Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden

111110I11111 11111I MPGR32013021110250036 GR3 11.02.2013 0036 Deloitte Accountants B.V. Wilhelminakade 1 3072 AP Rotterdam Postbus 2031 3000 CA Rotterdam Tel: (088) 288 2888 Fax: (088) 288 9830 www.deloitte.n1 Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden Opdrachtbevestiging specifiel, verklaringen ~ - 4 r Drechtsteden Op alle opdrachten verricht door Deloitte zijn de 'Algemene Voorwaarden Dienstverlening Deloitte Nederland, november 2010' gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel onder nummer 24362837 van toepassing. Deloitte Accountants B.V. is ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer 24362853. Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited

Deloitte Accountants B.V. Wilhelminakade 1 3072 AP Rotterdam Postbus 2031 3000 CA Rotterdam Tel: (088) 288 2888 Fax: (088) 288 9830 www.deloitte.n1 Aan de auditcommissie en de Drechtraad van de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden t.a.v. de heer J. van Dijk Postbus 619 3300 AP DORDRECHT Datum Behandeld door Ons kenmerk C. Wemmerus M.Sc RA /ta/5501 Onderwerp Opdrachtbevestiging specifieke verklaringen 2012 Uw kenmerk Geachte leden van de auditcommissie, - Hierbij doen wij u onze aanpak van de accountantscontrole 2012 van de specifieke verantwoordingen van uw Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden toekomen, inclusief de formele opdrachtbevestiging. Wij hopen hiermee de aanpak en de contouren van de uitvoering van de controle 2012 van de specifieke verklaringen duidelijk te hebben weergegeven. Uiteraard zijn wij graag bereid eventuele vragen hierover te beantwoorden. Hoogachtend, Deloi ntants B.V. M.J. van Vugt RA Op alle opdrachten verricht door Deloitte zijn de 'Algemene Voorwaarden Dienstverlening Deloitte Nederland, november 2010' gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel onder nummer 24362837 van toepassing. Deloitte Accountants B.V. is ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer 24362853. Member of Deloitte Touche Tohmatsu Limited

. 2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 3 2. Controle-aanpak 3 3. Randvoorwaarden voor de controle/werkafspraken 7 4. Samenstelling controleteam 8 5. Honorarium 9 6. Tot slot 11

3 1. Inleiding De organisatieonderdelen Sociale Dienst Drechtsteden (SDD) en Gemeentebelastingen Drechtsteden (GBD) van de GR Drechtsteden stellen jaarlijks een specifieke verantwoording op over de uitvoering van de aan hen gedelegeerde taken. De deelnemende gemeenten in de GR gebruiken deze verantwoordingen om over te nemen in de eigen jaarrekening. Belangrijk hierbij is dat deze verantwoordingen op een betrouwbare wijze tot stand komen. Voor de zes deelnemende gemeenten, de Regio Zuid-Holland Zuid, de Veiligheidsregio Zuid-Hollend Zuid en de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid is belangrijk dat de processen Financiën, verwerking van inkoopfacturen en Personeel & Organisatie bij het Servicecentrum Drechtsteden (SCD) zodanig betrouwbaar zijn dat de informatie bruikbaar is voor de eigen jaarrekening. Uiteraard moet de informatisering en automatisering dit toereikend ondersteunen. Daarom is een toets op de betrouwbare opzet, bestaan en werking van deze processen onmisbaar. U heeft ons, met het ondertekenen van de overeenkomst accountantscontrole 2012 tot en met 2014, de opdracht tot de controle van deze specifieke verantwoordingen en de toets op de betrouwbare opzet, bestaan en werking van de processen Financiën, Inkoop en Personeel & Organisatie gegund. Via deze brief ontvangt u ons plan van aanpak en de formele opdrachtbevestiging. 2. Controle-aanpak 2.1. Algemeen Over 2012 zullen wij bij het SCD één mededeling afgeven, de processen lopen op dit moment dusdanig gestructureerd en identiek dat dit mogelijk moet zijn. Voor de SDD (excl. Sisa) en de GBD is het denkbaar om in de toekomst een soortgelijke mededeling af te geven. In onderstaand schema hebben wij de verschillende

4 Act(.iten door derden uitgevoerd Zelf controleren Generieke accountantsmededeling Genelieke accountantsmededeling aanvullende zelfcontrole Verantwoording + mededeling van een accountant Opzet en bestaan Één Accountantsverklaring bij één verantwoording Specifieke Accountantsverklaring bij specifieke.'erantwoording Rode cirkel: generieke accountantsmededeling inzake SCD Gele cirkel: controleverklaring inzake GBD en SDD voor iedere deelnemer (klant) Oranje cirkel: toekomst perspectief: 1 controlemededeling inzake de processen bij GBD en SDD (excl. Sisa). 2.2. Controle specifieke verantwoording (Single information Single audit) De GR Drechtsteden voert een groot aantal taken en regelingen voor de deelnemende gemeenten, de Regio Zuid-Holland Zuid, de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid en de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid uit. Voor het verkrijgen van de bijzondere uitkeringen en subsidies moet uw organisatie jaarlijks verantwoordingen opstellen en verstrekken aan andere overheden (de geldgevers). In veel gevallen verlangt de geldgever een accountantsverklaring bij deze verantwoordingen. In een aantal gevallen moeten deze verantwoordingen door uw organisatie worden opgesteld ten behoeve van de deelnemende gemeenten, omdat de gemeenten verantwoordingsplichtig zijn naar de betrokken geldgevers. Het aantal verantwoordingen en de eisen die aan de controle worden gesteld, wijzigt jaarlijks.

