PROGRAMMA 2014 Instituut voor osseointegratie K.U.Leuven Kapucijnenvoer 7 - B-3000 Leuven Instituut voor Osseointegratie Katholieke Universiteit Leuven Kapucijnenvoer 7 B-3000 Leuven Tel. 016/33.24.67 (ma, di, do & vr tussen 13u30 en 17u30) Fax 016/33.23.09 e-mail: anja.peeters@uz.kuleuven.ac.be voor meer info: scan met je smartphone of ga naar www.osseointegratie.be
Inhoud Introductie p. 5 Uitscheurbaar programma 2014 p. 7 Overzicht medewerkers p. 9-10 Programma-overzicht 2014 p. 11 Dagcursussen opleidingscycli p. 12 Namiddagcursussen workshops p. 13-18 Avondcursussen Klinische topics p. 19-26 Registratieformulier p. 27 Met dank aan de sponsors: 3
Geachte Collega, Hierbij vindt U het programma-aanbod 2014 van het Instituut voor Osseointegratie, dat aan zijn 17 e jaargang toe is. Net zoals vorige jaren, kan U een keuze maken uit 3 verschillende modules: - De Workshops vereisen voorkennis in het domein van het implantaatgebeuren en behandelen een thema in de breedte (1.5u). In het tweede deel worden behandelingsplannen en -uitvoering besproken (1.5u). De deelnemers worden aangemoedigd om zelf patiëntencasussen mee te brengen ter bespreking. De workshops gaan telkens in de namiddag door (14u.00 tot 17u.30). - De Klinische Topics vereisen geen bijzondere voorkennis en behandelen een thema in de diepte (1.5u). Het gaat over de stap-voor-stap procedures in de vervaardiging van implantaatgedragen voorzieningen. De klemtoon ligt hierbij op de praktische aanpak. Dit is een avondactiviteit (20u.00 tot 21u.30) en deze wordt afgesloten met een hapje en een tapje. - De Opleidingscycli zijn dan weer bedoeld voor tandartsen met geen of weinig voorkennis in het implantgebeuren. In 2 afzonderlijke lesdagen wordt de restauratieve/prothetische behandeling m.b.v. orale implantaten voor zowel de volledige als de partieel edentate patiënt toegelicht. Deze aktiviteiten vinden plaats op neutrale locaties zo gekozen dat alle Vlaamse provincies aan bod komen. Dit zijn voor West-Vlaanderen; Brugge en Kortrijk, voor Oost-Vlaanderen; Sint-Niklaas en Aalst, voor Vlaams-Brabant; Leuven, voor Antwerpen; Antwerpen en Herentals en voor Limburg; Hasselt. In afwachting U te mogen verwelkomen op één of meerdere activiteiten in 2014, wens ik U alvast een fijn eindejaar en een goede gezondheid toe. Met vriendelijke groeten, Prof. I.E. Naert Bijlage : uitscheurbaar programma-overzicht 2014 5
Uitscheurbaar programma-overzicht 2014 I. OPLEIDINGSCYCLI - DAGCURSUSSEN (op donderdag van 9u.-17u.30) DATUM LOCATIE CURSUS LESGEVER PAG. 13 & 20.03.2014 Antwerpen Opleidingscyclus Antwerpen David Norré 12 09 & 16.10.2014 Sint-Niklaas Opleidingscyclus Oost-Vlaanderen David Norré 12 II. WORKSHOPS NAMIDDAGCURSUSSEN (op donderdagnamiddag van 14u.-17u.30) DATUM LOCATIE CURSUS LESGEVER PAG. 20.02.2014 Aalst Keramische restauraties: stand van zaken Frederik Ardenois 13 27.03.2014 Hasselt Keramische restauraties: stand van zaken Frederik Ardenois 13 24.04.2014 Leuven Strategie bij agenesie Dr. Lieven Barbier 14 22.05.2014 Antwerpen Occlusie & beetrelatie Walter Van Breda 15 12.06.2014 Brugge Behandelingsplanning van A tot Z Dr. Els De Smet 16 25.09.2014 Hasselt Biocompatibiliteit, materiaalkeuze en design van abutments Ann Philippe 17 16.10.2014 Antwerpen Frontvervanging: een uitdaging! Paule Peeters 18 06.11.2014 Aalst Occlusie & beetrelatie Walter Van Breda 15 13.11.2014 Leuven Behandelingsplanning van A tot Z Dr. Els De Smet 16 11.12.2014 Kortrijk Biocompatibiliteit, materiaalkeuze en design van abutments Ann Philippe 17 III. KLINISCHE TOPICS AVONDCURSUSSEN (op donderdagavond van 20u.-21u.30) DATUM LOCATIE CURSUS LESGEVER PAG. 13.02.2014 Kortrijk Communicatie labo-tandarts Walter Van Breda 19 27.02.2014 Herentals De volledige brug op implantaten in de bovenkaak Sofie Voet 20 24.04.2014 Sint-Niklaas Solitaire tandvervanging: een uitdaging! Paule Peeters 21 15.05.2014 Leuven 05.06.2014 Hasselt Het gebruik van allo- of autogreffe en implantaten Patiënttevredenheid bij implantaatbehandelingen Rudi Galdermans 22 Dr. Els De Smet 23 02.10.2014 Brugge Beetverhoging al dan niet in combinatie met implantaten Rudi Galdermans 24 23.10.2014 Leuven Digitaal afdrukken Dominik Muylaert 25 06.11.2014 Hasselt Solitaire tandvervanging: een uitdaging! Paule Peeters 21 13.11.2014 Herentals Agenesie, en wat nu? Dr. Lieven Barbier 26 20.11.2014 Sint-Niklaas Het gebruik van allo- of autogreffe en implantaten Rudi Galdermans 22 7
