Dienst Kinder- en Jeugdpsychiatrie Afdeling De Opstap (voor jongeren tussen 12 en 18 jaar)
2
Hallo Binnenkort kom je in onze afdeling De Opstap terecht. Waarschijnlijk ben je hier wel wat nieuwsgierig naar of net een beetje ongerust. Dat is heel normaal, je weet tenslotte niet wie wij zijn en wat je kan verwachten. Om je een idee te geven van wie we zijn en wat we doen, hebben we dit boekje voor jou gemaakt. In deze brochure staat een heleboel algemene informatie, maar ook wat er van jou verwacht wordt en natuurlijk wat jij mag verwachten. Lees alles eens rustig door. Heb je nog vragen? Dan kan je steeds bij de leefgroepbegeleiders terecht. Het Opstapteam Voor de illustraties in deze brochure werd samengewerkt met figuranten. 3
1. Een woordje uitleg over de dienst Kinder- en jeugdpsychiatrie Je wordt opgenomen op de dienst Kinder- en jeugdpsychiatrie (KJPSY) van het AZ Nikolaas. Misschien klinkt het woord psychiatrie wat moeilijk en denk je onmiddellijk aan crazy people, maar laat ons meteen duidelijk zijn dat er op onze afdeling enkel jongeren zijn die het net als jij momenteel moeilijk hebben. De kinderen en jongeren op onze dienst zijn verdeeld over drie afdelingen: De Beren : van 6 tot 12 jaar De Opstap : van 12 tot 18 jaar IKO : Intensief kortdurende opname voor jongeren tussen 12 en 18 jaar Iedereen heeft wel eens een probleem, het ene al wat groter dan het andere. Meestal kan je er op eigen houtje uitgeraken, of met wat steun van familie of vrienden. Soms lukt dit echter niet, je wordt verdrietig, kwaad, je voelt je niet begrepen en wil er niet over praten,... Maar het gevoel gaat niet weg. Dan heb je misschien wat extra hulp nodig van andere mensen. Mensen met moeilijke titels zoals: psychiater, psycholoog, psychiatrische verpleegkundige, orthopedagoog, gezinstherapeut,... Volgende mensen maken, onder leiding van dr. Ruth Reyntjens, deel uit van ons team: afdelingshoofd; psychologen; leefgroepbegeleiders; creatieve therapeuten; ouder- en gezinsbegeleider; psychomotorische therapeuten; muziektherapeut; EAP therapeut; leerkrachten; schoonmaaksters; Dagelijks houden de leefgroepbegeleiders tussen 14.00 uur en 15.00 uur een overlegmoment om de gang van zaken op de afdeling te bespreken. Eén ding is voor iedereen gelijk: alle jongeren zijn bij ons opgenomen omdat ze samen met hun ouders hulp en steun nodig hebben. Samen kijken we hoe we jou en je gezin het beste kunnen helpen. 4
2. Voorstelling van onze afdeling Binnenkort kom jij op onze afdeling De Opstap terecht. Misschien ben je daar wat nieuwsgierig naar of heb je daar juist wat schrik voor. Dat is heel normaal want je weet natuurlijk niet wie we zijn. De Opstap staat voor een stapje zetten naar verandering. Gedurende zes tot acht weken gaan we samen op stap en op zoek naar de dingen waar jij in het dagelijkse leven tegen aan loopt of het moeilijk mee hebt. Dit is een standaard opnametermijn, maar kan in uitzonderlijke situaties gewijzigd worden. Je verblijft hier met andere jongeren tussen 12 en 18 jaar die elk hun eigen specifieke problemen hebben. De bedoeling van de afdeling is dat je hier tot rust kan komen, maar ook dat er samen met jou gekeken wordt naar wat er misloopt in contact met de anderen. De afdeling is dan ook een oefenterrein, waarin je kunt oefenen met de dingen die je over jezelf leerde en deze kunt toepassen in een veilige ondersteunende omgeving en deze later kunt verder zetten in het dagelijkse leven. We gaan ook je sterke kanten belichten zodat je deze in de toekomst ten volle kunt benutten. Familie is een belangrijk deel hierin, we willen hen steeds betrekken bij jouw begeleiding door hen uit te nodigen voor gesprekken met de gezinsbegeleider/ therapeut. School is eveneens een belangrijk onderdeel van jouw begeleiding. Samen met de juf gaan we op zoek naar je mogelijkheden en kwaliteiten. Eventueel zullen we andere mogelijkheden aanbieden omdat het net op schoolvlak vastloopt. Samen met de andere jongeren neem je ook deel aan verschillende therapieën allemaal vanuit één specifiek medium: beweging, beeldend, muziek, kooksessies, enz. Uiteraard zijn deze therapiemomenten verspreid over de hele week en komen niet alle therapiën dagelijks aan bod. Tevens krijg je een individuele begeleid(st)er toegewezen, bij wie je terecht kunt met vragen en die je zal begeleiden tijdens je verblijf. Als deze begeleid(st)er afwezig is, kan je natuurlijk altijd terecht bij de andere teamleden. 5
