43 Een uitgave van Schneider Electric B.V. voor alle relaties in de elektro- en besturingstechniek EDO KUYT VAN GETRONICS PINKROCCADE: APRIL 2006 Nieuwbouw AZ-stadion: Dit is een prestigeklus De voordelen van frequentieregelaars en softstarters in pomp-applicaties Nieuw: Lexcom Office 500
PAGINA ÉÉN INTRO Voorwoord COLOFON Mijn naam is Jan-Willem van der Linden. Sinds 1 januari 2006 ben ik als productmanager verantwoordelijk voor het energiemanagement systeem PowerLogic van Merlin Gerin. Via deze weg wil ik dan ook graag de aandacht vestigen op energiemanagement. Interface is een uitgave van Schneider Electric B.V, Haarlem. Redactie-adres: Schneider Electric B.V. Afdeling communicatie Postbus 836, 2003 RV Haarlem Telefoon (023) 5 124 124 www.schneider-electric.nl Teksten: Schneider Electric B.V. Rudolph Tekst & Concept, Barneveld Fotografie en illustraties: Schneider Electric B.V. Boerma Reclame, Waddinxveen Ontwerp en opmaak: Boerma Reclame, Waddinxveen Drukwerk: Veldwijk-Van Loon Grafische Bedrijven, Waddinxveen Oplage: 20.500 exemplaren. Interface wordt toegezonden aan bedrijven en instellingen die werkzaam zijn in de besturingsen elektrotechniek. Meerdere exemplaren zijn bij de redactie op aanvraag verkrijgbaar. Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen mogelijk na schriftelijke toestemming van de redactie. De interface wordt gedrukt op chloorvrij papier. egelmatig is in het nieuws te lezen dat bedrijven te maken hebben met de almaar stijgende kosten van energie en de R toenemende druk die dit legt op de economische bedrijfsvoering. Daarnaast vereist de Europese Regelgeving dat bedrijven efficiënter met energie om moeten gaan. Als het om de kosten gaat kunnen enkele interessante vragen zijn: Hoe ziet mijn actuele energie afnameprofiel er nu echt uit in relatie tot het contract dat ik heb met mijn leverancier?, en: Wat zijn de energiekosten per product?. Energiemanagement gaat een stap verder door, naast het kwh verbruik, ook naar andere grootheden te kijken. Inzicht in de kwaliteit van energie is van groot belang. Wat zijn de stromen die lopen in mijn elektrische installatie? Is de belasting van de fasen in evenwicht? Zijn er vervuilingen op het net zoals harmonischen en flickeringen? Verderop in deze Interface vindt u een artikel over de normen EN 50160 en IEC 61000 waarin de eisen ten aanzien van de kwaliteit van energie zijn vastgelegd. Met inzicht in bovenstaande zaken kunt u het energieverbruik terugdringen, onnodige uitval en overdimensionering van installaties voorkomen en daarmee veel directe en indirecte kosten besparen. Het PowerLogic systeem van Merlin Gerin stelt u in staat dit inzicht te verkrijgen en daadwerkelijk uw energiehuishouding te beheersen. Veel leesplezier gewenst! Jan-Willem van der Linden Product Manager PowerLogic 2 SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006
IN DIT NUMMER Inhoud 4 Een frisblauwe en een hardroze hoofdverdeler 10 Nieuwbouw AZstadion: Dit is een prestigeklus 14 Nieuw: LexCom Office 500 voor 10 Gigabit over Twisted Pair Cable Verder in dit nummer: 7 12 16 18 Tolsma Techniek biedt Cêlavíta ingenieuze oplossing met Advantys STB De voordelen van frequentieregelaars en softstarters in pomp-applicaties EN 50160 en IEC 61000: voldoet u aan de Norm? Nieuwe generatie snelheidsregelaars van Telemecanique 19 20 22 23 Vernieuwde reeks vacuümvermogensschakelaars Evolis van Merlin Gerin Het pro-actieve milieubeleid van Schneider Electric Zelio plug-in interfacerelais: meer mogelijkheden met minder referenties Schneider Electric: wereldwijde oplossingen 24 26 27 28 NEN1010 & beveiliging: kabelberekeningen in drie stappen Preventa lichtschermen van Telemecanique beloond voor innovatie! Transparent Info, het industriële automatiseringsmagazine van Schneider Electric Nieuwe producten in het kort SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006 3
REFERENTIEPROJECT Nieuwe energievoorziening Getronics PinkRoccade volledig dubbel uitgevoerd Een frisblauwe en een hardroze hoofdverdeler V.l.n.r: Gerrit Koning, Edo Kuyt en Bert Mokkink van PinkRoccade en Ronald van den Broecke van Croon. De nietsvermoedende burger die een paspoort gaat halen op het gemeentehuis, heeft er geen benul van. Maar terwijl hij geduldig wacht op de driftig typende ambtenaar, flitsen ondergronds de data van en naar Apeldoorn. Alle Nederlandse overheden én tal van bedrijven hebben hun data opgeslagen in het voormalige Rijks Computer Centrum. Niet verwonderlijk dus dat bedrijfszekerheid en continuïteit in Apeldoorn boven alles gaan. Medewerker Technische Dienst Edo Kuyt van Getronics PinkRoccade heeft een grootscheeps project achter de rug. De totale stroomvoorziening is vervangen, zónder dat de klanten het hebben gemerkt. Hoezo spannend? 4 SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006