Medewerkers van het Instituut voor Osseointegratie K.U.Leuven Dhr. Frederik Ardenois Tandarts KU Leuven (1998), Specialist in de Prothetische Tandheelkunde (2001), Instructor op de afdeling Prothetische Tandheelkunde van de KU Leuven (2001-2003), Lesgever voor het Instituut voor Osseointegratie, KU Leuven (2001-). Momenteel werkzaam in een privépraktijk te Kortrijk. Dr. Lieven Barbier Licentiaat in de Tandheelkunde KU Leuven (1989), Specialist in de Prothetische Tandheelkunde (1993), doctor in de Medische Wetenschappen (1995), deeltijds wetenschappelijk medewerker aan de afdeling Prothetische Tandheelkunde (1994-2000). Momenteel medeverantwoordelijk voor de opleiding in de prothetische tandheelkunde in het Stagecentrum Tandheelkunde van het AZ St-Jan Brugge. Daarnaast privé-praktijk te Brugge. Bestuurslid LUTV en PUC West-Vlaanderen. Voorzitter van de VAPR (Vereniging assistenten Prothetische en Restauratieve Tandheelkunde KU Leuven). Lesgever voor het Instituut voor Osseointegratie, KU Leuven (2001-). Dr. Els De Smet Tandarts KU Leuven (1998), Specialist in de Prothetische Tandheelkunde (2003), Doctor in de Medische Wetenschappen (2006), Instructor afdeling Prothetische Tandheelkunde van de KU Leuven (2003-2009), Hoofdsupervisor Ma-na-Ma opleiding Restauratieve Tandheelkunde (2009-2011), Lesgever voor het Instituut voor Osseointegratie (2010-). Werkzaam in privépraktijk te Aarschot. Dhr. Rudi Galdermans Tandarts KU Leuven (1985). Specialist in de Prothetische Tandheelkunde (1985-1989). Deeltijds Instructor KU Leuven (1989-1997). Lesgever voor het Instituut voor Osseointegratie (2009-). Werkzaam in eigen multidisciplinaire praktijk te Tervuren (1990-). Dhr. Dominik Muylaert Tandarts KU Leuven (2005), Specialist in de Restauratieve Tandheelkunde (2008), Instructor op de afdeling Prothetische Tandheelkunde van de KU Leuven (2008-2012). Lesgever voor het Instituut voor Osseointegratie (2008-). Werkzaam in een groepspraktijk te Heverlee. Dhr. David Norré Tandarts KU Leuven (2001), Specialist in de Restauratieve Tandheelkunde aan de KU Leuven (2005), Specialist Orale Implantologie aan de Universiteit van Luik (2008), Deeltijds wetenschappelijk medewerker aan de afdeling Prothetische Tandheelkunde (2001-2005) en deeltijds Instructor aan de KU Leuven (2005-2006), Lesgever voor het Instituut voor Osseointegratie (2006-). Momenteel werkzaam in een groepspraktijk te Dilbeek en in eigen verwijspraktijk te Overijse. 9
Medewerkers van het Instituut voor Osseointegratie K.U.Leuven Mevr. Paule Peeters Licentiaat in de Tandheelkunde KU Leuven (1994), Specialist in de Prothetische Tandheelkunde (1997), Instructor Prothetische Tandheelkunde (1997-1999), Specialist Orale Implantotologie aan de Universiteit van Luik (2008), Lesgever voor het Instituut voor Osseointegratie, KU Leuven (1999-2009 en 2013-). Momenteel werkzaam in privépraktijk te Antwerpen Linkeroever. Mevr. Ann Philippe Licentiaat in de Tandheelkunde KU Leuven (1990), Specialist Prothetische Tandheelkunde (1994), Instructor Prothetische Tandheelkunde (1994-), Lesgever voor het Instituut voor Osseointegratie, KU Leuven (1995-). Dhr. Walter Van Breda Licentiaat in de Tandheelkunde (1984) aan de KU Leuven; Specialist in de Prothetische Tandheelkunde (1989), Instructor op de Afdeling Prothetische Tandheelkunde (1990-1995). Verdere bekwaming in het optimaliseren van esthetiek bij prothetisch herstel. Lesgever voor het Instituut voor Osseointegratie (1999-). Werkzaam in Antwerpen in multidisciplinaire praktijk. Mevr. Sofie Voet Tandarts KU Leuven (2000), Specialist in de Prothetische Tandheelkunde (2003), Geaggregeerde in het secundair onderwijs, groep Geneeskunde (2007), Docent KHLeuven (2006-2008), Lesgever VDAB opleiding voor Tandartsassistent (2007-2008), Instructor op de afdeling Restauratieve Tandheelkunde KU Leuven (2003-), Lesgever voor het Instituut voor Osseointegratie (2005-). Werkzaam in privépraktijk Heverlee. Mevr. Anja Peeters Staat in voor het secretariaat voor het Instituut voor Osseointegratie (1999-). Prof. Dr. Ignace Naert Licentiaat in de Tandheelkunde, KU Leuven, (1977), Specialist in de Prothetische Tandheelkunde, (1981), afdelingshoofd Prothetische Tandheelkunde, (1996), gewoon hoogleraar, (1998). Lesopdrachten in de prothetische en restauratieve tandheelkunde. Referee voor Clin Oral Impl Res, Clin Impl. Dent & Rel Research, Deutsche Zahnärtzliche Zeitschrift, Int. J. Oral & Maxillofac. Impl. Oprichter en coördinator van het Instituut voor Osseointegratie (1995-). Associate Editor Int. J. Prosthod., President Implantology Research Group IADR, (2007 & 2008). Voorzitter van de Belgische Vereniging voor Orale Implantologie (2009 & 2010). 10
Programma-overzicht 2014 I. OPLEIDINGSCYCLI - DAGCURSUSSEN (op donderdag van 9u.-17u.30) DATUM LOCATIE CURSUS LESGEVER PAG. 13 & 20.03.2014 Antwerpen Opleidingscyclus Antwerpen David Norré 12 09 & 16.10.2014 Sint-Niklaas Opleidingscyclus Oost-Vlaanderen David Norré 12 II. WORKSHOPS NAMIDDAGCURSUSSEN (op donderdagnamiddag van 14u.-17u.30) DATUM LOCATIE CURSUS LESGEVER PAG. 20.02.2014 Aalst Keramische restauraties: stand van zaken Frederik Ardenois 13 27.03.2014 Hasselt Keramische restauraties: stand van zaken Frederik Ardenois 13 24.04.2014 Leuven Strategie bij agenesie Dr. Lieven Barbier 14 22.05.2014 Antwerpen Occlusie & beetrelatie Walter Van Breda 15 12.06.2014 Brugge Behandelingsplanning van A tot Z Dr. Els De Smet 16 25.09.2014 Hasselt Biocompatibiliteit, materiaalkeuze en design van abutments Ann Philippe 17 16.10.2014 Antwerpen Frontvervanging: een uitdaging! Paule Peeters 18 06.11.2014 Aalst Occlusie & beetrelatie Walter Van Breda 15 13.11.2014 Leuven Behandelingsplanning van A tot Z Dr. Els De Smet 16 11.12.2014 Kortrijk Biocompatibiliteit, materiaalkeuze en design van abutments Ann Philippe 17 III. KLINISCHE TOPICS AVONDCURSUSSEN (op donderdagavond van 20u.-21u.30) DATUM LOCATIE CURSUS LESGEVER PAG. 13.02.2014 Kortrijk Communicatie labo-tandarts Walter Van Breda 19 27.02.2014 Herentals De volledige brug op implantaten in de bovenkaak Sofie Voet 20 24.04.2014 Sint-Niklaas Solitaire tandvervanging: een uitdaging! Paule Peeters 21 15.05.2014 Leuven 05.06.2014 Hasselt Het gebruik van allo- of autogreffe en implantaten Patiënttevredenheid bij implantaatbehandelingen Rudi Galdermans 22 Dr. Els De Smet 23 02.10.2014 Brugge Beetverhoging al dan niet in combinatie met implantaten Rudi Galdermans 24 23.10.2014 Leuven Digitaal afdrukken Dominik Muylaert 25 06.11.2014 Hasselt Solitaire tandvervanging: een uitdaging! Paule Peeters 21 13.11.2014 Herentals Agenesie, en wat nu? Dr. Lieven Barbier 26 20.11.2014 Sint-Niklaas Het gebruik van allo- of autogreffe en implantaten Rudi Galdermans 22 11
