RAPPORT JAARLIJKS ONDERZOEK BASISSCHOOL SCHOOL MET DE BIJBEL School : Basisschool School met de Bijbel Plaats : Randwijk BRIN-nummer : 05XQ Onderzoeksnummer : 73399 Datum schoolbezoek : 27 april 2006 Datum vaststelling : 21 augustus 2008
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING...5 2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL...7 3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN...9 4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT...13 Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool School met de Bijbel - 27 april 2006 3
1 INLEIDING Het jaarlijks onderzoek Op 27 april 2006 bezocht de Inspectie van het Onderwijs Basisschool School met de Bijbel in het kader van een jaarlijks onderzoek (JO). Daarbij heeft een onderzoek plaatsgevonden naar een aantal indicatoren uit het door de inspectie gehanteerde toezichtkader primair onderwijs 2005. De indicatoren betreffen de volgende kwaliteitsaspecten: De school zorgt systematisch voor behoud en verbetering van de kwaliteit van haar onderwijs; De resultaten van de leerlingen liggen ten minste op het niveau dat mag worden verwacht; De leerlingen ontwikkelen zich naar verwachting. In de brochure 'Toezichtkader PO 2005' vindt u achtergrondinformatie over de indicatoren die de inspectie bij haar toezicht in ogenschouw heeft genomen. U kunt deze brochure downloaden van de website van de inspectie: www.onderwijsinspectie.nl. Zoals in het toezichtkader primair onderwijs 2005 is vastgelegd, gaat de inspectie zoveel mogelijk uit van de gegevens die de school zelf over de eigen kwaliteit heeft verzameld. Daarmee sluit de inspectie aan bij de specifieke situatie van de school en wordt de school bovendien niet onnodig belast. U heeft naast de schoolgids en het schoolplan geen documenten ingestuurd die op uw zelfevaluatie-activiteiten betrekking hebben. De opzet van het onderzoek Het jaarlijks onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Analyse van, indien beschikbaar, documenten die betrekking hebben op zelfevaluatie-activiteiten van de school en van andere documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd. Ook de jaarlijkse vragenlijst en de aanvullende vragenlijst jaarlijks onderzoek zijn bij de analyse betrokken. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. Schoolbezoek, waarbij gesprekken met de directie en -voor zover van toepassing- met de coördinatie leerlingenzorg zijn gevoerd over de onderzochte indicatoren en de ontwikkeling en voornemens van de school met name op onderwijsinhoudelijk terrein. De inhoud van het rapport Het onderzoek naar de kwaliteit van de hiervoor genoemde aspecten van het onderwijs levert oordelen op een aantal indicatoren op. Na een korte Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool School met de Bijbel - 27 april 2006 5
beschrijving van de uitgangssituatie van de school (hoofdstuk 2), worden in hoofdstuk 3 deze indicatoren en de oordelen van de inspectie in een tabel weergegeven en van een toelichting voorzien. In hoofdstuk 4 zijn de afspraken over de invulling van het onderzoek in het volgende kalenderjaar aangegeven en worden, indien noodzakelijk, afspraken vermeld met betrekking tot wettelijke bepalingen waaraan de school niet voldoet. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool School met de Bijbel - 27 april 2006 6
2 DE UITGANGSSITUATIE VAN DE SCHOOL Er is momenteel een aantal ontwikkelingen binnen het team en op bestuurlijk niveau dat van invloed is op de kwaliteit van het onderwijs. Wat betreft de omvang en samenstelling van de leerlingenpopulatie hebben zich sinds het vorige inspectiebezoek (2003) geen belangrijke wijzigingen voorgedaan. Leerlingenpopulatie De school (de enige basisschool in Randwijk) wordt momenteel bezocht door iets meer dan 120 leerlingen. Ongeveer 10% van hen heeft een extra wegingsfactor. Het leerlingenaantal is de afgelopen jaren geleidelijk wat toegenomen. De groei is vooral het gevolg van de streekfunctie die de school vervult. De prognose is dat het leerlingenaantal in de komende jaren nog iets zal stijgen, om vervolgens te stabiliseren