5 Met name de Sociale Dienst Drechtsteden (SDD) zal ten behoeve van de deelnemende gemeenten verantwoordingen in het kader van SiSa moeten blijven opstellen. Uit efficiëncyoverwegingen betrekken wij deze verantwoordingen in onze reguliere controle bij de SDD. De SDD kan deze SiSa-verantwoordingen vervolgens beschikbaar stellen aan de betrokken gemeenten, die deze gegevens kunnen opnemen in hun SiSa-bijlage. Bij de aan de gemeenten beschikbaar te stellen SiSa-gegevens zullen wij een consolidatieverklaring afgeven. Dit is een verklaring waarvan de betrokken gemeenten gebruik kunnen maken voor het in hun jaarrekening consolideren van de SiSa-gegevens. Deze gedragslijn is vooraf door u afgestemd met de betrokken gemeenten. De controle van deze SiSa-verantwoordingen vindt plaats, rekening houdende met de tolerantie- en rapporteringsgrenzen die van rijkswege zijn vastgesteld voor de controle van de SiSa-bijlage, waarbij rekening wordt gehouden met het voor de specifieke gemeenten van toepassing zijnde tolerantiebedrag. Wij gaan ervan uit dat de volgende regelingen via de SiSa-systematiek moeten worden verantwoord: Gebundelde uitkering (WWB inkomensdeel, IOAW, IOAZ en Bbz beginnende zelfstandigen) Bbz Wet Participatiebudget (WWB Innovatiebudget participatiebudget werkdeel, inburgering en WEB) Tijdelijke stimuleringsregeling schuldhulpverlening Wachtlijst WSW-regeling 2.3. Overige specifieke verantwoordingen SDD en GBD Bij de SDD wordt, zoals hiervoor is vermeld, een consolidatieverklaring afgegeven bij de SiSa verantwoording. Naast de verantwoording SiSa moet de SDD aan de deelnemende gemeenten ook verantwoording afleggen met betrekking tot de WMO, taakstelling WSW, kinderopvang, minimabeleid en apparaatslasten. Het is de bedoeling dat dit op een soortgelijke manier als bij SiSa gaat gebeuren, waarbij ook een consolidatieverklaring zal worden afgegeven. De GBD verzorgt voor de deelnemende gemeenten de heffing en invordering van gemeentelijke belastingen en de afvalstoffenheffing, alsmede de uitvoering van de Wet Waardering onroerende zaken verzorgen. De deelnemende gemeenten moeten in hun jaarrekening de hiermee samenhangende opbrengsten (opgelegde aanslagen, kwijtscheldingen, verminderingen e.d.), vorderingen en schulden verantwoorden. Hiervoor hebben zij dus informatie nodig van de GBD voor wat betreft de volledigheid, juistheid en rechtmatigheid van de opgelegde aanslagen etc.

6 Dat betekent dat door de GBD per gemeente jaarlijks een opgave wordt gedaan, waarbij door ons een consolidatieverklaring wordt afgegeven. De werkzaamheden die voor de consolidatieverklaring bij de specifieke verantwoording belastingen en heffingen bij de GBD worden uitgevoerd leiden uiteraard tot een besparing van werkzaamheden en accountantskosten die bij de deelnemende gemeenten worden uitgevoerd. 2.4. Controle bij Servicecentrum Drechtsteden (SCD) De SCD houdt zich bezig met dienstverlening ten behoeve van de deelnemers, waaronder de verwerking van financiële gegevens. De deelnemers blijven zelf primair verantwoordelijk voor de verantwoording van deze financiële gegevens in hun eigen jaarrekening. Zij zijn daarbij afhankelijk van de betrouwbaarheid van de gegevensverwerking bij het SCD. In het kader van de overdracht van werkzaamheden door de deelnemers aan het SCD zijn nadere afspraken gemaakt over de verantwoordelijkheid van zowel het SCD als de deelnemers in het kader van deze gegevensverwerking en over de manier waarop de accountantscontrole daarop moet worden ingevuld. Wij zullen ten behoeve van de deelnemende gemeenten, de Regio Zuid-Holland Zuid, de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid en de Omgevingsdienst Zuid- Holland Zuid een systeemverklaring verstrekken, waarin een oordeel wordt gegeven over de kwaliteit van en interne controles op de gegevensverwerking bij het SCD. 3. Planning en bespreking De planning van onze werkzaamheden zullen wij nadrukkelijk bespreken met de directies van de SDD, GBD en SCD en via het controllersoverleg met de controllers van de deelnemende gemeenten, de Regio Zuid-Holland Zuid, de Veiligheidsregio Zuid-Hollend Zuid en de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid. Uitgangspunt hierbij is dat de consolidatie- en systeemverklaringen uiterlijk half maart 2013, voor het afronden van de controles van de jaarrekeningen van de deelnemende gemeenten, de Regio Zuid-Holland Zuid, de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid en de Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid worden afgegeven. Indien wijzigingen in omstandigheden of interne ontwikkelingen bij de GR Drechtsteden gedurende het controlejaar een wijziging in de planning noodzakelijk maken, zullen wij hier flexibel op inspelen en in overleg met u een nieuwe planning vaststellen. Doordat 150 professionals in onze regio gemeenten en gemeenschappelijke regelingen tot hun kernactiviteit rekenen, kunnen wij u deze flexibiliteit aanbieden. Voor elke verklaring geldt dat wij de bevindingen voorleggen en bespreken aan de direct betrokkenen, de directies van de SDD, GBD en SCD en in samengevatte vorm met de algemeen directeur/concerncontroller van de GR Drechtsteden. Zo nodig rapporteren wij de bevindingen aan het Drechtstedenbestuur en de Drechtraad.

7 3. Randvoorwaarden voor de controle/werkafspraken De randvoorwaarden voor de uit te voeren controles hebben in onze beleving ten minste twee dimensies. Enerzijds gaat het om de kwaliteit van de interne beheerstructuur en het daadwerkelijk functioneren daarvan (organisatiegericht). Deze zijn namelijk sterk van invloed op de daadwerkelijke realisatie van de controlebenadering, zoals wij die toepassen. Anderzijds spelen de tijdigheid en de wijze van oplevering van verantwoordingstukken en de eisen die daaraan worden gesteld een belangrijke rol. De kwaliteit van de interne beheerstructuur (de administratieve organisatie en interne controle) van de GR Drechtsteden is bepalend voor de omvang van de door ons te verrichten controlewerkzaamheden. In deze prijsopgave zijn wij ervan uitgegaan dat de kwalificatie van de administratieve organisatie en interne controle (AO/IC) van alle voor de jaarrekeningcontrole relevante primaire en ondersteunende processen, ten minste 'voldoende tot goed' zal zijn. Voor een voldoende tot goed opgezette en als zodanig werkende AO/IC moet(en) binnen de onderkende processen: De bevoegdheden helder geregeld zijn. Functiescheidingen goed zijn doorgevoerd. De procedures adequaat zijn opgesteld, vastgelegd en nageleefd. De documentatie van de procesgang op orde zijn. De interne controlemaatregelen binnen de processen volgens afspraak zijn uitgevoerd en vastgelegd. De regels van het Besluit Begroting en Verantwoording zijn nageleefd. Zowel voor een goed financieel-administratief beheer als voor een efficiënte interne en externe controle is het volgende van belang: Binnen de diensten wordt op een actieve en anticiperende wijze omgegaan met vorderingen en schulden. Deze worden direct na ontstaan verantwoord. Alle voorkomende tussenrekeningen worden tijdig, regelmatig en op vaste momenten geheel gespecificeerd, geanalyseerd en leeggeboekt. De resultaten hiervan worden overzichtelijk vastgelegd. De saldi van de debiteuren- en crediteurenrekeningen worden voortdurend gevolgd, gespecificeerd en geanalyseerd. Hiervan worden goed bruikbare vastleggingen gemaakt. De juistheid en rechtmatigheid, de juiste rubricering en (via een marginale toetsing) de aanvaardbaarheid van de uitgaven worden door de financiële administratie stringent beoordeeld. Bij opvallende zaken wordt direct contact opgenomen met de budgethouder. Bij de samenstelling van de specifieke verantwoordingen worden de nog in overleg met de deelnemende gemeenten vast te stellen data gevolgd. De specifieke verantwoordingen worden op de afgesproken aanvangsdatum van de controle volledig opgeleverd.