Canalis aftakkast voorzien van PM9C meter. et Rijks Computer Centrum, dat dateert van 1970, was zo ongeveer H Koude Oorlog-bestendig. Compleet met eigen energiecentrale, waterinstallatie en opklapbedden. En al is het huidige Getronics PinkRoccade inmiddels onderdeel van een zelfstandige, beursgenoteerde onderneming (Getronics NV), nog steeds zijn continuïteit en bedrijfszekerheid heilig. 24 uur per dag, 7 dagen in de week moeten onze dataservers toegankelijk zijn, stelt Kuyt. Bij veel bedrijven gaan dataverwerking en administratieve processen s nachts en in het weekend door. Vroeger konden we nog wel eens een weekend plat gaan voor onderhoud, maar die tijden zijn voorbij. Dat was één van de redenen dat de stroomvoorziening nodig vervangen moest worden. ENKELVOUDIG STROOMPAD Ruim 23 jaar lang voorzag een warmte/krachtcentrale de organisatie van de nodige energie. Alleen als deze centrale dienst weigerde, werd overgeschakeld op het openbare energienet. Omdat de totale installatie uitgevoerd was als enkelvoudig stroompad, kon er eenvoudigweg geen onderhoud uitgevoerd worden. De spanning móest erop blijven, omdat de computerzaal beslist niet mocht uitvallen. Het gebrek aan onderhoud heeft vervolgens wel drie keer tot een ongeplande outage geleid. Mede daarom hebben we besloten om de volledige stroomvoorziening te vernieuwen. Een ingrijpende operatie. Het stond voor Getronics PinkRoccade als een paal boven water dat de nieuwe installatie volledig dubbel uitgevoerd moest worden. Maar dan ook echt volledig. Twee trafo s, twee no-breaks, twee hoofdverdelers, twee voedingslijnen tot in de systeemkasten, twee koelcentrales, twee leidingsystemen. DUBBEL STROOMPAD Ondertussen moest de beschikbaarheid van de computerzaal gegarandeerd blijven. Dat was echt een enorme uitdaging. De computerzaal is het hart van dit bedrijf, verduidelijkt Kuyt nog eens. Het is een ruimte van 35 x 45 meter, met veel dataservers. Gelukkig was de hoofdverdeler van de computerzaal voorzien van twee hoofdschakelaars, zodat we zonder onderbreking konden overschakelen op een tijdelijke stroomvoorziening. Drie maanden lang stond op het buitenterrein een gehuurde no-break die voor de energie zorgde! De nieuwe installatie is volledig anders opgezet dan de oude installatie. Voortaan levert NUON de energie. Twee roterende no-breaksystemen staan paraat om in geval van stroomuitval de Edo Kuyt en Ronald van den Broecke. benodigde power te leveren voor de computerzaal. De oude warmte kracht centrale is ontmanteld en heeft plaats gemaakt voor twee nieuwe warmte kracht motoren. Deze centrale worden gebruikt voor de verwarming van het gebouw én als noodstroomvoorziening voor het kantoorgedeelte. Een groots en ingrijpend project, dat stap voor stap behóedzaam werd uitgevoerd. Croon Elektrotechniek te Apeldoorn tekende voor de installatie. De firma Croon met projectleider Ronald van den Broecke heeft zich in het ontwerpteam ontpopt als een teamplayer met innovatieve ideeën en een frisse kijk op de zaken, aldus Edo. Lees verder op pagina 6 SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006 5
REFERENTIEPROJECT De engineering van de verdelers is door Croon Electrotechniek samen met Eltechna uit Amersfoort uitgevoerd. In overleg met Edo Kuyt is gezocht naar de beste oplossing voor de problematiek op deze locatie. Rekeninghoudend met de hogere harmonischen in dit soort installaties. De verdelers zijn door Eltechna gebouwd, getest en ter plaatse in bedrijf gesteld. De heer Gerrit Koning van G.D. Koning Technische Adviezen uit Heerhugowaard heeft PinkRoccade de nodige ondersteuning gegeven op gebied van de energievoorzieningen en de combinaties met de no-break systemen en de sturingen en schakelingen die daarin noodzakelijk waren. POWERMANAGEMENT Een complete nieuwe installatie zag het levenslicht. Of beter: twee installaties. De energievoorziening is namelijk dubbel uitgevoerd, met een A en een B-installatie. Beide installaties worden voor maximaal de helft van hun capaciteit benut. Valt A uit, dan neemt B het over. Vol trots wijst Kuyt in de kelder van het gebouw op de kasten van de hoofdverdelers. Niks prisma-wit. Frisblauwe en hardroze kasten! Getronics-blauw voor het A-systeem en PinkRoccade-roze voor het B-systeem. We wilden het dubbel uitgevoerde systeem graag visueel maken. De A- en B-hoofdverdelers leveren hun stroom aan twee (een A en een B) 1600 ampère Canalis spanningrails. Aan deze rails zijn door middel van bemeterde Canalis aftakkasten 24 stuks 160 ampère rails aangesloten. Honderden 160 ampère aftakkasten in diverse klantspecifieke uitvoeringen, die eenvoudig en veilig zonder spanningsonderbreking op het railkokersysteem geklikt kunnen worden, zorgen vervolgens voor de energiedistributie naar de serverkasten op de computervloer. Heel flexibel, eenvoudig uit te breiden en te wijzigen. De hoofdverdelers en aftakkasten zijn voorzien van een Modbus-aansluiting. In combinatie met het PowerLogic systeem van Schneider Electric kunnen we het energieverbruik op elk niveau meten. Ook aan onze klanten gaan we de service aanbieden dat zij online hun energieverbruik kunnen managen. GEGARANDEERDE SELECTIVITEIT Ook dat heeft alles te maken met de