Gynaecologie Vruchtbaarheidsonderzoek Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep
Uw huisarts heeft u doorverwezen naar de gynaecoloog omdat u een kinderwens hebt. In deze folder krijgt u informatie over wat u kunt verwachten bij het vruchtbaarheidsonderzoek, wat de verschillende onderzoeken inhouden en wie u zult tegenkomen. Wat gebeurt er bij uw eerste bezoek aan de polikliniek Wij raden u aan om samen met uw partner dit eerste bezoek af te leggen. U hebt eerst een afspraak met de fertiliteitsverpleegkundige en aansluitend met uw gynaecoloog. De fertiliteitsverpleegkundige zal een aantal vragen stellen aan de hand van een vragenlijst, om zo een indruk te krijgen of er een oorzaak kan zijn voor het uitblijven van een zwangerschap. U krijgt uitleg over de eerste onderzoeken. Verder is er gelegenheid om vragen te stellen. De gynaecoloog zal een gynaecologisch onderzoek doen om een indruk te krijgen van uw baarmoeder en eierstokken. Dit houdt in: inwendig onderzoek, vaginale echo en een speculum onderzoek. In de meeste gevallen zal er gestart worden met een zogenaamd Oriënterend fertiliteitsonderzoek. Orienterend fertiliteitsonderzoek (OFO) Een ander woord voor vruchtbaarheid is fertiliteit. De eerste onderzoeken die worden gedaan noemen wij daarom oriënterend fertiliteitsonderzoek. We onderzoeken of er problemen zijn met de eicelrijping, met het sperma of met de doorgankelijkheid van de eileiders. Soms is dit onderzoek of een deel daarvan al bij de huisarts gedaan. Onderdelen hiervan kunnen herhaald worden om een beter beeld te krijgen. Wat houdt het OFO houdt precies in: Cyclusanalyse Door middel van een inwendige echoscopie worden de baarmoeder en eierstokken in beeld gebracht om zo te kunnen beoordelen of er in de eerste cyclushelft een eiblaasje of zogenaamde follikel aanwezig is. Deze follikel hoort uit te rijpen tot een sprongrijpe follikel en daarna vindt de eisprong plaats. De inwendige echoscopie ter opsporing van deze eicelrijping moet soms enkele keren in deze cyclus worden herhaald. In de tweede helft van de cyclus zullen we met een bloedonderzoek controleren of u een ovulatie (eisprong) hebt gehad. Dit doen we door te onderzoeken hoeveel van het hormoon progesteron in uw lichaam aanwezig is.
Sperma onderzoek Van het sperma van uw partner onderzoeken we of er voldoende zaadcellen aanwezig zijn, of ze goed bewegen en hoe ze eruit zien. Voor het onderzoek moet u een afspraak maken bij de receptie van het Klinisch Chemisch Laboratorium (route 65). Hier krijgt u een informatiefolder, aanvraagformulier, kunststof potje en een afspraak. Baarmoederfoto Dit onderzoek wordt gedaan op de afdeling Radiologie. Met het doorspuiten van contrastvloeistof door uw baarmoederholte en eileiders wordt onderzocht of er afwijkingen zijn en of uw eileiders doorgankelijk zijn. Hiervoor wordt een kleine katheter in de baarmoederholte gebracht. Diagnostische laparoscopie Dit onderzoek wordt ook wel kijkoperatie genoemd. Dit onderzoek wordt gedaan als er het vermoeden is op niet doorgankelijke eileiders en/of verklevingen in het kleine bekken. Soms ook wanneer er geen oorzaken worden gevonden voor het uitblijven van een zwangerschap. Dit wordt met u besproken. Deze kijkoperatie is een relatief eenvoudige ingreep. Hiervoor wordt u een paar uur opgenomen (dagopname). De ingreep wordt gedaan onder algehele narcose. Tijdens de ingreep worden de inwendige geslachtsorganen en de doorgankelijkheid van de eileiders onderzocht. Bloedonderzoek Op cyclusdag 3 (dit is de derde dag van uw menstruatie gerekend vanaf de dag dat er helderrood bloedverlies is) kan er bloed worden afgenomen. Wanneer deze dag op zaterdag valt kunt u het best bloed laten prikken op vrijdag, valt deze dag op zondag dan moet u op maandag bloed laten prikken. Dit bloedonderzoek heeft als doel om een indruk te krijgen over de hormonale toestand. Dit bloedonderzoek wordt gedaan wanneer u een onregelmatige cyclus hebt of maar zelden een menstruatie. Daarnaast onderzoeken we of er misschien antistoffen tegen Chlamydia aanwezig zijn (een geslachtsziekte die invloed kan hebben op de eileiders).
