Verslag van de vergadering van Provinciale Staten op 26 maart 2015



Vergelijkbare documenten
De provincie stelt zich voor. De gezichten van het bestuur

De provincie stelt zich voor. De gezichten van het bestuur

Advies informateurs na verkiezingen Provinciale Staten 2015

Geachte leden van de gemeenteraad van Losser, Geachte heer Sijbom, beste Michaël, geachte familie, geachte aanwezigen

Het is goed om het grote belang van die rol hier te midden van u, de gemeenteraadsleden, nog maar eens te onderstrepen.

Toespraak bij de beëdiging van burgemeester Han Noten t.g.v. zijn herbenoeming als burgemeester van Dalfsen op 30 januari 2017

Verboden handelingen en gedragscode raadsleden Artikel 15 Opleggen geheimhoudingsplicht Artikel 25

Geachte heer Heidema, geachte leden van de gemeenteraad van Deventer, geacht college, dames en heren,

Toespraak commissaris van de Koning Max van den Berg, beëdiging burgemeester Peter den Oudsten, Stadhuis Groningen, 6 januari 2015

Toespraak bij de beëdiging van burgemeester Roel Cazemier t.g.v. zijn. herbenoeming als burgemeester van Dinkelland op 6 oktober 2015

Verkiezingsuitslagen. Drechtsteden

Wettelijk kader integriteit

Provinciale Staten. Advies Commissie Werkwijze

*Z09DA89CA34* Besluitenlijst gemeenteraadsvergadering Goeree-Overflakkee

Bijlage 3: Gedragscode integriteit politieke ambtsdragers gemeente Heerde, december 2015, versie 4.0.

10A # Advies van de informateur. Gemeente Lisse Op weg naar een nieuwe bestuursperiode. "Robuust, daadkrachtig eh innovatief"

Provinciale Staten(lid) en het Provincierecht 25 juni 2019

Verslag van de informatie inzake een nieuw college van B&W in de gemeente Kampen en advies aan de fracties in de gemeenteraad

Toespraak bij de aflegging van de ambtseed door burgemeester Onno van Veldhuizen van Enschede, 2 oktober 2015

De provincie stelt zich voor

Polderen voor beginners

De Provinciewet en de Rekenkamer

Diversiteit in Provinciale Staten, Gedeputeerde Staten en Eerste Kamer in 2011

UITVOERINGSREGELING OP GROND VAN ARTIKEL 5, 6 EN 7 VAN DE VERORDENING RECHTSPOSITIE GEDEPUTEERDEN, STATEN- EN COMMISSIELEDEN PROVINCIE LIMBURG 2012

Gemeenteraadsverkiezingen Verslag van informateur Marianne Smitsmans, GroenLinks

Agenda. 1. Opening 2. Vaststellen agenda 3. Beëdiging van de leden van de nieuwe raad 4. Sluiting

PROVINCIAAL BLAD. van de Verordening op de behandeling van bezwaar- en klaagschriften Noord-Holland 2014.

Gemeente n Eergen op Zoom

Silfhout vandalhuisen, Willemijn

Vergadering Provinciale Staten van Overijssel op woensdag 24 mei 2017

Verklarende woordenlijst

GESTRUCTUREERDE VRAGENLIJST BEWUSTWORDINGSGESPREK KANDIDAAT DB-LEDEN

Wie bestuurt de provincie?

Diversiteit in de Provinciale Staten

BESLUITENLIJST. Vaststelling agenda

Toespraak bij de installatie van de Gelderse Staten, donderdag 28 maart 2019

Wie bestuurt de provincie?

Verslag van de vergadering van Provinciale Staten op 7 oktober 2015

Gemeentewet, overzicht van de artikelen betreffende de Rekenkamer

PROVINCIAAL BLAD JAARGANG: 2014 NR.: 065

VERKIEZINGSUITSLAG 2017

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Agenda van de Procedurecommissie van 3 september 2014

Verslag van bevindingen. Verkennende fase

Verslag van de vergadering van Provinciale Staten op 2 maart 2016

Voorzitter: M.L.P. Sijbers Griffier: A.P.J.L. Keijzers

Nevenfuncties lokale volksvertegenwoordigers en bestuurders = een handreiking voor D66-bestuurders =

Integer handelen. Gedragscode voor raads- en (toegevoegde) commissieleden. Gemeente Waalwijk

Omschrijving van het voorstel

b e s l u i t : Verordening rekenkamercommissie Meppel

Verkiezingsuitslagen Drechtsteden

C O N C E P T. gelezen het voorstel van het college van burgemeester en wethouders van 14 maart 2017, corsanummer ;

UITVOERINGSREGELING OP GROND VAN ARTIKEL 5, 6 EN 7 VAN DE VERORDENING RECHTSPOSITIE GEDEPUTEERDEN, STATEN- EN COMMISSIELEDEN PROVINCIE LIMBURG 2017.