3. Dagoverzicht 08:00 Wekken 08.30: Ontbijt/afwas/dagplanning 09.00: Kamermoment 09.15: Therapie/leefgroepmoment 10.00: Pauze 10.30: Therapie/leefgroepmoment 11.15: Pauze 11.30: Therapie/leefgroepmoment 12.15: Middagmaal/taken 13.15: Kamermoment 14.15: Therapie of leefgroepmoment 15.15: Pauze 15.30: Therapie of leefgroepmoment 17.00: Kamermoment 17.30: Avondmaal/taken 18.30: Spel/samen zijn/tv/bezoek/belmoment 19.30: Kamermoment 20.00: Douchen en snoepmoment 21.30: Naar de kamer 22.30: Lichten uit op de kamer en bedtijd 6
4. Afdelingsregels Opstaan Je wordt rond 08.00 uur gewekt door de begeleiders. Er wordt dan ook verwacht dat je onmiddellijk opstaat. Om 08.30 uur ontbijt, dit wil zeggen dat je 30 minuten tijd hebt om je aan te kleden en eventueel te verfrissen. We verwachten dat je één maal per dag een bad of een douche neemt. Uiteraard kan je na het sporten ook even douchen. Je poetst je tanden en zorgt ervoor dat je er verzorgd uitziet, je komt niet in slaapkleding in de leefgroep. Je wisselt regelmatig je kleding en bewaart je te wassen kleding gescheiden, al dan niet in de voorziene wasmand. Na het ontbijt, ruim je je kamer op. Dit wil zeggen: je bed opmaken; kleding en andere zaken die rondslingeren netjes in je kast opbergen; je lavabo ordelijk achterlaten; je handdoeken te drogen hangen op de voorziene plaats; je bureau op orde zetten. Als je je kamer verlaat, doe je de gordijnen open. Maaltijden Maaltijden gebruiken we samen aan de tafel. Voor een goede gang van zaken wordt er een taakverdeling opgemaakt. Deze hangt uit in de leefgroep. Indien jij geen taak dient uit te voeren, ga je even in de zetel zitten in afwachting van de maaltijd. We gaan SAMEN aan tafel. We verwachten dat je bij iedere maaltijd een minimum neemt van alles en dat je dit ook opeet. We vinden behoorlijke tafelmanieren heel belangrijk, dit betekent: eten met mes en vork; niet praten met een volle mond; eten op een rustige manier; je vraagt aan iemand om iets door te geven; je blijft aan tafel zitten tot iedereen klaar is. We verlaten samen de tafel en de takenlijst wordt weerom gerespecteerd. 7
Breng je eigen donsovertrek, een knuffel, muziekinstallatie,... mee om je kamer persoonlijk te maken. Snoep: Je mag een beetje snoep en voldoende fruit meebrengen van thuis, maar er worden ook koeken en fruit voorzien door de afdeling. Je snoep wordt bewaard door de begeleiding. Deze zaken kan je opeten tussen 20.00 uur en 21.00 uur. De hoeveelheid snoep die je krijgt zal bepaald worden door de leefgroepbegeleiding. Kamermomenten Er zijn verschillende kamermomenten voorzien in het dagprogramma. Je kunt deze tijd gebruiken om een boek te lezen, muziek te beluisteren, te rusten,... We hebben strips en leesboeken ter beschikking op de afdeling. Vraag deze voor aanvang van het kamermoment en draag er goed zorg voor zodat de jongeren na jou ook nog iets te lezen hebben. Tijdens het kamermoment kom je niet zomaar uit je kamer, we verwachten dat je gebruik maakt van het aanwezige oproepsysteem. We vragen je om het volume van je muziek te beperken, zodat we je muziek niet kunnen horen buiten de kamer. Je kamer is je eigen plek. Gebruik de kamermomenten dan ook om even op jezelf te zijn en tot rust te komen, taken te maken,... We vragen ook om ieders plek te respecteren en niet op elkaars kamer te komen. Spullen uitlenen is steeds op eigen verantwoordelijkheid, vaak gaan persoonlijke spullen op deze manier verloren of stuk probeer dit zoveel mogelijk te beperken. Kamermomenten: Van maandag tot en met vrijdag: Zaterdag en Zondag: 09.00 uur tot 09.15 uur 13.15 uur tot 14.15 uur 17.00 uur tot 17.30 uur 19.30 uur tot 20.00 uur 13.00 uur tot 14.00 uur 8
