Hoogstaand caput à terme Zorgpad low risk B oktober 2016 Dit document bevat mogelijk vertrouwelijke informatie van JIJWIJ. Het kopiëren en/of verspreiden van dit document zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van JIJWIJ is verboden. JIJWIJ juli 2016
Doel Het op eenduidige wijze handelen bij hoogstaand caput à terme Definitie Men spreekt van een hoogstaand caput à-terme indien bij een lege blaas het caput nog niet is ingedaald bij AD 38 weken. Bij de 4 e handgreep van Leopold van het uitwendig zwangerenonderzoek ballottement is van het caput. Bij het vaginaal toucher is de maximale indaling op H1 en is het caput opdrukbaar. Prevalentie ---- Uitvoerenden Gynaecoloog, verloskundigen, klinisch verloskundigen Medisch beloop Maternaal: - Afwijkende bekkenvorm. - Obstructies in de bekkeningang: myoom, ovariumtumor. - Uterusanomalie. - Negroïde vrouw, mogelijk als gevolg van sterke lordose. Foetaal: - Congenitale afwijkingen van de foetus. - Afwijkende stand van het hoofd. - Placenta praevia. - Macrosomie - Navelstrengomstrengeling. Combinatie van beide: - Caput-bekkendyscongruentie. Gevolgen voor moeder en kind Primigravida met een hoogstaand caput hebben een groter risico op een langdurige of stagnerende ontsluiting en langdurige of moeizame uitdrijving. Er is geen aantoonbaar hoger risico op een vaginale kunstverlossing, wel op een sectio Caesarea. Een hoogstaand caput heeft geen directe gevolgen voor de foetale/neonatale conditie. Een andere zeldzame complicatie is een navelstrengprolaps. De incidentie van een navelstrengprolaps varieert van 0,14 0,63%. Bij multigravida die al een keer vaginaal bevallen is heeft een hoogstaand caput minder consequenties. Gedurende de graviditeit is een hoogstaand caput bij multigravida overwegend fysiologisch en heeft het geen gevolgen. Over de gevolgen van een hoogstaand caput bij een multigravida durante partu zijn geen gegevens bekend. 2 hoogstaand caput à terme juli 2016
Diagnostiek Primigravida Beleid verloskundigen hoogstaand caput bij amenorroeduur 38 weken 1. Uitwendig zwangerenonderzoek 2. Handgreep van Osborne, deze is positief bij het promineren van het caput boven de symfyse bij een lege blaas aan het eind van de zwangerschap. 3. Inwendig zwangerenonderzoek; bepalen van de indaling aan de hand van de vlakken van Hodge en het al dan niet opdrukbaar zijn van het caput. 4. Cliënte uitleg geven* 5. Alleen consult gynaecoloog indien er sprake is van bijkomende negatieve factoren (afwijkende groei/glucose etc) afspraak regelen met de poli-assistente op een regulier zwangerenspreekuur. 6. Belinstructies geven bij het breken van de vliezen** Beleid gynaecoloog hoogstaand caput bij amenorroeduur 38 weken 1. Uitwendig zwangerenonderzoek 2. Echoscopisch onderzoek 3. Eventueel inwendig bekkenonderzoek 4. Aan de hand van de verzamelde bevindingen advies uitbrengen 5. Partus thuis/verplaatste thuispartus/poliklinisch of klinische partus 6. Cliënte uitleg geven* 7. Belinstructies geven bij het breken van de vliezen** Multigravida*** Beleid bij een hoogstaand caput. 1. Uitwendig zwangerenonderzoek 2. Handgreep van Osborne Behandeling en zorgbeleid Primigravida Beleid bij een hoogstaand caput bij amenorroeduur 40 weken 1. Patiënt uitleg geven 2. Aan de hand van de verzamelde bevindingen advies uitbrengen. 3. Belinstructies meegeven** Multigravida.*** Beleid bij een hoogstaand caput bij amenorroeduur 40 weken 1. Patiënte uitleg geven* 2. Belinstructies meegeven** 3 hoogstaand caput à terme juli 2016
Durante partu á terme bij primi- en multigravida Gebroken vliezen : thuissituatie : Met weeën activiteit: - uitwendig zwangeren onderzoek verrichten, inclusief cortonen - Een VT verrichten, indien prolaps: ambulance met spoed dienstdoende gynaecoloog op de hoogte brengen - Indien hoogstaand caput, geen prolaps, goede cortonen: verwijzing gynaecoloog eigen auto als vervoermiddel Zonder weeën activiteit: - Uitwendig zwangeren onderzoek verrichten, inclusief cortonen - Bij slechte cortonen, vaginaal toucher, indien prolaps: ambulance met spoed dienstdoende gynaecoloog op de hoogte brengen - Bij goede cortonen: verwijzing gynaecoloog eigen auto als vervoermiddel Staande vliezen en weeën activiteit: Uitwendig zwangeren onderzoek, inclusief cortonen en vaginaal toucher Ontsluiting < 3cm: Expectatief beleid, 2 uur herbeoordelen: Goede vordering (> Hodge 1 en 3 cm