HIER. Interview EERSTE KAMERLEDEN Esther-Mirjam Sent & Ben Knapen. Dit doet de Eerste Kamer GEBEURT HET! INVLOED VAN DE EERSTE KAMER EERSTE KAMER

2. Indien de raad een rekenkamer instelt, zijn de navolgende artikelen van dit hoofdstuk alsmede hoofdstuk XIa van toepassing.

Mocht jij bij deze verkiezingen stemmen? Heb je bij deze verkiezingen ook gestemd? Ja 55,9% Nee 44,1% Totaal. Ja 98,5% Nee 1,4% Zeg ik niet 0,1%

Interpretatie van de uitslag van de tussentijdse Gemeenteraadsverkiezingen

December 2017 Jaargang 14 Nummer 3

1. Wat is voor u de belangrijkste motivatie geweest om CDA-lid te worden?

Uitslagen Drechtsteden Verkiezing Tweede Kamer

PvdA Amsterdam, 7 mei 2012

Wie bestuurt de provincie?

Verkiezingsuitslagen Drechtsteden

De laatste peiling voor de verkiezingen en de prognose

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Op 31 maart 2014 heeft de gemeenteraad van Enschede mij benoemd tot informateur.

Voorzitter, leden van de raad, genodigden, dames en heren,

Eindrapportage informateurs Schalk en Van den Top

PS-besluitenlijst d.d. 25 en 26 juni 2008

Themabijeenkomst Politieke Integriteit. Gemeente Heerhugowaard 25 september 2018

Invulling vacature wethouder en instelling commissie onderzoek geloofsbrieven

Besluitenlijst Provinciale Staten

Samenvatting Maatschappijleer 1 Politiek

Zo werkt de provincie Gelderland. De werkwijze van het bestuur

Verdieping Verkiezingen Eerste Kamer

2006 N 258. mevrouw M. Horselenberg, burgemeester/voorzitter;

Maak het! in Heerenveen

Regeling ambtseed of belofte griffie Gemeente Bronckhorst 2019

Integriteitscode Raadsleden en Raadsfracties gemeente Venlo

Drentse gedragscode integriteit Commissaris van de Koning, Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten

16 januari Onderzoek: Partijen uitsluiten bij formatie?

De agenda wordt gewijzigd vastgesteld: het als agendapunt 13 geagendeerde voorstel PS/2016/763 HMO wordt omgezet naar hamerstuk.

Verslag Commissie Algemeen Bestuur en Financiën op 11 januari 2017 (PS )

Verslag van de vergadering van Provinciale Staten op 12 april 2017

Regelgeving die op deze regeling is gebaseerd (gedelegeerde regelgeving)

Integer handelen. Gedragscode voor de leden van het College. Gemeente Waalwijk

Verkiezingsuitslagen Drechtsteden

Zaaknummer : Datum : 27 maart 2017

Ontwikkeling politieke voorkeur in 2015

Diversiteit in Provinciale Staten

Provincie Overijssel Rapport van feitelijke bevindingen fractievergoedingen

Deel 1. Kernbegrippen van bestuurlijke integriteit

Toelichting Gedragscode integriteit 2017 Gemeente Best

Gepensioneerden over de coalitie. Een peiling van ANBO

21 maart 2019 Auteur: Lisette van Vliet. Dag na Provinciale Statenverkiezingen

Ron Druppers en Riëtte Habes Hans van Maanen en Wim Ubaghs

Het schriftelijke vragenrecht van Provinciale Staten

Kiezersonderzoek 2017 Onderzoek naar stemgedrag van gemeentepanelleden

Verordening ambtelijke bijstand en fractieondersteuning provincie Overijssel 2009

CONCEPT-FUNCTIEPROFIEL

Transcriptie:

