Emissie inventaris van Oosterbeek Recycling volgens ISO 14064-1 Van Nieuwpoort Oktober 2010 Definitief
Emissie inventaris van Oosterbeek Recycling volgens ISO 14064-1 dossier : AD2217-001-001 registratienummer : MD-AF20101667 versie : definitief Van Nieuwpoort Oktober 2010 Definitief DHV B.V. Niets uit dit bestek/drukwerk mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. drukwerk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van DHV B.V., noch mag het zonder een dergelijke toestemming worden gebruikt voor enig ander werk dan waarvoor het is vervaardigd. Het kwaliteitssysteem van DHV B.V. is gecertificeerd volgens ISO 9001.
INHOUD BLAD INLEIDING EN VERANTWOORDING 2 1 BESCHRIJVING VAN DE ORGANISATIE 3 2 VERANTWOORDELIJKEN 3 3 BASIS JAAR EN RAPPORTAGE PERIODE 3 4 AFBAKENING 3 4.1 Organisatie grenzen 3 4.2 Operationele grenzen 4 5 DIRECTE EN INDIRECTE GHG EMISSIES 5 5.1 Berekende GHG emissies 5 5.2 Verbranding van biomassa 7 5.3 GHG verwijderingen 7 5.4 Uitzonderingen 7 6 KWANTIFICERINGSMETHODEN 7 7 EMISSIEFACTOREN 8 8 ONZEKERHEDEN 8 9 RAPPORTAGE VOLGENS ISO 14064 DEEL 7 9 10 COLOFON 10 BIJLAGEN Bijlage 1 - Scopediagram CO 2-prestatieladder Bijlage 2 - Berekeningen van de emissies per scope MD-AF20101667-1 -
INLEIDING EN VERANTWOORDING Van Nieuwpoort Groep is leverancier van bouwgrondstoffen, betonmortel en betonproducten. Oosterbeek BV is onderdeel van Van Nieuwpoort Groep. Oosterbeek BV hanteert de handelsnaam Oosterbeek EPS Producten. Oosterbeek BV produceert geëxpandeerd polystyreen (EPS) oftewel piepschuim ten behoeve van de bouw en dan met name t.b.v. de prefab betonindustrie. Deze EPS- elementen worden vooral door prefab vloeren- producten als Betonson BV en Wildo Beton BV ingezet bij de productie van varianten op de kanaalplaatvloeren als de isolatievloerplaat en de ribcassettevloer. De functie van het EPS is met name isolatie van begane grond- vloeren en het fungeren als verloren bekisting t.b.v. materiaal- en gewichtsbesparing. Om dubbeltellingen te vermijden is er voor gekozen concernleverancier Oosterbeek BV niet binnen de grenzen van deze ondernemingen van Betonson BV en Wildo Beton BV te trekken maar separaat te certificeren. Een belangrijke opdrachtgever van Oosterbeek BV is ProRail. Sinds 1 december 2009 hanteert ProRail de door haar zelf ontwikkelde CO 2-prestatieladder bij het selecteren van haar leveranciers. Met deze CO 2- prestatieladder probeert ProRail haar leveranciers uit te dagen en te stimuleren de eigen CO 2 productie te kennen en te verminderen. Hoe meer een bedrijf zich inspant om CO 2 te reduceren, hoe meer kans op gunning van een opdracht. Ten einde op niveau 5 van de prestatieladder te komen dient de aannemer de CO 2 emissie inventaris conform ISO 14064-1 van zijn zogenoemde A- leveranciers te kunnen overleggen. De Prestatieladder kent 4 invalshoeken: A. Inzicht (het opstellen van een onomstreden CO 2 footprint, bijvoorbeeld volgens de mondiale ISO 14064 normen). B. CO 2 reductie (de ambitie van het bedrijf de uitstoot te verminderen). C. Transparantie (de wijze waarop een bedrijf daarover intern en extern communiceert). D. Deelname aan initiatieven (in sector of keten) om CO 2 te reduceren. Elke invalshoek is onderverdeeld in 5 niveaus, hoe hoger het niveau per invalshoek, hoe meer punten het bedrijf