Werek Nieuwsbrief december 2014 DigiDUIZENDBLAD Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid Afdeling Hengelo Ov DigiDUIZENDBLAD is bestemd voor alle leden, donateurs en verdere belangstellenden Inhoudsopgave Van het bestuur Uitnodiging Nieuwjaarswandeling Werkgroep Communicatie Verslag WeustDAG Werkgroep Cursussen Verslag cursus Hoe overwintert de natuur Werkgroep Heemtuin Logboek Ontwikkeling Heemtuin Weusthag Agenda heemtuin Verslag Natuurwerkdag 2014 Afscheid heemtuinders Najaarsoverleg Werkgroep Landschapsonderhoud Weusthag Onderkomen hermelijn Bijenhotel Werkgroep Natuurwandelingen Verslag natuurwandeling t Genseler Natuurmomentjes Amfibisch avontuur Mijmering heemtuin 2014 Ingekomen stukken IVN en KNNV IVN Zomerweek Het Broek 2010 Agenda Colofon en ledenmutaties Uitnodiging Nieuwjaarswandeling Het bestuur nodigt de leden en donateurs van IVN Hengelo uit voor de jaarlijkse Nieuwjaarswandeling het thema is Langs de nieuwe Noabers Wanneer? Zondag 11 januari 2015 De start is om 10.30 uur bij Buitencentrum de Houtmaat, Houtmaatweg 9, 7556 PC Hengelo. Van het bestuur De kopijdatum van ons Digiblad nadert, er zijn weer drie maanden voorbij en het is tijd om een stukje te schrijven. Drie maanden waarin weer van alles is gebeurd met denk ik als hoogtepunt het moment dat we zelf aan de slag konden gaan in de heemtuin Weusthag. U hebt het zelf kunnen volgen en zien. Wat eerst een weiland was en een verwilderd bos, is door de aannemer omgebouwd tot de Heemtuin Weusthag en het Speelbos Weusthag. Nog niet alle werkzaamheden zijn afgerond maar het einde is in zicht. We kunnen zelf de handen uit de mouwen gaan steken, en dat gebeurt al door onze mensen van de werkgroep Heemtuin. - 1 -
Tijdens de Landelijke Natuurwerkdag zijn we ook door andere vrijwilligers geholpen. Dit jaar voor het eerst op twee locaties in het Weusthag. In onze heemtuin en in het elzenbos waar we vorig jaar zijn gestart. Hadden we vorig jaar 22 vrijwilligers, dit jaar tikte de teller door tot 40. Ook is er een ochtend geweest waarop 10 ambtenaren van de Gemeente Hengelo ons hebben geholpen met het planten van hagen. Ze hebben prachtig werk geleverd in een hoog tempo, wij hadden niet genoeg klussen voor hen om de tijd vol te maken. Ik zal voorlopig dan ook geen grappen meer maken over de werklust van ambtenaren, want wat hebben ze gewerkt. Maar dit stukje gaat over wat we als bestuur hebben gedaan. En dat is natuurlijk bijdragen aan het in goede banen leiden van de Heemtuin en het Speelbos Weusthag. En dat doen we zowel vanuit het IVN als vanuit de Stichting Heemtuin en Natuur-Centrum Weusthag. Op 1 oktober heeft de Stichting de beheerovereenkomst voor het Speelbos afgesloten met de Gemeente Hengelo. In deze overeenkomst is vastgelegd dat het kortetermijnbeheer de verantwoordelijkheid van de Stichting wordt, onder andere schoonhouden, gras en de beek/sloot maaien. De Stichting ontvangt hiervoor een vergoeding en Stichting en IVN gaan afspreken wat er moet gebeuren, hoe we dat gaan aanpakken en hoe we dat financieel regelen. Ook komt er een gebruikersovereenkomst voor de Heemtuin. We betalen geen huur maar wel jaarlijks 25 euro administratiekosten, een koopje. Ook is er een gesprek geweest met de Gemeente Hengelo over het gebruik van de Landmansweg. Uiterlijk 31 december 2015 geven wij deze locatie terug. Van ons wordt gevraagd om de sloot, vijver en poel droog te zetten om mogelijke ongelukken met spelende kinderen te voorkomen. En wat we met ons Heemhoes doen mogen we zelf weten. Meenemen lijkt geen optie maar laten staan of verkopen wel. Wel zullen we met de Gemeente afstemmen wat er gebeurt met de aansluitingen van water en stroom. Het idee op dit moment is dat we na 1 juli 2015 deze voorzieningen niet meer nodig hebben aan de