QUICKSCANENERGIEBESPARING DitdocumentwordtuaangebodendoordegemeenteWormerland,ProduboenhetDuurzaam Bouwloket. Contactpersoon:RuudKos Ruud@produbo.nl 0641862826
INHOUDSOPGAVE 1.Intro...3 2.uitgangspunten...3 3.Algemenegegevenswoning...4 3.1.Verwachteenergielastenopbasisvanhuidigverbruik...4 4.Bouwkundigestaatvandewoning...5 5.Infraroodopnamevandewoning...7 6.Besparingspotentieel...10 6.1.Besparingspotentieelindeschilvandewoning...10 6.1.1.Besparingspotentieelbijdegevel...10 6.1.2.Besparingspotentieelbijdevloer...12 6.1.3.Besparingspotentieelbijhetdak...14 6.2.Besparingspotentieelopinstallatietechnischgebied...14 6.2.1.PVLsysteem...14 6.2.2.Zonneboiler...15 6.2.4.LEDVERLICHTING...16 7.overigemaatregelen...17 7.1.CENTRALEVERWARMINGwaterzijdiginregelen...17 7.2.Radiatorfolie+Leidingisolatie...17 7.3Dichtenvannadenenkieren...17 7.3.Reducerensluipverbruik...18 8.Conclusie/samengevat...18 Disclaimer Dezekeuringiseenvisueleinspectie(nondestructief)eneenmomentopname.Denondestructievewijzevan dezeopnameheeftzijnbeperkingen.voorgebrekendienietwaarneembaarwarenophetmomentvanhet bezoekkanprodubonietaansprakelijkwordengesteld.hetdoelevenalsdeaardenwijzevandevisuele inspectiebrengtmetzichmeedatspecialistischeonderzoekennietwordenuitgevoerd,ergeenmetingen wordenverricht,ergeenberekeningenwordenuitgevoerdenergeenonderdelenwordenverwijderd, opgegravenetc.omachterliggendeconstructiestekunnenbeoordelen.dezerapportageiseen energiebesparingsadviesengeenenergielabelofbouwkundigekeuring. 2
1.INTRO BestebewonervandegemeenteWormerland, InopdrachtvandegemeenteWormerlandheeftProduboinsamenwerkingmethetDuurzaamBouwloketeen aantalveelvoorkomendewoningtypenindegemeentewormerlanddoorgelichtopdemogelijkhedenvoor energiebesparing.ditrapportgeefteenweergavevaneenwoningdielijktopuweigenwoning.de maatregelendieinditrapportbeschrevenzullenvooreendeelwelenvooreendeelnietopuwwoningvan toepassingzijn.hetkanzijndatuwelofjuistgeenuitbouw,dakopbouwofdakkapelheeft.ofdatubepaalde maatregelenalgenomenhebt. Wijhopendatumetditrapporteenbeterinzichtkrijgtindebesparingskansendieerinuwwoningliggen. Mochtuinteressehebbenoméénofmeerderemaatregelentenemendanzouuzichkunnenaansluitenbij éénvandeinkoopcollectiefvanwormerlandverduurzaamt.neemhiervoorcontactopmetprodubo: info@produbo.nlof0226423411 Metvriendelijkegroet, RuudKos 2.UITGANGSPUNTEN Aandehandvanhetinterviewhebikeengoedbeeldgekregenvanuwpersoonlijkewensenenuw gebruikservaringmetdewoning.bijhetvormenvanditadvieshebikrekeninggehoudenmetdevolgende zaken: Uverbruikt4300kWhstroomperjaaren1153m3gas.Hetelektraverbruikisvooreen tweepersoonshuishoudenaandehogekant.ditwordtmedeveroorzaaktdoordeelektrischeboilerin dekeukenendeoudevrieskistindeschuur.dezevrieskistisnaarschattingverantwoordelijkvoor500 kwh/120europerjaar.doordezetevervangendooreenenergiezuinigevrieskistkuntu70tot80 europerjaarbesparen. Ustooktuwwoningoverdagop18graden. savondsstaatdeverwarmingop20gradenen snachts staatdethermostaatop15graden. smorgensisdetemperatuurindewoonkamergedaaldnaar16 graden. Uwwoningisindriestappenuitgebouwd:Eenkeukengedeeltemetkelderopdebeganegrond, daarnauitbreidingvandewoonkameroverdevollebreedtewaarbijdekeukennaardevoorkantis verplaatst.in2005iseendakopbouwgeplaatst. Uwiltuwelektriciteitengasverbruikverminderen; Ugeeftaandatulastheeftvankoudeuitdevloerenvochtdoorwaterindekruipruimte.Uheeft geenlastvantocht. Uverwachtdekomendejarenzekerinuwwoningteblijvenwonen; Deafgelopenjarenzijndevolgendeingrepenverrichtaandewoning: LUheefteennieuwecvketellatenplaatsen(HR),2jaaroud; LUheeftdevoordeurvoorzienvaneentochtstrip. Ubentbereidteinvestereninduurzaamheidsmaatregelen. Ubentnietgeïnteresseerdineenduurzaamheidsleningommaatregelentefinancieren. 3
