Schoolondersteuningsprofiel Clusius College vmbo Alkmaar/Heerhugowaard 2015-2016 Groen licht voor succes! Clusius College vmbo Alkmaar/Heerhugowaard Auteurs: Ine Meemelink (zorgcoördinator Alkmaar) Mieke van der Linde (zorgcoördinator Heerhugowaard) 1
1. Inleiding Passend onderwijs is de manier waarop onderwijs aan leerlingen, die etra ondersteuning nodig hebben, wordt georganiseerd. Het gaat om zowel lichte als zware vormen van ondersteuning. Bijvoorbeeld etra begeleiding op school, aangepast lesmateriaal, hulpmiddelen of onderwijs op een speciale school. Scholen brengen die ondersteuning in beeld in het schoolondersteuningsprofiel, een document waarin een beknopt overzicht wordt gegeven van alle vormen van ondersteuning die de school te bieden heeft en ondersteuning die zij op korte termijn nog denkt te gaan aanbieden, de ambities. Onderscheiden worden de basisondersteuning en etra ondersteuning. Basisondersteuning legt vast welke bekwaamheidseisen aan het personeel worden gesteld en wat de mogelijkheden van de school zijn om ondersteuning in te zetten. Het samenwerkingsverband geeft scholen ook de beschikking over ondersteuningsmiddelen waarmee zij etra ondersteuning op maat kunnen inzetten. Een school kan deze etra middelen gebruiken om de basisondersteuning verder te verbreden met epertise vanuit de school zelf of met epertise van buitenaf. De school kan er ook voor kiezen om de ondersteuningsmiddelen te gebruiken om een tijdelijke plaatsing op het speciaal onderwijs of het speciaal basisonderwijs in te kopen. Etra ondersteuning kan licht en kortdurend van aard zijn, maar ook zwaar en langdurig en plaatsvinden binnen of buiten de school. Het schoolondersteuningsprofiel is als het ware een foto van de stand van zaken en bevat tevens de ambities van de school. Daardoor biedt het schoolondersteuningsprofiel de school en het Samenwerkingsverband VO/VSO Noord-Kennemerland waarin de V(S)O-scholen samenwerken, de mogelijkheid om te beoordelen of binnen het voortgezet onderwijs voldoende ondersteuning wordt geboden aan leerlingen, die dat nodig hebben. Ook is het een document voor de school zelf: bieden wij voldoende ondersteuning en kunnen wij dit ook waarmaken? Maar vooral ook biedt het ouders de mogelijkheid om per school te beoordelen of het ondersteuningsniveau van een school past bij wat hun kind nodig heeft. Het schoolondersteuningsprofiel is een beknopt document: voor meer informatie kan worden gekeken in de schoolgids of het ondersteuningsplan van de school of op Vensters voor Verantwoording. Deze laatste website is een project van de VO-raad waarbij allerlei cijfermatige informatie over scholen voor voortgezet onderwijs, afkomstig van de onderwijsinspectie en van de scholen zelf, verzameld en gevisualiseerd wordt in één systeem. Het schoolondersteuningsprofiel is tot stand gekomen op basis van een format van het Samenwerkingsverband VO en is door de school verder ingevuld. Alle in dit schoolondersteuningsprofiel genoemde websites en documenten zijn te bereiken via de website van de school. 2. Algemene informatie In dit hoofdstuk worden de contactgegevens van de school en de kengetallen van de leerling populatie weergegeven. Ook wordt kort weergegeven wat de school als haar opdracht ziet, vooral in het kader van passend onderwijs: de onderwijsvisie. 2
2.1 Contactgegevens Vestiging Alkmaar Naam Clusius College Alkmaar Type school VMBO Adres Drechterwaard 10, 1824 EX Alkmaar Telefoon 072 56 10 934 E-mail alkmaar@clusius.nl Website www.clusius.nl Vestiging Heerhugowaard Naam Clusius College Heerhugowaard Type school VMBO Adres Deimoslaan 11, 1702CK Heerhugowaard Telefoon 072-57 13 051 E-mail heerhugowaard@clusius.nl Website www.clusius.nl 2.2 Onderwijsvisie en visie op ondersteuning Het Clusius College leidt op voor leven en werken in een groene wereld en doet dit met eigentijds, aantrekkelijk en kwalitatief hoogwaardig onderwijs. Het onderwijs onderscheidt zich door aandacht voor natuur, duurzaamheid, voeding en leefomgeving. Het Clusius College is een school voor zowel vmbo als mbo en heeft meerdere vestigingen in Noord Holland. Dit schoolondersteuningsprofiel is geschreven voor het vmbo van Clusius College Alkmaar en Heerhugowaard. Het Clusius College biedt vanuit een professionele organisatie kwalitatief hoogwaardig onderwijs, waarin leerlingen (vmbo) en studenten (mbo) worden uitgedaagd het beste uit zichzelf te halen. Om dit te bereiken worden de (leer)omstandigheden zo optimaal mogelijk gemaakt. Het Clusius College komt bij medewerkers, leerlingen, ouders en bedrijfsleven als eerste in gedachte wanneer het gaat om goed onderwijs omdat het: een veilige, stimulerende leeromgeving biedt; een ieder uitdaagt het beste uit zichzelf te halen; samenwerkt met ouders, bedrijfsleven en andere betrokkenen in de regio; een professionele organisatie is met modern personeelsbeleid, en zich kenmerkt door transparantie, verantwoordelijkheid en kwaliteitsbewustzijn. De kernwaarden van het Clusius College zijn betrokkenheid, kwaliteit, professioneel en vertrouwen. Onder kwalitatief hoogwaardig onderwijs verstaat het Clusius College onderwijs met een goed rendement en goede opbrengsten, onderwijs dat afgestemd is op de mogelijkheden en leerstijlen van leerlingen en studenten en onderwijs dat voor leerlingen en studenten aantrekkelijk is. In dit onderwijs worden leerlingen en studenten goed begeleid. Zij en hun ouders zijn, evenals vervolgopleidingen, stagebedrijven en (voor het mbo) het afnemend bedrijfsleven tevreden over het onderwijs en de faciliteiten. 3