Landmansweg. De Bijenvereniging is hierover geïnformeerd zodat zij ruimschoots de tijd hebben hier op in te spelen. Richting toekomst is/wordt een werkgroep geformeerd om zich te buigen over de vraag hoe we straks de openstelling van de Heemtuin Weusthag voor ons zien en wat daar voor nodig is. Streven zal zijn om vaker dan nu open te zijn, eigenlijk zouden we elke zondag open willen zijn, maar of dat haalbaar is zal moeten blijken. En gezien de afmetingen van onze nieuwe heemtuin zullen we iets moeten organiseren met gastvrije ontvangst bij de ingang en mogelijke inhoudelijke aanwezigheid op de tuin zelf. Ook is het goed om te bezien of de huidige werkwijze met thema s dan nog wel werkt of dat we iets anders moeten bedenken. Wat wel duidelijk mag zijn is dat deze last niet alleen bij de werkgroep Heemtuin neer kan worden gelegd, de gehele afdeling zal daar haar schouders onder moeten zetten. En per slot van rekening is het ons doel als IVN om educatief bezig te zijn. Ik ben benieuwd waar de werkgroep mee gaat komen en heb ook mijn eigen ideeën, als u ook uw eigen ideeën hebt laat ze dan vooral weten. Willy van Diepen is vanuit het bestuur de kartrekster van deze werkgroep. Ook zijn we binnen het bestuur gestart met nadenken over hoe onze afdeling er in de toekomst uit kan zien. Er zijn natuurlijk wel wat veranderingen geweest en er gaan er nog meer komen. Een nieuwe werkgroep Landschapsonderhoud Weusthag, samenvoeging van twee werkgroepen tot de werkgroep Communicatie, de werkgroep Schoolactiviteiten welke tijdelijk stil ligt, hoe gaan we de openstelling van de Heemtuin Weusthag regelen, welke vorm gaat de steeds nauwere samenwerking met het KNNV krijgen, halen we de banden aan met de Gemeente in de samenwerking op het gebied van natuureducatie? Genoeg vragen om goed over na te denken. Van ons als bestuur mag verwacht worden dat we dat gaan doen en daarna het gesprek zoeken met de coördinatoren en met u als leden. In de najaars-cobes zijn we gestart met het ontwikkelen van een toekomstvisie waarin het niet alleen draait om praktische zaken als een publieksgerichte ontvangst op de Heemtuin Weusthag en regelmatige openingstijden, maar het ook vooral gaat om waar wij als IVN Hengelo van dromen. Wat willen wij gaan doen in het Weusthag met ons prachtige Speelbos en Heemtuin en een heel park daaromheen? Wat gaan we doen voor kinderen? Hoe gaan we aansluiten bij landelijke ontwikkelingen zoals de IVNslootjesdagen? - 2 -
In het najaarsoverleg is ook het Programma van Eisen ten aanzien van het Natuur-Centrum Weusthag besproken. Dit PvE is vastgesteld door de Stichting en aan ons als IVN voorgelegd ter reactie. Willy heeft als niet bij de Stichting betrokken bestuurslid een voorzet gegeven en binnen de COBES is deze besproken en aangevuld. Te zijner tijd zullen we ook u als leden hierbij betrekken. Dat zal gebeuren zodra ook de concept-samenwerkingsovereenkomst tussen IVN en Stichting zo ver is. Naar aanleiding van de gesprekken met de Gemeente is er ook nog een formeel kennismakingsgesprek geweest tussen IVN en KNNV met wethouder Marcel Elferink. Ons gevoel is dat we aan Marcel een goede en stevige wethouder hebben en dat dit tot mooie dingen kan leiden. Albert Becker Werkgroep Communicatie Op zondag 21 september stonden wij op onze nieuwe locatie tijdens de WeustDAG. In en rond het het Weusthag park waren verschillende activiteiten en ook de ijsbaan deed mee. De loop zat er dus in. Wij zorgden voor informatie in onze kraam en er waren rondleidingen over het terrein en door het speelbos. Er was een gezellige aanloop van nieuwsgierigen, belangstellenden en vooral noabers. De laatste waren heel enthousiast over de ontwikkelingen en vonden het prettig kennis te maken. Daardoor werd het voor de dienst hebbende aanwezigen