VMBO-T / Nederlands / 2010 / tijdvak 2 Voorbeeld van een zakelijke brief: Eigen naam Adres Postcode en plaats Naam geadresseerde Adres Postcode en plaats Geachte leden van de oudervereniging, Plaats, Datum Mijn naam is Mike Louwman en ik zit op het Willem II college, in klas 4a. Onze maatschappijleraar is meneer Van de Velde. Met hem hadden we vorige week een hoogoplopende discussie over het volgende: de schooldirectie is van plan via de airconditioning allerlei geuren de lokalen in te blazen. Er is door een aantal bedrijven met deze geuren gewerkt. Het had bij deze bedrijven een positief effect op de werklust en het werktempo, vertelde Van de Velde. Wij hebben het gedurende een lesuur met hem gehad over de risico s voor leerlingen met allergieën of astma, over de werkelijke effecten van geuren op het werkklimaat en de rechten van leerlingen. In deze discussie bleek Van de Velde een voorstander van het idee te zijn en wij, de leerlingen uit de klas, tegenstanders. Wij vinden namelijk dat de gezondheid van leerlingen niet in het geding mag zijn. Op een grote school zoals de onze zitten zeker leerlingen die last hebben van dergelijke geuren. Denk bijvoorbeeld aan leerlingen die vanwege astma of allergie op deze geuren reageren. Bij hen gaat de manier van werken er onder lijden. We denken dat dit laatste niet alleen geldt voor leerlingen met gezondheidsproblemen. Volgens ons is het werken met geuren in je omgeving voor iedereen minder prettig en productief dan zonder. Neem nu de gymlessen of de pauzes, buiten. Door geuren die in de buitenlucht aanwezig zijn, zijn leerlingen drukker dan wanneer ze in een geurneutrale ruimte zijn. Mijn klasgenoten en ik zijn benieuwd naar uw mening over het voorstel en naar de mening van de oudervereniging in zijn geheel. Is er wellicht een mogelijkheid dat de vereniging ons kan helpen, zodat we het geurenplan kunnen tegenhouden? Hartelijk dank voor uw tijd en aandacht. Is het mogelijk op korte termijn een reactie van u te ontvangen? Met vriendelijke groet, Mike Louwman (322 woorden)
Correctievoorschrift: 28 maximumscore 13 28.1 maximumscore 6 Aftrek inhoud De score is 6 scorepunten minus aftrek. De score kan niet lager zijn dan 0. Indien de volgende elementen onjuist zijn of geheel of gedeeltelijk ontbreken: jezelf voorstellen met naam, klas, docent maatschappijleer (samen één element) 1 Inhoud plan van de directie 1 benoemen van drie discussiepunten, per element 1 standpunt van briefschrijver en klasgenoten 1 twee argumenten voor standpunt, per element 1 vraag naar standpunt van de oudervereniging 1 vraag om hulp van de oudervereniging 1 dank voor de aandacht 1 reactie op korte termijn 1 28.2 maximumscore 4 Aftrek taalgebruik De score is 4 scorepunten minus aftrek. De score kan niet lager zijn dan 0. één of twee formuleringsfouten (onvolledige zinnen, onjuiste woordkeuze, onjuiste verwijzingen, onjuiste zinsbouw) 1 drie of vier formuleringsfouten (onvolledige zinnen, onjuiste woordkeuze, onjuiste verwijzingen, onjuiste zinsbouw) 2 vijf of meer formuleringsfouten (onvolledige zinnen, onjuiste woordkeuze, onjuiste verwijzingen, onjuiste zinsbouw) 3 één of twee spelfouten (fouten in de spelling van werkwoordsvormen, overige spelfouten, inclusief ten onrechte opgenomen of weggelaten hoofdletters) 1 drie of meer spelfouten (fouten in de spelling van werkwoordsvormen, overige spelfouten, inclusief ten onrechte opgenomen of weggelaten hoofdletters) 2 twee of meer interpunctiefouten 1 Deze aftrekregeling geldt onverkort voor alle kandidaten.