8 Van het samenstellen en intern controleren van de specifieke verantwoordingen wordt een samensteldossier aangelegd, dat beschikbaar is bij de start van de accountantscontrole. In het samensteldossier zijn onder meer opgenomen: o De eventuele subsidieaanvraag en onderbouwing daarvan. o De subsidietoezegging/-beschikking. o Beschikking van eventuele subsidievoorschotten. o De relevante regelgeving c.q. een verwijzing daarnaar. o De zichtbare interne controle op de getrouwheid van de subsidieverantwoording en de naleving van de subsidievoorschriften en controleprotocollen. o De zichtbare aansluiting tussen de subsidieverantwoording en de financiële administratie en eventuele subadministraties (bijvoorbeeld de uitkeringenadministratie). o o Specificaties en analyses van verantwoorde kosten en opbrengsten. De relevante brondocumenten zoals facturen en andere uitgaafstukken of een verwijzing daarnaar. Wij zullen in een vroegtijdig stadium overleggen over de inhoud van het samensteldossier per subsidieverantwoording. 4. Samenstelling controleteam De controlewerkzaamheden 2012 worden uitgevoerd door een team van ervaren medewerkers met expertise in de publieke sector, onder leiding van de heer drs. R.(Rein-Aart) M.J. van Vugt RA (Bureau Drechtsteden, SCD, GBD) en de heer W. (Wouter) Kalkman RA (SDD). De dagelijkse uitvoering van de werkzaamheden vindt plaats onder leiding van mevrouw C.(Chantal) Wemmerus M.Sc. RA (Bureau Drechtsteden en Gemeentebelastingen Drechtsteden), mevrouw J. Stadthouders M.Sc (SDD) en de heer P.(Peter) A. Naaktgeboren RA (SCD).

9 5. Honorarium De kosten voor de controle van de SiSa-verantwoordingen, specifieke verantwoordingen SDD en GBD en de systeemverklaringen over 2012 zijn in onderstaand overzicht opgenomen. Ons honorarium is gebaseerd op de offerte die wij op 19 januari 2012 hebben afgegeven: I. Specifieke vera ntwoordingen SDD 1. SiSa: Gemeente Alblasserdam Gemeente Dordrecht Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Gemeente Papendrecht Gemeente Sliedrecht Gemeente Zwijndrecht Totaal SiSa 2. Consolidatieverklaringen WMO en inburgering: Totaal (voor iedere deelnemer) Gemeente Alblasserdam C 500 Gemeente Dordrecht Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Gemeente Papendrecht Gemeente Sliedrecht Gemeente Zwijndrecht Totaal consolidatieverklaringen WM() en inburgering C 3.000 II. Specifieke verantwoordingen GBD Consolidatieverklaring belastingen: Gemeente Dordrecht

10 Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Gemeente Papendrecht Gemeente Sliedrecht Gemeente Zwijndrecht Totaal (voor iedere deelnemer) Totaal consolidatieverklaring belastingen III. Systeemverklaring SCD Gemeente Alblasserdam C 700 Gemeente Dordrecht Gemeente Hendrik-Ido-Ambacht Gemeente Papendrecht Gemeente Sliedrecht Gemeente Zwijndrecht Regio Zuid-Holland Zuid Veiligheidsregio Zuid-Holland-Zuid C 700 Omgevingsdienst Zuid-Holland-Zuid Totaal systeemverklaringen SCD Mochten zich werkzaamheden voordoen die niet vallen binnen de scope van deze prijsopgave (bijvoorbeeld in de vorm van aanvullende wensen t.a.v. de controle, aanvullende opdrachten en bij reviews), dan zullen wij per opdracht vooraf afspraken met u maken over het honorarium. Wij hanteren daarbij de volgende tarieven: Functieomschrijving Tarief Partner C 270 Manager Supervisor Assistenten

11 Deze tarieven zijn tevens van toepassing ingeval van aanvullende werkzaamheden als gevolg van het niet nakomen van (een deel van) de werkafspraken door uw organisatie. Eventueel meerwerk brengen wij uitsluitend in rekening in overleg met en na goedkeuring van uw algemeen directeur. De genoemde bedragen zijn gebaseerd op prijspeil 2012, exclusief omzetbelasting en inclusief bijkomende kosten. 6. Tot slot Wij vertrouwen erop u hiermede voldoende te hebben geïnformeerd over de door ons voorgestelde controleaanpak voor 2012 en de daarmee samenhangende kosten. Wij verzoeken u bij instemming met ons voorstel de drie bijlagen bij deze brief te dateren en ondertekenen en aan ons te retourneren. Hoogachtend, tants B.V. drs/r.m1.1. van Vugt RA