een leuke dag. Onze werkgroep verzorgde de aankleding van de kraam en zorgde voor zoveel mogelijk informatie. Deze moet nog verder uitgebreid, aangepast en geïnventariseerd worden, maar het begin is er. Alleen misten wij spontane aanmeldingen van andere IVN-leden om mee te doen. Moeten we toch het komende jaar aan werken. De werkgroep draait prima met de aanwezige leden, maar voor activiteiten is er toch aanvulling nodig. Slechts eens per jaar?! Ria ter Braake En wij zijn nu ook te volgen op Facebook. Foto s en activiteiten worden hier vermeld. https://www.facebook.com/ivnhengelo Werkgroep Cursussen Verslag cursus Hoe de natuur overwintert najaar 2014 Even leek het erop dat we niet voldoende deelnemers zouden hebben. Bovendien was het ook niet eenvoudig om de juiste presentatoren voor sommige onderwerpen te vinden. Uiteindelijk kon de cursus gelukkig wel doorgaan met vijftien deelnemers en hebben we de informatie over amfibieën en reptielen digitaal verstrekt. De cursus ging over het overwinteren van zoogdieren, planten,bomen,insecten en vogels. Iedere presentator deed het op zijn eigen manier, sommigen erg diepgaand, anderen wat beknopter of selectiever. Uit de evaluatie die we aan het eind lieten invullen door de deelnemers bleek dat men overwegend positief was. Marjo Mulder Werkgroep Heemtuin Logboek augustus/september november 2014 augustus 20: officiële start door wethouder Elferink en onze voorzitter van de aanleg van de heemtuin en het speelbos Weusthag. september 2: een naar-een-appartement-verhuizer biedt zijn terreingereedschap aan; 6: de woensdagavondploeg is weer overgegaan op het werken op de zaterdagmorgen. Het is `s avonds om negen uur al te donker; 13: ontmanteling oude heemtuin van start (plaggen, banken, planten oppotten e.d.) - 3 -
oktober november 4: start maatschappelijke stagiaire; zakken vol lindeboomblad verzameld voor de nieuwe stinzentuin; na deelname aan de WeustDag nog altijd 1 IVN-vlag zoek; 11: sleutels schooltuinhuisjes ontvangen; afstemming met de bijenvereniging over de verdeling; 28: werkochtend dinsdagploeg; afscheid van een aantal trouwe heemtuinvrijwilligers 1: extreem mooi weer; Landelijke Natuurwerkdag op twee locaties: Van Alphenbos en Heemtuin Weusthag; gemeenteambtenaren en enkele CDA-ers namen deel; samen op de koffie in de muziekkoepel van Buitenplaats De Houtmaat; 3: Najaarsoverleg in manege De Kapberg; 13: werkochtend samen met gemeenteambtenaren; 19: zaadoogst 2014 geschoond. Van oud (plaggen steken) naar nieuw (akkers zaaibaar maken) Ontwikkelingen rond de nieuwe heemtuin, Heemtuin Weusthag* September 8 speelbos geheel schoon ; beek en speelvijver opnieuw ingemeten (paaltjes) 18 start aanleg kruipbuisheuvel 23 kruipbuisheuvel en speelheuvel klaar, nog niet ingezaaid, begin konijnenheuvel aanleg boomstronkspeelplek voor egels en/of kinderen, speelvijveraanleg met beekdoorloop klaar, asbesthekken staan er nog steeds, heemtuin zelf schiet niet op 24 biologische moestuin aan overzijde is afgepaald, start gemaakt met half-verharding paden in speelbos, asbesthekken en -bulten nog aanwezig, bomen aan biologische tuinzijde zijn opgekroond, stenen op heemtuindeel verplaatst voor toekomstig gebruik door ons, route naar ijsbaan voor afvoer overtollig zand is klaar 28 speelplek vijver klaar; beek heemtuin moet verlegd door ligging elektrische kabel 30 opnieuw asbest ontdekt, bouwteam overleg gehad, heemtuin ingepaald. Oktober 1 konijnenheuvel klaar, bezig de paden in de heemtuin aan te leggen; overeenkomst gemeente over speelbosonderhoud getekend 2 paden in heemtuin zelf uitgediept; mannen in witte pakken druk met de sloot langs de houtwal; pad over konijnenheuvel klaar; verharding centrale heemtuinplein van start 6 kleinere paden aangelegd en van basislaag voorzien; aan de slag met de laatste asbestsanering naast het IKEA-bos; haakse sloot wordt gevuld; gemeente - 4 -