Dit is ook onderwijs dat zich voortdurend ontwikkelt waarbij de beheersbaarheid niet uit het oog verloren mag worden. Daarbij dient de school voor ouders transparant en toegankelijk te zijn en de leerlingen een veilige leeromgeving te bieden. Visie op ondersteuning Niet elke leerling kan de opleiding zonder etra hulp en ondersteuning volgen. In het vmbo is de ondersteuning van leerlingen dan ook een belangrijke pijler van het onderwijs. Bij de aanmelding wordt daarom eerst gekeken welke (etra) ondersteuning voor een leerling nodig is om de opleiding met succes te kunnen doorlopen. Vervolgens wordt aan de hand van deze inventarisatie beoordeeld of het Clusius College in staat is aan de hulpvraag van de leerling te voldoen. Met andere woorden of de school over voldoende mogelijkheden en epertise beschikt om de leerling met succes te kunnen begeleiden. Indien nodig zal bij die afweging gebruik gemaakt worden van de ondersteuning van bijvoorbeeld de mogelijkheden die het samenwerkingsverband Noord-Kennemerland biedt. Ondersteuning is niet alleen gericht op het aanpakken van optredende problemen, maar richt zich ook op het voorkomen ervan. Op deze manier geeft de school ook op preventieve wijze gestalte aan de ondersteuning. De school richt zij bij haar ondersteuning ook sterk op het voorkomen van vroegtijdige schoolverlating, onder andere door een onderwijs op maatvoorziening (OOM) binnen de school. (zie hoofdstuk 4) 2.3 Kengetallen leerling populatie Hieronder worden de belangrijkste kengetallen van de school weergegeven. Meer specifieke informatie is te vinden op Vensters voor Verantwoording. Leerlingen met LWOOindicatie 2012-2013 2013-2014 2014-2015 Aantal leerlingen per 1/10 Verwijzing naar vso Leerlingen met dysleieverklaring Leerlingen met LGF/OPP Alkm. HHW Alkm. HHW Alkm. HHW Alkm. HHW Alkm. HHW 245 293 2 1 105 111 64 55 20 20 229 276 1 1 108 94 57 76 18 19 245 267 0 0 110 79 58 69 30 26 4
Slagingspercentages Vestiging Alkmaar Vestiging Heerhugowaard Doorstroomcijfers (2012-2013) (doorlopen van de onderbouw en bovenbouw zonder vertraging) In de vestiging Alkmaar liggen de doorstroomgegevens in de onderbouw voor de basis beroepsgerichte leerweg boven het landelijke gemiddelde en de kader beroepsgerichte leerweg en de gemengde leerweg onder het landelijke gemiddelde. In de bovenbouw liggen de percentages ruim boven het landelijke gemiddelde. Voor de vestiging Heerhugowaard liggen de doorstroomgegevens in de onderbouw voor de basis beroepsgerichte leerweg en de gemengde leerweg boven het landelijke gemiddelde en de kader beroepsgerichte leerweg onder het landelijke gemiddelde. In de bovenbouw liggen de percentages iets onder het landelijke gemiddelde. 5
Uitstroom van leerlingen Hieronder vindt u een overzicht van waar de leerlingen van het Clusius College na het schooljaar 2011-2012 naar toe zijn uitgestroomd. Deze cijfers zijn voor beide vestigingen vrijwel gelijk. De cijfers in de schooljaren erna zijn vergelijkbaar. Landelijk gemiddelde MBO UIT Meer gedetailleerde gegevens vindt u op de website http://www.scholenopdekaart.nl en in de schoolgids. Klassengrootte De vestiging Alkmaar had in het schooljaar 2014-2015 12 klassen. De klassengrootte varieerde tussen de 16 en 23 leerlingen met een gemiddelde van 18 à 19 leerlingen. De vestiging Heerhugowaard had in hetzelfde schooljaar 13 klassen, de klassengrootte varieerde tussen de 16 en de 23 leerlingen met een gemiddelde van 18 à 19 leerlingen. Lwoo-leerlingen worden zo veel mogelijk in kleine eerste klassen geplaatst. Daarnaast bestaat de mogelijkheid voor etra begeleiding voor deze leerlingen. Voor elke klas wordt een groepshandelingsplan geschreven, waarin de lwoo-leerlingen genoemd worden met vermelding van het niveau op gebied van rekenen/wiskunde, spelling en begrijpend lezen. Ook is etra ondersteuningstijd beschikbaar voor de mentor. 3 Basisondersteuning 3.1 Inleiding Door de scholen voor regulier voortgezet onderwijs in Noord-Kennemerland wordt een schematisch overzicht van aspecten van basisondersteuning gehanteerd (zie bijlage 1). Basisondersteuning kenmerkt zich door het nauwgezet volgen van de ontwikkeling van de leerlingen en een intensief intern overleg daarover. Basisondersteuning is geen vast gegeven: scholen zijn en blijven in ontwikkeling en de inhoud van de basisondersteuning zal dan ook regelmatig worden aangepast door school. 1 Het onderwijs wordt zoveel mogelijk afgestemd op de onderwijs- en ontwikkelingsbehoeften van de leerling en waar nodig wordt etra tijd en aandacht aan de individuele leerling geschonken. Indien nodig biedt de school een scala aan ondersteuningsmogelijkheden en hulpmaterialen en onderhoudt zij - waar nodig - actief werkrelaties met eterne deskundigen. 1 Bij het invullen van de checklist is het Clusius College uitgegaan van de huidige situatie. Het Clusius College is een school die zich kenmerkt door een lerend karakter. De school is en blijft in ontwikkeling. Ook de checklist is om deze reden een instrument dat voortdurend in ontwikkeling is. 6
