alsmede de mogelijkheid op meer fusarium. Ook een drogere en schonere ondergrond dragen bij aan een lagere druk van de potworm. Als er meer op de biologische weg gewerkt wordt, is het wel van belang om volgens de juiste spelregels dit toe te passen. Zo moeten RV, temperatuur, beschikbaarheid van voedsel en natuurlijke vijand allemaal in orde zijn en geen chemische middelen worden of zijn gebruikt die een negatieve nawerking hierop hebben. Ook daar is kennis voor nodig. mengsels/substraten in potorchideeën. Van een standaard mengsel is zelden sprake aangezien de meeste kwekers toch specifieke wensen hebben met betrekking tot het gieten en afdrogen. Veel zaken buiten de pot hebben invloed op wat er met de inhoud in de pot gebeurt. Denk aan open en dichte tafels, open en gesloten doeken, open en meer dichte potten, manier van water geven (lange of korte beurt), frequentie van water geven, weinig of veel buizen onderin, luchtbeweging onder en boven de tafels en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Nu we ruim een jaar zo goed als alles in de plug leveren, zien we toch wel dat wat fijnere mengsels beter aansluiten bij de plug. Fijner hoeft niet perse te betekenen dat het natter is want het gaat ook om de verhoudingen tussen de ingrediënten als veen, kokos, sphagnum en bark. Een standaard gietfrequentie is dan ook moeilijk te noemen aangezien geen enkel bedrijf, kweker of assortiment hetzelfde is. Er zijn voorbeelden dat kwekers met hetzelfde substraat en pot toch verschillende resultaten meten in vergelijkingen. Die ervaren dat die verschillen bestaan, terwijl vooraf gedacht werd dat men hetzelfde deed en dus hetzelfde resultaat zou hebben. Dat vergelijken met elkaar heeft ons in het verleden veel kennis verschaft en is ook de enige manier om van elkaar te leren en verder te kunnen komen. Trips Naast de bekende Californische trips, zijn er nog diverse andere soorten trips die Phalaenopsis kunnen beschadigen. Echinothrips is er een van, die we ook in andere orchideeën tegen komen en die misvorming te weeg kan brengen. Afgelopen tijd hebben we ook een schadebeeld gezien dat in eerste instantie aan een mosmijt werd toegeschreven. Echter, dit beeld zoals op de bijgaande foto is weergegeven, wijkt daar toch weer te veel van af omdat de tekening te scherp is. Ook dit kan een trips zijn. Ziet u deze beelden en twijfelt u, laat het dan onderzoeken. Substraat In de afgelopen jaren is er heel veel (uit)geprobeerd qua soorten substraten en verhoudingen van materialen binnen 3

Het evenwicht tussen groei en bloei bij orchideeën Al onze klanten zijn bezig met het optimaliseren van de groei en bloei bij de verschillende orchideeën. Bij Phalaenopsis weten we dat een temperatuur van meer dan 26 o C een goede vegetatieve groei oplevert. Het is echter niet alleen de temperatuur die voor een goede groei zorgt, maar er zijn heel veel invloeden die dit medebepalen. Veel van deze factoren heeft elk bedrijf geoptimaliseerd. Hierbij kunnen we denken aan licht (intensiteit en daglengte), temperatuur, CO 2, luchtvochtigheid, watergift, bemesting en de lijst kan nog veel langer. Voor de bloei weten we dat een Phalaenopsis bloemtakken aanmaakt rond de 19 o C etmaaltemperatuur. Ook de eerder genoemde factoren hebben allemaal een bepaalde extra bijdrage op het bloeiresultaat. Zo is bekend dat CO 2 voor een aantal soorten een duidelijk hoger aantal bloemtakken oplevert. Een hogere daglichtsom levert ook meestal meer takken op. Voor een Miltoniopsis is de opkweektemperatuur duidelijk lager dan bij Phalaenopsis, namelijk 21-22 o C! Voor de bloei denken we eerder aan 18 o C. Voor Dendrobium bloei denken we aan een nachttemperatuur van 14 o C. Een hele grote invloed op de groei en bloei is in de erfelijke eigenschappen van de plant vastgelegd. De erfelijke factoren binnen de plant bepalen waarom hij wel of niet bloeit. Bij Cymbidium is bekend dat sommige soorten een juveniele fase hebben waarbij de planten niet kunnen bloeien. De duur van deze fase verschilt per soort, maar kan oplopen tot wel 3 jaar. Bij Cymbidium zijn ook