RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK OBS 'VAN DIJCK'

RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK OBS 'VAN DIJCK' School : obs 'Van Dijck' Plaats : Bilthoven BRIN-nummer : 12LK Onderzoeksnummer : 92409 Datum schoolbezoek : 26 april 2007 Datum vaststelling : 3 juli 2007

INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING...5 2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL...7 3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN...9 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT...13 Rapport jaarlijks onderzoek obs 'Van Dijck' - 26 april 2007 3

1 INLEIDING Het jaarlijks onderzoek Op 26 april 2007 bezocht de Inspectie van het Onderwijs obs 'Van Dijck' in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal indicatoren uit het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. De indicatoren betreffen de volgende kwaliteitsaspecten: De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs; De resultaten van de leerlingen liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht; De leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting. In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie: www.onderwijsinspectie.nl. Zoals in het toezichtkader primair onderwijs 2005 is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Daarmee sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast. U heeft naast de schoolgids en het schoolplan hiervoor diverse documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben, te weten: Zorg in de MR d.d. 20-03-07; Aanwezige computerhandleidingen; Concept Beleidsplan leerlingenzorg Van Dijckschool Bilthoven; Zorgteam evaluatieformulier; Formulier oudergesprek; Stappenplan werkgroep kwaliteitskaarten; Stappenplan werkgroep uitvoering; Hoogbegaafdheid april 2007; Inhoud klassenmap; Taakomschrijving Kwaliteitscoördinator; Kwaliteitskaart zelfstandig werken scores 2007; Kwaliteitskaart zorg en begeleiding; Formulier leerlingbespreking; Lijst programma's ICT i.v.m. WMK; Materiaallijst hoogbegaafdheid; Pestprotocol Van Dijckschool 1 en 2; Planning WMK per 24 april 2007; Procedure van leerlingen die getest gaan worden; Protocol dyslexie Van Dijckschool; Protocol schorsing april 2007; Studiedagprocedures; Rapport jaarlijks onderzoek obs 'Van Dijck' - 26 april 2007 5

Uitleg team scoren kwaliteitskaart; Van Dijckschool luizenprotocol 2006; Verbeterplan kwaliteitskaarten ICT zorg; Format vernieuwd handelingsplan; Vernieuwd handelingsplan ingevuld; Verslag voortgang 10 april team en Werkwijze zorgteam mei 2006. De opzet van het onderzoek Het jaarlijks onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst jaarlijks onderzoek zijn bij de analyse betrokken. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij gesprekken met de directie en -voor zover van toepassing- met de coördinatie leerlingenzorg zijn gevoerd over de onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van de hiervoor genoemde aspecten van het onderwijs levert oordelen op een aantal indicatoren op. Na een korte beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze indicatoren en de oordelen van de inspectie in een tabel weergegeven en van een toelichting voorzien. In hoofdstuk 4 zijn de afspraken over de invulling van het onderzoek in het volgende kalenderjaar aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Rapport jaarlijks onderzoek obs 'Van Dijck' - 26 april 2007 6

2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL Het leerlingenaantal ligt rond de driehonderdzeventig en zal, naar het zich laat aanzien, groeien naar vierhonderd leerlingen. De leerlingen komen uit de welgestelde wijk Bilthoven-Noord. Geen enkele leerling heeft een extra wegingsfactor. Dat wil overigens niet zeggen dat er in alle opzichten sprake is van een homogeen leerlingenbestand. De school signaleert een toename van het aantal leerlingen dat recht heeft op leerling gebonden financiering én een toename van het aantal leerlingen met een dyslexieverklaring. Binnen het team springt een drietal zaken in het oog. Op de eerste plaats staat de school sinds 1 augustus 2006 onder leiding van een nieuwe directeur. Op de tweede plaats valt de vrij hoge gemiddelde leeftijd en daardoor enigszins onevenwichtige leeftijdsopbouw van het team op. En op de derde plaats is van belang dat zowel de huidige als de beoogde toekomstige remedial teacher een betrekking elders hebben aanvaard. De school betreurt dit, omdat hierdoor de investeringen die zij heeft gedaan in de scholing van het personeel weglekken. Het vertrek van deze, jonge (zie de opmerking over de leeftijdsopbouw van het team) teamleden hangt ook samen met de onmogelijkheid voor starters om in de omgeving een betaalbare woning te kunnen kopen. Het schoolbestuur heeft het initiatief genomen tot het ontwikkelen van zogenaamde onderwijskundige ondernemingsplannen. Deze beslaan een breder terrein dan de vroegere schoolplannen en komen, mede door de grotere autonomie die de scholen hebben gekregen, in de plaats daarvan. De schooldirecties geven hier ondermeer door intervisie vorm aan. De scholen die onder het samenwerkingsverband vallen, zijn bezig met de invoering en implementatie van een volgmodel voor de ontwikkeling van jonge kinderen en met de ontwikkeling en invoering van een protocol voor hoogbegaafde leerlingen. Mede door de toename van het aantal leerlingen met een dyslexieverklaring (zie boven) ziet de school zich genoodzaakt hun begeleiding te baseren op het dyslexieprotocol dat is ontwikkeld binnen het samenwerkingsverband. Naast deze ontwikkelingen zijn er diverse schoolspecifieke ontwikkelingen, die van invloed zijn op de kwaliteit van het onderwijs en de inrichting van de kwaliteitszorg. Rapport jaarlijks onderzoek obs 'Van Dijck' - 26 april 2007 7