De school ontwikkelt zich daarbij voortdurend en besteedt voortdurend aandacht aan de professionalisering van de medewerkers. 3.2 Basisondersteuningsprofiel Het Clusius College heeft in kaart gebracht hoe zij staat ten opzichte van het gewenste niveau van basisondersteuning met behulp van het genoemde overzicht van de basisondersteuning. De uitkomst van deze analyse is als bijlage bij dit schoolondersteuningsprofiel gevoegd (bijlage 1). Tussen beide vestigingen zijn detailverschillen: deze zijn zo goed mogelijk aangegeven in dit overzicht. Uit de analyse blijkt dat beide vestigingen zijn gevorderd in hun ontwikkeling van de basisondersteuning, maar dat diverse aspecten de komende periode ook nog aandacht dienen te krijgen. De scholen van het Clusius College hanteren hiervoor diverse ontwikkelplannen, die binnen een vaste beleidscyclus worden gehanteerd. Het is van belang om duidelijk te maken dat de school de basis- en etra ondersteuning alleen waar kan maken binnen de grenzen van de mogelijkheden van de school en haar eterne partners. Indien de ondersteuningsbehoefte van een leerling de mogelijkheden van de school te boven gaat, zal de school hierover met de ouders/verzorgers communiceren en deze op alternatieven buiten de school (indien aanwezig) wijzen. 3.3 Onderwijsondersteuningsstructuur De school onderscheidt 1 e -, 2 e - en 3 e -lijnsondersteuning. Uitgangspunt is dat de leerling zoveel mogelijk wordt opgevangen in de eigen groep door de eigen docent/mentor: de 1 e -lijns ondersteuning. Indien deze ondersteuning niet voldoende is, worden de interne deskundigen ingeschakeld: het interne zorgteam. Er is dan sprake van 2 e -lijns ondersteuning. Het interne zorgteam bestaat uit de zorgcoördinator, de leerlingbegeleiders, de trajectbegeleider en de J&G coach (voorheen school maatschappelijk werker). Op afroep zijn de teamleiders, de ambulante begeleiders, de OOM-docenten (zie paragraaf 4) en/of de verzuimcoördinator aanwezig. Het interne zorgteam komt eens in de twee weken bijeen. Het intern zorgteam adviseert docenten, mentoren en ouders over de begeleiding van leerlingen die etra ondersteuning nodig hebben De school biedt deze ondersteuning meestal zelf. Het interne zorgteam bereidt een eventuele verwijzing naar het zorgadviesteam (ZAT) voor, of organiseert een Multidisciplinair Overleg (MDO) waarbij alle betrokkenen (ouders, eterne hulpverlening en anderen die betrokken zijn bij de leerling) aanwezig zijn. Ouders worden door de mentoren op de hoogte gehouden van de voortgang van hun kind. Indien de school vermoedt de ondersteuning niet (geheel) zelf te kunnen bieden, vindt doorverwijzing plaats naar het zorgadviesteam, het ZAT. Dit is een multidisciplinair overleg waarin ook eterne deskundigen participeren. Het ZAT heeft de taak structureel samen te werken om kinderen, gezinnen en scholen bij (het vermoeden van) sociale en/of emotionele problemen, gedrags-, ontwikkelings- en/of leerproblemen te ondersteunen. Het ZAT draagt zo bij aan optimale ontwikkelingskansen voor de leerlingen. 2 Bespreking van leerlingen in het ZAT gebeurt altijd in overleg en bij voorkeur met de ouders. 2 Het ZAT van het Clusius College doet daarnaast mee aan de (vanuit de gemeente Alkmaar geïnitieerde ) pilot 1gezin 1plan. 7
Zorg Advies Team (ZAT) Interne en eterne deskundigen Leerling Zorgteam (intern) Het ZAT bestaat uit: de zorgcoördinator, de (betrokken) leerlingbegeleiders en de teamleider. De eterne leden van het ZAT zijn de leerplichtambtenaar, de schoolarts, een vertegenwoordiger van de politie en de J&G coach vanuit de gemeente. Het ZAT komt ongeveer eens per 2 maanden bijeen. Voor verdergaande hulpvragen kan de school een beroep doen op de deskundigheid binnen het samenwerkingsverband VO Noord Kennemerland In schema ziet de ondersteuningsstructuur van het Clusius College er als volgt uit: 1 e -lijns ondersteuning Mentoren Vakdocenten Teamleider 2 e -lijns ondersteuning Interne deskundigen (zie overzicht onder het schema) 3 e -lijns ondersteuning Eterne deskundigen en instellingen 8
Toelichting op de niveaus van ondersteuning 3 Niveau 1 e -lijns ondersteuning Ondersteuningsmogelijkheden De docent heeft hier een centrale rol: Signaleren van afwijkend gedrag Informeren van de mentor over het functioneren van een (zorg)leerling. Uitvoeren van de afspraken in het groepshandelingsplan. Opvolgen aanwijzingen van zorgverleners. Bijwonen van leerlingbesprekingen. Invoeren voortgangsgegevens in het leerlingvolgsysteem (lvs). De mentor Is onder verantwoordelijkheid van de teamleider belast met: Bewaken van de studievoortgang en het sociaal en emotioneel functioneren van de leerlingen; Signaleren van afwijkend gedrag en zo nodig actie ondernemen. Formuleren en objectiveren van ondersteuningsvragen van leerlingen na het verzamelen en analyseren van leerling gegevens (warme overdracht, testuitslagen). In samenwerking met de leerlingbegeleider en/of remedial teacher 4 een groepshandelingsplan opstellen voor de klas, met daarin vermeld de leerlingen met lwoo of de leerling met een ondersteuningsbehoefte en deze uitvoeren. Informeren van docenten, teamleider, leerlingbegeleider en ouders. Begeleiden van het groepsproces binnen de klas en het ondersteunen van de leerlingen met een etra ondersteuningsvraag binnen de groep. Na overleg in het team verwijzen van een leerling naar de leerlingbegeleider bij voortdurende en/of ernstige problemen. In specifieke gevallen de leerling aan de leerlingbegeleider overdragen. 