proeven gedaan waaruit duidelijk is geworden dat de diameter van de bulb bepalend is of deze kan bloeien. Als veredelaars hebben we bijzondere kruisingen gemaakt om goed groeiende planten met mooie bloeiwijzen en bloemen te realiseren. Een mooi voorbeeld is Burrageara Nelly Isler die ouders heeft met hele verschillende groei- en bloei-eisen. De ene ouder groeit en bloeit bij hele lage temperaturen en de andere ouder groeit en bloeit bij veel hogere temperaturen. In totaal zijn er vier verschillende geslachten, te weten Cochlioda, Miltonia, Odontoglossum en Oncidium gebruikt om deze Burrageara te maken. Bij een dergelijk ingewikkelde kruising weet je vooraf en achteraf niet welke eigenschappen van de voorouders de boventoon gaan voeren. Ditzelfde erfelijke materiaal maakt het voor alle orchideeën een uitdaging om de juiste klimaatomstandigheden te vinden voor groei en bloei. Hoe groter de spreiding is in erfelijke eigenschappen hoe moeilijker het is om het juiste recept te vinden. Zeer waarschijnlijk is deze cultivar voor meerdere klimaatomstandigheden gevoelig voor bloei. Kortweg alleen een Lange Dag behandeling voor de bloei toepassen bij Nelly Isler levert niet jaarrond hetzelfde bloeiresultaat op. Een Korte Dag behandeling voor de groei zorgt er niet voor dat je jaarrond zonder bloemtakken op kunt kweken. Er zijn in het erfelijk materiaal van de plant invloeden aanwezig voor bloei die we nog niet weten of niet kunnen beïnvloeden. Het evenwicht tussen groei en bloei wordt volgens kenners voor het belangrijkste deel geoptimaliseerd door aanpassingen in licht, CO 2, temperatuur en luchtvochtigheid. In alle door ons vermeerderde orchideeën zijn verschillen te zien onder invloed van licht, temperatuur, CO 2 en luchtvochtigheid. In de komende jaren zien we nog veel meer mogelijkheden voor het sturen van de groei en bloei. Ook daglengte bepaald plantgedrag In het verleden hebben wij al eerder artikelen geschreven over de mogelijke effecten van daglengte op de groei en bloei van orchideeën. Zie ook het artikel onze Nieuwsbrief voorjaar 2015 (pagina 7 en 8). Wij hebben nu proeven gedaan met Miltoniopsis en Odontoglossum hybriden waarbij wij twee afdelingen hadden. De ene afdeling werd het hele jaar op neutrale daglengte van 12 uur gehouden, de andere afdeling ging volledig met het seizoen mee. Dat betekent in de zomer een daglengte van 16,5 uur op de langste dag, in de winter op de kortste dag een daglengte van 7,5 uur. Bij onvoldoende natuurlijk licht werd aanvullend belicht met assimilatiebelichting van 4.000 lux. In deze proef werd een deel van de planten uit beide afdelingen, verplaatst van de ene naar de andere afdeling. Dus van een neutrale daglengte van 12-12 uur naar de natuurlijke daglengte afdeling. Dat gebeurde op de momenten in het jaar 4

dat dagen langer of korter worden. Dus op 21/3, 21/7, 21/9 en 21/12. Daarbij krijg je de situatie dat een aantal planten van een nummer die bij de neutrale daglengte staan, voor een deel worden verplaatst op 21/3 naar de afdeling waarbij de dagen langer gaan worden, maar ook planten die vanaf 21/12 bij korte maar toenemende daglengte stonden, nu op de neutrale daglengte van 12-12 uur werden gezet. 19:12 16:48 14:24 12:00 9:36 7:12 Bovendien blijken niet alle soorten hierop positief te reageren. In het geval bij Miltoniopsis blijken er cultivars te zijn die reageren zoals hier beschreven, maar er zijn er ook een aantal die tegenovergesteld reageren. Die moeten starten in een lange dag, om vervolgens naar een korte dag te worden verplaatst om dit effect bereiken. De eerste groep noemen we dan Korte Dag (KD) bloeiers, de tweede Lange Dag (LD) bloeiers. De oorzaak hiervan zit hem in de botanische achtergrond. De KD bloeiers zijn Miltoniopsis die hun oorsprong vinden in de hogere gedeelten van Zuid- Amerika, de LD bloeiers vinden hun oorsprong uit andere lager gelegen gebieden en zijn feitelijk geen Miltoniopsis, maar Miltonia. Door kruisingen zijn deze invloeden en reactie gedrag door elkaar heen gaan lopen. Bij de Odontoglossum hybriden zien we een vergelijkbaar effect. We moeten achterhalen of een soort een LD of KD bloeier is, om een passend teeltadvies te kunnen geven. 