3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN De waarderingen die over de onderzochte indicatoren zijn gegeven, staan vermeld in de onderstaande tabellen. Iedere tabel wordt gevolgd door een toelichting op deze waarderingen van de inspectie. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school geen betrouwbare en valide gegevens over haar opbrengsten beschikbaar heeft. obs 'Van Dijck' Kwaliteitszorg 1 2 3 4 1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel. 1.8 De school draagt zorg voor de kwaliteit van het onderwijs gericht op bevordering van sociale integratie en actief burgerschap, met inbegrip van het overdragen van kennis over en kennismaking met de diversiteit in de samenleving. Toelichting De school beschikt over een systeem van kwaliteitszorg dat in alle opzichten tenminste van voldoende, en in twee opzichten van hoog niveau is. Met name het evalueren van de kwaliteit van de opbrengsten en het leren en onderwijzen gebeurt zeer systematisch en gedegen. Gerelateerd aan de diverse onderscheiden indicatoren betekent dit het volgende. Rapport jaarlijks onderzoek obs 'Van Dijck' - 26 april 2007 9

De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. Zij verzamelt daar systematisch gegevens over en legt deze vast. De school analyseert deze gegevens en bespreekt ze op mogelijke consequenties voor de inrichting van het onderwijs en de keuze van verbeteractiviteiten. Vervolgens trekt ze daaruit conclusies die daarvoor richtinggevend zijn. Voorbeelden hiervan zijn de reeds bij de uitgangssituatie genoemde invoering en implementatie van een volgmodel voor de ontwikkeling van jonge kinderen en de ontwikkeling en invoering van een protocol voor hoogbegaafde leerlingen. Met het volgmodel streeft de school naar een inrichting van het onderwijs die recht doet aan de verschillen in ontwikkeling tussen de leerlingen. Het protocol hoogbegaafdheid is richtinggevend voor een betere aansluiting van het onderwijs op de mogelijkheden van de leerlingen. Mogelijkheden die zich vertalen in hoge eind- en tussenopbrengsten (zie opbrengsten). De school evalueert de opbrengsten zeer systematisch. Doorslaggevend voor dit oordeel is wijze waarop de school te werk gaat bij de evaluatie van de belangrijkste aandachtspunten in dit verband; de eind- en tussenopbrengsten. Zij doet dat met behulp van trendanalyses en verbindt consequenties aan de uitkomsten daarvan. Verder is het zo dat de school gegevens verzamelt over de uitstroom naar het voortgezet onderwijs en deze analyseert, zowel in relatie tot landelijke uitstroomgegevens als in relatie tot haar eigen advies. De school trekt hier ook expliciet conclusies uit. Een laatste argument voor genoemd oordeel hangt samen met het feit dat de school het rendement van zorg en begeleiding in kaart brengt op schoolniveau. Eenzelfde oordeel is van toepassing op het evalueren van het leren en onderwijzen. De school doet dat op een gedegen wijze, namelijk met behulp van de kwaliteitskaarten. Hiermee brengt de school de situatie eerst in beeld. Vervolgens legt de directie klassenbezoeken af, waarbij zij (eventueel middels externe ondersteuning) met behulp van kijkwijzers en checklisten de situatie zo concreet mogelijk in kaart brengt. Vervolgens vindt een inventarisatie van overeenkomsten en verschillen plaats. Deze inventarisatie leidt tot een aantal aandachtspunten op leerkrachtniveau. De directie destilleert hier vervolgens een beeld uit op schoolniveau. Op basis hiervan stelt de school verbeterpunten vast; verbeterpunten waar zij vervolgens planmatig aan werkt. Rapport jaarlijks onderzoek obs 'Van Dijck' - 26 april 2007 10

