2.1 KLIMAAT EN INSTALLATIES IN DE WONING Centrale verwarming Het overgrote deel van de woningen van WVH is voorzien van centrale verwarming (cv). Een cv-installatie is een gesloten systeem. Water zet uit als het wordt verwarmd. Deze uitzetting wordt opgevangen in het expansievat. Dit is de grote rode bal, die meestal in de buurt van de ketel hangt. Het verwarmde water wordt met behulp van een circulatiepomp vanaf de ketel/moederhaard door de leidingen naar de radiatoren gepompt en weer terug gevoerd. Onderweg geeft het water warmte af. Het water komt dus minder warm terug in de ketel of moederhaard. De kamerthermostaat of de thermostaat in de moederhaard bedient automatisch het gasregelblok in de ketel. Dit blok zorgt ervoor dat de ketel of moederhaard gaat branden als u warmte nodig heeft. De capaciteit van de centrale verwarmingsinstallatie is berekend op basis van gelijktijdige verwarming van alle vertrekken. Wanneer niet alle vertrekken verwarmd worden, zal de warmte uit de verwarmde ruimtes naar de niet-verwarmde vertrekken stromen. Hierdoor kan het gebeuren dat in een koude periode kamers niet op temperatuur komen. In dat geval verdient het aanbeveling de radiatoren in de kamers die u niet verwarmt, een beetje open te draaien. Bij strenge vorst mogen de radiatoren nooit geheel dichtgedraaid worden. Zij kunnen dan bevriezen. In werking stellen van de ketel/moederhaard Voor het in werking stellen van uw ketel of moederhaard verwijzen wij u naar de handleiding van de installatie. Als u die niet kunt vinden, kunt u er een opvragen bij onze Technische Dienst. Buiten werking stellen van de ketel/moederhaard Draai de gaskraan van de ketel/moederhaard dicht. Neem de stekker uit het stopcontact. Als u de installatie voor langere tijd buiten werking wilt stellen, neem dan s.v.p. vooraf contact op met onze Technische Dienst. Stoken en vocht Stoken heeft grote invloed op de luchtvochtigheid in huis. Koele lucht kan minder vocht bevatten dan warme lucht. Als het koud wordt in huis, kan het zijn dat vocht neerslaat op ramen en buitenmuren, zeker als er weinig ventilatie is. We raden u daarom aan de nachttemperatuur niet lager in te stellen dan 15 C. Afwezigheid in de winter Wanneer u in de winter enige tijd niet verwarmt, bijvoorbeeld omdat u een lang weekend weggaat, dient u om bevriezingsgevaar te voorkomen de installatie normaal in bedrijf te houden, de thermostaat op 10 graden te zetten en alle radiatoren open te zetten. pag. 1 van 6
Radiatoren Zorg dat bij vorst radiatorkranen niet helemaal dicht zijn, ook niet in ruimtes die u niet gebruikt. Een dichtgedraaide kraan vergroot de kans op bevriezing van radiator en leidingen. Beveiliging van de haard/cv-ketel De haard of cv-ketel is zodanig beveiligd dat wanneer de waakvlam uitgaat de gastoevoer automatisch gesloten wordt. De moederhaard of cv-ketel is tevens beveiligd tegen oververhitting van het water. Controleren van de waterdruk Controleer regelmatig de stand van de drukmeter. Deze bevindt zich in de douche, in de keuken of aan de cv-ketel. Op deze meter zijn een rode en een zwarte wijzer te zien. De rode is een vaste wijzer. Deze staat ingesteld op de minimale druk die in de installatie moet heersen. De zwarte wijzer geeft de druk aan die in de installatie heerst. Als deze wijzer gelijk staat met de rode wijzer of er onder, dan moet de installatie bijgevuld worden. Ontluchten van de installatie Indien u tijdens het stoken last heeft van een borrelend geluid in een radiator of leiding, of als een radiator met een geopende kraan koud blijft, is dit een