bedrijfszekerheid en continuïteit. Worden de A- en B-voedingen voor meer dan de helft van hun capaciteit gebruikt, dan ontstaat er een probleem als één van beide installaties uitvalt en het andere het over moet nemen. Powermanagement geeft inzicht in het energieverbruik en helpt overbelasting te voorkomen. Schneider Electric leverde bijna alle producten, van componenten voor de hoofdverdelers en het Canalis railkokersysteem tot en met de vermogensschakelaars, de kw/uur meters en de software. Kuyt is duidelijk trots op de nieuwe stroomvoorziening. Alles is tot in de puntjes geregeld. Vooral selectiviteit was voor ons enorm belangrijk, zegt Kuyt. Dat was, naast onze ervaringen met de uitstekende service, doorslaggevend bij de keuze voor Schneider Electric. Zij beloven niet alleen selectiviteit, maar kunnen de karakteristieken van de automaten met berekeningen onderbouwen. Zo kan geen enkele andere leverancier dat! Wij zitten niet meer in over kortsluiting. Met de Schneider Electric producten hebben we maximale veiligheid en continuïteit gegarandeerd. A+B rail boven elkaar... 6 SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006
INDUSTRIELE AUTOMATISERING O p de voormalige zeebodem in de Noordoostpolder floreert de akkerbouw. Het is vruchtbare grond - ook voor Tolsma Techniek, de specialist in bewaartechniek. De koel- en ventilatieoplossingen gaan vanuit Emmeloord naar akkerbouwers en verwerkers over heel de wereld. Tot en met China, Rusland, Zuid-Afrika en Zuid-Amerika toe, vertelt van Hooijdonk. Emmeloord wordt wereldwijd gezien als het kenniscentrum op het gebied van aardappels. Wij nemen een vooraanstaande positie in als specialist in bewaartechniek voor aardappels, uien, wortels, bloembollen en kool. ADEMENDE AARDAPPELS De mensen van Tolsma Techniek hebben niet alleen verstand van techniek, maar vooral van het product. Gedreven en met passie vertellen van Hooijdonk en Hoorn over de aardappel. Een aardappel bestaat voor 95% uit water en verder uit o.a. zetmeel. Tijdens het bewaarproces moet de kwaliteit van de aardappel gehandhaafd blijven. Wordt het proces verstoord, dan gaat de aardappel zetmeel Lees verder op pagina 8 SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006 7
INDUSTRIELE AUTOMATISERING omzetten in suiker en kunnen er kiemen ontstaan. Als je een aardappel met een te hoog suikergehalte gaat frituren, wordt de friet zwart. Het luistert heel nauw. Temperatuur, luchtvochtigheid en zuurstof: dat zijn de drie variabelen die het hart van de bewaartechniek vormen. Van Hooijdonk onthult in dat verband nog meer eigenschappen van de aardappel. Een aardappel ademt O2 in en CO2 uit. CO2 is zwaarder dan lucht en gaat dus zakken. Goede ventilatie is nodig om te voorkomen dat de aardappel stikt. Omdat de aardappel ademt, ontstaat er bovendien warmte. Een partij aardappelen warmt zichzelf elke dag met een- á tweetiende graad op. Koeling is daarom heel belangrijk. BEWAARSPECIALISTEN Ook de relatieve luchtvochtigheid is van belang. Een luchtvochtigheid van 95% is optimaal voor het bewaren, maar de kans op ziekten als zilverschurft neemt wel toe in vochtige lucht. Het is voortdurend balanceren tussen uitersten. Tolsma Techniek heeft op dit gebied een enorme expertise opgebouwd. Wij leveren bewaartechniek voor zowel bulkopslag als kistenbewaring. Het bewaarproces wordt aangestuurd door onze procescomputer die de ventilatie en koeling regelt. Om de juiste condities te creëren, wordt binnenlucht met buitenlucht gemengd. Onze verkopers geven op dat gebied deskundige adviezen. Het zijn professionele bewaarspecialisten. Niet verwonderlijk dus dat Tolsma Techniek een marktaandeel heeft van 50 á 60 procent. Een wereldwijde bestseller is bijvoorbeeld de kompakt koeler. Een verdamper, condensor en compressor geïntegreerd in één unit, die stekkerklaar wordt opgeleverd. FANTASTISCHE OPLOSSING Om verdere groei te realiseren, richt Tolsma Techniek zich sinds vorig jaar nadrukkelijker op de besturingstechniek voor sorteerinstallaties. DT Dijkstra uit Emmeloord levert de machines, Tolsma Techniek de intelligentie. Wij brengen ijzer tot leven, vat Hoorn in een krachtige one-liner samen. Daarbij maken we gebruik van de producten van Schneider Electric. Een goed voorbeeld is het project bij CêlaVíta in Wezep. We hebben daar de besturingskast van de sorteerafdeling vervangen en nieuwbouw gerealiseerd. Het ging om 130 bestaande motorgroepen (lees: transportbanden) en 120 nieuwe motorgroepen. De afdeling moest gedurende het project in bedrijf blijven. Dat was een uitdaging op zich. 8 SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006
