Europa 2020 en het Vlaams Hervormingsprogramma 2013 Studiereeks Meerlagige Bestuurscontext en de Europeanisering van het Vlaamse, provinciale en lokale bestuursniveau 7 maart 2013 Joeri De Blauwer Adviseur Stafdienst van de Vlaamse Regering 1
Inhoud 1. Korte schets van het Europese kader 2. Stand van zaken m.b.t. het Vlaams Hervormingsprogramma 2013 3. De Europa 2020 multilevel governance dimensie: samenspel tussen de overheden 2
3 1. Schets van het Europees kader (1) 1.1. Europa 2020 strategie 3 Prioriteiten : slimme, duurzame en inclusieve groei 5 kerndoelstellingen : Werkzaamheidsgraad (20-64 j.): 75% O&O: 3 % BBP Onderwijs: ongekwalificeerde uitstroom onder 10% min. 40 % 30-34-jarigen met een diploma hoger onderwijs Klimaat en energiepakket ( 20-20-20 doelstellingen) Armoede en sociale uitsluiting: ten minste 20 miljoen mensen een uitweg uit het risico op armoede en uitsluiting te bieden 7 vlaggenschepen : Innovatie-Unie, Jeugd in beweging, digitale agenda, Efficiënt gebruik van hulpbronnen, industriebeleid in een tijd van mondialisering, Agenda voor nieuwe vaardigheden en banen, Europees platform tegen armoede 10 geïntegreerde richtsnoeren : kader voor hervormingen van de lidstaten
4 1. Schets van het Europees kader (2) Iedere lidstaat moet de vijf kerndoelstellingen voor de hele EU aanpassen aan de eigen omstandigheden. Elke lidstaat legt de eigen doelstellingen vast in een nationaal hervormingsprogramma dat ieder jaar in april wordt uitgebracht. Op basis van het nationaal hervormingsprogramma s en de stabiliteits- en convergentieprogramma s worden door de EC landenspecifieke aanbevelingen opgesteld die door de Europese Raad worden aangenomen. Noodzaak aan voldoende draagvlak voor de strategie Europese Raad van maart 2010 : De nauwe samenwerking met het Europees Parlement en andere EU instellingen zal worden voortgezet. De nationale parlementen, de sociale partners, de regio's en andere belanghebbenden zullen hierin worden betrokken, opdat de strategie een groter draagvlak krijgt.
5 1. Schets van het Europees kader (3) 1.2. Europees Semester (nieuwe governance-architectuur) = jaarlijks terugkerende beleidscyclus van 6 maanden Start bij de Annual Growth Survey (AGS, Jaarlijkse Groeianalyse van de Europese Commissie) en eindigt met de landenspecifieke aanbevelingen aan de lidstaten Groeianalyse 2013 van de Europese Commissie (28/11/2012) : EC stelt dat voor 2013 de nationale en Europese inspanningen op de volgende vijf prioriteiten moeten worden geconcentreerd (zelfde prioriteiten als AGS 2012): Een gedifferentieerd, groeivriendelijk beleid van begrotingsconsolidatie voeren; De kredietverschaffing aan de economie normaliseren; Groei en concurrentievermogen bevorderen, nu en voor de toekomst; De werkloosheid en de sociale gevolgen van de crisis aanpakken; Het overheidsapparaat moderniseren.