kan vergaren en dus uiteindelijk meer gunningvoordeel. Een certificerende instantie (KIWA) zal de activiteiten beoordelen om het niveau van uw CO 2 bewust-certificaat te bepalen. Hiervoor moeten stappen zijn gezet op alle onderdelen A t/m D van de ladder. In dit rapport wordt de emissie inventaris van Oosterbeek BV over het jaar 2009 besproken. De CO 2- voetafdruk geeft een inventarisatie van de totale hoeveelheid uitgestoten broeikasgassen, de GHG emissies. Daarnaast geeft ze inzicht in de herkomst van deze emissies over de verschillende bedrijfsonderdelen van Oosterbeek BV met een verdeling naar directe en indirecte GHG emissies. De inventarisatie is een verantwoording van onderdeel 3.A.1 uit de prestatieladder en is uitgevoerd conform de ISO 14064-1; 2006 (E) quantification and reporting of greenhouse gas emissions and removals. In dit rapport wordt de voetprint gerapporteerd volgens 7.3.1 van deze norm, in het laatste hoofdstuk is hiertoe een cross reference table opgenomen. MD-AF20101667-2 -
1 BESCHRIJVING VAN DE ORGANISATIE Oosterbeek BV is onderdeel van Van Nieuwpoort Groep. Oosterbeek BV produceert geëxpandeerd polystyreen (EPS) oftewel piepschuim ten behoeve van de bouw en dan met name t.b.v. de prefab betonindustrie. Deze EPS- elementen worden vooral door prefab vloeren- producten als Betonson BV en Wildo Beton BV ingezet bij de productie van varianten op de kanaalplaatvloeren als de isolatievloerplaat en de ribcassettevloer. De functie van het EPS is met name isolatie van begane grond- vloeren en het fungeren als verloren bekisting t.b.v. materiaal- en gewichtsbesparing. Om dubbeltellingen te vermijden is er voor gekozen concern- leverancier Oosterbeek BV niet binnen de grenzen van de ondernemingen Betonson BV en Wildo Beton BV te trekken maar separaat te certificeren. 2 VERANTWOORDELIJKEN De directie van Oosterbeek BV is verantwoordelijk voor het CO 2 reductiebeleid en wordt daarbij ondersteund door de heer P.J.W. Smit van Van Nieuwpoort Beheer B.V. 3 BASIS JAAR EN RAPPORTAGE PERIODE De inventarisatie naar GHG emissies is voor Oosterbeek BV voor de eerste maal uitgevoerd. Er zijn dus geen historische gegevens beschikbaar. Het eerste inventarisatiejaar (2009) is daarom tevens het basisjaar. De gerapporteerde periode is gelijk aan het boekjaar. Het boekjaar voor Oosterbeek BV loopt van 1 januari tot en met 31 december. De gerapporteerde periode is van januari tot en met december van het kalenderjaar 2009. 4 AFBAKENING 4.1 Organisatie grenzen Bij het bepalen van de organisatiegrenzen (organizational boundary) is uitgegaan van afbakening op basis van operationele controle (operational control). De CO 2-uitstoot behorende bij alle activiteiten waarover de certificaathouder Oosterbeek BV (KvK nr 2904 1271) de regie voert worden meegenomen in de CO 2- inventarisatie van de certificaathouder. Aangezien er geen onderliggende werkmaatschappijen en concernleveranciers zijn is dit niet aan de orde. MD-AF20101667-3 -
