Puur en onschuldig. Jan scholz

door Ewout de Bruijn Puur en onschuldig Jan scholz Het werk van is degelijk, bijna saai. maar Wie verder kijkt ziet een extra dimensie; de rust en romantiek die de beelden uitstralen. Met de grootst mogelijke nauwkeurigheid werkt hij aan een serie portretten, met één duidelijk thema. De veelal naakte modellen werpen een blik uit het raam, of kijken als in gedachten verzonken de ruimte in. (1974) (1974) is geboren in de Duitse stad Hamburg. Hij woont in Brussel en werkt bij een Europese organisatie die zich bezig houdt met de luchtvaartveiligheid. Als creatieve tegenhanger voor zijn drukke technische baan is hij in 2006 begonnen met fotograferen. Al snel merkte Scholz dat het bij zijn stijl van kijken, componeren en fotograferen ouderwetse camera s het beste voldoen. 8x10 en 4x5 met Fuji en Kodakfilms, of simpelweg een Polaroid 180 Land Camera. Verder een analoge Nikon FM3A spiegelreflex camera, met een Nikon 50mm f/1.4 objectief. En Scholz werkt veel met een Rolleiflex 2.8F met een Zeiss Planar objectief. www.micmojo.com 40 SHUTR_040-051_Oeuvre OVD.indd 40 30-5-2012 14:09:16