4:48 2:24 0:00 jan febr mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec Horizontaal: maanden Verticaal: daglengte daglente neutraal natuurlijke daglengte Als voorbeeld hebben we in twee grafieken weergegeven wat er dan gebeurt. De eerste grafiek geeft weer, planten die continu bij een daglengte van 12 uur staan en rond de langste dag een deel hiervan verplaatst werden naar de afdeling met natuurlijke daglengte en een ander deel bleef gewoon staan. De tweede grafiek laat het tegenovergestelde zien. Op de bovengenoemde data zijn telkens planten voor een deel naar de andere afdeling verhuisd. Er zijn dus vele opties mogelijk en ook bekeken. Al die verplaatsingen visa versa, op verschillende momenten, leidt tot een zeer complexe proef die is uitgevoerd door VAN OS research. Daar zijn een aantal zeer opvallende conclusies uit te halen. 1. Wanneer daglengte met ca. 3 uur toeneemt, gaat de plant in een andere modus en ontstaat meer scheutafsplitsing en een hoger percentage 2-scheuters. In vervolgproeven zagen we dat deze omslag binnen 4 weken plaatsvindt. Het effect midden in de zomer (van de neutrale 12-12 uur naar 16,5-7,5 uur) is precies hetzelfde als in de winter van 7,5-16,5 uur (natuurlijk) naar 12-12 uur neutraal. Ondanks de veel lagere PAR-sommen was het effect gelijk! Den. Nobile 700009 5

2. Wanneer de daglengte constant 12 uur blijft, bleef het model van de jonge planten constant. Normaal gesproken zonder sturing, zie je in het voorjaar geen of weinig bulbvorming in jonge planten, maar in de loop van het jaar, zeker na de langste dag neemt dit sterk toe. Dat betekent dat jonge planten gedurende het jaar verschillende seizoensinvloeden meekrijgen, waardoor het plantmateriaal zich anders gedraagt en vormt. Dat heeft ertoe geleid dan ons hele opkweekbedrijf nu voorzien is van een verduisteringsscherm zodat wij het hele jaar (zomer en winter) dezelfde daglengte aan onze jonge planten kunnen geven, waardoor Daglengte behandeling met 2 scheuten 19:12 16:48 14:24 12:00 9:36 7:12 4:48 2:24 0:00 Van dag-nachtlengte 12-12 naar natuurlijk 19:12 16:48 14:24 12:00 9:36 7:12 4:48 2:24 0:00 mrt-12 apr-12 mei-12 jun-12 jul-12 aug-12 sep-12 okt-12 nov-12 Daglengte met gelijkmatige bloei mrt-12 apr-12 mei-12 jun-12 jul-12 aug-12 sep-12 okt-12 nov-12 Van natuurlijk naar dag-nachtlengte 12-12 de kweker het hele jaar door dezelfde geprogrammeerde plant krijgt. Uiteraard is het van belang dat de volgende schakel (de kweker) hiervan op de hoogte is en daar ook op inspeelt. 3. Wanneer de daglengte met ca. 3 uur afneemt, zien we dat na verloop van tijd de bloeibeïnvloeding en daaropvolgend de bloei makkelijker, uniformer en gelijkmatiger is. Je kunt het vergelijken met Phalaenopsis meristeem, die je vanaf een bepaald moment in de koeling zet om gelijkmatig takken en een hoog percentage meer takken te maken. Op basis van de eerste proef waaruit de PLUS 3-MIN 3 conclusie getrokken kon worden, hebben we gekeken wat het beste stuurmoment zou kunnen zijn. Voor de kweker is het makkelijkst als het programma er al in zit. Kunnen wij als jonge planten leverancier dat al voor elkaar krijgen? Daarom hebben we ook een onderzoek gedaan naar beïnvloeding bij de planten die een aantal maanden uit de fles zijn, naast net voor het potten in een 11-12cm pot, direct na het potten en als laatste wanneer die pot doorgeworteld was. Hieruit is gebleken dat het beste moment voor deze daglengte-actie, het moment is dat de pot net is doorgeworteld. De praktijk blijkt soms wel erg vast te willen houden om bepaalde lichtsommen te willen realiseren. Echter die lichtsom is een combinatie van lichtintensiteit en tijd. We zien bij de Miltoniopsis en de meeste Odontoglossum, dat die intensiteit niet boven de 140 micromol/s mag komen en dat daglengtes langer dan 14 uur nadelig zijn voor de meeste orchideeën. Dus er zijn best de nodige beperkingen. Ander onderzoek bij gedrag van huidmondjes op licht, heeft laten zien, dat de meeste planten, in