Archief W.C. de Jonge Ca. 1898-1925 (1938-1939).1898-1925 Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis Cruquiusweg 31 1019 AT Amsterdam Nederland hdl:10622/arch00693 IISG Amsterdam 2015
Inhoudsopgave Archief W.C. de Jonge... 3 Archiefvorming...3 Inhoud en structuur...3 Raadpleging en gebruik...4 VOORLOPIGE LIJST... 4 Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis 2
Archief W.C. de Jonge Archiefnummer ARCH00693 Archiefvormer Jonge, W.C. de Periode Ca. 1898-1925 (1938-1939).1898-1925 Periode (bulk) 1898-1925 Omvang 2.05 m. Taal lijst Dutch Taal materiaal Dutch Archiefvorming Biografie Jhr. Willem Caspar de Jonge (1866-1925); leider van de Limburgse arbeidersbeweging; geboren in een adellijk gezin in Middelburg; trouwde met Cornelia van Valderacken, die eveneens van adellijke afkomst was; na een tijd als inspecteur der directe belastingen, invoerrechten en accijnzen te hebben gewerkt, gaf hij zijn baan op omdat zijn vrouw en hij hadden gekozen voor een eenvoudiger levenswijze; ze vestigden zich in Amby en leefden daarna van een jaargeld, afkomstig uit het bezit van Cornelia; zochten contact met de socialisten in Maastricht; De Jonge raakte betrokken bij de oprichting en leiding van de coöperatie 'Het Volksbelang' (1900); met geld van mevrouw De Jonge werd in 1902 voor de coöperatie een pand gekocht aan de Bogaardenstraat, dat tot op heden in Maastricht bekend is als 'Het Volkshuis'; redacteur van De Voorvechter en De Volkstribuun; voor de SDAP lid van de Tweede Kamer 1918-1922 en de Eerste Kamer 1923; in 1922 propagandist voor Noord- Brabant, verhuisde naar 's-hertogenbosch en werd daar gemeenteraadslid. Zie biografische schets in het BWSA. Inhoud en structuur Inhoud Stukken over de Maastrichtsche Coöperatieve Broodbakkerij en Verbruiksvereeniging Het Volksbelang vanaf ca 1898, onder meer betreffende oprichting, statuten, personeel, zakelijke en administratieve zaken (NB afrekeningen staan op waardevolle pamfletten); rol van de coöperatie ten aanzien van voedselvoorziening in de Eerste Wereldoorlog; oprichting en exploitatie van een coöperatie in Heerlen; stukken betreffende Het Volkshuis, onder meer notariële stukken en verbouwingsvergunningen, Maastrichtse Bestuurdersbond, Bureau voor Arbeidsrecht, Woningbouwvereniging Beter Wonen, De Volkstribuun 1910-1915, onder meer correspondentie met G.H. Pieters, Vereeniging Volksonderwijs, de SDAP afdeling Maastricht, gewestelijke federatie Limburg, partijraad, gewestelijke federatie Noord-Brabant; enige correspondentie en andere stukken over zijn rol in de Maastrichtse arbeidersbeweging, de zaak Van Vorst 1909 (briefwisseling met W.H. Vliegen), de zaak Cuypers 1918-1919, conflict met Troelstra 1911; pamfletten, circulaires, krantjes e.d.; enige persoonlijke herinneringen van De Jonge's weduwe geschreven 1938/1939 voordat zij het archief van haar man aan het IISG afstond. Ordening Deze voorlopige lijst is gemaakt door Marianne Kruiswijk in 1994 en vervolgens in 2003 enigszins bewerkt en aangevuld; de beschrijvingen zijn slechs globaal en soms onvolledig; uit de periode Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis 3