28.3 maximumscore 3 Aftrek presentatie/conventies De score is 3 scorepunten minus aftrek. De score kan niet lager zijn dan 0. Indien een of meer van de volgende elementen onjuist zijn of ontbreken: samenhang en logische volgorde, per element 1 alinea-indeling 1 verzorgde indruk 1 naam, straat, huisnummer, postcode, plaatsnaam afzender (samen één element) 1 plaats en datum (namelijk 2 februari 2010), per element 1 naam, straat, huisnummer, postcode, plaatsnaam geadresseerde (samen één element) 1 aanhef 1 regel wit na aanhef en voor slotformule, per element 1 slotformule 1 ondertekening en/of naam 1
Tip #1: Maak, voordat je gaat schrijven, een raamwerk van je tekst. Voorbeeld Titel tekst Alinea 1: - Inleiden kwestie... - Eigen mening kwestie... Alinea 2: - Tekststructuur toelichten Alinea 3: - Argument a bij stelling over kwestie... Alinea 4: - Argument b bij stelling over kwestie... #2: Zorg ervoor dat in de opdracht genoemde onderdelen in je tekst voorkomen. #3: Zorg ervoor dat je niet (meer dan 10%) over het maximum aantal woorden heen gaat. #4: Zorg ervoor dat je het onderwerp/centrale thema van je tekst extra nadruk geeft. #5: Ga na wat de doelgroep is en wat voor schrijfstijl daarbij past. Alinea 5: - Conclusie / Slot Kan bijvoorbeeld door onderdelen in raamwerk te zetten: Alinea 1: - Bespreken gevonden informatie Alinea 2: - Bespreken Kan bijvoorbeeld door in raamwerk elke alinea een maximum aantal woorden te geven, dan kun je het aantal woorden gemakkelijker bijhouden: Alinea 1 (40 woorden) Alinea 2 (60 woorden) Alinea 3 (40 woorden) Vaak is het gebruikelijk om de belangrijkste informatie aan het begin of eind van je tekst te zetten. Om belangrijke informatie extra nadruk te geven, kun je het als volgt te formuleren: Het centrale thema van deze tekst is In dit betoog zal aan de orde gesteld worden. In deze brief probeer ik aan te geven dat Standaardcombinaties: Kinderen / jongeren / vrienden / familie / klasgenoten: vlotte en informele schrijfstijl Volwassenen (vreemden) / medewerkers van bedrijven / leraren / ouders van vrienden: zakelijke en formele schrijfstijl #6: Ga na wat het doel van de tekst is en wat voor een soort schrijfstijl daarbij het beste past. Doel: Informeren: Overtuigen: Instrueren: Amuseren: Schrijfstijl Zakelijk, informatief en neutraal Subjectief, samenhangend en overtuigend Duidelijk, kernachtig en gestructureerd (stap voor stap) Informeel en gevarieerd
#7: Schrijf kernachtig en eenvoudig; draai niet om de boodschap heen; maak je zinnen niet onnodig lang; blijf bij de kern van je boodschap en wijd niet teveel uit. (-) Ten aanzien van enkele betrokken personen is de toch al wat ongelukkig geformuleerde uitspraak een allerminst bevredigende te noemen. (+) Voor een aantal personen valt de uitspraak tegen. Ook had de formulering ervan beter gekund. #8: Schrijf gevarieerd. (-) Toen ging hij weg. Toen kwam zij net aan. (+) Toen hij wegging, kwam zij net aan. #9: Schrijf volledig. (-) Deze methode is geschikter. (+) Deze methode is geschikter dan de methode van Jansen. #10: Schrijf zorgvuldig. (-) We hebben allereerst hebben we het verband tussen de groepen onderzocht. (+) We hebben allereerst het verband tussen de groepen onderzocht. #11: Schrijf samenhangend. (-) In de winter gaat het om vier uur al schemeren. Degenen die tot vier uur les hebben moeten soms in het donker naar huis. (+) Omdat het in de winter al om vier uur gaat schemeren, moeten degenen die tot dan les hebben soms in het donker naar huis. #12: Verwijs duidelijk. (-) Jansen nam contact op met Pieters, omdat er kritiek op zijn stelling was. ( hij kan naar Jansen, maar ook naar Pieters verwijzen) (+) Jansen nam contact op met Pieters, omdat er kritiek op Pieters stelling was. #13: Schrijf gestructureerd. Verdeel je tekst in alinea s. Zorg ervoor dat in een alinea niet twee of meer verschillende deelonderwerpen aan bod komen. Zorg ervoor dat onderdelen (alinea s) logisch op elkaar volgen, dat ze verband houden met elkaar. #14: Vermijd spreektaal. (-) Wat ik zeg maar een beetje merkte, was dat het voor sommigen gewoon te moeilijk was. (+) Ik merkte dat het voor sommigen te moeilijk was. #15: Vermijd incongruentiefouten. Getalsincongruentie (enkelvoud-meervoud-fouten) (-) De auto s die bij de buurman op de stoep staat,... (+) De auto s die bij de buurman op de stoep staan,... Tijdsincongruentie (vt-tt-fout) (-) De scholen die bij dit onderzoek betrokken zijn, waren allemaal openbare scholen. (+) De scholen die bij dit onderzoek betrokken zijn, zijn allemaal openbare scholen. / De scholen die bij dit onderzoek betrokken waren, waren allemaal openbare scholen. #16: Vermijd woordherhalingen. (-) Deze opvatting heeft lang standgehouden. Deze opvatting werd gedeeld door vele onderzoekers.
(+) Deze opvatting heeft lang standgehouden. Hij werd gedeeld door vele onderzoekers. / Deze opvatting heeft lang standgehouden. De mening werd gedeeld door vele onderzoekers. #17: Let op de spelling. (-) Het voorstel werd door De Vries aanvaardt. (+) Het voorstel werd door De Vries aanvaard. #18: Zet je tekst ruim op. Gebruik voldoende papier voor je tekst. Voor jezelf, maar ook voor de lezer. Het toepassen van witregels tussen de alinea s, creëert meer overzicht voor de lezer.