Het project bij CêlaVíta bood méér uitdagingen. Want hoe krijg je een schakelpaneel met een lengte van 8,20 meter en een hoogte van 2,20 meter door een deur van 0,80 meter breed en 2,11 meter hoog? Inderdaad: niet. We hebben dit probleem bij Schneider Electric neergelegd en zij kwamen met een fantastische oplossing. Ook CêlaVíta was gecharmeerd van deze oplossing, vertelt Hoorn. We hebben het paneel verdeeld in zeven secties, en pasten de Advantys STB remote I/O toe in combinatie met Tesys Model U motorstarters. We hadden daardoor niet de traditionele bos stuurstroomdraden, maar konden de zeven secties met slechts één Profibus-kabel verbinden. Een geweldige oplossing! De afzonderlijke panelen pasten namelijk wél door de deuropening en waren vervolgens in een mum van tijd afgemonteerd. Hoe krijg je een schakelpaneel met een lengte van 8,20 meter en een hoogte van 2,20 meter door een deur van 0,80 meter breed en 2,11 meter hoog? BIJZONDER FLEXIBEL De gekozen oplossing bood nog meer voordelen. Het is een bijzonder flexibele oplossing, klinkt Hoorn enthousiast. Wijzigingen tijdens de realisatie konden we heel snel doorvoeren. Van een DOL motorgroep een R/L motorgroep maken? Een motorgroep bijplaatsen? Een thermisch pakket uitwisselen naar een andere range? Het is zo gebeurd. Die flexibiliteit zal CêlaVíta ook in de toekomst goed van pas komen. Omdat de Tesys Model U motorstarters weinig warmte ontwikkelen, konden ze in een gesloten kast geplaatst worden, zonder ventilatie. Dat is een absoluut pluspunt in de stoffige productieomgeving van CêlaVíta. Zowel Tolsma Techniek als CêlaVíta zijn in hun nopjes met de gerealiseerde oplossing. Schneider Electric heeft met ons meegedacht, zegt Hooijdonk, en dat verwachten wij ook van leveranciers. Wij proberen zelf ook zo goed mogelijk mee te denken met onze klant en met de beste oplossing te komen. Onze klanten waarderen het dat wij niet alleen verstand van techniek hebben, maar ook van het sorteerproces. Wij kennen de aardappel, weten hoe de banden gepositioneerd moeten worden, hoe we de valhoogte kunnen beperken, hoe we aardappels kunnen detecteren, hoe we moeten beveiligen, etc. Het project bij CêlaVíta laat onze meerwaarde duidelijk zien! SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006 9
ENERGIEDISTRIBUTIE Projectleider Yoessef Zkak van Unica over de nieuwbouw van het AZ-stadion: Dit is een prestigeklus Een verreiker kruipt tergend langzaam voort over de hobbelige zandgrond. Nu hebben de gehelmde bouwvakkers het nog voor het zeggen in dit reusachtige, ovalen betonskelet. Straks is dit het exclusieve domein van de profs, als zij gehuld in het Alkmaarse rood-wit op het veld tot topprestaties zullen komen. Hier zal de grond dreunen van het gejuich van de supporters. Dit is een prestigeklus, knikt Youssef Zkak, projectleider van Unica. De mensen van Schneider Electric en STAGO denken er niet anders over. D e Alkmaarse voetbalclub AZ was dringend toe aan een nieuwe thuisbasis. Het huidige stadion is te klein en niet echt meer van deze tijd. Er waren zelfs meerdere clubs die in het oude stadion niet wilden spelen, weet Youssef. Wat in het nieuwe stadion een tribunestoeltje is, is in het oude stadion ongeveer een business seat. De business lounge is er niet veel meer dan een keet met een bar. 16.700 ZITPLAATSEN Daarom gaf Egedi voorheen AZ Vastgoed opdracht voor de bouw van een nieuw stadion met 16.700 zitplaatsen. Unica nam het installatiewerk voor haar rekening, zowel de elektrotechnische en werktuigbouwkundige installatie als de sanitaire en sprinklerinstallatie. Echt een prestigeklus. Iedereen die hier aan meewerkt, kan altijd vol trots zeggen: kijk, dat stadion heb ik helpen bouwen. Op zich is het qua techniek of qua omvang niet zozeer een bijzondere opdracht, vindt Youssef. In feite is het een sportveld met vier kantoren eromheen. DE KNOP OM Toch zijn er de nodige verschillen met het gemiddelde kantoorgebouw. De installateur moet regelmatig improviseren, bijvoorbeeld om onderdelen te 10 SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006
De succesformule: 2x S, uw totaaloplossing! STAGO en Schneider Electric: dat zijn vier handen op één buik. De kracht van de samenwerking is vooral de wederzijdse toegevoegde waarde die de bedrijven bindt. Schneider Electric kan door het productenaanbod van Merlin Gerin en Stago totaaloplossingen bieden in energiedistributie en kabelmanagement. STAGO is toonaangevende producent en leverancier van kabelmanagementoplossingen. De activiteiten passen precies binnen het totaalconcept dat Schneider Electric wil bieden. Het is dus niet helemaal toevallig dat STAGO sinds 1999 deel uitmaakt van Schneider Electric. Bij de bouw van het AZ-stadion (zie artikel) bleek de samenwerking opnieuw een succesformule te zijn. STAGO B.V. is opgericht in 1955 en is producent van kabelmanagementsystemen. STAGO vervaardigt allerlei oplossingen voor de efficiënte distributie van zowel laag- en middenspanningskabels als kabels voor teleen datacommunicatie, zoals kabelgoten, vloergoten, wandgoten, ladderbanen en zuilen. Het bedrijf is gevestigd in Hoorn en heeft 120 werknemers. STAGO is sinds 1999 onderdeel van Schneider Electric. bevestigen aan de schuine tribunedelen of aan de dakconstructie. Bovendien spelen specifieke normen een rol. We moeten niet alleen voldoen aan de NEN-normen, maar ook aan de normen van onder meer de KNVB en de