2 e -lijns ondersteuning De teamleider heeft binnen het team de eindverantwoordelijkheid en houdt toezicht op de werkprocessen en controleert docent en mentor op uitvoering van de taken. De teamleider heeft periodiek overleg met de zorgcoördinator over de voortgang van de zorg binnen zijn team. De teamleider ziet toe op de invoer van gegevens in het leerlingvolgsysteem. De 2e-lijnsondersteuning wordt aangeboden binnen de school. Ze wordt gegeven door gespecialiseerde ondersteuners. De 2elijnsondersteuning is voor een beperkte groep leerlingen en wordt aangeboden na overleg in het interne zorgteam en met de ouders. De 2 e -lijnsondersteuning richt zich op leerlingen met een mentoroverstijgende problematiek. Het interne zorgoverleg heeft hierbij een bijzondere taak. Hierin wordt besproken welke specifieke ondersteuning leerlingen nodig hebben. Het Clusius College biedt onder andere: Verzuimcoördinatie. Leerlingbegeleiding. Onderwijs op maat (OOM) met behulp van handelingsplannen. Remedial Teaching. 3 Deze informatie is uitgebreider uitgewerkt in het zorgplan van de school. 4 De vestiging in Heerhugowaard kent geen remedial teaching. 9
3 e -lijns ondersteuning J&G coach GGD-team (schoolarts en jeugdverpleegkundige) REC 2 ambulante begeleiding Trainingen gericht op sociale vaardigheden, weerbaarheid en faalangst. Als het probleem van dien aard is, dat het niet binnen de school kan worden opgevangen, wordt advies ingewonnen bij eterne instanties: de 3e lijn. Advisering door of verwijzing naar eterne instanties loopt via het ZAT. Hierbij is overleg met de teamleider, de mentor, de leerlingbegeleider en/of de zorgcoördinator. Bij risico op uitval of op verwijzing naar het speciaal onderwijs of andere speciale voorziening wordt een MDO-T (Multidisciplinair Overleg Toewijzing) georganiseerd waarbij ouders, leerling, hulpverleners en de consulent Passend Onderwijs van het Samenwerkingsverband betrokken zijn. Dit overleg wordt voorgezeten door de consulent Passend Onderwijs. Contact met 3e-lijnsinstanties gebeurt in overleg met en na toestemming van de ouders/verzorgers. In een uitzonderlijke situatie (als contact duidelijk niet in het belang van de leerling is) kan van deze regel worden afgeweken. De 3e-lijns ondersteuning richt zich met name op de bovenschoolse voorzieningen als: Leerplicht. Politie. Wijkteam. GGZ. Jeugd en Gezinsbeschermers OPDC/voorzieningen vanuit het Samenwerkingsverband. VSO. Interne deskundigheid waarover de school beschikt Voor het begeleiden en ondersteunen van de leerlingen heeft het Clusius College een aantal gespecialiseerde medewerkers in dienst. In het kort gaat het om de volgende functionarissen: Mentor: het vaste aanspreekpunt voor de leerling. De mentor volgt de studievorderingen bij alle vakken, overlegt zo nodig met de docenten, bewaakt de sfeer in de klas en staat open voor persoonlijke problemen van de leerling. Leerlingbegeleiders: deze begeleiden, in samenwerking met de mentor, leerlingen en ondersteunen docenten bij de aanpak van problemen. Zorgcoördinator: deze bewaakt en begeleidt het zorg- en ondersteuningsproces. Decaan: adviseert bij school- en beroepskeuze. Dysleiecoördinator: deze verzorgt de screening van alle leerlingen op dysleie, verzorgt eventueel de benodigde faciliteiten en geeft handelingsadviezen aan leerlingen, vakdocenten, mentoren, teams en secties. OOM-docent/ trajectbegeleider: zie etra ondersteuning in paragraaf 4. Begeleider (voorheen ambulant begeleider) Vertrouwenspersoon: persoon aan wie men vertrouwelijke zaken met betrekking tot ongewenste omgangsvormen kwijt kan. Verzuimcoördinator: deze is belast met de beoordeling van rechtmatigheid van verzuim, ondernemen van actie bij ongeoorloofd verzuim of te laat komen en de registratie van verzuim. 10
Remedial Teacher 5 : deze begeleidt leerlingen met leerachterstanden en dysleie Eterne deskundigheid Eterne deskundigen en instellingen, waarmee de school samenwerkt, zijn: Centrum voor Jeugd en Gezin. (CJG) GGD. Wijkteams, Jeugd en Gezinsbeschermers Politie/Bureau HALT. Leerplichtambtenaar. J&G coaches. GGZ. Ambulante begeleiders REC-1 en -2. (Viertaal) In de schoolgids en het ondersteuningsplan van de school is meer informatie over het bovenstaande te vinden. 