3.ALGEMENEGEGEVENSWONING Woningtype : Rijwoning Bouwjaar : 1963 Gezinssamenstelling : 2Volwassenenen1kindopkomst Uwgemiddeldjaarlijksenergieverbruikinm3gas : 1.153m3perjaar UwgemiddeldjaarlijksenergieverbruikinkWh : 4.300kWhperjaar Gemiddeldemaandelijkseenergielasten(incl.BTW): Circa 134,L 3.1.VERWACHTEENERGIELASTENOPBASISVANHUIDIGVERBRUIK Jaar Elektra+gas Gemiddeldpermaand Perjaar Totalekostenoverlooptijd 1 2015 130,00 1.560,00 1.560,00 2 2016 133,90 1.606,80 3.166,80 3 2017 137,92 1.655,00 4.821,80 4 2018 142,05 1.704,65 6.526,46 5 2019 146,32 1.755,79 8.282,25 6 2020 150,71 1.808,47 10.090,72 7 2021 155,23 1.862,72 11.953,44 8 2022 159,88 1.918,60 13.872,04 9 2023 164,68 1.976,16 15.848,21 10 2024 169,62 2.035,45 17.883,65 11 2025 174,71 2.096,51 19.980,16 12 2026 179,95 2.159,40 22.139,57 13 2027 185,35 2.224,19 24.363,75 14 2028 190,91 2.290,91 26.654,67 15 2029 196,64 2.359,64 29.014,31 Inbovenstaandetabeliseenprognoseweergevenvandejaarlijkseenergiekostenvoorelektraengasvooruw woningoverdekomende15jaar.dezeprognoseisgebaseerdopuwhuidigenergieverbruik. Indetabelisuitgegaanvaneenprijsstijgingvan3%perjaar. Uitgaandevanbovengenoemdeuitgangspuntenzaluindeperiode2015L2029intotaalcirca 29.014,Waan energiekostenhebbenbetaald. Eendoelstellingom35%energietebespareninuwwoningiszeerrealistisch. Ditzoubetekenendatunu35%van 29.014,Lzoukunneninvestereninenergiebesparendemaatregelendie binnen15jaarzijnterugverdiend.uwtheoretischeinvesteringsbudgetkomtdanneeropcirca 10.155,L. Veelvandegenoemdeduurzaamheidsmaatregeleninditrapportzijntussende6à12jaarterugverdiend. Iederem3gasofkWhdieudaarnabespaartisdusalwinstvooruwportemonnee. 4
5 4.BOUWKUNDIGESTAATVANDEWONING Omeengoedeindruktekrijgenvandebouwtechnischeeninstallatietechnischemogelijkhedeniseenvisuele inspectiegehoudenvandewoning.gedurendedezevisueleinspectieisvanverschillendeonderdelende bouwtechnischestaatgeïnventariseerd. Onderdeel' Opmerking' Algemeen' Fundering' Technischestaatinorde.Geenverzakkingen en/ofscheurvormingindefunderingenhet opgaandewerk. Vloer/kruipruimte' Debeganegrondvloerisvanhoutenisniet geïsoleerd.dehoogtevandekruipruimteiscirca 70cm.Dekruipruimteisopeenaantalplekken nat.vaakstaathierookeenlaagwater.erliggen veelkabelsenleidingenenerligtveelpuininde kruipruimte. Begane'grond' Beton/metselwerk4gevels' Devoorgevelisorigineel:Opdebeganegrondis hetmetselwerkvanredelijkekwaliteit. Achterbijdeuitbouwishetmetselwerkvan goedekwaliteit.dezegeveliseengeisoleerde spouw.opde1everdiepingheeftdeachtergevel houtenrabatdelenenisnietgeïsoleerd. Kozijnen,4ramen4en4deuren' Aandevoorenachterzijdevandewoning bevindenzichhoutenkozijenmetdubbele beglazing.hetschilderwerkverkeertingoede staat.aandeonderzijdesluitendeopenslaande deurennaardeachtertuinnietgoedopelkaar. Ventilatie/vocht/tocht' Erzittenroostersbovendekozijnen.Erisgeenmechanischeafzuiging.Erzijn geentochtproblemen. Diversen' Onderdelateruitgebouwdevoormaligekeukenziteenkelder.Dezekelderis ongeveer2x2m.enblijftdroogondanksdatdezeonderhetgrondwaterpeil komt. Diversen' Indetuiniseenschuuraanwezigwaareenoudevrieskiststaat. Diversen4 Ophetdakvandeuitbouwiseendakterrasgemaakt.