Provinciale Staten Verslag van de vergadering van Provinciale Staten op 26 maart 2015 Aanwezig: dhr. Van Baak, mw. Bieze, mw. Blom, dhr. Bos, mw. Braam, dhr. Bruins, dhr. E. van Dijk, dhr. J.J. van Dijk, mw. Doppen, mw. Faber, dhr. Gemmink, dhr. De Haan, mw. Hedin, dhr. Heldoorn, dhr. Hellegers, dhr. Van t Hoog, mw. Huisman, mw. Jeurink, dhr. Jonk, dhr. Van Kaathoven, dhr. Kerris, dhr. Komdeur, dhr. Kops, dhr. Kusters, mw. Lewe, dhr. Maouche, dhr. Markink, dhr. Meerburg, mw. van Milaan, mw. Moulijn, dhr. Mulder, dhr. Peters, dhr. Plug, mw. Poortinga, mw. Prins, dhr. Ruitenberg, mw. Van der Schalk, dhr. Scheers, dhr. Scheffer, mw. Schouten, mw. Slingerland, dhr. Spoelstra, mw. Van Steenbrugge, dhr. Van der Veer, dhr. Venema, dhr. Verheul, dhr. Visser, mw. Vliegenthart, dhr. De Vos, dhr. Vreugdenhil, dhr. Waltmans, dhr. Wanrooij, dhr. Van de Weerd, dhr. Westra, dhr. Zoet. Genodigden: gedeputeerden mw. Meijers, mw. Traag en dhr. Van Kalmthout (secretaris) Voorzitter: dhr. Cornielje Griffier: dhr. Roelofs 1001 1 Opening en mededelingen van de voorzitter 1003 2 Afleggen eed of verklaring en belofte door toegelaten Statenleden De voorzitter instrueert de leden en leest de eed en de verklaring en belofte voor: Ik zweer dat ik, om tot lid van Provinciale Staten benoemd te worden, rechtstreeks noch middellijk, onder welke naam of welk voorwendsel ook, enige gift of gunst heb gegeven of beloofd. Ik zweer dat ik, om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of zal aannemen. Ik zweer dat ik getrouw zal zijn aan de Grondwet, dat ik de wetten zal nakomen en dat ik mijn plichten als lid van provinciale staten naar eer en geweten zal vervullen Ik verklaar dat ik, om tot lid van Provinciale Staten benoemd te worden, rechtstreeks noch middellijk, onder welke naam of welk voorwendsel ook, enige gift of gunst heb gegeven of beloofd. Ik verklaar en beloof dat ik, om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of zal aannemen. Ik beloof dat ik getrouw zal zijn aan de Grondwet, dat ik de wetten zal nakomen en dat ik mijn plichten als lid van provinciale staten naar eer en geweten zal vervullen. dhr. Van Baak: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig mw. Bieze: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig mw. Blom: Dat verklaar en beloof ik dhr. Bos: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig mw. Braam: Dat verklaar en beloof ik dhr. Bruins: Dat verklaar en beloof ik dhr. J.J. van Dijk: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. E. van Dijk: Dat verklaar en beloof ik mw. Doppen: Dat verklaar en beloof ik mw. Faber: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. Gemmink: Dat verklaar en beloof ik dhr. De Haan: Dat verklaar en beloof ik mw. Hedin: Dat verklaar en beloof ik 1