3.4 Planmatig werken Ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) In het voortgezet onderwijs moeten scholen een zogeheten ontwikkelingsperspectiefplan (OPP) opstellen voor leerlingen die etra ondersteuning krijgen in het reguliere voortgezet onderwijs. In het OPP wordt beschreven wat de verwachte uitstroombestemming van de leerling is en wat de onderbouwing van deze verwachting is. Wat dit laatste betreft gaat het om de belemmerende en bevorderende factoren die van invloed kunnen zijn op het onderwijsleerproces. Het bevoegd gezag van de school stelt het OPP vast nadat hierover op overeenstemming gericht overleg (OOGO) met de ouders heeft plaatsgevonden. De school evalueert het ontwikkelingsperspectief jaarlijks met de ouders en stelt het zo nodig bij. Scholen voor regulier voortgezet onderwijs moeten vanaf 1 augustus 2014 in het Basisregister Onderwijs (BRON) aangeven welke leerling een ontwikkelingsperspectief heeft. De inspectie ziet toe op de kwaliteit van deze werkwijze binnen de scholen. Het opstellen van een OPP vraagt om een integrale werkwijze waarin de opsteller de informatie en epertise vanuit alle betrokkenen meeneemt: van de leerling zelf, van de ouders, de docenten, mentoren en andere schoolinterne deskundigen en van de ketenpartners van de school (de eterne deskundigen die bij de leerling betrokken zijn). Het OPP wordt opgesteld vanuit de ontwikkelingsmogelijkheden van de leerling op de langere termijn, met einddoelen die passen bij het perspectief (uitstroom) van de leerling. Het OPP richt zich op de doelen die in de onderwijsinstelling behaald dienen te worden. De handelingsplannen die voor de ingang van Passend Onderwijs werden geschreven waren vooral om hiaten op te vullen, een OPP is bedoeld om hiaten te voorkomen. De positie van de ouders is sinds de ingang van Passend Onderwijs flink veranderd: zij zijn nu meer betrokken partners bij het leren en opgroeien van hun kind. Indien geen overeenstemming wordt bereikt bij het vaststellen of bijstellen van het OPP kunnen ouders zich wenden tot de Geschillencommissie Passend Onderwijs (v/h de Geschillencommissie OPP ). Onderwijs Perspectief Plannen (OPP) worden opgesteld voor: 5 De vestigingen kennen geen remedial teacher. 11
OOM-groep leerlingen. (zie hoofdstuk 4) Leerlingen met een etra ondersteuningsbehoefte. De werkwijze bij het tot stand komen van etra ondersteuning voor leerlingen die bij aanname niet gekenmerkt waren met een etra ondersteuningsbehoefte. 1. Bijzonderheden rond een leerling worden door docenten, mentoren en teamleiders genoteerd in het digitale leerlingvolgsysteem (lvs). De mentor krijgt een signaal vanuit het lvs. 2. De mentor gaat met de leerling en/of betrokken docent en/of de ouders/verzorgers van de leerling in gesprek over de gesignaleerde problematiek en legt de uitkomsten vast in het leerlingvolgsysteem. De leerling wordt ook besproken in de leerlingbespreking. 3. Als dit niet het gewenste resultaat heeft, neemt de mentor contact op met de leerlingbegeleider. Samen proberen zij de hulpvraag helder te krijgen en deze duidelijk te formuleren. De leerlingbegeleider bespreekt de leerling binnen het interne zorgteam. De ouders worden hierbij betrokken. 4. De leerlingbegeleider past in overleg met de mentor het Onderwijs Perspectief Plan (OPP) vast voor de leerling en licht de leerling, de ouders/verzorgers van de leerling, de zorgcoördinator en de teamleider in. Het OPP wordt uitgereikt aan de betrokken mentoren en docenten: zij gaan volgens de richtlijnen van het handelingsplan met de leerling aan het werk. 5. Tijdens de leerlingbespreking worden de handelingsplannen geëvalueerd onder leiding van de leerlingbegeleider De betrokken mentor geeft de vergadering inzicht in de totale leefomgeving van de leerling. Indien nodig wordt het handelingsplan naar behoefte aangevuld/gewijzigd. 6. Indien het handelingsplan niet de gewenste resultaten oplevert, wordt de leerling besproken in het ZAT. Onderwijs op Maat (OOM) (etra ondersteuning) Indien de leerling in aanmerking komt voor OOM vindt een intakegesprek met de trajectbegeleider plaats. In het intakegesprek wordt besproken wat de doelstellingen zijn van het OOM-traject en wordt besproken hoe de doelstellingen bereikt kunnen worden. Alle informatie betreffende de OPP s wordt bijgehouden in het leerlingvolgsysteem. Op deze wijze kunnen de ontwikkelingen nauwgezet worden gevolgd en is de informatie bereikbaar voor alle direct betrokken medewerkers. In alle gevallen is de trajectbegeleider de regisseur van de opgestelde plannen: hij/zij bewaakt de uitvoering en evaluatie. De mentor heeft de eindverantwoordelijkheid van de leerling en houdt zelf het contact met de OOM. 3.5 Basiskwaliteit van het onderwijs Het Clusius College Alkmaar en Heerhugowaard verzorgen groen onderwijs voor leerlingen op het niveau van BL, KL en GL. Binnen deze verdeling in de leerwegen is er maatwerk voor leerlingen met specifieke behoeften. Het bovenbouw rendement (gebaseerd op resultaten behaald in 2012, 2013 en 2014) van beide vestigingen is als volgt beoordeeld door de inspectie: Van het 3e leerjaar naar het diploma zonder zittenblijven heeft de onderwijsinspectie de vestiging Alkmaar (voor alle niveaus) en Heerhugowaard (voor BB en KB (GL is niet beoordeeld)) met een voldoende beoordeeld. 12
