Ron Van de Vyver Een schilderij is in die jaren iets anders dan tegenwoordig 2
3 Schoonheid openbaart zich in onvolmaaktheid en niet in perfectie.
Ron Van de Vyver Ter Vesten bouwde een mooie traditie op in haar kunstenbeleid waarbij de thuisbasis niet uit het oog wordt verloren want Beveren is rijk aan artistiek talent. Zo wordt niet alleen aandacht gegeven aan binnen- en buitenlandse kunstenaars met naam en faam maar ook aan artiesten van eigen bodem. Een internationaal palmares en/of een bijzondere invloed op hun al dan niet Beverse volgelingen wordt als criterium gehanteerd. Een tentoonstelling rond Ron Van de Vyver past perfect in deze visie. Hij is geboren en getogen Beverenaar en woonde hier ook tot voor kort. Hij studeerde van 1972 tot 1976 Vrije Grafiek aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen o.a. bij Wim van Remortel die daar de specialisatie Lithografie gaf. Een mooie rode draad want Wim van Remortel nam die leerstoel over van Jos Hendrickx. Aan de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten in Sint-Niklaas waarvan de Beverse Academie deel uitmaakt, motiveerde, vormde en beïnvloedde Ron Van de Vyver jarenlang toekomstige Wase en Beverse kunstenaars. Aanvankelijk was hij docent Tekenkunst maar van 2006 tot vorig jaar werd hij er directeur. Het lukte hem om daarnaast ook een indrukwerkende internationale kunstcarrière op te bouwen. Daarbij bewandelt hij niet de door andere schilders en grafici platgetreden decoratieve paadjes maar gaat hij op zoek naar uitdaging en vernieuwing, zowel op inhoudelijk, vormelijk als op technisch vlak. De werken die in deze tentoonstelling getoond worden, bewijzen dat. Johan Smet, schepen van Cultuur 1
Oostende is een goede stad voor kunstenaars. Dat wisten James Ensor, Leon Spilliaert en Thierry De Cordier ook al. Je kan er jouw rug naar het hinterland keren en met de blik op oneindig staren over de Noordzee waar water en lucht in een wisselend spel van het licht de horizon voortdurend hertekenen, nu eens vlijmscherp afgetekend tegenover elkaar, dan weer zoals in een aquarel in elkaar overvloeiend. Het is de stad waar aangespoelden vaak op zoek gaan naar een nieuwe start. Zo ook voor Ron Van de Vyver die er zich nu, na zijn professionele loopbaan als docent en directeur van de Academie in Sint-Niklaas, definitief vestigde en er meer dan vroeger zijn artistieke praktijk verder zet en zelfs opnieuw uitvindt. Che Fare? Op zo n kantelmoment in een leven stelt ook een kunstenaar, net als vele andere mensen, zich wel eens de vraag: wat te doen? Of zoals de grote Arte Povera kunstenaar Mario Merz in neon schreef: Che fare? Sommige dingen klinken nu eenmaal mooier in het Italiaans: che fare? De vraagstelling gaat echter ook terug op de titel van een manifest van Lenin (Chto delat) dat aan de basis van de Russische Revolutie lag. Ron vertelde mij het verhaal dat hij op een zekere dag waarschijnlijk één van die dagen waarop je niet specifiek op zoek bent naar iets maar weet dat je dan via de weg van de serendipiteit zeker iets zal vinden een oude catalogus vond van de 19de eeuwse Nederlands-Franse kunstenaar J.B. Jongkind, voornamelijk bekend om zijn landschappen en zeezichten met lage horizon en samen met Eugène Boudin één van de voorlopers van het impressionisme. In de kleine zwart-wit reproducties vielen de strakke composities op die perfect herleid konden worden tot enkele vlakken die elkaar al dan niet overlappen. Ron ging onmiddellijk aan de slag met het deconstrueren van deze composities en deze droedels werden uitgangspunt voor een reeks schilderijen waarin hij los van de invloed van Jongkind via verschillende transparante en dekkende lagen een nieuwe picturale realiteit ontwikkelde. Vanuit een vorige reeks schilderijen onder de noemer Paintscape_Mindscape behield hij het spanningsveld tussen een rationele component die belichaamd wordt door de onderliggende rasters en arceringen, en een lyrische tegenbeweging die gestalte krijgt in vloeiende transparante lagen en golvende grafische 2