Het organogram van Oosterbeek BV is als volgt: 4.2 Operationele grenzen Om de scope af te bakenen is gebruik gemaakt van de scope-indeling van het Green House Gas Protocol (GHG-protocol). De analyse is uitgevoerd conform de CO 2-prestatieladder van ProRail (zie bijlage 1). Conform het GHG-protocol wordt onderscheid gemaakt tussen drie bronnen van emissie (scopes) in twee categorieën: directe emissies en indirecte emissies. Scope 1: de directe emissies door de eigen organisatie, zoals emissies door eigen aardgasverbruik, verbranding van brandstoffen in mobiele werktuigen en veroorzaakt door het eigen wagenpark. Scope 2 de indirecte emissies die ontstaan door de opwekking van elektriciteit die de organisatie gebruikt. ProRail benadrukt dat ze eigen auto zakelijk (personal cars for business travel) en zakelijke vliegtuigkilometers (business air travel) tot scope 2 rekent, in tegenstelling tot het GHGprotocol, die deze onderdelen aan scope 3 toeschrijft. Scope 3: overige indirecte emissies, een gevolg van de activiteiten van het bedrijf die voortkomen uit bronnen die geen eigendom zijn van het bedrijf, nog beheerd worden door het bedrijf, zoals woon/werk verkeer en productie van aangekochte materialen. Voor Oosterbeek BV zijn deze als volgt ingevuld: Scope 1 Business car travel: toe te wijzen aan brandstofgebruik van personenauto s en vrachtwagens in eigendom (benzine en diesel). Fuel used: toe te wijzen aan brandstofgebruik voor verwarming kantoor (aardgas), brandstofgebruik van de mobiele werktuigen (rode diesel en LPG) en voor het opschuimen van EPS-korrels (aardgas). Air co refrigerants is niet van toepassing voor Oosterbeek BV. MD-AF20101667-4 -
Scope 2 Electricity purchased: toe te wijzen aan indirecte emissie van ingekochte elektra voor de vestigingen. Personal cars for business travel en Business air travel zijn niet van toepassing voor Oosterbeek BV. Scope 3 De emissies van de ProRail scope 3 zijn niet meegenomen in dit rapport. 5 DIRECTE EN INDIRECTE GHG EMISSIES 5.1 Berekende GHG emissies Totale directe en indirecte GHG emissies Oosterbeek BV bedroegen in 2009 2.055 ton CO 2 Onderverdeeld naar scopes: - 1.401 ton CO 2 directe GHG emissies (scope 1). - 654 ton CO 2 indirecte GHG emissies (scope 2). De verdeling van de emissies over de scopes wordt weergegeven in figuur 1. Figuur 1: Verdeling CO 2-emissie naar scope Als verder wordt ingezoomd op de footprint (zie figuur 2) is te zien dat het grootste deel (75%) van de emissies wordt veroorzaakt door het energieverbruik van de fabriek (vestiging Goor) en door voertuigen in eigendom (22%). Het brandstofverbruik van de mobiele werktuigen (heftrucks) draagt beperkt bij aan de totale CO 2 footprint (3%). MD-AF20101667-5 -
Figuur 2: Verdeling CO 2-emissie naar bedrijfsonderdeel In figuur 3 is te zien dat het grootste deel (43%) van de emissies wordt veroorzaakt door verbranding van aardgas voor het opwekken van stoom om de EPS-korrels op te schuimen en voor het verwarmen van het gebouw. De ingekochte elektra is verantwoordelijk voor eenderde van de totale CO 2 emissie. Het vrachtvervoer draagt 21% bij aan de footprint. Verbranding van LPG, rode diesel en benzine hebben een beperkt aandeel in de footprint. Figuur 3: CO 2-emissie per emissiebron MD-AF20101667-6 -