12 Bijlage A. Opdrachtbevestiging Gemeente Belastingen Drechtsteden (GBD) Opdracht Wij zullen fungeren als accountant van uw gemeenschappelijke regeling met het doel te onderzoeken of de financiële verantwoordingen ten behoeve van consolidatie in de jaarrekeningen van de Drechtstedengemeenten (zijnde Alblasserdam, Dordrecht, Hendrik- Ido-Ambacht, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht, hierna kortweg "Drechtstedengemeenten") het door de wet vereiste inzicht geeft, overeenkomstig het bepaalde in artikel 213, lid 2 van de Gemeentewet. De uitslag van ons onderzoek zullen wij weergeven in een controleverklaring en een verslag van bevindingen omtrent de getrouwheid van de "verantwoording belastingopbrengsten GBD 2012" en de rechtmatigheid van de verantwoorde baten, lasten en de hieraan gerelateerde balansmutaties. De controleverklaring en het verslag van bevindingen bevatten alle in het kader van het dechargeverleningsproces relevante controlebevindingen. Deze stukken zijn bestemd om informatie te verstrekken aan de Drechtstedengemeenten om deze in staat te stellen de jaarrekening op te stellen en de accountantscontrole daarvan te laten plaatsvinden. Voorts zullen wij nagaan of de financiële verantwoordingen aan de bij en krachtens de wet gestelde voorschriften voldoen en of de toelichting bij de financiële verantwoordingen, voor zover wij dat kunnen beoordelen met de verantwoording belastingopbrengsten GBD 2012 verenigbaar is. Wij baseren ons bij de opdracht op de uitgangspunten die zijn vastgelegd in de van toepassing zijnde wettelijke regelingen en gemeentelijke verordeningen zoals opgenomen in de controleprotocollen van de zes drechtstedengemeenten (normenkaders). Verantwoordelijkheid van het Drechtstedenbestuur van de gemeenschappelijke regeling Door middel van het ondertekenen van deze opdrachtbevestiging erkent en begrijpt u dat het drechtstedenbestuur verantwoordelijkheid draagt voor: Het opmaken van de financiële verantwoordingen die de baten en lasten getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van de toelichting bij de verantwoordingen, beide in overeenstemming met de van toepassing zijnde wettelijke regelingen en gemeentelijke verordeningen zoals opgenomen in de controleprotocollen van de zes drechtstedengemeenten (normenkaders). Een zodanige interne beheersing als het Drechtstedenbestuur noodzakelijk acht om het opmaken van de financiële verantwoordingen mogelijk te maken zonder dat deze afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fraude of van fouten.

13 en voor t s voor het aan ons: Toegang verschaffen tot alle informatie waarvan het Drechtstedenbestuur zich bewust is dat deze relevant is voor het opmaken van de financiële verantwoordingen, zoals vastleggingen, documentatie en andere aangelegenheden. Verstrekken van aanvullende informatie die wij kunnen vragen voor het doel van de controle. Onbeperkte toegang te verschaffen tot personen binnen de gemeenschappelijke regeling van wie wij vaststellen dat het noodzakelijk is van hen controle-informatie te verkrijgen. Het Drechtstedenbestuur dient erop toe te zien dat de rechten en verplichtingen van de gemeenschappelijke regeling op toereikende wijze in de financiële verantwoordingen tot uitdrukking worden gebracht, met inbegrip van effe rechten en verplichtingen die reeds bestaan, maar niet via de normale administratieve procedures zijn vastgelegd. In sommige gevallen kunnen deze rechten en verplichtingen niet door accountantscontrole worden ontdekt. Reeds bekende en/of te verwachten gebeurtenissen en omstandigheden zullen tevens op adequate wijze in de financiële verantwoordingen tot uitdrukking moeten worden gebracht. Daarnaast moet uw gemeenschappelijke regeling beschikken over een intern beheersingsinstrumentarium om de juiste naleving van de wet- en regelgeving door uw gemeenschappelijke regeling (namens het Drechstedenbestuur) te kunnen borgen. Wij zullen in verband met deze aspecten het Drechtstedenbestuur verzoeken de mededelingen die in dat kader aan ons zijn gedaan schriftelijk te bevestigen. Voorts zullen wij het Drechtstedenbestuur van de gemeenschappelijke regeling vragen schriftelijk te bevestigen dat het van oordeel is dat het effect van eventuele ongecorrigeerde afwijkingen in de financiële verantwoordingen, zowel afzonderlijk als in totaal, niet van materieel belang is voor de financiële verantwoordingen als geheel. Een overzicht van deze posten zal in de schriftelijke mededeling worden opgenomen of eraan worden gehecht. Wij hebben er alle vertrouwen in om te kunnen rekenen op volledige medewerking van uw personeel en vertrouwen erop dat zij alle vastleggingen, documentatie en andere informatie die in het kader van de controle benodigd is, beschikbaar stellen.

14 Verantwoordelijkheid van de accountant Wij zullen onze controle verrichten in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften. Indien u prijs stelt op een exemplaar van de Verordening Gedragscode, kunnen wij u die toesturen. Voorts zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de financiële verantwoordingen geen afwijkingen van materieel belang bevatten. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de financiële verantwoordingen. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door ons toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de financiële verantwoordingen afwijkingen van materieel belang bevatten als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risicoinschattingen nemen wij de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het door de gemeenschappelijke regeling opmaken van de financiële verantwoordingen en het en getrouwe beeld daarvan. Deze risico-inschattingen zijn gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden, maar hebben niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeenschappelijke regeling. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van door het Drechtstedenbestuur van de gemeenschappelijke regeling gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de financiële verantwoordingen. Wij willen er de aandacht op vestigen dat als gevolg van het toepassen van deelwaarnemingen en andere beperkingen die inherent zijn aan een controle, gevoegd bij de beperkingen die inherent zijn aan elk systeem van interne beheersing, er een onvermijdbaar risico bestaat dat, zelfs indien een controle naar behoren is gepland en uitgevoerd in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, een afwijking van materieel belang onontdekt blijft. Onafhankelijkheid Nederlands recht vereist dat wij onafhankelijk zijn ten opzichte van onze controlecliënten. Het betekent dat op een aantal vormen van overige dienstverlening aanvullende voorwaarden van toepassing zijn en dat voor sommige soorten van overige dienstverlening beperkingen gelden. Wij zullen in voorkomende gevallen deze voorwaarden en/of eventuele beperkingen met u bespreken.

