Toegangsweg ECN Ecologisch toezicht en begeleiding R. Brouwer R. de Beer 2015 Opdrachtgever Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) G&G advies 2015
Datum Versie 29 september 2015 Bovendijk 35 G Hazenkoog 35 A 2295 RV Kwintsheul 1822 BS Alkmaar d l
Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN 3 Inhoudsopgave 1 Inleiding 4 2 Veldbezoeken 5 2.1 Overzicht uitgevoerde bezoekrondes... 5 2.2 Verslag van de bezoekrondes... 6 Bijlage 1 Gebiedskaart... 19
4 Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN 1 Inleiding Beer, R. de, 2015. Toegangsweg ECN, toetsing in het kader van de flora en faunawet Er bestaan plannen om de zuidelijke toegangsweg naar de Onderzoeks locatie Petten (hierna: OLP) met daarop het Energieonderzoek Centrum Nederland (hierna: ECN) met ruim twee meter te verbreden. In De Beer, 2015 worden de verwachte beschermde soorten op de planlocatie van de geplande verbreding van de zuidelijke toegangsweg van het ECN terrein in Petten beschreven. Het is niet geheel uit te sluiten dat incidenteel de zwaar beschermde Rugstreeppad en de Zandhagedis in het plangebied voorkomen. Ook een aantal licht beschermde soorten zoogdieren en amfibieën, alsmede niet met name genoemde soorten in één van de tabellen van de Flora en faunawet, kunnen in het terrein aanwezig zijn. In het kader van naleving van de Zorgplicht en het voorkomen van overtredingen van de Flora en faunawet zijn een aantal maatregelen genomen om te zorgen dat individuele dieren niet kunnen worden verwond of gedood. De werkzaamheden zijn gepland in de winter van 2016 en zullen volgens planning aanvangen rond begin februari 2016. De belangrijkste maatregelen betreffen: Werkperiode (februari 2016) Isolatie van het werkterrein Wegvangen aanwezige fauna Ecologische begeleiding ecologisch gevoelige werkzaamheden Dit logboek doet verslag van de ecologische begeleiding en het wegvangen van de fauna. Het zal regelmatig worden verstuurd naar opdrachtgever en projectuitvoerder die zorg dragen dat relevante inhoud bekend is bij uitvoerenden van het werk.
Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN 5 2 Veldbezoeken 2.1 Overzicht uitgevoerde bezoekrondes Datum Aard van het bezoek Opmerkingen/Aanbevelingen 9 9 Startoverleg 10 9 plaatsen vangbekers 25 vangbekers ingegraven 11 9 plaatsen vangbekers 30 vangbekers ingegraven, tevens 1 e controle 25 vangbekers 12 9 controlebezoek 13 9 controlebezoek 14 9 controlebezoek startwerkzaamheden aanleg paddenscherm 15 9 controlebezoek werkzaamheden aanleg paddenscherm 16 9 controlebezoek 17 9 controlebezoek 18 9 controlebezoek 19 9 controlebezoek Nog 5 vangbekers ingegraven langs het scherm 20 9 controlebezoek 21 9 controlebezoek 22 9 controlebezoek 23 9 controlebezoek 24 9 controlebezoek 25 9 controlebezoek 26 9 controlebezoek 27 9 controlebezoek 28 9 controlebezoek
6 Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN 2.2 Verslag van de bezoekrondes Hieronder een beschrijving van de afgelegde bezoekrondes. Een overzicht van de vangsten per bezoekronde wordt gegeven in Bijlage 2. Startoverleg, 9 september 2015 Tijd: 09.00 11.00 uur Na een voorstelronde is de toegang tot het ECN terrein voor de begeleidend ecoloog (Ruud Brouwer) besproken en geregeld. Er is een inspectie geweest van het plangebied waarbij de precieze locatie van het te plaatsen amfibieën en reptielenscherm is bepaald. Tevens is gekeken waar de vangbekers het beste kunnen worden ingegraven. Geregeld is dat de schapen niet meer in het plangebied kunnen komen. Met de eigenaar is afgesproken dat de schapen tot en met de werkzaamheden uit het gebied blijven en een stuk noordelijker bij het Forum, bij het secundair pompgebouw voldoende graasgrond hebben waar ze heen kunnen. Daardoor is er besloten om geen extra schapenhek te plaatsen aan de