SHUTR_040-051_Oeuvre OVD.indd 41 41 30-5-2012 14:09:21

SHUTR_040-051_Oeuvre OVD.indd 42 30-5-2012 14:09:27

an Scholz is pas een paar jaar bezeten van fotografie. Het is dan ook niet zijn beroep, maar een uit de hand gelopen hobby. Ondanks zijn drukke baan neemt hij fotograferen meer dan serieus: Ieder weekend heb ik een shoot, dan ben ik zo een uur of zes aan het fotograferen. Door de week bewerk ik de beelden, zoek ik nieuwe locaties en modellen en werk ik ideeën uit. Daaraan besteed ik nog eens ruim tien uur. Scholz probeert in zijn foto s een droomwereld neer te zetten, waar de tijd stil staat. Ik kan mij herinneren dat ik als kind in de trein uren uit het raam kon kijken. Dan gleed het landschap langs mij heen en liet ik mijn gedachten de vrije loop. Onbewust denk ik daar vaak aan als ik aan het fotograferen ben. Ik denk dat ik mijn modellen daarom ook uit het raam laat kijken. Daarbij geeft het vaak prachtig licht en daardoor heeft de foto een extra dimensie. Naaktmodellen Het fotograferen van naaktmodellen begon met de girl-next-door. Later is Scholz gaan werken met modellenbureaus en nu ontmoet hij veel mensen via Facebook. Dat is volgens hem de ideale manier om in contact te komen met vrouwen die het leuk vinden om mee te doen aan een fotoshoot. Scholz: Er zijn vrouwen die de wereld over reizen en zich aanbieden aan fotografen. Ze maken via internet afspraken over de shoot en de prijs. In een week werken ze dan met een aantal fotografen en dan trekken ze verder naar een andere stad of zelfs een ander land. De meeste naaktmodellen waarmee werkt poseren voor een aantal afdrukken of zelfs helemaal voor niets. De reizende modellen vragen wel geld. Veelal is zo n model te boeken voor ongeveer tweehonderd euro. Romantisch naakt Het is bijna psychologisch zoals Scholz omgaat met zijn modellen, zegt hij zelf: Gezichten en emoties raken mij enorm. Dat vind ik interessant en probeer ik vast te leggen. Het is niet een bepaald soort gezicht of emotie die Scholz het liefst voor zijn lens heeft. Het hangt af van zijn eigen stemming, maar ook van de wisselwerking met het model. Soms kijkt een model heel onschuldig en dat inspireert mij dan, op andere momenten word ik juist geraakt door de romantiek van een naakt. Door die manier van werken nemen de shoots soms veel tijd in beslag. Scholz wil zijn modellen niet commanderen of regisseren. Dan komt ze niet in de juiste stemming voor het beeld dan de hij voor ogen heeft. Het welbehagen van het model staat voorop. Ik wil ook niet dat ze het merken als er iets misgaat. Ze moeten zich volledig ontspannen voelen, anders zie je dat terug in het beeld. Het maken van een mooi naaktportret is niet zo simpel als het lijkt volgens Scholz. Het is afhankelijk van veel factoren, waarvan de compositie, de lichtval en het onderwerp de belangrijkste zijn. Scholz vond het in het begin niet gemakkelijk: Het is een proces, waar je in moet groeien. De modellen moeten zich volledig ontspannen voelen, anders zie je dat terug in het beeld Playboyfoto s De naaktheid van de modellen is onderdeel van het beeld dat Scholz wil laten zien. Het is geen doel op zich. Je zult mij nooit een Playboy-achtige foto zien maken, daar heb ik helemaal niets mee. Ik focus ook nooit op de schaamstreek, maar juist op het gezicht. Er is niets leukers dan een vrouw die naakt is mooi op de foto te zetten. Dat het inderdaad niet gaat om het van nabij zien van naakte vrouwen wordt later in het gesprek duidelijk, als Scholz een anekdote vertelt: Ik constateerde een keer na een intensieve fotosessie van een paar uur dat de vrouw die ik voor mij had uitzonderlijk mooi was om te zien. Tijdens het fotograferen was ik zo opgegaan in de compositie, het licht en het creëren van een gemoedelijke sfeer, dat die schoonheid op dat moment helemaal aan mij voorbij was gegaan. Ook het postuur van een model doet eigenlijk niet ter zake. Er is voor alles wat te zeggen. De vrouwen die voor mij poseren zijn heel divers en ik hou van de verschillen. Het mooie aan bijvoorbeeld magere personen is dat zij van nature duidelijke lijnen en contouren hebben, die mogelijkheden voor een interessante compositie bieden. Mensen die elkaar totaal niet kennen geven zich letterlijk bloot in een vreemde hotelkamer Bij zijn foto s krijgt vaak achteraf associaties. Een portret waar een naakt meisje door een kier van het gordijn kijkt, doet hem altijd denken aan Alice in Wonderland, zo mooi vindt hij het beeld. We hadden elkaar nog nooit ontmoet, maar het klikte. Het is een meisje van een jaar of twintig uit Antwerpen. Ik had een mooie bed and breakfast ontdekt in het centrum van Brussel en daar konden wij terecht. Het geeft aan hoe raar de wereld van de naaktfotografie feitelijk in elkaar zit. Mensen die elkaar totaal niet kennen geven zich letterlijk bloot in een vreemde hotelkamer voor dat ene doel; de mooiste foto maken die je kunt bedenken. Slaapkamer De volgens velen mooiste foto van Scholz is het portret waarbij een vrouw voor zich uit staart, terwijl ze zittend op bed tegen de muur leunt. Dit vinden veel mensen een van mijn mooiste foto s. Door de eenvoud en het mooie licht. Hij is genomen in mijn slaapkamer in Maastricht, waar ik op dat moment woonde. Scholz maakt meer beelden in zijn slaapkamer, een ideale plek. Maar ook de woonkamer dient geregeld als decor. Zoals bij de foto van de vrouw die met haar armen voor haar borsten, slechts gehuld in een witte rok tegen de muur leunt. Het is bijna old-school fotografie. Geen toeters en bellen. Alleen een Polaroidcamera en het licht uit een raam. Dat Scholz zijn hobby bloedserieus neemt, blijkt uit de foto op het strand. Ik hebben ruim drie kilometer moeten lopen, met een loodzware camera. Bij de vloedlijn heb ik vijf of zes foto s gemaakt. Daarna zijn we terug gegaan. Een weekend niet gefotografeerd is een weekend niet geleefd, is Scholz adagium. Toch heeft hij niet de behoefte om zijn baan op te zeggen voor een onzeker bestaan als fotograaf. Ik houd überhaupt niet van commerciële opdrachten en vind mijn werk heel leuk om te doen. Dit is voor mij de ideale combinatie. 43 SHUTR_040-051_Oeuvre OVD.indd 43 30-5-2012 16:07:42

44 SHUTR_040-051_Oeuvre OVD.indd 44 30-5-2012 14:09:34

SHUTR_040-051_Oeuvre OVD.indd 45 30-5-2012 14:09:36