I. Opleidingscycli 2014 Deze interactieve praktijkgerichte cursus geeft U een overzicht van de mogelijke prothetische implantaatbehandelingen. Stap voor stap worden de verschillende fases doorlopen en met klinische casussen toegelicht. Nieuwe ontwikkelingen komen aan bod. Een uitgebreide syllabus als extra ondersteuning en naslagwerk is voorzien. De eerste dag wordt de volledig edentate patiënt toegelicht, de tweede dag de partieel edentate patiënt. Lesgever: David Norré Data & locaties in 2014: Antwerpen 13.03.2014 Dag 1 Antwerpen 20.03.2014 Dag 2 Sint-Niklaas 09.10.2014 Dag 1 Sint-Niklaas 16.10.2014 Dag 2 Duur: 9u.-17u.30 Vereiste voorkennis in het domein: geen Inschrijving: 325,- euro/2 dagen of 195,- euro/1 dag Inbegrepen: cursusmateriaal koffiepauzes 3-gangen lunch Accreditering: aangevraagd 40 AE in deelgebied 7/dag PROGRAMMA: telkens op een donderdag van 9u.00-17u.30 DAG 1: De volledig edentate kaak 8.30-9.00 Onthaal & welkomstkoffie 9.00-10.00 Wat is Osseointegratie? Behandelingsplanning Patiëntenselectie Chirurgische richtplaat Overkappingsprothese 10.00-10.30 Chirurgische aspecten van implantaatbehandelingen 10.30-11.00 Koffiepauze 11.00-12.30 De vaste volledige brug 12.30-14.00 Lunch 14.00-15.30 Immediate belasting: waar, wanneer en hoe? 15.30-16.00 Koffiepauze 16.00-17.30 Casusbespreking en behandelingsplanning DAG 2: De partieel edentate kaak 8.30-9.00 Onthaal + welkomstkoffie 9.00-10.30 Solitaire tandvervanging: een uitdaging! Temporiseren 10.30-11.00 Koffiepauze 11.00-12.30 De partiële brug 12.30-14.00 Lunch 14.00-15.30 Biomechanica Connecteren al dan niet? 15.30-16.00 Koffiepauze 12 16.00-17.30 Casusbespreking en behandelingsplanning
II. Workshops 2014 Workshop 1 & 2: Keramische restauraties: stand van zaken PROGRAMMA: 13u30-14u00 14u00-15u30 15u30-16u00 16u00-17u30 Welkomstkoffie & registratie Theoretische uiteenzetting: Keramische Restauraties: stand van zaken Nieuwe materialen worden in de restauratieve tandheelkunde met wisselend succes toegepast. Gezien de positieve resultaten met de nieuwe keramische materialen bij restauraties op natuurlijke tanden, worden deze de laatste jaren onder marketing druk ook in de restauratieve tandheelkunde op implantaten toegepast. De verschillende keramische materialen worden besproken, met hun fysico-chemische en mechanische eigenschappen. Ook hun biocompatibiliteit wordt toegelicht. Daarnaast wordt aan de hand van klinische voorbeelden uitgewijd over de prothetische mogelijkheden en toepassingen. Verzorgde koffiepauze Casusbespreking / Behandelingsplannen U kan uw eigen materiaal (RX, modellen, dia s,...) meebrengen, zowel over reeds behandelde als over nog te behandelen patiënten. In groep wordt dit dan besproken. Lesgever: Frederik Ardenois Datum & locatie: Aalst 20.02.2014 Hasselt 27.03.2014 Duur: 14u.-17u.30 Vereiste voorkennis in het domein: minimum ervaring met het principe van osseointegratie Inschrijving: 75,- euro Inbegrepen: cursusmateriaal koffiepauzes Accreditering: aangevraagd 20 AE in deelgebied 7 13
II. Workshops 2014 Workshop 3: Strategie bij agenesie PROGRAMMA: 13u30-14u00 14u00-15u30 Welkomstkoffie & registratie Theoretische uiteenzetting: Strategie bij agenesie Lesgever: Dr. Lieven Barbier Datum & locatie: Leuven 24.04.2014 Duur: 14u.-17u.30 Vereiste voorkennis in het domein: minimum ervaring met het principe van osseointegratie Inschrijving: 75,- euro Inbegrepen: cursusmateriaal koffiepauzes Accreditering: aangevraagd 20 AE in deelgebied 7 Het ontbreken van definitieve tanden komt meer voor dan we soms denken. Ongeveer 5 % van de blanke Europese bevolking wordt er door getroffen en vrouwen zelfs iets meer dan mannen. Meestal gaat het om 1 of 2 tanden die ontbreken, met vaak een effect op het uiterlijk waardoor een behandeling nodig is. Spraak- en kauwproblemen worden belangrijker wanneer meerdere tanden ontbreken in het definitieve gebit. De oorzaak van het ontbreken van tanden is sterk genetisch bepaald, hoewel er ook iatrogene oorzaken zijn. Hypodontie kan geïsoleerd voorkomen, maar kan eveneens geassocieerd zijn met complexe syndromen, zoals ectodermale dysplasie. De strategie is erop gericht om tijdens de wisselfase en in het definitief gebit de tandeloze zones te elimineren of optimaal te dimensioneren binnen de tandbogen zodat restauratief herstel mogelijk wordt. Hypodontie wordt niet alleen gekenmerkt door het ontbreken van tanden, maar ook door vorm- en doorbraak afwijkingen van tanden en door een minder ontwikkelde alveolaire kam. In vele gevallen is een multidisciplinaire aanpak nodig waarbij een orthodontische en/of prothetische behandeling soms aangevuld wordt met een chirurgische ingreep. Een goede communicatie met de patiënt en de ouders is hierbij van groot belang, ook al omdat het verlangde resultaat pas na enkele jaren bekomen wordt na een reeks van niet altijd aangename ingrepen. Aan de hand van een aantal klinische voorbeelden worden verschillende behandelingsstrategieën bij deze patiënten voorgesteld. 