Hiermee wordt uitgedrukt dat de kwaliteit van het geboden onderwijs en de naleving van weten regelgeving in orde is. Voor alle leergebieden en vakken in de bovenbouw is een vakwerkplan opgesteld. De plannen worden elk jaar besproken met de directie en waar nodig aangepast aan nieuwe eisen en/of wensen. De vestigingen gebruiken het Cito Volg- en Adviessysteem (Cito-VAS) om de voortgang en toegevoegde waarde van haar onderwijs te monitoren (dit wordt beoordeeld op het niveau van de leerweg, de klas en het individu). Hierbij wordt ook de positie ten aanzien van de zogenaamde referentieniveaus voor taal en rekenen gemeten. In de referentieniveaus is het door de overheid voorgeschreven niveau in elke fase van de opleiding vastgelegd. Verder heeft de school als een van de maatregelen voor structurele borging van de onderwijskwaliteit Opbrengstgericht werken ingevoerd. Hierbij zijn alle belangrijke onderwijsprocessen in een kalender gezet, waarbij de opbrengsten systematisch volgens een vaste cyclus worden beoordeeld.. Hiervoor wordt de zogeheten PDCA-cyclus gehanteerd. Deze cyclus wordt jaarlijks doorlopen: het beleidsplan en de schoolplannen hebben zo een vaste cyclus. PDCA-cyclus: De stappen kunnen als volgt worden beschreven: Plan: bedenken van een plan, het definiëren van meetpunten, normen en targets. Do: het plan uitvoeren, meetpunten analyseren en gebruiken voor actie en procesverbetering. Check: het plan en uitvoering beoordelen, met elkaar praten over scores om de meetpunten en de analyses. Act: het plan, de normen en targets bijstellen of de uitvoering bijsturen. De basiskwaliteit van de school wordt ook afgemeten aan de leerling- en oudertevredenheid. Resultaten Alkmaar Tevredenheid leerlingen 2013-2014 Alkmaar 13
Tevredenheid ouders 2013-2014 Alkmaar Bij de leerlingen scoren veiligheid en sfeer hoog. De ouders onderstrepen dit en zijn eigenlijk over de hele linie tevreden over de school. Dat geldt vooral ook voor de duidelijkheid van de schoolregels en de informatieverstrekking. Resultaten Heerhugowaard Tevredenheid leerlingen 2013-2014 Heerhugowaard 14
Tevredenheid ouders 2013-2014 Heerhugowaard Leerlingen en ouders benadrukken de veiligheid en de sfeer op de school. De ouders onderstrepen dit en zijn eigenlijk over de hele linie tevreden over de school. Dat geldt vooral ook voor de duidelijkheid van de schoolregels en de informatieverstrekking. Gedetailleerde scores zijn te vinden op scholen op de kaart 6. 4 Etra ondersteuning 4.1 Inleiding Het samenwerkingsverband geeft de school de beschikking over ondersteuningsmiddelen waarmee zij naast de basisondersteuning voor leerlingen etra ondersteuning op maat kan inzetten. De school kan deze etra middelen gebruiken om de basisondersteuning verder te verbreden met epertise vanuit de school zelf of met epertise van buitenaf (etra ondersteuning). De school kan er ook voor kiezen om de ondersteuningsmiddelen te gebruiken om een tijdelijke plaatsing op het speciaal onderwijs of het speciaal basisonderwijs in te kopen. 6 www.scholenopdekaart.nl 15
4.2 Arrangementen Het Clusius College kent in het kader van de etra ondersteuning het volgende arrangement: Onderwijs Op Etra ondersteuning Maat (OOM-groep) Doelgroep Leerlingen die etra ondersteuning behoeven maar die in de reguliere structuur van het onderwijs niet kan worden gerealiseerd, zoals: Leerlingen waarbij duidelijk wordt dat hij/zij door verschillende oorzaken zonder etra ondersteuning niet in staat zal zijn een regulier VMBO-diploma te gaan halen. Leerlingen met sociaal-emotionele problemen. Leerlingen met gedragsproblemen. Leerlingen met een beperking of een handicap waar de onderwijsvoortgang bij in het geding komt (voorheen lgf) Langdurig zieke leerlingen. Leerlingen met acute problematiek. OPDC-leerlingen die instromen op het Clusius College. Eventuele overige zij-instromers. Doelstellingen Ondersteuning bieden bij de planning en organisatie van schoolwerk. Observatie van leerlingen. Het begeleiden van de leerling terug naar de reguliere klas. Een rustpunt op een schooldag voor leerlingen die moeite hebben met drukte of fysiek rust nodig hebben. Probleemgebieden in kaart krijgen. Aan het begin van de dag structuur aanbrengen in schooldag, eventueel aan het eind van de schooldag de dag nabespreken en een start maken met de verwerking van de dag. (planning en organisatie schoolwerk, etc.) Een veilige plek bieden. Trainingen bieden. op gebied van sociale vaardigheden, faalangst weerbaarheid en eamenvrees. Bieden time-out gelegenheid. Functioneren als epertisecentrum voor docenten, eventueel ook trainingen/cursussen verzorgen. Consultatie en advisering voor docententeam. Beschikbare Diverse methoden en hulpmaterialen (orthotheek). materialen Computers. Signaleringswijzers. Handelingswijzers. Dossiers. Ruimtelijke omgeving Aparte ruimte: een rustige ruimte in een huiselijke omgeving met fleibele werkplekken. Deskundigheid Trajectbegeleider Zorgcoördinator. Viertaal (voorheen Hendrik Mol, REC-2) OPDC ambulant begeleider. 16
Samenwerking met eterne instanties Remedial Teacher. OPDC/voorzieningen vanuit het Samenwerkingsverband. J&G coach. Viertaal. Wijkteam. GGZ. Jeugd en Gezinsbeschermers. VSO. 17
