Flying Dutchman. Water. Als een vis in het. magazine voor frequent flyers > 2/2014. Flying Dutchman 2/2014 > Water

Flying Dutchman 2/2014 > Water Flying Dutchman magazine voor frequent flyers > 2/2014 Als een vis in het Water

MEER SPEELRUIMTE. DE NIEUWE BMW 2 SERIE ACTIVE TOURER. De nieuwe BMW 2 Serie Active Tourer: een innovatieve combinatie van veelzijdigheid en dynamiek. Compact van buiten, ruim van binnen. U stapt in op een hoger comfortniveau letterlijk. Het interieur voegt zich met speels gemak naar uw plannen. Met kinderen of vrienden. Ski s of golftassen. Zelfs de fi etsen neemt u makkelijk mee. En u rijdt schoon en zuinig met prestaties die u van BMW mag verwachten. Ervaar en beleef als eerste de BMW 2 Serie Active Tourer door de antwoordkaart te versturen of kijk op internet: bmw.nl/activetourer De nieuwe BMW 2 Serie Active Tourer bmw.nl/activetourer BMW maakt rijden geweldig MEER... Iemand was u voor, de antwoordkaart is weg. Wilt u de BMW 2 Serie Active Tourer als eerste zien en beleven? Vraag dan de nieuwsbrief aan via bmw.nl/activetourer 20% BIJTELLING Gemiddeld brandstofverbuik van 4,1 tot 6,2 liter/100 km (16,1 tot 24,4 km/liter) met een CO2-emissie van 109 tot 143 g/km. 84 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 85

ENGINEERED FOR MEN WHO HEAR A CALL FROM THE WILD. Aquatimer Deep Three. Ref. 3557: There are times when all it takes to hear the call of the wild is a glance at your wrist. With the water-resistant Deep Three in its titanium case, it s immediately clear that your next job will be in another latitude and, more significantly, somewhere below the surface of the ocean. The mechanical depth gauge, which shows current dive depth to a maximum of 50 metres, and the newly developed IWC SafeDive system are your companions as you push your limits downward. And for your ascent, you can calculate the necessary decompression stops using three parameters: actual dive time, maximum depth attained and the seconds hand. At the same time, you have a complete backup system for your dive computer. In short: this watch puts you in control of any subaquatic adventure you might undertake. But even without a wet suit, the Deep Three and its elaborate diving helmet relief engraving on the case back make it eloquently clear what your answer to the call of the wild will be. IWC. ENGINEERED FOR MEN. IWC SCHAFFHAUSEN BOUTIQUES: AMSTERDAM PARIS VIENNA ROME NEW YORK BEIJING DUBAI HONG KONG GENEVA ZURICH IWC.COM New IWC Schaffhausen Boutique Amsterdam PC Hooftstraat 49 For more information please call +31 207 110 868 or email concierge.europe@iwc.com

In dit nummer Flying Dutchman zoekt het water op met een cruise over de Amazone in Peru en een bezoek aan de spetterende hotspots van Istanbul. Colofon Flying Dutchman is een kwartaaluitgave voor frequent flyers van KLM. Uitgave KLM Nederland Amsterdamseweg 55, 1182 GP Amstelveen E-mail: fdmagazine@klm.com Bladmanager KLM Lucille Dijkman Concept en realisatie Head Office NL, part of Sanoma Postbus 369, 1200 AJ Hilversum Telefoon: (035) 689 99 00 Fax: (035) 689 99 99 Internet: www.headoffice.nl E-mail: mail@headoffice.nl Hoofdredacteur Karen Wikart Managing editor Matthijs Rijlaarsdam Bureauredacteur Anja Speelman Artdirector Xander Elink Schuurman Vormgeving Doriene Koot, José Verhelst Traffic en productie Saskia van den Akker Accountdirector Kim Rikken Drukwerkcoördinatie Sumis Printmanagement Aan dit nummer werkten mee Fleur Baxmeier, Miloe van Beek, Rhonald Blommestijn, Remco Bohle, Ernie Enkelaar, Suus van Geffen, Mark Kuipers, Matthijs Meeuwsen, Bonnie Parren, Marc de Smit, Corné van der Stelt, Jurriaan Teulings, Marieke Ubbink, Jan Zwart Coverfoto Getty Images Flying Blue Service Centre Telefoon: 0900-0400 252 (E 0,10 per min.) E-mail: via klm.nl > Klantenservice > Flying Blue Adreswijzigingen Flying Bluedeelnemers klm.nl > Flying Blue > Uw account > Profiel bijwerken. Of stuur een brief naar Flying Blue, Postbus 8, 3400 AA IJsselstein. KLM reserveringen 7 dagen per week, 24 uur per dag bereikbaar Telefoon: (020) 4 747 747 Internet: klm.nl KLM Customer Care Telefoon: (020) 545 97 80 E-mail: via klm.nl > Klantenservice > Klachten, restituties of complimenten > Customer Care Correspondentie Flying Dutchman fdmagazine@klm.com Advertenties Fred van Gelder (commercieel directeur) Erik van Leijenhorst (salesmanager) Marcel van Geilswijk (senior accountmanager) Patricia Rijksen (senior accountmanager) Telefoon: (035) 689 99 06 In verband met mogelijke wijzigingen en eventuele zetfouten kunnen geen rechten worden ontleend aan de in deze uitgave vermelde prijzen en gegevens. Copyright 2014 Sanoma Media Netherlands B.V. Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. 20 Het Amazoneregenwoud is één groot waterparadijs. De mooiste manier om het gebied te verkennen, is dan ook per boot. 38 Een bezoek aan Istanbul is niet compleet zonder de Blauwe Moskee te hebben bezichtigd. 4 8 Oog in oog met bijzondere vissen in de allermooiste onderwatertuinen. 33 Een opvallende kofferhoes en meer handige gadgets voor op reis. 1 1 Verruil de drukte van Abu Dhabi voor de natuur en wildlife op het Sir Bani Yas Island. 54 Neem een kijkje in de hangar waar de World Business Class van een Boeing 747 wordt omgebouwd. Reizen Avontuur op de Amazone 20 Peru: dobberen op het Titicaca meer en per comfortabele cruise naar de oorsprong van de Amazone. Badderen, varen en vissen 38 Istanbul wordt aan alle kanten omringd door water. Op zoek naar de leukste waterrijke plekjes van de stad. Duikparadijsjes 48 Bunaken, Malediven, Galapagos en Cozumel: vier geweldige duikspots. Rubrieken Wereldnieuws 11 Het laatste nieuws over Abu Dhabi, Hangzhou, Turijn en nog veel meer KLM-bestemmingen. Check-in 33 Handige gadgets, boeken en tips voor op reis. Op reis met 36 Erica Terpstra vliegt voor haar reisprogramma de hele wereld over. Ik heb van elke reis een verslag in de vorm van de uitzending: dat zijn mijn souvenirs. Frequent Flyers Reizigers delen hun beste tips voor waterbestemmingen. Airline news De nieuwe World Business Class Wat komt er allemaal kijken bij de metamorfose van de World Business Class? Flying Dutchman nam een kijkje in de hangar bij de ombouw van een Boeing 747. Kort nieuws Korte berichten van KLM. Internationaal ondernemen 66 Maurits Teunissen van StyleShoots wordt door het Oranje Handelsmissiefonds een jaar lang ondersteund bij zijn internationale ambities. Holidays De beste reisaanbiedingen voor Flying Dutchman geselecteerd. 46 54 Handige apps voor op reis 58 Smartphones kunnen het reizen een stuk gemakkelijker maken. We zetten de beste reis-apps voor u op een rij. 61 68 6 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 7

Voorwoord Harm Kreulen, directeur KLM Nederland, over ontwikkelingen binnen de luchtvaart en actuele zaken in de wereld van KLM. De rivieren in het Amazonegebied zijn van levensbelang voor de bewoners. Een waterrijke wereld VLIEGER 20044Z Deze editie van Flying Dutchman staat in het teken van onze levensbehoefte nummer één: water. Peru is een land dat je niet meteen met water in verband brengt, maar toch brachten we een bezoek aan dit Zuid-Amerikaanse land. Er stroomt namelijk wel degelijk veel water door de levens aderen van Peru. Zo ligt het hoogst bevaarbare meer (3.812 meter) ter wereld hier: het Titicacameer. Hier woont de plaatselijke bevolking op rieten eilandjes. Een bijzondere gewaarwording. Daarnaast maakten we een boottocht over s werelds grootste rivier: de machtige Amazone, met haar prachtige flora en fauna. Mijn eigen favoriete waterbestemming ligt dichter bij huis: Grieken land. Langs de kust en tussen de eilanden is de zee daar diepblauw en helder. Ik heb er verschillende keren gedoken en ook dat is daar schitterend. Als u van duiken houdt, kan ik trouwens Maleisië aanraden. Zo vloog ik eens naar Kuala Lumpur om van daaruit over land en met een bootje door te reizen naar de Perhentian Islands, waar ik een duikvakantie beleefde met mijn drie zoons. Sindsdien zijn ze alle drie verslaafd aan het duiken en hebben ze hun PADI gehaald. Veel Nederlanders duiken graag en daarom mag een artikel over de beste duikspots (pagina 48) in dit waternummer niet ontbreken. Wanneer ik op vakantie ga dan ben ik gecharmeerd van zwembaden met een infinity edge, alsof het water nooit ophoudt en doorgaat tot aan de horizon. Natuurlijk is er deze keer ook weer volop KLM-nieuws te melden. Wist u bijvoorbeeld dat we voor 2013 door FlightStats zijn uitgeroepen tot de meest punctuele airline van Europa en de nummer 2 van de wereld? Laat deze Flying Dutchman u weer verrassen en inspireren om voor uw volgende reis eens voor een mooie waterbestemming te kiezen. Istanbul heeft een bijzondere relatie met water. De pracht en praal van de onderwaterwereld. Water is levensbehoefte nummer één. Harm Kreulen Directeur KLM Nederland 2/2014 Flying Dutchman Magazine 9

Wereldnieuws THE ULTIMATE PERFORMANCE Onder water slapen, een resort verscholen tussen de theevelden, vijf uur in de havenstad Hamburg en 12 andere hoogtepunten In het interieur van Baratti e Milano is het al goud wat de klok slaat. A FLyINg blue ExCLUsIvE KLM en Oger introduceren de KLM Travel Suit by Oger collectie. Een unieke maatwerkcollectie afgestemd op de wensen van de veeleisende reiziger. Conform de normen van Oger worden de pakken, jasjes en shirts volgens de Italiaanse tradities opgemeten en gemaakt van stoffen die water- en vuilafstotend zijn, niet vlekken of kreuken en blijven ademen. De collectie is exclusief voor alle Flying Blue deelnemers in een all miles of cash optie beschikbaar. Het KLM Travel Suit, met extra broek, heeft een reguliere prijs van 1.048 en kan worden afgerekend met 100.000 Flying Blue Miles of 598. Kijk op: www.oger.nl/klmtravelsuit Smullen in Turijn > Turijn. Weinig steden die zoveel historische patisserieën kennen als Turijn. De mooiste is Baratti e Milano aan het Piazza Castello: een fraai gedecoreerd exemplaar met inmiddels wereldberoemde chocolade. Het goudgele winkeltje uit 1858 heeft een indrukwekkend plafond, marmeren toonbank en mahoniehouten lambrisering. En daar liggen smakelijke repen met prachtige wikkels, petitfours, bonbons en zelfgemaakt ijs. Even de hoek om naar het net zo mooie grand café voor koffie, lunch, cocktails of de onovertroffen chocolademelk Gianduja. Die laatste heeft eigenlijk weinig weg van chocolademelk: het is eerder gesmolten pure chocolade vermengd met hazelnoten. www.barattiemilano.it n Vliegen naar Turijn: vanaf 25.000 Award Miles. Zoetekauwen kunnen hier niet zomaar voorbijlopen. De wereldberoemde chocolade ligt er voor het uitkiezen. 2/2014 Flying Dutchman Magazine 11

Wereldnieuws Weldadig genieten Taiwan heeft een wellnesscultuur en het wemelt er dan ook van de resorts met hotsprings en spa s. Het enige waar u stress over kunt hebben, is besluiten welke u bezoekt. Ontspannen in bad Op een steenworp afstand van de hotspring van Beitou kunt u zich compleet in de watten laten leggen in het exclusieve Villa 32. Dit hotel valt dankzij het gebruik van natuurlijke materialen haast weg in de weelderige groene omgeving en is uitgerust met een luxe spa. Voor ultieme ontspanning en pure verwennerij bent u hier aan het juiste adres. www.villa32.com Zen aan het meer The Lalu biedt luxe vijfsterrenvilla s met een betoverend uitzicht op Sun Moon Lake, een geliefd meer bij Taiwanezen vanwege de rustieke en natuurlijke setting. Laat u onderdompelen in ongekende luxe en profiteer van de uitgebreide wellnessfaciliteiten terwijl u geniet van het mooie landschap meestal gehuld in een deken van mist. www.thelalu.com.tw n Vliegen naar Taipei: vanaf 80.000 Award Miles. Safari en strand De boer op Bekroonde bar > Sydney. Hij kreeg twee jaar op rij de prestigieuze Bar of the Year -titel, is een van World s Best Bars volgens Condé Nast Traveller, en wordt beschouwd als een van de Five Coolest Bars around the World door stijlbijbel Wallpaper* Magazine: de Water Bar in het atrium van het BLUE Sydney hotel. Van een bar die zo vaak in de prijzen valt, mag u wat verwachten. Hij is stylish en glamorous, maar toch huiselijk. Fluwelen fauteuils en luxe banken met grote, zachte kussens nodigen uit om achterover te leunen terwijl u van een cocktail geniet. www.waterbaratblue.com n Vliegen naar Sydney: vanaf 100.000 Award Miles. > Abu Dhabi. Op acht kilometer voor de kust van het emiraat Abu Dhabi en twintig minuten vliegen van de duizelingwekkende torens van de gelijknamige stad ligt Sir Bani Yas Island. Dit unieke eiland biedt witte zandstranden, uitgestrekte savannes, een > Bilbao. Net buiten de stad Bilbao, op de top van een heuvel, ligt een glazen gebouw met een panoramisch uitzicht op de groene vallei. Het is het met drie Michelinsterren bekroonde restaurant Azurmendi ontworpen volgens de Eneko Atxa-filosofie, de chefkok die hier de touwtjes in handen heeft. Het restaurant is gebouwd op basis van duurzame principes: het is milieuvriendelijk, maakt gebruik van hernieuwbare energiebronnen, recyclet afval en zaait en oogst eigen ingrediënten. Deze ecologische verantwoordelijkheid ziet u terug op uw bord. www.azurmendi.biz n Vliegen naar Bilbao: vanaf 25.000 Award Miles. wildreservaat met meer dan 3.500 verschillende diersoorten én het Anantara Al Sahel Villa Resort dertig villa s voorzien van een privézwembad en schaduwrijke veranda. U kunt er oog in oog komen te staan met cheeta s, giraffes en hyena s of gaan snorkelen met zeeschildpadden in de visrijke wateren van de Arabische Golf. www.al-sahel.anantara.com n Vliegen naar Abu Dhabi: vanaf 40.000 Award Miles. Pronkstuk aan de Middellandse zee > Marseille. In 2013, het jaar dat Marseille Culturele Hoofdstad van Europa was, opende de Zuid-Franse havenstad een gloednieuw museum, het MuCEM (Musée des Civilisations de l Europe et de la Méditerranée). Het is het eerste museum ter wereld dat gewijd is aan het Middellandse Zeegebied. (W)onderwaterwereld > Dar es Salaam. Ondergedompeld in het oceaanleven en zachtjes meedeinend op de golven tel je in deze bijzondere hotelkamer vissen in plaats van schapen om in slaap te vallen. De onderwaterkamer is onderdeel van een drijvende villa van The Manta Resort op het eiland Pemba, dicht bij de kust van Tanzania. Met rondom glazen wanden Eén miljoen culturele objecten uit de landen rond de zee van Spanje en de Balkan tot Israël zijn ondergebracht in het opmerkelijke gebouw dat ontworpen is door de architect Rudy Ricciotti. www.mucem.org n Vliegen naar Marseille: vanaf 20.000 Award Miles. heeft u dag en nacht een 360 graden uitzicht op de kleurrijke onderwaterwereld van de Indische Oceaan. Op zeeniveau bevinden zich een lounge en luxe badkamer. Een ladder leidt naar een zonneterras op het dak waar het heerlijk toeven is. www.underwaterroom.com n Vliegen naar Dar es Salaam: vanaf 50.000 Award Miles. Zeker doen > Singapore. Tijdens een stop-over een duik in een zwembad nemen of zalig wegdromen in de bubbels van een jacuzzi? Het kan in de Transit Lounge East op Changi Airport in Singapore. www.changiairport.com n Vliegen naar Singapore: vanaf 80.000 Award Miles. 12 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 13