Champions League. Neem bijvoorbeeld de veldverlichting, vertelt Youssef. Die moet sowieso minimaal 800 Lux zijn, maar voor de Champions League 1400 Lux. Het gaat goed met AZ, dus daar moeten we toch rekening mee houden. We hebben het nu zó gemaakt, dat ze eenvoudig kunnen schakelen. Een wedstrijd Vitesse of Barcelona? Dat is een kwestie van de knop om! SPANNINGRAILS EN KABELDISTRIBUTIE Het nieuwe stadion was ook voor Schneider Electric en STAGO een kolfje naar hun hand. Schneider Electric leverde de spanningrails (Canalis railkokersystemen) voor de verbinding van de twee transformatoren met de hoofdverdeelkast. Een ideale oplossing. De ruimte is beperkt en op deze manier hebben we geen dikke bos kabels nodig, aldus de projectleider. STAGO leverde de systemen voor de distributie van kabels (KG 281, WG 3000, TV 184 en LB 4000) en zorgde voor de montage. Van wand- en kabelgoten tot kabelladderbanen en thermisch verzinkte goten voor onder het dak. In totaal brachten de monteurs ruim 3800 meter wand- en kabelgoot aan. Youssef is als projectleider verantwoordelijk voor de werkvoorbereiding en voor de inkoop op het gebied van de elektrotechniek. Planning is een theorie, zeg ik altijd. Je werkt met meerdere partijen en bent van elkaar afhankelijk. Op een gegeven moment moet je harder gaan lopen en meer mensen inschakelen. Ook in dat opzicht is er uitstekend werk geleverd! SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006 11
INDUSTRIELE AUTOMATISERING De voordelen van frequentieregelaars en softstarters in pomp-applicaties 12 SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006
Algemeen wordt erkend dat het gebruik van frequentieregelaars in pomp-applicaties concrete voordelen biedt, zowel in energiebesparing als door mindere slijtage van de installatie. et gebruik van frequentieregelaars in plaats van mechanische kleppen voor het regelen van zowel debiet als druk reduceert de H belasting. Dit niet alleen mechanisch en hydraulisch, maar ook voor de elektrische besturing. Het gebruik van een op zichzelfstaande pompbesturing in installaties levert een hogere beschikbaarheid, door redundantie, flexibiliteit en een lagere investering. Uit verbruikscijfers van de industrie blijkt dat 72% van het energieverbruik voor rekening van elektromotoren komt. Daarvan wordt 63% gebruikt voor circulatie en het pompen van vloeistoffen. In een conventioneel besturingscircuit met een pompmotor die direct op de voeding geschakeld wordt, kan de aanloopstroom oplopen tot 7 keer de nominale stroom van de motor. Deze hoge startstromen beperken de levensduur van de motor en hebben het nadeel dat alleen met de nominale spanning gewerkt kan worden. Om de belasting van het direct on line starten op het elektrische net te beperken, kan gebruik gemaakt worden van een softstarter of frequentieregelaar. ELIMINEER WATERSLAG MET SOFTSTARTERS Elektronische softstarters kunnen aanloopstromen beperken en bieden een geleidelijke aanloop van hydraulische systemen. De grote voordelen van softstarters zit hier in de stopcyclus van de pomp. De soft-stop reduceert waterslag in de leidingen en voorkomt daarmee voortijdige mechanische slijtage van de leiding en de afdichtingen. Debietregeling wordt in dit soort systemen gerealiseerd met mechanische kleppen in de leidingen. ENERGIEBESPARING Met de toepassing van een frequentieregelaar in een pomp-applicatie kan de installatie gebruikt worden om nauwkeurig de gevraagde hoeveelheid vloeistof te leveren, met behulp van flow- of drukdetectie. Een mechanische klep is dan niet langer noodzakelijk. Er zijn vele voordelen te noemen, waaronder de mogelijkheid om de pomp met een oversnelheid te sturen, waardoor meer dan gebruikelijk geleverd wordt. Het kan ook energie besparen door de flow te controleren, het biedt de beveiliging van de motor en reduceert de waterslag. En goed voorbeeld van energiebesparing is een pomp die van full speed teruggebracht wordt tot 80% van de maximale snelheid. Het energieverbruik kan hierbij met 50% beperkt worden. TELEMECANIQUE FREQUENTIEREGELAARS EN SOFTSTARTERS Schneider Electric heeft in haar Telemecanique aanbod een volledige reeks frequentieregelaars en softstarters. De Telemecanique regelaars zijn beschikbaar van 0,18 tot 630 kw, in éénfase, drie-fase, 240 Volt en 415 Volt. Schneider Electric biedt de telefonische ondersteuning en service. CALCULATIE-SOFTWARE VOOR ENERGIEBESPARING Schneider Electric biedt de gratis Eco8 Software voor de calculatie van de paybacktime aan de hand van de investeringskosten van de frequentieregelaars en softstarters. Door menugestuurd een aantal vragen te beantwoorden, waaronder werkingscycli, kwh prijs en de kostprijs van de regelaar kan de software de payback tijd van de investering nauwkeurig bepalen. Meer informatie? Kruis Artikel 1 aan op de antwoordkaart. SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006 13