15u30-16u00 16u00-17u30 Verzorgde koffiepauze Vervolg van de uiteenzetting & Casusbespreking: In de overblijvende tijd is er mogelijkheid tot discussie. Evenzeer nodigen we u hierbij uit tot het meebrengen van klinische gevallen waarmee u op dat ogenblik geconfronteerd wordt in uw praktijk en waarover u een bijkomende opinie wenst. In het verleden is gebleken dat deze momenten vaak heel leerrijk zijn. 14
II. Workshops 2014 Workshop 4 & 8: Occlusie & beetrelatie Lesgever: Walter Van Breda PROGRAMMA: 13u30-14u00 14u00-15u30 15u30-16u00 16u00-17u30 Welkomstkoffie & registratie Theoretische uiteenzetting Deel 1: Occlusie & beetrelatie Eind jaren 80 zijn de occlusieconcepten gedemistifieerd geworden. Langzamerhand dringt dit gegeven door in de algemene praktijk. Inderdaad, waar voorheen morfologische kenmerken centraal stonden, wordt heden functionaliteit het belangrijkste criterium. Ook implantaatgedragen restauraties maken van deze nieuwe inzichten gebruik. In deel 1 zal gezocht worden of er evidentie is voor bepaalde occlusieconcepten bij diverse toepassingen (solitaire, partiële en volledige brug en overkappingsprotheses). Verzorgde koffiepauze Theoretische uiteenzetting Deel 2: Occlusie & beetrelatie In deel 2 zal aangetoond worden dat om een occlusaal goed functionerende constructie te bekomen een juiste beetrelatie noodzakelijk is. Hoe deze beetrelatie in de praktijk verloopt zal via klinische voorbeelden voor de verschillende toepassingen worden belicht. Een volledige opdrachtbon met alle noodzakelijke informatie hoort eveneens bij een correcte beetrelatie. Deze zittijd correct uitvoeren zal bepalend zijn voor het vlot verlopen van het verdere werk en het aantal herpassen verminderen. Datum & locatie: Antwerpen 22.05.2014 Aalst 06.11.2014 Duur: 14u.-17u.30 Vereiste voorkennis in het domein: minimum ervaring met het principe van osseointegratie Inschrijving: 75,- euro Inbegrepen: cursusmateriaal koffiepauzes Accreditering: aangevraagd 20 AE in deelgebied 7 15
II. Workshops 2014 Workshop 5 & 9: Behandelingsplanning van A tot Z PROGRAMMA: Lesgever: Dr. Els De Smet Datum & locatie: Brugge 12.06.2014 Leuven 13.11.2014 Duur: 14u.-17u.30 Vereiste voorkennis in het domein: minimum ervaring met het principe van osseointegratie Inschrijving: 75,- euro Inbegrepen: cursusmateriaal koffiepauzes Accreditering: aangevraagd 20 AE in deelgebied 7 13u30-14u00 14u00-15u30 15u30-16u00 16u00-17u30 Welkomstkoffie & registratie Theoretische uiteenzetting: Behandelingsplanning van A tot Z In de huidige praktijkvoering zijn orale implantaatbehandelingen niet meer weg te denken. In deze workshop worden op een beknopte en praktijkgerichte manier allerlei mogelijke topics aangehaald die ter sprake zullen komen tijdens het verloop van een implantaatbehandeling. Een implantaatbehandeling start reeds bij de eerste consultatie waar u als tandarts de patiënt inlicht over de behandelingsmogelijkheden. Welke diagnosemiddelen worden hierbij gebruikt? Welke patiënt gerelateerde factoren (algemene gezondheid, parodontale gezondheid, rookgewoontes, botkwaliteit en -kwantiteit, financiële mogelijkheden, esthetische verwachtingen, ) noteert u? Welk type implantaat, hoeveel implantaten, al dan niet computer geleid, laat of immediaat belast, vast of uitneembaar, welke materialen, stelt u voor in uw behandelplan? Timing en aantal zittijden rekening houdend met de chirurgie en het tandtechnisch labo worden vastgelegd. De klinische procedures worden uitgevoerd volgens de voorgeschreven protocols. Bij plaatsing wordt een duidelijke mondhygiëne instructie gegeven. Hoe volgt u de implantaatpatiënt op? Wat met de nazorg in geval van complicaties en falingen? Verzorgde koffiepauze Casusbespreking / Behandelingsplannen U kan uw eigen materiaal (RX, modellen, dia s,...) meebrengen, zowel over reeds behandelde als over nog te behandelen patiënten. In groep wordt dit dan besproken. 16