meldt dat begroting fors wordt overschreden en de plannen moeten worden bijgesteld; met De Border de hovenierswerkzaamheden doorgenomen; pas eind oktober mogelijk 7 bouwoverleg en breed overleg: zaken aangescherpt met gemeente, budgettaire problemen doorgesproken, perceel-/beheergebiedenafwerking doorgesproken en aangepast; ambtenarenwerkdag voorbesproken 16 asbestproblemen vrijwel afgerond; septictank gaat komen in plaats van drukriool; half november bosplantsoen en bomenplant; ambtenarenwerkdag (plaggen steken, vervoeren en inplaggen) afgelast; beek bijna klaar, alleen de brug nog; voorlopig ligt er een duiker; afgrenzing afgepaald; vrijwel alles nu verhard, op de parkeerplaats ligt nog niet de eindlaag 17 een aantal jonge eikjes geplaatst in het speelbos; men is aan het eggen in het speelbos als voorbereiding op het inzaaien 20 bezig met eggen, vlakharken en inzaaien van het speelbos 27 afgelopen dagen weinig gebeurd; het weer was ook slecht; vandaag de poel, vijver, moeras, heide, kweekhoek en boerentuin ingemeten. Van Heeteren, de aannemer, was bezig met het aanleggen van de doorwaadbare plaats (voorde) in het speelbos 29 beek doorgetrokken; landhoofden voor brug bij De Kapberg geplaatst; diverse percelen ingemeten door onszelf 30 vijver, poel en moeras uitgegraven 31 heide uitgegraven, folie aangebracht en poel en vijver deels gevuld; zandhopen al deels verspreid November 1 Natuurwerkdag, 26 personen. 21 graden!, 5 gemeenteambtenaren, 3 CDA-ers rest wij; ruim 500 meidoorns gepoot in twee hagen; zand verkruid; moerassteenwand gebouwd; grove puin uit perceelranden verwijderd; koffie in de muziekkoepel van De Houtmaat 3 hekwerk geplaatst 4 bosplantsoen uitgezet 5 boomplantgaten uitgezet en gegraven in speelbos en heemtuin door hovenier Hans Horstra uit Hardenberg 6 start planten solitaire bomen 8 medicinale hoek uitgezet, start afwerking poel; paden geschoond en gevlakt 11 het gras in het speelbos komt op; met de dinsdagploeg de heide en poel afgewerkt; met de vijver van start; de foliebubbel is weg! 13 onder andere met negen gemeenteambtenaren de boerentuin omzoomd met een beukenhaag; ook de andere beukenhaag gepland langs de heide en achter de kweekhoek 15 plaggen moeras en opgepotte planten overgebracht; haagbeuk en beukenhaag teruggesnoeid. 17 De Border begonnen met kalken, selectief bemesten en met freeswerk... erg nat! 18 dinsdagploeg: laatste zwarte bulten verspreiden, start indeling medicinale planten; afwerking vijver voortgezet; de vijverbodem bobbelt weer 19 freeswerk afgerond 20 in speelbos is men bezig geulen naar de beken te maken voor de afwatering; banken zijn geleverd ter plaatsing; de stapstenen voor het speelbos liggen ook al klaar Nu nog de banken plaatsen, de poort er in, bomen en bosplantsoen, de brug en en dan! Begin december komt gedeputeerde Boerman kijken hoe de subsidiegelden zijn besteed. Lijkt me geen probleem. Zie ook onze website www.ivnhengelo.nl ontwikkelingen nieuwe heemtuin en het fotoalbum op onze Facebookpagina (IVN Hengelo), https://www.facebook.com/ivnhengelo Herman Mulder Agenda Heemtuin 2014-2015 November & december Waarschijnlijk zullen we als de weersomstandigheden dat toelaten in november en misschien zelfs in december in goed overleg nog regelmatig aan de slag zijn met de verhuizing en om de oude heemtuin nog in redelijke staat het jaar 2015 in te laten gaan. Het hele jaar 2015 kunnen we daar - 5 -