Omdat de school planmatig werkt aan verbeteractiviteiten, beoordeelt de inspectie indicator 1.4 als voldoende. De school heeft duidelijke prioriteiten vastgesteld. Op de eerste plaats de verbetering van het klassenmanagement en de invoering van zelfstandig werken. Op de tweede plaats het geven van meer verantwoordelijkheid aan de leerlingen voor de inrichting van hun eigen leerproces. Iets dat gezien de kenmerken van de leerlingenpopulatie alleszins voorstelbaar is. In verband hiermee is de school doende geweest de kwaliteitskaart 'zelfstandig werken' te ontwikkelen en te evalueren. De uitkomsten ervan hebben geleid tot voornoemde verbeteractiviteiten. Verder streeft de school ernaar optimaal gebruik te maken van de reeds aanwezige kennis en expertise op het gebied van zorg en begeleiding. Het vertrek van de huidige en beoogde rt'er is voor de school dan ook een verlies (zie uitgangssituatie). Bij de beschrijving van de uitgangssituatie is ook gewag gemaakt van de invoering en implementatie van een volgmodel voor de ontwikkeling van jonge kinderen. Aanleiding hiertoe is het streven van de school meer ontwikkelingsgericht te willen gaan werken. De school werkt aantoonbaar aan deze verbeteronderwerpen en zoals al uit de bespreking van de evaluatie van het leren en onderwijzen is gebleken bepaalt en waardeert zij de effecten ervan. De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen in voldoende mate. Zij legt de afspraken en procedures die van belang zijn voor de inrichting van het onderwijs schriftelijk vast, onder meer in het zorgplan en het onderwijskundig ondernemingsplan. De directie en de ib'er zien toe op het nakomen van de afspraken en procedures. Dit gebeurt door klassenconsultaties uit te voeren en een en ander geregeld ter sprake te brengen tijdens het teamoverleg en het overleg met individuele leerkrachten. De school rapporteert voldoende inzichtelijk over de kwaliteit van het onderwijs. Richting ouders/verzorgers doet zij dat op de eerste plaats tijdens de algemene informatieavond. Op de tweede plaats voert de school hierover geregeld overleg met de medezeggenschapsraad. Zij informeert het bevoegd gezag over de kwaliteit van het onderwijs tijdens het overleg met de staffunctionaris en tijdens intervisiebijeenkomsten met de directeuren van andere basisscholen die onder het bevoegd gezag van het bestuur vallen. De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel in voldoende mate. Op de eerste plaats omdat zij voldoende inzicht heeft in de beleving van de sociale veiligheid door genoemde geledingen. Een tweede argument voor bovenstaand oordeel vloeit voort uit de omstandigheid dat de school beleid heeft ontwikkeld om de veiligheid van de leerlingen te waarborgen; zowel in preventieve als in curatieve zin. De veiligheid voor het personeel is echter onvoldoende gewaarborgd, noch in preventieve, noch in curatieve zin. De school beschikt weliswaar over een gedragscode, waarin afspraken zijn vastgelegd over de omgang tussen leerlingen en personeel, maar zij heeft nagelaten deze geregeld onder de aandacht van het personeel te brengen. Rapport jaarlijks onderzoek obs 'Van Dijck' - 26 april 2007 11

De inspectie beoordeelt de zorg voor de kwaliteit van het onderwijs voor bevordering van actief burgerschap en sociale integratie als voldoende. Zij constateert wel dat het realiseren ervan is gebaat bij een nadere invulling van de visie van de school op dit punt. Het bevorderen van actief burgerschap en sociale integratie is verder gebaat bij een planmatiger invulling, aansturing en uitvoering dan nu het geval is. Dit geldt ook voor het verzamelen en evalueren van informatie over de leereffecten van haar activiteiten op dit vlak. Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. 1 2 3 4 5 Toelichting De eindopbrengsten liggen in voldoende mate op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Omdat de school pas sinds twee jaar gebruik maakt van de Cito Eindtoets, baseert de inspectie zich voor het oordeel over indicator 12.1 op de resultaten van de Entreetoets in groep 7 van 2004, 2005 en 2006. Die zijn van voldoende niveau. In aanvullende zin merkt de inspectie op dat de resultaten van de Cito Eindtoets in 2006 en 2007 ruim boven het niveau liggen dat mag worden verwacht. Omdat de school geen gebruik maakt van een landelijk genormeerd en gevalideerd instrument om vast te stellen of de sociale vaardigheden van de leerlingen op een niveau liggen dat mag worden verwacht, spreekt de inspectie geen oordeel uit over indicator 12.2. Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar. 1 2 3 4 5 Toelichting De tussenopbrengsten liggen in hoge mate op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Dit geldt zowel voor technisch lezen in groep 3 en 4, als voor rekenen en wiskunde in groep 4 en 6 en voor begrijpend lezen in groep 6. In alle gevallen voldoen zowel de gemiddelde vaardigheidsscore als het percentage leerlingen met een d/e-score aan de eisen van de inspectie. De doorstroom gedurende de schoolperiode wijkt in gunstige zin af van het landelijke beeld. Zowel het percentage leerlingen met kleuterverlenging, als het percentage leerlingen dat is blijven zitten of is verwezen naar een school voor speciaal basisonderwijs ligt ruim onder de norm die de inspectie gebruikt bij het beoordelen ervan. Daarom beoordeelt de inspectie indicator 13.3 als 'goed'. Rapport jaarlijks onderzoek obs 'Van Dijck' - 26 april 2007 12

4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Afspraak met betrekking tot wettelijke bepalingen Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. Afspraken over de invulling van het eerstvolgende PKO Het volgende bezoek van de inspectie zal in beginsel bestaan uit een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Op basis van de gegevens die de inspectie heeft verkregen bij dit jaarlijks onderzoek worden geen veranderingen aangebracht in de inhoud van het eerstvolgende PKO. Voorts heeft de school geen specifieke wensen voor verbreding of verdieping van het eerstvolgende PKO. Rapport jaarlijks onderzoek obs 'Van Dijck' - 26 april 2007 13