II. Workshops 2014 Workshop 6 & 10: Biocompatibiliteit, materiaalkeuze en design van abutments PROGRAMMA: 13u30-14u00 14u00-15u30 15u30-16u00 16u00-17u30 Welkomstkoffie & registratie Theoretische uiteenzetting: Biocompatibiliteit, materiaalkeuze en design van abutments Om een optimaal herstel op implantaten op lange termijn te garanderen, is het behoud van gezonde peri-implantaire weefsels noodzakelijk. Het laatste decennium vonden er in de restauratieve tandheelkunde heel wat veranderingen plaats op vlak van technische en materiaalkundige mogelijkheden. Dit had zo ook zijn impact op de restauratieve behandelingen op implantaten. Waar men in het verleden voor de restauratieve opbouw slechts een beperkt aantal abutments ter beschikking had, bestaat er nu een heel gamma aan mogelijkheden. Door het aanwenden van CAD-CAM technieken kunnen abutments volgens verschillend design en materiaal worden uitgevoerd. De vragen die hierbij kunnen worden gesteld zijn: - Welke invloed heeft het abutmentdesign op de omgevende weefsels? Hierbij denken we ondermeer aan het emergence profile en de positie van de restauratiegrenzen: op abutment- dan wel implantaatniveau. - Wat met de materiaalkeuze: Ti, Au, ZrO2, CoCr, etc.? - En hoe zit het met de biocompatibiliteit van die materialen? Deze bijdrage gaat in op de impact van abutments en de restauratieve opbouw op de gezondheid van de periimplantaire weefsels. Verzorgde koffiepauze Casusbespreking/Behandelingsplannen: U kan uw eigen materiaal (RX, modellen, dia s,...) meebrengen, zowel over reeds behandelde als over nog te behandelen patiënten. Lesgever: Ann Philippe Datum & locatie: Hasselt 25.09.2014 Kortrijk 11.12.2014 Duur: 14u.-17u.30 Vereiste voorkennis in het domein: minimum ervaring met het principe van osseointegratie Inschrijving: 75,- euro Inbegrepen: cursusmateriaal koffiepauzes Accreditering: aangevraagd 20 AE in deelgebied 7 17
II. Workshops 2014 Workshop 7: Frontvervanging: een uitdaging! PROGRAMMA: Lesgever: Paule Peeters Datum & locatie: Antwerpen 16.10.2014 Duur: 14u.-17u.30 Vereiste voorkennis in het domein: minimum ervaring met het principe van osseointegratie Inschrijving: 75,- euro Inbegrepen: cursusmateriaal koffiepauzes Accreditering: aangevraagd 20 AE in deelgebied 7 13u30-14u00 14u00-15u30 15u30-16u00 16u00-17u30 Welkomstkoffie & registratie Theoretische uiteenzetting: Frontvervanging: een uitdaging! Bij verlies van tanden in de frontregio kunnen verschillende mogelijke oplossingen voor éénzelfde situatie zich voordoen. Afhankelijk van het aantal tanden dat verloren gegaan is, locatie, lachlijn, anatomie, situatie van de restdentitie, etc in combinatie met de wensen en mogelijkheden van de patiënt, kiezen we voor een bepaalde strategie. Multidisciplinair overleg is dikwijls noodzakelijk. Een denkpiste kan het aanwenden van implantaten zijn. Echter de juiste indicatie stellen en op voorhand een esthetisch natuurlijk eindresultaat voorspellen, is niet altijd evident. De prothetiek dicteert de chirurgie. Wat kan de strategie zijn bij solitaire of meerdere tandvervanging? Wanneer plaatsen we de implantaten? Immediate of uitgestelde belasting? Hebben we te maken met een dik of een dun biotype? Hoe doen we aan kampreservatie? Bot en zachte weefsels moeten soms opgebouwd worden om de implantaten prothetisch correct te kunnen plaatsen. Wat zijn de mogelijkheden? Wanneer gaan we over op tijdelijk brugwerk en wanneer wenden we de definitieve restauratie aan? Tijdelijke restauratie op het implantaat geeft de mogelijkheid de weke weefsels goed te begeleiden tot de juiste vorm. Aan de hand van klinische cases gaan we dieper in hoe we stap voor stap een goed resultaat bekomen. Verschillende ontwerpen en materiaalkeuze komen aan bod en beïnvloeden het esthetisch resultaat. De restauratie verschroeven of cementeren en hoe we dit aanpakken wordt verder uitgediept. Verzorgde koffiepauze Casusbespreking / Behandelingsplannen In de overige tijd is er mogelijkheid tot discussie. U wordt vriendelijk uitgenodigd om klinische gevallen mee te brengen waarmee u geconfronteerd wordt in uw praktijk en bijkomende opinie wenst. Door interactieve dialoog kan u al uw vragen, bedenkingen en ervaringen delen in de groep. Uw eigen casussen (reeds behandelde als over nog te behandelen patiënten) met behulp van Rx, modellen, dia s kunnen voorgelegd worden en in groep besproken worden. 18
III. KLINISCHE TOPICS 2014 Topic 1: Communicatie labo-tandarts PROGRAMMA: 19u30-20u00 20u00-21u30 21u30-22u30 Welkomstdrink & registratie Communicatie labo-tandarts In de tandheelkundige praktijk is vooral de ontwikkeling van de technologie in de prothetiek sterk toegenomen. Cad-cam technologie en digitale afdrukname zijn hiervan een paar voorbeelden. Prothetische behandelingsplannen worden vaak zeer complex. Meer kennis terzake en vooral meer overleg tussen de tandarts en het tandtechnische labo zijn hierbij erg belangrijk. In een periode van digitale communicatie met al zijn mogelijkheden stellen we spijtig genoeg vast dat dit overleg nog vaak veel te wensen overlaat. Deze bijdrage wil leren hoe en wanneer we overleggen. Inspraak in behandelingsplan en materiaalkeuze zal aan bod komen. Wat moet op een labo formulier vermeld zijn. Wat is noodzakelijk om een goede beetrelatie door te geven. Wat mag je van je labo verwachten en wat mogen zij van u eisen. Veel praktische tips om tot een betere en leuker samenwerking te komen. Receptie met hapjes Lesgever: Walter Van Breda Datum & locatie: Kortrijk 13.02.2014 Duur: 20u.- 21u.30 Vereiste voorkennis in het domein: minimum ervaring met het principe van osseointegratie Inschrijving: 75,- euro Inbegrepen: cursusmateriaal koffiepauze receptie met hapjes Accreditering: aangevraagd 10 AE in deelgebied 2 19