nog terecht om zaden, planten, plaggen en dergelijke te halen. We zullen onze oude vertrouwde locatie dus nog wel een beetje bij moeten houden: bladruimen, paden bijhouden enzovoort. Agenda komende tijd Werkgroep Heemtuin Nieuwjaarswandeling januari 2015; zie Digiduizendblad winternummer 2014 Studieavonden eind januari en eind februari 2015 (Jan en Herman) Formele voorjaarsstart zaterdag 7 maart (nieuwe heemtuin; voorjaarsschoningsdag voor allen) Voorjaarsoverleg maandag 23 maart 2015 Elke eerste zaterdag van november is er weer de Natuurwerkdag. Al jaren doet de werkgroep Heemtuin daaraan mee. De laatste jaren ook de werkgroep Landschapsonderhoud Weusthag. De werkgroep Heemtuin richtte zich dit jaar volledig op de nieuwe heemtuin in het stadspark t Weusthag. Bijna dertig mensen hielpen mee bij het planten van de honderden meidoorns, het verplaatsen van bergen zwart zand, het verwijderen van eikenblad, het verwijderen van overtollige steenslag enzovoort. Naast onze eigen trouwe vrijwilligers namen ook een aantal gemeentemedewerkers en enkele vertegenwoordigers van het CDA deel. Zij staken de handen stevig uit de mouwen. Een viertal kinderen vermaakte zich uitstekend. Op de terugweg is een kruiwagen toch leeg, niet waar? Samen met de werkgroep Landschapsonderhoud pauzeerden we in de muziekkoepel van Buitenplaats De Houtmaat. Wat een goede sfeer, wat veel werk verzet en wat een schitterend weer: de warmste eerste november ooit gemeten. Herman Mulder Afscheid heemtuinders - aan alles komt ten slotte toch een eind Dinsdag 28 oktober was het dan eindelijk zover. Niet dat we ons er zo op hadden verheugd, maar aan al hun goede werken kwam dan nu toch een eind. De ontmanteling van de heemtuin aan de Landmansweg en de aanleg van de nieuwe tuin in het stadspark vonden zij een goed moment om er eindelijk een punt achter te zetten, de hark en de schoffel aan de wilgen te hangen. De meesten al mooi op een, soms vergevorderde leeftijd. Na zoveel jaren trouwe dienst ook heel begrijpelijk. Natuurlijk volgen ze ons verder met een natuurlijke belangstelling. We zullen elkaar zeker nog af en toe ontmoeten en wij ook nog kunnen putten uit hun grote kennis en liefde voor de natuur en de natuureducatie. Hard hebben we die dinsdagochtend niet hoeven werken. De pauze was dit keer het meest van belang. Buiten, bij de poel. Het was weer eens prachtig buitenweer. Terwijl we van een vlaai, koffie en thee genoten, - 6 -
sprak Ina een dankwoord. Iedereen ontving een schitterende bureaukalender vol kleurige natuurtekeningen. Voor ons echtpaar nog een mooie bos bloemen. Thijs en Jos, Gonda, Janny, Femie, Truus, Yvonne en Jan Wosgien we zullen jullie missen en jullie ons. Bedankt voor alle jaren, alle ideeën, alle actie, alle resultaat, alle gezelligheid, alle Ina ter Kuile en Herman Mulder Najaarsoverleg Werken in de heemtuin is werken in de heemtuin. Overleg doen we het liefst tussendoor en ter plekke. Maar twee keer per jaar scharen we ons dan toch aan tafel. 3 november jl. hielden we weer ons zogenoemde najaarsoverleg. Bij onze nieuwe buurman manege De Kapberg. Vijf nieuwe vrijwilligers konden we nu al verwelkomen. Anderen zijn onderweg. Tja, waar hebben we het dan over? Vooral over de stand van zaken rond de nieuwe heemtuin en wat er zoal nog komen gaat, gebeuren moet. De herfst gaat meer en meer toeslaan, de winter nadert. Hoe ver kunnen we gaan, kunnen we dit jaar nog komen? Over de oude heemtuin beschikken we nog tot eind 2015. Voor het beheer van het speelbos naast de nieuwe heemtuin is met de gemeente een beheerovereenkomst gesloten. De gedachten over de educatieve borden in de Heemtuin t Weusthag blijken al vergevorderd. Een nieuw onderkomen nog weinig over te zeggen. Een terugblik op 2014: je zou het met zo n mooi najaar niet zeggen, maar er was ook minder weer: ons jaarlijkse uitstapje werd afgelast, de gebruiksplanten zijn volledig verregend, maar verder zag de heemtuin er opnieuw geweldig uit. Voor de educatieve kant van de heemtuin, toch onze kernwaarde, heeft het bestuur een nieuwe