5 Ambities Allereerst is het de ambitie van het Clusius College om geheel te gaan voldoen aan de kwaliteitseisen, die aan de basisondersteuning, zoals weergegeven in bijlage 1, mogen worden gesteld. Hiervoor is een schoolontwikkelplan opgesteld. Andere ambities in het kader van passend onderwijs zijn de volgende: Het optimaliseren van de Ondersteuning op Maat-voorziening. De OOM-voorziening moet op termijn gaan dienen als een epertisecentrum waar alle vragen met betrekking tot ondersteuning samen kunnen komen. Momenteel wordt een nieuw beleidsdocument ontwikkeld in samenwerking met Clusius Hoorn, Heerhugowaard en Alkmaar. Onderzocht wordt in hoeverre alle medewerkers met etra deskundigheid samen kunnen werken vanuit de OOM om de leerlingen zo optimaal mogelijk te bedienen. 6 Afsluiting Voor alle vragen, die tijdens het lezen van dit schoolondersteuningsprofiel bij u zijn gerezen, kunt u zich wenden tot de school. Overigens vindt u ook op de website van de school en in de vele documenten die u via de website gemakkelijk kunt bereiken, uitgebreide informatie over wat in deze notitie aan de orde is gesteld. 18
Bijlage 1 Overzicht basisondersteuning Clusius College Alkmaar en Heerhugowaard Vooropmerking Indien in onderstaand schema het kruisje in de kolom In ontwikkeling uiterst rechts is geplaatst, dan betekent dat dat de ontwikkeling reeds in een vergevorderd stadium is. Aspecten In ontwikkeling Aanwezig 1 Beleid met betrekking tot passend onderwijs a De school heeft de intentie om leerlingen met een (etra) ondersteuningsbehoefte in principe aan te nemen, mits het ondersteuningsaanbod toereikend kan zijn b De school meet minimaal één keer per twee jaar de tevredenheid van leerlingen en ouders/verzorgers c De school bepaalt jaarlijks hoe de zorgmiddelen worden ingezet d De school evalueert jaarlijks het rendement van geboden ondersteuning en gebruikt de 7 conclusie als input voor het ondersteuningsbeleid. e Middelen die toegekend zijn voor ondersteuning worden daarvoor ingezet 2 Passende begeleiding a De school brengt onderwijsbehoeften in kaart door het verzamelen van informatie uit overdrachtsgegevens, warme overdracht en gesprek met de ouders b De school voorziet in op maat gemaakte onderwijsarrangementen voor leerlingen die dat nodig hebben c De school werkt met (groeps-)handelingsplannen met een vaste structuur d (Groeps-)handelingsplannen bevatten handelingsgerichte, direct toepasbare adviezen e De school gaat altijd na welke opbrengsten handelingsplannen opleveren f De school beschikt over een goed functionerend leerling volg systeem (LVS) waarin de ondersteuning wordt vastgelegd g Docenten en mentoren voeren leerling gegevens m.b.t. onderwijsresultaten, sociaalemotionele ontwikkeling en andere relevante informatie structureel in het LVS h Minimaal twee keer per jaar vinden leerlingbesprekingen plaats op basis van deze individuele informatie en m.b.t. groepssituaties i De school stelt de informatie over onderwijsbehoeften van leerlingen ter beschikking van professionals, waarmee wordt samengewerkt. j De mentor stelt informatie over onderwijsbehoeften van leerlingen structureel beschikbaar aan medewerkers van de school die hiervan op de hoogte dienen te zijn k De school besteedt structureel aandacht aan de competenties van docenten en begeleiders 8 in relatie tot de ondersteuningsproblematiek die speelt l De school beschikt over goed getrainde mentoren die in staat zijn adequaat te signaleren en te interveniëren (binnen hun taakstelling) m De school maakt gebruik van (eventueel eterne)( specialisten als het gaat om etra ondersteuning n De school zet eterne zorgpartners preventief in ten behoeve van een vroegtijdige signalering, zodat eerder lichte ondersteuning kan worden ingezet o Voor speciale onderwijsbehoeften schakelt de school zo nodig diagnostische epertise van 9 buiten de school in 3 De continuïteit van de passende begeleiding a De verantwoordelijkheid voor de continuïteit van de ondersteuning is ondergebracht bij één of meer functionarissen b Begeleidingsgegevens (al vanaf het BaO) worden vastgelegd in het leerlingvolgsysteem c De school participeert in de overgangsprocedures BaO/VO zoals afgesproken d De school participeert in de overgangsprocedures VO/MBO zoals afgesproken e De school heeft afspraken over hoe de warme overdracht wordt vormgegeven vastgelegd 7 De ondersteuning wordt geëvalueerd, het daadwerkelijk meten van het rendement is nog in ontwikkeling. 8 Dit is een vast onderdeel in jaarlijkse POP. 9 Of verwijst ernaar (de school doet zelf geen diagnostisch onderzoek). 19
20
Aspecten In ontwikkeling Aanwezig 4 Basisondersteuning voorziet in opvang van leerlingen met een algemene hulpvraag a De school verzorgt leerwegondersteuning (LWO) b De school vangt leerlingen met een PRO-beschikking op in het VMBO met LWO Inzetten LWOO-ondersteuningsmiddelen (verantwoording begroting/jaarverslag) c De school biedt leerwerktrajecten 10 d De school beschikt over een onderwijsaanbod voor hoogbegaafden N.v.t. N.v.t. e De school werkt met het doorstartconvenant Samenwerkingsverband f De school biedt schoolloopbaan begeleiding g De school heeft een verzuimcoördinatie en -registratie 5 Differentiatie en competenties docenten a Mentoren zijn in staat te bepalen wanneer basisondersteuning niet meer toereikend is b Docenten kunnen reflecteren op eigen handelen en op grond van reflectie bijstellen c Docenten zijn in staat handelingsgerichte leerlingbesprekingen te voeren d Docenten zijn in staat handelingsgerichte gesprekken met leerlingen, ouders en collega s te voeren e Docenten betrekken ouders bij de onderwijsondersteuning f Docenten reageren op signalen van leerlingen en/of ouders door