Dak4/4overstekken4/4boeidelen' Kozijnen,4ramen4en4deuren' Schilderwerk4buiten' Toilet/badkamer' Diversen' Verdieping' Dedakopbouwisin2005nieuwgeplaatst. Schilderwerkvanboeidelenverkereningoede staat.erissprakevaneenbitumendakmet eenlichtehellingrichtinghetzuiden.eris geensprakevanlekkages. Dehoutenkozijnenopdeverdiepingzijn voorzienvandubbelglas.hetschilderwerk verkeertingoedestaat.dedeurnaarhet dakterrassluitnietgoedaf. Dekunststofkozijnenopdetweede verdiepingsluitengoedenzijnvoorzienvan dubbelebeglazing. Hetschilderwerkbuitenverkeertingoedeconditie Geenbijzonderheden Opdeeersteverdiepingaandevoorzijde bevindtzichdewasencvruimte.hieriseen openluchtafvoernaarbuitenomwarmtevan dedrogerendecvkwijttekunnen. 6
5.INFRAROODOPNAMEVANDEWONING Eenzeergoedemanierombijeenwoningtezienwaarwarmteverliezenenkoudebruggenzittenisaandehand vanthermografischefoto s(infraroodfoto s).thermografischefoto slatendoormiddelvankleurenopfoto s zienwelketempratuurdeplekkeninenrondomdewoninghebben.hieronderiseenoverzichttezienvaneen aantalinfraroodfoto svanuwwoning.naastelkefotostaateentemperatuurstaatdieaangeeftwelkekleur welke temperatuur heeft. Gedurende het nemen van de foto s was de buitentemperatuur circa 12 graden Celsius.Debinnentemperatuurbedroegcirca19gradenCelsius. Opdebovensteinfraroodfotozietuhetwarmtebeeldvandevoorgevel.Tezienisdatdeoriginelegevelvande beganegrondendeeersteverdiepingmeerwarmtedoorlaatdandenieuweregevelvandedakopbouw.verder isteziendatterplaatsevanderadiatorindewoonkamer/keukenveelwarmtedoordegevelstraalt.het toepassenvanradiatorfoliedirecttegendeachterzijdevanderadiatorishiereengoedemaatregelom warmtestralingnaardebuitenmuurteminimaliseren. 7
Bovenstaandefoto szijnvandeachtergevelopdeeersteverdiepinggenomenvanafhetdakterras.netalsbij devoorgevelopdeeersteentweedeverdiepingisteziendatdeongeïsoleerdegevelveelwarmtedoorlaat. Omdezegeveltekunnennaisolerenmoethethoutwerkerafgehaaldwordenenmoetdewandvanbuitenaf metisolatieopnieuwopgebouwdworden.ditzouookaandevoorzijdeeenmaatregelkunnenzijn.aande voorkantzou,bijveranderingvanhetaanzichtendemaatvoeringeenvergunningnodigzijn. Bovenstaandeinfraroodfototoonthetplafondvandeuitbouwaandeachterzijde.Tezienisdatterplaatsevan deoudedakdoorvoerenkoudeplekkenontstaan.verderisteziendathethoutprofielvanhetdakveelkoude doorlaat.hetplafondismet12gradenrelatiefkoud.wanneerdebitumineuzedakbedekkinghieraan vervangingtoeis,ishetaantebevelenomextraisolatieophetdakaantebrengen. Opbovenstaandefotoisteziendatdeaansluitingvanhetkunststofkozijnnietmooiaansluit.Detemperatuur indezehoekis10graden. 8
Opdetweedeverdiepinggrenstéénzijgevelnietaandeburen.Opbovenstaandefotoisteziendat temperatuurvandezebuitenmuur(ophetnoorden)eentemperatuurvan18,5gradenaangeeft.dezewandis redelijktotgoedgeïsoleerd.welisteziendathethoutframeeenlichtebrugvankoudemaakt.gezienhet temperatuurverschilvandeinfraroodfotoisdathiervrijnormaal. Bovenstaandefotoisgenomenindekelder.Hieristeziendatdevloernietgeïsoleerdis.Daarbijisteziendat decvleidingendieonderdevloerlopennietgeïsoleerdzijn.veelvandewarmtevandezeleidingenverdwijnt daarmeeindekelderenindekruipruimte.hetisolerenvandezeleidingeniseengoedkopeeneffectieve maatregelwelkeeenvoudigzelfisuittevoeren.eendeelvandecvleidingenindekruipruimteisoverigenswel geïsoleerd. 9
6.BESPARINGSPOTENTIEEL Aandehandvanhetinterviewendevisueleinspectiekanereengoedbeeldwordengemaaktvanwelke ingrepenvooruwwoninghetmeestinteressantkunnenzijn.tijdensdevisueleinspectiezijneenaantalpunten naarvorengekomenwaarmogelijkbesparingspotentieelzit.ditbetreftdevolgendeonderdelen: Besparingspotentieelindeschilvandewoning(besparenvanenergie): o Besparingspotentieelbijdegevel; o Besparingspotentieelbijdevloer; o Besparingspotentieelbijhetdak. Besparingspotentieelopinstallatietechnischgebied(opwekkenenergie): o BesparingspotentieelZONpv&ZONthermisch; Overigemaatregelen o Ventilatie; o CVwaterzijdiginregelen; o Leidingisolatie; o Radiatorfolie; o Reducerensluipverbruik. Bovengenoemdeonderdelenwordenindevolgendeparagrafentoegelicht. 