noordrand van het plangebied. Bezoekronde 1; 10 september 2015; ingraven valbekers Tijd: 13.30 16.30 uur Er zijn 25 vangbekers ingegraven in het plangebied. Er is daarbij op de volgende zaken gelet: De potjes zijn geplaatst in geschikt microklimaat, dus op zonbeschenen plaatsen (zoveel mogelijk gericht naar het zuiden) met een duidelijke overgang van een korte vegetatie of open zand naar een dekking biedende vegetatie. De potjes zijn zodanig ingegraven potjes dat er geen opstaand randje meer is (potje iets dieper gelegen dan het maaiveld) en de ruimtes rondom het potje zijn aangevuld met zand. Om predatie van de gevangen dieren te voorkomen (vogels!) zijn de potjes gevuld met een laagje zand en dekking in de vorm van enkele blaadjes, mos of geplukt gras. Net genoeg voor kleine dieren om onder te kruipen maar uiteraard niet te veel zodat dieren zouden kunnen ontsnappen De potjes zijn voorzien van gaten onderin zodat geen water kan stagneren. De bekers zullen vanaf deze dag elke dag worden gecontroleerd. Tijdens deze controles wordt ook gelet op aanwezige fauna buiten de vangbekers, zo mogelijk wordt geprobeerd deze met de hand te vangen. Alle aanwezige fauna (amfibieën, reptielen, zoogdieren en grote insecten en spinnen) in de bekers wordt verplaats naar terrein buiten
Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN 7 Ingegraven bekers in het plangebied. het amfibieënscherm, buiten de werksfeer, op minimaal 200 meter afstand. Faunawaarnemingen tijdens de werkzaamheden: waarneming van een Blauwvleugelsprinkhaan in het onderzoeksgebied en 3 Kleine vuurvlinders. Bezoekronde 2; 11 september 2015 Tijd: 09.15 14.30 uur Er zijn vandaag nog 30 extra vangbekers ingegraven. Tevens heeft er de 1 e controle van de 25 vangbekers plaatsgevonden die de vorige dag waren ingegraven. Er werd 1 Rugstreeppad aangetroffen in een van de 25 vangbekers. Het betrof een vangbeker geplaatst halverwege links van de trap die omhoog loopt naar een vlaggenstok boven op het duin. Tijdens het ingraven van één van de 30 vangbekers in het onderzoeksgebied werd op de oosthelling van het duin nabij de top van het duin, om 11.07 uur een jonge Zandhagedis zeer kort
8 Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN Ingegraven valbeker nabij de trap van het plangebied (boven) en gevangen jonge Rugstreeppad (onder). waargenomen. Helaas kon de Zandhagedis niet met de hand worden gevangen. Overige faunawaarnemingen: tijdens de werkzaamheden werd een Blauwvleugelsprinkhaan waargenomen en enkele Kleine vuurvlinders. Bezoekronde 3; 12 september 2015 Tijd: 15.15 16.15 uur Eind van de middag een controlebezoek uitgevoerd van alle 55 ingegraven vangbekers. Er werd 1 Rugstreeppad aangetroffen in een vangbeker op de zuid helling van het duin.
Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN 9 Overige faunawaarnemingen: Oranje luzernevlinder kort aanwezig en 2 Kleine vuurvlinders. Bezoekronde 4; 13 september 2015 Tijd: 14.10 15.15 uur Tijdens de controle werd 1 Rugstreeppad aangetroffen in een vangbeker op de zuidoost helling. Verder werd met het controleren van de vangbekers opnieuw een jonge Zandhagedis waargenomen. Dit exemplaar was veel kleiner dan het exemplaar op 11 september. De plaats van waarneming was wat lager op het duin op de zuidhelling. De jonge Zandhagedis liet zich wel iets langer zien, liet zich kort fotograferen, maar helaas niet vangen. Bezoekronde 5; 14 september 2015 Tijd: 15.00 16.10 uur Er werden totaal 3 Rugstreeppadden en 1 Gewone pad aangetroffen in de vangbekers. De Gewone pad en 2 Rugstreeppadden bevonden zich in vangbekers op de westhelling van het duin. De andere Rugstreeppad op de was aanwezig in een beker op de oosthelling van het duin. De plek waar een jonge Zandhagedis werd waargenomen (boven) en Rugstreeppad in vangbeker (onder).