ontsluiting): thuispartus/verplaatste thuispartus Onvoldoende vordering : verwijzing gynaecoloog Ontsluiting>3cm en persisterende hoogstaand caput: Eigen vervoer ziekenhuis Goede vordering en persisterend hoogstaand hoofd: - primipara: verwijzing gynaecoloog - multipara: poliklinische partus verloskundigen klinische setting: - cardiotocografie - Uitwendig zwangerenonderzoek verrichten - Bij verdenking navelstrengprolaps een VT verrichten: - indien navelstreng palpabel: Dienstdoende gynaecoloog op de hoogte stellen compressie navelstreng proberen te voorkomen/beperken* patiënt voorbereiden voor sectio Indien caput hoog, geen voorliggende navelstreng, goede cardiotocografie: 4 hoogstaand caput à terme juli 2016
- opname - normaal mobiliseren - na 24 uur protocol langdurig gebroken vliezen volgen * Blaascatheter inbrengen en de blaas retrograad vullen. Manueel opdrukken, all fours, tocolyse. De blaas vlak voor de incisie bij de sectio ledigen. Staande vliezen : Er is een verhoogde kans op een niet vorderende indaling/ontsluiting/uitdrijving. Terughoudend zijn met AROM bij hoogstaand caput. Infuus durante partu inbrengen *Uitleg geven: Meestal indaling vanaf 37 weken bij primipara. Echter niet indalen is niet per definitie negatief voor de uitkomst. Kans dat het lukt altijd afhankelijk van grootte van het kind, kracht van de weeën, bekken en harttonen. Indien weeën optreden, zal blijken of het hoofd beter gaat indalen. ** Belinstructies: Uitleg geven aan de zwangere, wat te doen als de vliezen breken: 1. Direct contact opnemen met de verloskundige/gynaecoloog en vertellen dat het hoofd niet was ingedaald bij de laatste controle. 2. Uitleg geven risico: kans op uitzakken van de navelstreng of handje zeer klein indien er op het moment van breken van de vliezen geen weeën of ontsluiting is. 3. Indien patiënte onder behandeling verloskundige vindt er een controle thuis/praktijk plaats. 4. Indien patiënte onder behandeling gynaecoloog met eigen auto als vervoermiddel richting ziekenhuis ter controle *** Multigravida: Bij een multigravida met een primaire sectio in de anamnese moet bij een hoogstaand caput diagnostiek en behandeling als zijnde een primigravida worden ingezet Complicaties Opmerkingen Gerelateerde documenten -Protocol navelstrengprolaps dks Bronnen -DKS protocol hoogstaand caput à terme -Hoogstaand caput bij nullipara:scriptie a Backx, N Stienstra, vroedvrouwenschool Kerkrade, maart 2003 5 hoogstaand caput à terme juli 2016
LOW RISK B Week Professional Actie Beleid Informatie 7-9 Verloskundige Vitaliteitsecho Intake BMI/RR Counseling PNS/PND Kraamzorg Uniforme foldermateriaal zwanger, leefstijl, prenatale screening. Zwangerschapscursussen. Aandachtspunten: V-mis, schildklierfunctie, groei, psycho-sociaal, glucose etc 10-12 Verloskundige Termijnecho Lab-uitslagen bewaken Vroegsignalering Bloedonderzoek: Zw-screening Op indicatie:pns/pnd Erkenning, SEO/GUO Kraamzorg regelen Folder borstvoeding Toestemming informatie opvragen/obstetriebespreking 12 Op indicatie: NT meting 12-13 Verloskundige NT uitslag doorgeven obstetriebespreking/zorgpad vaststellen/casemanager 16 Verloskundige Lab-uitslagen, SEO /GUO geregeld? Uitleg zorgpad Voorlichtingsavond Folder Rh/bloedgroep Huisarts informeren 19-21 SEO/GUO 20-22 Verloskundige Bespreken SEO /GUO 24-25 Verloskundige Waarschuwingssignalen, belinstructies, leven voelen. BV/FV 27-28 Verloskundige bloed prikken: Hb Folder BV/FV op indicatie: Rhesus D/c (IAS)/OGTT 30 Verloskundige Uitslagen bespreken Op indicatie anti-d Bij roken groeiecho Pijnbestrijding, houdingen tijdens bevalling, hoe bereid je je voor, geboorteplan
32 Verloskundige Pijnstilling bespreken Plaats partus/belinstructies Op indicatie: consult anesthesist Evt geboorteplan bespreken 32-34 Kraamzorg Intake/huisbezoek 32-34 Gynaecoloog Controle zkh Indien indicatie, P0 en/of wens Klinisch bevallen 34 Verloskundige Groeiecho Hielprik/gehoorscreen 36 Verloskundige / Gewicht Evt liggingscontrole multipara 38 Verloskundige 39 Verloskundige 40 Verloskundige VT om indaling te bepalen, indien negatieve bijkomende factoren consult gynaecoloog, uitleg geven, instructies bij SROM. 41 Verloskundige Consult gynaecoloog Serotiniteit bespreken Gynaecoloog +CTG/echo 42 Gynaecoloog Overname, partus nastreven Partus: thuis/geboortehuis * RR, UZO, cortonen +/- 5 telefonische consulten/acute zorgvraag 7 hoogstaand caput à terme juli 2016