Wereldnieuws Tropisch design > Rio de Janeiro. In Hotel Santa Teresa een gerestaureerde koloniale boerderij uit de achttiende eeuw boordevol lokale kunst, ambacht en materialen waant u zich in een kunstgalerie. Het rijke verleden van Brazilië wordt gecombineerd met de beste natuurlijke elementen. Luxe linnen, wilde katoen, kokos, tropische houtsoorten, Portugese tegels en donkere leien doordringen het hotel met charme en luxe. Vanaf uw terras hoort u van alle kanten sambamuziek en kunt u Christus de Verlosser, letterlijk het hoogtepunt van Rio de Janeiro, zien. Dit is Rio zoals het moet zijn. www.santa-teresa-hotel.com n Vliegen naar Rio de Janeiro: vanaf 80.000 Award Miles. Chinese sereniteit > Hangzhou. Een prachtige route langs bamboebossen, botanische tuinen en de binnenwateren van West Lake brengt u van Hangzhou naar Amanfayun, een luxe resort in landelijk China. Omringd door theevelden, bossen, schilderachtige dorpjes en boeddhis tische tempels en kloosters, staat uw verblijf hier in het teken van rust en bezinning. Proef de groene thee van de plantages rondom het resort of laat u verwennen in de spa. U kunt ook nog iets opsteken van uw bezoek aan het resort: Amanfayun verzorgt lezingen over onder meer het boeddhisme, Chinese kunst en de Chinese theeceremonie. www.amanresorts.com n Vliegen naar Hangzhou: vanaf 80.000 Award Miles. Zeker zien > Aruba. In Aruba s prachtige natuurreservaat Arikok National Park vindt één keer per maand een openlucht filmavond plaats. Breng uw eigen stoel en picknickmand mee en geniet van een mooie natuurfilm of documentaire onder de sterrenhemel. n Vliegen naar Aruba: vanaf 50.000 Award Miles. RACING IN STYLE. MILLE MIGLIA Kamer met tuin > Zagreb. Midden in de stad en toch buiten. Dat gevoel krijgt u bij een verblijf in het President Pantovcak, een klein boetiekhotel in Zagreb. De kamers beschikken over antieke meubelstukken en kunstwerken van gerenommeerde kunstenaars. Door in de warme maanden de ramen die van plafond tot vloer reiken open te zetten, trekt u de tuin door in uw hotelkamer en kunt u optimaal genieten van de geur van dennen, bamboe, lavendel en wilde kersenbomen. Het zal u doen vergeten dat u zich in hartje Zagreb bevindt. www.president-zagreb.com n Vliegen naar Zagreb: vanaf 30.000 Award Miles. MILLE MIGLIA GRAN TURISMO XL 14 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 15 SPONSOR SINCE 1988 AND OFFICIAL TIMEKEEPER OF THE MILLE MIGLIA RACE

Wereldnieuws Vanuit de infinity pool van de Singita Sasakwa Lodge in Tanzania geniet u van het beste dat Afrika te bieden heeft. Baantjes trekken in een bloedrood zwembad bij The Library op Koh Samui. Zwemmen in goud. U voelt zich net Dagobert Duck in Hotel St. Regis in Lhasa. Zwemmen als een vip De infinity pool van The Marina Bay Sands biedt een prachtig uitzicht over Singapore, maar is niet weggelegd voor mensen met hoogtevrees. Aanbieders van luxe droomhotels weten het maar al te goed: een mooi z wembad is het halve werk. Dus doet men zijn uiterste best om zichzelf te onderscheiden. Beetje rood, beetje bladgoud, zebra d r bij... To infinity and beyond! Zwemmen tussen de groene rijstvelden in de baden van Ubud Hanging Gardens, Bali. Een zwembad is natuurlijk maar een bak water. Maar betegel het goed, laat het water over een strakke rand lopen en kleed het geheel een beetje netjes aan (palmboom, retrochic ligbed) en je hebt ineens iets paradijselijks. Stiekem gaat menig vakantiefantasie dan ook niet over een kathedraal van zus of zo, maar over pracht en genot aan de zwembadrand. Het is een sentiment waar hotels overal ter wereld gretig op inspringen, luxeresorts voorop. En daarbij is alleen een infinity pool allang niet onderscheidend genoeg meer. Zwembad met kleur De beste hotels ter wereld zijn het creatiefst met de inrichting van hun zwembad. Neem het bloedrode zwembad van The Library, op het Thaise eiland Koh Samui. Het water lijkt wel geverfd, maar bij nadere inspectie blijkt er gelukkig geen kleurstof aan te pas zijn gekomen. De combinatie van rode, oranje en gele tegels geven het water zijn intrigerende kleur. Het St. Regis Hotel in Lhasa gaat nog een stapje verder. Wie zich de hele dag lang heeft proberen te onthechten in spiritueel Tibet, verdient volgens dit hotel een beloning. Daarom duik je hier niet in een plastic zwembadje, maar in eentje bekleed met bladgoud. Pool with a view Anderen houden het op het uitzicht. De infinity pool van de Singita Sasakwa Lodge in Tanzania bijvoorbeeld mag er best zijn. Maar het zou snel wat gewoontjes worden als het weidse uitzicht over de Serengeti ontbrak. U kúnt natuurlijk met een jeep achter het jaarlijks terugkerende spektakel van de massamigraties aanhobbelen, maar waarom eigenlijk, als het hier ook vanuit het zwembad kan? Tenslotte zijn er de zwembaden die zélf het uitzicht zijn. Neem de terraszwembaden van Ubud Hanging Gardens in Bali ze gaan naadloos over in het landschap van groene rijstvelden. Toch valt dat qua hoogte op z n minst in het niet in vergelijking met het Marina Bay Sands Hotel in Singapore. Dit hotel, dat maar liefst zes miljard dollar kostte om te bouwen, heeft het meest extravagante zwembad ter wereld. Boven op het hotel, 55 verdiepingen boven de stad en zo lang als de Eiffeltoren op z n kant dáár is het nog eens spectaculair dobberen. Adressen > The Library, Koh Samui, Thailand: www.designhotels.com/the_library > Hotel St. Regis, Lhasa, Tibet: www.stregis.com/lhasa > Ubud Hanging Gardens, Bali, Indonesië: www.hanginggardensubud.com > The Marina Bay Sands, Singapore: www.marinabaysands.com > Singita Sasakwa Lodge, Tanzania: www.singita.com 16 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 17

Wereldnieuws Vijf uur in... Hamburg Water is hét stromende geluk van Hamburg: de stad dankt een eeuwenlange welvaart aan zijn gunstige haven aan de Elbe. Bovendien is de Hanzestad gebouwd rondom een enorm kunstmatig meer. Tel daarbij op het hippe HafenCity en meer bruggen dan Venetië, Londen en Amsterdam samen, en het is duidelijk: Hamburg is Europa s waterstad nummer één. > Een vroeg Bierfest. Vroeg op: bij de Altonaer Fischmarkt wordt elke zondagmorgen in alle vroegte gegeten, gedronken en zelfs gedanst. Er zijn bands en kraampjes die behalve veel verse vis ook kleding, bloemen en verse groente verkopen. Alles kan ter plekke worden geproefd, als het even kan zelfs met een grote pul bier. s Zomers vanaf vijf uur s ochtends; s winters vanaf een uur of zeven. 1 uur Altonaer Fischmarkt, Grosse Elbstrasse 9, www.fischauktionshalle.com > Een blokje om. Even de benen strek ken rondom de Alster. Dit grote kunstmatige meer in het hart van de stad ligt als een tevreden kat in een mand van luxe wijken genesteld. Hier wordt het grote geld uitgegeven. Aan de ene kant vindt u Jungfernstieg. Aan de andere kant de chique wijken Winterhüde en Eppendorf. 30 minuten Alster > Kopje koffie in stijl. Aan de oostoever van de Alster treft u het legendarische Hotel Atlantic. Hier vertoefden ooit de welgestelde passagiers van cruiseliners tussen Hamburg en New York, en naar verluidt is het nog steeds het beste hotel van Duitsland. Perfect voor een kopje koffie of een prestigieuze modeshow. 30 minuten Hotel Atlantic Kempinski, An der Alster 72-79, www.kempinski.com > Buurt van de toekomst. De stadse en maritieme elementen van Hamburg lopen nergens zo naadloos in elkaar over als in het hippe HafenCity, een juweeltje van stedelijke vernieuwing dat nog immer in ontwikkeling is. Het wordt weleens de buurt van de toekomst genoemd. Struin langs cafeetjes, zie tangodansers aan de waterkant, of bezoek de boetiekjes van aanstormende designers. Het uitzicht op de Elbe-rivier en het Elbphilharmonieconcert gebouw is onovertroffen. 30 minuten HafenCity, www.hafencity.com > Zeeschatten. Pakhuis Kaispeicher B is het nieuwe onderkomen van het International Maritime Museum Hamburg (IMMH), dat s werelds grootste privécollectie van maritieme schatten herbergt. Dankzij de ontzagwekkende verzamelwoede van professor Peter Tamm senior treffen bezoekers hier drie millennia maritieme geschiedenis, opgesomd in duizenden scheepsmodellen, schilderijen, films, foto s en uniforms. Alles verspreid over tien verdiepingen. 90 minuten IMMH, Koreastrasse 1, www.internationales-maritimes-museum.de > Lunch aan het water. Geniet van een quiche lorraine of mossels op de prachtige locatie van bistro/brasserie Carls. Deze nieuwste spin-off van het toprestaurant Louis C. Jacob vindt u vlak naast de spectaculaire Herzog & de Meuron-architectuur van de Elbphil harmonie aan de Elbe. De hoge kwaliteit van het menu vindt zijn weerklank in de prijzen, maar het uitzicht op het water krijgt u er gratis bij. 1 uur Carls, Am Kaiserkai 69, www.carls-brasserie.de n Vliegen naar Hamburg: vanaf 20.000 Award Miles. Je mag geen zuivel, eieren of vlees meenemen van buiten de EU. Weten wat mee terug mag? Check het ter plekke met de app Douane reizen. douane.nl/reizigers 18 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 19

Dobberen op hoog niveau Bootjevaren is zo n beetje het prettigste wat er is. Het zachte gedobber, de traagheid van het vervoermiddel, de oever die langzaam voorbijtrekt; je komt er helemaal van tot rust. En het kan bijna overal ter wereld. Wij kozen Peru. Tekst Karen Wikart - fotografie Jan Zwart Tijdens het regenseizoen wonen de indianen langs de Amazone in het water in plaats van op de oever.

De vrouwen van Taquile weven ceinturen met prachtige figuren zonder een patroon te gebruiken. Het Titicacameer bij het vallen van de avond. Piero van twee woont met zijn ouders en zusjes op een drijvend eiland van riet op het Titicacameer. Hij heeft ruwe wangen van de zon en de wind en brengt zijn leven kopjeduikelend op het zachte eiland door. Het lijkt een ideaal leven: dobberend op het donkerblauwe water van het meer, op een zacht verend bed van riet. Matrassen hebben de Aymara-indianen niet nodig: de vloer is één groot bed. Maar zo aan het eind van de middag wordt het best fris op het water. Volgens onze gids zorgt het vocht ervoor dat veel Aymara s reuma hebben. Er wonen nog steeds 4.000 Peruanen op de Islas Flottantes, en hoewel hun schilderachtige dorpjes een toeristische attractie van formaat zijn, is dat toch niet de reden dat ze deze levenswijze volhouden. Het hoort gewoon bij ze. Ze verdienen wat geld met het rondleiden van toeristen en leven verder van vis en watervogels, die ze ruilen op de markt voor aardappelen en quinoa. We zijn die ochtend aangekomen in Puno, vlakbij het hoogstgelegen bevaarbare meer ter wereld. De hoogteziekte zit nog in ons hoofd als we in alle vroegte aan boord stappen van een kleine boot om het meer en zijn bewoners te verkennen. De gelukkige schaapherder Het tochtje naar het eiland Taquile duurt ongeveer een uur, net genoeg om een beetje tot mezelf te komen. We leggen aan bij een houten steiger en beklimmen de heuvel die voor ons ligt. Iedere drie passen moet ik uithijgen. Het Titicacameer ligt op een hoogte van 3.800 meter, en dat voel je. Maar het is gemakkelijk om de hoogteziekte te vergeten op dit van alles en iedereen verlaten eiland, waar een handjevol boeren leeft in een haast middeleeuwse omgeving. Een hard leven, dat wel. In de winter zakt de temperatuur hier naar zo n min tien in de nacht en centrale verwarming kennen ze niet. Maar op deze stralende dag aan het eind van de zomer, met een temperatuur die langzaam oploopt naar zo n 20 graden, lijkt het leven hier me uiterst aangenaam. De lucht is gevuld met de geur van eucalyptus, vogelgeluiden en het geblaat van schapen. We passeren een schapenboer die al breiend zijn kudde over de heuvel leidt. Hij breit een muts op vier pennen. De mannen op Taquile zijn meesters in het breien met zeer fijne wol. De mutsen moeten zo strak gebreid zijn dat je er water in kunt vervoeren. Ze hebben alle tijd om daarop te oefenen: op hun zevende krijgen ze hun eerste pennen voor hun verjaardag. Vrouwen raken de breipennen niet aan: zij spinnen wol en weven prachtige doeken en taillebanden. Er is een ingewikkelde symboliek in de patronen die ze uitvoeren. Zo werken jonge vrouwen jarenlang aan een tailleband waarin ze de beloftes verwerken die hun vriendje hen voorhoudt: een huis, een schaapskudde, drie kinderen. Als ze gaan trouwen, moet de band af zijn, de voorkant bezaaid met beloftes, de achterkant geweven op een schering van hun eigen haar. Daarvoor wordt eenmalig hun prachtige zwarte haar afgeknipt. De gids vraagt ons of we denken dat de schaapherder gelukkig is. We hebben geen idee. Toch moeten we dat kunnen zien: de pompon op zijn muts draagt hij naar rechts. Dat betekent dat hij gelukkig getrouwd is. Ik vraag me af of er mannen zijn die hun pompon naar links durven te dragen. Gegrilde kaaiman Peru is een land van superlatieven. Lima is de droogste hoofdstad ter wereld. Direct achter Lima verrijst de Andes met zijn besneeuwde toppen en het hoogstgelegen meer ter wereld. En daar weer achter ligt het tropisch regenwoud waar het driehonderd dagen per jaar regent. Hier ligt de grootste stad ter wereld die alleen over water of door de lucht bereikbaar is: Iquitos. En naar deze last frontier vliegen wij vanaf het Titicacameer, via Lima. Een dag van veel reizen en wachten: het perfecte moment om mijn favoriete reisboek te herlezen: Redmond O Hanlons Tussen Orinoco en Amazone. Niet dat onze reis ook maar in de verte lijkt op de ontberingen die hij in de jaren tachtig blijmoedig onderging toen hij met een groepje lokale indianen in een kano op zoek ging naar de bloeddorstige Yanomami-stam, maar het brengt me wel in de juiste junglestemming. Wij hoeven >> Ceviche In Peru ontkom je bijna niet aan ceviche, een gerecht dat bestaat uit in limoensap gegaarde vis. Andere ingrediënten zijn gember, knoflook, rode peper en koriander. In Peru wordt ceviche gegeten met zoete aardappel en witte mais. In veel recepten wordt aanbevolen de vis uren te marineren, maar de koks die wij het gerecht zagen klaarmaken, serveerden het al na tien minuten. De vis is dan zachter. 22 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 23

Een tochtje van vier dagen met de Aqua over de Amazonerivier is waarschijnlijk de meest comfortabele manier om de jungle in te gaan. Een indianengezin doet de was gelukkig niet zelf kaaimannen te vangen voor het diner, of te slapen in een hangmat, getergd door bijtende mieren ter grootte van een klein knaagdier. Prehistorische vogels Integendeel: de boot, die heel toepasselijk Aqua is gedoopt en waar we aan het eind van de dag naartoe worden gebracht, is uiterst comfortabel. Mijn kamer een hut kun je het bijna niet noemen is groot, airconditioned en voorzien van een douche en een panoramaraam. Het kan erger, weet ik van Redmond O Hanlon. Na het diner (geen kaaiman) lees ik buiten op het dek in de klamme tropische avond verder over de vogel die O Hanlon het liefst wilde zien op zijn tocht door de Amazone: de hoatzin. De hoatzin staat heel dicht bij zijn voorouders, de reptielen. Hij heeft klauwen aan zijn vleugels waarmee de jonge vogels nog niet in staat om te vliegen zich aan boomtakken ophijsen. Het is een beeld met een hoog Jurassic Park-gehalte. Als ik naar mijn kamer ga, gaat er een rilling door de Aqua: de motor wordt gestart en we beginnen aan onze tocht over de Amazone. Eerst een stukje stroomafwaarts naar het noorden, tot het punt waar de Amazone en de Marañón bij elkaar komen, dan tegen de stroom op naar het zuiden, richting de Andes en de bron van de rivier, die hier geen Amazone meer heet, maar Ucayali. Vrouwenregen De eerste dag begint met regen; donkerblauwe wolken bedekken de hemel. De brede rivier is grauw en nevelig en stroomt veel sneller dan ik had verwacht. Takken en soms hele bomen drijven voorbij in het koffiekleurige water. Hoewel de regen volgens gids Ronald vrouwenregen is een zachte drizzle en geen mannenregen een plensbui wordt een geplande boottocht uitgesteld. Daarvoor in de plaats geeft Ronald in de lounge een lezing over palmbomen. De stemming van ons groepje is gaperig, totdat Ronald zijn onderwerp verlegt naar slangen: De bushmaster is erg giftig en maakt sprongen van wel drie meter. In tegenstelling tot andere >> Pisco Pisco is het lokale drankje in Peru, een distillaat van druivensap, dat in de verte doet denken aan grappa. Peru en Chili vechten elkaar de tent uit als het gaat om de herkomst van pisco. Maar Peru lijkt de oudste rechten te hebben: er is een stad in Peru met de naam Pisco. De bekendste toepassing van pisco is de cocktail pisco sour. Hierin zit onder meer limoensap, suikersiroop en eiwit. aan de oever van de Ucayalirivier. 24 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 25

