LANNOO S KAARTGIDS Sicilië ADELE EVANS De informatie in dit boek werd door de auteur nauwgezet opgezocht en door de redactie zorgvuldig gecontroleerd. Toch zijn inhoudelijke fouten niet altijd te vermijden. Eventuele correcties of voorstellen kun je sturen naar kaartgidsen@lannoo.be. Alvast bedankt. 1
Hoe gebruik je deze gids? SYMBOLEN A B n L HOE GEBRUIK JE DEZE GIDS? C D E H G M I N J e e e Deze gids bestaat uit vier hoofdstukken i i x t r Wegwijs Kaarten 2
Inhoud SICILIË ALGEMEEN 4-18 SICILIË PER REGIO 19-106 PALERMO 20-34 OMGEVING VAN PALERMO 35-44 HET NOORDOOSTEN 45-60 SIRACUSA EN HET ZUIDOOSTEN 61-78 HET CENTRUM EN DE ZUIDKUST 79-92 HET WESTEN 93-106 LOGEERADRESJES 107-112 PRAKTISCHE INFO 113-125 INHOUD 3
Sicilië kort Een indrukwekkende vulkaan en klassieke monumenten, maar ook prachtige stranden en landschappen, Sicilië bekoort alle bezoekers. Het eiland was lang het kruispunt tussen oost en west en noord en zuid, en dankt daaraan zijn unieke karakter. SICILIË ALGEMEEN sicilië kort Zonnekloppers vinden op Sicilië fluwelen zandstranden en een felblauwe zee. Het is een paradijs voor wandelaars, vogel- en natuurliefhebbers. Muziekliefhebbers kunnen hun hartje ophalen tijdens de vele schitterende concerten en wie van theater houdt, geniet van openluchtvoorstellingen met op de achtergrond indrukwekkende monumenten. Fijnproevers kijken hun ogen uit op de drukbezochte markten met streekproducten en kunnen in de restaurants superverse vis proeven. En dan is er nog het overheerlijke gebak en het ijs. Ooit vielen Grieken, Romeinen, Arabieren, Normandiërs en Spanjaarden het eiland binnen. Het is dan ook niet vreemd dat de Sicilianen hun eiland bekijken als een metaforische voetbal die door de Italiaanse laars wordt rondgestampt. Het kan het gevoel van isolatie van Sicilië hebben bevorderd, maar het gaf het grootste en dichtstbevolkte eiland in de Middellandse Zee ook een bijzonder karakter met elementen uit verschillende culturen. Het grootste nadeel van deze explosie van culturen was het ontstaan van de maffia in de 19de eeuw. De tentakels van La Piovra (de octopus) reikten tot de VS, Canada en Australië, veel Sicilianen emigreerden. In de 21ste eeuw kwam er een einde aan die uittocht en dankzij de strijd tegen de maffia in de jaren zeventig en de processen in de jaren tachtig van de vorige eeuw nam de macht van de misdaadorganisaties af. Hoewel Sicilië nog altijd een van de armste, Italiaanse regio s is, is de ergste armoede verdwenen en zien de Sicilianen hun toekomst rooskleuriger in. Ze waarderen hun schitterende, antieke erfenis meer en verwelkomen de bezoekers die daar ook van willen genieten, dan ook steeds hartelijker. Feiten + cijfers Inwoners: 5.017.212 Oppervlakte: 25.426 km² Economie: vooral landbouw Hoogste punt: Etna, 3323 m Bestuur: halfautonoom in de Italiaanse republiek, eigen parlement HET VERSCHIL MET ITALIË Het Siciliaans lijkt amper op het Italiaans en omvat veel Arabische woorden en plaatsnamen. Siciliaanse gerechten zijn kleurrijker dan de gerechten op het vasteland. Op het eiland gebruikt men meer specerijen en fruit, zoals kaneel en dadels, en zoetigheden zijn er in overvloed. 4