III. KLINISCHE TOPICS 2014 Topic 2: De volledige brug op implantaten in de bovenkaak PROGRAMMA: 19u30-20u00 20u00-21u30 Welkomstdrink & registratie De volledige brug op implantaten in de bovenkaak Lesgever: Sofie Voet Datum & locatie: Herentals 27.02.2014 Duur: 20u.-21u.30 Vereiste voorkennis in het domein: minimum ervaring met het principe van osseointegratie Inschrijving: 75,- euro Inbegrepen: cursusmateriaal welkomstdrink receptie met hapjes Accreditering: aangevraagd 10 AE in deelgebied 7 In deze klinische topic gaan we in detail in op dit behandelingsconcept, beginnend met de indicatiestelling: Wanneer is een volledige brug aangewezen en wanneer niet? Een goede voorbereiding zorgt voor een goed resultaat. De noodzaak van een zorgvuldige planning wordt bekeken. Welke radiografische onderzoeken zijn aangewezen? Welke soorten richtplaten kunnen we aanwenden voor de optimale positie van de implantaten te waarborgen? Na het plaatsen van de implantaten bekijken we stap voor stap de procedure voor de vervaardiging van de vaste brug met nadruk op de praktische aanpak. We zoeken een evenwicht tussen esthetiek, fonetiek, reinigbaarheid en functionaliteit. Nieuwere materialen, nieuwere technieken zoals CAD- CAM, maar ook de dure goudprijs veroorzaken een shift in de materiaalkeuze van de bruggen. Wat kunnen we verwachten aan pasvorm, stevigheid en esthetiek van deze materialen en technieken? Kiezen we voor porselein of kunststoftanden, met als basis een titanium-, edelmetaal-, zirconium- of CoCr-structuur? Tot slot komt de opvolging en nazorg van de vaste brug op implantaten aan bod. 21u30-22u30 Receptie met hapjes 20
III. Klinische Topics 2014 Topic 3 & 8 : Solitaire tandvervanging: een uitdaging! PROGRAMMA: 19u30-20u00 20u00-21u30 Welkomstdrink & registratie Solitaire tandvervanging: een uitdaging! Bij verlies van een solitaire tand denken we snel aan implantaatvervanging. De oplossing die gekozen wordt in samenspraak met de patiënt is echter van vele factoren afhankelijk: anatomische situatie, restdentitie, vraag van de patiënt, financiële mogelijkheden, etc. De grijze zone wat te doen, opent stof tot discussie. In de dorsale regio is tandvervanging niet altijd het geval, zolang een voldoende goed afgesteunde dentitie aanwezig is. In de esthetische zone is tandvervanging echter steeds noodzakelijk. Naarmate de zichtbaarheid van de tanden en omliggende weefsels bij functioneren toeneemt, nemen ook de eisen toe om een zo natuurlijk mogelijke vervanging te voorzien. Hiervoor is echter niet enkel de tandvervanging belangrijk maar moeten ook de omliggende weefsels en de buurtanden onder de loupe worden genomen om een juiste indicatie te stellen. Bij patiënten met een hoge lachlijn wordt het heel kritisch. Is een solitair implantaat de beste optie of kiezen we voor een andere behandeling: orthodontie, klassiek brugwerk, adhesiefbrug? Snel de patiënt van een restauratie voorzien met immediate loading kan een optie zijn, maar op lange termijn een mooi resultaat beloven, kan ons bezinnen om toch voor een eerder voorzichtigere werkwijze te kiezen. Multidisciplinair overleg kan noodzakelijk zijn. Een implantaat dat eenmaal geplaatst is, kan niet meer gecorrigeerd worden! Verschillende werkmethoden kunnen aangewend worden. Temporiseren is een van de belangrijke aspecten. Tijdelijke restauratie op het implantaat geeft de mogelijkheid de weke weefsels goed te begeleiden tot de juiste vorm. Biologische breedte moet hierbij gerespecteerd worden en bepaalde regels nemen we hiervoor in acht. Aan de hand van klinische cases gaan we dieper in hoe we stap voor stap een goed resultaat bekomen, ook verschillende ontwerpen en materiaalkeuze komen aan bot. De restauratie verschroeven of cementeren en hoe we dit aanpakken wordt verder uitgediept. Lesgever: Paule Peeters Datum & locatie: Sint-Niklaas 24.04.2014 Hasselt 06.11.2014 Duur: 20u.-21u.30 Vereiste voorkennis in het domein: minimum ervaring met het principe van osseointegratie Inschrijving: 75,- euro Inbegrepen: cursusmateriaal welkomstdrink receptie met hapjes Accreditering: aangevraagd 10 AE in deelgebied 7 21u30-22u30 Receptie met hapjes 21
III. Klinische Topics 2014 Topic 4 & 10: Het gebruik van allo- of autogreffe en implantaten PROGRAMMA: 19u30-20u00 20u00-21u30 Welkomstdrink & registratie Het gebruik van allo- of autogreffe en implantaten Lesgever: Rudi Galdermans Datum & locatie: Leuven 15.05.2014 Sint-Niklaas 20.11.2014 Duur: 20u.-21u.30 Vereiste voorkennis in het domein: minimum ervaring met het principe van osseointegratie Inschrijving: 75,- euro Inbegrepen: cursusmateriaal welkomstdrink receptie met hapjes Accreditering: aangevraagd 10 AE in deelgebied 7 Het verlies van tanden gaat altijd gepaard met botresorptie. Hoe meer botverlies, hoe moeilijker de prothetische rehabilitatie. Naast de anatomische problematiek leidt dit ook tot esthetische (ingevallen mond), fonetische ( te dikke prothese), functionele (kleefpasta) en psychologische (onzekerheid) problemen. Botpreventie is eigenlijk belangrijker dan bottransplantatie. Door een fout geplande extractie kan veel bot verloren gaan. De eerstelijns-behandelaar moet een juist inzicht hebben op de ingreep. Doorsturen is vaak aangewezen. Het eerste belangrijk punt is een goed management van de extractiealveole. Het natuurlijk genezingsproces gaat altijd gepaard met botverlies. Men kan dit