De Amazone is zo ver buiten haar oevers getreden dat er bijna geen oever meer te zien is. Het leven speelt zich af op boten. Met de klok mee, linksboven beginnend: een spinaap, een rode ara, de prehistorisch ogende hoatzin, een kaaimanhagedis tijdens zijn middagdutje, rupsen die zich voordoen als gaten in een blad. slangen, die vluchten als je ze tegenkomt, achtervolgt de bushmaster je totdat hij je kan aanvallen. Er ontstaat wat onrust in het publiek. Een oudere Amerikaan vraagt of de kans groot is dat we zo n bushmaster tegenkomen. Die kans lijkt gering. Terug in mijn hut check ik of de bushmaster ook op het fraai vormgegeven afvinklijstje met wildlife staat dat op mijn nachtkastje ligt. Nee dus. Sowieso komen er maar weinig akelige dieren voor op het lijstje. Spinnen zijn ingedeeld in de categorie insecten, die bestaat uit drie vlinders, twee spinnen en een mierensoort. Van O Hanlon weet ik dat er wel meer onprettigs rondkruipt in het oerwoud. Middagdutje Als de regen stopt, stappen we alsnog aan boord van een snelle open boot, en verkennen we de smalle zijrivieren van de Ucayali. Ik verwacht weinig dieren te zien, maar al na vijf minuten maant de gids de boot naar de rechteroever en wijst naar boven. En ja, die bruine pluizige bol in een vork van twee boomtakken is een luiaard. Ik bestudeer hem door de verrekijker. Zijn platte hoofd draait heel langzaam in onze richting. Dan steekt hij elegant een poot uit en begint een beheerste tocht naar beneden. In het tegenlicht zie ik de enorme haken aan zijn drie tenen, die hij vastklauwt in de takken. En de luiaard blijkt nog maar het begin. De gids is uitzonderlijk goed in het spotten van dieren in een omgeving die voor mij één groene ondoordringbare massa is. We storen een kaaimanhagedis van wel een halve meter die een middagdutje doet op een dikke boomtak boven de rivier. Een boom verderop wemelt het van de zwarte aapjes ter grootte van een eekhoorn die een hoog piepend geluid maken en een witte hangsnor hebben. Een iriserend blauwe vlinder, zo groot als mijn hand, fladdert voorbij. Het is een blauwe morpho, vertelt George, onze gids. Hoog in de lucht passeren krijsend twee blauw-gele ara s. Die ochtend hebben we bij het overvloedige ontbijt onze schoenmaat moeten doorgeven, want de gidsen zijn van plan een wandeling met ons door het regenwoud te maken, en daarvoor hebben we laarzen nodig. Maar de laarzen blijven onbenut: het is de natte tijd, en wat een oever lijkt, is niets anders dan ondergelopen bos. Het regenwoud staat ongeveer anderhalve meter onder water. Ezelvogels Het leven aan boord van de Aqua ontrolt zich volgens een vast schema: we staan vroeg op, ontbijten stevig, en gaan dan aan boord van een snelle boot die ons naar de smallere, zwarte rivieren voert om daar wildlife te zoeken. De gidsen zijn enorm bedreven in het vinden van de meest onwaarschijnlijke oerwoudbewoners: van capibara s, waarvan je vooral de achterkant ziet omdat ze snel onder water ver dwijnen, tot een miereneter die lui op een boomtak ligt. >> 26 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 27

A D V E R T O R I A L GANT RUGGER PRE-FALL 2014 WAVES COLLECTION Met een snelle speedboot trekken we eropuit om capibara s te zoeken. Even trekt de lucht open boven het Amazonegebied in Peru. Vliegen naar Lima > Vluchtuitvoering: KLM vliegt dagelijks rechtstreeks van Amsterdam naar Lima. > Totale vliegtijd: 12 uur en 35 minuten. > Luchthaven: Lima - J Chávez International (LIM), Peru. > Minimaal te ontvangen Award Miles per retourticket:* Ivory Silver Gold Platinum Economy Class 1.646 2.469 2.880 3.292 World Business Class 8.231 11.523 13.170 14.816 * Het aantal te ontvangen Miles is afhankelijk van de gevlogen afstand en de voorwaarden van uw ticket. > Benodigde Award Miles vanaf Amsterdam: 70.000 Award Miles voor een retour Economy Class. 175.000 Award Miles voor een retour World Business Class. We re often inspired by the people around us. Or by a place or an event. And sometimes inspiration is found in something as simple as a wave Pictures of waves have always been nailed to our inspiration boards and this season we thought the time was ripe to transform those images into a full collection. GANT Rugger is a lot about color and we wanted to keep this small collection streamlined by focusing on shades of blue. We drew our inspiration from the ocean waves; the motion cycles, the ebbs and flows of the perfect swell, the loud crashes and soft retreats on the sand. PRE-FALL 2014 AVAILABLE ONLINE JUNE 2014 We mixed the motion with the firm ground we stand upon our American Sportswear heritage to create a collection that is very much 2014. Built on blues, reds and gradually bleached whites (after exposure to the sun and salt water), this collection is a little rough around the edges and features structured fabrics, uneven weaves and washed out textiles that could have been beaten by the sea It was impossible not to be influenced by Japanese aesthetics the classic prints and fabrics while working on the Waves collection. Their stylistic Seigaiha wave (which kinda looks like the Wifi symbol) is a key print throughout the collection, along with many other wave elements, shapes, patterns and prints. Na twee dagen herken ik de meest voorkomende vogels: de zwart met gele wevertjes die ruziënd over het water scheren, de grote zilverreigers en sneeuwreigers, meestal kaarsrecht op een boomtak of voor ons uit vliegend, gespiegeld in de zwarte rivier, en de altijd in koppeltjes vliegende ara s. En dan is er nog een vogel die door de gids de horned screamer wordt genoemd: een grote, dikke vogel met witte strepen op zijn vleugels en een kuif op zijn hoofd die het geluid van een ezel voortbrengt en daarmee zijn naam alle eer aandoet. Nee, het is niet stil in het oerwoud. Ontmoeting met een hoatzin Op de tweede dag maken we een tochtje aan het eind van de middag over gladde zwarte rivieren. Het weer zit mee: de zon komt door en zorgt voor hallucinerende spiegelingen in het traag als olie golvende water. Als de zon ondergaat, leggen we de drie boten tegen elkaar aan, drinken we champagne met sinaasappelsap en knabbelen we op nootjes. De hemel kleurt oranje en iedereen is onder de indruk van de schoonheid van het regenwoud. Het is een idyllisch moment en we zijn er stil van. Als het donker is, racen we in onze snelle boten terug naar de Aqua. Onderweg schijnt George met een lamp op de oevers, waar af en toe rode ogen oplichten. Kaaimannen! We varen er naartoe om er eentje van dichterbij te bekijken. Maar George heeft een ander plan: hij steekt zijn hand uit en met een snelle beweging trekt hij de kaaiman aan zijn nek uit het water. Het is een jonkie, dat wel, maar zijn tanden zien er behoorlijk scherp uit. Het eindpunt van onze reis bereiken we op de derde dag: het ongerepte Pacaya Samiria Reserve, een hoekje van de Amazone dat is uitgeroepen tot beschermd natuurgebied. En het is hier, te midden van onafzienbare met waterhyacint overdekte meren waaruit grijze kapokbomen statig oprijzen, dat wij onze ontmoeting hebben met de door O Hanlon zo bewonderde hoatzin. Ze zitten gewoon met een groepje in een boom, prehistorisch te zijn. Het zijn er wel vijf, en ze lijken te groot om zomaar op een tak te zitten. Hun kop is kaal en blauw, en voorzien van een hanenkam van veren, hun ogen zijn felrood. De takken buigen door onder hun gewicht als ze wat paniekerig beginnen te fladderen en uiteindelijk moeizaam het luchtruim kiezen. Ik kan geen klauwen aan hun vleugels ont waren op deze afstand, maar ze zien er vreemd genoeg uit om uit een ander tijdperk te stammen. Maar in dit ongerepte gebied waar geen mens woont, is het eigenlijk onze boot met in Deet gedrenkte toeristen die uit de toon valt, en niet de prehistorische vogels. Ik weet niet of de welgestelde Amerikanen met wie ik reis zich wel realiseren hoe vijandig de omgeving is waarin ze zo aangenaam ronddobberen. Zonder onze cocon van comfort, airconditioning en deskundig personeel, zouden we het in het Amazonegebied nog geen week volhouden. Het regenwoud is namelijk volledig onverschillig voor onze overleving. << GANT.COM/GANTRUGGER 2/2014 Flying Dutchman Magazine 29

Reisaanbieding Het presidentieel paleis in Lima. DE PRIVATE SELECTION VAN ASTRID JOOSTEN EN THÉRÈSE BOER De top van onze huiswijnen De mooiste plekken van Peru Peru heeft zelfs de meest verwende reiziger van alles te bieden. In één land kunt u de geheimen van het eens zo machtige Incarijk ontrafelen, een ontdekkingstocht maken naar de bron van de Amazone en zeilen op het hoogst bevaarbare meer ter wereld. In Peru zijn een aantal van de beste hotels van Zuid-Amerika te vinden en de hippe Peruaanse hoofdstad Lima wordt momenteel gezien als een van de belangrijkste culinaire hotspots ter wereld. Als ervaren Peru-specialist met meer dan tien jaar ervaring heeft Sapa Pana Travel een reis voor u samengesteld waarin al deze uitstekende redenen om naar Peru te gaan, zijn samengebracht. Waar wacht u nog op? Van Lima tot de Amazone Uw reis gaat van start in de culinaire hoofdstad van Latijns-Amerika, Lima. Tijdens een workshop onder leiding van een Peruaanse topchef maakt u kennis met de befaamde Peruaanse keuken! U bezoekt de voormalige Met een speedboot op zoek naar wildlife langs de oevers van de Amazonerivier. Incahoofdstad Cusco, een stad met prachtige koloniale gebouwen, en uiteraard reist u door naar Machu Picchu, een van de belangrijkste archeologische vindplaatsen van de twintigste eeuw. We nemen u mee naar een wel heel bijzondere plek aan het Titicacameer, het hoogst bevaarbare meer ter wereld. Hier verblijft u in het prachtige Titilaka Hotel. De grande finale van uw unieke reis beleeft u aan boord van de Aqua Expeditions-cruise, die u op zeer comfortabele wijze meeneemt naar de oorsprong van de Amazone. Kijk op www.sapapanatravel.nl/klm-reis voor meer informatie over deze reis en voor het aanvragen van een vrijblijvend reisvoorstel. 14-daagse reis Peru vanaf 6.900,- p.p. De genoemde prijs is op basis van 2 personen, incl. alle vluchten, transfers, accommodaties en excursies. Uniek aan Sapa Pana Travel Sapa Pana Travel verzorgt unieke, luxe, individuele reizen op maat naar Latijns-Amerika en Antarctica. U bepaalt hoe uw unieke reis eruit komt te zien en met alles wordt rekening gehouden met úw wensen. > Persoonlijke reiservaring: waar u heen gaat zijn wij geweest. > Jarenlange expertise (sinds 2003). > Sterk netwerk ter plaatse. > U bepaalt hoe uw unieke reis eruit zal zien. > Luxe accommodaties, met goede service, kleinschalig en gelegen op prachtige locaties. > Bij het reserveren van een reis kunnen wij, desgewenst, restaurants aanbevelen of andere specifieke wensen invullen. Sapa Pana Travel Capucijnenpoort 6 5211 EC s-hertogenbosch Tel. (073) 610 62 04 www.sapapanatravel.nl De Private Selection is de top van onze huiswijnen. De wijnen zijn door ons zelf samengesteld. Hier staan wij echt helemaal achter. De Private Selection bestaat uit een witte Sauvignon Blanc die heerlijk fris en fruiting is en een karaktervolle rode Tempranillo. Prachtige wijnen voor ieder moment. Wij hebben een fraai pakket voor u samengesteld: zes flessen Private Selection (rood, wit of een combinatie); ons boek Vrouwen gek op wijn; én een wellnessvoucher ter waarde van 75 euro. Het geheel wordt gratis thuisbezorgd. Geniet ervan! Astrid Joosten, vinoloog Therese Boer, restaurant De Librije, Zwolle Geen 18, geen alcohol Het Astrid & Thérèse huiswijn pakket t.w.v. 150,00 nu voor slechts 37,50 Bestel via www.astridentherese.nl/fly of telefonisch: 038 80 80 102 30 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 31

Nummer één in punctualiteit Dagelijks werken wij hard om u op tijd naar uw bestemming te brengen. Daarom zij n wij trots dat KLM is uitgeroepen tot meest punctuele Europese luchtvaartmaatschappij in 2013. En zelfs tot nummer twee van de wereld. Welkom aan boord. Kij k op klm.nl Sportieve camera Leg al uw avonturen vast met deze lichte, krachtige, waterdichte actiecamera en deel ze met uw vrienden. Of u nu snowboarder, fietser, kitesurfer of motorrijder bent, de Mio MiVue M350 is de ideale camera om al uw (outdoor)activiteiten in full-hd op te nemen. De camera werkt tot drie meter onder water en wordt geleverd met handige accessoires om het toestel veilig aan uw fiets, helm of arm te bevestigen. Prijs 199,99. www.mio.com Geavanceerde fiets Misschien bent u hem al tegen het lijf gelopen op Schiphol: de eerste honderd procent elektronische fiets zonder ketting. De luchthaven heeft namelijk de primeur als het gaat om de introductie en verkoop van de Mando Footloose in Nederland. De fiets is lichtgewicht, vouwbaar, goed voor het milieu en u kunt hem voor 3.990,- taxfree aanschaffen bij Capi The Travellers Electronics Company op Schiphol Airport. Voor het gemak laat u de fiets bij u thuis bezorgen. www.capi.com Loungen op het water Voor wie deze zomer wil luieren en relaxen op het water is deze stoere drijvende stoel ideaal. Maar ook op het vasteland is het een uniek loungemeubel, waarmee u in de tuin, op het terras of op het strand gezien wilt worden. Drankje erbij? Met het SLACK Drinkingstation een drijvende minibar waar u flessen, glazen, garnituur en koelelementen in kunt plaatsen heeft u altijd een drankje binnen handbereik. Dat wordt dobberend genieten! De lounger kost 199,- en het drinkstation is er vanaf 99,-. www.theoutdoorcompany.nl Check-in Handige gadgets en tips die het reis- en werkplezier vergroten. Hou het droog Een middagje bij het zwembad of een boottocht gepland? Met de Go Travel dry phone pouch kunt u extra ontspannen het water op. Uw telefoon is goed beschermd mocht u onverhoopt te water raken. Als dit gebeurt, dan kunt u zelfs als u drijfnat bent, bellen en appen. Ook verzegeld met de 100% waterdichte hoes heeft u volledig toegang tot uw toestel. Er bestaat ook een Go Travel waterdichte hoes voor de ipad. Verkrijgbaar voor 9,50 en 24,90. shop.klm.com Op reis met Spoorloos-verslaggever Derk Bolt. Gammele vliegtuigjes, wankele kano s, barre tochten door de rimboe; weinig blijft hem bespaard tijdens zijn zoektocht naar verdwenen mensen. Bolt beschrijft in Altijd ergens anders hoe hij doorwaakte nachten, slecht eten, insectenbeten, berovingen, aardbevingen, heimwee en bijna-ongelukken steeds weer doorstaat. Prijs 14,95. www.uitgeverijdekring.nl Flying Dutchman geeft 5 exemplaren weg. Ga naar klm.nl/flyingdutchman en voer de code Altijd ergens anders in om kans te maken. 2/2014 Flying Dutchman Magazine 33