6.1.BESPARINGSPOTENTIEELINDESCHILVANDEWONING 6.1.1.BESPARINGSPOTENTIEELBIJDEGEVEL Algemenegegevensvandegevel Opbouwvandegevel: Totenmetdeopbouwis80%vandegevelnietgeïsoleerdhoutregelwerk. Spouwaanwezig: 7m2aandevoorzijde. Dieptevandespouw? Circa4cm Isolatiemateriaalaanwezig? Bijhetmetselwerkvandeachtergevel/beganegrondisisolatieaanwezig. Bijdevoorgeveliscirca7m2nietgeïsoleerdespouwopdebeganegrond. Devoorgevelbestaattotenmetdeeersteverdiepinggrotendeelsuitnietgeïsoleerdtimmerwerk.Ookaan deachtergevelzitditopdeeersteverdiepingterplaatsevanhetdakterras.opdeinfraroodfotoistezien datveelwarmtedoordezegeveldelenverlorengaat.omdezegevelteisolerenmoethethoutwerkeraf gehaaldwordenenmoetdewandvanbuitenafmetisolatieopnieuwopgebouwdworden.aande voorkantzou,bijveranderingvanhetaanzichtendemaatvoeringeenvergunningnodigzijn.quakosten moeturekenenop100tot200europerm2.inuwgevalkomtditneerop3.000tot5.000eurovoorhet houtwerkvandevoorgeveltotdeeersteverdiepingendeachtergevelopdeeersteverdieping.deze maatregelmoetzichterugverdienenuitdecombinatievanenergiebesparingennoodzakelijkonderhoud. Wanneerdegeveldelenwegensonderhoudaanvervangingtoezijnisonsadviesomdeisolatiemeete nemen. 10
HetoppervlakteaannietgeïsoleerdmetselwerkiszeerbeperktendaarmeerelatiefkostbaarvoornaL isolatie.deachtergevelterplaatsevandenieuwbouwisalgeïsoleerd.hetbetreftalleenhetmetselwerk aandevoorgevelbeneden. Quamaterialenkuntukiezenuiteenaantalverschillendematerialenmetverschillendeisolatiewaarden. DemeesttoegepastematerialenzijnPUR,EPSparelsenmineralewol.Indepraktijkwordenmetde verschillendematerialennagenoegdezelfdebesparingenbehaald.wijadviserenuechteromteisoleren metepsparels.ditvormtnetalspureenmassieveplaatindegeveldienietwordtaangetastdoorde weersinvloedenenwatindetoekomstnietzalinzakken.hetmateriaalisnietduurzaammaarwelminder schadelijkdanpur,vandaardevoorkeur.dekostenhiervanliggenopcirca 20,L/m2bijgrotere oppervlakte.mochtuovergaantotisolerendanadviserenwijgedurendedeuitvoeringenhetuitharden vanhetmateriaalnietindewoningteverblijvenendewoninggoedteventileren.ditinverbandmetde dampendievrijkomenvandelijmtijdensditproces.opdevolgendepaginahebbenwijeenglobaalbeeld vandeverschillendematerialenvoorugeschetst.belangrijkaandachtspuntistevensnogdatwanneeru uwgevelwiltisolerenuditmetmeerdereburendienttedoen.hetaantalvierkantemetersisdusdanig laagdathetvooreenisolatiebedrijfnietrendabelisommetdevrachtwagenen2manpersoneelaante komen.wanneerugezamenlijkmetnogeenaantalburen/wijkbewonersuwgevellaatisolerendankan hetweluitvoorhetisolatiebedrijf. 1. PUR: PURisdeafkortingvoorpolyurethaan,eensynthetisch isolatiemateriaal.datwilzeggendatheteenverfproductismet kunstharsenalsbasisgrondstof.hetismogelijkompurals vloeibarestofindespouwmuurtespuiten.ophetmomentdat devloeistofindespouwterechtisgekomenzalhetlangzaam uithardenenuitzettenzodatallenadenenkierengoedwordenafgedicht.purisolatieheefteenhoge isolatiewaardeenisgoedbestandtegenvocht.daarnaastishetredelijkbrandwerendenzorgthet vooreenredelijkegeluidisolatie.nahetisolerenmetpurkanereenraregeurhangenindewoning. Belangrijkisdatudedagenernadewoninggoedventileertzodatdegeureruitkantrekken. 11
2. EPS isolatieparels: Ditzijnkleinepiepschuimparels.Samenmeteenspecialelijm wordendeepslisolatieparelsvermengddespouwmuurin gespoten.alshetisolatiemateriaalisuitgehardvormtzicheen massievepiepschuimplaatindespouwdienietkaninzakken. Daarnaastdichthetisolatiemateriaalgoedallenadenenkieren af.deisolatiewaardevanepslparelsishoogendaarmeezorgthetervoordatdewarmtegoed binnenblijft.naastdegoedeisolatiewaardezijndeparelsooklichtvangewicht,goedbestandtegen vochtenredelijkbrandwerend.bijdezevormvanisolerenishetmateriaalnietgeheelduurzaam.eps (piepschuim)isdaarnaastgoedrecyclebaar. Biofoam: Dezeisolatieparelisdeeerstecomposteerbaregeëxpandeerde polystyreenmetdekenmerkeneneigenschappendieukunt vergelijkenmetdievanepsparels.biofoamparelszijngemaaktuit plantaardigrestmateriaalenzijnvolledigbiologischafbreekbaar (Cradletocradle). Ophetgebiedvanduurzameisolatieproductenstaatditproductbekendalséénvandemeest duurzaamste.bijhetproducerenvanbiofoamparelsistevensmaareenzeergeringehoeveelheid fossieleenergienodig.voordelenvandebiofoamparelsishetfeitdatzegoedbestandzijntegen vocht,temperatuurwisselingen,schimmelvorming,vraatdoorongedierteeninzakken.nadeelis echterweldathetietsduurderisdandenormaleepsparelsendatdeisolatiewaardeookminderis. EconomischgezienisdeEPSpareldusvoordeliger. 