FEESTEN Er valt schijnbaar altijd wel iets te vieren op Sicilië, een of ander festival, een ceremonie of een processie. Meestal wordt het martelaarschap van een van de patroonheiligen van het eiland gevierd (vreemd genoeg is een van hen de heilige Thomas Becket, de vermoorde middeleeuwse aartsbisschop van Canterbury). Ongeacht de religieuze passie die ermee gepaard gaat (sommige roepen echt enige plechtigheid op), tonen de festivals in elk geval dat de Sicilianen van onstuimige feestjes houden. WIST JE DIT? Op Sicilië is het verboden te roken op openbare plaatsen, zoals restaurants, maar de regels worden vaak overtreden. De Britten zijn lang verbonden geweest met Sicilië. Verscheidene schrijvers trokken naar het eiland en het waren Britse handelaars die de marsalawijn van het eiland in de rest van de wereld bekendmaakten. Buitenlanders moeten zich binnen twee dagen na hun aankomst registreren bij de politie. Doorgaans is dit niet nodig omdat de hotels het in jouw plaats doen. SICILIË ALGEMEEN sicilië kort 5
Een kort verblijf op Sicilië DAG 1: TAORMINA s Ochtends vroeg Ga terug in de tijd in het Teatro Greco (Grieks theater, n51). s Ochtends vroeg ben je de grote drukte voor. Het theater biedt niet alleen een blik op de geschiedenis, het is ook het beste uitzichtpunt van Sicilië met uitzicht op de kust en het zuiden van Calabrië aan de ene kant en de Etna (n49) aan de andere kant. SICILIË ALGEMEEN een kort verblijf op sicilië Halverwege de ochtend Neem de Via Teatro Greco naar de Corso Umberto I en volg de wegwijzers naar de Giardino Púbblico (Villa Comunale, n50). Dit park werd ontworpen door Lady Florence Trevelyan uit Schotland. Of neem de kabelbaan naar het Mazzarò-strand (n54). Lunch Neem vanuit het park de Via Roma en loop door de Corso Umberto I, langs de Piazza IX Aprile (n50) met de gerestaureerde, 12de-eeuwse klokkentoren. Zo kom je bij de Duomo (dom, n50). Neem een kijkje op het plein en bij de kathedraal en geniet dan van een lunch bij Al Duomo (n60). s Middags Kies een van de vele georganiseerde uitstappen naar de Etna (n49). Zo ontsnap je even aan de hitte van de stad, want op de vulkaan is het een stuk frisser (ja, zelfs op een vulkaan kan het fris zijn). Je maakt kennis met de boeiende geologie, flora en fauna van de vulkaan. Diner Er is een overvloed aan restaurants in het centrum van Taormina, maar voor traditionele, Siciliaanse gerechten is Granduca (n60) een aanrader, waar je onder andere pizza s uit de houtoven kunt eten. s Avonds Ga voor een pousse-café naar O Seven (n59), waar vaak jazz wordt gespeeld, of naar een van de vele andere bars in Taormina. 6
DAG 2: PALERMO s Ochtends Begin bij Quattro Canti, het achthoekige plein met de gebogen gevels. Vlakbij ligt de Piazza Pretoria (n29), ooit het plein van de schande genoemd door de naakte standbeelden. Loop westwaarts door de Corso Vittorio Emanuele met de vele boekhandels. Na ongeveer 15 minuten kom je bij de Normandische kathedraal (n26). Lunch Een goed lunchadres is Dietro La Cattedrale (n34), waar je op het terras kunt genieten van lekker eten en redelijke prijzen. s Middags Een beetje noordwaarts van de kathedraal ligt het Palazzo dei Normanni en de mooie Cappella Palatina (n24), de Byzantijnse parel in de kroon die Palermo is. Vanaf de Piazza Indipendenza neem je bus 327 (of je maakt een lange wandeling) naar de westrand van Palermo, waar het Convento dei Cappuccini (n25) staat. In het kapucijnenklooster kun je de wereldberoemde catacomben bezoeken waarin de overblijfselen van ongeveer 8000 mensen te zien zijn. Diner Keer terug naar het centrum en meer bepaald de Piazza Politeama (neem bus 101, 102, 103, 806 of 812). Loop de straat rechts in als je voor het Teatro Politeama Garibaldi (n33) staat en sla een beetje verder rechts af in de Via R. Wagner. Daar vind je een ristorante tipico Siciliano, namelijk Al Cancelletto Verde (n34). SICILIË ALGEMEEN een kort verblijf op sicilië s Avonds In de buurt van de Piazza Politeama valt er s avonds altijd wat te beleven. Teatro Massimo (n33) is vlakbij en met een beetje geluk is er zelfs een voorstelling in het Teatro Politeama Garibaldi (n33). Je kunt de avond ook doorbrengen in een van de 150 discotheken en bars, zoals I Candelai (n33), een van de hipste clubs van de stad, of wijnbar Kursaal Kalhesa (n33). 7