Slapen Om 21.30 uur gaat iedereen naar zijn/haar kamer, de lichten gaan uit om 22.30 uur. Telefoneren Telefoneren of opgebeld worden kan dagelijks tussen 18.30 uur en 20.00 uur. Dit gebeurt in samenspraak met de leefgroepbegeleiding. We vragen om de gesprekken te beperken tot tien minuten per gesprek met een maximum van drie gesprekken per dag, dit om iedereen de kans te geven om te bellen. Er zijn draagbare telefoons beschikbaar in de leefgroep. Gsm s zijn enkel zonder simkaart toegelaten op de kamers. De simkaart wordt in bewaring gehouden in je persoonlijk kastje in het verpleeglokaal van de leefgroepbegleiding. Bezoek De bezoekuren voor afdeling De Opstap : - woensdag: van 18.30 uur tot 20.30 uur - zaterdag & zondag: van 14.00 tot 17.30 uur 9
Bezoek ontvang je niet op de afdeling, wel op de kamer, in een gesprekslokaal of buiten de afdeling (cafetaria) mits toestemming van het team. De afdeling mag geen hinder ondervinden van bezoekers. Indien je op advies van het team de afdeling niet mag verlaten kan je op je kamer bezoek ontvangen (maximum vier personen). Roken Er wordt enkel buiten gerookt op het terras. Binnen geldt er een algemeen rookverbod. Je mag roken op afgesproken momenten indien je minstens 16 jaar oud bent en de toestemming hebt van je ouders. Je eerste sigaret kan je na het ontbijt roken, maar wel pas nadat je je taken hebt uitgevoerd. Je rookwaren worden bewaard door de leefgroepbegeleiding, en worden ook door de begeleiding verdeeld! Je krijgt maximum tien sigaretten per dag. Degenen die tabak hebben, rollen hun sigaretten de avond voordien voor 21.00 uur. De laatse sigaret wordt voor 21.15 uur gerookt. Een paar algemene zaken... Drugs, alcohol en energiedranken zijn absoluut verboden. Wanneer we vermoeden dat je gebruikt zal je getest worden. Iedereen draagt zorg voor het materiaal van de afdeling en de kamer. Bij opzettelijke vernieling kan er een alternatieve sanctie opgelegd worden. Ook de algemene beleefdheidsregels gelden hier, dus behandel iedereen met het respect waarmee je zelf behandeld wilt worden. De leefgroepbegeleiding is 24 uur op 24 uur beschikbaar, we vragen je wel om de overlegmomenten van het team te respecteren. Dit is dagelijks tussen 14.00 uur en 15.00 uur. Persoonlijke spullen zoals haardroger, scheerapparaat, ladyshave, scheermesjes,...worden na gebruik aan de leefgroepbegeleiding overhandigd. Een wekker en radio/cd/usb kan je wel op de kamer bewaren. Multimedia Binnen onze setting proberen we een goede balans te creëren in het gebruik van allerlei multimediatoestellen waarbij we ongecontroleerd internetgebruik wensen te vermijden. We kunnen echter binnen het huidige digitale tijdperk niet alles verbieden, daarom hebben we volgende richtlijnen opgesteld: 10
Wat mag er altijd op de kamer: Alle soorten mp3-mp4 spelers, ipods, tablets, smartphones, laptop, portable gameconsoles (psp, psvista, nintendo DS,...) en portable dvd spelers, deze toestellen blijven op de kamer en worden enkel gebruikt tijdens de kamermomenten. Indien deze toestellen over een simkaart beschikken, wordt deze simkaart in bewaring genomen door het personeel, dit om ongecontroleerd internetgebruik te vermijden, toegang tot WiFi hotspot is niet mogelijk. Na 22.30 uur worden deze toestellen niet meer gebruikt en indien nodig in bewaring genomen. Enkel tijdens bezoekmoment: Gsm of smartphone met simkaart wordt enkel tijdens het bezoekmoment toegestaan. Indien je geen bezoek zou ontvangen, mag je deze gedurende 30 minuten gebruiken op de kamer. Na het bezoekmoment wordt de simkaart terug in bewaring genomen door de leefgroepbegeleiding. Wat mag er niet op de kamer: Persoonlijke toestellen zoals tv s, fototoestellen, camera s, worden niet toegelaten op de afdeling/kamer. Belangrijk: Het personeel mag te allen tijde toezicht uitoefenen op het gebruik van alle bovenstaande toestellen, en indien nodig het toestel vroegtijdig tijdelijk of blijvend in bewaring nemen. 11