Check-in Jeep.nl Met hetzelfde gemak......gebruikt u uw flesje water nog een keer! De bobble is een alternatief voor alle nietherbruikbare plastic waterflesjes die eindigen op straat, in de oceaan of op de vuilnisbelt. De stijlvolle fles filtert water terwijl u drinkt. Dat komt door het ingenieuze recyclebare koolstoffilter wat chloor uit het kraanwater verwijdert. Verkrijgbaar in zes verschillende varianten en vele kleuren. Vanaf 8,99. Voor eindeloze nachten De frisse en sensuele mannengeur Cool Water werd in 1988 gelanceerd en is sindsdien niet meer weg te denken uit de parfumindustrie. Keer op keer volgen er varianten op deze iconische, aquatische geur van het huis van Davidoff. Deze zomer kunt u een nachtelijke interpretatie van het origineel verwachten, Cool Water Night Dive genaamd. De geur is verkrijgbaar bij de betere parfumeriezaken in 50, 75 en 125 ml eau de toilette, tezamen met bijpassende bad- en cosmeticaproducten. THE NEW JEEP CHEROKEE. BUILT FREE. www.waterbobble.nl Flying Dutchman geeft 10 lichtblauwe bobbles met carrycap van 550 ml weg. Ga naar klm.nl/flyingdutchman en voer de code bobble in om kans te maken. Op naar Sensation Het is al dertien jaar een begrip in Nederland en ver daar buiten: Sensation. Al die jaren wordt er uitbundig gedanst op beats van wereldberoemde dj s. Dit jaar vindt op zaterdag 5 juli de 14 e editie plaats. En u kunt er bij zijn. KLM geeft, als partner van Sensation, 10 x 2 tickets weg. Wilt u kans maken? Ga naar klm.nl/flyingdutchman en voer vóór 16 juni de code Sensation in. www.sensation.com Zwemmen op muziek Deze mp3-speler is niet alleen voor bij het zwembad, maar ook voor erin. Het apparaatje dat alleen uit oordopjes bestaat is namelijk waterdicht. Zo wordt u baantje na baantje van uw favoriete muziek voorzien. Maar u kunt er dus ook mee surfen, hardlopen in de regen, snorkelen of relaxen in een Turks stoombad. Beschikbaar met 4 GB of 8 GB opslagruimte voor respectievelijk 79,- of 99,- bij de betere elektronicazaak of voor 28.000 Miles in de Flying Blue Store. store.flyingblue.com Vrolijk uw koffer op Bent u uw standaard zwarte koffer zat? Met de kofferhoezen van SUITSUIT tovert u hem om tot een trendy reis accessoire waarmee u zeker gezien wilt worden. Door de opvallende print zult u uw koffer voortaan eenvoudig herkennen op de bagageband. De hoezen zijn gemaakt van robuust en elastisch materiaal en zijn beschikbaar in veel verschillende prints, zodat u er zeker een vindt die bij u past. 24,95. www.suitsuit.com Flying Dutchman geeft 5 kofferhoezen weg. Ga naar klm.nl/flyingdutchman en voer de code SuitSuit in om kans te maken. De nieuwe Jeep Cherokee. Onderscheidend in elk opzicht. Hij oogt niet alleen stoer en sterk, hij is het ook. Met zijn krachtige, zelfverzekerde uitstraling en imposante wielen maakt hij indruk op ieder die zijn pad kruist. De Jeep Cherokee is leverbaar vanaf 44.990,-. De verbruikscijfers zijn gebaseerd op de officiële Europese testmethode. Het daadwerkelijk verbruik hangt mede af van de omstandig heden en uw rijgedrag. Wij adviseren Het Nieuwe Rijden, zie ook www.hetnieuwerijden.nl, voor handige tips om zuiniger te rijden. Prijs is incl. BTW/BPM, excl. kosten rijklaar maken en verwijderingsbijdrage. Prijswijzigingen en drukfouten voorbehouden. Kijk voor de verkoopvoorwaarden op Jeep.nl. 34 Flying Dutchman Magazine 2/2014 Jeep is a registered trademark of Chrysler Group LLC Volg ons op

Op reis met Mijn favoriete bestemming is de eerstvolgende Tijdens een vlucht maak ik graag een sudoku. Haar allereerste vliegreis maakte ze ruim vijftig jaar terug. Daarna zouden er als zwemkampioen, sportjournalist, staatssecretaris en Tweede Kamerlid nog vele vluchten volgen, maar het verveelt Erica Terpstra nog steeds geen moment. Het is zo n cadeautje dat ik voor mijn eigen reisprogramma de hele wereld over mag vliegen. Tekst Fleur Baxmeier - Fotografie Corné van der Stelt De komende maanden vlieg ik voor het vierde seizoen van Erica op Reis onder meer naar Cuba, Sri Lanka, Marokko, Kalimantan en Namibië. Sommige mensen vinden dat veel, ik vind het juist heerlijk. Ik denk dat ik in een vorig leven zigeunerin of ontdekkingsreiziger was. Reizen zit echt in mijn genen. Als staatssecretaris en Tweede Kamerlid vloog ik altijd met KLM. Dat doe ik nu nog steeds. Ik vind dat je trots moet zijn op wat je eigen land te bieden heeft, helemaal als de kwaliteit zo hoog is als die van KLM. Zodra ik het vliegtuig in stap, is het altijd gelijk: Hallo mevrouw Terpstra, wat leuk dat u er bent. Het is een gevoel van thuiskomen. In mijn koffer zit standaard een zwempak. Als het even kan, dan ga ik zwemmen. Verder heb ik alle kleding bij me die ik tijdens mijn televisie-uitzendingen draag. Ik heb totaal geen smaak, maar dat is juist het leuke van het programma. Ik heb geen stylist, geen kapper, geen visagist, dus je krijgt me zoals ik ben. En dat vind ik prima. Meestal vlieg ik al een paar dagen eerder dan In Bhutan ontmoette Erica Terpstra een vrouw die met gene zijde kan communiceren. mijn crew naar de bestemming, zodat ik de sfeer van een land en het karakter van de bevolking al kan opsnuiven. Ik reis sowieso bij voorkeur alleen, want met z n tweeën ben je al een groep en daarmee sluit je jezelf af voor andere contacten. Automatische piloot Ik heb in het vliegtuig altijd een sudokuboekje bij de hand. En mijn ipad waar ik Hartenjagen, FreeCell en wat andere spelletjes op doe. Ik probeer ook altijd wat te slapen, want het zijn meestal verre reizen. Af en toe mag ik tijdens de vlucht even in de cockpit zitten. Het is elke keer weer fantastisch om te horen hoe gepassioneerd de KLM-piloten over hun vak praten. Ik hou van mensen die niet op de automatische piloot om maar even in het thema te blijven doordobberen, maar echt met hun hart aan het werk zijn. Dat zie ik ook bij de stewards en stewardessen. Ze komen op Schiphol aan, ontmoeten de nieuwe crew en werken samen alsof ze nooit anders hebben gedaan. Dat vind ik knap. Slappe lach Mijn crew en ik doen zoveel research over onze bestemmingen dat wij soms meer over het land en de geschiedenis weten dan de mensen die ik daar interview, maar het allerleukste zijn de onverwachte gebeurtenissen. Zo waren we in Bhutan op zoek naar een vrouw die met gene zijde kon communiceren. Ze woonde ergens hoog in het Himalayagebergte, dus wij reisden dat hele eind af naar haar hutje en hoopten en duimden ondertussen dat ze er zou zijn. En jawel, ze was er. Ze zat in een lange jurk op een houten troon, ik zat voor haar op een krukje en begon net de intro van de uit zending in te spreken toen er ineens een telefoon afging. Waarop de vrouw onder haar jurk graaide en in the middle of nowhere een werkend mobieltje tevoorschijn toverde. Dus ik zeg in de camera: Deze vrouw praat met gene zijde, maar nu even met iemand anders. Ik probeer iedereen in mijn programma met respect te bejegenen, maar we kregen compleet de slappe lach. We konden niet meer ophouden. Once in a lifetime Hoe meer ik van de wereld zie, des te moeilijker wordt het om te kiezen waar ik het liefste heen ga. Ieder land en ieder volk heeft z n eigenaardigheden. Dat is wat ik zo ontzettend interessant vind. Mijn favoriete bestemming is dus de volgende bestemming, maar ik heb wel een favoriete reisherinnering. Dat was en is mijn interview met de dalai lama. Ik was al eens gastvrouw van hem geweest in de Tweede Kamer en het was altijd al een droom van me om hem een-opeen te kunnen spreken. Het was een once in a lifetime-ervaring en ik dacht: ik moet met iets goeds komen. Ik had gelezen dat hij als kind heel geïnteresseerd was in klokken, dus ik kocht in Nederland een klok waar ik een bouwpakket van liet maken. KLM gaf dat bouwpakket in het vliegtuig een eigen stoel, geweldig toch? De dalai lama en ik hadden daarop een prachtig gesprek dat ik ter inspiratie nog vaak terugkijk. << Erica s reisfavorieten Hoe: Ik reis altijd Business Class. Ik vind dat ik met mijn leeftijd en mijn postuur niet Economy moet reizen als ik op de plaats van bestemming gelijk aan het werk ga. Bagage: Mijn motto is: travel light. Ik heb al jaren een oranje rolkoffer en daar gaat zo min mogelijk in. Bestemming: Ik heb van mijn vijfde tot mijn zesde in Sukabumi in Indonesië gewoond. Mijn vader was daar uitgezonden als leraar aan de politieschool. Hij overleed op jonge leeftijd en mijn moeder was nooit meer terug geweest. Voor haar zeventigste verjaardag gaven mijn broertje, zusje en ik haar een reis ernaartoe en ik ging mee. Dat was zo prachtig. Mijn moeder veranderde weer in de mooie, sprankelende vrouw die ze destijds was. Toen ik vorig jaar zelf zeventig werd, heb ik dezelfde reis nog eens gemaakt met mijn eigen kinderen en kleinkinderen. Daarmee was de cirkel rond. Souvenir: Vroeger nam ik uit elk land iets mee, bijvoorbeeld een masker. Tegenwoordig koop ik alleen nog iets als het echt heel bijzonder is, zoals een offerbeeldje. Ik heb van elke reis natuurlijk al een prachtig verslag in de vorm van de uitzending. Dat zijn mijn echte souvenirs. De klok voor de dalai lama kreeg van KLM een eigen stoel 36 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 37

Spet terend Istan bul 6 waterrijke hotspots 1. Waar oost en west elkaar ontmoeten Veerboten pendelen non-stop tussen het Europese en Aziatische stadsdeel. En wie de tijd heeft, neemt een langere cruise. Vanaf het water toont Istanbul immers haar mooiste gezicht. Nee, in de Bosporus zwem ik nooit, lacht Ümit Aggül (27) vanaf de kade van ferryhaven Eminönü. De stroming is te sterk. Geeft niet, hoor. Wij Turken zijn gek op water, maar je moet het wel kunnen horen klotsen. Ümit is eigenaar van Locally Istanbul.com en een van de miljoenen inwoners die dagelijks heen en weer vaart tussen de Europese en Aziatische kant. Tenzij hij een dag vrij is. Dan stapt hij met regelmaat aan boord van een Bosporuscruise, om zich in alle rust langs de mooiste uitzichten op Istanbul te laten varen. Het kasteel van Roemelië, het Küçüksu-paleis, de Yeni-moskee, de Kiz Kulesi-maagdentoren, de drijvende nachtclub Su Ada. Veel van Istanbuls meest fotogenieke gebouwen liggen als een erehaag aan weerszijden of zelfs óp het water van haar be roemde zeestraat. De tijd heeft inmiddels een stoflaagje doen aankoeken op de historische gevels, maar het uitzicht gaat nooit vervelen. Zeker s avonds niet, als alles sfeervol wordt verlicht en er s zomers nog steeds ferrycruises vertrekken. Kijk! wijst Ümit ineens. Hier word ik altijd zo vrolijk van. Daar zwemt een groepje dolfijnen! >> Met de Bosporus als scheidslijn tussen twee stadshelften en twee continenten is het water in Istanbul nooit ver weg. Maar waar te gaan in een stad van 14 miljoen mensen? Volg de inwoners en de kletsnatte hoogtepunten rijgen zich vanzelf aan elkaar. Tekst Matthijs Meeuwsen - Fotografie Ernie Enkelaar 38 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 39

Een tiental zuilen in de Hagia Sophia behoorde oorspronkelijk tot de Tempel van Artemis: een van de zeven wereldwonderen uit de oudheid. 2. Wassen voor het bidden Drieduizend moskeeën steken hun minaretten boven de daken uit. En ook hier klinkt het water. De mooiste en wereldberoemde moskeeën van Istanbul liggen pal tegenover elkaar, rond het Sultanahmetpark in de oude stad. De Hagia Sophia werd ooit gebouwd als kathedraal van Constantinopel, kreeg een make-over tot moskee, maar ontvangt inmiddels nog enkel museumgangers. De Blauwe Moskee doet daarentegen nog altijd dienst als gebedshuis. Terwijl drommen reizigers vanuit alle windstreken zich op de binnenplaats vergapen aan de torenhoge minaretten, begint een groepje vrome locals langs de kranenrij in de schaduw aan de abdest: het wasritueel voorafgaand aan elk gebed. Eerst worden de handen met bijna chirurgische precisie schoongeschrobd. Dan reinigt men het gezicht, de armen, het hoofd, de voeten, mond, neus, tanden, oren en nek. Precies zoals hier al bijna vierhonderd jaar gebeurt. Het water klettert op het historische marmer. Van uit het Sultanahmetpark heb je een schitterend uitzicht op de Blauwe Moskee. Officieel heet het gebedshuis de Sultan Ahmet-moskee, maar duizenden blauwe tegeltjes bezorgden het gebouw zijn beroemde bijnaam. Groot of klein: in de wasruimtes van de moskeeën volgt iedereen al eeuwenlang hetzelfde ritueel. 3. Weldadige badervaring Vermoeide voeten? Zere schouders? Of gewoon even heerlijk gepamperd worden? Het Turkse badhuis biedt uitkomst. Al eeuwenlang. In het Ottomaanse Rijk hadden mensen geen eigen wasgelegenheid, vertelt inwoonster Leyla Çapaci (34). Bovendien had de hamam ook sociaal een belangrijke functie omdat vrouwen en mannen altijd gescheiden zitten. Afgelopen eeuw is die badcultuur wat verwaterd, maar de laatste jaren gaan steeds meer Turken weer naar de hamam. Alleen: waar te badderen met een badhuis op bijkans elke straathoek? Buitenlandse bezoekers kiezen veelal voor de Cağaloğlu Hamami (zie foto), waar al drie eeuwen lang wordt afgerekend met dode huidcellen of vastzittende spieren. Het historische decor is inderdaad indrukwekkend, maar eerlijk is eerlijk de portrettenhal van beroemde bezoekers (Cameron Diaz! John Travolta! Kate Moss!) en schreeuwerige reclameborden tot zelfs binnen in de badruimte zijn weinig subtiel. Hoe het ook kan, bewijst de magnifieke Ayasofya Hamami in het Sultanahmetpark. De hagelwitte hamam was een geschenk aan de vrouw van Sultan Süleyman de Grote, maar raakte na haar dood in 1558 algauw in verval. Vijf jaar geleden was dit nog een tapijtenwinkel, glimlacht masseur Mardi, terwijl het sop knispert onder zijn vakkundige handen. Maar we hebben de boel flink gerenoveerd. Gelukkig maar. De massages zijn nog altijd vorstelijk. >> 40 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 41