dit geval orchideeën, hogere lichtwaarden in de ochtend aankunnen, maar zo rond het middaguur moet dat verlaagd worden. Verder en toekomstig onderzoek zal meer informatie geven voor de optimale waarden (3 uur meer of minder) om deze cultures beter te kunnen sturen. Voor de Miltoniopsis en Burr. Nelly Isler hebben we nu (voorlopige) teeltschema s. Die zijn gebaseerd op een teelt met verandering van daglengte- en temperatuurwisselingen. Doel blijft de stuurbaarheid van deze cultures te verhogen, waardoor er betere groei (minder uitval, snellere teelt) en bloeiresultaten (meer 3 en 4 takken) mogelijk zijn. Dus een betere kwaliteit en een competitief product. Dat kan alleen toegepast worden als er meerdere afdelingen beschikbaar zijn die op daglengte gestuurd kunnen worden. Een uitdaging dus! 6

Cymbidium de zomer door! De afgelopen winter was het bijzonder zacht weer net als vorig seizoen. Ook toen is het qua productie toch goed gekomen. Wel hebben we ervaren dat op sommige bedrijven er enkele soorten matig bloeiden. Het frappante was dat de ene plant goed staat te bloeien met voldoende takken, maar de plant die er naast staat, laat 50% minder takken zien. Als je goed kijkt, zie je dan wel scheuten staan die er nog niet horen te staan. In deze periode wordt de bladtemperatuur onder invloed van instraling veel te hoog. Er is dan geen assimilatie meer, maar is door de hoge temperatuur wel veel verbruik van suikers. Hierdoor kan er gemakkelijk een tekort aan suikers ontstaan. Dat betekent dat er bloemtakknoppen verloren zijn gegaan ergens in de periode maart-mei. Als reactie daarop legt de plant opnieuw scheuten aan, maar wel op het verkeerde moment. De voornaamste oorzaak is dat het erg droog weer was, waardoor planten eerder zijn verdroogd en de bloemtakknoppen dus ook verdrogen. Controleer daarom liefst dagelijks, of minimaal wekelijks de vochttoestand van uw planten. Gebruik weegschalen, registreer drainhoeveelheden e.d. Cym. Super Pink Ultra vroeg De kwekers van het vroeg bloeiende sortiment in de periode augustus-september, kunnen gebaseerd op de resultaten van het vorige seizoen, opnieuw een goede kwaliteit met voldoende bloemen realiseren, mits zij de komende maanden alles onder controle houden. Dus ervoor zorgdragen dat de etmaalgemiddelden niet boven de 21 C komen. Het liefst in de bandbreedte van 19,5-20,5 C houden. Een temperatuur van 21 C en hoger blokkeert de takstrekking als de bloemtakknop kleiner dan 2-3 cm is en veroorzaakt bovendien kwaliteitsverlies. Dat betekent dat afhankelijk van de outillage (wel of geen buitenscherm, wel of geen nevelinstallatie) en de weersomstandigheden eind mei, dat eind mei al gekrijt moet worden. Dat is dus afhankelijk van de weersomstandigheden en weersverwachting. Met een goed werkende nevelinstallatie, kunt u tot in de loop van juli, de temperatuur overdag in belangrijke mate verlagen. De nachttemperaturen zijn tot die tijd ook nog laag genoeg. Echter bij warme en zonnige omstandigheden kunnen de nachttemperaturen vanaf die periode te hoog worden en dat is met een nevelinstallatie, in de nacht, niet te regelen. Dan heeft de nevelinstallatie alleen nog nut om de temperatuur overdag te drukken, waardoor de etmaalgemiddelden nog in de hand gehouden kunnen worden. Grote verschillen tussen dag- en nachttemperatuur kan bij enkele soorten rode bloemen en zwarte stempelkapjes geven. 7

Copyright Floricultura BV. Gehele of gedeeltelijke overname is toegestaan op voorwaarde van bronvermelding. Onze informatie en adviezen worden met de grootst mogelijke zorg samengesteld, doch zijn te allen tijden vrijblijvend. Zeer vroeg Het zeer vroege sortiment met bloei in oktober, vraagt een vergelijkbare behandeling als bij het ultra vroege sortiment. Zorg ervoor dat de gevraagde etmaalgemiddelden worden gerealiseerd. Stook bij als het in juni, juli of augustus een aantal weken koud, donker, regenachtig weer wordt. Door te stoken wordt er uiteindelijk geld verdiend. Door niet te stoken wordt er geld bespaard, maar wordt de bloeitijd vertraagd waardoor de bloei na 1 november