werkwijze in gedachten. IVN-ers zijn in principe actieve natuureducateurs dus alle minder actieve IVN-ers, hoedt u! In de rondvraag waren er zorgen over de diepte van de speelvijver in het speelbos. Ten slotte bedankte de voorzitter van IVN-Hengelo allen uit de grond van zijn hart voor de inzet bij de ontmanteling van de Landmanswegtuin en de ontwikkeling van de Heemtuin Weusthag. Wel met grond weten de heemtuinders wel raad. Herman Mulder Werkgroep Landschapsonderhoud Weusthag Hermelijnenwoning gebouwd Zaterdag 11 oktober is in een bosdeel van het Weusthag flink gebouwd door de IVN-Werkgroep Landschapsonderhoud Weusthag. Van meegebracht puin en boomtakken is een onderkomen gemaakt waar soorten als hermelijn, egels, muizen en padden van kunnen profiteren. Hermelijnen zijn roofdieren welke zowel overdag als s nachts actief zijn. Ze jagen onder andere op muizen, vogels en konijnen. Ze leven solitair en in de paartijd gaat het mannetje zwerven. Hermelijnen hebben een zomer- en een wintervacht. In de zomer is de vacht kastanjebruin van kleur, met een gelig witte buikzijde en een zwarte staartpunt. In de winter wordt de vacht geheel wit met uitzondering van het zwarte staartpuntje. In vroegere tijden werden de wintervachten massaal verwerkt in de bontafzettingen van koningsmantels, vandaar de overdadige zwarte stippen op deze mantels. - 7 -
Bijenhotel Zaterdag 6 december heeft de IVN-Werkgroep Landschapsonderhoud Weusthag naast de kruidenweide in het Weusthag een Bijenhotel gemaakt. Een geplaatste rioolbuis werd gevuld met tijdens de Landelijke Natuurwerkdag gezaagde elzenstammetjes en riet dat gehaald is bij de kleigaten van Rientjes. Insecten zijn onmisbaar in de natuur. Soorten als lieveheersbeestjes en gaasvliegen helpen bij de bestrijding van luizen. Bijen bestuiven planten, kruiden en fruitbomen. Wilde bijen hebben twee dingen nodig om te kunnen overleven: voedsel en nestgelegenheid. Door de steeds intensievere landbouw en het verdwijnen van heggen en bos- en kruidenranden, neemt het aantal insecten af. Door het plaatsen van bijenhotels wordt nestgelegenheid geboden. In de rietstengels en door in de houtstammen gaten te boren ontstaan gangen waarin de bijen hun nest kunnen maken. In deze gangen leggen ze eitjes welke in het voorjaar, na de winter, uitkomen. Bijenhotels worden alleen bewoond door solitaire bijen, deze steken niet. De volgende werkochtend is zaterdag 3 januari. Gewerkt wordt dan rond de kleigaten van Rientjes waar elzen worden gedund. Mensen die willen meehelpen zijn van harte welkom, graag aanmelden via secretaris@ivnhengelo.nl. Zelf laarzen en handschoenen meenemen, voor gereedschap en koffie/thee wordt gezorgd. Werkgroep Natuurwandelingen Zondag 19 oktober 2014, natuurwandeling t Genseler Elf uur s morgens, mooi weer (rond de 20 ); naast de gidsen (Harry, Toon en Joop) kwamen drie IVN ers (Rewert, Ria en Albert) en één overige deelnemer naar de vijvers in t Genseler om gedurende ruim anderhalf uur rond te wandelen. Er waren redelijk wat vogels om en in het water te zien en behoorlijk wat overvliegende ganzen en aalscholvers. Een duidelijk zichtbare ijsvogel was wel een hoogtepunt. Op diverse plekken waren houtsnippers neergegooid na het snoeien en daarop stonden leuke paddenstoelen zoals Hazenpootje en Gewoon donsvoetje. En een bijzondere soort: de Grijsvezelige beurszwam. Ten oosten van de vijvers staat een rij grote eiken met daarbij een enorm exemplaar. Op deze laatste groeiden Eikhaas, Reuzenzwam en Platte tonderzwam, dus die zullen we over een aantal jaren moeten missen vanwege deze aantasting. Verder mooie herfstkleuren van de Moerascipressen en de Tulpenbomen. Enkelen maakten nog gebruik van een stalletje bij een boerderij om een ruime kilo tamme kastanjes te kopen voor 50 eurocent: lekker bij de spruitjes of in een taart. Al met al een prima wandeling! Joop de Wit - 8 -