3. Mineralewol: Mineralewoliseenanderebenamingvan2soorten isolatiemateriaal,glaslensteenwol,gesponnenuitglasofuit steen.dewolwordtnetalsbijepslparelsindespouwgeblazen enheefteenhogeisolatiewaarde.deinblaaswollijktopwit katoen.naastdehogeisolatiewaardezijnsteenlenglaswol vlokkenookgoedbestandtegengeluid,vochtenbrand.glaswolisoleertbeterdansteenwol. Steenwolheeftechtereenietsbeteregeluidsisolerendewerkingvanwegedehogeremassaperm3. Vroegerhadmenveelkritiekopisolatiemetmineralewolomdaternaverloopvantijdveelklachten warenoveringezaktisolatiemateriaal.tegenwoordigisditnietmeerhetgevalomdatdematerialen dusdanigzijndoorontwikkelddatzegeheelwaterafstotendzijn.kiestuhetzekerevoorhetonzekere danradenwijutochaanomeenisolatiemateriaaltekiezendieeenmassieveplaatvormtinuw spouw. 6.1.2.BESPARINGSPOTENTIEELBIJDEVLOER Debeganegrondvloervandewoningisvanhoutennietgeïsoleerd.Debodemisietsverzaktenuheeft regelmatigwaterindekruipruimte.erzijntweemanierenvanisolatiemogelijk:bodemisolatieenvloerisolatie. Bijbodemisolatiewordttoegepastomvochtuitdebodemaftesluiten.Hoewelisolatiebedrijvenanders bewerenheeftbodemisolatienietdezelfdeisolerendewerkingalsvloerisolatie.deluchtindekruipruimte wordtdrogerwaardoordeluchtinuwhuisookdrogerwordt.drogeluchtheeftminderenergienodigomopte warmen.eventuelemuffeluchtuitdekruipruimteverdwijnt. 12
Bodemisolatie Doorbodemisolatietoetepassenwordtdeluchtindekruipruimtedrogerwatdelevensduurvanleidingenen uwhoutenvloertengoedekomt.omdaterinuwgevalveelleidingenindekruipruimtelopenadviserenwijom polystyreenchipstoetepassenalsbodemisolatie.metdepolystyreenchipsblijftdekruipruimtetoegankelijk vooruofuwinstallateur.methetwisselendewaterpeilinuwkruipruimteblijvendepolystyreenchipsdrijven enbehoudendaarmeedeafsluitendewerking. Vooreengoedeventilatieindekruipruimtekanhetnodigzijnom ventilatieroostersaantebrengen.hetisolatiebedrijfkanditvooruverzorgen. Hetgaatomhetborenvaneenkokerdooruwfunderingsbalkdieuitkomtin dekruipruimte.opdiemanierkandemuffeluchtenhetvochtonderuw woningdoornatuurlijkeventilatieenluchtcirculatiewordenafgevoerd. Vloerisolatie Metdeisolatievandebodemzultueenietscomfortabelerbinnenklimaatervaren.Deluchtindekruipruimte isdrogermaarwordtnogsteedsdirectmetbuitenluchtgeventileerd.vooreengoedethermischeisolatie adviserenwijomookdehoutenvloerteisoleren.inuwgevaladviserenwijomdeonderkantvandehouten vloerteisolerenmetpur. Doordatdirecttegenhetvloeroppervlakenhetopgaandewerkwordtgeïsoleerdheeftdezemaniervan isolerenhethoogsterendementinuwsituatie.doortekiezenvoordezeisolatiemaatregelblijfttevensde kruipruimteenhetleidingwerkgoedtoegankelijk.wanneerugaatisolerenmetpuradviserenwijuomtijdens deuitvoeringenhetuithardingsproces24uurnietindewoningteverblijvenendewoninggoedteventileren. Dedampendietijdenshetuithardenvrijkomenzijnnamelijknietgoedvoordegezondheid.Ophetmoment dathetisolatiemateriaalisuitgehardisernietsmeeraandehand.ookinditgevaliseenaandachtspuntdater ookventilatievoorzieningenaangebrachtdienentewordennaardekruipruimte. Algemenegegevensvandevloer Kruipruimteaanwezig? Ja Hoogtekruipruimte : +/L70cm Typevloer : Ongeïsoleerdehoutenvloer Mogelijkemaatregel : IsolerenonderkantvloermetPUR 1 Aantalvierkantemeter : +/L48m2 Indicatiekosten : +/L 2.000,LvoorisolerenonderkantbeganegrondvloermetPUR +/L 1.200,Lvoorisochipsbodemisolatie Subsidiemogelijk : Nee Voordelenvanmaatregel: LPURheefteengoedeisolatiewaardeendichtnadenenkierengoedaf; LDekruipruimteenalhetleidingwerkblijvengoedtoegankelijk; LWarmteverliesnaardekruipruimteneemtafenhetcomfortindewoning neemttoedoordatwarmtelangerkanwordenvastgehouden; LDebodemchipsbewegenmeemeteenstijgendwaterpeilenbehouden hunvochtwerendewerking. LHetdrogereklimaatindekruipruimteverlengtdelevensduurvandevloer endeleidingen. 1 Wanneerueerstuwgevellaatisolerenisdeterugverdientijdlangervoorvloerisolatiedoordatuwwoningdanalbeterisgeïsoleerden hetbesparingspotentieelopisolatiegebieddaardoorkleinerwordtdevolgordevanisolatieaangevel,dakenvloerisdusbepalendvoor deuiteindelijketerugverdientijdvaneenmaatregel.medevanuitonderhoudsoverwegingenradenwijinuwsituatieaantestartenmet 13