Uitslag Als alle uitslagen van het OFO-onderzoek bekend zijn, worden deze besproken in ons team en wordt voor u een afspraak gemaakt met uw eigen gynaecoloog om deze resultaten te bespreken. De gynaecoloog zal naar aanleiding van de uitslagen en uw persoonlijke omstandigheden een diagnose stellen en een prognose geven over uw kans op een zwangerschap. Doel van de onderzoeken is om die paren op te sporen waar behandeling de kans op zwangerschap vergroot. Bij deze paren wordt ook behandeling gestart. Als er geen afwijkingen worden gevonden en de kans op spontane zwangerschap hoog wordt ingeschat kan nog gewacht worden met het starten van een behandeling. Leefstijl Uw leefstijl, meer in het bijzonder de manier waarop u met voeding, lichaam (roken, alcohol, drugs) en gewicht omgaat, kan uw vruchtbaarheid beïnvloeden. Deze invloed kan in sommige ongunstige omstandigheden leiden tot (tijdelijke) onvruchtbaarheid. De fertiliteitsverpleegkundige geeft u hier meer informatie over en begeleidt u om uw leefstijl aan te passen. Wij adviseren u in afwachting van een zwangerschap dagelijks een tabletje foliumzuur van 0,4mg in te nemen omdat wetenschappelijk is aangetoond dat het gebruik hiervan bij een eventuele zwangerschap de kans op het krijgen van een kind met een open ruggetje met de helft verkleint. Praktische mededelingen In de loop van het onderzoek zult u regelmatig de polikliniek bezoeken voor boven beschreven onderzoeken. Vaak moet er een afspraak op korte termijn gemaakt worden. U kunt daarvoor bellen met de polikliniek gynaecologie op werkdagen van 8.30-16.30 uur. Telefoonnummer: 0515-488983. Het spreekuur wordt gehouden door de fertiliteitsverpleegkundige. In sommige gevallen zal er een gynaecoloog naar u kijken. Uw eigen gynaecoloog blijft uw hoofdbehandelaar. Voor het OFO onderzoek wordt u als paar ingeschreven dat betekent dat u beide behandeld wordt en dat u zich ook beide moet laten inschrijven met ieder een eigen uniek inschrijfnummer (stickers met gegevens).
U ontvangt beiden een rekening afhankelijk van uw soort verzekering. Als u niet bekend bent in ons ziekenhuis, moet u vooraf aan uw polikliniek bezoek in de centrale hal een stickervel met uw gegevens hierop laten maken. Emotionele aspecten Het lijkt zo vanzelfsprekend om zwanger te raken en als dat moeilijk gaat of niet lukt, kan dat veel emoties teweegbrengen. Deel uw gevoelens met uw partner, familie, uw gynaecoloog of verpleegkundige. Ook kan het helpen contact te zoeken met lotgenoten, zoals bijvoorbeeld via Freya, de patiëntenvereniging voor vruchtbaarheidsproblemen, of een FIOM-bureau. Als u de behoefte hebt aan meer begeleiding is het ook mogelijk om via de gynaecoloog verwezen te worden naar een klinisch psycholoog. Tenslotte Met deze folder krijgt u een leidraad wat u kunt verwachten tijdens het oriënterend fertiliteitsonderzoek. Het fertiliteitsonderzoek neemt meestal ongeveer 2 maanden in beslag. Als u vragen hebt, kunt u deze met de gynaecoloog of fertiliteitsverpleegkundige bespreken. U kunt op werdagen van 8.30 tot 16.30 contact opnemen met de polikliniek Gynaecologie. Telefoonnummer: (0515) 488 983. Nuttige adressen Freya, Patiëntenvereniging voor vruchtbaarheidsproblematiek www.freya.nl FIOM. Voor informatie en lotgenotencontact www.fiom.nl
Antonius Ziekenhuis Bolswarderbaan 1 8601 ZK Sneek Urkerweg 4 8303 BX Emmeloord Vissersburen 17 8531 EB Lemmer Postadres Postbus 20.000 8600 BA Sneek Telefoon 0515-48 88 88 www.mijnantonius.nl 16-09-2013