15 Om onze onafhankelijkheid op efficiënte wijze blijvend te kunnen waarborgen, verzoeken wij u ons te informeren over de juridische structuur van uw gemeenschappelijke regeling, alsook van alle organisaties waarmee uw gemeenschappelijke regeling direct of indirect verbonden is. Wijzigingen in de (juridische) structuur kunnen met zich meebrengen dat wij genoodzaakt zijn de verlening van bepaalde diensten aan uw gemeenschappelijke regeling te beëindigen. Als partners of professionals van onze organisatie het voornemen hebben in dienst te treden bij een controlecliënt gelden randvoorwaarden om onze onafhankelijkheid te kunnen waarborgen. Zonder onze voorafgaande schriftelijke toestemming zult u daarom geen aanbiedingen doen tot het aangaan van een dienstverband in een financiële verslaggevingsrol, aan huidige of voormalige partners of andere professionals van onze organisatie, indien de betreffende partner of professional betrokken was bij de controle van de financiële verantwoordingen, totdat de van toepassing zijnde afkoelingsperiode volgens de onafhankelijkheidsvoorschriften is verstreken. Voorts zult u zonder onze voorafgaande schriftelijke toestemming geen relaties aangaan met partners of andere professionals van onze organisatie waarbij sprake is van een gemeenschappelijk commercieel of financieel belang. In voorkomend geval zullen wij beoordelen of deze relatie past in het kader van de gewone bedrijfsuitoefening en of de samenloop met de controleopdracht een eventuele bedreiging vormt voor onze onafhankelijkheid. Fraude De primaire verantwoordelijkheid voor het voorkomen en ontdekken van fraude berust bij zowel het toezichthoudend orgaan als het Drechtstedenbestuur. De accountant is niet verantwoordelijk en aansprakelijk voor de preventie van fraude. Door de kenmerken van fraude, vooral wanneer gebruik wordt gemaakt van verhulling door samenspanning en vervalste documentatie, kan een controle, ook al is deze opgezet en uitgevoerd in overeenstemming met algemeen aanvaarde controlestandaarden, een fraude van materieel belang niet ontdekken. Daar onze controle is opgezet om een redelijke mate van zekerheid te verkrijgen dat de financiële verantwoordingen als geheel geen afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten, richt onze controleopdracht zich niet specifiek op het ontdekken van fraude. Indien bij de uitvoering van de controleopdracht aanwijzingen voor fraude worden verkregen, zullen wij, ongeacht de mogelijke omvang en de aard van de vermoede fraude, aanvullend onderzoek verrichten, afgestemd op het vaststellen van de aard en omvang van de fraude in relatie tot de financiële verantwoordingen. Indien wij communiceren met het Drechtstedenbestuur en/of de Drechtraad.

16 In het kader van de Nederlandse Standaard 240: "De verantwoordelijkheid van de accountant met betrekking tot fraude in het kader van een controle van financiële overzichten" zullen wij het Drechtstedenbestuur vragen de volgende punten schriftelijk te bevestigen: a. Het Drechtstedenbestuur erkent zijn verantwoordelijkheid voor het opzetten, implementeren en onderhouden van de interne beheersing gericht op het voorkomen en ontdekken van gevallen van fraude. b. Het Drechtstedenbestuur heeft ons de resultaten gemeld van de inschatting door het management van het risico dat de financiële overzichten afwijkingen van materieel belang zouden kunnen bevatten die het gevolg zijn van fraude. c. Het Drechtstedenbestuur heeft aan ons zijn kennis verstrekt met betrekking tot fraude en vermoede fraude die op de gemeenschapelijke regeling van invloed zijn en waarbij betrokken zijn: het management; werknemers die een belangrijke rol spelen bij de werking van de of interne beheersing; anderen in het geval dat de fraude een effect zou kunnen hebben dat van materieel belang is voor de financiële overzichten; en d. Het Drechtstedenbestuur heeft ons op de hoogte gesteld van alle aantijgingen van fraude of van vermoede fraude die op de financiële overzichten van de gemeenschappelijke regeling van invloed zijn en waarvan het Drechtstedenbestuur kennis heeft verkregen via werknemers, voormalige werknemers, analisten, regelgevers, toezichthouders of via anderen. Werkzaamheden Voor zover mogelijk zullen wij gebruikmaken van de interne beheersingsmaatregelen die zijn opgenomen in de interne organisatie van uw gemeenschappelijke regeling, welke maatregelen als doel hebben het ontdekken c.q. voorkomen van opzettelijke en onopzettelijke fouten. Globaal zullen onze werkzaamheden derhalve bestaan uit: Het onderzoeken en beoordelen van de opzet van de interne beheersing, in het bijzonder de administratieve organisatie van uw gemeenschappelijke regeling, met name terzake van de daarin besloten interne beheersing. Het toetsen van de werking van de interne beheersing. Overige controlemaatregelen die wij noodzakelijk achten voor ons oordeel. Deze activiteiten zullen in sterke mate afhangen van onze bevindingen onder beide eerdergenoemde punten. Beoordeling en toetsing van de toepassing van de relevante voorschriften.

17 Gezien de werkzaamheden moge het duidelijk zijn dat onze controles zich ook kunnen uitstrekken tot niet louter financiële aspecten. Voor het uitvoeren van de accountantscontrole gaan wij uit van een goede oplevering van de financiële verantwoordingen en de in dat kader benodigde documentatie. In dat licht stellen wij voor dat uw gemeenschappelijke regeling voorafgaande aan onze eindejaarscontrole de werkzaamheden uitvoert zoals opgenomen in onze werkafspraken. Naleving specifieke wet- en regelgeving Het Drechtstedenbestuur en de Drechtraad zijn verantwoordelijk voor de naleving van wettelijke en andere voorschriften. Ons onderzoek richt zich mede op de rechtmatigheid van de totstandkoming van in de financiële verantwoordingen verwerkte baten, lasten en balansmutaties. Het interne beheersinstrumentarium ter borging van de juiste naleving van wet- en regelgeving zullen wij daartoe mede in ons onderzoek betrekken. Daarbij nemen wij de uitgangspunten en aanwijzingen in acht die zijn vastgelegd in het Besluit accountantscontrole decentrale overheden, alsmede de uitgangspunten en standpunten van de commissie BBV en de aanwijzingen en beroepsvoorschriften van de NBA. De wet- en regelgeving die als norm geldt voor de rechtmatigheidscontrole, is door u vastgelegd in het normenkader met het bijbehorende toetsingskader. Ook kan het toetsingskader worden geoperationaliseerd door het direct inrichten en vertalen van de van toepassing zijnde bepalingen vanuit het normenkader in de beheersorganisatie van uw gemeenschappelijke regeling middels processen, procedures, richtlijnen of checklists waaruit expliciet duidelijk is en wordt gemaakt aan welke bepalingen financiële rechtmatigheidsconsequenties worden verbonden. Een controleopdracht zal in het algemeen niet leiden tot ontdekking van overtredingen van alle wet- en regelgeving. Ontdekking van overtredingen, ongeacht de materialiteit, zal leiden tot een overweging van de implicaties voor de integriteit van het management of de werknemers en het mogelijke effect op andere aspecten van onze controle. Wij zullen het Drechtstedenbestuur verzoeken schriftelijk te bevestigen dat het alle inlichtingen heeft verstrekt omtrent alle hem bekende werkelijke of mogelijke overtredingen van wet- en regelgeving waarmee bij de opstellen van de financiële verantwoordingen rekening moet worden gehouden.