ENERGIEDISTRIBUTIE Nieuw: LexCom Office 500 voor Koperbekabeling is een beproefde economische oplossing voor snelle en betrouwbare communicatie. Er is een continue wens aanwezig voor meer bandbreedte en hogere bit rates. Keer op keer lijkt er geen eind te komen aan de levensduur van koperbekabeling als medium. Om in de toekomst te kunnen blijven voldoen aan hoge bit rates wordt het LexCom Office programma, naast glasvezelbekabeling eerder dit jaar, opnieuw uitgebreid. L EXCOM 500 De LexCom 500 producten voldoen aan alle eisen zoals gesteld in de ANSI/TIA-568-b.2-10 draft 3.0 en de ISO/IEC PDTR 24750 (25N1104) inclusief alien NEXT en FEXT. Hiermee ondersteunen de LexCom 500 producten 10Gbase T applicaties zoals omschreven in de Draft IEEE 802.3an over een channel link van 100 meter. DE LEXCOM 500 CONNECTOR De LexCom 500 connector is een afgeschermde connector voor 10 Gigabit communicatie. Deze nieuwe Compact Form Factor connector biedt een ongekende montagevriendelijkheid en uitstekende prestaties in het hoge frequentiebereik. De compacte maatvoering reduceert de mechanische belasting van de kabel en biedt optimale linkprestaties. De connector is te herkennen aan de donkerblauwe scharnierende sluitkap en past in dezelfde patchpanelen en schakelmateriaal als de LexCom 125 en LexCom 250 connectoren. afgeschermd voor 10 Gigabit applicaties Compact Form Factor. Afmonteren zonder speciaal gereedschap Compacte maatvoering, snelle en eenvoudige montage Duidelijke kleurcodering 1 connector voor patchpaneel en schakelmateriaal Afschermklep voor perfecte afscherming 14 SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006
10 Gigabit over Twisted Pair kabel DE LEXCOM 500 DATAKABEL De LexCom 500 datakabel voor 10 GBaseT applicaties combineert excellente transmissie eigenschappen met een zeer eenvoudige verwerking. Deze F/UTP kabel is voorzien van de gepatenteerde DCBS technologie voor optimale overspraakprestaties en minder verzwakking in het hoge frequentiebereik (Dissymetrical Cross Blocking System). Het speciale vulelement in de kabel zorgt voor een grotere scheiding tussen die aderparen die elkaar het meest verstoren en beschermd de aders beter tegen mechanische belasting. Aluminiumfolie voor elimineren ANEXT De algehele folie heeft een zodanige constructie, dat afscherming is gegarandeerd over 360 tijdens het scherp buigen van de kabel. DE LEXCOM 500 PATCHKABELS De LexCom 500 patchkabel is een afgeschermde patchkabel voor 10 Gigabit applicaties. In lengtes van 0,5 tot 10 meter. De patchkabels zijn voorzien van aangespoten tules voor betere prestaties en een optimale trekontlasting. Worden de patchkabels gebruikt in combinatie met het LexCom 500 systeem dan resulteert dit in een 10GBaseT channel link. Door het toepassen van handige kleurclips, in plaats van verschillende kleuren patchkabels, heeft men altijd de juiste patchkabel. Met de kleurclips wordt de installatie eenvoudig op kleur gecodeerd. Rode en groene kleurclips worden standaard meegeleverd en diverse andere kleuren zijn verkrijgbaar. Het LexCom 500 programma is beschikbaar vanaf juni 2006. Meer informatie? Kruis Artikel 2 aan op de antwoordkaart. Dissymetrical Cross Blocking System voor sterke reductie van overspraak SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006 15
ENERGIEDISTRIBUTIE EN 50160 en IEC 61000 Voldoet u aan de Norm? De toezichthouder van de energiemarkt, Directie Toezicht Energie (DTe), heeft in de netcode eisen gesteld aan de kwaliteit van energie. Deze eisen zijn vastgelegd in onder andere de normen EN 50160 en IEC 61000. et bewaken van energiekwaliteit is tevens van belang voor de continuïteit H van uw bedrijfsproces met als doel verstoringen in uw elektrische installatie of erger, oververhitting en uitval, te voorkomen. VOLDOET UW ENERGIELEVERANCIER AAN DE NORM? Met betrekking tot de Power Quality eisen die zijn vastgelegd in de normen EN 50160 en IEC 61000 ligt bij u ten aanzien van uw eigen net, maar ook bij uw leverancier een verantwoordelijkheid. EN 50160 EN IEC 61000 De eisen aan de kwaliteit van energie zijn vastgesteld in de normen NEN 50160 en IEC 61000. In deze normen is vastgelegd waaraan voldaan moet worden ten aanzien van een aantal grootheden: spanning frequentie flikkeringen (variatie in netspanningniveau) harmonische vervuiling symmetrie van de 3 fasen spanningen. ENERGIEMANAGEMENT MET POWERLOGIC De PowerLogic Circuit Monitor CM4000 serie bestaat uit krachtige instrumenten voor een zeer uitgebreide bewaking van de kwaliteit van uw energienet. Verstoringen kunnen zichtbaar gemaakt en gelogd worden en alarmen kunnen worden ingesteld op zelf te definiëren kritische waarden. Het controleren van de kwaliteit van de door uw leverancier geleverde energie aan de hand van de normen kan in geval van verstoringen uitsluitsel geven over verantwoordelijkheden en de daarbij behorende financiële consequenties. 16 SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006
