Acute Hartdood in de Klinische Pathologie 7 en 8 november 2013 Academisch Medisch Centrum Amsterdam Afdeling Pathologie www.cardiovasculaire-pathologie.nl
Inleiding Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste plaag in onze westerse samenleving. Weliswaar gedomineerd door de atherosclerose gerelateerde ziekten, is er een grote variatie in de pathologie die ten grondslag ligt aan zeer hoge mortaliteitscijfers. De pathologie van het hart is goed beschreven in de leerboeken, maar regelmatig zijn er nieuwe ontwikkelingen, veelal samenhangend met nieuwe inzichten in de klinische cardiologie. Een mooi voorbeeld hiervan is de problematiek van de acute hartdood: het onderwerp van deze cursus. Acute hartdood, het plotselinge en onverwachte (en op natuurlijke wijze) overlijden van een van tevoren gezond persoon is feitelijk altijd een zeer dramatische gebeurtenis. Vaak, en vaker dan enige andere ziekte, manifesteren hartziekten zich met als eerste symptoom het plotselinge overlijden van de patiënt. Het diagnostisch onderzoek van de patholoog kan hier van groot belang zijn, bijvoorbeeld voor familie onderzoek als er premature atherosclerose of een erfelijke cardiomyopathie wordt gevonden. Hieruit volgt direct de doelstelling van deze cursus: up to date inzicht verkrijgen in de pathologie van acute hartdood en de klinische implicaties ervan, het kunnen verrichten van een adequate obductie bij de slachtoffers van acute hartdood en het op de hoogte zijn van de gevolgen van de bevindingen bij deze obductie. Sprekers met expertise in de kliniek en pathologie van de acute hartdood zullen in lezingen, demonstraties van harten, en aan de hand van casuïstiek dit inzichtelijk maken. Daarnaast is er ook de mogelijkheid om eigen casuïstiek plenair aan de orde te (laten) brengen. De cursuskosten bedragen 450,00 voor specialisten en 350,00 voor arts-assistenten-inopleiding, inclusief koffie, thee, lunch en diner. Het aantal deelnemers is beperkt. NVVP accreditatie is aangevraagd. Deelname Opgave voor de cursus geschiedt via de website: www.cardiovasculaire-pathologie.nl Registratie vindt plaats in volgorde van ontvangst van inschrijving met betaling (ABN/AMRObank, rekeningnummer 54.69.37.136 (IBAN: 14ABNA0546937136), t.n.v. Stichting Kennisbevordering Pathologie AMC te Amsterdam, onder vermelding van Acute hartdood. NB: Deelnemers die een eigen casus willen bespreken: s.v.p. voor 7 oktober contact opnemen met cursus organisatie (Allard van der Wal) Organisatie en inlichtingen Allard van der Wal (AMC), Aryan Vink (UMCU), Mat Daemen (AMC) Agnes Brunsveld, secretariaat afdeling Pathologie AMC, Telefoon: 020-566 5635 e-mail: a.c.brunsveld@amc.uva.nl
Donderdag 7 november 2013 09.30-10.00 Koffie en Registratie / Inschrijving 1. INLEIDING 10.00-10.10 Welkom en inleiding cursus 10.10-10.45 Acute Hartdood in NL een overzicht en de uitkomsten van het Nederlandse CAREFUL project (Cristian van der Werf) 2. CARDIOMYOPATHIE 10.45-11.30 Pathology of Inherited Cardiomyopathies: ARVC,HCM (Cristina Basso) 11.30-11.45 Koffie / thee 11.45-12.15 Ion kanaal mutaties acute hartdood sine materia (Arthur Wilde) 3. MYOCARDITIS 12.15-12.45 Myocarditis en inflammatoire cardiomyopathie pathologie Robert Jan van Suylen 12.45-13.15 Myocarditis diagnostisch protocol Maastricht (Stephane Heymans) 13.15-14.15 Lunch 14.15-14.45 Casuïstiek (moderator Allard van der Wal) 4. CORONAIRE PATHOLOGIE 14.45-15.15 Premature atherosclerose (Sara Pinto) 15.15-15.45 Coronaire hartdood atherosclerose (Mat Daemen) 15.45-16.00 Koffie / thee 16.00-16.30 Coronaire hartdood niet atherosclerotische oorzaken (tbd) 16.30-17.00 Acute ischemische pathologie mechanismen (Allard van der Wal) 17.00-18.00 Casuïstiek (moderator Robert Jan van Suylen) 19.00 Receptie en Diner in Restaurant De Waag
Vrijdag 8 november 2013 5. CARDIOVASCULAIRE OBDUCTIE I 08.30-09.15 Methodologie protocol acute hartdood AECVP (Aryan Vink, Allard van der Wal) 09.15-10.15 Dissectie van het hart specifieke aandachtspunten (Live video demonstratie) (Allard van der Wal, Aryan Vink,) 10.15-10.30 Koffie / thee 6. CARDIOVASCULAIRE OBDUCTIE II 10.30-11.00 Speciale technieken - Postmortem coronaire angiografie NBT kleuringen Hartplak (Aryan Vink, RobertJan van Suylen) 11.00-11.45 Perinatal autopsy and Sudden Cardiac Death (Michael Ashworth) 11.45-12.15 NODO in UMCU en AMC na 1 jaar: focus op acute hartdood (Peter Nikkels, Hans Bras) 12.15-13.15 Lunch 7. ACUTE HARTDOOD SPECIAL CASES 13.15-13.45 Sudden Death in Athletes (Cristina Basso) 13.45-14.45 Raakvlak Forensische pathologie: natuurlijke versus niet natuurlijke dood en hoe belangrijk is de toxicologie? (Vidija Soerdjbalie, Rogier van der Hulst) 14.45-15.00 Koffie / thee 15.00-15.45 Acute hartdood: zeldzame oorzaken die je niet mag vergeten (Aryan Vink) 15.45-16.00 Afsluiting (Mat Daemen, Allard van der Wal)
Sprekers Dr. Michael Ashworth, kinderpatholoog (Great Ormond Street Hospital, London) Prof. dr. Cristina Basso, patholoog & cardioloog (University of Padova, Padova) Dr. Hans Bras, patholoog (AMC, Amsterdam) Prof. dr. Mat J.A.P. Daemen, patholoog (AMC, Amsterdam) Prof. dr. Stephane Heymans, cardioloog (MUMC, Maastricht) Dr. Rogier van der Hulst, toxicoloog (NFI, Den Haag) Dr. Peter Nikkels, kinderpatholoog (UMCU, Utrecht) Dr. Sara Joan Pinto, internist / epidemioloog (AMC, Amsterdam) Dr. Vidija Soerdjbalie, forensisch patholoog (NFI Den Haag / Symbiant Alkmaar) Dr. Robert Jan van Suylen, patholoog (Jeroen Bosch Ziekenhuis, Den Bosch) Dr. Aryan Vink, patholoog (UMCU, Utrecht) Prof. dr. Allard C. van der Wal, patholoog (AMC, Amsterdam) Dr. Cristian van der Werf, AIOS Cardiologie (AMC, Amsterdam) Prof. dr. Arthur A.M. Wilde, cardioloog (AMC, Amsterdam)