bijsturen door de holte op te vullen met kunstbot om nadien af te sluiten met een membraan of bindweefselgreffe. Bij langdurige edentate patiënten moet men de behandeling anders plannen. Een sinusinlay, onlaygreffe of verbreding van de kam laat ons toe om voldoende volume te creëren voor een implantaatgedragen prothetische voorziening. Er zal een uiteenzetting volgen van de mogelijke producten die hiervoor in aanmerking komen. Autoloog bot of botsubstituten (hydroxyapatiet, collageen, runderbot etc.). Vaak wordt autoloog bot en kunstbot gemengd. Kan men een tand verwijderen en onmiddellijk implanteren en kunstbot toevoegen? En zelfs onmiddellijk belasten? Mag men sinussen alleen maar opvullen met bijvoorbeeld Bio-Oss (gedeproteïneseerd runderbot)? Welke donorplaats is het meest aangewezen voor autoloog bot: kin, retromolaarzone, cranex, heup? Kans op infectie? Welke ingreep gebeurt onder algemene verdoving? Wat is de wachttijd tussen het aanbrengen van de greffe en het plaatsen van implantaten? Wat is de meerprijs voor de patiënt? Tenslotte: het slaagpercentage van implantaten op lange termijn? 21u30-22u30 Receptie met hapjes 22
III. Klinische Topics 2014 Topic 5: Patiënttevredenheid bij implantaatbehandelingen PROGRAMMA: 19u30-20u00 20u00-21u30 21u30-22u30 Welkomstdrink & registratie Patiënttevredenheid bij implantaatbehandelingen Het hoofddoel van elke medische behandeling is een verbetering van de gezondheid van de patiënt. Specifiek voor de tandarts is dit het herstel en het optimaliseren van een verminderde orale gezondheid. Deze orale gezondheid omvat niet alleen de functionele factoren (kauwen, bijten, slikken en spreken) maar ook psychologische factoren (voorkomen en zelfrespect), sociale factoren (eten en spreken in het bijzijn van anderen) en algemeen comfort. In welke mate een implantaatbehandeling invloed heeft op de levenskwaliteit van de patiënt wordt gedocumenteerd aan de hand van het begrip oral health related quality of life (OHRQoL) en de mogelijke bijhorende vragenlijsten om de OHRQoL te scoren. De belangrijkste determinanten die de score beïnvloeden zijn het aantal occluderende tandenparen en persoonlijkheidskenmerken en verwachtingen van de patiënt. Een implantaatbehandeling zal maar een positief effect hebben op de OHRQoL als de patiënt goed geïnformeerd is en bewust mee kiest voor het type behandeling. Receptie met hapjes Lesgever: Dr. Els De Smet Datum & locatie: Hasselt 05.06.2014 Duur: 20u.-21u.30 Vereiste voorkennis in het domein: minimum ervaring met het principe van osseointegratie Inschrijving: 75,- euro Inbegrepen: cursusmateriaal welkomstdrink receptie met hapjes Accreditering: aangevraagd 10 AE in deelgebied 7 23
III. Klinische Topics 2014 Topic 6: Beetverhoging al dan niet in combinatie met implantaten Lesgever: Rudi Galdermans Datum & locatie: Brugge 02.10.2014 Duur: 20u.-21u.30 Vereiste voorkennis in het domein: minimum ervaring met het principe van osseointegratie Inschrijving: 75,- euro Inbegrepen: cursusmateriaal welkomstdrink receptie met hapjes Accreditering: aangevraagd 10 AE in deelgebied 7 PROGRAMMA: 19u30-20u00 20u00-21u30 21u30-22u30 Welkomstdrink & registratie Beetverhoging al dan niet in combinatie met implantaten Vaak komen patiënten op consultatie met een enorme tandslijtage. Telkens opnieuw worden vullingen aangebracht, doch die snel weer afbreken. Veelal wordt er dan een nachtelijke beschermplaat voorgeschreven. Is dit de goede aanpak of is een beetverhoging eerder aangewezen? Wat is de systematische aanpak? Modellen en radiografische opnames zijn onontbeerlijk. Een juiste beetrelatie (in maximale occlusie of centrale relatie) en het bepalen van de nieuwe beethoogte zijn primair. Nadien wordt er een opwas aangevraagd, ook ter hoogte van de edentate zones, waarbij gestreefd wordt naar een harmonieuze occlusale curve! Deze opwas kan eventueel later als richtplaat voor het plaatsen van implantaten worden gebruikt. De klinische overdracht van alle verzamelde gegevens is het moeilijkste. Hoe gaat men te werk? Wanneer worden de implantaten aangebracht, voor of na de beetverhoging? Wat met avitale tanden? Opbouwen en tijdelijke voorzieningen tegelijkertijd met de opwas laten vervaardigen in het labo. Hoelang draagt men een tijdelijke voorziening vooraleer we overgaan tot een permanente behandeling? Wat is de invloed op het kaakgewricht? Geeft deze verhoging een extra stimulans tot tandenknarsen? Gebalanceerde occlusie en articulatie of een hoektandgeleiding voorzien? Wat zijn de resultaten op lange termijn? Slijtage porselein ten opzichte van composiet. Welke tandheelkundige materialen moet men uiteindelijk gebruiken? Deze bijdrage poogt meer inzicht te brengen in dit lastige maar boeiende onderwerp. Receptie met hapjes 24