4. Mysterieus waterreservoir Onder de straten van de oude stad gloort haar meest onbekende trekpleister: een geheimzinnig waterreservoir. James Bond, Jackie Chan en Suske en Wiske kwamen al in de Basilica Cisterne. Maar sinds Dan Brown de plek vorig jaar beschreef in zijn nieuwste bestseller Inferno weten ook reizigers het meest laaggelegen hoogstandje van Istanbul in steeds grotere getale te vinden. Een ondergronds reservoir voor 80 miljoen liter water, keurig in stand gehouden door een spijkerbed van 336 zuilen. De Byzantijnse keizer Justinianus liet het complex in de zesde eeuw uitgraven, maar al snel hadden enkel de gelukkige bovenburen nog weet van die onuitputtelijke bron van water en vis! onder hun kelderluik. Na vele eeuwen in de vergetelheid staat het water tegenwoordig nog geen meter hoog. En een loopbrug zorgt er sowieso voor dat de sokken droog blijven. Het hoogtepunt: twee uitgehakte medusahoofden waarvan de oorsprong nog altijd een raadsel is. En de ondergrondse koelte; een verademing op Turkse zomerdagen. 5. De viscultuur Naar verse vis is het in Istanbul nooit lang zoeken. Van hengel naar bord, in luttele uren. De zonnestralen hebben zich nauwelijks door het wolkendek geperst, of de boulevards van Istanbul vullen zich al met een keur aan locals. Ontspannen hangen ze boven hun gepofte aardappels, minuscule glaasjes çay of backgammonborden, terwijl de Bosporus zachtjes tegen de kade kabbelt. Zodra het weer het enigszins toelaat, zoekt heel Istanbul het water op, beaamt stadsgids Ümit. Behalve de talloze vissers dan. Zij weigeren ook in slechter weer om hun stek te verlaten. Anders begint mijn vrouw te zeuren, grijnst een visser met walrussnor in de Aziatische wijk Kuzguncuk. Die wil vanavond wel een vol bord hebben. Een nog populairdere visplek is de Galatabrug, waar een vaste rij veelal gepensioneerde geluks zoekers de ene na de ander lijn uitgooit. De meeste vangst is ook hier voor eigen gebruik. Maar op de terrassen onder de balustrade lopen de obers net als elders in de stad desondanks af en aan met borden verse makreel, zeebrasem, ansjovis, rode mul, maar vooral: blauwbaars. Vandaag willen ze alleen niet bijten, moppert de visser met de walrussnor. Of wacht even; ik heb beet. Niet weggaan jij! Je brengt geluk! >> Op de dagelijkse markt van de Europese wijk Beşiktaş tonen de visboeren trots hun koopwaar. In de marktkraampjes is een scala aan vissoorten te vinden, maar lokale favoriet blijft voor de meesten toch de blauwbaars. 42 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 43

Nieuw Morgen: wakker worden in je eigen Criade; de Auping onder de boxsprings 6. Een oase van rust Op anderhalf uur varen vanaf de miljoenenstad bieden de negen Prinseneilanden een zee aan rust. Ooit een ballingsoord voor ongewenste monarchen, inmiddels razend populair als dagje uit. In Nederland hebben we de duiven op de Dam. In Turkije hebben ze de meeuwen van de Adalar ferry. De veerdienst heeft net de trossen gelost in de Europese wijk Kabataş, maar de vogels vliegen al rijendik langs boord. Het is het vaste overgangsritueel richting de Adalar of Prinseneilanden in de Zee van Marmara. De opvarenden, vrijwel uitsluitend Turks, gooien aan de lopende band stukjes simit Turkse bagel in de lucht, waardoor de meeuwen anderhalf uur lang een hondstrouwe escorte vormen. Ook het programma op eindbestemming Büyükada staat van tevoren al vast. Auto s zijn er verboden. En buiten een piepklein dorpje vol art-nouveauvilla s kent het grootste en populairste eiland van de archipel enkel beboste heuvels. Twee opties zijn er dus. Met een mountainbike of paardenkoets in maximaal anderhalf uur het eiland rond. Of meteen neerploffen bij een van de visrestaurants, kebabtentjes of waterpijpcafés langs de boulevard. Heel veel is er eigenlijk niet te doen op de Prinseneilanden, bevestigen de vaste bezoekers. Maar juist daar zit m de aantrekkingskracht. Even heerlijk weg van die doldwaze metropool aan de andere kant van het water. << Gedurende rustige dagen kent Büyükada bijkans meer paardenkoetsen dan bezoekers. Veel groen en weinig bebouwing: het is het verhaal op het gros van de negen Prinseneilanden. Slapen in Istanbul > Hotel Empress Zoe is een gemoedelijk boetiekhotel met comfortabele kamers op nog geen drie minuten sjokken van de Blauwe Moskee en Hagia Sophia in de oude stad. Het verse ontbijtbuffet is sultanwaardig en de bloeiende binnentuin is de ideale plek om de dag in alle rust te beginnen. Akbiyik Caddesi 10, www.emzoe.com Vliegen naar Istanbul KLM vliegt 14 keer per week in 3 uur en 15 minuten naar Istanbul. n Vliegen naar Istanbul: vanaf 30.000 Award Miles. 125 jaar innovatie en passie voor slapen Individueel slaapcomfort Persoonlijk samenstellen De Criade combineert vormgeving met techniek. Persoonlijke smaak én comfort staan centraal. Je kunt de Criade samenstellen zoals jij dat wilt, niet alleen van buiten maar ook van binnen. Dat maakt de Criade de Auping onder de boxsprings. Ga naar www.auping.nl/criade en creëer je eigen Criade. 44 Flying Dutchman Magazine 2/2014

Frequent Flyers Deze drie frequent flyers gaan graag en regelmatig op reis. Negen tips van echte kenners over hun favoriete water -bestemming. Långholmen is een prachtig groen eilandje in de Zweedse hoofdstad waar ook heerlijk gezwommen kan worden. Dushi Korsou De diepblauwe door Unesco beschermde Geirangerfjord. Noors natuurschoon > Mooie aanvliegroutes De aanvliegroutes in Noorwegen, bijvoorbeeld Bergen, Oslo of Tromsø, zijn prachtig omdat je via de zee aan komt vliegen. Bij mooi weer ziet u vanuit het vliegtuig al de kleine eilandjes voor de kust, de bergen, al dan niet besneeuwd, en de beroemde Noorse fjorden. Het is een speciaal moment en een mooie start van uw stedentrip of vakantie in Noorwegen. > De fjorden Het is de meest voor de hand liggende, maar ook een van de mooiste fjorden van Noorwegen: de schitterende Geirangerfjord. Halverwege Bergen en Trondheim kunt u in het plaatsje Hellesylt de boot nemen via de Geirangerfjord richting Geiranger. U vaart door het mooie blauwgroene water langs steile rotswanden en wordt vergezeld door meeuwen en, met een beetje geluk, bruinvissen. Onderweg ziet u een uit meerdere stromen bestaande waterval, De Zeven Zusters genaamd. > Per spoor De Bergensbanen is de hoogste hoofdspoorlijn in Europa. Een treinreis van een uur of zeven brengt u van de hoofdstad Oslo, via de Noorse hoogvlakte, naar zeeniveau in Bergen. Op het traject zijn circa 300 bruggen over enkele rivieren en stromen. Zowel in de zomer als winter biedt de rit prachtige vergezichten. U komt langs mooie oude treinstations en dorpjes die het bezoeken meer dan waard zijn. Eenmaal in Bergen is de oude wijk Bryggen met zijn houten huisjes een mustsee. Naam: Gino Veltmaat Werk: Inmeter bij Bruynzeel Keukens BV Vliegt vaak naar: Ik heb geen vaste vliegbestemming, maar ik heb als doel om elk land in Europa te bezoeken. Ik ben in dertig landen geweest, nog ruim twintig te gaan. Altijd in de koffer: Een EHBO-kit gaat altijd mee. Beste souvenir: Ik koop nooit souvenirs. ipod-topdrie: Als ik naar muziek luister, is het naar een lokale (pop)- radiozender. > Prachtige baai Bij Sint Willibrordus, een halfuurtje rijden van Willemstad, ligt Porto Mari. Vanaf het witte zandstrand, waar ligbedden en parasols worden verhuurd, stapt u zo de azuurblauwe, kristalheldere zee in om heerlijk te zwemmen, te snorkelen of te duiken. Er is een duikschool waar u uw duikuitrusting kunt huren. Ook is er een bar met terras in de schaduw waar u zelfs Hollandse kroketten kunt kopen. Toch is deze schitterende baai relatief onbekend. Iedereen geniet van rust, zon en zee. > Dagtocht naar Klein Curaçao Maak een boottocht met de Mermaid naar Klein Curaçao. Tijdens de twee uur varen heeft u kans dat u wordt vergezeld door scholen vliegende vissen, die wel een meter uit het water springen. De onderwaterfauna bij Klein Curaçao is prachtig: naast kleurige vissen zwemmen er ook zeeschildpadden rond. Als lunch wordt een heerlijke visbarbecue geserveerd. > Eten in Caraïbische sfeer Om de dag te besluiten met een gastronomisch hoogstandje gaat u naar Scampi s. Dit restaurant is gevestigd in de historische Waterfort Arches in het plaatsje Punda. Met uitzicht op zee kunt u hier genieten van fantastische visgerechten. De ontspannen Caraïbische sfeer, de zeewind en de goed gevulde borden met dagverse vis maken dat het hier uitstekend dineren is. Naam: Henk Marquart Scholtz Werk: EU-projectleider Vliegt vaak naar: Curaçao, Wenen, Boekarest en Beijing. Altijd in de koffer: Een extra lampje om s avonds op een hotelkamerbalkon goed te kunnen lezen. Zou in het vliegtuig graag een keer zitten naast: Een aardige, onderhoudende gespreksgenoot. Grootste reisblunder: Ik heb een keer een Chinees ontbijt besteld. Dat was geen succes. Bij Porto Mari op Curaçao is het heerlijk dobberen en snorkelen. Naam: Ellen Beunen Werk: Line Manager Project Controllers in West-Europa Vliegt vaak naar: Zürich, Londen en Stockholm. Leest in het vliegtuig: Ik lees graag modetijdschriften. Beste souvenir: Een draagbare barbecue in Stockholm, daarna heb ik hem in Nederland ook nog erg vaak gebruikt. Grootste reisblunder: Willen boarden in een vliegtuig van Swissair in plaats van KLM. Het kostte mij een behoorlijke sprint om nog mee te kunnen met het juiste vliegtuig. Stockholm: stad op eilanden > Drijvend terras Maak een mooie wandeling vanaf het Stadhuset erg leuk ook voor een rondleiding richting Rålambshovsparken. U loopt langs de kade over de Norr Mälarstrand. Hier zijn veel plekken, zoals vlonders op het water, waar u even kunt zitten. Voor een lekker drankje gaat u naar Mälarpaviljongen, een drijvend terras. Daarna door naar het park. In Rålambshovsparken mag u barbecueën, iets dat hier in de zomer veel gedaan wordt. > Een duik nemen Het water in Stockholm is erg schoon en er kan dus ook in gezwommen worden. Leuke plekjes om dat te doen zijn Långholmen, een klein groen eiland, en Hornsbergs strand. Bij op verschillende manieren: deze laatste zijn ook douches de openbaarvervoerferry aangelegd en mogelijkheden om gewoon naar de overkant tot barbecueën. s Avonds kunt te varen of de Hop-On Hop-Off u heerlijk borrelen en dineren Boat om de bezienswaardigheden sneller te bezoeken. aan het water bij restaurant Piren. Ook een mooie locatie Of neem een ferry naar een om de zon te zien ondergaan. van de eilanden. Na terugkomst > Varen en vis eten is een diner bij restaurant Een bezoek aan Stockholm is Pontus op Norrlandsgatan 31 niet af zonder een tochtje te een aanrader. Vooral de visschotel is erg maken met een ferry. Dit kan lekker. Uw verhaal is 10.000 Miles waard De volgende uitgave van Flying Dutchman heeft als thema hoogte. Wat is uw favoriete bestemming op dit gebied? Stuur een mailtje met uw aan raders naar: klmfdmagazine@headoffice.nl. De leukste drie inzendingen komen in deze rubriek en worden beloond met 10.000 Miles. 46 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 47

De kleurrijke koraaltuinen van Bunaken zijn het leefgebied van vele vissoorten. Vier adembenemende duikspots Koraalmuren, getorpedeerde olietankers en hamerhaaien: ze wegen allemaal mee bij het kiezen van een ideale duikbestemming. Maar ook de wereld bóven de waterspiegel mag niet worden vergeten. Deze vier bestemmingen springen erbovenuit. Tekst Jurriaan Teulings Bunaken: diversiteit voorop Nationaal Park Bunaken, waar het duiken ook weleens is omschreven als een religieuze ervaring, is een omvangrijk zeereservaat aan het noordelijkste puntje van het Indonesische eiland Celebes (Sulawesi). Slechts drie procent van het park ligt boven water, verdeeld over vijf eilandjes, waaronder ook het gelijknamige Bunaken, dat in het hart van het park ligt. Tropischer dan hier vindt u het niet: alles bevindt zich nauwelijks een graad boven de evenaar en de temperatuur van het water schommelt het hele jaar door ergens tussen de 27 en 29 graden. Dé grote trekpleister is de diversiteit onder de waterspiegel, meegevoerd door een noordoostelijke stroming. Zeepaardjes, barracuda s, papegaaivissen, doktersvissen, trekkervissen, lipvissen, trompetvissen, roggen, haaien, zeeschildpadden, noem maar op: alles in meer variaties en subsoorten dan waar dan ook. De tientallen metershoge koraalmuren bijvoorbeeld, vormen de habitat van menigeen van de maar liefst 390 soorten koraal die het park rijk is. Ook boven het water is veel te zien: voorbij de stranden, kokospalmen en mangrovebossen vindt u makaken, herten en de eigenaardige beerkoeskoes, een buideldier dat u alleen in deze uithoek zult vinden. Hoewel het eiland Bunaken zelf niet erg ver boven de waterspiegel uitsteekt, wordt de horizon er opgevrolijkt door de Manado Tua, een zeshonderd meter hoge, uitgedoofde vulkaan. >> Vliegen naar Jakarta KLM vliegt dagelijks in 15 uur en 35 minuten naar Jakarta. Vanaf hier boekt u uw vervolgvlucht naar Manado (Noord-Sulawesi). n Vliegen naar Jakarta: vanaf 80.000 Award Miles. Tip: Koraalmuren Bunaken staat bekend om zijn torenende koraalmuren, die soms wel hoogten van 25 meter bereiken. De beste exemplaren vindt u op de duikspots Lekuan I, II en III, waar de steile muren worden onderbroken door diepe spleten. Ze zijn geliefde onderkomens van papegaaivissen en zeeschildpadden. 48 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 49

In de Malediven zijn de meeste resorts op het water gebouwd; dichterbij krijgt u de onderwaterwereld niet. De Mexicaanse kust is een van de mooiste ter wereld. Dat geldt boven maar zeker ook onder water. Zien: British Loyalty Het beroemdste wrak van de Malediven is de Britse olietanker Loyalty, die na de Tweede Wereldoorlog zo gehavend was van verscheidene torpedoaanvallen dat hij werd afgezonken voor de haven van Gan Kandu. Het wrak van 134 meter lang, dat 33 meter onder de waterspiegel op zijn bakboordzijde rust, is inmiddels geclaimd door koraal en zeeschildpadden. Malediven: weelde tussen atollen Neem 1.192 eilanden, waarvan 1.000 onbewoond, verdeel ze over 26 atollen, en ziedaar: één procent van Malediven. Als u de rest van het land wilt bezoeken, moet u onder de waterspiegel zijn, en dat is bepaald geen straf. In het heldere, warme water tussen pakweg 3.000 riffen treft u een waar duikwalhalla vol zeeschildpadden, dolfijnen, roggen en misschien zelfs een paar hamer- en walvishaaien. Geen mens hoeft hier twee keer op dezelfde plek te duiken, en ver Cozumel: go with the flow reizen naar de volgende duikspot is het eigenlijk ook nooit. De keuze is onder meer uit onderwatereilanden (thila s) of de kanalen waar het getij door stroomt (kandu s) of een scheepswrak. Als u voor het eerst duikt, dan kunt u altijd eerst nog wennen in een ondiepe lagune met een paar lessen. Is zelfs een bootje te veel moeite? Dan zwemt u doodleuk naar een rif, vanaf het strand. House reefs, noemt men zulke riffen op zwemafstand; elk eiland heeft er wel eentje. En als u zich na een drukke dag dobberen weer op de 1 procent hijst, kunt u terecht in de weelde van meer luxeresorts dan waar dan ook. Aan hotels doet men niet in de Malediven, resorts zijn de rigueur, liefst van het soort waarbij u in een bungalow vlak aan het water verblijft. Omdat het water niet dichtbij Sinds Jacques Cousteau Cozumel uitriep tot een van de meest spectaculaire duikspots ter wereld, is op het eiland voor de Mexicaanse kust een enorme duik industrie ontstaan. De beroemde kapitein had het goed gezien: de locatie van het eiland, vlak op het enorme barrièrerif dat van hier tot aan Honduras reikt, is perfect. Driftduiken, een techniek waarbij duikers zich met de stroming laten meevoeren, is er zeer populair. Zonder al te veel moeite legt men op deze manier grote afstanden af en kan men zo veel verschillende omgevingen ervaren. Het zicht op de onderwater regenboog van tropische vissen en koraal is bovendien uitzonderlijk goed: tot wel 60 meter. Toch houdt de aantrekkingskracht van het eiland geenszins op bóven de waterspiegel. Het luie leven op het witte zand onder een palapa van gedroogde palmbladeren is goed, maar het zijn met name de talrijke ruïnes waar het eiland zich mee onderscheidt. Ooit was het een belangrijk bedevaartsoord rondom de Mayagodin Ixchel. Haar aanwezigheid in het complex, dat tegenwoordig bekendstaat als San Gervasio, had vooral veel aantrekkingskracht op vrouwen. Niet zo ver wonderlijk: de godin was een spirituele onestopshop die niet alleen vruchtbaarheid, maar ook nog eens weefkunst, verloskunde én geneeskunde in genoeg kan zijn. haar macht had. >> Vliegen naar Malé KLM vliegt 14 keer per week in 13 uur en 30 minuten naar Malé. n Vliegen naar Malé: vanaf 60.000 Award Miles. Vliegen naar Cancun KLM vliegt dagelijks in 14 uur en 8 minuten naar Cancun. n Vliegen naar Cancun: vanaf 50.000 Award Miles. Doen! Zwemmen met walvishaaien Tussen maart en september wordt de regio bezocht door s werelds grootste concentratie walvishaaien. Die zijn vooral groot tot wel 12 meter maar volstrekt ongevaarlijk. Een van de toplocaties om ze te zien, en een stukje met ze mee te snorkelen, is het eilandje Holbox. Prima te doen als dagtrip vanaf Cozumel. 50 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 51