5.2 Verbranding van biomassa Verbranding van biomassa vond binnen scope 1 en 2 niet plaats bij Oosterbeek BV in 2009. 5.3 GHG verwijderingen Binding van CO 2 (broeikasgasverwijdering) vond niet plaats bij Oosterbeek BV in 2009. 5.4 Uitzonderingen Alle geïdentificeerde bronnen en putten van CO 2 zijn verantwoord in de rapportage. 6 KWANTIFICERINGSMETHODEN Voor het kwantificeren van de CO 2-uitstoot is gebruik gemaakt van de door DHV ontwikkelde calculatietool CO 2-scanner. De CO 2 scanner is als volgt opgebouwd: Op drie niveaus kunnen per (sub)systeem de CO 2-emissies worden bepaald: 1) Directe invoer van CO 2-emissies. 2) Invoer van sectorale energie gebruiksgegevens. 3) Invoer van sectorale activiteitendata. Ad 1: Directe invoer van CO 2-emissies In sommige gevallen is van een bepaald (sub)bedrijfsonderdeel al bekend wat de CO 2-uitstoot is, bijvoorbeeld omdat er al een studie naar gedaan is. Deze gegevens kunnen dan direct ingevoerd worden. Voor Oosterbeek BV is deze invoer niet van toepassing, omdat dergelijke studies niet bekend zijn. Ad 2: Invoer van energie gebruiksgegevens In andere gevallen zijn van een bepaald (sub)bedrijfsonderdeel gegevens over het energiegebruik bekend. Als dat het geval is, kunnen deze energie gebruiksgegevens in de scanner worden ingebracht, waarna automatisch met de juiste emissiefactoren de CO 2-emissies worden berekend. Hierbij zijn de emissiefactoren uit de CO 2-prestatieladder gehanteerd. Ad 3: Invoer van activiteitendata. In een aantal gevallen zijn bovengenoemde gegevens niet bekend. In dat geval kan dan het niveau van de bedrijfsonderdeel gerelateerde activiteiten worden gebruikt (bijv. aantal m3 geproduceerd beton). Dit niveau is gebaseerd op onderstaande formule: CO 2-uitstoot = (activiteit van het bedrijfsonderdeel) x (energie-indicator) x (emissiefactor) Voor Oosterbeek BV is deze invoer niet van toepassing, omdat overal energiegebruik bekend is. MD-AF20101667-7 -
In bijlage 2 staat voor ieder bedrijfsonderdeel vermeldt hoe hoog het energiegebruik door de verschillende bedrijfsonderdelen is, welke emissiefactoren zijn gebruikt en welke aannames zijn gedaan. Alle data is door middel van berekeningen (calculaties) tot stand gekomen, er zijn geen metingen uitgevoerd om de GHG gassen uitstoot te bepalen. 7 EMISSIEFACTOREN Voor de inventarisatie van de CO 2-uitstoot van Oosterbeek BV over het jaar 2009 zijn de emissiefactoren uit de CO 2-prestatieladder gehanteerd. Omdat het gaat om zeer specifieke emissiefactoren op nationaal niveau, zijn de gehanteerde emissiefactoren zeer geschikt voor het omrekenen van de broeikasgas activiteitendata naar de daarmee gepaard gaande CO 2-emissie. Daar waar de CO 2-prestatieladder geen specifieke emissiefactoren geeft, is gebruik gemaakt van kentallen uit nationale studies. Alle gebruikte emissiefactoren zijn opgenomen in bijlage 2, kolom emissiefactor. Removal factors zijn niet van toepassing. 8 ONZEKERHEDEN De gepresenteerde resultaten moeten altijd geïnterpreteerd worden met een bepaalde onzekerheidsmarge, maar op basis van de door Oosterbeek BV gepresenteerde gegevens kunnen we stellen dat deze marge klein is: 1. Er zijn geen gegevens opgeschaald, alle gegevens betreffen de 12 kalendermaanden van 2009. 2. Van alle bedrijfsonderdelen is het exacte energiegebruik bekend. De onzekerheid van deze CO 2-inventaris ontstaat door de onzekerheid in de emissiefactoren uit de CO 2- prestatieladder. Deze onzekerheid ligt binnen een marge van 10%. MD-AF20101667-8 -
