Pijnbestrijding bij landbouwhuisdieren Valérie Dekens, TSM PA Merial
Het zenuwstelsel van landbouwhuisdieren is op dezelfde manier ontwikkeld als bij mensen. Op basis hiervan kunnen we stellen dat een dier net zoveel pijn beleeft als een patiënt die de pijn wel kan uiten. Prof. dr. Ludo Hellebrekers, hoogleraar aan de Faculteit der Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht
Conclusie?
WANNEER PIJNBESTRIJDING INZETTEN? Bron figuur: Vaker pijnbestrijding ingezet bij melkvee. Veearts juni (2012).
KREUPEL MAAR OP DE 2 DE PLAATS? Circa 80% van de koeien heeft op enig moment in het jaar last van een klauwaandoening Ongeveer een kwart van deze dieren is zichtbaar kreupel De mate van het probleem van klauwaandoeningen wordt veelal onderschat Melkproductieverlies 100 tot 300 of zelfs meer per koe Bron gegevens: Klauwen bekappen. Boerderij maart (2015).
Pootgebreken zijn het grootste welzijnsprobleem in de melkveehouderij wanneer mogelijk zou weidegang toegepast moeten worden Commissie Dierenwelzijn van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA, 2009a)
1. Negatieve impact op welzijn gemeten (schaal van 0-60) Gemiddeld iedere koe een score van 12 = veel pijn lijden gedurende een periode van 3maanden 2. Gemiddeld over 1jaar tijd is 46% van de impact op welzijn door klauwproblemen te wijten aan klinische pootproblemen Subklinisch of klinisch? Impact op welzijn nagenoeg = Impact op welzijn wordt met een factor 2 of meer onderschat Bron gegevens: Assessing the welfare impact of foot disorders in dairy cattle by a modeling approach. Animal (2012).
POOT- EN KLAUWPROBLEMEN Uiterst pijnlijk en vaak langdurig Herstel is moeilijk en de kans is groot dat de pijn aanhoudt Grote weerslag op gedrag en conditie van de koe Aanhoudende kreupelheid: Verminderde vruchtbaarheid Lagere melkproductie Hypergevoeligheid voor pijn Minder lopen en eten Meer liggen Een lagere sociale positie van de koe Vatbaarder voor andere ziektes
PIJNBESTRIJDING 1. Positief effect op het welzijn van het dier 2. Kan de veehouder zelfs geld opleveren: Koeien herstellen zich sneller Minder schade aan het weefsel Beperken van gevolgen kreupelheid op locomotie en melkgift Meer arbeidsgemak 3. Vermindering antibioticumgebruik
PIJNBESTRIJDING 1. Positief effect op het welzijn van het dier 2. Kan de veehouder zelfs geld opleveren: Koeien herstellen zich sneller Minder schade aan het weefsel Beperken van gevolgen kreupelheid op locomotie en melkgift Meer arbeidsgemak 3. Vermindering antibioticumgebruik
Studieopzet Snelheid herstel (1) 183 koeien van 5 bedrijven therapeutisch bekapt en: TRM: geen verdere behandeling TB: plaatsen van een blokje TN: behandelen met een NSAID (ketoprofen) TBN: plaatsen van een blokje én behandelen met een NSAID (ketoprofen) Ref studie: Thomas et al., Evaluation of treatments for claw horn lesions in dairy cows in a randomized controlled trial. Journal of Dairy Science 98 (2015) 4477-4486.
Snelheid herstel (2) Resultaten Groep % dieren hersteld TRM 24,4% TB 35,9% TN 28,6% TBN 56,1%
Snelheid herstel (3) Conclusie Herstel van kreupelheid wordt gemaximaliseerd met een NSAID-behandeling als aanvulling op de reguliere praktijken zoals therapeutisch bekappen en optillen van de aangetaste klauw met een blokje wanneer koeien nieuw en overwegend mild kreupel zijn.