De kans dat u tijdens een duik bij de Galapagoseilanden hamerhaaien aantreft is groot. LIFE IS ABOUT MOMENTS CELEBRATING ELEGANCE SINCE 1830 Galapagos: wederzijdse nieuwsgierigheid Niet missen: de beste duikspot ter wereld De verafgelegen eilandjes Darwin en Wolf worden regelmatig uitgeroepen tot de beste duikbestemmingen ter wereld. Vooral in de categorieën gezondste ecosysteem, aanwezigheid van grote zeedieren en beste gevorderde duiken gooien ze hoge ogen. Er mag echter niet aan land worden gegaan. Veel duikers kiezen hun volgende vakantiebestemming niet uit op land, maar op het soort vissen dat ze er in het water kunnen aantreffen. In het geval van de Galapagoseilanden, duizend kilometer uit de kust van Ecuador, zijn dat hamerhaaien. Ze kunnen bij bijna elk eiland worden gespot. Toch is de archipel om nog veel meer redenen uniek. Ooit inspireerde de buitenissigheid van deze afgezonderde locatie Charles Darwin tot het formuleren van zijn revolutionaire evolutietheorie. De unieke flora en fauna, van boomhoge cactussen tot argeloos tamme pinguïns, reusachtige landschildpadden en grazende zeeleguanen ontstond er dankzij miljoenen jaren afzondering. Het is met name opvallend dat de dieren hier zonder een ingebakken angst voor de mens zijn geëvolueerd. Bijgevolg zijn ze vaak net zo nieuwsgierig naar duikers als duikers naar hen. De beste manier om zoveel mogelijk van de eilanden te zien is een zogenaamde liveaboard -cruise. Deze populaire combinatie van kleinschalig transport én onderdak is in vele vormen en voor verschillende budgetten beschikbaar. Bovendien is het vaak de enige manier om de verder afgelegen eilanden te bereiken. << Vliegen naar Quito KLM vliegt dagelijks in 11 uur en 40 minuten naar Quito. n Vliegen naar Quito: vanaf 70.000 Award Miles. CLIFTON STEEL, 41 MM SELF-WINDING www.baume-et-mercier.com 52 Flying Dutchman Magazine 2/2014

De metamorfose van de World Business Class Iets meer dan anderhalve week. Zo kort zijn medewerkers van KLM Engineering & Maintenance bezig met de metamorfose van de World Business Class in de Boeing 747. Maar in 22 vliegtuigen de World Business Class ombouwen, doe je niet in 22 keer anderhalve week. Zo n traject neemt maanden in beslag. tekst Suus van Geffen - Fotografie Simon Warmer, Mark Kuipers De oude stoelen worden netjes gedemonteerd, zodat ze kunnen worden gerecycled. De nieuwe stoelen worden verticaal de cabine in gerold. Maarten Tigchelaar, Project Manager Engineering bij KLM Engineering & Maintenance Het vereist veel coördinatie We hebben de onderdelen voor de nieuwe World Business Class door diverse partijen laten maken, ook Amerikaanse. Dat betekende veel coördinatie en aardig wat conference calls buiten kantoortijden, want je hebt natuurlijk te maken met tijdverschil. Maar we hebben het voor elkaar gekregen. Ik hoop dat onze passagiers de nieuwe World Business Class zullen waarderen. We schrijven januari 2011. Terwijl de Boeings 747 nog naar alle uithoeken van de wereld vliegen, wordt er op Schiphol al hard nagedacht over de nieuwe World Business Class. Topontwerper Hella Jongerius werd gevraagd het uiterlijk te ontwerpen. De briefing: luxe stoelen die helemaal plat kunnen, meer privacy, lichtere en hoogwaardige materialen en een warme ambiance. Kortom: het nieuwe comfort. Op basis van het ontwerp van Hella Jongerius, buigen de engineers zich over de vertaling naar de werkelijkheid. En daar gaat veel tijd in zitten. Tien verschillende leveranciers moeten producten leveren, alles moet worden ingebouwd en ingemeten en dan komt uiteraard nog het aspect safety om de hoek kijken. De rode draad door het hele traject is dan ook de certificering van alle onderdelen en het vliegtuig als geheel. Het team van engineers, onder leiding van Project Manager Engineering Maarten Tigchelaar, neemt de certificering als uitgangspunt. Elk schroefje, paneeltje, draadje, kortom, elk onderdeel moet voldoen aan de luchtwaardigheidseisen zoals brandveiligheid en gewichtsconsequenties. Alles wat je in het vliegtuig monteert, moet blijven zitten, ook onder extreme omstandigheden. De nieuwe bedrading mag niet conflicteren met de bestaande. Er is dan ook met veel verschillende afdelingen binnen KLM samengewerkt: van Fleet Services tot Engineering & Maintenance en Inflight Services. Dat vergt een enorme voorbereiding en controle, waaraan we een jaar en tien maanden hebben gewerkt. Het eerste toestel En dan, in juni 2013, rolt een Boeing 747 de hangar binnen die als eerste zal worden omgebouwd op Schiphol-Oost. Een spannend moment. Eric Brull, Engineer Cabin: We hebben voor de mechanics een Service Bulletin geschreven. Daarin staan de ombouwinstructies exact omschreven. Wat ze wanneer moeten doen, in welke volgorde en wanneer en hoe het moet worden getest. Ook bevat het draaiboek instructietekeningen en een lijst van alle materialen. De ombouw van het eerste toestel neemt vier weken in beslag. In de praktijk blijkt hoe de ombouw het efficiëntst kan gebeuren. Het klinkt wellicht wat onlogisch, maar niet elke 747 is exact hetzelfde, zegt Elk schroefje, paneeltje en draadje moet voldoen aan de luchtwaardigheidseisen. Engineer Cabin Arne van Es. Toestellen zijn door de jaren heen aangeschaft en kunnen licht aangepast zijn. Uiteindelijk, na vier weken ombouwen en nog eens vier weken voor het certificatieproces, komt het groene licht. Tigchelaar: We hadden alles tot in de puntjes voorbereid, uitgewerkt en vastgelegd. Dus we wisten dat het goed zat. Maar die certificering is wel de beloning op het werk. Alles wordt hergebruikt Al snel werkt het team als een goedgeoliede machine. Lead grondwerktuigkundige Bart Molenaars: We zijn met ongeveer >> 54 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 55

Na installatie wordt alles nog grondig gecheckt en schoongemaakt. World Business Class in feiten en cijfers > De ombouw van het eerste toestel startte op 10 juni 2013, het laatste toestel is gereed in juni 2014. > In totaal krijgen 22 Boeings 747 een nieuwe World Business Class. > 16 daarvan worden op SchipholOost omgebouwd. De andere 6 worden in Maleisië en China omgebouwd tijdens een grote onderhoudsbeurt. > In de hangar werken 15 mensen tegelijk aan de aanpassing. > Op kantoor zijn er meer dan 30 mensen bij dit project betrokken. > De deelproducten (stoelen, videosysteem, tapijt en kasten) worden door 10 verschillende bedrijven aangeleverd. vijftien man tegelijk aan het werk aan het toestel. Dat gaat 24 uur per dag door, behalve in het weekend. De stoelen gaan er als eerste uit. Niet met hulp van een koevoet, nee, ze worden netjes gedemonteerd, zodat ze kunnen worden gerecycled. Dat geldt overigens voor alles: bedrading, vloerbedekking, verlichting, panelen: niets belandt op de vuilnisbelt. Volledig nieuw interieur De metamorfose is niet slechts een stoelen vloerbedekkingswissel. Het interieur van de World Business Class wordt echt volledig omgegooid. Waar de oude stoelen recht naar voren zijn gepositioneerd, staan de nieuwe een paar graden gedraaid, zodat de passagiers meer privacy hebben. Bovendien zijn er minder stoelen: 35 in plaats van 42. Omdat de nieuwe stoelen iets groter zijn, is de indeling van de cabine aangepast. Opbergruimte is verplaatst van de voorzijde van het toestel naar achterin de World Business Class. Ook is de toiletindeling op het bovendek aangepast en is de deur van de cockpit verplaatst. 56 Flying Dutchman Magazine 2/2014 Zodra de cabine leeg is, begint het team aan de opbouw: stoel- en videobedrading, ornamenten, vloerputjes en uiteraard de nieuwe stoelen. Die worden per twee de cabine ingerold: ze hangen aan de seatbelts aan een soort trolley. De stoelen worden vastgezet aan de seattrack, een rails op de vloer van de cabine. Molenaars: We hebben vaste referentiepunten die we gebruiken om te bepalen waar de stoelen komen. Vervolgens meten we alles met een rolmaat na, want het moet exact kloppen. Tot op de millimeter nauwkeurig. Het toestel waar Molenaars en zijn team aan werken, is bijna klaar. Molenaars: We voeren nog diverse systeemtesten uit, waaronder een zuurstofpresentatie met de zuurstofmaskers en een zuurstoflektest. De zuurstofleidingen zijn los geweest en tijdens de test kijken we of het circuit weer netjes gesloten is. Daarna is het toestel gereed. Nog een paar uur en dan stuurt de gezagvoerder zijn nieuwe toestel weer het luchtruim in. Met achter zich de passagiers die genieten van de vernieuwde, comfortabelere World Business Class. << Bart Molenaars, lead grondwerktuigkundige bij KLM Engineering & Maintenance We weten precies wat we moeten doen We doen alle werkzaamheden precies volgens de voorschriften die staan beschreven in de Service Bulletins, het Aircraft Maintenance Manual en het bedradingsmanual. Bij de eerste paar toestellen moesten we elk stapje opzoeken in de Service Bulletins. Nu niet meer, we weten precies wat we moeten doen. Nu gebruiken we de Service Bulletins om na afloop te controleren of we inderdaad alles hebben gedaan. BOREK parasols outdoor furniture is verkrijgbaar bij de volgende exterieuradviseurs: Amsterdam, Dacks 020 6975287, Baarn, Nijhof 035 5486111, Barneveld, Hora 0342 424545, Gorinchem, Dacks 0183 628075, Heinkenszand, Palladio buitenmeubelen 0113 215838, Hollandscheveld, Lammert Kroesen 0528 343427, Laren, Kerkhof 035 5395302, Leusden, Eurofleur 033 4347878, Losser, Kühlkamp buitendesign & wellness, 053 5382789, Mariahout, Martens 0499 421717, Oisterwijk, Bogarden buitenmeubilair 013 5216464, Rijnsburg, Den Haan 071 4021301, Sluis, De Potterie 0117 462461, Waalre, Roijers Outdoor Furniture 040 2012430, Wassenaar, De Bosrand 070 5118412, Wassenaar Flower Farm 070 5118540, Zonnemaire, Paauwe Interieur 0111 401318 BOREK.EU ORIGINAL DUTCH DESIGN SINCE 1977 B e dr i j fsw e g 7 Oi st e r w i j k T h e Ne t h e r l an ds T + 3 1 (0 )1 3 5 2 8 8 8 66

De 11 beste apps voor op reis Wanneer ligt mijn bagage op de band? Hoe versla ik een jetlag? Wat is de actuele wisselkoers? En hoe haal ik het meeste uit mijn tussenstop? Deze en nog vele andere antwoorden liggen in onderstaande reisapps. Download ze voor uw volgende trip. Tekst Bonnie Parren - Illustratie Rhonald Blommestijn 1 KLM-app Met de KLM-app boekt u een ticket altijd en overal met uw telefoon. U kunt ook inchecken, een zitplaats kiezen, extra bagage regelen of een reservering wijzigen. Ook handig: de laatste aanbiedingen staan in de app. En bij neem contact op wordt u direct doorgestuurd naar Facebook of Twitter voor contact met het social media webcare-team. (gratis) 2 TripAdvisor Waar u ook naartoe gaat, er is vast wel iemand die er op TripAdvisor een review over heeft geschreven. Met ruim 150 miljoen beoordelingen en meningen van reizigers wordt het een stuk eenvoudiger om de leukste attracties, restaurants en hotels te vinden op elke bestemming. Handig ter voorbereiding van en tijdens de reis, dankzij de in de buurt -tool die op basis van locatie gegevens een lijst hotspots in uw directe omgeving laat zien. (gratis) 3 GetPacked Het risico van de avond van tevoren inpakken, is dat u toch iets essentieels vergeet. Een leesbril, lenzenvloeistof of de oplader bijvoorbeeld. Deze app stelt aan de hand van vragen een paklijst samen die u uiteraard verder kunt personaliseren. De lijst bevat meer dan 600 items en een to do - onderdeel voor iets nuttigs als: verlengen paspoort. Zo hoeft u de avond van tevoren alleen nog maar de lijst af te vinken. (1,79 euro) Smart Layover 4 Drie, vier of vijf uur tussen twee vluchten? Met deze app haalt u meer uit een tussenstop. Hier vindt u plattegronden van luchthavens, hotels die per dagdeel te boeken zijn en kortingen op tours en bij luchthavenwinkels. Voor de meest interessante activiteiten in 140 steden kunt u via de app kaarten bestellen en dankzij de notificatiefunctie weet u wanneer u als een haas weer terug moet naar de luchthaven. (gratis) 5 Triposo Misschien wel de meest complete wereldwijde reisgids voor op uw smartphone. Met plattegronden en highlights van honderden landen en steden. Dankzij een ingenieus algoritme zijn de voorgestelde mustsees afgestemd op uw reisgedrag. Op basis van de suggesties kunt u uw eigen wandelroutes samenstellen. Eenmaal de informatie gedownload werkt de app ook offline. Handig bij gebrek aan wifi en voor het omzeilen van dataroamingkosten! Laat die reisgids voortaan maar thuis. (gratis) KLM Huisjes-app 6 Wacht, ergens heb ik een briefje nee, niet hier. Misschien in mijn colbert, of portefeuille? Dan moet ik even mijn tas pakken. Herkenbaar? Dat zoeken naar beduimelde briefjes waarop de nummers van alle KLM-huisjes staan die u al wél heeft? Praktischer is de KLM Huisjes-app. Het houdt bij welke huisjes u al op de plank heeft staan, welke ontbreken en de doublures. Ook leuk: de infoknop met historie en achtergrond bij elk huisje. (gratis) XE Currency 7 Een overhemd van 200 sjekel Is dat nou een koopje of niet? In deze app staan alle valuta van de wereld tegen de actuele wissel koersen. Schud de telefoon en de meest recente koers wordt getoond. Een app die al in verschillende toplijstjes voorkwam. (gratis) KLM-app voor tablet 8 Met deze app, alleen ge - schikt voor tablets, kunt u ook een vlucht boeken, maar allemaal net weer anders. U kunt hier filters instellen voor de reis die u wilt maken. Bijvoorbeeld: niet langer dan vijf uur vliegen, minimaal 20 graden en maximaal 600 euro. Als u inlogt met Facebook worden op een interactieve wereldbol al uw vrienden in het buitenland ge toond, inclusief de huidige ticket prijs naar die plaats. Een speels opgezette en mooi vormgegeven app. (gratis) Zeker op reis 9 Meestal zit het mee, soms zit het tegen. Heeft u hulp nodig in het buitenland, dan staan in deze app telefoonnummers en adressen van ambassades en ziekenhuizen. U vindt er ook een overzicht van de vaccinaties die nodig zijn per land en regio, ge - zondheidstips en een woordenboek met 400 veelvoor komende woorden in zes talen. (gratis) JetLag Genie 10 Niks vervelender dan futloos wakker worden op uw bestemming. Met dank aan die vreselijke jetlag. Met deze app kunt u daar wat aan doen. Het maakt een plan afgestemd op uw vlucht en tijdzones zodat u de effecten van een jetlag kunt verminderen. Het draait allemaal om de juiste balans van slaaptijden, wakker zijn, zon pakken, voeding en be wegen. De JetLag Genie rekent het voor u uit. (2,69 euro) 11 Schiphol-app Naast de gebruikelijke vlucht informatie stuurt deze app ook pushnotificaties met belangrijke wijzigingen. Denk aan status-, tijd-, gate- en bagagebandwijzigingen. De verwachte aankomst tijd voor vlucht KL0896 is veranderd. Leuke extra s zijn de vermelding van start- en landingsbanen en de tijd waarop de eerste bagage op de band verschijnt. (gratis) Tip > Extra accu Geen app, maar wel een handige reistip. Want wie veel onderweg is en continu deze apps gebruikt, staat qua stroomvoorziening al snel droog. Goed om te weten dat er voor de meeste smartphones hoezen (cases) bestaan die tevens een accufunctie hebben. Het kan de levensduur van uw telefoon met acht uur of meer verlengen. Tip voor iphone: Mophie Juice Pack. 58 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 59