III. Klinische Topics 2014 Topic 7: Digitaal afdrukken PROGRAMMA: 19u30-20u00 20u00-21u30 Welkomstdrink & registratie Digitaal afdrukken 21u30-22u30 Digitale afdrukname of optical scanning is een techniek die reeds verschillende jaren succesvol wordt toegepast in het tandtechnisch laboratorium. Het is immers de eerste stap in het vervaardigen van een CAD/CAM restauratie. Ook intra-orale toepassingen zijn recent beschikbaar voor tandafdruk, maar beperkt tot een aantal specifieke klinische indicaties bij implantaten. De introductie van nieuwe intra-orale scanning systemen, de verruiming van het indicatiegebied en de integratie van verschillende systemen hebben ertoe geleid dat deze procedure meer en meer kan worden gebruikt in de dagelijkse praktijk. Zoals bij de klassieke afdruk zijn er bij de digitale afdruk een waaier van technieken en materialen beschikbaar. Tijdens deze klinische topic overlopen we stap voor stap de klinische procedure voor het vervaardigen van een digitale afdruk en de verschillende indicaties. Een overzicht van de meest gebruikte technieken en hun voor- en nadelen kunnen je helpen bij de keuze van een digitaal afdrukmateriaal. Receptie met hapjes Lesgever: Dominik Muylaert Datum & locatie: Leuven 23.10.2014 Duur: 20u.-21u.30 Vereiste voorkennis in het domein: minimum ervaring met het principe van osseointegratie Inschrijving: 75,- euro Inbegrepen: cursusmateriaal welkomstdrink receptie met hapjes Accreditering: aangevraagd 10 AE in deelgebied 7 25
III. Klinische Topics 2014 Topic 9: Agenesie, en wat nu? Lesgever: Dr. Lieven Barbier Datum & locatie: Herentals 13.11.2014 Duur: 20u.-21u.30 Vereiste voorkennis in het domein: minimum ervaring met het principe van osseointegratie Inschrijving: 75,- euro Inbegrepen: cursusmateriaal welkomstdrink receptie met hapjes Accreditering: aangevraagd 10 AE in deelgebied 7 PROGRAMMA: 19u30-20u00 Welkomstdrink & registratie 20u00-21u30 Agenesie, en wat nu? Wanneer bij ongeveer 5 % van de blanke Europese bevolking ontbrekende definitieve tanden worden aangetroffen dan wil dat zeggen dat elke tandarts hiermee geconfronteerd wordt. Zelfs als het gaat om slechts 1 of 2 tanden die ontbreken, zoals meestal het geval is, kunnen er grote effecten op het uiterlijk zijn waardoor een behandeling nodig wordt. Naarmate meer tanden ontbreken komen daar ook functionele problemen bij. Hypodontie is erg vaak genetisch gerelateerd en kan geïsoleerd voorkomen, maar kan eveneens geassocieerd zijn met complexe syndromen, zoals ectodermale dysplasie. De behandelingsstrategie is er in eerste instantie op gericht om prothetisch herstel te vermijden. Maar in sommige gevallen, en zeker wanneer meerdere tanden ontbreken is prothetisch herstel onvermijdelijk. In deze voordracht wordt een strategie voorgesteld die erop gericht is om tijdens de wisselfase en in het definitief gebit de tandeloze zones te elimineren of optimaal te dimensioneren binnen de tandbogen zodat restauratief herstel zo eenvoudig mogelijk wordt. Daarnaast wordt ook ingegaan op thema s zoals wanneer is het ideale tijdstip van implantatie bij deze patiënten, sluit of open je eerder bij een ontbrekende laterale snijtand het diasteem, of hoe overbrug je de periode na de orthodontische behandeling tot aan de definitieve prothetische rehabilitatie. Aan de hand van een aantal klinische voorbeelden worden verschillende behandelingsstrategieën voorgesteld. 21u30-22u30 Receptie met hapjes 26
Registratieformulier Terug te bezorgen aan: Het Instituut voor Osseointegratie, Kapucijnenvoer 7 te 3000 Leuven tel. 016/33 24 67 (ma, di, do & vr tussen 13u.30 en 17u.30) of fax 016/33 23 09 of e-mail: anja.peeters@uz.kuleuven.ac.be website: www.osseointegratie.be Deelnemer: Mevr. Dhr. Naam:............ Voornaam:......... Titel: Prof. Dr. Drs. Specialisatie: Adres:.......... Tandarts Kaakchirurg Implantoloog Parodontoloog Tandtechnicus......... Praktijk / Ziekenhuis Privé Straat/Nr.:... Postcode:... Plaats:... Telefoon:... Fax:... Gsm:... E-mail:... Rizivnummer:... Ik schrijf mij in voor de volgende cursus(sen): I. Opleidingscycli dagcursussen 13.03.2014 Dag 1 Antwerpen 20.03.2014 Dag 2 Antwerpen 09.10.2014 Dag 1 Sint-Niklaas 16.10.2014 Dag 2 Sint-Niklaas II. Workshops namiddagcursussen 20.02.2014 Aalst Keramische restauraties: stand van zaken 27.03.2014 Hasselt Keramische restauraties: stand van zaken 24.04.2014 Leuven Strategie bij agenesie 22.05.2014 Antwerpen Occlusie & beetrelatie 12.06.2014 Brugge Behandelingsplanning van A tot Z 25.09.2014 Hasselt Biocompatibiliteit, materiaalkeuze en design van abutments 16.10.2014 Antwerpen Frontvervanging: een uitdaging! 06.11.2014 Aalst Occlusie & beetrelatie 13.11.2014 Leuven Behandelingsplanning van A tot Z 11.12.2014 Kortrijk Biocompatibiliteit, materiaalkeuze en design van abutments III. Klinische topics avondcursussen 13.02.2014 Kortrijk Communicatie labotandarts 27.02.2014 Herentals De volledige brug op implantaten in de bovenkaak 24.04.2014 Sint-Niklaas Solitaire tandvervanging: een uitdaging! 15.05.2014 Leuven Het gebruik van allo- of autogreffe en implantaten 05.06.2014 Hasselt Patiënttevredenheid bij implantaatbehandelingen 02.10.2014 Brugge Beetverhoging al dan niet in combinatie met implantaten 23.10.2014 Leuven Digitaal afdrukken 06.11.2014 Hasselt Solitaire tandvervanging: een uitdaging! 13.11.2014 Herentals Agenesie, en wat nu? 20.11.2014 Sint-Niklaas Het gebruik van alloof autogreffe en implantaten Datum:.../.../... Handtekening: Nota: Na uw inschrijving ontvangt u een uitnodigingsbrief met de locatie en betalingsmodaliteiten. 27
Nota 29
Nota 30
v.u.: Ignace Naert, Kapucijnenvoer 7, 3000 Leuven