dhr. Heldoorn: Dat verklaar en beloof ik dhr. Hellegers: Dat verklaar en beloof ik dhr. Van t Hoog: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig mw. Huisman: Dat verklaar en beloof ik mw. Jeurink: Dat verklaar en beloof ik dhr. Jonk: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. Van Kaathoven: Dat verklaar en beloof ik dhr. Kerris: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. Komdeur: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. Kops: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. Kusters: Dat verklaar en beloof ik mw. Lewe: Dat verklaar en beloof ik dhr. Maouche: Dat verklaar en beloof ik dhr. Markink: Dat verklaar en beloof ik dhr. Meerburg: Dat verklaar en beloof ik mw. Van Milaan: Dat verklaar en beloof ik mw. Moulijn: Dat verklaar en beloof ik dhr. Mulder: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. Peters: Dat verklaar en beloof ik dhr. Plug: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig mw. Poortinga: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig mw. Prins: Dat verklaar en beloof ik dhr. Ruitenberg: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig mw. Van der Schalk: Dat verklaar en beloof ik dhr. Scheers: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. Scheffer: Dat verklaar en beloof ik mw. Schouten: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig mw. Slingerland: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. Spoelstra: Dat verklaar en beloof ik mw. Van Steenbrugge: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. van der Veer: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. Venema: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. Verheul: Dat verklaar en beloof ik dhr. Visser: Dat verklaar en beloof ik mw. Vliegenthart: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. De Vos: Dat verklaar en beloof ik dhr. Vreugdenhil: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. Waltmans: Dat verklaar en beloof ik dhr. Wanrooij: Dat verklaar en beloof ik dhr. Van de Weerd: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig dhr. Westra: Dat verklaar en beloof ik dhr. Zoet: Zo waarlijk helpe mij God Almachtig De voorzitter spreekt de leden van Provinciale Staten toe: Geachte leden van Provinciale Staten, Welkom in de Statenzaal in het Huis der Provincie. Ik zeg dat heel bewust om te benadrukken dat u hier in een echt Huis van de Provincie bent, dat in 1954 officieel werd geopend door Koningin Juliana. Dit Huis der Provincie werd ontworpen als een huis voor volksvertegenwoordigers, bestuur én bevolking. Op de verkiezingsavond heeft u de Zuidgalerij als de huiskamer kunnen ervaren. Er is meer bijzonder aan dit Huis. Voor de toegangspoort staan twee stenen zuilen, twee wachters, die verwijzen naar gezag en als het ware de democratie bewaken. Boven de toegangspoort kunt u de in steen gehouwen spreuk niet zijn ontgaan: door een gerecht gericht te leiden met beleid. Dat staat u nu te doen: Rechtvaardig beleid maken! Op 18 maart hebben de kiezers gestemd. U bent gekozen tot lid van Provinciale Staten. Afgelopen dinsdag hebben de oude Staten uw geloofsbrieven onderzocht en bent u toegelaten tot Provinciale Staten. Nu zit u hier in deze Statenzaal en bent u officieel volksvertegenwoordiger van de provincie Gelderland, de mooiste 2

provincie van Nederland. Er rust een grote verantwoordelijkheid op u, ik kan dat niet genoeg benadrukken. U neemt de komende vier jaar immers voor en namens meer dan twee miljoen inwoners van de provincie Gelderland beslissingen. Beslissingen die voor inwoners soms heel ingrijpend kunnen zijn: voor hun veiligheid, voor de ontwikkeling van hun bedrijf, voor de bereikbaarheid van voorzieningen, voor hun woongenot. Dit vereist dat u zich verdiept in de problematiek en dat u luistert naar wat de gevolgen van beleid kunnen zijn. Uiteindelijk vraagt het Statenlidmaatschap van u om deelbelangen tegen elkaar af te wegen. Én om deze afweging uit te leggen. Want ook dat is voor een volksvertegenwoordiger van groot belang: zorg dat u helder en begrijpelijk verantwoording af kunt leggen over uw handelen aan de kiezers. Een geruststellende gedachte bij alle belangenafwegingen is dat u het nooit iedereen naar de zin kunt maken. Besef dat u met uw werk in de schijnwerpers staat. Zoals u voorafgaand aan de verkiezingen ongetwijfeld heeft gemerkt ligt het openbaar bestuur terecht- onder een vergrootglas. Zeker als de integriteit van bestuurders en volksvertegenwoordigers in het geding is. U bent daarin uitermate kwetsbaar. Vooral omdat er vele tinten grijs zijn tussen zwart en wit, tussen goed en fout, tussen regel en geest. Laten we elkaar helpen om het goed te doen. Als het gaat om de regels, heeft u inmiddels de Gedragscode bestuurlijke integriteit staten- en commissieleden ontvangen. Ook heeft u de Grondwet ontvangen, dit naar aanleiding van een in de vorige Staten aangenomen motie. Zojuist heeft u de eed of verklaring en belofte afgelegd en daarmee onder meer trouw gezworen of beloofd aan de Grondwet. Op het PS-plein zijn nog andere relevante regelingen zoals de Provinciewet, de Verordening ambtelijke bijstand en fractieondersteuning en de Verordening rechtspositie te vinden. Het is nuttig en nodig dat deze regelingen er zijn. Zo schrijft de Gedragscode onder meer voor dat u zich onthoudt van deelname aan de besluitvorming als u een persoonlijk belang heeft bij een beslisssing van Provinciale Staten, dat u melding maakt van al uw nevenfuncties (bezoldigd en onbezoldigd), dat u geschenken en giften die u uit hoofde van uw functie ontvangt meldt en dat u geen kosten declareert die reeds op andere wijze worden vergoed. Met de regelingen is een kader vastgelegd. Belangrijk is het dat we er met elkaar over spreken. Want dat kader geeft soms ruimte voor interpretatie en raakt vaak aan dilemma s. We zullen er zeker nog over spreken in het kader van de introductie en het is een vast onderwerp van gesprek bij de jaarlijkse heisessie van de fractievoorzitters. En medio 2016 wordt opnieuw een Integriteitsdag voor PS en GS georganiseerd, waar evenals in 2014 uw dilemma s ter tafel kunnen komen. Onder integriteit versta ik ook dat u collega-statenleden, gedeputeerden of ambtenaren, en daarmee de provincie, niet onnodig in diskrediet brengt. Transparantie is een groot goed. Er is nog nooit zoveel actief openbaar gemaakt als tegenwoordig. Ik noem nevenfuncties, declaraties van reiskosten en buitenlandse reizen. Maar selectieve weergave van feiten kan ook onterechte en ongenuanceerde beelden oproepen. Ik nodig u daarom uit over uw vragen en dilemma s met de griffier en/of met mij en met elkaar te spreken. De Procedurecommissie is het aangewezen gremium om in het openbaar over integriteit te spreken. Het Statenlidmaatschap brengt veel met zich mee. Als u het goed wilt doen, kost het u veel tijd en energie. Uit onderzoek blijkt gemiddeld zo n 16-20 uur per week! Het is zeker niet mijn bedoeling om u nu angst aan te praten. Het Statenlidmaatschap is een prachtige functie. U ontmoet veel nieuwe mensen, ziet veel van de provincie en natuurlijk kunt u veel bereiken. Er staat u een intensieve en boeiende toekomst te wachten. Op uw stoelen hebben illustere voorgangers gezeten die hun bestuurlijke carrière elders hebben voortgezet. Zonder volledig te willen zijn noem ik de wethouders Martijn Leisink en Alex Mink, burgemeester Marianne Schuurmans, Tweede Kamerleden Remco Dijkstra en Yasemin Cegerek en minister Henk Kamp. 3