op ongeveer 125 leerlingen. De school telt zes groepen. De leerlingen van groep 3 en 4 en die van 6 en 7 zitten dit schooljaar in een combinatiegroep. Team en directie Het team bestaat uit 11 personen, waarvan er 7 in deeltijd werken. Tijdens het vorige inspectiebezoek bleek dat zich de nodige personele wisselingen hadden voltrokken. Momenteel is het team stabiel van samenstelling. Dit geldt echter niet voor de directie. De school wordt sinds oktober 2005 geleid door een interim-directeur. Dit komt omdat de vorige directeur een andere betrekking heeft aanvaard en het bestuur nog geen nieuwe directeur heeft gevonden. De interim-directeur is één tot anderhalve dag per week op school aanwezig. Eén van de leerkrachten neemt op de andere dagen de honneurs waar. Het vertrek van de vorige directeur en de gelijktijdige afwezigheid van de ib'er hebben echter geleid tot een zekere stagnatie van de schoolontwikkeling en de kwaliteitszorg. Ontwikkelingen op bestuurlijk niveau Op bestuurlijk niveau doen zich momenteel verschillende ontwikkelingen voor. Er is een fusie op handen met het bestuur van de Eben Haezerschool in Bennekom. Deze fusie zal waarschijnlijk haar beslag krijgen met ingang van 1 januari 2007. De directeur van de Eben Haezerschool wordt dan tevens directeur van de School met de Bijbel in Randwijk. De interim-directeur sluit niet uit dat er mogelijk nóg een fusie komt, en wel met de vereniging van de Federatie Gelderland van de scholen voor reformatorisch primair onderwijs. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool School met de Bijbel - 27 april 2006 7
3 OORDEEL OVER DE INDICATOREN De waarderingen die over de onderzochte indicatoren zijn gegeven, staan vermeld in de onderstaande tabellen. Iedere tabel wordt gevolgd door een toelichting op deze waarderingen van de inspectie. De nummering in de tabellen verwijst naar het volledige waarderingskader primair onderwijs. In de waardering op de indicatoren is tot uitdrukking gebracht in welke mate deze bijdragen aan de kwaliteit van het desbetreffende kwaliteitsaspect: 1. draagt niet of nauwelijks bij; 2. draagt onvoldoende bij; 3. draagt voldoende bij; 4. draagt in hoge mate bij; 5. niet te beoordelen (alleen bij Resultaten en Ontwikkeling van leerlingen). Deze waardering is gegeven indien de school geen betrouwbare en valide gegevens over haar opbrengsten beschikbaar heeft. Basisschool School met de Bijbel Kwaliteitszorg 1 2 3 4 1.1 De school heeft inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie. 1.2 De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van haar opbrengsten. 1.3 De school evalueert regelmatig het leren en onderwijzen. 1.4 De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten. 1.5 De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen. 1.6 De school rapporteert aan belanghebbenden inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs. 1.7 De school waarborgt de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel. De kwaliteitszorg Drie indicatoren die betrekking hebben op de kwaliteitszorg, te weten indicator 1.3, 1.4 en 1.7, dragen daar niet voldoende aan bij. De vier andere indicatoren, te weten indicator 1.1, 1.2, 1.5 en 1.6, doen dat wel. De verschillende indicatoren worden achtereenvolgens besproken. De school heeft voldoende inzicht in de verschillen in onderwijsbehoeften van haar leerlingenpopulatie, zij het dat dit inzicht globaal en impliciet van aard is. Dit is mede een gevolg van het feit dat er in de loop der jaren in dat opzicht weinig is veranderd. Daardoor achtte de school het niet noodzakelijk een en ander nader te expliciteren. Dit neemt niet weg, dat zij bij de inrichting van het onderwijs aantoonbaar rekening heeft gehouden met de kenmerken van de leerlingenpopulatie. Om die reden beoordeelt de inspectie indicator 1.1 als voldoende. De school evalueert jaarlijks de kwaliteit van haar opbrengsten. Zij meet door middel van landelijk genormeerde toetsen zowel de tussen- als de eindopbrengsten. De school vergelijkt de resultaten met het gemiddelde van scholen met een vergelijkbare leerlingenpopulatie en trekt daaruit consequenties voor haar onderwijs. Zij bezint zich bovendien op de vraag in hoeverre de opbrengsten van de entreetoets overeenkomen met die van de Cito eindtoets en welke consequenties daar eventueel uit voortvloeien. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool School met de Bijbel - 27 april 2006 9
