DANKWOORD
DANKWOORD Dit promotieonderzoek was nooit afgerond zonder de inbreng van anderen. Ik wil graag van deze gelegenheid gebruik maken om een aantal mensen te bedanken. Ten eerste wil ik mijn promotor, prof. dr. C.G.M. Kallenberg bedanken. Beste Cees, ik weet nog als de dag van gisteren dat ik als 2 e jaars geneeskundestudent bij jou op gesprek kwam om te praten over de mogelijkheden om onderzoek te doen op de afdeling Klinische Immunologie. Nou, opties genoeg: ruim een uur heb je allerlei ideeën uiteengezet op zo n enthousiaste manier, dat ik besloot me aan een proefproject te wagen. Van het één kwam het ander en zo werd ik MD/PhD student. Om dit traject tot een goed einde te brengen, is een goed functionerende werkomgeving (een gespreid bedje ) een voorwaarde. De Klinische Immunologie onder jouw leiding voldoet zeker aan die eis. Ik bewonder je enthousiasme, wetenschappelijke inzicht en vriendelijkheid, zelfs als je net met een jetlag uit het vliegtuig komt. Mijn co-promotores, dr. Marc Bijl en dr. Andries Smit. Beste Marc, ook al ben je maar CO-promotor (zoals je laatst zelf zei) zonder jou was dit boekje nooit geweest zoals het nu is. Jij was mijn directe begeleider en degene bij wie ik het meeste aanklopte. Ondanks je drukke werkzaamheden, had je altijd een gaatje in je agenda. Bedankt voor je scherpe kijk en kritische vragen. Welke onverwachte resultaten ik ook presenteerde, je wist er altijd een mooie draai aan te geven. Beste Andries, jij als hoofd van het vaatlab was mijn steun en toeverlaat voor alle vragen met betrekking tot de vaatmetingen. Jij bent zonder twijfel de juiste persoon daarvoor. Manuscripten voorzag je vliegensvlug van uitstekende en opbouwende kritiek. Naast het werk delen wij onze liefde voor Frankrijk, dus wie weet komen we elkaar nog eens tegen op de Route du Soleil! Ook wil ik nogmaals alle patiënten en vrijwilligers bedanken, die zeer bereid waren om mee te doen aan alle verschillende onderzoeken. De onderzoeken vonden grotendeels plaats in het vaatlab en werden uitgevoerd door vaatlaboranten. Arie, Anne, Annet, Margreet, Marianne en Wietse: heel erg bedankt voor jullie inzet en bereidwilligheid om te meten en gemeten te worden! Beste Arie, jouw liefde voor getalletjes is steeds weer heerlijk om te zien. Bedankt voor je hulp met de statistiek en de macro s van excel! 170
De leden van de leescommissie, prof. dr. J.W. Cohen Tervaert, prof. dr. W.H. van Gilst en prof. dr. T.W.J. Huizinga, dank ik voor het evalueren van het proefschrift. Ik wil de mede-auteurs van de verschillende artikelen niet ongenoemd laten. Dear Beatriz, you showed me for the first time the practical side of science. Your enthusiasm and nice personality are notable. Lieve Judith, samen de iontoforese gedragen en ons door statistiek geworsteld. Samen lekker gegeten op terrasjes en over het onderzoek gepraat. Ik hoop dat we nog veel dingen samen zullen doen! Beste Reindert Graaff, jij bent (met Andries) de man achter het lampje, inmiddels een gevleugeld begrip. Ik wil je hartelijk bedanken voor je hulp bij het analyseren van mijn autofluorescentie data. Beste Jan-Renier, het idee voor hoofdstuk 6 ontstond tijdens een medische biologie bespreking en heeft geresulteerd in een mooi artikel. Het was altijd prettig om met je samen te werken. Verder dank ik Eric de Groot, Coen Stegeman, Hendrika Bootsma, Anne Marijn van der Graaf, Marco Harmsen, dr. M.J.A. van Luyn, Xavier Gallego Y. van Seijen, Rindert de Vries en dr. R.P. Dullaart voor hun bijdrage. Een goede werksfeer is een zeer belangrijke voorwaarde voor het afronden van een proefschrift, daarom wil ik graag mijn (ex-)kamergenoten bedanken. Alja, bedankt voor je gouden tip om keuze-coschap op de ICB te doen! André en Jan Stephan, jullie brachten het beste in elkaar boven en ik heb menigmaal hartelijk met en om jullie gelachen! Bert, wij zijn van dezelfde lichting, en kwamen elkaar daardoor steeds tegen bij onderwijs, colleges en de JSM. Je zorgt vaak voor de vrolijke noot, vooral je theezak-zwaai actie zal ik nooit vergeten! Beste Esther, Hannie, Henko, Edwin, Nan en Wayel, bedankt voor jullie gezelligheid en hulp bij allerhande klusjes. Ook zonder de rest van