6 1. Schets van het Europees kader (4) 1.2. Europees Semester 2013 28 november 2012 : publicatie van de groeianalyse Europese Commissie (5 prioriteiten) en het alert mechanism report (AMR) van de Europese Commissie over de aanpak van macro-economische onevenwichten in de EU Periode november eind februari : bespreking AGS op de diverse Raadsformaties 14 en 15 maart 2013 : Europese Lentetop Medio april 2013 : indienen van de nationale hervormingsprogramma s én stabiliteits- en convergentieprogramma s bij de Europese Commissie Tweede helft van mei 2013 : landenspecifieke aanbevelingen ( voorstellen van de Europese Commissie) 27-28 juni 2013 : instemming met de landenspecifieke aanbevelingen 2013 (Europese Raad) 9 juli 2013 : aanname van de landenspecifieke aanbevelingen door ECOFIN Lessons learned m.b.t. Europees Semester 2012 Versterken van het overleg tussen de Europese Commissie en de lidstaten in aanloop naar de NHP s (nadruk op de implementatie van de landenspecifieke aanbevelingen 2012) 19/10/2012 : bilaterale ontmoeting EC & België 5/02/2013 : bilaterale ontmoeting EC en België 23/04/2013 : bilaterale ontmoeting EC en België daarnaast een aantal ad-hoc ontmoetingen tussen EC en België (inzake competitiviteit 05.12.2012, industrieel beleid 27/02/2013)
7 1. Schets van het Europees kader (5) 1.3. De nationale hervormingsprogramma s 15/01/2013 (Europese Commissie): richtlijnen voor de opmaak van de hervormingsprogramma s. Belangrijkste elementen: -macro-economisch scenario; -antwoord op de landenspecifieke aanbevelingen 2012; -voortgang m.b.t. nationale Europa 2020-doelstellingen; -aanvullende hervormingsmaatregelen (verbintenissen in het kader van het Europlus Pact (maart 2011), vlaggenschepen, AGS, structuurfondsen, ); -institutioneel luik (betrokkenheid andere overheden en belanghebbenden),
8 1. Schets van het Europees kader (5) 1.3. De nationale hervormingsprogramma s Multilevel governance dimensie in België : betrokkenheid gemeenschappen en gewesten bij het opstellen van het nationaal hervormingsprogramma (via politiek begeleidingscomité en redactiecomité)
9 1. Schets van het Europees kader (6) 1.4. Zeven landenspecifieke aanbevelingen aan België (2012): (1) buitensporig tekort begroting 2012 corrigeren + begrotingsstrategie voor 2013 en later uitvoeren (2) langetermijnhoudbaarheid van de openbare financiën blijven verbeteren (link gezondheidszorg, vervroegde uittreding en pensioenen, verhoging feitelijke pensioenleeftijd bewerkstelligen koppeling verplichte pensioenleeftijd aan levensverwachting) ; (3) kapitaalverhoging van zwakste banken stimuleren om solidariteit banksector te ondersteunen normale rol kredietverlener aan economie; (4) werkgelegenheidsschepping en concurrentievermogen bevorderen (systeem loononderhandelingen en loonindexeringssysteem hervormen,,,,) (5) significante verschuiving van belastingen op arbeid naar minder groeiverstorende belastingen (milieubelastingen) + voortzetting hervorming stelsel werkloosheidsuitkeringen + werkgelegenheid & activering van oudere werknemers en kansengroepen (mensen met migrantenachtergrond) + link met regionalisering arbeidsmarktbevoegdheden (bevorderen interregionale arbeidsmobiliteit, samenwerking versterken tussen onderwijs, LLL, beroepsopleiding en werkgelegenheid) (6) stimuleren concurrentie in detailhandel / concurrentie netwerksectoren verstevigen (7) Verdere maatregelen ter bevordering van de vooruitgang bij de verwezenlijking van doelstellingen voor reductie broeikasgasemmissies bijdrage van transport/vervoer hieromtrent
10 2. Het Vlaams Hervormingsprogramma 2013 (1) eigenaarschap : eigen Vlaams Hervormingsprogramma (VHP) VHP 2011, 2012 en 2013 -VIA en Pact 2020 vormen het Vlaams referentiekader voor het VHP; -governance belangrijk breed draagvlak voor strategie noodzakelijk (rondetafel 2011 met o.a. (boven)lokale besturen, jaarlijkse betrokkenheid VESOC, jaarlijkse toelichting minister-president aan Vlaams Parlement) ; -eigen Vlaamse streefcijfers voor de vijf Europa 2020-kerndoelen en onderbouw ervan met concrete maatregelen in de hoofdstukken VHP; -inspelen op richtlijnen EC voor opmaak hervormingsprogramma s (o.a. antwoord op de landenspecifieke aanbevelingen 2012 linken naar Vlaanderen) -eind maart 2013 VHP naar Vlaamse Regering