Als er reden voor bestaat, kan het zijn dat je op onderzoek moet gaan in het ziekenhuis. Dit betekent bijvoorbeeld een algemene check-up van je gezondheid, of een bloedcontrole. Agressief gedrag wordt niet getolereerd. Soms voel je jezelf ambetant (je voelt je boos, benadeeld, verveeld,...). Dit zijn normale gevoelens en dat mag. Wel willen we dat je met deze gevoelens op een goede manier omgaat, dit wil zeggen dat je dit niet met agressief gedrag oplost. We willen je helpen met het zoeken naar een goede manier om dit te uiten, zodat je niemand kwetst. Wanneer je agressief gedrag vertoont, kunnen we je voor een bepaalde tijd naar je kamer of naar de prikkelarme ruimte (rustkamer) laten gaan. Als je gevraagd wordt om naar de rustkamer of je eigen kamer te gaan wil dit zeggen: Momenteel is het voor jou te moeilijk om in de groep te zijn, dus ga even uit de groep en probeer tot rust te komen. Eventueel vraag of krijg je hulp van de begeleiding. Als je weer rustig bent, ben je weer welkom in de groep. Als de situatie onhoudbaar wordt en je jezelf verliest, kan er overgegaan worden naar de Time-out. Time-out wordt niet gebruikt als straf (!!!), maar enkel om jezelf (of anderen) te beveiligen. Er wordt een eindtijdstip met jou afgesproken en iemand van de begeleiding komt regelmatig bij je langs. 12
Voor je eigen veiligheid, worden gevaarlijke spullen in bewaring genomen door de leefgroepbegeleiding. Er kan op ieder ogenblik een kamercontrole uitgevoerd worden telkens in het bijzijn van de jongere. Verder is op de hele afdeling camerabewaking voorzien uit veiligheid. Het is voor iedereen fijn als er een goede groepssfeer is en dat jullie goed met elkaar kunnen opschieten. Omdat je in een moeilijke situatie en allemaal in hetzelfde schuitje zit, kunnen er wel eens verliefdheden of schijnbaar hechte vriendschappen ontstaan. Dit zijn natuurlijke gevoelens die je niet kan tegenhouden. Daarom vragen we dat je toch enige afstand bewaart en geen exclusieve relaties aangaat. Als je je op deze dingen gaat concentreren kan je je ook niet zoveel richten op het werken aan je problemen. We vragen het lichamelijk contact tussen elkaar te beperken. Je kan adressen of telefoonnummers uitwisselen, maar gelieve dit contact te bewaren tot jullie beiden ontslagen zijn hier. We staan geen bezoekjes of telefoontjes toe van ex-leefgroepsgenoten. Bij opname wordt aan je ouders of voogd een bedrag van 15 euro gevraagd als activiteitengeld. Bij ontslag wordt het resterende bedrag + een lijst van de gemaakte kosten terug overhandigd aan je ouders of voogd. We vragen je om geen geld of bankkaart bij jou of op de kamer te houden. 13
5. Wat breng je mee? Kleding: voldoende kleding; voldoende ondergoed en sokken; jas, regenjas; schoenen, pantoffels; pyjama of nachtkleed. Toiletspullen: handdoeken en washandjes; shampoo, douchegel, deodorant,... tandpasta en tandenborstel; haarborstel; maandverband. Schoolmateriaal: pennenzak met schrijfgerief; boekentas/rugzak; schoolboeken van de hoofdvakken, je schoolagenda. Sportkleding: zwembroek, badpak, handdoek, zwemzak; sportschoenen met bleke zool; sportbroek en t-shirt. Allerlei: een lijstje met de medicatie die je neemt + medicatie voor de eerste dag; een lijstje met telefoonnummers die je ouders/voogd goedgekeurd hebben; een recente foto van jezelf; SIS-kaart en identiteitskaart; 15 euro activiteitengeld; wekker; minihifiketen / discman / mp3-speler / ipod/ cd s; knuffelbeer; strips, boeken; je eigen kussen en/of donsovertrek. Zorg ervoor dat je persoonlijke spullen voorzien zijn van je naam en leen ze niet uit! 14
Onder bewaring van de leefgroepbegeleiding: haardroger, stijltang; scheerapparaat, scheermesjes, ladyshave; scherpe voorwerpen zoals zakmessen en scharen; gsm;... 6. Wat breng je niet mee? fotocamera; spelconsoles; persoonlijke medicatie (tenzij enkel voor de eerste dag); energiedranken; alcohol; drugs. 15
Dienst kinder- en jeugdpsychiatrie Campus Sint-Niklaas - L. De Meesterstraat L. De Meesterstraat 5-9100 Sint-Niklaas tel. 03 760 89 10 Afdeling De Opstap tel. 03/760 89 40 03/ 760 89 41 03/ 760 89 42 art. 11326