van de Eerste Wereldoorlog is veel bewaard gebleven; De Jonge was namelijk via de coöperatie betrokken bij de distributie van voedsel en dergelijke; alles wat daarop betrekking heeft is aangeduid met de term 'oorlogsstukken'; het archief van W.C. de Jonge werd in 1938 door zijn weduwe C. de Jonge-van Vladeracken aan het IISG geschonken; in 2003 is een aantal portefeuilles afkomstig van W.C. de Jonge aan het archief toegevoegd; voorheen maakten deze stukken deel uit van de 'Collectie Maastricht', die inmiddels is opgeheven. Bewerking Lijst gemaakt door Bernard Mantel in 2003 Onderwerpen Geografische namen Netherlands Personen Paris, J.H. Elfers, J.H. Organisaties Arnhemse Coöperatie De Vooruitgang Maastrichtsche Coöperatieve Broodbakkerij en Verbruiksvereeniging Het Volksbelang Thema's Jobless/Social security Occupation/ Resistance movements Elections/Electoral campaigns Socialist and social democrat parties/socialist International Raadpleging en gebruik Raadpleging Vrij Aanbevolen citeerwijze Archief W.C. de Jonge, inventory number..., International Institute of Social History, Amsterdam VOORLOPIGE LIJST 1 Stukken betreffende de periode na het vertrek van De Jonge uit Maastricht, nadat hij was gekozen in de Tweede Kamer. Aankondiging socialistische vergadering op 5 juli 1908 'Ieder op zijn beurt'. Krantenknipsels, o.a. uit Het Volk, Het Katholieke Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis 4
Volk, Voorwaarts, Nieuwe Rotterdamse Courant, Limburgs Belang, Het Rechte Spoor ' De Maasbode, De RK Vakbeweging en De Roermondenaar. Stukken betreffende de periode dat De Jonge als gemeenteraadslid in Den Bosch werkzaam was. Stukken betreffende de Arnhemse Coöperatie De Vooruitgang. 1908-1922. 1 portefeuille 2 Deze portefeuille bevat eveneens materiaal van na 1920. Brieven, o.a. personeelszaken. Kranten: Het Volk, Dagblad van de Arbeiderspartij. 1920-1925. 1 portefeuille 3 Kranten en pamfletten. Met politieverordening over een optocht op 2 mei waarbij geen rode vlag gedragen mocht worden. 1 portefeuille 4 Krantenknipsels en politieke post. 1924-1925. 1 portefeuille 5 Pamfletten, o.a. 1 mei 1918. Kranten van rond 1918, O.a. Limburger Koerier, Limburgs Dagblad, De Roskam. c. 1918. 1 portefeuille 6 Aankondigingen van de ledenvergadering van de coöperatie; feest bij de Societé Ceramique. Brieven over interne conflicten in de coöperatie. Jaarrekening en jaarverslag 1915-1916. Foto en rouwkaart W.C. de Jonge. Twee landkaarten. 1915-1925. 1 portefeuille 7 Brieven, o.a. van J.H. Paris. Krantenknipsels o.a. over werkloosheid, Bossche en landelijke politieke stukken. 1923. 1 portefeuille 8 Correspondentie betreffende een aantal sollicitaties voor functies in de coöperatie 1910. 1 portefeuille 9 Oorlogsstukken. Jaarrekening en jaarverslag. 1908-1909, 1914-1918. 1 portefeuille 10 Oorlogsstukken, o.a. Handelingen van de Tweede Kamer. Distributiewet, Verordeingsboekjes. Pamflet van de Coöperatie Hoe worden de levensmiddelen verdeeld? Brieven, o.a. betreffende het conflict Scholten-Köbben. Katholieke kranten. Reclamemateriaal van typ- en stencilmachines en briefpapier van de Schiedamse Drukkerij. c, 1914. 1 portefeuille 11 Oorlogsstukken. Pamfletten o.a.: De RK godsdienst en de sociale vragen (Anti Van Vorst); Een politieke cathechisus voor de katholieke mannen in Maastricht. Stukken betreffende de katholieke Mastreechter Volkszaank. Briefwisseling met de bond betreffende de schorsing van een medewerker ( Wijmans ) uit de bakkerij van de coöperatie en betreffende de aanschaf van een typmachine. Kaart met de kiesdistricten in Nederland. SDAP-handleiding voor de kiezerskweek. c. 1914-1918. 