zelf actie te ondernemen of door de signalen door te spelen g Docenten kunnen inspelen op beperkingen van leerlingen vertalen in behoeften en daar de vereiste ondersteuning aan koppelen g Docenten maken zo nodig aanpassingen in de lessen h Er wordt door de docenten tijdens de lessen gedifferentieerd op grond van:. Docenten kunnen differentiëren naar tempo en niveau (niveau) (tempo) Alkmaar beide. Speciale psychologische of soc. emotionele kenmerken. Een meer of minder dan gemiddelde intelligentie. Verschillende leerstijlen i Gedifferentieerde onderwijsprogramma s zijn beschikbaar in het vakwerkplan j Onderwijsprogramma s voor leerlingen met fysieke beperkingen:. Goed ingerichte Elektronische Leer Omgeving (ELO). Aangepaste onderwijskundige leer- en hulpmiddelen. Aangepast rooster. Beperkte lokaalwisseling N.v.t. Alkmaar X HHW. Ruimte voor verrichten van medische handelingen 6 Epertise op het gebied van deskundigheid, materialen en omgeving a Er is binnen de school een cultuur waarin professionaliteit met elkaar gedeeld wordt Alkmaar b Docenten kunnen etra aandacht besteden aan leerlingen met speciale onderwijsbehoeften c Het zorgteam/ondersteuningsteam heeft epertise in:. Handelingsgericht werken. Individueel ontwikkelingsperspectief. Individuele leerlijnen d Er is een teamaanpak op gedrag in de klassen- en vrije situatie e Binnen school is kennis over onderwijszorgvoorzieningen in regio Samenwerkingsverband f Bekwaamheid/kennis van docenten wordt op peil gehouden voor wat betreft:. Signaleren speciale onderwijsbehoeften voor leren en gedrag. Kennis en aanpak dysleie. Kennis en aanpak dyscalculie. Kennis en aanpak AD(H)D. Kennis en aanpak ASS. Kennis en aanpak faalangst g Binnen school is kennis over gedragsontwikkelingsstoornissen en gedragsproblemen 10 Heerhugowaard Basis op maat, Alkmaar certificaat leerwerktraject eventueel in 4 e klas. 21
h Binnen school is kennis over onderwijsachterstanden andere culturen N.v.t. Alkmaar HHW i Er zijn programma s gericht op vergroten van sociale vaardigheden Aspecten In ontwikkeling Aanwezig j Er zijn programma s gericht op vergroten van studievaardigheid k Beschikbare trainingen en andere ondersteuning. Faalangst reductie training. Weerbaarheidstraining/ assertiviteitstraining. Dysleie-ondersteuning (r.t.) 11. Dyscalculie-ondersteuning (r.t.) 12. Inzet eterne coaches (o.a. OPDC, REC 2) l Leerlingen met speciale onderwijsbehoeften kunnen gebruik maken van een eigen plek m Er is voor mentoren en docenten tijd beschikbaar van het Zorg Advies Team (ZAT) n Leerlingen krijgen de gelegenheid elkaar te helpen o De school heeft epertise m.b.t. de volgende moeilijke doelgroepen:. Leerlingen die???drugs gebruiken. Leerlingen met een schoolfobie/ zware blokkade om op school te komen. Leerlingen die een bedreiging zijn voor de veiligheid Nee 13. Leerlingen die blijven spijbelen. Hoogbegaafde onderpresteerders Zie toelatingscriteria N.v.t.. Leerlingen in het Praktijkonderwijs met frequent optredende, ernstige gedragsproblemen N.v.t.. Leerlingen met ASS (stoornis in het autistische spectrum) met een N.v.t. ondersteuningsbehoefte te, waaraan het regulier onderwijs niet kan voldoen, maar die ook niet verwezen kunnen worden naar het VSO omdat het onderwijsaanbod daar tekort schiet p De school heeft een werkend protocol voor medische handelingen 14 7 Samenwerking eternen met betrekking tot ondersteuning en zorg a De school heeft een goed functionerend Zorg Advies Team (ZAT) b De doelstellingen van en de procedures rond het ZAT zijn voor alle medewerkers duidelijk c Het beleid rond het ZAT is vastgelegd in een beleidsdocument (zorgplan) d De school participeert in de Permanente Commissie Leerlingenzorg (PCL)- POVO e De school participeert in het VMBO-MBO-overleg f De school participeert in het VO-MBO Project (betreft overdracht zorgdossier VO-MBO via Intergrip) g De school maakt gebruik van VAVO N.v.t. h De school kent samenwerking met het HBO HHW biedt stagiaires plek De school kent samenwerking met de Universiteit i De school werkt samen met de bovenschoolse voorzieningen van het samenwerkingsverband (OPDC, enz.) j De wijze van samenwerking met de ouders van leerlingen die etra zorg en ondersteuning behoeven is beschreven k Ouders kunnen problemen m.b.t. de zorgplicht aankaarten bij de Medezeggenschapsraad:? procedures zijn opgenomen in het reglement van de MR wij hebben geen MR wel ouderraad l De school kent een klachtenprocedure m Arbitragezaken worden voorgelegd aan de geschillencommissie Passend Onderwijs, waarbij het bestuur van de school is aangesloten 8 Veilige school a Er is een programma voor een veilig klimaat b De school heeft de volgende voorzieningen in het kader van een veilig schoolklimaat:. Pestprotocol. Vertrouwenspersoon 11 Geen remedial teaching in Heerhugowaard. 12 In Alkmaar wordt dit door de rekendocenten gedaan. 13 Deze leerlingen worden niet toegelaten. 14 Tot op BHV-niveau (Bedrijfs Hulp Verlening) 22
. Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld. Er zijn gezamenlijke afspraken en gedragscodes voor docenten. Verzuimprotocol c De school zorgt voor fysieke toegankelijkheid d De school is bereid om in verband met fysieke beperkingen aanpassingen te realiseren 23