onze werkgroep was het niet gelukt. Ten eerste wil ik Johan noemen. Beste Johan, wat begon met gezelligheid tijdens de ELISAs, is nu gezelligheid bij het klaverjassen, een etentje of langs de korfballijn. ELISAs heb ik nu niet meer nodig, maar de rest wel! Verder heel erg bedankt voor je hulp met de lay-out. Het boekje ziet er vanaf de afkortingen tot de vele tabellen schitterend uit. Beste Gerda, ook al is het (nog) geen manuscript geworden, toch wil ik je bedanken voor je hulp tijdens het stoeien met de IgGs en de HUVECs. Jouw vrolijke geklets maakte de frustraties die er soms waren ruimschoots goed! Tevens wil ik in dit kader Piet Limburg bedanken, 171
die zeer nuttig en scherp commentaar op deze experimenten leverde. Als laatste, Minke en Berber: geen directe bijdrage, maar wel bedankt voor de gezelligheid op het lab en tijdens de koffiepauzes. Dan rest mij werktechnisch gezien nog één iemand, namelijk Kiki. Beste Kiki, bedankt voor het regelen van allerlei dingen. Zeker in de laatste fase wist ik je te vinden! Gelukkig is er naast wetenschappelijk onderzoek, ook nog een sociaal leven. Ik wil beginnen met de vier andere meiden van VAEA. Lieve Stijntje, Geeske, Karin en Nienke, sinds onze barre tocht door de bergen, kan onze vriendschap niet meer stuk: EZMWDNEPL, FF. Lieve Stijntje, als de functie zou bestaan, zou jij zeker mijn paraparanimf zijn geweest! Nu op naar jouw promotie! Lieve Geeske, ik heb vaak je doorzettingsvermogen bewonderd en dat had je soms hard nodig tussen al die geneeskundemeiden. Lieve Karin, kom maar snel terug naar Groningen, kan je hier promoveren en hepato-biliair chirurg worden. Mijn vriendinnetjes uit het Westen: Lieve Renske, Arianne en Lisette, ik hoop dat de bezoekjes van en naar jullie mijn hele leven door zullen gaan. Dan uiteraard mijn korfbalvrienden. Het aantal uren dat ik in de kantine, op het veld of in de bus heb doorgebracht is niet te tellen. Er zijn een aantal met wie ik net wat meer uurtjes heb doorgebracht, en die wil ik apart noemen. Lieve Xandra, Leonieke en Rosanne, ook straks heb ik de saunadagjes hard nodig! Lieve Emke, bedankt voor je altijd luisterend oor en de gezellige lunches! Beste Dirk en Michiel, Leonieke en ik staan nog steeds voor, dus kom maar op! Het MD/PhD traject bevat ook 2 jaar co-schappen. Mijn co-groep was een uitermate gezellige en leuke groep. Zeker degenen met wie ik de eerste stappen in een witte jas zette, zal ik nooit vergeten: Rutger, Willemijn en Lucy. Naast de co-groep, had ik ook veel steun aan mijn mede MD/PhD-ers. Beste Bastiaan, naast veel prikervaring heeft de prikdienst mij jouw vriendschap opgeleverd. Iets wat het vroege opstaan in die tijd altijd goed zal maken. Jouw narcisme, ouderwetse inborst en anti-kwakzalverij zorgden voor menige grappige mailwisseling en welkome afleiding. Beste Pauline, als mede internist-in-opleiding zullen wij nog regelmatig met 172
elkaar samenwerken, wat ik alleen maar met plezier afwacht! Beste Marit, jij bent straks ook aan de beurt om te promoveren. Waar je daarna in opleiding gaat, is nog niet duidelijk, maar ik weet zeker dat wij elkaars voordeur kunnen blijven vinden! Lieve pap en mam, bedankt voor jullie steun, aanmoediging en advies in alles wat ik doe. Beste Pepijn, ook al zat je het grootste deel van de tijd op een grote afstand, toch kan ik je niet ongenoemd laten. Beste Almer, tweelingbroertje, bedankt voor je ontelbare uurtjes hier in Grunn. Het was altijd gezellig, ondanks het vele klussen! En dan last but not least Oscar, onze benjamin, maar tegenwoordig ook al brugpieper. Ja, Ossie, de tijd vliegt, voor je het weet verdedig jij jouw proefschrift! Mijn paranimfen, Nienke en Hans. Lieve Nienke, als ik met iemand nog eens 6 weken op reis zou gaan, zou ik weer jou kiezen. Misschien moeten we dan alleen de kaarten thuis laten.hans, ik ben blij dat je via de JSM website bij mij een proefproject hebt gedaan, resulterend in een MD/PhD traject. Jouw enthousiasme, vrolijkheid, humor en muziekjes zijn geweldig. Bedankt dat jullie mijn paranimfen willen zijn. Lieve Michiel, als niet-medicus heb je me geweldig gesteund. Bedankt voor je begrip. Ik hoop dat we nog vele jaren samen zijn! 173
174