teken dat er lucht in het verwarmingssysteem zit. U dient de installatie dan te ontluchten. Hierbij gaat u als volgt te werk: Bij het ontluchten moet de circulatiepomp worden uitgeschakeld. Hiertoe haalt u de stekker van de ketel uit het stopcontact en wacht circa 10 minuten. Op de ketel en op de radiatoren bevinden zich ontluchtingskraantjes. Met een ontluchtingssleuteltje draait u het luchtkraantje op de ketel, de radiator(en) en/of leidingen open (linksom). Wacht tot er een straaltje water uitkomt; dan draait u het kraantje weer dicht. Houd een doekje bij het kraantje om het water op te vangen. U voorkomt hiermee vuile vlekken op behang of vloerbedekking. Let op dat u het kraantje niet te ver opendraait; een halve slag is meestal voldoende. Controleer na het ontluchten of de waterdruk nog voldoende is. Mocht dit niet het geval zijn, dan moet u de installatie bijvullen. Is de waterdruk goed, dan kunt u de circulatiepomp inschakelen door de stekker weer in het stopcontact te steken. pag. 2 van 6
Bijvullen van de cv-installatie Bijvullen doet u met de bijbehorende vulslang met slangklemmen. LET OP! Laat de ketel vóór het bijvullen afkoelen. Vul de installatie nooit als de watertemperatuur van de ketel hoger is dan 35 C (anders loopt u gevaar dat er scheuren ontstaan in de ketel door de sterke temperatuursverandering). Voor het bijvullen moet de circulatiepomp worden uitgeschakeld. Dit doet u door de stekker uit het stopcontact te halen. Het vullen van de installatie geschiedt door middel van de vul- en aftapkraan die zich in de ketel, in de keuken of op de doucheradiator bevindt. U draait de beschermdop van de vulkraan af. U koppelt de vulslang aan de koudwaterkraan en laat de slang langzaam vol met water lopen, zodat alle lucht uit de slang kan ontsnappen. Houd het losse eind boven de gootsteen. Hierna bevestigt u de (gevulde) slang op de vulkraan. Daarna opent u de vulkraan en vult u de installatie tot de zwarte wijzer op 1,5 à 2 staat. Hierna sluit u eerst de waterkraan en dan pas de vulkraan. Daarna verwijdert u de slang. Indien noodzakelijk kunt u nu nog een keer ontluchten. De stekker weer in het stopcontact steken. Storingen Als zich een storing voordoet, controleert u dan eerst de onderstaande punten voor u WVH belt. brandt de waakvlam? staat de gaskraan open? zit de stekker in het stopcontact? geeft de drukmeter nog voldoende druk aan? Zijn bovenstaande zaken in orde, maar werkt de installatie toch niet naar behoren, neemt u dan contact op met onze technische dienst. Wijzigingen aan de cv-installatie Als u wijzigingen wilt aanbrengen aan de cv-installatie, neem dan contact op met ons voor advies en toestemming. Uiteraard moeten veranderingen technisch goed worden uitgevoerd. Schakel bij twijfel een vakman of WVH in. Voor wijzigingen aan de cv-installatie is schriftelijke toestemming van WVH nodig. pag. 3 van 6
Ventilatie Voor een comfortabel en gezond binnenklimaat moet uw woning geventileerd worden. Tijdens het ventileren worden waterdamp, koolzuurgas, geurstoffen en stofdeeltjes afgevoerd. Waterdamp ontstaat bij het koken, baden enzovoorts, maar ook door de mens zelf. Wij ademen namelijk waterdamp en koolzuur uit. Afhankelijk van de gezinsgrootte wordt er per dag tussen de zeven en veertien liter waterdamp geproduceerd. Uw woning kan op twee manieren worden geventileerd: natuurlijke ventilatie of mechanische ventilatie. Veelal worden beide ventilatiewijzen gecombineerd. Natuurlijke ventilatie Alle woonvertrekken en de zolder kunnen op natuurlijke wijze geventileerd worden door het openzetten