18 Single information Single audit Voor een aantal benoemde rijksbijdrageregelingen moet op basis van Single information Single audit (SiSa) verantwoording worden afgelegd via een specifiek afzonderlijke bijlage in de jaarstukken. Het Ministerie van BZK heeft in een aantal notities aangegeven welke voorwaarden hierop van toepassing zijn. Belangrijke informatie met betrekking tot de achtergronden van deze regeling is te raadplegen op de SiSa-website van het ministerie van BZK: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/gemeenten/gemeentelijkefinancien/specifieke-uitkeri. Rapportage Wij zullen over de uitkomsten van onze werkzaamheden aan de Drechtraad rapporteren in de vorm van een controleverklaring bij de financiële verantwoordingen en een verslag van bevindingen. Er kunnen omstandigheden zijn waarin het, op basis van onze controlebevindingen, noodzakelijk kan zijn de vorm en inhoud van onze controleverklaring aan te passen. Onze controleverklaringen zijn bestemd voor de drechtstedengemeenten om deze in staat te stellen de jaarrekening op te stellen en de controle daarvan. Onze controleverklaringen dienen niet te worden verspreid aan of te worden gebruikt door anderen dan de drechtstedengemeenten en hun accountants. Controleteam De accountantscontrole wordt uitgevoerd door een team van medewerkers met ruime ervaring in het controleren en adviseren van gemeenten en gemeenschappelijke regelingen. De eindverantwoordelijkheid voor het uitvoeren van de accountantscontrole ligt bij de auditpartner, de heer drs. R.M.J. van Vugt RA. Mevrouw C. Wemmerus M.Sc. RA fungeert als manager van de opdracht. Dhr. M. van der Hoeven is samen met een assistenten belast met de directe uitvoering van de controlewerkzaamheden. Honorarium Ons honorarium is gebaseerd op de tijdsbesteding van ons controleteam, inclusief eventueel te maken kosten. De individuele uurtarieven zijn in overeenstemming met de mate van verantwoordelijkheid en de vereiste ervaring en bekwaamheid van elk der teamleden. De betalingstermijn bedraagt 30 dagen. De kosten voor de accountantscontrole hangen mede af van de kwaliteit van de administratieve organisatie en interne controle van uw gemeenschappelijke regeling (ten aanzien van zowel de betrouwbaarheid als de rechtmatigheid). Wij hebben de onderstaande raming gebaseerd op de uitgangspunten voor de accountantscontrole die in het vorenstaande zijn beschreven.

19 Wij verwachten dat ons honorarium voor de controle van de verantwoording belastingopbrengsten GBD exclusief omzetbelasting en inclusief reis- en verblijfkosten zal bedragen. De declaraties zullen worden opgemaakt en verzonden conform de afspraken zoals deze naar aanleiding van het programma van eisen met u zijn gemaakt. Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme Ingevolge de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) dienen wij cliëntonderzoek te verrichten alvorens wij de opdracht kunnen aanvaarden. Voorts zijn wij op grond van de Wwft verplicht een verrichte of voorgenomen ongebruikelijke transactie van of ten behoeve van een cliënt, voor zover die wordt gesignaleerd in het kader van onze normale werkzaamheden, te melden aan de Financial Intelligence Unit Nederland te Zoetermeer. Inzage in onze dossiers door toezichthouders en andere instanties Alle werkpapieren en dossiers, andere materialen, rapporten en zaken gecreëerd, ontwikkeld of uitgevoerd door Deloitte Accountants B.V. als onderdeel van ons onderzoek zijn eigendom van Deloitte Accountants B.V. Wij kunnen verplicht worden om aan derden, bijvoorbeeld toezichthouders en FIOD-ECD op grond van wettelijke bepalingen of andere voorschriften informatie te verstrekken of toegang te verschaffen tot onze werkpapieren en dossiers. Daarnaast kunnen wij door derden verzocht worden informatie te verstrekken of inzage te verschaffen in onze werkpapieren en dossiers. Op grond van geheimhoudingsregels zijn wij in sommige gevallen verplicht uw schriftelijke toestemming voor inzage te verkrijgen. Indien een dergelijk verzoek ons bereikt, zullen wij hierover zo spoedig mogelijk contact met u opnemen over de voorwaarden waaronder aan dit verzoek kan worden voldaan en om uw toestemming te vragen voor zover noodzakelijk. Ook de Belastingdienst kan in het kader van het bovenstaande voor een reguliere belastingcontrole aan ons verzoeken informatie te verstrekken/of inzage in onze werkpapieren en dossiers te verschaffen. Een dergelijk verzoek zal altijd in eerste instantie aan u en / of uw juridisch of fiscaal adviseur kenbaar worden gemaakt door de controlemedewerker van de Belastingdienst. Wij zijn van mening dat het algemeen belang er mee gediend is dat de Belastingdienst bij belastingcontroles kan steunen op de uitgevoerde werkzaamheden in het kader van de controle van financiële verantwoordingen. Wij zullen u vragen om uw instemming schriftelijk aan ons kenbaar te maken. In dat kader zullen wij bij een verzoek van de Belastingdienst zo spoedig mogelijk contact met u opnemen.

20 Mocht u in een concrete situatie uw instemming onthouden, dan zullen wij op grond van onze gedragsregels de redenen nagaan waarom u uw instemming niet geeft. Elektronische communicatie Behoudens voor zover schriftelijk anders is overeengekomen, mogen partijen ervan uitgaan dat verzending van correct geadresseerde faxberichten, e-mails (met inbegrip van e-mails die via internet worden verstuurd) en voicemailberichten, ongeacht of deze vertrouwelijke informatie of stukken bevatten die op de opdracht betrekking hebben, over en weer wordt aanvaard. Hetzelfde geldt voor andere door de andere partij gebruikte of aanvaarde communicatiemiddelen. Partijen beseffen zich dat internet per definitie onveilig is en dat gegevens beschadigd kunnen worden, dat berichten niet altijd meteen of helemaal niet worden bezorgd en dat het in voorkomende gevallen wellicht beter is om andere communicatiemiddelen te gebruiken. Bij elektronische communicatie speelt bovendien het risico van besmetting met een virus. Partijen dienen ieder hun eigen systemen en belangen te beschermen en aanvaarden, voor zover wettelijk is toegestaan, jegens de ander geen enkele verantwoordelijkheid uit welken hoofde dan ook voor verlies, schade of omissies die op welke wijze ook voortvloeien uit het gebruik van internet of uit het gebruik van de netwerken, applicaties, elektronische gegevens of overige systemen van cliënt door Deloitte entiteiten. Algemene voorwaarden Op onze dienstverlening zijn onze Algemene Voorwaarden Dienstverlening Deloitte Nederland, hoofdstuk A, november 2010, gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel onder nummer 24362837, van toepassing, waarvan u bijgaand een exemplaar aantreft. Door ondertekening en retournering van deze opdrachtbevestiging verklaart u dit exemplaar te hebben ontvangen en de voorwaarden te accepteren. Feedback over onze dienstverlening Deloitte stelt feedback over haar dienstverlening zeer op prijs en heeft een uitgebreid programma om cliënten om feedback te vragen. Wij staan natuurlijk ook open voor uw feedback op momenten dat wij er niet expliciet om vragen. Heeft u een vraag of wilt u iets kwijt over deze opdracht, neem dan contact op met de heer drs. R.M.J. van Vugt RA. Heeft u, buiten deze opdracht, nog andere vragen over de dienstverlening van Deloitte of wilt u uw mening over Deloitte geven, neem dan contact op met de heer A.G. van Bochove RA, via nummer 088-2880071.