1 portefeuille 12 Begeleidende aantekeningen gemaakt door mevrouw De Jonge bij de overdracht van het totale archief. Aankondiging van een openbare vergadering MBB 'De storm bedaart', spreker Van Vorst. Briefwisseling over de zaak 'Cuijpers'. Limburgse kranten, o.a. Onze Strijd. 1937. 1 portefeuille 13 Oorlogsstukken. Pamflet Vrouwen luistert eens!, over algemeen kiesrecht. Stempel van de de Nederlandsche Plantenboter Fabriek te Amsterdam. Stempel van Het Volkshuis. Lidmaatschapsboekjes. Stukken betreffende een ongevallenverzekering. 1914-1918. 1 portefeuille 14 Aankondiging van een anti-socialisme vergadering van de Katholieken op het groot kerkplein. Briefwisseling over opname van Beckers in een sanatorium. Met J.H. Elfers over de coöperatie in Heerlen. 1 portefeuille 15 Oorlogsstukken. Kranten en propagandablaadjes, o.a. De Smik, De Kruisspin (1e nummer), De Bessem, De Roskam, De Volkstribuun. Zakelijke post en rekeningen. Stukken betreffende de landelijke politiek. 1914-1925. 1 portefeuille. Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis 5
16 Oorlogsstukken. Handschrift van het 'Lied van de Jonge Katholiek', Pamfletten Denk aan uw kiesrecht, Aan allen die tot onze vereniging willen toetreden. Brieven van J.H. Elfers over de coöperatie in Heerlen, betreffende de paardenverzekering, de aanschaf van machines, een sollicitatie voor de coöperatie te Maastricht. Rekeningen en kladberekeningen. Ansichtkaart met een afbeelding van de broodwagen van de coöperatie. Stukken betreffende de verbouwing van Het Volkshuis. 1912-1917. 1 portefeuille 17 Jaarrekeningen en jaarverslagen. Informatie van het Maison du Peuple te Brussel. 1909-1912. 1 portefeuille 18 Brieven, reactie van bedrijven op aanbod van reclameruimte in het blad Samenwerking. Jaarrekeningen en jaarverslagen. Notariële stukken betreffende de aankoop van het Volkshuis. Twee testamenten van de familie Deen. Stukken betreffende een brandpolis. 1912-1916. 1 portefeuille 19 Oorlogsstukken. Pamflet van het bestuur van de SDAP over een openbare vergadering in verband met de Statenverkiezingen. Brieven, o.a. van de Centrale Depositobank. De Smik (1 nummer). Notities vergadering partijraad SDAP op 3 oktober 1915. 1915. 1 portefeuille 20 Notariële stukken. Stukken betreffende verzekeringen. c. 1900. 1 portefeuille 21 Krantenknipsels verzorgd door het Centraal Bureau voor Persinlichtingen te Amsterdam. Opvallend: aanval op De Jonge. Hij is rijk geworden door zijn socialisme. 1 portefeuille 22 Pamfletten, o.a. Nu is het genoeg?, staking bij Société Ceramique. Aankondiging propagandavergadering van de Katholieke Vakbond 'God en ons Recht'. Kranten, o.a. De Bessem, De Roskam. Opvallend: de publicatie van de namen van de ondertekenaars van de kandidatuur van De Jonge in de katholieke pers. 1 portefeuille 23 Stukken betreffende de Tweede Kamer. Cursusmateriaal over de geschiedenis van de vakbeweging. 1 portefeuille 24 Pamfletten, o.a. Socialistische pechvogels, Onderkruipers of de Rooms Katholieke. Kranten, o.a. De Bessem, De Volkstribuun, De Roskam, Limburgs Toekomst, De proletarische Vrouw. 1912. 1 portefeuille 25-27 Circulaires en pamfletten. Met berekeningen op de achterkant. 1900-1912. 4 portefeuilles 28 Stukken betreffende het Bureau Arbeidsrecht. Kiezerslijsten. 1912. 1 portefeuille Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis 6