PIJNBESTRIJDING 1. Positief effect op het welzijn van het dier 2. Kan de veehouder zelfs geld opleveren: Koeien herstellen zich sneller Minder schade aan het weefsel Beperken van gevolgen kreupelheid op locomotie en melkgift Meer arbeidsgemak 3. Vermindering antibioticumgebruik
PIJNBESTRIJDING 1. Positief effect op het welzijn van het dier 2. Kan de veehouder zelfs geld opleveren: Koeien herstellen zich sneller Minder schade aan het weefsel Beperken van gevolgen kreupelheid op locomotie en melkgift Meer arbeidsgemak 3. Vermindering antibioticumgebruik
Gevolgen van kreupelheid op de locomotie en melkgift (1) Studieopzet 235 koeien (acuut of chronisch kreupel) Behandeld met KETOFEN 10% (n=113) Onbehandelde controle groep (n=122) Voor aanvang van de proef: Alle kreupele dieren bekapt Onderverdeeld in de volgende kreupelheidscategorieën: 1. Acuut of chronisch 2. Mild, matig of ernstig Ref studie: O Callaghan-Lowe et al., Effect of lameness treatment on pain and milk production in dairy cattle. Proc. of the 13 th International Symposium and 5 th Conference on Lameness in Ruminants. 126-128.
Gevolgen van kreupelheid op de locomotie en melkgift (2) Vervolgens werd het volgende gescoord: De locomotie De melkproductie
Gevolgen van kreupelheid op de locomotie en melkgift (3) Resultaten
Gevolgen van kreupelheid op de locomotie en melkgift (4) Conclusie Behandeling met KETOFEN 10% bevordert zowel de locomotie (stappen per uur) als de melkgift (kg/uur)
PIJNBESTRIJDING Niet alleen pijnremmend maar ook reductie van Koorts Ontsteking Snel én langdurig werkzaam Mogelijkheid tot herhalen na 24h Wachttijd van 0 dagen voor melk Combinatie met antibioticum niet verplicht ES 05/07/05
21 The end Zijn er nog vragen?
KETOFEN 10% (ketoprofen 100 mg/ml) - Reg. NL 8784 - URA. Doeldieren: Rund en varken. Indicaties: Rund: Symptomatische behandeling van koorts bij luchtweginfecties en ontstekingsremmende en pijnstillende behandeling bij spier- en skeletaandoeningen en aandoeningen aan de uier. Varken: Ontstekingsremmende en koortsverlagende behandeling bij aandoeningen van de luchtwegen en bij het mastitis-metritis-agalactie syndroom. Dosering en toediening: IM. Rund: 3 ml per 100 kg LG, gedurende 1-3 dagen; maximaal volume per injectieplaats 2,6 ml. Varken: 3 ml per 100 kg LG; maximaal volume per injectieplaats 1,7 ml. Contra-indicaties: Niet gebruiken bij overgevoeligheid voor ketoprofen/hulpstoffen en bij dieren die lijden aan gastro-intestinale laesies, hemorragische diathese, bloeddyscrasie of hart-, lever- of nieraandoeningen. Bijwerkingen: bij herhaalde IM injecties irritatie van voorbijgaande aard; ev. maag- en darmirritatie of ulceratie; bij herhaalde toediening bij varkens een reversibel gebrek aan eetlust; zeldzaam allergische reacties. Interacties: niet in combinatie gebruiken met andere NSAID s of corticosteroïden noch met diuretica, nefrotoxische geneesmiddelen of anticoagulantia. Wachttijd: Rund: (Orgaan)vlees 4 dagen en melk 0 dagen. Varken: (Orgaan)vlees 5 dagen. Voor verdere informatie zie bijsluiter of beschikbaar bij Merial B.V., Kleermakerstraat 10, 1991 JL Velserbroek (info.nl@merial.com). fs060613. geregistreerd handelsmerk van Merial. 2016 Merial. Alle rechten voorbehouden.