21 Ten slotte Met groot genoegen aanvaarden wij deze opdracht. Mocht u nog vragen of opmerkingen hebben, aarzelt u dan niet contact op te nemen met de C. (Chantal) Wemmerus M.Sc. RA (06-12580146). Wij vertrouwen erop dat wij met deze opdrachtbevestiging een goed inzicht hebben gegeven in de afspraken die uw gemeenschappelijke regeling met Deloitte heeft gemaakt. Wij verzoeken u vriendelijk het tweede exemplaar van deze brief op de aangegeven plaats te ondertekenen en te retourneren als blijk van uw instemming met het voorgaande. Hoogachtend, ountants B.V.: Voor akkoord, Namens de Gemeentebelastingen Drechtsteden als onderdeel van de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden s. R.4.J. van Vugt RA Naam en functie: Datum:

22 Bijlage B: Opdrachtbevestiging Servicecentrum Drechtsteden (SCD) Opdracht Wij zullen de opdracht uitvoeren en over de uitkomsten rapporteren in overeenstemming met Standaard 3000 "Assurance opdrachten anders dan opdrachten tot controle en beoordeling van historische financiële informatie". De assurance opdracht is gericht op het verkrijgen van een redelijke mate van zekerheid ten aanzien van de opzet, het bestaan en de werking van de administratieve organisatie en het daarin opgenomen stelsel van interne controlemaatregelen van het Service Centrum Drechtsteden (hierna SCD), onderdeel van de Gemeenschappelijke Regeling Drechtsteden gedurende het boekjaar 2012 ter zake beheershandelingen in het kader van de procedures omtrent debiteuren, crediteuren, tussenrekeningen (btw/bcf en salarissen) en personele lasten uitgevoerd door het SCD ten behoeve van haar klantorganisaties, te weten de gemeenten Alblasserdam, Dordrecht, Hendrik Ido Ambacht, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht en de gemeenschappelijke regelingen Drechtsteden, Regio ZHZ, Omgevingsdienst ZHZ en Veiligheidsregio ZHZ. Beroepsvoorschriften Wij zullen de opdracht uitvoeren in overeenstemming met Standaard 3000 "Assurance opdrachten anders dan opdrachten tot controle en beoordeling van historische financiële informatie" en de Verordening gedragscode. Werkzaamheden Wij zullen de opdracht uitvoeren in overeenstemming met Standaard 3000 "Assurance opdrachten anders dan opdrachten tot controle en beoordeling van historische financiële informatie". Dienovereenkomstig dienen wij ons onderzoek zodanig te plannen en uit te voeren, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de beheershandelingen verricht door het SCD geen afwijkingen van materieel belang bevatten. De gehanteerde materialiteit bedraagt 1% van de begrote lasten van de afzonderlijke klantorganisaties. Een assurance-opdracht omvat onder meer een onderzoek door middel van deelwaarnemingen van relevante gegevens. Verantwoordelijkheid van de directie De directie van het SCD is verantwoordelijk voor de opzet en de doorlopend goede werking van een adequate administratieve organisatie en het daarin opgenomen stelsel van interne controlemaatregelen.

23 Verantwoordelijkheid van de accountant Het is onze verantwoordelijkheid in een assurance-rapport onze conclusie inzake de opzet, bestaan en werking van de administratieve organisatie en de daarin opgenomen stelsels van interne controlemaatregelen te formuleren. Wij zullen onze werkzaamheden verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Hierin staan ondermeer gedragsregels, inclusief eisen voor de onafhankelijkheid van de assuranceteamleden. De belangrijkste werkzaamheden voor het uitvoeren van onze assurance-opdracht zijn; Bij de beheershandelingen rondom de debiteuren: o o o o Vaststellen juist opleggen van vorderingen op basis van het primaire signaal van de klantorganisatie; Vaststellen juiste aanmaning- en incassomaatregelen; Vaststellen aansluiting tussen debiteurenadministratie en financiële administratie; Bepalen juistheid van de afloop van de debiteuren per balansdatum. Bij de beheershandelingen rondom de crediteuren; o o o o o Juiste boeking in de financiële administratie van de factuur voor wat betreft bedrag en door klantorganisatie voorgeschreven codering; Aanwezigheid van autorisatie op facturen; Juiste toerekening aan periode en klantorganisatie (waaronder naw-gegevens); Nagaan of de interne controlemaatregelen in het proces rondom de betalingsorganisatie in opzet, bestaan en werking effectief zijn geweest; Vaststellen aansluiting tussen debiteurenadministratie en financiële administratie. Bij de beheershandelingen bij de tussenrekeningen bcf/btw en salarissen: o Juiste boeking in de financiële administratie en vaststellen of mutaties op de tussenrekening zijn te onderbouwen met onderliggende documentatie. Bij de beheershandelingen rondom personele lasten:

24 o o Inhoudelijke dossiercontroles om de juistheid van vaste en variabele mutaties in de salarisadministratie vast te stellen; Vaststellen aansluiting tussen salarisadministratie en financiële administratie. Wij willen er de aandacht op vestigen dat als gevolg van het toepassen van deelwaarnemingen en andere beperkingen die inherent zijn aan een controle, gevoegd bij de beperkingen die inherent zijn aan elk systeem van interne beheersing, er een onvermijdbaar risico bestaat dat, zelfs indien een controle naar behoren is gepland en uitgevoerd in overeenstemming met de Nederlandse controlestandaarden, een afwijking van materieel belang onontdekt blijft Rapportage De uitkomsten van onze werkzaamheden zullen wij rapporteren in de vorm van een assurance-rapport. Dit rapport is uitsluitend voor het SCD en de voornoemde klantorganisaties bestemd. Het rapport (of delen daaruit) mag zonder onze uitdrukkelijke toestemming vooraf niet aan derden ter beschikking worden gesteld. Onafhankelijkheid Nederlands recht vereist dat wij onafhankelijk zijn ten opzichte van onze controlecliënten. Het betekent dat op een aantal vormen van overige dienstverlening aanvullende voorwaarden van toepassing zijn en dat voor sommige soorten van overige dienstverlening beperkingen gelden. Wij zullen in voorkomende gevallen deze voorwaarden en/of eventuele beperkingen met u bespreken. Om onze onafhankelijkheid op efficiënte wijze blijvend te kunnen waarborgen, verzoeken wij u ons te informeren over de juridische structuur van uw gemeenschappelijke regeling, alsook van alle organisaties waarmee uw gemeenschappelijke regeling direct of indirect verbonden is. Wijzigingen in de (juridische) structuur kunnen met zich meebrengen dat wij genoodzaakt zijn de verlening van bepaalde diensten aan uw gemeenschappelijke regeling te beëindigen. Als partners of professionals van onze organisatie het voornemen hebben in dienst te treden bij een controlecliënt gelden randvoorwaarden om onze onafhankelijkheid te kunnen waarborgen. Zonder onze voorafgaande schriftelijke toestemming zult u daarom geen aanbiedingen doen tot het aangaan van een dienstverband in een financiële verslaggevingsrol, aan huidige of voormalige partners of andere professionals van onze organisatie, indien de betreffende partner of professional betrokken was bij de controle van de financiële verantwoordingen, totdat de van toepassing zijnde afkoelingsperiode volgens de onafhankelijkheidsvoorschriften is verstreken.

25 Voorts zult u zonder onze voorafgaande schriftelijke toestemming geen relaties aangaan met partners of andere professionals van onze organisatie waarbij sprake is van een gemeenschappelijk commercieel of financieel belang. In voorkomend geval zullen wij beoordelen of deze relatie past in het kader van de gewone bedrijfsuitoefening en of de samenloop met de controleopdracht een eventuele bedreiging vormt voor onze onafhankelijkheid. Fraude De primaire verantwoordelijkheid voor het voorkomen en ontdekken van fraude berust bij zowel het toezichthoudend orgaan als het Drechtstedenbestuur. De accountant is niet verantwoordelijk en aansprakelijk voor de preventie van fraude. Door de kenmerken van fraude, vooral wanneer gebruik wordt gemaakt van verhulling door samenspanning en vervalste documentatie, kan een controle, ook al is deze opgezet en uitgevoerd in overeenstemming met algemeen aanvaarde controlestandaarden, een fraude van materieel belang niet ontdekken. Daar onze controle is opgezet om een redelijke mate van zekerheid te verkrijgen dat de financiële verantwoordingen als geheel geen afwijkingen van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten, richt onze controleopdracht zich niet specifiek op het ontdekken van fraude. Indien bij de uitvoering van de controleopdracht aanwijzingen voor fraude worden verkregen, zullen wij, ongeacht de mogelijke omvang en de aard van de vermoede fraude, aanvullend onderzoek verrichten, afgestemd op het vaststellen van de aard en omvang van de fraude in relatie tot de financiële verantwoordingen. Indien wij communiceren met het Drechtstedenbestuur en/of de Drechtraad. In het kader van de Nederlandse Standaard 240: "De verantwoordelijkheid van de accountant met betrekking tot fraude in het kader van een controle van financiële overzichten" zullen wij het Drechtstedenbestuur vragen de volgende punten schriftelijk te bevestigen: a. Het Drechtstedenbestuur erkent zijn verantwoordelijkheid voor het opzetten, implementeren en onderhouden van de interne beheersing gericht op het voorkomen en ontdekken van gevallen van fraude. b. Het Drechtstedenbestuur heeft ons de resultaten gemeld van de inschatting door het management van het risico dat de financiële overzichten afwijkingen van materieel belang zouden kunnen bevatten die het gevolg zijn van fraude. c. Het Drechtstedenbestuur heeft aan ons zijn kennis verstrekt met betrekking tot fraude en vermoede fraude die op de gemeenschapelijke regeling van invloed zijn en waarbij betrokken zijn: het management;

26 werknemers die een belangrijke rol spelen bij de werking van de interne beheersing; of anderen in het geval dat de fraude een effect zou kunnen hebben dat van materieel belang is voor de financiële overzichten; en d. Het Drechtstedenbestuur heeft ons op de hoogte gesteld van alle aantijgingen van fraude of van vermoede fraude die op de financiële overzichten van de gemeenschappelijke regeling van invloed zijn en waarvan het Drechtstedenbestuur kennis heeft verkregen via werknemers, voormalige werknemers, analisten, regelgevers, toezichthouders of via anderen. Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme Ingevolge de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) dienen wij cliëntenonderzoek te verrichten alvorens wij de opdracht kunnen aanvaarden. Voorts zijn wij op grond van de Wwft verplicht een verrichte of voorgenomen ongebruikelijke transactie van of ten behoeve van een cliënt, voor zover die wordt gesignaleerd in het kader van onze normale werkzaamheden, te melden aan de Financial Intelligence Unit Nederland te Zoetermeer. Controleteam De werkzaamheden worden uitgevoerd door een team van medewerkers met ruime ervaring in het controleren en adviseren van gemeenten en gemeenschappelijke regelingen. De eindverantwoordelijkheid voor het uitvoeren van de accountantscontrole ligt bij de auditpartner, de heer drs. R.M.J. van Vugt RA. Mevrouw C. Wemmerus M.Sc. RA fungeert als manager van de opdracht. De heer P. Naaktgeboren RA. is samen met een assistenten belast met de directe uitvoering van de controlewerkzaamheden. Honorarium Ons honorarium is gebaseerd op de tijdsbesteding van ons team, inclusief eventueel te maken kosten. De individuele uurtarieven zijn in overeenstemming met de mate van verantwoordelijkheid en de vereiste ervaring en bekwaamheid van elk der teamleden. De betalingstermijn bedraagt 30 dagen. De kosten voor de accountantscontrole hangen mede af van de kwaliteit van de administratieve organisatie en interne controle van uw gemeenschappelijke regeling (ten aanzien van zowel de betrouwbaarheid als de rechtmatigheid). Wij hebben de onderstaande raming gebaseerd op de uitgangspunten voor de accountantscontrole die in het vorenstaande zijn beschreven.