6.1.3.BESPARINGSPOTENTIEELBIJHETDAK Uwdakisterplaatsevandeopbouw(bouwjaar2005)goedgeïsoleerd.Aandachtspuntishetdakterplaatse vandeuitbouwaandeachterzijdevanuwwoning.opdeinfraroodfoto sisteziendatoudedakdoorvoeren koudeplekkenlatenzien. OokisteziendatdedakLwandaansluitingkoudeplekkenlaatzien.Gezienhetbeperkteoppervlakendaarmee hetbeperktewarmteverliesishetbesparingspotentieelvanisolatievanditdakdeelzeerbeperkt. 6.2.BESPARINGSPOTENTIEELOPINSTALLATIETECHNISCHGEBIED Naastmaatregelenindeschilvandewoningzijnerookdiversemaatregelenmogelijkopinstallatietechnisch gebied.opbasisvandevisueleinspectieiszijndevolgendeinstallatietechnischemaatregelengoed toepasbaar: PVLsysteem(zonnepanelen); Zonneboiler(zonnecollectoren). 6.2.1.PVLSYSTEEM OpbasisvandehuidigesitueringvandewoningzijnPV zonnepaneleneengoedeoptieophetdakvandewoning. Uheeftlichthellendbitumendakgerichtophetzuiden. Welheeftulastvaneenslagschaduwvanzeker1,5van huisvandeburen.hierdoorwordthetgeschikte oppervlakvoorzonnepaneleneenstukminder.wij verwachtendathierzo n6panelenopeengoedemanier geplaatstkunnenworden. aantal panelen PVLsysteem Omvanginstallatie (inwattpiek) Zuid(=90%) kosten indicatie 6panelen 1500WP 2.850,00 9panelen 2250WP 4.275,00 16panelen 4000WP 6.250,00 EenPV systeemzetzonlichtominelektrischeenergie.uwenergieverbruikvoorelektriciteitwashet voorgaandejaar4.300kwh.afhankelijkvanuwpersoonlijkewenseneninvesteringsbudgetkuntuzelfde afwegingmakenwatvoorudemeestgunstigeomvangvandeinstallatieis.inuwsituatiebentubeperktin hetaantalpanelendatukwijtkunt.met6panelenzouucirca1.350kwh(oftewelcirca 310,L)perjaar opwekken.ditismeerdan30%vanuwjaarlijksenergieverbruikvoorelektriciteit.alsuhetwattpiekvermogen vanhetaantalpanelenvermenigvuldigtmeteenfactor0,90berekentuglobaaldejaarlijkseopbrengstvande installatieinkwh.alsparticulierontvangtueenvergoedingvancirca 0,23 2 vooriedereopgewektekwh.in hetbovenstaandeoverzichtzietueenkeuzelijstvoordeomvangvanuwsysteem.degemiddelde 14
15 terugverdientijd 2 vaneenzonnepaneelligtrondde9jaarvooreenparticulierewoningeigenaar.detechnische levensduurvandepanelenis15tot20jaar.hetrendementopdeinvesteringkomtdaarmeeuitop11%.alsu ditvergelijktmetbijvoorbeeldgeldopeenspaarrekeningkunnenweconcluderendatzonnepaneleneen rendabeleinvesteringzijn.daarnaastishetnatuurlijkprachtigalsuzelfuweigenduurzameenergiekunt opwekkenenminderafhankelijkkuntzijnvandegroteenergiemaatschappijen.deprijsdiewordtweergeven alskostenindicatieinhetoverzichtisdeturnlkeyprijsinclusiefbtwenmontage.doorgezamenlijkeinkoop meteengrotegroepparticulierenkandezeprijsveelalnogietsomlaag. 6.2.2.ZONNEBOILER DehuidigeCV keteliseennefitclassiclinehrketel.dezecvlketel heefteenhoogrendementvan107%enisdaarnaastgeschiktomeen zonnecollectoropaantesluiten.eenzonneboilerzetdewarmtevande zonominwarmwater.eenzonneboilerinstallatiebestaatglobaalgezien uitéénofmeerderezonnecollectoren,eenbuffervateneen circulatiepomp.hetsysteemwordtaangeslotenopuwcvlketel.ophet momentdaterwarmtapwaternodigisbinnenuwwoning,zaleersthet warmewateruithetbuffervatvandezonneboilerwordengebruikt voordatdecvlketelaanhoeftteslaan.ophetmomentdathetbuffervat vandezonneboilerleegis,zaldecvlketelaanslaanwanneerereen warmtevraagisbinnendewoning. Indezomerkuntugemakkelijktemperaturenvan70gradenCelsius bufferen.indewinterisdituiteraardeenstuklager,maarookhierkan bijvollezoninstralingeentemperatuurvanbijvoorbeeld20à30graden wordenopgewekt.dithangtafvanhettypesysteemdatutoepastmaar ookvanhetsoortcollectoren.erzijnnamelijkvlakkeplaatcollectorenenvacuümbuiscollectoren.de vacuümbuiscollectorenkunnendoorhetvacuümeenhogeretemperatuuropwekkendandevlakkeplaat collectoren,maarzijninaanschafookweerietsduurder.inuwwoonsituatieengezinssamenstellingzoueen vlakkeplaatcollectorvoldoendezijn.dezezougeplaatstkunnenwordenophetdakvanuwwoning.ditgaat weltenkostevanderuimtevooreventuelepvpanelen.qualeidingwerkkanerdaneendoorvoergemaakt wordennaardetweedeverdiepingendaarvandaandoornaardecvruimteopdeeersteverdieping.een systeemmeteenzokortmogelijkleidingverloopheeftdevoorkeuromopbrengstverliezendoor warmtetransportindeleidingenteminimaliseren. Inhetinterviewisnaarvorengekomendatumetnamedebesparingopuwelektriciteitengasinteressant vindt.kijkendnaaruwgezinssamenstellingenhetbeperktewarmtapwaterverbruikzoueenzonneboiler installatievooruwhuishoudenfinancieelnietinteressantzijn.hetisweleeninteressanteenduurzame oplossingomopuwgasrekeningtebesparen. 2 Deterugverdientijdverschiltpersituatie.Ditisonderandereafhankelijkvandeoriëntatie,hellingshoek, omvormer,rendementvanhetpaneel,beschaduwingvanhetpaneeletcetera. 2 Opditmomentkuntudeteruggeleverdeelektriciteitsalderenmetuwafgenomenelektriciteitvanhetnet. Daarmeekrijgtudezelfdeprijsvoorgeleverdeenergieaanhetnetalsubetaaldvoorafgenomenenergie.Eris sprakevandatdezesalderingsregelingoptermijnwordtafgeschaft.dankuntualleennogdestroomprijs zonderbelastingenterugkrijgenvooraanhetnetgeleverdeenergie.