De kwaliteit van de evaluatie van de opbrengsten kan op een aantal punten nog worden verbeterd. De school is nog niet zover dat zij haar uitstroomgegevens naar het voortgezet onderwijs vergelijkt met het landelijk gemiddelde. Zij maakt ook nog geen expliciete analyse op schoolniveau van het rendement van zorg en begeleiding. Daarmee is niet gezegd dat de school daar geen zicht op heeft en er geen consequenties uit heeft getrokken. Dat is wel degelijk gebeurd. De wijze waarop de school in dit opzicht te werk gaat, is echter nog te impliciet van aard. De kennis over zorg en begeleiding en alles wat daarmee samenhangt zit 'in het hoofd' van de ib'er. Daardoor loopt de school op dit vlak continuïteitsrisico's. Het evalueren van het leren en onderwijzen komt nog onvoldoende tot zijn recht. De school is gestart met het maken van een kwaliteitshandboek. Zij heeft vijf van de zeven domeinen schoolspecifiek gemaakt en ingevuld, maar nog niet besproken. De overige domeinen moeten nog in kaart worden gebracht. Met andere woorden: de school is er door omstandigheden (zie ook de uitgangssituatie) niet in geslaagd het leren en onderwijzen in zijn volle omvang te evalueren. Doordat de school nog bezig is de stand van zaken in kaart te brengen, heeft zij de verbeterpunten waar zij aan wil werken nog niet onomstotelijk kunnen vaststellen. Op grond van deze en de vorige constatering komt de inspectie dan ook tot bovengenoemd oordeel. De school werkt onvoldoende planmatig aan haar verbeteractiviteiten. Onder leiding van de interim-directeur is gestart met het plannen en inrichten van het planmatig werken aan verbeteractiviteiten. Hierbij vormt de leerkracht (zijn rol en de daarbij behorende kwaliteiten) het vertrekpunt voor het verdere planmatig handelen. Een en ander is echter nog niet uitgewerkt in plannen van aanpak, waarbij in termen van concreet leerkracht- dan wel leerlinggedrag of concrete resultaten is verwoord welke doelen de school nastreeft. Op grond hiervan komt de inspectie op dit punt tot bovengenoemd oordeel. De school borgt de kwaliteit van het leren en onderwijzen in voldoende mate. Zij heeft de afspraken die zijn gericht op het behouden van de kwaliteit van de diverse kwaliteitsaspecten vastgelegd in het schoolplan, een handboek ('Zo zijn onze manieren'), besluitenlijsten en overzichten met terugkerende actiepunten. Zij gaat na of de betrokkenen overeenkomstig de afspraken handelen. Door het in de uitgangssituatie reeds gememoreerde vertrek van de directeur en de tijdelijke afwezigheid van de ib'er is de verdere ontwikkeling van het handboek echter tijdelijk stil komen te liggen. Dat geldt ook voor het uitvoeren van klassenconsultaties door de directeur. De school heeft hierdoor tevens het voornemen de leerkrachten een keer per jaar de gelegenheid te geven een les van een collega bij te wonen en een visitatie door een externe instantie moeten opschorten. De school informeert de ouders voldoende inzichtelijk over de gerealiseerde kwaliteit van het onderwijs, maar de inspectie tekent hierbij aan dat de informatie op sommige punten (tussenopbrengsten, rendement van zorg en begeleiding, de resultaten van de verbeteractiviteiten) nadere aanscherping behoeft. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool School met de Bijbel - 27 april 2006 10