Airline news Kort Zorg dat u op tijd bent Tien minuten langer in de file kunnen net te veel zijn bij het halen van uw vlucht. Waar u voorheen tot 30 minuten voor vertrek kon inchecken, sluit het check-in proces tegenwoordig 40 minuten voor het geplande vertrek. Kortom: de check-in tijd is met tien minuten vervroegd. De wijziging is van toepassing op alle Europese vluchten, met uitzondering van de vertrekken vanaf AMS (Amsterdam), ALA (Almaty) en TLV (Tel Aviv). Voor Europese vluchten vertrekkend vanaf Schiphol blijft de huidige check-in periode van 30 minuten van toepassing. Let op: de nieuwe check-in deadline geldt ook voor de selfservice check-in kiosken en bagage drop-off. Brazilië op uw bord Ook aan boord van KLM gaat het WK voetbal niet onopgemerkt voorbij. Vliegt u de komende tijd vanuit São Paulo of Rio de Janeiro, dan geniet u van de culinaire hoogstandjes van Rodrigo Oliveira. Deze Braziliaanse chef-kok zwaait de scepter in een van de meest geprezen restaurants van Brazilië, Mocotó in São Paulo. Door passie gedreven bereidt Oliveira traditionele Braziliaanse gerechten waarbij hij de vergeten groenten niet links laat liggen. Sinds 9 april doet hij dat ook voor KLM. Daarnaast serveert KLM een aantal van de beste en meest representatieve wijnen van vijf voetballanden die om de WK-titel strijden. De geselecteerde wijnen vormen een perfecte match met het gerecht op uw bord. Besparen op boekingskosten Wist u dat KLM haar boekingskosten heeft verlaagd van 10 euro per ticket, naar 10 euro per boeking? U profiteert alleen van dit voordeel wanneer u rechtstreeks boekt via klm.nl. Het onverwoestbare geloof van een ondernemer in zijn of haar plan is een krachtige motor. De overtuiging dat dat ene idee de wereld gaat veroveren maakt dat het ook werkelijk zou kunnen lukken. Maar om in het buitenland succesvol te zijn kun je naast een goed idee en ambitie ook praktische steun, lokale kennis en een netwerk goed gebruiken. Daarom steunt het Oranje Handelsmissiefonds elk jaar 10 Nederlandse ondernemingen die hun grenzen willen verleggen. Heb jij zo n ambitieus plan? Stel je dan voor op oranjehandelsmissiefonds.nl Meer inspiratie Niets is fijner dan goed voorbereid op reis te gaan. De nieuwe Reisgids op klm.nl biedt uitkomst. Met deze reisgids ontdekt u alles wat u weten wilt over uw bestemming: de leukste evenementen, de gezelligste restaurantjes en de mooiste bezienswaardigheden. Ook als u nog niet geboekt hebt, kunt u inspiratie opdoen en zo uw favoriete bestemming kiezen. U kunt onder meer filteren op regio, interesse en budget. Naast inspirerende reisverhalen biedt de nieuwe Reisgids ook praktische informatie over bijvoorbeeld tijdsverschil, visa, alarmnummers, et cetera. Flexibel op reis Het Oranje Handelsmissiefonds is ingesteld ter gelegenheid van de inhuldiging van Koning Willem-Alexander door ING, KLM, MKB-Nederland in samenwerking met het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Wat langer op uw bestemming blijven of juist een eerdere vlucht terug nemen? Voor slechts 14,- kunt u tijdens een boeking op klm.nl Flexibiliteit toevoegen aan uw reis. Hiermee kunt u tot zeven dagen voor vertrek de bestemming, tijd en/of datum van uw volledige vluchtschema eenmalig kosteloos wijzigen. De service wordt tot tien dagen voor vertrek aangeboden voor Economy Class-vluchten binnen Europa. U betaalt alleen verschillen door prijsveranderingen of herberekeningen van de belasting. Om gebruik te maken van Flexibiliteit stuurt u een bericht via Facebook of Twitter of neemt u telefonisch contact op. Later dit jaar is het mogelijk zelf vluchten waarvoor u Flexibiliteit heeft gekocht te wijzigen op klm.nl in Mijn Reis. 2/2014 Flying Dutchman Magazine 61

Airline news Kort Holland Herald vernieuwd Leest u ook altijd Holland Herald, het magazine aan boord van KLM? Dan is het u onlangs misschien opgevallen dat er het een en ander veranderd is. Het magazine heeft een nieuw uiterlijk én innerlijk gekregen. Met stedengidsjes geschreven door eigen inwoners die hun stad op hun duimpje kennen en hun favoriete adressen met u delen. Maar ook de nieuwe rubriek Hello World, waarin evenementen wereldwijd op het gebied van kunst, design en architectuur tot muziek en eten worden besproken. Handige bagagetool Met de nieuwe bagageservice kunt u exact bekijken hoeveel ruimbagage en handbagage u mee mag nemen aan boord van uw KLM-vlucht. Hier kunt u ook uw bagagevrijstelling controleren. De bagagevrijstelling kan per vlucht verschillen en wordt gebaseerd op vertrekpunt, bestemming en reisklasse. Daarnaast kunt u via deze online service checken wat extra of speciale bagage u gaat kosten. Voor Flying Blue-deelnemers is het deelnemersniveau bepalend bij het berekenen van de bagage. De prijs van de extra/speciale bagage wordt zowel in euro s als Miles berekend. U vindt de bagagetool op klm.nl onder bereid uw reis voor en vervolgens alles over bagage. KLM nummer één in punctualiteit KLM is de meest punctuele Europese luchtvaartmaatschappij van het afgelopen jaar. Dit blijkt uit onderzoek van FlightStats. Wereldwijd is KLM na Japan Airlines de luchtvaartmaatschappij die het vaakst op tijd aankomt. Om de punctualiteit van vliegtuigmaatschappijen te meten analyseert FlightStats wereldwijd 150.000 vluchten per dag. De Amerikaanse organisatie merkt vluchten aan als op tijd als ze minder dan 15 minuten na het geplande tijdstip aan de gate staan. WWW.LENCO.COM THE PERFECT BALANCE BETWEEN RETRO DESIGN AND TECHNOLOGY Betalen via social media Uzelf last minute verwennen met een Economy Comfort-stoel kan eenvoudig via een post op KLM s Facebookpagina of een tweet aan @KLM. Nu kunt u het (om)boeken van een ticket of KLM serveert nieuw design extra opties voor uw KLM-vlucht ook via deze social media Misschien heeft u ze al gezien: de nieuwe designs van de maaltijdtrays op intercontinentale vluchten. Sinds april worden de maaltijden in de Economy Class op nieuwe trays geserveerd. De vier verschillende trays Boerenbont, Aziatisch, Bistro en Delfts blauw zijn ontworpen door KLM s huisdesigner René Kemper en hebben allemaal een touch of Dutch. Zo heeft de Aziatische maaltijdtray Delfts blauwe chopsticks en de tray Bistro pasta in de vorm van fietsjes. Elk design is aangepast naar de soort maaltijd. betalen. Dit gaat snel en veilig. U kiest uw betaalmethode en de transactie wordt meteen voldaan. Wel zo makkelijk. DR-05 BT BLUETOOTH RETRO RADIO DAB + RDS FUNCTION BASS& TREBLE ADJUSTABLE 30 WATT (RMS) 62 Flying Dutchman Magazine 2/2014

Airline News Flying Blue Miljoenste Flying Blue-deelnemer U bent als Flying Blue-deelnemer in goed gezelschap. Inmiddels profiteert één op de negen werkende Nederlanders van het frequent flyer-programma. Onlangs mocht KLM de miljoenste Flying Blue-deelnemer in Nederland verwelkomen. De gelukkige, Profiel aanpassen Bent u van naam of (e-mail)adres veranderd? U geeft het eenvoudig door: > Een nieuw e-mailadres voert u in op de profielpagina op klm.nl. > Een naamswijziging geeft u door via de contactpagina op flyingblue.com. Let op: voeg een kopie van uw identiteitsbewijs toe als bijlage. > U kunt ook een brief sturen naar Flying Blue, Postbus 8, 3400 AA IJsselstein. Marian van Gorp uit Maarssen, werd voorafgaand aan haar vlucht naar Osaka gefeliciteerd door Harm Kreulen, directeur KLM Nederland. Ze ontving een upgrade naar het Flying Blue Gold-deelnemersniveau voor een jaar. Stijlvol Sony Besteed uw Award Miles nu aan eenvoudig bedienbare en stijlvol vormgegeven Sonyproducten. Leg uw meest speciale momenten vast in een indrukwekkende resolutie of luister altijd en overal uw favoriete muziek in de beste kwaliteit. Met Sony heeft u een staaltje hoogwaardige technologie in handen. Neem Maandelijks profiteren De Promo Awards @ zijn verbeterd. Sinds 1 maart kunt u elke maand (i.p.v. tweemaandelijks) profiteren van nieuwe aanbiedingen. Promo Awards @ zijn exclusief online beschikbaar, u bespaart 25 tot 50% op de Award Miles die u normaal gesproken nodig heeft voor een award ticket. U profiteert nu van: > Nieuwe bestemmingen op elke eerste dag van de maand. > Betere beschikbaarheid. > Boekingsperiode van twee maanden voor de reisdatum. U boekt bijvoorbeeld al in maart voor een reis in mei of juni. Houd de aanbiedingen in de gaten op de Flying Blue-pagina s met Nieuws en Aanbiedingen. Eenvoudig claimen Als Flying Blue-deelnemer spaart u Miles met vluchten van KLM, Air France en partners. Wanneer er minimaal één vlucht is uitgevoerd door KLM of Air France, vindt u deze Miles binnen 72 uur terug in het Miles- overzicht van uw Flying Blue-account. Als dit onverhoopt niet het geval is, dan kunt u de ontbrekende Miles nu nog eenvoudiger online claimen. Hiervoor hoeft u alleen in te loggen als Flying Blue-deelnemer en het ticketnummer in te vullen. De ontbrekende Miles worden vervolgens meteen bij geschreven. Voor het claimen van Miles van andere airlines geldt de reguliere online claimprocedure. bijvoorbeeld de Sony Xperia Z2 Tablet: s werelds lichtste en dunste 10.1-tablet. Perfect voor op reis en bij het zwembad, want deze tablet is waterdicht (tot 1,5 meter diep). Nu tijdelijk met gratis cradle. Alle aanbiedingen voor deze producten gelden zolang de voorraad strekt. Ga voor het complete aanbod naar store.flyingblue.com. Kijk voor meer informatie over het Flying Blue-programma op klm.nl, klik door op Flying Blue. INSPIRATIE ADVIES, ONTWERP& UITVOERING Minotti Concept Store by Noort Noort Interieur heeft topmerken in huis zoals: Minotti, Living Divani, Porro, Flexform, B&B Italia, Vitra, Founded, Linteloo, van Rossum, Zanotta, Arco, Knoll, Danskina, Limited Edition, Carl Hansen & Søn, Piure, de Sede, Carpet Sign, Sahco Hesslein, Elitis, Montis, Nilson, Maxalto, Castelijn, van Besouw, etc. Noort Interieur B.V. Jonckerweg 11 2201 DZ Noordwijk T: 071-4080008 E: info@noortinterieur.nl www.noortinterieur.nl Openingstijden: Maandag: 13.00 tot 17.30 uur Dinsdag t/m vrijdag: 09.30 tot 17.30 uur Zaterdag: 10.00 tot 17.00 uur U kunt bij ons gratis en voor de deur parkeren. 64 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 65

Airline news Zakelijk Ondernemen is één grote, dure cursus Razendsnel een foto van een kledingstuk maken en die direct in je webshop plaatsen. Het kan dankzij StyleShoots, het innovatieve bedrijf van Maurits Teunissen (51). Het Oranje Handelsmissiefonds ondersteunt hem een jaar lang bij zijn internationale ambities. 50,- EXTRA KORTING * Tekst Miloe van Beek fotografie Remco Bohle StyleShoots realiseerde in een jaar tijd twee miljoen euro omzet. Wat is uw verklaring voor het succes? We luisteren goed naar de markt. Ik werk al jaren in de retail en zag dat steeds meer mode via internet werd verkocht. Fabrikanten konden dit niet goed zelf fotograferen, een wit T-shirt op een website laten zien is lastig. Samen met de TU Delft hebben wij een apparaat ontwikkeld waarmee ze snel hun kleding zelf kunnen fotograferen. Het is een schot in de roos, iedereen wil het hebben. Waarom doet u mee aan het Oranje Handelsmissiefonds? We willen verder groeien en meer naar China exporteren. De opkomende middenklasse daar werkt hard en shopt veel via internet. Producenten hebben baat bij goede foto s van hun kleding. Ik wil graag onze Rolodex vullen met Chinese contacten, via het Oranje Handelsmissiefonds krijg ik daar hulp bij van ING, KLM, MKB-Nederland en het ministerie van Buitenlandse Zaken. Naast de inhoudelijke hulp stelt KLM de vliegtickets beschikbaar, daar ben ik heel blij mee! StyleShoots is een van de tien uitgekozen bedrijven, waarom denkt u? We zijn een toonbeeld van Nederlands ondernemerschap: innovatief, hoogtechnologisch en omdat we alles hier ontwikkelen en produceren, creëren we werkgelegenheid. Is er weleens iets misgegaan? Natuurlijk. Ik zeg weleens: ondernemen is één grote, dure cursus. Ik had bijvoorbeeld nog nooit gewerkt met staalproducenten. Ondanks fantastische bouwtekeningen was het uiteindelijke product toch niet zoals we hadden beoogd. Wat heeft u daarvan geleerd? Dat fouten niet onoverkomelijk of onherstelbaar zijn, als je er maar snel en slagvaardig op reageert. Wij zitten er zo kort op dat niemand er iets van merkt. Wel hebben we nu drie controlerondes ingevoerd, zo weten we zeker dat het product helemaal perfect is. Wat zijn jullie ambities? Nu al komt ruim tachtig procent van onze omzet uit het buitenland, maar we willen dat in iedere tijdzone ter wereld een apparaat van ons wordt gebruikt. << Maurits Teunissen: Ons doel is dat onze foto-apparaten overal ter wereld gebruikt worden. Het Oranje Handelsmissiefonds Jaarlijks helpt het Oranje Handels missiefonds (OHMF) tien ambitieuze Nederlandse ondernemers met prak tische steun, lokale kennis en een netwerk, om de stap naar het buitenland te zetten. Dit is een initiatief van ING, KLM en MKB-Nederland in samenwerking met het ministerie van BuZa. www.oranjehandelsmissiefonds.nl BUITENGEWOON GENIETEN Een zomervakantie in luxe Drentse sferen op het meest bijzondere resort van Nederland. Reserveer nu uw zomervakantie en geniet van ons buitengewone zomerprogramma dat boordevol bijzondere activiteiten zit voor jong en oud. De kinderen hebben de tijd van hun leven in een van de educatieve Kinder Academies. Gedurende de zomervakantie is er elke woensdag een optreden van de Liedjesshow van Het Zandkasteel. Zelf komt u tot rust in onze Spa & Wellness en geniet van culinaire hoogstandjes in een van de restaurants. Ontvang nu 50,- extra korting* op uw zomerverblijf! Reserveren? Ga naar www.hofvansaksen.nl/klm13l of bel 0900-1971 ( 0,20 p. min.) o.v.v. actiecode KLM13L. En ontvang 50*,- extra korting op uw verblijf in de periode van 9 juni tot 29 augustus 2014. * Actievoorwaarden: Deze aanbieding is alleen geldig op Hof van Saksen en geldt voor nieuwe reserveringen op basis van beschikbaarheid en geldt niet in combinatie met andere kortingen. Reserveer vóór 1 juli 2014. De minimale huursom per verblijf bedraagt ten minste 119,-. Genoemde aanbieding heeft uitsluitend betrekking op de 50,- korting op de 66 Flying Dutchman Magazine 2/2014 boerderijhuur en niet op bijgeboekte extra s, reserveringskosten 24,50 en toeristenbelasting 1,- p.p.p.n. Prijswijzigingen, druk- en zetfouten voorbehouden. 2/2014 Flying Dutchman Magazine Hof van Saksen is onderdeel van Landal GreenParks 67 met o.a. Liedjesshow Het Zandkasteel Summer lounge BBQ Kampvuur Wijnproeverijen Kanoën Sport clinics Strandactiviteiten Vleermuissafari Onderwaterscooter clinic Kook Academie Kunst Academie