10 Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN Op deze dag zijn de eerste werkzaamheden gestart van de aanleg van het amfibieënscherm. Er is begonnen met het plaatsen van een nieuwe omheining. Het bestaande deel van het schapenhek langs de visitatieparkeerterrein wordt vernieuwd i.v.m. de slechte staat. De nieuwe afrastering is ook nodig in verband met het aanbrengen van het amfibieënscherm dat bestaat uit zwarte stevige folie. Bezoekronde 6; 15 september 2015 Tijd: 09.00 10.35 uur Er werden tijdens de controle ronde 2 Gewone padden en 1 Rugstreeppad aangetroffen in de vangbekers. De 2 Padden bevonden zich in vangbekers op de westhelling en de Rugstreeppad op de oosthelling. Tijdens de controle bleek dat een flink aantal vangbekers vol lagen met zand. Dit was veroorzaakt door zware regens van de vorige dag Jonge Zandhagedis die niet kon worden gevangen tijdens bezoekronde 4 (boven) en jonge Rugstreeppag bij vangbeker (beneden).
Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN 11 Jonge Rugstreeppad in vangbeker (links en Start werkzaamheden bij het visitatieparkeerterrein. en de afgelopen nacht. Deze vangbekers zijn leeggemaakt en opnieuw voorzien van klein laagje zand met mossen en fijne grasresten voldoende voor amfibieën en reptielen om zich eronder te verstoppen. Vanmorgen is er begonnen met het plaatsen van de eerste stukken van het folie tegen de nieuwe omheining aan de afrastering bij het visitatieparkeerterrein. Bezoekronde 7; 16 september 2015 Tijd: 16.55 17.55 uur Er werden tijdens de controle ronde geen amfibieën aangetroffen in de vangbekers. Vandaag zijn de werkzaamheden van het plaatsen van het amfibieënscherm voortgezet. Bezoekronde 8; 17 september 2015 Tijd: 09.15 10.15 uur Tijdens de controle werd 1 Rugstreeppad aangetroffen in een vangbeker op de westhelling en 2 Rugstreeppadden op de oosthelling. Een groot deel van het amfibieënscherm is nu geplaatst langs het hekwerk/omheining van het terrein. Het stuk scherm dat loopt vanaf het visitatieparkeerterrein over het duin naar de Westerduinweg wordt vandaag verder geplaatst. Rugstreeppad bij valbeker.
12 Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN Bezoekronde 9; 18 september 2015 Tijd: 11.35 12.35 uur Er werden tijdens de controle ronde geen amfibieën aangetroffen in de vangbekers. Het amfibieënscherm is geheel geplaatst. Er kunnen vanaf vandaag/afgelopen nacht geen amfibieën meer in of uit het onderzoeksgebied. Overige faunawaarnemingen: een IJsvogel bevond zich bij het waterberging net buiten het onderzoeksgebied. Verder werden er nog 2 Kleine vuurvlinders waargenomen tijdens de controle vangbekers. Bezoekronde 10; 19 september 2015 Tijd: 12.30 13.45 uur Tijdens de controle ronde werd 1 Rugstreeppad gevonden in een vangbeker op de oosthelling, vlakbij van de top van het duin. Verder werden er nog 5 nieuwe vangbekers ingegraven in de hoeken tegen het amfibieënscherm aan langs het omheining/hek van het ECN terrein. Amfibieënscherm bij waterberging plasje net buiten het onderzoeksgebied (boven), Het amfibieënscherm aan de duin kant langs de Westerduinweg (onder).
Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN 13 Rugstreeppad, bezoekronde 10. Bezoekronde 11; 20 september 2015 Tijd: 16.15 17.15 uur Er werden tijdens de controle ronde geen amfibieën of reptielen aangetroffen in de vangbekers. Bezoekronde 12; 21 september 2015 Tijd: 15.30 16.30 uur Tijdens de controle werd een Rugstreeppad aangetroffen in een vangbeker op zuidoost helling van het duin en een jonge Pad in een vangbeker in de zuidwest hoek tegen het amfibieënscherm aan bij het visitatieparkeerterrein. Vandaag zijn nog de laatste werkzaamheden uitgevoerd aan het geplaatste amfibieënscherm. Zo is de grond tegen het scherm aan goed aangedrukt en geëgaliseerd. Verder was de waterstand weer gedaald tot buiten het amfibieënscherm bij het waterberging plasje. Bezoekronde 13; 22 september 2015 Tijd: 15.40 16.40 uur Vandaag werden tijdens de controle in totaal 3 Rugstreeppadden en 2 Padden aangetroffen. De Rugstreeppadden allen in vangbekers op de zuid/zuidoost helling van het duin en daar ook een Pad. De andere Pad in een vangbeker op de west helling van het duin. Overige faunawaarnemingen: Kleine vuurvlinder 1 en 1 Paarse loopkever. De waterstand was opnieuw weer hoger nu weer tot binnen het amfibieënscherm bij de waterberging plasje. Bezoekronde 14; 23 september 2015 Tijd: 15.40 16.40 uur
14 Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN Paarse loopkever in vangbeker. Tijdens de controle werd een Rugstreeppad aangetroffen in een vangbeker tegen het amfibieënscherm aan, in de noordoosthoek, bij de omheining/hek langs de Westerduinweg. Overige faunawaarnemingen: 2 Paarse loopkevers. Bezoekronde 15; 24 september 2015 Tijd: 09.05 10.05 uur Er werden tijdens de controle ronde geen amfibieën of reptielen aangetroffen in de vangbekers. Bezoekronde 16; 25 september 2015 Tijd: 14.05 15.05 uur Tijdens de controle ronde werden 2 Zandhagedissen gevonden in vangbekers op de zuidoost helling van het duin. Het ging hierbij om een volwassen vrouwtje en een jong exemplaar. Verder ook nog een Rugstreeppad in vangbeker op de oost helling van het duin. Bezoekronde 17; 26 september 2015 Tijd: 13.10 14.10 uur Er werden vandaag geen amfibieën of reptielen aangetroffen in de vangbekers. Bezoekronde 18; 27 september 2015 Tijd: 11.40 12.40 uur Tijdens de controle ronde werden 2 Kleine watersalamanders gevonden in een vangbeker die geplaatst is in een hoek tegen het amfibieënscherm aan tegen de omheining/hek bij de hoofdingang ECN terrein.
Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN 15 Zandhagedis volwassen vrouwtje (linksboven en onder), jong exemplaar Zandhagedis (rechtsboven en rechts) en de vangs van bezoerronde 16 (links).
16 Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN Verder een Pad in vangbeker in een vangbeker tegen het amfibieënscherm aan in de noordoosthoek bij de omheining/hek langs de Westerduinweg. Overige faunawaarnemingen: Een dode spitsmuis werd aangetroffen in een vangbeker op de oosthelling van het duin en verspreid over het onderzoeksgebied vlogen nog 3 Kleine vuurvlinders. Bezoekronde 19; 28 september 2015 Tijd: 15.40 16.40 uur Tijdens de controle werden geen amfibieën of reptielen aangetroffen in de vangbekers. Wel werd opnieuw een Zandhagedis, een jong exemplaar, waargenomen op de zuidhelling van het duin. Op de zelfde helling werd in een vangbeker een dode Kleine watersalamander gevonden. Bezoekronde 19; 29 september 2015 Tijd: uur Kleine watersalamanders (links) en dode spitsmuis tijdens bezoekronde 18.
Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN 17
18 Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN
Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN 19 Bijlage 1 Gebiedskaart 106.000 107.000 108.000 Noordzeekustzone 533.000 Zwanenwater & Pettemerduinen 533.000 531.000 531.000 532.000 532.000 534.000 534.000 OLP ± Werkzaamheden Zand verwijderen Zand opbrengen Asfalt opbrengen Abtskolk & De Putten 106.000 107.000 108.000
20 Ecologisch toezicht Toegangsweg ECN Bijlage 2 Vangsten Datum Soort Aantal bijzonderheden 11 9 2015 Rugstreeppad 1 zichtwaarneming Zandhagedis 12 9 2015 Rugstreeppad 1 13 9 2015 Rugstreeppad 1 zichtwaarneming Zandhagedis 14 9 2015 Rugstreeppad 3 14 9 2015 Pad 1 15 9 2015 Rugstreeppad 1 15 9 2015 Pad 2 16 9 2015 0 geen vangsten 17 09 2015 Rugstreeppad 3 18 09 2015 0 geen vangsten 19 09 2015 Rugstreeppad 1 20 09 2015 0 geen vangsten 21 09 2015 Rugstreeppad 1 21 09 2015 Pad 1 22 09 2015 Rugstreeppad 3 22 09 2015 Pad 2 23 09 2015 Rugstreeppad 1 24 09 2015 geen vangsten 25 09 2015 Rugstreeppad 1 25 09 2015 Zandhagedis 2 volwassen vrouwtje en jong exemplaar 26 09 2015 geen vangsten 27 09 2015 Kleine watersalamander 2 27 09 2015 Pad 1 27 09 2015 Spitsmuis. 1 dood aangetroffen in vangbeker 28 09 2015 Zandhagedis 1 zichtwaarneming