Als individueel Statenlid staat u er niet alleen voor. U bent met 55. Woonachtig van Gameren tot Geesteren en van Azewijn tot Wezep. U bent met 18 vrouwen en 37 mannen. Waarmee het aantal vrouwen ten opzichte van het eind van de vorige periode met 2 is gedaald. Het aantal vrouwen met voorkeurstemmen is daarentegen gestegen. U bent verdeeld over 11 partijen, evenveel als aan het begin van de vorige periode. En 29 van u, meer dan de helft, hebben voor het eerst zitting in Provinciale Staten. Met die verschillende partijen en veel nieuwe leden is het goed stil te staan bij de Gelderse bestuurscultuur. Met andere woorden: Zo zijn onze manieren. Het politieke debat bestaat bij de gratie van verschillen in visie en overtuiging. Je zou ook kunnen spreken van scheidslijnen tussen partijen. Maar scheidslijnen mogen geen breuklijnen worden! Daar heeft niemand iets aan. Het politieke debat is de kern van de democratie. Het debat hoort niet beperkt te blijven tot het verkondigen van oneliners en onwrikbare standpunten. Met verharding en polarisatie bereik je niets. Het gaat om luisteren naar elkaar, rekening houden met elkaar en vooral samenwerken met elkaar om de beste resultaten voor een beter en mooier Gelderland te bereiken. In Gelderland gaan partijen op een collegiale manier met elkaar om, ook wanneer de politieke tegenstellingen groot zijn. We voeren hier het debat op inhoud en met respect voor elkaars achtergrond. We spelen op de bal, niet op de man. Daarom spreekt u ook altijd via uw voorzitter. Ik zei het net al: als individueel Statenlid staat u er niet alleen voor. U kunt steunen op uw partij en uw fractie. Tegen de nieuwelingen onder u zeg ik dan ook: maak gebruik van de kennis en ervaring van de oude rotten. U kunt bouwen op uw fractieassistent. U kunt ook steunen op de Griffie. De griffier en zijn mensen zijn er speciaal voor u, voor u allen. Natuurlijk om de vergaderingen en werkbezoeken te regelen, maar ook om iets uit te zoeken of met u te sparren over de inzet van instrumenten. Om er voor te zorgen dat u zich snel thuis voelt heeft de Griffie in samenwerking met de organisatie een boeiend en intensief introductieprogramma voor u samengesteld. In korte tijd zult u veel leren over hoe Gelderland in elkaar zit. U zult ook worden geïnformeerd over uw taken als Statenlid: volksvertegenwoordiger, kaderstelling en controle. Het introductieprogramma is er ook op gericht om u nader met elkaar kennis te laten maken. Geachte leden van Provinciale Staten, In de voorbije Statenperiode hebben Provinciale Staten in een aantal ingrijpende dossiers belangrijke besluiten genomen. Ik noem de Omgevingsvisie, de Windvisie en de OV-visie. Voor de komende Statenperiode staan u ongetwijfeld nieuwe uitdagingen te wachten. Na eerdere discussies over de taken van de provincie is nu het in IPO-verband opgestelde Kompas 2020 daarvoor leidend. In dit kompas staan maatschappelijke opgaven en ontwikkelingen centraal voor de kerntaken die de provincie heeft. Voor de provincie worden zeven kerntaken onderscheiden, ik som ze toch even op: - Duurzame ruimtelijke ontwikkeling, waaronder waterbeheer - Milieu en energie en klimaat - Vitaal platteland en natuurbeheer - Regionale bereikbaarheid en regionaal openbaar vervoer - Regionale economie - Culturele infrastructuur en monumentenzorg - Kwaliteit openbaar bestuur. Om u behulpzaam te zijn bij het formuleren van uw doelen en om te komen tot een coalitieakkoord heb ik het overdrachtsdocument laten opstellen zoals dat afgelopen maandag aan de lijsttrekkers is uitgereikt en op internet is geplaatst. Ik ga ervan uit dat uit de onderhandelingen iets moois en waardevols voor Gelderland komt en dat u mij conform de provinciewet informeert over die uitkomst zodat ik ook mijn opvattingen daarover nog kenbaar kan maken. Waar over de inhoud zeker nog het nodige te bespreken valt, denk ik dat we niet ontkomen aan de doorontwikkeling van een andere bestuursstijl. De provincie heeft op een aantal gebieden wettelijke bevoegdheden om gewenste 4

