> Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Anna van Hannoverstraat 4 T 070 333 44 44 F 070 333 40 33 www.rijksoverheid.nl Contactpersoon Betreft Kamervragen van de leden Van Ojik en Heerma Hierbij zend ik u de antwoorden op de Kamervragen van het lid Van Ojik (GroenLinks) en de antwoorden op de Kamervragen van het lid Heerma (CDA) over vrijwilligerswerk met een WW-uitkering. De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, L.F. Asscher Pagina 1 van 5
2015Z05671 Vragen van het lid Van Ojik (GroenLinks) aan de minister en staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over de beslissing van het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) om een uitkeringsgerechtigde vrijwilligerswerk als chauffeur op de buurtbus te verbieden, terwijl een uitkeringsgerechtigde in de bijstand dat wel mag (ingezonden 31 maart 2015) 1 Bent u bekend met het bericht Vrijwilliger op buurtbus Waterland: wat de één graag wil, mag de ander niet? 1) Antwoord vraag 1: 2 Wat is uw mening over de constatering van het UWV dat er in dit geval sprake zou zijn van verdringing op de arbeidsmarkt, gegeven de situatie dat het gaat om vrijwilligerswerk als chauffeur van een nieuwe buurtbus, op een traject waar nooit eerder een bus heeft gereden en waar dus ook nooit betaalde chauffeurs hebben gewerkt? Vindt u dat er sprake is van verdringing? Antwoord vraag 2: Het is niet aan mij om in te gaan op casuïstiek. In z n algemeenheid kan ik wel zeggen dat bij de beoordeling of er sprake is van vrijwilligerswerk dat met behoud van uitkering verricht kan worden, onder andere getoetst wordt of de werkzaamheden voor een maatschappelijke niet-commerciële organisatie zijn en of de vergoeding voor de activiteiten niet hoger is dan de door de Belastingdienst gehanteerde maximale vrijwilligersvergoeding (dit jaar 150 euro per maand, 1500 euro per jaar). Dit is om te voorkomen dat met het vrijwilligerswerk economisch voordeel wordt beoogd door de organisatie of de WW-gerechtigde waardoor verdringing van betaalde arbeid het gevolg kan zijn. 3 Hoe oordeelt u over deze beslissing van het UWV in het licht van de participatiesamenleving die de regering voorstaat? Antwoord vraag 3: Op 1 januari jongstleden zijn de regels met betrekking tot vrijwilligerswerk in de WW verruimd 1. Hiermee wil ik meer ruimte geven aan vrijwilligerswerk. Vrijwilligers zijn waardevol voor de samenleving, en het werk dat zij doen is ook waardevol voor henzelf. Wel vind ik het belangrijk te voorkomen dat met het vrijwilligerswerk economisch voordeel beoogd wordt om zo verdringing van reguliere werknemers te voorkomen. Daarom is het aan het verrichten van vrijwilligerswerk met behoud van WW-uitkering een aantal criteria verbonden, zoals bij mijn antwoord op vraag 2 aangegeven. 4 1 Kamerstukken II, 2014/15, 36337 Pagina 2 van 5
Wat vindt u van de praktijk die is ontstaan, waarbij de ene werkloze (met bijstandsuitkering) verplicht kan worden bepaald vrijwilligerswerk te doen, en de andere werkloze (met WW-uitkering) verboden wordt datzelfde vrijwilligerswerk te doen? Bent u het eens met de analyse dat hier sprake is van tegenstrijdigheden in het beleid die leiden tot een ongewenste situatie? Antwoord vraag 4: Voorop zij gesteld dat vrijwilligerswerk nooit verplicht kan worden. In het geval van het verrichten van maatschappelijk nuttige activiteiten in het kader van de tegenprestatie in de bijstand zijn twee belangrijke aspecten dat de activiteiten niet leiden tot verdringing en het vinden van een reguliere baan niet in de weg staan. Deze aspecten zijn ook van toepassing op het verrichten van vrijwilligers met behoud van een WW-uitkering. Het is aan respectievelijk de gemeenten en het UWV hier op toe te zien. 1) Noordhollands Dagblad, Redactie Waterland, 26 maart 2015. http://www.noordhollandsdagblad.nl/stadstreek/waterland/article27349051.ec e/vrijwilliger-op-buurtbus-waterland-wat-de-een-graag-wil-mag-de-anderniet_?lref=sl_4 2015Z06167 Pagina 3 van 5
Vragen van het lid Pieter Heerma (CDA) aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over het bericht dat het UWV vrijwilligerswerk verhindert (ingezonden 7 april 2015) 1 Kent u het bericht Overheid verhindert vrijwilligerswerk? 1) Antwoord vraag 1: 2 Is het waar dat het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen (UWV) vrijwilligers met een WW-uitkering in de gemeente Waterland verbiedt buurtbuschauffeur te worden, waardoor zij niet kunnen deelnemen aan een gemeentelijk project in het kader van de participatiewet? Antwoord vraag 2: Het UWV beoordeelt of er sprake is van activiteiten die met behoud van WWuitkering kunnen worden verricht. Er moet dan sprake zijn van vrijwilligerswerk, zoals dat is omschreven in de Regeling vrijwilligerswerk in de WW. Hierbij wordt onder andere gekeken of er met de activiteiten geen economisch voordeel wordt beoogd door de organisatie en verdringing van reguliere werknemers wordt voorkomen. Overigens is het niet correct zoals de vraagsteller veronderstelt dat het UWV verbiedt aan werklozen met een WW-uitkering om vrijwilligerswerk te verrichten. Indien door het UWV geen toestemming wordt verleend kort het UWV het aantal gewerkte uren op de uitkering. 3 Kunt u zich uw antwoorden van 4 juni 2014 op eerdere vragen over een zelfde kwestie in Zaanstad herinneren, waarin u aangaf dat werklozen met een WWuitkering meer ruimte zullen krijgen om vrijwilligerswerk te doen? Antwoord vraag 3: 4 Hoe verhoudt dit antwoord zich tot bovengenoemd bericht, waarbij het UWV het vrijwilligers met een WW-uitkering kennelijk nog steeds onmogelijk maakt om vrijwilligerswerk te doen? Antwoord vraag 4: De regels omtrent het verrichten van vrijwilligerswerk met behoud van een WWuitkering zijn per 1 januari versoepeld 2. Volgens eerste signalen die ik krijg is er meer ruimte ontstaan voor WW ers om vrijwilligerswerk te verrichten. Wel blijft vrijwilligerswerk met behoud van WW voorbehouden aan maatschappelijke nietcommerciële organisaties. Ik wil namelijk voorkomen dat met het vrijwilligerswerk economisch voordeel beoogd wordt en daarmee verdringing van reguliere werknemers voorkomen. 2 Kamerstukken II, 2014/15, 36337 Pagina 4 van 5
5 Welke maatregelen gaat u nemen om dit vrijwilligerswerk alsnog mogelijk te maken? Antwoord vraag 5: Het is aan het UWV om de regels in concrete situaties toe te passen. Met de nieuwe regels wordt meer ruimte gegeven aan het verrichten van vrijwilligerswerk met behoud van WW, maar wordt ook geprobeerd te voorkomen dat met het vrijwilligerswerk reguliere arbeid wordt verdrongen. Ik zie geen aanleiding dit aan te passen. 1) De Volkskrant, 2 april 2015 Pagina 5 van 5