Luizenprotocol ODBS Puntenburg (versie november 2014)
1. Inleiding OEPS LUIZEN!! Erg vervelend, maar niets om je voor te schamen!! Vrijwel iedere school krijgt wel eens te maken met hoofdluis. Hoofdluizen bestaan al eeuwen. Hoofdluizen zijn op zich onschadelijke beestjes. Ze kunnen echter wel jeuk veroorzaken. Zo zien ze eruit (van net-uitgekomen tot volwassen hoofdluis): We zijn blij dat er op onze school geen taboe ligt op het hebben van hoofdluis en dat willen we graag zo houden! Iedereen weet dat iedereen luizen kan krijgen; het ligt er niet aan of je elke dag je haar wast of niet. Wij zijn op school ook erg blij met de hulp van de luizenouders! Deze ouders staan altijd klaar om na de vakantie de kinderen te controleren, om verspreiding te voorkomen. Maar de luizenouders kunnen het niet alleen. Het is erg belangrijk dat je, als je bij je eigen kind hoofdluizen ontdekt, dit zo snel mogelijk doorgeeft aan de leerkracht of contactouder en dat je gelijk begint met behandelen. Ook als je daarmee al bent begonnen, of als je zelfs al klaar bent met behandelen, is het toch belangrijk dat je doorgeeft dat je kind luizen had. Als de luizen op een ander kind zijn overgekropen en dat wordt pas na een paar dagen ontdekt, hebben al snel meer klasgenoten hoofdluis. Misschien jouw kind ook weer. En dan kun je dus weer opnieuw beginnen Hieronder vind je informatie over de werkwijze bij de luizencontrole op onze school en over de taakverdeling tussen ouders/verzorgers, de luizencoördinator van de klas en de luizencoördinator van de school. In het laatste hoofdstuk vind je meer informatie over hoofdluizen en de behandeling daarvan, en een aantal nuttige links. 2. Werkwijze Algemeen De eerste week na elke vakantie controleren de luizenouders alle klassen op hoofdluis. Datum en tijdstip van de luizencontrole wordt in overleg met de leerkracht afgesproken. De controle vindt plaats per klas, waarbij de kinderen om beurten op de gang worden gecontroleerd. De controle wordt in principe uitgevoerd met de handen, zo nodig met een luizenkam. De bevindingen worden op een namenlijst bijgehouden. Aan de kinderen wordt niet verteld bij wie luizen/neten zijn gevonden. Op de namenlijst wordt aangetekend welke kinderen op de dag van de controle afwezig waren. Deze kinderen worden op een andere dag alsnog gecontroleerd door de luizenouders, of aan hun ouders wordt gevraagd het eigen kind extra te controleren. Procedure Wat te doen als er luizen/neten worden gevonden De leerkracht wordt geïnformeerd. De ouders/verzorgers van het kind worden direct op de hoogte gebracht en gevraagd zo snel mogelijk met de behandeling te starten. De hele klas krijgt een mail hoofdluis in de groep. Als er veel levende luizen/neten bij een kind worden gevonden, kan de schoolleiding de ouders/verzorgers vragen om hun kind zo snel mogelijk van school te komen ophalen. Alleen de directeur van de school (José) of haar vervanger mag dit besluit nemen. Over het algemeen zal dit niet nodig zijn. Hercontrole Als er luizen en/of (veel) verse neten zijn gevonden, wordt na 1 à 2 weken de hele klas opnieuw gecontroleerd (en wordt de procedure wat te doen als er luizen/neten worden gevonden herhaald). Telkens wanneer er bij de hercontrole opnieuw een kind met luizen en/of (veel) verse neten is, dan wordt na 1 à 2 weken wéér een hercontrole gehouden.