ontwikkelingen te realiseren. In toenemende mate worden deze door samenwerking met anderen mogelijk gemaakt met de provincie in een regierol. Bij gebiedsontwikkeling en Stad en Regio is hier al veel ervaring mee opgedaan. Maatschappelijke ontwikkelingen brengen de provincie echter steeds vaker in een situatie waarin zij niet de regisseur is, maar medespeler. Initiatief en verantwoordelijkheid ligt dan bij anderen, bij ondernemers of particulieren die zoeken naar oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. Dit vraagt om nadere doordenking van de invulling van begrippen als volksvertegenwoordiging, kaderstelling en controle. Hier ligt voor ons allen een uitdaging om passende antwoorden te vinden. Geachte leden van Provinciale Staten, De vorige Staten hebben een hoge mate van betrokkenheid bij hun werk laten zien. Met een aanwezigheid van 96,6 % scoorden de Staten van Gelderland het beste in Nederland waar het de opkomst bij vergaderingen betrof. Ik hoop en verwacht dat u in uw werk als Statenlid dezelfde betrokkenheid laat zien. Natuurlijk gaat het dan niet alleen om de opkomst bij vergaderingen. Ook en vooral gaat het om het hebben van een open oog en oor voor de belangen van meer dan twee miljoen inwoners van Gelderland en het algemeen belang te dienen. Ik wens u voor de komende vier jaar veel wijsheid en plezier in het Statenwerk toe en hoop dat u zich hier snel thuis zult voelen. 3 Vaststelling agenda Aan de agenda wordt toegevoegd de instelling van de tijdelijke commissie werkwijze. 1003 4 Instelling Rekeningcommissie Besluit: bij acclamatie te benoemen tot lid van de Rekeningcommissie: mw. Faber (voorzitter), dhr Peters, dhr Bos, dhr Hellegers en dhr. Ruitenberg. 5 Instelling Tijdelijke commissie werkwijze (PS2015-232) Besluit: conform voorstel met algemene stemmen. 1004 6 Debat over de verkiezingsuitslag Dhr. Markink (VVD) feliciteert D66, SP, ChristenUnie, SGP en PvdDieren met de behaalde winst. De uitslag van de verkiezingen stemt de VVD tot tevredenheid, ondanks het verlies van twee zetels. Dat is het risico van het dragen van regeringsverantwoordelijkheid. De VVD is nipt als grootste uit de verkiezingen gekomen. Hij wil nu kijken naar de provincie: het beleid van de afgelopen vier jaar wordt gewaardeerd. Daarmee is het niet af. De VVD wil graag in de volgende bestuursperiode meedoen. Hij gaat hier niet een heel inhoudelijk debat voeren. Er komt nu een informatieronde met mevrouw Schuurmans en meneer Jansen. Hij hoopt dat ze snel tot een bepaalde duiding kunnen komen. Volgende week woensdag 1 april zullen de informateurs terugkoppelen. Hij wil daarna overgaan tot de formatie, want Gelderland heeft er recht op snel door te kunnen. Hij hoopt op 22 april een college te kunnen installeren. Dhr. Van Dijk (CDA) (maidenspeech) feliciteert de partijen die gewonnen hebben: D66, SP, ChristenUnie, SGP en Partij voor de Dieren. Hij voelt mee met de partijen die hebben verloren. Het CDA heeft het vier jaar geleden meegemaakt, maar staat er nu toch weer. De volgende keer gaat het CDA voor de eerste plaats. Hij ziet dat het beleid van het college 2011-2015 nog steeds kan rekenen op brede steun. Het college heeft laten zien partner te willen zijn. Hij vindt het belangrijk die lijn door te zetten. Zijns inziens is dat cruciaal in het bepalen van een nieuwe coalitie. Hij heeft vertrouwen in de informateurs en wacht af wat zij op 1 april zullen rapporteren. Dhr. Scheffer (D66) vindt dat bij het vormen van de nieuwe coalitie rekening moet worden gehouden met de verkiezingsuitslag. Dat D66 in de steden de grootste is geworden is belangrijk gelet op de stedelijke agenda. Overdrachtsdocument stelt terecht het belang van de lobby richting Den Haag en 5