Mogelijkemaatregel : Zonneboiler Indicatiekosten : +/L 2.200,00(voorraadvatvan120literen2,5m2collectoroppervlak) Indicatieterugverdientijd: +/L12jaar Subsidiemogelijk : Neen Opmerking : Terugverdientijdisafhankelijkvanhetwarmwaterverbruik.Bijeen huishoudendatveelwarmwaterverbruiktheeftueenhogerebesparing enisdeinvesteringooksnellerterugverdiend.uverbruiktnietveelwarm water.daarbijwordtwaterindekeukenmeteenelektrischeboiler verwarmtennietvanuitdecv. 6.2.4.LEDVERLICHTING LEDverlichtingiseengoedemanieromopelektriciteittebesparen.VaakwordtgedachtdatLEDverlichting koudkillichtgeeft.tegenwoordigiserledverlichtingopdemarktdatmooiwarmennatuurlijklichtgeeft.led verlichtingbespaart90%elektriciteittenopzichtevangloeilampenen80%tenopzichtevanhalogeenspots. Omeeninschattingtemakenwaterbespaartkanwordenwanneerhalogeenverlichtingwordtvervangendoor LEDverlichtingschetsenwijhierondereenvoorbeeldvankostenenterugverdientijdbijeenlampvan40Watt en1branduurperdag. Uitgaandevan1branduurperdagzoueenhalogeenlampmeteenvermogenvan40Watthetvolgendeaan energieverbruiken:1x365=365uurperjaarx40watt=14.600wattuur=14,6kwh14,6kwhx 0,20cent= 2,92verbruikskostenperjaar. Uitgaande1branduurperdagzoudeLEDlampmeteenvermogenvan5Watthetvolgendeaanenergie verbruiken:1x365=365uurperjaarx5watt=1.825wattuur=1,825kwh1,825kwhx 0,20cent= 0,37 verbruikskostenperjaar. EennieuweLEDlampisverkrijgbaarvanafcirca 6,50perlamp(5Watt)eneennieuwehalogeenlampis verkrijgbaarvanafcirca 3,50perlamp(40Watt). AandehandvanbovenstaandeberekeningkangeconcludeerdwordendatdeLEDverlichtingbijbovenstaand scenarionaietslangerdan1jaaristerugverdient.naasthetvervangenopkortetermijnkuntuookoverwegen omdehalogeenverlichtingaanheteindevandelevensduurtevervangendoorledverlichting.indepraktijkis overhetalgemeenteziendatledverlichtingzichbinnen1tot4jaarterugverdient.deterugverdientijdis afhankelijkvanhetvermogenvandehuidigeverlichting,hetaantalbrandurenperdagendekostenvoor vervanging.bijhetkiezenvanledverlichtingzouudezelfdelichtsterkteenkleurkunnenaanhouden.leter ookgoedopofdeledverlichtingdimbaaris 16
7.OVERIGEMAATREGELEN 7.1.CENTRALEVERWARMINGWATERZIJDIGINREGELEN VeelvandeverwarmingsinstallatiesinNederlandzijnnietgoedingeregeld.Doordeinstallatiewaterzijdiginte regelenkandeverwarmingsinstallatieefficiënterverwarmen.waterzijdiginregeleniseeneenmalige handelingwaarmeemendemaximaledoorstroomopeningenvanderadiatorkranenopelkaarafstelt.dejuiste instellingisafhankelijkvandeafstandvanderadiatortotdeketel.hoeverder,hoeminderdrukerzalzijn,en hoegroterdeopeningzalmoetenzijn.diemaximaledoorstroomopeningregeltmendoorhetbinnenwerkvan eenradiatorkraanintestellen(hetkanookdooreenvoetventielteverdraaien).gebruikerskunnendekraan daarnanogsteedsopenendichtdraaien,maarnooitverderopendandevoorafingesteldemaximale doorstroomopeningen.letwelopdaturegelmatigblijftontluchten.luchtblokkeertdedoorstroming. WaterzijdiginregelenisdebelangrijkstemaatregelineencvLoptimaliseringstraject,omdathetdevoorwaarde scheptomeenhoofdregelingscherpengoedaftestellen. DekostenvoorCVoptimalisatiezijncirca 300,L IneenpilottestzijninNijmegen10woningen ingeregeld.degemiddeldebesparingopdestookkostenwas 10%(metuitschietersvan30%).Vooruwwoningisdezeinvesteringzekerhetoverwegenwaard. 7.2.RADIATORFOLIE+LEIDINGISOLATIE Eengoedemanieromdestralingswarmtevanderadiatorendekamerinte leidenisdoordeachterzijdevanderadiatortebeplakkenmetradiatorfolie. Hierdoorwordtdewarmtediederadiatoraandeachterkantuitstraaltnaarde wand,gereflecteerdnaardewoonofslaapkamer.kostenvoorradiatorfolievoor uwwoningbedragenmaximaal 50euro.DitzoueendoeLhetLzelfkluskunnen zijn. Opdeinfraroodfotoisderadiatorindekeukenvanbuitenafheldertezien.Radiatorfolieopdemuurishier zekeraantebevelen. Vooruwleidingwerkliggenerooknogkansenomenergietebesparenen warmteverliezenteminimaliseren.indekruipruimtezijnnietallecv leidingengeïsoleerd.hierdoorverdwijntveelwarmteindekruipruimte. CVLleidingenverliezenveelwarmtewanneerdezenietgeïsoleerdzijn. Doorleidingisolatieinonverwarmderuimten(zoalskruipruimte,haletc.) toetepassenvoorkomtmenonnodigwarmteverliesindeleidingen.u kuntuwleidingenisolerenmetspecialeisolatiekokersvoorleidingwerk maarookmetbijvoorbeeldisolerendebandagelfolie(stralingsprincipe).voormaximaal 50,Lzouualle leidingenbinnenuwwoningkunnenisoleren. 7.3DICHTENVANNADENENKIEREN Slechtsluitendedraaiendedelenvankozijnenzijneenbronvankoudelucht.Vaakwordtonderschatwatde invloedisvandezetochtophetenergieverbruik.hetaanbrengenvantochtstripsenhetnalopenvanhethang ensluitwerkkanuveeltochtendaarmeeenergiebesparen.daarbijbrengthetdirecteencomfortverbetering. Voormaximaal 50,Laantochtstripskuntudesluitingsproblemenverhelpen. 17