Waarnemingen: Vogels Paddenstoelen Merel Nijlgans Hazenpootje Reuzenzwam Aalscholver Roodborst Gewoon donsvoetje Platte tonderzwam Kuifeend Knobbelzwaan Gewone zwavelkop Bundelfranjehoed Fuut Zwarte kraai Tweekleurige vaalhoed Geschubde inktzwam Wilde eend Buizerd Vliegenzwam Grote kale inktzwam Koolmees IJsvogel Grijsvezelige beurszwam Paarse schijnridderzwam Vink Gaai Eikhaas Kokmeeuw Blauwe reiger Grauwe gans Spreeuw Waterhoen Huismus Natuurmomentje Amfibisch avontuur Zaterdag 15 november. Moerasplaggen verhuizen van de oude naar de nieuwe heemtuin. Zwaar werk. Afplaggen, in de kruiwagen, kruien, overladen in kratten, op de aanhanger laden, rijden, uitladen en plaatsen in het moeras bij de poel in de nieuwe heemtuin, Heemtuin Weusthag en dan is daar opeens die mooie salamander. Meegereisd. Een van de eerste bewoners van de nieuwe heemtuin. Niet de eerste. Veel vette regenwormen waren al gezien. Herman Mulder Heemtuin 2014 Als ik mij ontheemd voel, ga ik naar de heemtuin, een tuin waar men planten kan bekijken die in de regio voorkomen. Gebruiksplanten: planten (waardplanten) bestemd om vlinders, bijen en insecten te laten gebruiken. Bijvoorbeeld: vlinders met hun roltong en voor mimicry ; bijen voor de nectar en insecten voor hun voedsel. In juni werd er zelfs een pauw waargenomen, van een boer? Pronkende veren in de heemtuin. Yvon Lambregts Ingekomen stukken Intern communiqué van de besturen van IVN en KNNV voor de afdelingen 19 november 2014 - IVN en KNNV samen op weg De besturen van IVN, Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid, en KNNV, Vereniging voor Veldbiologie, hebben de intentie uitgesproken samen op weg te gaan naar een nieuwe organisatie. Daarmee zetten zij een volgende stap in de samenwerking. Hoe de nieuwe organisatie eruit gaat - 9 -
zien, is nog niet bekend. Binnenkort komen de besturen bijeen om een routeplan en tijdschema te bespreken. IVN en KNNV hebben gemeen dat zij met een grote achterban van vrijwilligers de natuur dichtbij mensen brengen. Daarin gaan zij de krachten bundelen. De natuurkennis van de KNNV en de educatie en beleving van IVN verrijken elkaar. Het samengaan van beide organisaties moet leiden tot een toekomstbestendige natuurorganisatie op het terrein van natuurstudie en natuureducatie. De besturen van IVN en KNNV starten de reis vol vertrouwen in de wetenschap dat succes pas is verzekerd als het reisdoel is bereikt. Komende tijd zullen de beide besturen de Landelijke Raad van IVN en de Beleidsraad en de Vertegenwoordigende Vergadering van KNNV informeren en raadplegen over de voornemens. Uiteraard is er dan ook alle gelegenheid voor inbreng en commentaar. Bestuur IVN en bestuur KNNV IVN zomerweek 2015 Het Groene Hart Een actieve natuur-excursieweek rond de Nieuwkoopse Plassen Van 31 juli t/m 7 augustus 2015 organiseren wij de 32e IVN Zomerweek, een compleet verzorgde excursieweek voor natuur- en cultuurliefhebbers vanaf 5 jaar. Dit keer gaan we naar het Groene Hart met een verscheidenheid aan natuurgebieden, zoals De Groene Jonker, de Meyegraslanden, Ruygeborg, lusthof de Haeck, het Jos Gemmekepad, eilandjes zoals onder andere Geitenkamp en veel meer. Een enthousiast jeugdteam begeleidt deze week overdag de kinderen, zodat ook ouders zelf op excursie kunnen. Wij verblijven met 60 personen op de rustieke kampeerhoeve Koole te Noorden aan de Nieuwkoopse Plassen met de hele week biologische maaltijden. Hier kunnen wij ons Groene Hart ophalen met- fiets, wandel- en vaarexcursies in de wijde omgeving en een gevarieerd avondprogramma. Er zijn binnenslaapplaatsen en er kan weer gekampeerd worden. Zowel binnen als buiten hebben een mooi weids uitzicht over de landerijen en