Brussel. De investeringsagenda was een ander belangrijk verkiezingsthema. D66 gaat graag in dat spoor door. Doorontwikkeling van het revolverend instrumentarium is belangrijk. Hoewel de investeringsruimte beperkt is moet er maatschappelijk en economisch rendement gehaald worden. D66 is daarom voor voortzetting van het huidig beleid. Doorontwikkeling van de bestuursstijl is onderdeel van de opdracht aan de informateurs. Voor D66 is dat een belangrijk uitgangspunt. Het Gelders energie akkoord is ook een belangrijk uitgangspunt. Op gebied van detailhandel moet de provincie haar rol nemen. D66 wil steun geven aan een coalitie die verantwoord investeert. D66 wil een smaller ambtelijk apparaat en college en een nieuwe werkwijze voor PS. Dhr. Van Kaathoven (SP) vindt het goed dat dit debat er nu is. Partijen moeten in de openbaarheid een vorm van duiding doen. Hij bedankt alle SP-stemmers, want SP is gegroeid en inmiddels de vierde partij. Ook feliciteert hij de medewinnnaars D66, de ChristenUnie, de SGP en de PvdDieren. De conclusie is dat er geen echt grote fracties meer zijn in Provinciale Staten. Getalsmatig zullen er veel coalities mogelijk zijn. Hoe moet je dan kiezen? Niemand heeft de huidige coalitie tot inzet van de verkiezingen gemaakt. Nu drie van de vier kiezers hebben verloren, is ongewijzigd doorgaan ook niet zo aantrekkelijk. Het advies van de SP een coalitie te onderzoeken van de vier grootste partijen. Wanneer er inhoudelijk wordt gekeken dan moet er volgens de SP gelet worden op de standpunten ten aanzien van de Nuongelden. Dhr. Kerris (PvdA) feliciteert de partijen die gegroeid zijn. Het is een verkiezingsuitslag met een sterk landelijk karakter. De PvdA heeft zetels verloren. Echter uit de verkiezingsuitslag blijkt ook steun uit voor het beleid van de afgelopen vier jaar. De coalitiepartijen hebben de afgelopen vier jaar in goede harmonie samengewerkt. Het werk is echter nog niet af. 80.000 mensen zoeken een baan. De PvdA voelt zich daarvoor verantwoordelijk en wil daarvoor bestuursverantwoordelijkheid dragen. De PvdA gaat het gesprek met de informateurs in met de punten uit het verkiezingsprogramma en zal er zoveel mogelijk proberen uit te slepen. De PvdA wil verder werken aan een sterker, duurzamer en sociaal Gelderland. De twee grootste partijen zijn nu aan zet. Het is aan hen een stabiele samenwerking vorm te geven. Mw. Faber (PVV) feliciteert de partijen die zetelwinst hebben behaald en heet de nieuwe Statenleden van harte welkom. Zij hoopt in dat ze op de hoogte zijn van de bestuursstijl: het overeind houden van het subsidienetwerk en armlastige gemeenten steunen die zich in de nesten hebben gewerkt met grondspeculaties. Ook moet men de multiculturele samenleving steunen. Doet men dit niet dan loopt u het risico op een cordon sanitaire om zich heen. De PVV zal echter toch koers houden. De PVV wil terug naar de kerntaken. Lastenverlichting en de-islamiseren; geen subsidie naar islamitische organisaties. De subsidiecaroussel moet worden onttakeld, in het bijzonder de kunstsubsidies. Welke coalitie het ook wordt, het moet geen oude wijn in nieuwe zakken worden. Dhr. Plug (ChristenUnie) vindt dat Gelderland gebaat is bij een stabiele coalitie. Dat begint met vertrouwen, gunnen, samen optrekken, rechtdoen aan de uitslag. Kernwaarden van waaruit gehandeld moet worden zijn o.a. daadkrachtig partnerschap, verbinden, betrouwbaarheid, een duurzame leefomgeving. Wat de ChristenUnie betreft is de nieuwe coalitie een herkenbare afspiegeling van de verkiezingsuitslag, dat wil zeggen uit meerdere partijen met verkiezingswinst. De ChristenUnie wil samen optrekken in daadkrachtig partnerschap, dan komt iedereen sterker uit de verkiezingen. Dhr. Verheul (GroenLinks) feliciteert de partijen die hebben gewonnen. Dit zijn provinciale verkiezingen met landelijke resultaten. De waardering voor het provinciale beleid is er niet in terug te vinden. GroenLinks zal zich maximaal richten op het duurzaam en socialer maken van Gelderland. Er lijkt brede steun te zijn voor gerichte investeringen in verduurzaming, in breedband, openbaar vervoer en cultuur. Er is een breed palet aan middenpartijen die daaraan willen werken. Hij adviseert de informateurs op basis van deze inhoudelijke overeenstemming op zoek te gaan naar een coalitie. Een coalitie die 6