Met behulp van het beleid dat de school op dit punt heeft ontwikkeld, waarborgt zij de sociale veiligheid voor leerlingen en personeel in onvoldoende mate. De school is nog niet overgegaan tot het tweejaarlijks afnemen van een enquête onder leerlingen en personeel om dit te peilen. Hierdoor heeft zij onvoldoende inzicht in de beleving van de sociale veiligheid. In preventief opzicht heeft de school voor de leerlingen reeds het nodige gedaan. Te denken valt dan aan het pestproject van de gemeente Over- Betuwe, de seksuele voorlichting in de bovenbouw, 'Bomjeda' (gericht op het ontwikkelen van sociale vaardigheden), 'Een huis vol gevoelens' en de aandacht die iedere dag wordt geschonken aan Bijbelverhalen en de vertaling daarvan naar voor leerlingen herkenbare situaties, ook als het gaat om de wijze waarop je met elkaar omgaat. Voor het personeel staat het preventieve beleid echter nog in de kinderschoenen. Dit geldt ook voor het curatieve beleid. Met andere woorden: de school heeft niet vastgelegd op welke wijze zij te werk wil gaan bij het afhandelen van eventuele incidenten. Zoals uit het voorafgaande reeds is gebleken is de kwaliteit van de kwaliteitszorg op de School met de Bijbel wisselend van aard. Dit valt, het is reeds eerder aangegeven, ten dele te wijten aan de in de uitgangssituatie reeds beschreven problemen op directieniveau. De informatie die de inspectie ter voorbereiding van haar bezoek heeft ontvangen en de uitkomsten van het gesprek dat zij heeft gevoerd met de interim-directeur en de ib'er geven de inspectie vertrouwen dat de school de kwaliteitszorg op een systematische wijze ter hand zal nemen. Resultaten 12.1 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 12.2 De sociale vaardigheden van de leerlingen liggen op een niveau dat mag worden verwacht. 1 2 3 4 5 De resultaten van de leerlingen aan het eind van de schoolperiode liggen op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Deze kwalificatie is zowel van toepassing op de eindopbrengsten van 2004, als op die van 2005 en 2006. De inspectie spreekt geen oordeel uit over de vraag of de sociale vaardigheden van de leerlingen op het niveau liggen dat mag worden verwacht. Dit omdat de school pas onlangs is gestart met het in kaart brengen daarvan. Naar de mening van de school, die zich daarbij ook baseert op de reacties die zij hierover krijgt van het voortgezet onderwijs, is dat in voldoende mate het geval. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool School met de Bijbel - 27 april 2006 11
Ontwikkeling van leerlingen 13.1 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen ten minste op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. 13.2 Leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften ontwikkelen zich naar hun mogelijkheden. 13.3 De leerlingen doorlopen in beginsel de school binnen de verwachte periode van 8 jaar. 1 2 3 4 5 De resultaten van de leerlingen voor Nederlandse taal en voor rekenen en wiskunde tijdens de schoolperiode liggen in voldoende mate op het niveau dat op grond van de kenmerken van de leerlingenpopulatie mag worden verwacht. Dit geldt zowel voor technisch lezen in groep 3 en 4, als voor rekenen en wiskunde in groep 4 en 6 en voor begrijpend lezen in groep 6. De inspectie spreekt eveneens geen oordeel uit over de vraag of leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften zich voldoende naar hun mogelijkheden ontwikkelen. De doorstroming gedurende de schoolperiode is in overeenstemming met het landelijke beeld, zij het dat het percentage verwijzingen naar het speciaal onderwijs iets aan de hoge kant is. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool School met de Bijbel - 27 april 2006 12
4 VERVOLG VAN HET TOEZICHT Afspraak met betrekking tot wettelijke bepalingen Bij dit jaarlijks onderzoek heeft de inspectie ook een onderzoek gedaan naar de naleving van een aantal wettelijke voorschriften. Dit onderzoek betrof de wettelijke voorschriften over de geplande onderwijstijd en over een door het bevoegd gezag vastgestelde schoolgids en schoolplan. Op basis van dit onderzoek concludeert de inspectie dat de school aan deze wettelijke bepalingen voldoet. Afspraken over de invulling van het eerstvolgende PKO Het volgende bezoek van de inspectie zal in beginsel bestaan uit een periodiek kwaliteitsonderzoek (PKO). Op basis van de gegevens die de inspectie heeft verkregen bij dit jaarlijks onderzoek worden geen veranderingen aangebracht in de inhoud van het eerstvolgende PKO. Rapport jaarlijks onderzoek Basisschool School met de Bijbel - 27 april 2006 13