komt. Die lagere prijzen die dan worden gerealiseerd, kosten meer dan het beetje gas. Krijten in deze afdeling moet rond de langste dag gebeuren, afhankelijk van de weersomomstandigheden rond die periode. Vroeg (Kerst) De bloeitijd voor december wordt voor een belangrijk deel beïnvloed door de gerealiseerde temperaturen vanaf juli. Als het in augustus te koud is, zal er bijgestookt moeten worden om op schema te blijven. De afgelopen 2 jaar is door fraai weer in september-oktober de bloei nog op tijd gekomen. Maar dat kan ook anders. Blijf dus op etmaal- en weekgemiddelden letten zodat u geen inhaalrace moet plegen. Het principe is hetzelfde als beschreven in het voorgaande stukje. Als het in juni-juli extreem warm is geweest wat een verlating teweegbrengt, zal in augustus en later alert ingegrepen moeten worden, om te voorkomen dat de bloei deels toch over de Kerst heen getild wordt. Uit ervaring weten we dat dit de prijsvorming niet ten goede komt. Mid sortiment (Valentijn - Vrouwendag) Laat licht toe, krijt niet te snel, liefst zo laat mogelijk. Belangrijk is dat als het in augustus-september te donker en te koud is, te verwarmen en te zorgen voor een actief gewas. Stoken in die periode klinkt merkwaardig, maar kan wel heel nuttig zijn. Iets meer stoken zorgt voor een betere kwaliteit en planning. Dat levert veel meer op dan de energiebesparing en bespaart ook op arbeidskosten doordat er minder gesorteerd hoeft te worden. In 2017 valt Pasen op 16 april. Dat is dus vrij laat! Dat betekent dat soorten die dit jaar net iets vervroegd zijn om voor de Pasen 2016 te bloeien (eind maart) nu weer voor 2017 verlaat moeten worden. Die keuze kan in november gemaakt worden door de gemiddelde etmaaltemperaturen van december tot en met maart iets lager in te stellen. overdag voldoende laag blijft. Het product wordt daardoor kwalitatief beter. Blijf de verdamping controleren door drain en/ of gewicht van de plant te meten. Zeker voor de zeer late kwekers is het van belang om pas begin juli het krijt van de kas te verwijderen. Als het heel mooi weer is, wacht daar dan even mee om de overgang niet te groot te maken, maar probeer het wel voor medio juli eraf te hebben. Ook hier moet in augustus-september worden gezorgd dat de temperaturen worden gerealiseerd, desnoods door de verwarming aan te zetten! IR-(infrarood)bladtemperatuurmeters en PAR-meters in de kas, kunnen verhelderend werken en laten zien wat bijvoorbeeld krijten en schermen voor effect hebben op het kasklimaat. Slakken Slakken doen meer schade dan wordt beseft in Cymbidium. Kleine huisjesslakken vreten aan wortels, grotere naaktslakken kunnen later in het seizoen problemen geven. Dat begint al in maart. Meestal als het een tijdje warm en vochtig is geweest, dan vermeerderen de slakken zich massaal. De beste bestrijding is door preventief te werken. Zorg dat paden schoon zijn en dat onkruid geen kans krijgt. Strooi in de periode april-mei slakkenkorrels en een tweede bestrijding in augustusseptember. Hebt u erg veel last van slakken, dan is het beter om elke 3 weken slakkenkorrels te strooien volgens het doseringsvoorschrift. Spint Spint blijft een regelmatig voorkomend en terugkerend probleem, dat zeker in het voorjaar bij warm droog weer vrij plotseling massaal de kop op kan steken. Zorg voor regelmatige scouting van uw gewas. Er zijn goede ervaringen met biologische bestrijding als aan een tweetal voorwaarden wordt voldaan. Ten eerste: creëer een wat vochtiger klimaat waar roofmijten beter in gedijen en de spintmijt zich wat ongemakkelijker voelt. Ten tweede: een zorgvuldige regelmatige controle zodat op tijd ingegrepen kan worden door meer uitzetten van roofmijten en of pleksgewijs aantastingen chemisch te bestrijden. Laat sortiment Het hele late sortiment zal nu (eind april-begin mei) nog een keer gekrijt moeten worden zeker als het zeer zonnig wordt. Een nevelinstallatie kan ervoor zorgen dat de temperatuur P.O. Box 100, 1960 AC Heemskerk, The Netherlands T: +31 (0)251-20 30 60 F: +31 (0)251-20 30 61 E: orchids@floricultura.com I: www.floricultura.com