11 2. Het Vlaams Hervormingsprogramma 2013 (2) Bruto binnenlandse uitgaven O&O (%) Vroegtijdige schoolverlaters (%) 30-34 jarigen met diploma HO (%) Werkzaamheidsgraad totale bevolking (%) streefdoel 2020 t.o.v. 2008 2009 2010 2011 2012 (referentiejaar) afstand norm 2,06 2,12 2,29 2,40 +0,28ppt. (2009) 8,6 8,6 9,6 9,6 +1ppt. (2008) 43,6 43,1 45 42,3-1,3 ppt. (2008) 72,3 71,5 72,1 71,8 Broeikasgassen niet- ETS volgens ETS scope 13-20 (kton) 46.069 45.473 47.563 42.825 Bruto binnenlands energiegebruik (PJ) 1618 1536 1677 1582 71,7* -0,4ppt. (2010) -4,8% (2005) 3 0,60ppt 5,2 4,4 ppt. 47,8 5,5 ppt. ruim 76 4,3 ppt. Verdeling tussen gewesten noodzakelijk 39.689** *** Hernieuwbare energie in finaal energieverbruik (%) Samengestelde indicator (% personen in armoede of sociale uitsluiting) % kinderen met een gestandaardiseerd beschikbaar huishoudinkomen onder de armoederisicodrempel na sociale transfers 2,2 3,0 3,5 3.8 Verdeling tussen gewesten noodzakelijk **** 15,2 14,6 14,8 15-0,2 ppt (2008) 10,5% ( 4.5 ppt. =-30% perso-nen t.o.v. 2008) 9,9 9,8 11 10,4 +0,5 ppt. (2008) 5,5% (=-50% Kinde-ren t.o.v. 2008) 4,9 ppt
12 2. Het Vlaams Hervormingsprogramma 2012 (3) Europa 2020-doelstellingen EU 2020 target EU27 België Vlaanderen Werkzaamheid 75% 68,6 % (2012*) 67,3% (2012*) 71,7% (2012*) Vroegtijdig schoolverlaten < 10% 13,5% 12,3% 9,6% Deelname hoger onderwijs 40% 34,6% 42,6% 42,3% Vermindering uitstoot broeikasgassen (tov 1990) -20% -15% (2010) -8% (2010) -11,7% (2011**) Hernieuwbare energie 20% 12,5% (2010) 5% (2010) 3,8% Energie-efficiëntie 1474 Mtoe primair energieverbruik 1647 Mtoe primair energieverbruik (2010) 54 Mtoe primair energieverbruik (2010) 33 Mtoe primair energieverbruik *** Onderzoek & ontwikkeling 3% 1,94% 2,04% (2010) 2,40% Armoede of sociale uitsluiting 19,6% (20 miljoen minder =-17% t.o.v. 2008) 24,2% 116,3 miljoen mensen in armoede (2010) = +0,5% t.o.v. 2008 21% 15%
13 2. Het Vlaams Hervormingsprogramma 2013 (4) Hoofstukken VHP Linken met lokale besturen voor elk van de 5 Europa 2020-doelstellingen Hoofdstuk governance Werkzaamheid/onderwijs: maatregelen inzake jeugdwerkloosheid werkinlevingsprojecten Hoofdstuk macro-economische ontwikkelingen (1275 jonge werkzoekenden/jaar) samen met Hoofdstuk antwoorden op de landenspecifieke centrumsteden, bijdrage structuurfondsen, aanbevelingen 2012 tegengaan vroegtijdig schoolverlaten Hoofdstuk vooruitgang Europa 2020-doelstellingen Hoofdstuk andere hervormingsmaatregelen (m.i.v. structuurfondsen) Klimaat- en energie (20-20-20): mobiliteit : stille en duurzame stadsdistributie (53 steden en gemeenten), provinciale steunpunten duurzaam wonen en bouwen, proeftuin elektrisch voertuig,. Armoede: methodiekboek lokale actoren (Elk Kind Telt), toegankelijkheid van de maatschappelijke dienstverlening, preventieve woonbegeleiding, kinderopvang (lokaal loket), O&O/innovatie:samenwerkingsovereenkomst ondertekend voor de vzw Microsoft Innovation Center (MIC) financiële inbreng VO en steden,..
14 2. Het Vlaams Hervormingsprogramma 2013 (5) - Communicatie via vernieuwde ViA-website http://www.vlaandereninactie.be/ Europa 2020 : http://www.vlaandereninactie.be/over/eu-2020 vb. Europese ViA-workshop (21.06.2012) Flanders in Action and the Europe 2020 strategy
15 3. De Europa 2020 multilevel governance dimensie: samenspel tussen de overheden Europese Commissie Europa 2020-platform Comité van de Regio s (bevragingen, conferenties, ) Vlaams Hervormingsprogramma VLAMT Nationaal Hervormingsprogramma (redactiecomité + politiek begeleidingscomité) +deelname aan bilaterale ontmoetingen met de EC Betrokkenheid Vlaamse stakeholders (VESOC, )
Dank u voor uw aandacht Joeri.deblauwer@dar.vlaanderen.be 02 553 53 99 16