(Tussentijdse) luizenmelding Wanneer een ouder/verzorger aan de leerkracht of aan de contactouder meldt dat zijn/haar kind luizen heeft (gehad), worden de luizenouders direct op de hoogte gesteld en wordt de hele klas gecontroleerd. De hele klas krijgt een mail hoofdluis in de groep. Mail hoofdluis in de groep De leerkracht of contactouder stuurt een mail aan alle ouders/verzorgers van de klas met ongeveer de volgende inhoud: Vandaag zijn bij de luizencontrole in de klas bij één of meerdere kinderen luizen en/of neten gevonden. Wij verzoeken iedereen om zijn eigen kind(eren) extra te controleren en zo nodig te behandelen. Voor meer informatie zie. 3. Taakverdeling Ouders/verzorgers Ouders/verzorgers zijn en blijven zelf verantwoordelijk voor de controle op en behandeling van luizen/neten bij hun eigen kind(eren). De luizencontrole op school vervangt de eigen controle niet!! Tref je bij je kind luizen/neten aan, meld dit dan bij de contactouder of leerkracht. Oók als je je kind al behandeld hebt! De hele klas krijgt dan een mail hoofdluis in de groep en er wordt een extra luizencontrole georganiseerd. Informeer ook vriendjes, BSO etc. Controleer alle gezinsleden. Start direct met de behandeling. Hieronder staat meer informatie daarover. Luizenzakken zijn voor een klein bedrag te koop bij de leerkrachten van de onderbouw. Gebruik is niet verplicht. Volgens het RIVM* is besmetting via jassen op de kapstok niet bewezen. *Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu Luizencoördinator van de klas Na elke vakantie de luizencontrole van de klas organiseren (tip: spreek hiervoor een vaste dag af): o Schakel hulpouders in. o Spreek met de hulpouders en de leerkracht een datum en tijd voor de controle af. Uitleg aan de hulpouders: o Werkwijze (zie blz.1). o Hoe controleer je (hoe zien luizen/neten eruit, waar zitten ze, gebruik van de luizenkam, etc). o Procedure Wat te doen als er luizen/neten worden zijn gevonden (zie blz.1). Bij de luizencontrole: o Zet krukken klaar voor de controle (zoveel mogelijk in het daglicht). Zet desinfecterende lotion klaar om handen te reinigen. Desinfecteer de gebruikte netenkammen met een watje met alcohol. o Vraag een namenlijst op bij de leerkracht en noteer bij de controle de bevindingen. Informeer de leerkracht over de uitkomsten van de controle. o Zorg dat ook de kinderen die op het moment van de luizencontrole afwezig waren, worden gecontroleerd. o Informeer de ouders/verzorgers van een kind bij wie luizen/neten zijn gevonden en adviseer hen over de behandeling. o Vraag de leerkracht of contactouder om een mail hoofdluis in de groep te versturen (als er bij de luizencontrole luizen en/of (veel) neten zijn gevonden, en bij een tussentijdse melding). o Overleg met de schoolleiding (José) als bij een kind veel levende luizen worden gevonden. o Overleg met de schoolleiding (José) of de luizencoördinator van de school (Anna Krauss) als ouders/verzorgers niet (voldoende) meewerken, of als hun kind vaak hoofdluizen heeft. In bijzondere gevallen kan de schoolleiding de hulp van de jeugdverpleegkundige van de GGD inschakelen.
Luizencoördinator school: Anna Krauss Bewaakt het luizenprotocol en past dit protocol zo nodig aan. Heeft overleg met de schoolleiding over het protocol. Gaat na of er voor alle klassen een luizencoördinator is. Houdt contact met de luizencoördinatoren van de klassen en gaat na of na elke vakantie de luizencontrole wordt uitgevoerd. Zorgt voor materialen voor de luizencontrole (lotion en alcohol om handen/kammen mee te ontsmetten, netenkammen). 