lijnen. Cultuur en natuur versterken elkaar en groeien in synergie uit tot een autonoom nieuw beeld dat zowel suggestief als stimulerend werkt. De ware betekenis van een schilderij ontstaat uiteindelijk in de perceptie van een werk, in ons toe-schouwen en creatieve verwerking van een proces van bevraging, associëren en (her)construeren. In het beschouwen van het werk van Ron Van de Vyver doen we als toeschouwer misschien wel hetzelfde als wat Ron zelf deed met de tekst over Jongkind in de teruggevonden publicatie. Zorgvuldig doorschrapte hij iedere zin. Slechts hier en daar liet hij een woord of korte zin zichtbaar. Tekst werd herleid tot een poëzie van enkele achtergebleven (aangespoelde) woorden. Het deed me denken aan het bekende werk van Joseph Kosuth die voor Chambres d Amis (Gent, 1986) in het huis van een psychiater teksten van Freud doorschrapte zodat enkel nauwelijks leesbare suggestieve lijnen overbleven. Creëren door te vernietigen. Of ook de afbreker bouwt op (L.P. Boon). En nu we bij een psychiater en de psychoanalyse zijn beland: zou het toeval zijn dat het net een boekje van Jongkind was dat de aandacht trok van Ron? Jong-kind? Alsof hij opnieuw het kind in zich heeft gevonden. Of, om nog maar eens het fameuze citaat van Picasso te gebruiken: Ieder kind is een kunstenaar. Het probleem is hoe een kunstenaar te blijven wanneer je opgroeit. In Ron schuilt opnieuw dat jonge kind dat op een onbevangen wijze naar de dingen kan kijken, bijvoorbeeld naar de invarende schepen op de Westerschelde in de buurt van zijn geboorteplaats Beveren. Deze observatie krijgt uiteindelijk gestalte in balkachtige sculpturen gemaakt uit overschotten van verfmedium waarop, jawel, speelgoedbootjes drijven. De cirkel lijkt rond. Goede vaart, Ron! Hans Martens, Gent, januari 2016 3
4 paintscape_mindscape
5
6
7
8 JB Jongkind RevisIted
9
10
11
12
13
14
15
16
17
Watching the ships roll in 18
19
20
21
22 OOS 000
23
Ron Van de Vyver 1954 te Beveren. ron.vandevyver@gmail.com Opleiding: Vrije Grafiek aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten te Antwerpen. Van 1978 tot 2006 docent aan de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten te Sint-Niklaas. Van 2006 tot 2014 directeur Stedelijke Academie voor Schone Kunsten te Sint-Niklaas. Sinds 1976 actief als beeldend kunstenaar. Leeft en werkt momenteel te Oostende. TENTOONSTELLINGEN 2016- CC Ter Vesten, Kasteel Cortewalle, Beveren: Een schilderij is in die jaren iets anders dan tegenwoordig I 2007- Galerie Jos Art, Amsterdam (NL): Paintscape_Mindscape I 2003- Galerie Francis Van Hoof, Puurs: Vierkant I 2002- Galerie Wijland, Koksijde I 2001- Galerie even-aarde Flores Mortier, Gent: Zwart, Wit & Schemer II I Galerie Jos Art, Amsterdam (Nl): Behind the Curtain (project EMBODIMENT i.s.m. Vlaams Cultuurhuis De Brakke Grond) I Elzenveld, Sint-Jorispand, Antwerpen: Zwart, Wit & Schemer I 1999- Galerie Jos Art, Amsterdam (Nl) I Jacob Jordaens Art Center, Antwerpen I Galerie even-aarde Flores Mortier, Gent I 1997- Galerie Pim De Rudder, Assenede I Galerie Di-Art, Lokeren: Rotaties en organismen I 1996- Abel White Gallery, Scottsdale Phoenix, Arizona (USA): One man show I 1995- Lineart 95 Gent: One man show met Galerie Pim De Rudder, Assenede I 1994- Atelier De Gryse, Kortrijk I 1993- Vierkante Zaal, Sint-Niklaas: Spiralen - of de signatuur van chaos I Galerie Pim De Rudder, Assenede: Kader-Spel I 1992- Galerie Zuiderterras, Antwerpen: Van rood naar paars en terug I 1990- Tilbury s Art Gallery, Sint-Truiden: Tricolore: Vandenbranden Van de Vyver Juchtmans I Galerie Pim De Rudder, Assenede I 1989- Kunstencentrum Vooruit, Gent: Pictures in Motion I 1988- Tilbury s Art Gallery, Sint-Truiden I Galerie Het Roze Huis, Antwerpen I Galerie Pim De Rudder, Assenede I 1982- Galerie Kaleidoskoop, Gent I 1979- Jacob Jordaenshuis, Antwerpen I 1976- Galerie Kaleidoskoop, Gent Groepstentoonstellingen in Gent, Antwerpen, Mechelen, Brussel, Schelderode, Kortrijk, Puurs, Bonheiden, Assenede, Heist-opden-Berg, Mol, Bornem, Turnhout, Lommel, Heusden-Zolder, Sint-Niklaas, Pepingen, Knokke, Beveren, Oostende, Colmar (Fr), Straatsburg (Fr), s-hertogenbosch (Nl), Middenbeemster (Nl), Leiden (Nl), Dusseldorf (D). WERKEN IN COLLECTIES Universiteit Antwerpen I U.I.A. Wilrijk, Kunst op de campus I BIAC Luchthaven Zaventem, Art at the Airport I Musée du Château de Montbéliard (Fr) I Gemeente Beveren I Verbeke Foundation Kemzeke I Werken in privécollecties in België, Nederland, Duitsland, Frankrijk en de VS 24
Colofon Een schilderij is in die jaren iets anders dan tegenwoordig is een tentoonstelling met werk van Ron Van de Vyver die loopt van 7 tot en met 28 februari 2016 in het kasteel Cortewalle in Beveren. Ze werd georganiseerd door het gemeentebestuur Beveren (Ter Vesten). Deze tentoonstelling werd op 5 februari 2016 officieel geopend door Johan Smet, Schepen van Cultuur. Hans Martens, directeur Academie Mechelen, gaf een inleiding. Teksten: Hans Martens/Ron Van de Vyver Lay-out en foto s: Kim Van de Vyver Drukkerij: Fastcopy, Beveren Coördinatie: Christl Van den Broucke, medewerker kunsten Ter Vesten Eindredactie: Katrien Van Eetveld, cultuurassistent-secretaris Ter Vesten 2015/714/2 Ter Vesten, Gravenplein 2-9120 Beveren - www.beveren.be/tervesten - 03 750 10 00 Verantwoordelijke uitgever: Marc Van de Vijver, burgemeester, Stationsstraat 2 9120 Beveren 4
1