Top 25 25 TOP ppp Agrigento: Museo Nazionale Archeologico n82-83 Griekse vondsten, middeleeuws decor. Agrigento: Valle dei Templi n84-85 Een vallei met Griekse tempels uit de 6de eeuw v. Chr. Caltagirone: Scala di Santa Maria del Monte n64-65 Een grote trap die je meeneemt in de tijd. Taormina: Teatro Greco n51 Een indrukwekkend Grieks theater uit de 3de eeuw v. Chr. met op de achtergrond de Etna. SICILIË ALGEMEEN top 25 Taormina n50 De populairste plaats op Sicilië biedt een Grieks theater, prachtige parken en mooie uitzichten over de zee. Siracusa: Ortigia n70-71 Op dit kleine eiland stond ooit de belangrijkste Griekse stad. Selinunte n102 Een boeiende, Griekse archeologische vindplaats, bezaaid met tempels, een akropolis en een marktplein. Marsala Riserva Naturale dello Zingaro Mozia Mazara del Vallo Erice Segesta HET WESTEN 93-106 Selinunte PALERMO 20-34 Catacombe dei La Cattedrale Cappuccini Cappella Palatina Monreale OMGEVING VAN PALERM 35-44 Agrigento Segesta n101 Een (nog onafgewerkte) Dorische tempel op een heuvel en een klassiek theater. Riserva Naturale dello Zingaro n100 Een schitterend kustreservaat met ingesloten baaien en stranden. ppp Ragusa n69 De twee steden Ragusa Superiore en Ragusa Ibla combineren middeleeuwen en barok. Piazza Armerina: Villa Romana del Casale n86 Ruïne van een Romeinse villa vol mozaïeken. Parco Archeologico della Neapolis n68 Deze archeologische vindplaats vergeet je nooit meer. 8
Hier vind je een alfabetisch overzicht van de Top 25-bezienswaardigheden, die verderop in detail worden besproken. De kleur van elk vakje verwijst naar de betreffende regio. Cefalù n38 Een klein, middeleeuws havenstadje met prachtige zandstranden. Cefalù: Duomo n39 De mooiste Normandische kerk van Sicilië, te midden van een spectaculair decor. Erice n96 Deze parel onder de vele pittoreske dorpen op Sicilië biedt schitterende uitzichten. ppp Isole Eolie n48 Over de mysterieuze Eolische Eilanden bestaan verhalen over magische geneeskrachten. Cefalù ALERMO HET CENTRUM & DE ZUIDKUST 79-92 Piazza Armerina Isole Eolie HET NOORDOOSTEN 45-60 Caltagirone Monte Etna SIRACUSA & HET ZUIDOOSTEN 61-78 Taormina Parco Archeologico della Neapolis Ortigia Marsala n97 Dit afgelegen stadje in het westen biedt behalve bekende wijn ook een rijke geschiedenis. Mazara del Vallo n98 Een levendig vissersstadje met een rijke erfenis van de Moren. Monreale: Duomo n40 De Byzantijnse mozaïeken vertellen de geschiedenis van het christendom. Monte Etna n49 Verken het altijd veranderende landschap van de meest actieve vulkaan van Europa. SICILIË ALGEMEEN top 25 Ragusa Noto Mozia: Museo Whitaker n99 Dit boeiende mu seum ligt op een eiland. Noto n66-67 Het mooiste barokstadje van Sicilië, een stenen tuin verrezen na de aardbeving van 1693. Palermo: La Cattedrale n26-27 Deze prachtige kathedraal werd in de 12de eeuw gebouwd. Palermo: Catacombe dei Cappuccini n25 Een gruwelijke, maar boeiende bezienswaardigheid. Palermo: Cappella Palatina n24 Pronkstuk van Palermo, verscholen in het Palazzo dei Normanni. ppp 9