DE POWERLOGIC CM4000 SERIE De geavanceerde CM4000 reeks van Merlin Gerin is in staat zeer uitgebreide kwaliteitmetingen te verrichten en voldoet aan de eisen gesteld in de EN 50160 en de IEC 61000. Op deze wijze bent u in staat uw net nauwkeurig te controleren. ENKELE KENMERKEN nauwkeurigheid 0,2 % energie nauwkeurigheid 0,04% stroom en spanning detecteren van spannings transienten (5 MHz) golfvorm registratie op basis van verstoringen datum/tijd registratie van afwijkingen op de normen alarmeringen. De CM4000 serie is modulair van opbouw en eenvoudig uit te breiden. Zonder de meter te vervangen kan de functionaliteit worden uitgebreid zodat het steeds volledig aansluit bij uw persoonlijke wensen op het gebied van energie- en energiekwaliteitmetingen. POWERLOGIC De CM4000 serie maakt deel uit van de PowerLogic reeks, een geavanceerd energie bewakings- en beheerssysteem. Het bestaat uit een uitgebreide reeks meetcomponenten in combinatie met krachtige software. Als gebruiker bent u staat op uiterst efficiënte wijze real-time gegevens over verbruiken, vermogens en de kwaliteit van uw elektrische installatie te bewaken. Het doel is uw bedrijfsprocessen zo (kosten-)efficiënt mogelijk te laten verlopen. De nieuwste System Manager Software (SMS) is gebaseerd op webtechnologie en is te benaderen met behulp van een Internet browser. Het systeem is zeer eenvoudig uit te breiden en kan uitstekend meegroeien met uw organisatie. Meer informatie? Kruis Artikel 3 aan op de antwoordkaart. SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006 17
INDUSTRIELE AUTOMATISERING Nieuwe generatie snelheidsregelaars van Telemecanique Schneider Electric introduceert een nieuwe generatie snelheidsregelaars voor wisselstroommotoren. In eerste instantie werden de snelheidsregelaars voor constant koppel -toepassingen vernieuwd. De nieuwe ATV71 volgt hiermee de ATV58 op die beschikbaar blijft tot eind 2006. u is het de beurt aan de Altivar 61 die de ATV38 voor variabel koppel - N toepassingen zal vervangen. Hij is bestemd voor de industrie en de tertiaire sector, waar centrifugaalpompen, ventilatoren en draaiende compressoren schering en inslag zijn. GOEDE KEUZE De Altivar 71 en de Altivar 61 beschikken over vergelijkbare krachtige besturingsfuncties en vinden toepassing in een brede waaier van industriële aandrijvingen. Zo kan bijvoorbeeld een variabel koppel -toepassing door een constant koppel snelheidsregelaar aangedreven worden. Toch kan blijken dat deze voor een pomp- of ventilatortoepassing - waarvoor een eerder eenvoudige sturing volstaat - de duurste oplossing is. Bovendien zijn specifieke applicatiekaarten zoals de multipompkaart slechts beschikbaar in de variabel koppel -reeks snelheidsvariatoren. Vandaar het belang van een goede keuze. ALTIVAR 61 De Altivar 61 beschikt over alle vernieuwingen en verbeteringen van de Altivar 71 en is verkrijgbaar met vermogens van 0,75 kw tot 630 kw bij 380 tot 480 V driefasig en tot 90 kw bij 200 tot 240 V driefasig. Hij is bijzonder geschikt voor installatie in industriële gebouwen waar hij de operationele kosten kan reduceren door optimalisatie van het energiegebruik bij gelijkblijvend comfort voor de gebruiker. Dankzij de snelheidssturing van een ventilator bijvoorbeeld, kan het luchtdebiet continu geregeld worden. Dit soort regeling levert een energiebesparing op van 50% vergeleken met de mechanische luchtregeling aan de hand van regelkleppen in de afzuigkanalen. Talrijke opties zijn beschikbaar zodat deze snelheidsregelaars gemakkelijk aangepast en geïntegreerd kunnen worden in elektrische installaties, complexe besturingen en gebouwenbeheerssystemen. De nieuwe snelheidsregelaars voldoen aan alle voorschriften in verband met EMC en harmonischen door integratie van netfilter en smoorspoel. Vanaf hun ontwerp voldoen ze aan de ecologische voorschriften volgens de Europese RoHS normen en houden ze rekening met de WEEE-richtlijn (Waste Electrical and Electronic Equipment). 88% van de materialen kan vandaag gerecycled worden. GEBRUIKSVRIENDELIJK Standaard zijn de Altivar 61 en Altivar 71 voorzien van een afneembaar grafische display voor een vereenvoudigde dialoog. Het geeft de operator extra mogelijkheden zoals het lezen van meldingen, inzicht in grafische voorstellingen, gebruik van navigatie- en functietoetsen, toevlucht tot helpfuncties, etc. De dialoog kan in het Nederlands, Frans, Engels, Duits, Spaans en Italiaans gevoerd worden. De gebruiker kan op ieder ogenblik de grafische display (parameters, visualisatie, menubalk ) naar behoefte wijzigen. Met het Simply Start -menu kunnen de applicaties in enkele stappen in dienst genomen, geoptimaliseerd en beveiligd worden. De Altivar 61 integreert een hele reeks onderhouds-, bewakings- en diagnosefuncties, beschikt over standaard geïntegreerde CANopen- en Modbuscommunicatie en kan uitgebreid worden naar andere in de industrie verspreide communicatiebussen. Via de Bluetooth-verbinding kan de gebruiker op afstand met de snelheidsregelaar draadloos communiceren. De programmeersoftware PowerSuite draait op PC. De architectuur, de hiërarchie van parameters en de toegangsfuncties garanderen een vereenvoudigde en snelle programmatie, zelfs voor complexe functies. De Altivar 61 laat zich via optiekaarten gemakkelijk integreren in gebouwenbeheerssystemen (HVAC) en beschikt over een multipomp-optiekaart voor het gelijktijdig aandrijven van 4 pompen door één enkele regelaar. Een veiligheidsfunctie Power Removal verhindert het ongewenst aanlopen van de motor en garandeert de veiligheid van de personen die aan de machine werken. (EN 954-1 categorie 3 en IEC/EN 61508 SIL2). Meer informatie? Kruis Artikel 4 aan op de antwoordkaart. 18 SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006