van ramen. Als uw woning ventilatieroosters heeft, moet u het gaas van deze roosters over de volle lengte regelmatig reinigen met het smalle mondstuk van uw stofzuiger. De ventilatieschuif zelf kunt u reinigen met water en een beetje schoonmaakmiddel. Mechanische ventilatie Mechanische ventilatie zorgt ervoor dat de keuken, het toilet en de badkamer mechanisch worden geventileerd. De afzuigventielen zijn tijdens de bouw zodanig ingesteld, dat de voorgeschreven hoeveelheid lucht in de verschillende ruimten wordt afgezogen. U mag de ventilatie niet uitzetten. Ook mag u de instelling van de ventielen niet wijzigen of de ventielen afsluiten. In de keuken bevindt zich een schakelaar. Deze heeft drie standen. Tijdens het koken en het gebruik van de badkamer adviseren wij u deze schakelaar in de hoogste stand te zetten. Na het koken, baden en drogen van wasgoed kunt u de mechanische ventilatie het beste nog een uur in de hoogste stand laten draaien. In de hoge flats wordt de mechanische ventilatie centraal geregeld. Gedurende de avond en nacht wordt deze automatisch in een lagere stand geschakeld. Als u ondanks de mechanische ventilatie in de keuken een afzuigkap wilt aanbrengen, mag dit alleen een motorloze afzuigkap zijn. Andere afzuigkappen zijn niet toegestaan, omdat deze het ventilatiesysteem verstoren. Gas, water, elektra Wijzigingen aan deze installaties kunt u beter niet zelf uitvoeren, schakel hier altijd een erkende installateur voor in. pag. 4 van 6
Tips om energie te besparen In veel huishoudens is het energieverbruik onnodig hoog. Met de stijgende energieprijzen kan dit leiden tot hoge rekeningen. Energie besparen is niet zo moeilijk, maar u moet wel weten hoe. Daarom hebben wij een aantal tips voor u op een rij gezet. Gratis maatregelen voor energiebesparing Zonnewarmte is gratis. Laat 's winters de zon ongehinderd naar binnen schijnen. Vitrage houdt de zon erg tegen; Sluit 's avonds de gordijnen en/of de luxaflex, dat houdt warme lucht binnen en de kou buiten; Laat de gordijnen tot op de vensterbank hangen, dus niet over de radiatoren heen; Zet 's avonds een uur voordat u naar bed gaat de thermostaat al lager. Vijftien graden is een goede stand voor de nachttemperatuur; Laat verlichting niet onnodig branden. Misschien kunt u op sommige plaatsen met kleinere lampen toe; Laat de wasmachine en de vaatwasmachine alleen draaien als ze helemaal vol zijn; Als uw elektriciteitsmeter een aparte dagteller en nachtteller heeft, laat dan wasmachine, vaatwasmachine en andere grote energieverbruikers bij voorkeur in de goedkope uren draaien; Stel uw wasmachine zoveel mogelijk op lagere temperaturen in; Stel de temperatuur van uw koelkast niet lager in dan noodzakelijk; Gebruik niet de stand-by stand van de computer, TV, stereo, video, batterijladers en andere elektrische apparatuur, zet apparatuur na gebruik af; Lucht het huis tenminste éénmaal per dag enkele minuten, d.w.z. zet ramen en buitendeuren tegen elkaar open. Het verwarmen van vochtige lucht kost veel meer energie dan het verwarmen van droge lucht. Maatregelen voor energiebesparing, die geld kosten, maar uiteindelijk geld besparen Als u nieuwe apparatuur aanschaft, let dan op het energieverbruik; Vervang gloeilampen zoveel mogelijk door energiezuinige lampen; spaarlampen verdienen zichzelf snel terug Een klokthermostaat op uw verwarming zorgt ervoor dat de temperatuur op door u bepaalde tijden aan en uit gaat. Door met de klok uw stookgedrag te regelen kunt u per jaar veel geld besparen, zonder dat u achteruitgaat in comfort. pag. 5 van 6
pag. 6 van 6