gebouwd is rond het Gelders energieakkoord. Dat is van onderaf opgebouwd. GroenLinks zal constructief meewerken, in welke rol dan ook, om zijn idealen te realiseren. Dhr. Ruitenberg (SGP) dankt voor de felicitaties en feliciteert op zijn beurt de andere partijen die hebben gewonnen met hun resultaten. Hij betreurt het dat de PVV haar stijl uit de vorige Statenperiode voortzet. De SGP is teleurgesteld dat de SP adviseert een coalitie te vormen van de vier grootste partijen. Hij herinnert de SP eraan dat de vorige keer de SP klein fijn vond. Hij is het daarmee eens. De kiezers mogen niet worden afgeschrokkken door op de oude voet verder te gaan. We moeten bedenken hoe de verkiezingsuitslag kan worden vertaald in de samenstelling van het college van GS en in de bestuursstijl binnen PS, het hoogste college binnen deze provincie. Dat betekent ook dat het beleid niet dicht moet worden getimmerd in een coalitieakkoord, maar dat het beleid met elkaar in een prettige bestuursstijl wordt vorm gegeven. Dhr. Van der Veer (PvdDieren): De zorg voor dierenwelzijn en andere waarden die in de verdrukking komen hebben zich vertaald in winst voor de Partij voor de Dieren. Hij analyseert de verkiezingsuitslag aan de hand van de gegeven antwoorden op de stellingen van de Stemwijzer en de Dierenkieswijzer. Het is voor hem ondenkbaar dat er weer een rechts-conservatief college komt waar andere bij aanschuiven en waar er weer geen aandacht is voor belangrijke waarden als weidegang, dierenwelzijn, e.d.. Gelderland heeft een centrumcollege nodig, liefst naar de linker kant. Hij hoopt dat er een meer sociaal college gevormd gaat worden. Dhr. Bruins (50PLUS) (maidenspeech) wil dat de komende coalitie meer aandacht heeft voor 50PLUSSERS, voor zorg en verlichting van de lasten van de mensen. De voorzitter sluit de beraadslagingen. 1005 7 Sluiting De voorzitter sluit de vergadering. Er wordt gestreefd om op 22 april een nieuw college te installeren. Dit zal dan de eerstvolgende vergadering zijn. Mocht er eerder vergaderd moeten worden, dan zal daarvoor vanzelfsprekend een uitnodiging worden gestuurd. Arnhem, 1 april 2015, zaaknummer 2015-003937 PS2015-233 7