4. Meer informatie Wat is hoofdluis? De hoofdluis is een kleine parasiet: een ongevleugeld insect dat leeft van mensenbloed. Hoofdluizen houden van warme behaarde plekjes, zoals achter de oren, in je nek of onder een pony. Een hoofdluis wordt ongeveer 2,5 tot 3 millimeter groot en is grijsblauw of, als hij net bloed opgezogen heeft, roodbruin van kleur. Hoofdluis voedt zich uitsluitend met menselijk bloed, zo'n 3 tot 6 keer per dag. De luizen kunnen 8 tot maximaal 24 uur zonder warmte en bloed, anders drogen ze uit en gaan ze dood. Mensen en alle diersoorten hebben een eigen luizensoort. Hondenluizen kunnen bijvoorbeeld niet op mensen overleven en andersom. Wat zijn neten? De eitjes van de hoofdluis, de neten, zijn grijswit en lijken op roos. Het verschil is dat roos los zit terwijl neten juist aan het haar vastgeplakt zitten (vaak een paar millimeter van de hoofdhuis af). Een neet laat niet makkelijk los. Het is van belang alle neten eruit te kammen of zelfs handmatig te verwijderen om de luizen helemaal weg te krijgen. Tip: doe wat azijn op een watje en dep hiermee op de neet, dan lost de lijm op en krijg je de neet makkelijker uit het haar. Waarom is snel ingrijpen bij hoofdluis belangrijk? Hoofdluis verspreidt zich in een hoog tempo. De vrouwelijke hoofdluis legt dagelijks zo'n 4 tot 8 eitjes. Deze eitjes worden neten genoemd. De neten worden met een soort lijm vlak boven de hoofdhuid stevig aan de haren bevestigd. Na ongeveer 7 dagen komen de neten uit. Een jonge hoofdluis is na 7-10 dagen volwassen en klaar om zelf weer eitjes te leggen. Hij leeft dan ongeveer 1 maand en legt in die tijd zo'n 250 eitjes. Snel ingrijpen is bij hoofdluis dus erg belangrijk. Website van RIVM (met veel handige links!) http://www.rivm.nl/onderwerpen/h/hoofdluis Op deze website vind je onder andere de bijgevoegde folder: RIVM veelgestelde vragen over hoofdluis.pdf
RIVM-Hoofdluisvideo Luis in je haar, kammen maar! over de behandeling van hoofdluis http://www.rivm.nl/documenten_en_publicaties/algemeen_actueel/multimedia/infectieziekten/rivm_hoofdl uisvideo/download/rivm_hoofdluisvideo Wat moet ik kopen voor de behandeling van hoofdluis? Luizenkammen, shampoo, spray etc zijn te koop bij elke apotheek en drogist (hier kun je ook terecht voor advies) en in webwinkels als Bol.com, drogisterij.net, drogistplein.nl etc. Hieronder zie je enkele afbeeldingen van merken die veel verkocht worden: Wil je een antihoofdluismiddel gebruiken, kies dan een geregistreerd geneesmiddel. Die zijn veilig en de werking is bewezen. In Nederland zijn antihoofdluismiddelen verkrijgbaar als spray, lotion of shampoo. Ze hebben als werkzame stof: dimeticon, malathion of permetrine. Gebruik bij voorkeur een antihoofdluismiddel met dimeticon erin. Het doodt hoofdluis door verstikking, en niet op een chemische manier. Daarom kunnen hoofdluizen er geen resistentie tegen ontwikkelen (dat wil zeggen dat ze ongevoelig worden voor het middel). Andere voordelen zijn: bevat geen pesticiden geurloos kan mee gezwommen worden voor alle typen haar Tegen malathion en permetrine is de hoofdluis steeds vaker resistent (ongevoelig). Als deze middelen niet hebben gewerkt, probeer dan een antihoofdluismiddel waar een andere werkzame stof in zit (en dus het liefst een middel met dimeticon). Let op: een kind dat behandeld is met een middel waar malathion in zit, mag op de dag van de behandeling niet zwemmen, omdat chloor de werking van malathion tegengaat. Het antihoofdluismiddel XT Luis Lotion is momenteel het enige geregistreerde geneesmiddel met dimeticon. Er zijn nog meer antihoofdluismiddelen met dimeticon, maar daar is de werkzaamheid niet van beoordeeld door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). Welk middel je ook kiest, je moet de behandeling altijd na 7 dagen herhalen! Want tussen het moment van behandeling en die 7 dagen, kan er nog net een neet uitgekomen zijn en dan begint alles weer opnieuw Wat is het standpunt van het RIVM ten aanzien van nieuwe, preventieve hoofdluismiddelen? Er zijn allerlei hoofdluisproducten te koop die zeggen een preventieve werking te hebben, dus dat ze zouden voorkómen dat je luizen krijgt. Er is echter nog onvoldoende onderzoek bij proefpersonen dat bewijst dat die middelen effectief zijn. Het is ook nog niet bekend óf en hoe snel resistentie optreedt. Het RIVM is geen voorstander van het gebruik van middelen om hoofdluis te voorkomen. De redenen hiervoor zijn: gebrek aan wetenschappelijk bewijs van effectiviteit de mogelijke toename van resistentie mogelijke bijwerkingen op langere termijn