7.3.REDUCERENSLUIPVERBRUIK Inhetpersoonlijkeinterviewkwamnaarvorendatunietdirectinzichtheeftinhetenergieverbruikvanuw huishoudelijkeapparaten.erzijnapparatenbeschikbaardiehettotalesluipverbruikbinnenuwwoningkunnen meten.metditapparaatkuntuuwsluipverbruikindewoningopsporenenrealltimehetenergieverbruikin Wattbekijken.Hetsluipverbruikishetverbruikwaterin standlby standverbruikt. HetDuurzaamBouwloketkanuzo nwattcheréénweekinbruikleengeven.ophetmomentdatunaarbed gaatenalleapparaten uit heeftgezetkuntuhetsluipverbruikopdewattcheraflezen.vuistregelisdat iederewattsluipverbruikcirca 2,Lopjaarbasisis.Hetisdusdemoeiteenzoektochtwaardomuw sluipverbruiktereduceren. Belangrijkesluipverbruikerinuwwoningisdevriezerindeschuur.Dezeoudevrieskistkostperjaar70tot80 euromeeraanenergiedaneennieuwe.eennieuwekosttussende300en400euro.indezeafwegingkuntu ookmeenemenofudevrieskistwelechtnodighebt.geenvrieskistispasechtzuinig. 8.CONCLUSIE/SAMENGEVAT Opbasisvandequickscanadviserenwijomoponderstaandevolgordedemaatregelenindekomendejarenuit telatenvoeren.hiervoorkuntueenmeerjarenplanopstellen.hetbetreftdevolgendemaatregelen: 1. Radiatorfolie+leidingisolatiemiddelsbandagefolie(stralingsprincipe) 100,L 2. Aanbrengentochtstripsenafstellenhangensluitwerk 50,L 3. VloerisolatiemetgespotenPUR 2.000,L 4. BodemisolatiemetIsochips 1.200,L 5. Waterzijdiginregelenverwarmingsinstallatie 300,L 6. Aanschafzonnepanelen(6*250)=(1500WPsysteem) 4.275,L 7. Betimmeringvoorgevelt/m1everdieping+achtergevel1 e verdieping 250,L 8. Spouwmuurisolatie 1.200,L 9. Zonneboilersysteem 2.200,L 10. Dakisolatieplatdakuitbouw 2.800,L Hettotaalvandebovengenoemdemaatregelenkomtneerop 14.375,L.Ervanuitgaandedatudekomende 15jarenmetbovengenoemdeingrepenjaarlijkseenbesparingvan35%opuwenergielastenrealiseert,valtte concluderendatdatbedragnietbinnenhettheoretischeinvesteringsbudgetvaltvan 10.155,L(zoals genoemdinhoofdstuk3.1).wanneerudebovengenoemdemaatregelenuitvoertzultucirca30%(1350kwh) vanuwhuidigeelektriciteitsverbruikzelfopwekken.daarnaastzultucirca30%(=360m3gas)opuwhuidige gasverbruikbesparen.ditkomtneeropeenfinanciëlebesparingvancirca30%(= 540,L)opuwjaarlijkse energielasten. Opmerkingen: Wijadviserenomtestartenmetdekleinemaatregelenzoalsradiatorfolieaanbrengen,entochtstrips aanbrengenbijramenenkozijnen. DevloerisolatiemetgespotenPURheefthetgrootstethermischeeffect.Daarmeeishetvochtuitde kruipruimte,endaarmeeuwhuis,nognietweg.hetaanbrengenvandebodemisolatiemetisochips wordtdaaromalsnogaanbevolen. 18
Naasthetnemenvanbouwtechnischeeninstallatietechnischemaatregelenisdegerealiseerdebesparing uiteindelijkafhankelijkvanuwgedrag.uitonderzoekisgeblekendatdooralleengedragsveranderingal15%op deenergielastenbespaardkanworden.mochtuinteressehebbenomeensmetdewattcherte experimenterendankunnenwijudezeéénweekinbruikleengeven. NetzoalsmenineenToyotaPrius1LopL9kanrijden,kanmenineenduurzame/energiezuinigewoningnog steedseenhoogenergieverbruikhebben.gedragenbewustomgaanmetenergieisdusdesuccesfactorvan uwuiteindelijkeenergiebesparingperjaar. Mochtunogvragenhebbenoverdegeadviseerdemaatregelendankuntualtijdvrijblijvendcontactmetons opnemen.besluituovertegaantothetuitvoerenvanmaatregelendankanhetduurzaambouwloketu ondersteunenbijhetaanvragenvansubsidie,offertesenonderhandelingenmetbedrijven. Alsugeïnteresseerdbentomvooréénofmeerderemaatregelendeeltenemenineenbewonerscollectiefvan WormerlandVerduurzaamtkuntucontactopnemenmetProdubo. info@produbo.nl 0226423411 19