9 RAPPORTAGE VOLGENS ISO 14064 DEEL 7 Dit rapport is opgesteld in overeenstemming met de eisen uit ISO 14064-1;2006, paragraaf 7. Onderstaand is een cross reference opgenomen. ISO 14064-1 7.3 GHG report content Beschrijving Hoofdstuk onderhavig rapport A Reporting organization 1 B Person responsible 2 C Reporting period 3 4.1 D Organizational boundaries 4 4.2.2 E Direct GHG emissions 5.1 4.2.2 F Combustion of biomass 5.2 4.2.2 G GHG removals 5.3 4.3.1 H Exclusion of sources or sinks 5.4 4.2.3 I Indirect GHG emissions 5.1 5.3.1 J Base year 3 5.3.2 K Changes or recalculatons 3 4.3.3 L Methodologies 6 4.3.3 M Changes to methodologies 6 4.3.5 N Emission or removal factors used 7 5.4 O Uncertainties 8 P Statement in accordance with ISO 14064 9 Tabel 1: Cross reference ISO 14065-1 MD-AF20101667-9 -
10 COLOFON Van Nieuwpoort/Emissie inventaris van Oosterbeek Recycling MD-AF20101667 Opdrachtgever : Van Nieuwpoort Project : Emissie inventaris van Oosterbeek Recycling Dossier : AD2217-001-001 Omvang rapport : 10 pagina's Auteur : Jonna Snoek Bijdrage : Henriëtte Former Interne controle : Henriëtte Former Projectleider : Henriëtte Former Projectmanager : Rob van Tilburg Datum : 3 november 2010 Naam/Paraaf : MD-AF20101667-10 -
Laan 1914 nr. 35 3818 EX Amersfoort Postbus 1132 3800 BC Amersfoort T (033) 468 20 00 F (033) 468 28 01 E info@dhv.com www.dhv.nl
BIJLAGE 1 Scopediagram CO 2 -prestatieladder Van Nieuwpoort/Emissie inventaris van Oosterbeek Recycling bijlage 1 MD-AF20101667-1 -
BIJLAGE 2 Berekeningen van de emissies per scope Leeswijzer tabellen: In deze bijlage worden de berekeningen van de CO 2-emissies per scope weergegeven. Onder elke tabel is aangegeven welke aannames er gedaan zijn. De tabellen zijn als volgt opgebouwd (waarbij tussen haakjes steeds een voorbeeld van Oosterbeek BV vermeld staat): Bedrijfsonderdeel: Geeft aan op welk onderdeel van de organisatie de scope betrekking heeft Subbedrijfsonderdeel: Geeft aan op welk sub-onderdeel van de organisatie de scope betrekking heeft Emissiebron: Geeft aan welke vorm van energie gebruikt wordt (bijv. elektriciteit, transportbrandstof etc) Energiegebruik: Het totale energiegebruik van het bedrijfsonderdeel (bijv. 1.063.048 (kwh elektriciteit wordt verbruikt door vestiging)) Eenheid: De meeteenheid waarin het energiegebruik of uitstoot wordt uitgedrukt (bijv. kwh) Emissiefactor: De omrekenfactor van het energiegebruik naar CO 2-emissie (bijv. 615 (g/kwh)) Eenheid: De meeteenheid waarin de emissiefactor wordt uitgedrukt (bijv. g/kwh) Bron: De informatiebron van de emissiefactor (bijv. CO 2-prestatieladder) CO 2-uitstoot (in kton) : De CO 2-emissie, uitgedrukt in kton (1 kton = 1 miljoen kg) (bijv. 0,654 (1.063.048 kwh elektriciteit veroorzaakt een uitstoot van 0,654 kton CO 2 )) Van Nieuwpoort/Emissie inventaris van Oosterbeek Recycling bijlage 2 MD-AF20101667-1 -
Berekening voor Scope 1 Meetgegevens: - Aardgas afkomstig van de afrekening van de energieleverancier. - Rode diesel en LPG mobiele werktuigen afkomstig van afrekening van de energieleverancier. - Diesel vrachtwagens en benzine personenauto s afkomstig van afrekeningen leveranciers o.b.v. tankpasjes. Aannames: Voor scope 1 zijn geen specifieke aannames gedaan. Berekening voor Scope 2 Meetgegevens: - Elektriciteit afkomstig van de afrekening van de energieleverancier. - Aannames: Voor scope 2 zijn geen specifieke aannames gedaan. Van Nieuwpoort/Emissie inventaris van Oosterbeek Recycling bijlage 2 MD-AF20101667-2 -