ENERGIEDISTRIBUTIE Vernieuwde reeks van vacuümvermogensschakelaars Evolis van Merlin Gerin Bij het ontwikkelen van de vacuümvermogensschakelaars van Merlin Gerin wordt de allernieuwste vacuümtechnologie door Schneider Electric toegepast. De vacuümcontacten voor de Evolis en Evoset vermogensschakelaars worden door onze eigen fabriek geproduceerd, zodat er een hoog niveau van meting en kwaliteitscontrole wordt gewaarborgd. e Evolis reeks is de nieuwste ontwikkeling in de Schneider Electric middenspannings-vermogenschakelaarreeks, maar kan D beschouwd worden als de grotere broer van de Masterpact laagspanningsvermogensschakelaars. Het uiterlijk en een groot deel van de bediening en schakelmechaniek is afgeleid van de succesvolle Masterpact-reeks. De Evoset-reeks is ontwikkeld zodat deze toegepast kan worden in onze SM6 middenspanningsinstallaties waar ook de huidige SF vermogensschakelaars (SF6 uitvoering) kunnen worden toegepast. Met Evolis en Evoset kunnen wij naast ons huidige SF6 vermogensschakelaar reeks ook vacuümvermogensschakelaar-oplossingen aanbieden. Evolis vacuümvermogensschakelaars zijn beschikbaar in de reeks 7,2 tot 24 kv. Binnen deze reeks zijn de volgende toepassingen leverbaar: vaste of uitrijdbare uitvoering 7,2-24 kv ( frontal type - Evolis) vaste uitvoering 24 kv ( lateral type - Evoset) Evolis is leverbaar in onze MCset, SM6 en H2000 installaties, waardoor er gekozen kan worden uit SF6 of vacuüm vast of uitrijdbare oplossingen voor uw installaties. Voor retrofit of paneelbouwmogelijkheden is Evolis ook leverbaar als los component in vaste of uitrijdbare uitvoering met de bijbehorende chassis, aansluitstukken en accessoires. De schakelaars worden geproduceerd met het AMF (Axial Magnetic Field) stroomonderbrekingstechniek. Door de AMF techniek wordt de afschakelstroom verspreid over het gehele contactoppervlak, ook bij hoge afschakelstromen. Hierdoor is de lichtboogspanning laag en is het contacterosie zeer klein, wat resulteert in een lange levensduur (30 jaar / 10000 schakelingen). VACUÜM VERMOGENSSCHAKELAAR SPECIFICATIES: Evolis 7,2-12- 17,5 kv: - Vast of uitrijdbare uitvoering - Nominale stroomwaarde 630 tot 2500 A - Kortsluitstroom 25 tot 40 ka Evolis 24 kv: - Vast of uitrijdbare uitvoering - Nominale stroomwaarde 630 tot 2500 A - Kortsluitstroom 16 tot 13,5 ka Evoset 24 kv: - Vast uitvoering - Nominale stroomwaarde 630 tot 1250 A - Kortsluitstroom 12,5 tot 24 ka Meer informatie? Kruis Artikel 5 aan op de antwoordkaart. SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006 19
MILIEU Het pro-actieve milieubeleid van Schneider Electric Op 1 juli 2006 wordt de EU-richtlijn RoHS van kracht. Deze richtlijn verbiedt de verkoop in Europa van elektrische en elektronische laagspanningsapparatuur die lood, kwik, cadmium, hexavalent chroom of broomhoudende vlamvertragers bevatten. Het aanpassingsproces verhoogt de ontwikkelingskosten, die echter binnen aanvaardbare grenzen moeten worden gehouden. Schneider Electric heeft de verplichting op haar genomen om de RoHS-norm door te voeren in al haar producten, overal ter wereld, en biedt daarmee producten aan die respect tonen voor het milieu én voor de volksgezondheid. chneider Electric is consequent in zijn aanpak rond duurzame ontwikkeling S van producten en diensten. Halverwege 2006 zullen de nieuw op de markt gebrachte producten geen lood meer bevatten. Met een speciaal ontwikkelingsprogramma voor het minimaliseren van schadelijke stoffen wil Schneider Electric duidelijk haar commitment waarmaken om producten en diensten te ontwikkelen die aan de eisen van de nieuwe EUrichtlijn RoHS voldoen. Een nieuwe uitdaging voor de toekomst voor Schneider Electric. ROHS, EEN NIEUWE UITDAGING Op 1 juli 2006 wordt de Europese richtlijn Restriction of Hazardous Substances of RoHS van kracht. Zij verbiedt de verkoop van elektrische en elektronische laagspanningscomponenten (<1000 Vac) die lood, kwik, cadmium en hexavalent chroom bevatten, alsmede chemische stoffen zoals PBB (polybrominated biphenyls) en PBDE (polybrominated diphenyls ether) die veelal als weekmakers gebruikt worden in de industrie. Met deze richtlijn bevestigt de Europese Unie haar eis om de industrie te verplichten meer respect te hebben voor het milieu. De richtlijn richt zich hier zowel op stroomopwaartse als stroomafwaartse processen, zoals duidelijk blijkt uit de WEEE-richtlijn die gelijktijdig gelanceerd werd 20 SCHNEIDER INTERFACE APRIL 2006