er is veel speelruimte. Het natuurgebied vormt een schakel in de reeks wateren in het westen van ons land. Hoewel Nederland ooit voor een groot deel uit laagveen bestond, komen zulke uitgestrekte laagveengebieden en hun unieke flora en fauna tegenwoordig niet veel meer voor. De huidige populaties van de bijzondere purperreiger, groenknolorchis en Noordse woelmuis behoren tot de belangrijkste van Nederland. Voor informatie: Harrie Moonen, Kapelaan Koopmansplein 63, 5212NV s Hertogenbosch Tel: 06-38106238; e-mail: h.moonen3@kpnmail.nl of colettedehaas@hotmail.com Zie ook de website: www.ivn.nl/zomerweek en het artikel in Mens en Natuur nr. 2 van 2014 op blz. 7. A G E N D A januari za 3 Landschapsonderhoud Weusthag van 9.30 12.00 uur ** zo 11 Nieuwjaarswandeling voor leden en donateurs IVN Hengelo Start bij Buitencentrum de Houtmaat zie uitnodiging februari za 14 Landschapsonderhoud Weusthag van 9.30 12.00 uur ** maart za 14 Landschapsonderhoud Weusthag van 9.30 12.00 uur ** april wo 1 Jaarvergadering IVN Hengelo Datum alvast noteren in uw agenda za 11 Landschapsonderhoud Weusthag van 9.30 12.00 uur ** mei za 9 Landschapsonderhoud Weusthag van 9.30 12.00 uur ** juni za 6 Landschapsonderhoud Weusthag van 9.30 12.00 uur ** in juli en augustus wordt er niet gewerkt september za 12 Landschapsonderhoud Weusthag van 9.30 12.00 uur ** oktober za 10 Landschapsonderhoud Weusthag van 9.30 12.00 uur ** november za 7 Landschapsonderhoud Weusthag van 9.30 12.00 uur ** december za 5 Landschapsonderhoud Weusthag van 9.30 12.00 uur ** ** Landschapsonderhoud aanmelden via secretaris@ivnhengelo.nl - 10 -
Voor actueel nieuws over activiteiten in de heemtuin aan de Landmansweg of op de nieuwe locatie in het stadspark t Weusthag: ga naar www.ivnhengelo.nl Voor de laatste en juiste gegevens, kijk altijd op onze website www.ivnhengelo.nl van geen brug naar brug (bijna) klaar Ledenadministratie: Ria ter Braake, Parelmoervlinder 2 7559 EB Hengelo, tel. 074 277 15 33 e-mail: aterbraake@home.nl De minimale contributie bedraagt 20,00 huisgenootleden 10,00 donateurs 15,00 (bedragen voor 2015) Degene die NIET via automatische incasso betalen, betalen 1,00 extra aan administratiekosten Het gironummer van IVN afdeling Hengelo is NL 22 INGB 0001135397 Opzegging lidmaatschap per 1 januari 2016 dient schriftelijk te geschieden voor 1 november 2015 bij de ledenadministratie (wij sturen deze door naar Amsterdam) COLOFON IVN afdeling Hengelo Sinds 1960, voortgekomen uit de Natuurbeschermingswacht opgericht op 14-7-1947 Bestuur Voorzitter: Rewert Wolthoff, tel. 074 277 83 82 e-mail: info@burotrap.nl Secretaris: Albert Becker, tel. 074 243 33 54 e-mail: secretaris@ivnhengelo.nl Penningmeester: Willy van Diepen, tel. 074 243 74 88 e-mail: lwvandiepen@home.nl Ledenmutaties: Wij verwelkomen als lid: Gerda Koel, Hengelo Frans Besselink, Hengelo Anton Hoenderboom, Hengelo Diana Nanninga, Hengelo Dick Kuipers, Hengelo Afmelding wegens overlijden: B.G. Janse-Nijenhuis Overige afmeldingen: Erica Rompelman (lid) en Norbert Eeltink (huisgenootlid) Nelson Spruit Werkgroepen coördinatie: Communicatie: Ria ter Braake, tel. 074 277 15 33 e-mail: redactie@ivnhengelo.nl Cursussen: Marjo Mulder, tel. 074 277 32 73 e-mail: marjomulder@home.nl Heemtuin: Ina ter Kuile, tel. 074 277 42 88 b.g.g. 291 61 58 e-mail: kuile@hetnet.nl Landschapsonderhoud Weusthag: Albert Becker, tel. 074 243 33 54 e-mail: secretaris@ivnhengelo.nl Natuurwandelingen: Toon Lanzing, tel. 074 242 19 06 Schoolactiviteiten: Gemmy Wienk, tel. 074 277 03 90 e-mail: gemmy.wienk@gmail.com In maart verschijnt het jaarnummer Kopij inleveren: jaarslagen voor 1 februari, overige kopij uiterlijk 1 maart bij het redactieadres: Montferlandstraat 7, 7559 LR Hengelo of per e-mail: redactie@ivnhengelo.nl - 11 -