Holidays Reisaanbieding 15-daagse selfdrive Zuid-Afrika vanaf 1.663,- p.p. Ontdek het beste van Zuid-Afrika tijdens deze selfdrive. De hoogtepunten > Kaapstad. > Wijngebied. > Oudtshoorn. > Tuinroute. > Panoramaroute. > Sabi Sand-privéwildreservaat. Verblijf U verblijft in goede vier- of vijfsterrenaccommodaties. Deze kloof, de Blyde River Canyon, is een bijzonder natuurverschijnsel in het Zuid-Afrikaanse landschap. In de herfst komen rond de Hudsonbaai in Canada meer dan duizend ijsberen samen. Reisaanbieding 6-daagse ijsberensafari Canada vanaf 3.695,- p.p. Met uw reis draagt u bij aan het behoud van het leefgebied van ijsberen. Reissom Arctisch Canada: ijsberen gegarandeerd is te boeken vanaf 3.695,- p.p. Eenpersoons - kamertoeslag 592,-. Reissom Deze 15-daagse selfdrivereis is te boeken vanaf 1.663,- per persoon (bij 2 personen), exclusief internationale vluchten met KLM: Amsterdam-Kaapstad en Johannesburg-Amsterdam (beide te boeken vanaf 30.000 Award Miles). Maatwerk Met bijna 30 jaar ervaring kan Jambo Safari Club zich met recht een Afrikaspecialist noemen. Omdat Zuid-Afrika over een oneindig aantal reismogelijkheden beschikt, kunnen wij reizen samenstellen die geheel op uw wensen zijn afgestemd. Informeert u bij onze Afrikaspecialisten naar de mogelijkheden. Meer informatie Jambo Safari Club Eekholt 40 1112 XH Diemen Tel. (020) 201 27 40 js@jambo.nl www.jambo.nl Het beste van Zuid-Afrika Zuid-Afrika is een mix van Afrikaanse cultuur, landschappen en wildlife enerzijds en Europese voorzieningen, luxe en infrastructuur anderzijds. U kunt er heerlijk eten en genieten van de mooiste wijnen. In de wildparken maakt u kennis met het vele wild dat hier leeft. Voor wie gesteld is op een rustig reistempo is deze prachtige selfdrivereis samengesteld. In twee weken bezoekt u de drie bekendste bezienswaardigheden van Zuid-Afrika: Kaapstad, de Tuinroute en het befaamde Kruger Park. Tafelberg en Robbeneiland Kaapstad is een van de mooiste steden ter wereld. Hier kunt u onder meer een bezoek brengen aan het historische centrum en het Victoria & Alfred Waterfront, waar u aan de haven tal van winkels, restaurants en terrasjes vindt. Een bezoek aan de Tafelberg mag natuur - lijk niet ontbreken. Het indrukwekkende Robbeneiland, waar Nelson Mandela jarenlang gevangen heeft gezeten, geeft u een kijkje in de zwarte bladzijden uit de geschiedenis van Zuid-Afrika. In het beroemde wijngebied kunt u de levendige universiteitsstad Stellenbosch bewonderen. In Fransch hoek kunt u genieten van een uitstekende lunch of diner in een van de toprestaurants van Zuid-Afrika. Ook bezoekt u Swellendam, de op twee na oudste stad van het land. Via de wijn- en brandewijnroute Route 62 rijdt u naar Oudtshoorn, dat in de 19de eeuw bekendstond als de struisvogelhoofdstad van de wereld. Prachtige routes Vanaf George vliegt u naar Johannesburg waarvandaan u verder rijdt naar White River. Hier kunt u de vele bezienswaardigheden langs de Panoramaroute bezichtigen, zoals de Blyde River Canyon, de Drie Rondavels en Bourke s Luck Potholes. Uw reis wordt afgesloten met een safari in het beroemde Sabi Sand-privéwildreservaat, aan de rand van het Kruger Park. U trekt er bij zonsopkomst en -ondergang in open 4x4-voertuigen op uit, op zoek naar de big five en ander wild. Meer informatie? Kruis op de antwoordkaart hokje 01 aan. Arctisch Canada: ijsberen gegarandeerd Iedere herfst verzamelen zich meer dan duizend ijsberen rond de Hudsonbaai in Canada. De ijsbeer is het grootste roofdier op aarde en wordt desalniettemin zwaar bedreigd. Hij is het icoon geworden van klimaatverandering en zijn leefgebied op het ijs staat zwaar onder druk. Dit maakt een ontmoeting met de ijsbeer extra bijzonder. In het Canadese poolgebied, rond de Hudsonbaai, komen ieder jaar meer dan duizend ijsberen bij elkaar. Zij gebruiken dit als stop-over voor hun jaarlijkse migratie naar het pakijs. IJsberen brengen het merendeel van hun leven alleen door. Des te unieker is het om in Churchill, in de herfst, ijsberen in grote aantallen te zien in een relatief klein natuurgebied. Ooit leidde dit tot harde confrontaties tussen mens en dier waarbij de ijsbeer altijd het onderspit delfde. Nu, met het toenemende toerisme en de aandacht voor zijn bedreigde situatie, zet de lokale bevolking zich in voor zijn bescherming en helpen zij de beren tijdens de migratie door hun welbekende stad, Churchill. Buggysafari De lokaal opgezette Tundra Buggy-organisatie biedt als enige al meer dan 25 jaar duurzame ijsbeerreizen aan en zij levert een belangrijke bijdrage aan het behoud van het leefgebied van de ijsbeer. In Churchill verblijft u in comfortabele lodges en met speciaal aangepaste toendravoertuigen trekt u eropuit. Een ontmoeting met een ijsbeer in zijn eigen leefomgeving zal zeker een onuitwisbare indruk maken. Maar ook andere poolbewoners kunt u tegenkomen, zoals poolhazen en poolvossen. Polar Bears International Onderzoekers van Polar Bears International zullen u gedurende een dag begeleiden. Zij zijn wereldwijd leidend op het gebied van de bescherming van de ijsbeer en zijn leefgebied. U komt alles over dit grootste landroofdier op aarde te weten en ervaart hoe kritiek de situatie van de ijsbeer op dit moment is. In uw reissom is een extra donatie opgenomen voor deze organisatie en hun belangrijke werk. Meer informatie? Kruis op de antwoordkaart hokje 02 aan. foto simon gee Speciale aanbieding Als lezer van Flying Dutchman krijgt u 200,- korting als u de code FD2014 vermeldt bij boeking. Reisperiode U reist in het ijsberenseizoen met 13 verschillende vertrekdata in oktober en november 2014. Inclusief Binnenlandse vlucht Winnipeg- Churchill, privétransfers, donatie aan Polar Bears International, SGR-garantie, 2 overnachtingen in Winnipeg, 3 overnachtingen in Churchill, alle maaltijden, Engelstalige natuurgids, begeleiding door Polar Bears International voor 1 dag, 2 volle dagen Tundra Buggy, rit met de hondenslee en andere excursies rond Churchill. Exclusief Retourvlucht Amsterdam- Winnipeg met KLM (vanaf 50.000 Award Miles), luchthavenbelasting, drankjes en persoonlijke uitgaven en bijdrage Calamiteitenfonds. Meer informatie All for Nature Travel Tel. + 31 (0)348 44 81 46 info@allfornature.nl www.allfornature.nl @allfornature All for Nature 68 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 69

Holidays Tijdens uw reis maakt u kennis met de Chinese bevolking. Reisaanbieding 15-daagse rondreis China vanaf 5.775,- p.p. Oogverblindend heldere bergmeren, grillige pieken en diepe valleien; deze reis naar China heeft qua natuur veel te bieden. Maar ook de geschiedenis en cultuur komen tot leven in de provincie Yunnan. De genoemde prijs is per persoon op basis van twee personen en inclusief vliegreis met KLM. Bijzonder aan deze reis > Verblijf in exclusieve accommodaties. > Beleef historische steden als Dali. Vanuit uw accommodatie in Lijiang heeft u een prachtig uitzicht. U bezoekt het imposante > Zie het natuurwonder van de Tiger Leaping Gorge. > Maak een ontdekkingstocht door de bergachtige omgeving van Zhongdian. > Eindig in bruisend Hong Kong. Genieten in puur China kloosterdom Songzanlin in Zhongdian. Doe het net even anders en dompel u onder in de eeuwenoude historie, vergaap u aan de miljoenensteden en zoek de serene rust op in de bergen en in pittoreske landstreken. Zo ontdekt u een minder bekende kant van de opkomende werelddynastie, China. De pagodes bij de Black Dragon Pool hebben een serene uitstraling. Uw reis begint in Chengdu. In deze omgeving werd meer dan 1.200 jaar geleden aan rivier de Min het grootste Boeddhastandbeeld ter wereld uitgehouwen, om de woede van de rivier in te perken. Maar het bekendste symbool van deze streek is toch de reuzenpanda. U gaat naar het Panda Breeding Centre, waar men kennis over de dieren verzamelt en tracht de populatie in stand te houden. Mystieke steden Nadat u de wolkenkrabbers van Chengdu en Kunming achter u heeft gelaten, reist u naar het sfeervolle Dali, dat ooit deel uitmaakte van florerende koninkrijken en dynastieën. Tijdens een fietstocht langs de oevers van het Erhai-meer ontdekt u het vissersleven van de Bai-bevolking. Na een bezoek aan de indrukwekkende tempels en sculpturen van Shibaoshan arriveert u in Lijiang, een his torisch stadje omgeven door imposante bergtoppen. Dat de oorspronkelijke Naxibewoners gespecialiseerd zijn in het bouwen van waterwegen bewijst het systeem van kanalen en bruggen. Het heeft het stadje de bijnaam Venetië van het Oosten opgeleverd. Natuur en meren Vlakbij bevindt zich de Black Dragon Pool. De pagodes en weerspiegeling van de Jade Dragon Snow Mountain in het water leveren adembenemende Onvergetelijke reizen op maat Geen twee reizen zijn hetzelfde bij ExperienceTravel, dé specialist in onvergetelijke verre reizen op maat voor moderne ontdekkingsreizigers. www.experiencetravel.nl plaatjes op. Ook in Pudaocuo National Park en bij het Bitameer kunt u genieten van de natuur en mooie wandelingen maken. De laatste dagen van uw reis verblijft u in Hong Kong. Lang vervlogen tijden vloeien hier samen met de ultramoderne bouwstijl van de 21ste eeuw. Meer informatie? Kruis op de antwoordkaart hokje 03 aan. Advies op maat Deze reis is samengesteld door SinjaTravel, onderdeel van ExperienceTravel. Neem voor een persoonlijk reisadvies op maat contact op met Barbara Roeters: b.roeters@experiencetravel.nl of bel (073) 548 20 60. Meer informatie SinjaTravel Larenweg 40 5234 KA s-hertogenbosch www.sinjatravel.com 70 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 71

Holidays Reisaanbieding 11-daags cruise arrangement vanaf 3.899,- p.p. Maak kennis met de Turkse en Monument Valley een van de EUROPE Griekse cultuur en tradities tijdens bijzondere highlights tijdens uw reis. Kavala een cruise met de Silver Spirit. Istanbul Volos Athens Ontdek het luxe cruisen aan boord van Silversea Cruises. Chania Vertrek 20-daagse Fly drive West-Amerika ca. 1.699,- p.p. Mykonos Kusadasi Nauplia Marmaris Tijdens de Fly drive Californische Rivièra & Rode Canyons ontdekt u de hoogtepunten van het westen van de Verenigde Staten. De genoemde prijs is per persoon o.b.v. 2 personen. Bij 4 personen kost deze reis circa 1.399,- p.p. Autohuur naar keuze. Bijvoorbeeld Comfort class 2 personen gehele periode bedraagt ca. 650,- per auto. Deze reis is inclusief KLMvluchten. Ga naar www.333travel.nl en vul de reiscode R7052 in. Santorini MEDITERRANEAN SEA Deze cruise vertrekt op 7 oktober 2014.* Inbegrepen >C ruise in een verandasuite op basis van all inclusive, dat wil zeggen fooien, drankjes (inclusief wijn, champagne, gedestilleerde dranken, bier, mineraal water, koffiespeciali teiten en frisdranken), in-suite minibar gevuld met de gewenste drankenselectie, 24 uurs roomservice in uw eigen suite, butlerservice en vervoer naar de stad in de meeste havens. >H otelovernachting in Istanbul. >T ransfers. >V alet Parking op Schiphol. AFRICA Inbegrepen Een cruise langs Griekse en Turkse hoogtepunten Fly drive door de USA Ervaar de ongeëvenaarde service aan boord van het stadje Oia een echte must see. Hier kunt u op één van de terrassen genieten van het schitterende uitzicht over de Egeïsche Zee. hotels, ontdekt u hippe wereldsteden die wedijveren met schitterende Turkse oudheden Uw reis begint in San Francisco. Deze stad heeft zowel Europese als Aziatische invloeden, maar is toch op-en-top Amerikaans. Al van ver schittert het icoon van de stad u tegemoet: de Golden Gate Bridge. U rijdt langs de Rivièra van Californië en wordt betoverd door de ruige kust van de Stille Oceaan. In Monterey mag u de panoramische route van 17-Mile Drive niet missen intieme, elegante, all-suite cruiseschip de Silver Spirit tijdens een cruise door het oostelijke deel van de Middellandse Zee. Exclusief >R echtstreekse vluchten Amsterdam-Istanbul en Athene-Amsterdam met KLM. (beide te boeken vanaf 15.000 Award Miles). >P ersoonlijke uitgaven. >F acultatief te boeken excursies. >R eis- en annulerings verzekering. * Wij bieden ook vele andere cruises, wereldwijd. Meer informatie Private Dock C Arnhemseweg 10 3817 CH Amersfoort Tel. (033) 463 35 54 informatie@privatedockc.nl www.privatedockc.nl Uw reis begint in het authentieke Istanbul, waar u bij aankomst naar uw luxueuze hotel wordt gebracht. De volgende dag wordt u naar de haven gebracht, waar u in scheept aan boord van de Silver Spirit. Uw cruise begint. Culinaire verwennerij De Silver Spirit bezoekt kleinere havens die niet toegankelijk zijn voor de grotere schepen. Het schip kan aanmeren in het hart van een bestemming, zodat het verkennen begint zodra u arriveert. Gastronomische uitmuntendheid is een gegeven dankzij de samenwerking met de prestigieuze Grands Chefs Relais & Châteaux. Het maakt niet uit in welk restaurant aan boord u dineert, de invloed is zichtbaar in de grote diversiteit en de presentatie van de gerechten. Mix van culturen Tijdens de cruise maakt u kennis met de Griekse en Turkse cultuur 72 Flying Dutchman Magazine 2/2014 Reisaanbieding en tradities. Vanuit de Griekse stad Kavala kunt u een bezoek brengen aan het Ouzo Museum en een destilleerderij van het bekendste drankje van Griekenland. De spectaculaire, op steile rotsen gebouwde Meteorakloosters zijn vanuit Volos goed te bereiken. Als u bij Mykonos bent, kunt u een boottocht maken naar de ruïnes van het heilige eiland Delos. Op Santorini is het hooggelegen In de Turkse badplaats Marmaris kunt u naar hartenlust winkelen en vanuit Kusadasi is een bezoek aan Efeze, de best bewaarde antieke stad aan de oostkant van de Middellandse Zee, een absoluut hoogtepunt. In Piraeus is de ontscheping en wordt u naar het vliegveld van Athene gebracht voor uw terugvlucht. Tijdens een veelzijdige fly drive door West-Amerika, met verblijf in superior natuurwonderen. Bovendien ervaart u de ultieme vrijheid door met uw eigen huurauto van hoogtepunt naar hoogtepunt te rijden. Meer informatie? Kruis op de antwoordkaart hokje 04 aan. De poort naar San Francisco, de Golden Gate Bridge. Bezoek Efeze, een stad uit het oude Romeinse Rijk vol pracht en praal. >V luchten Amsterdam-San Francisco en Los AngelesAmsterdam met KLM. > Luchthavenbelasting, brandstoftoeslagen en overige taksen. > 18 overnachtingen tijdens uw fly drive in superior hotels. > Uitgebreide reisinformatie en routebeschrijvingen. > 24 uurservice 333TRAVEL. en kunt u een boottocht maken om walvissen te spotten. zijn gokpaleizen, glamour, shows en shoppingmalls. Wellicht kunt u hier een gokje wagen. Gletsjers en gokpaleizen In Yosemite National Park geniet u van gletsjers, watervallen en monolieten. U kunt hier leuk picknicken in de overweldigende natuur, maar pas wel op voor de beren! Via Bakersfield reist u naar Las Vegas. Deze woestijnstad in Nevada is wereldberoemd om Van woestijn naar de kust Na Las Vegas liggen de volgende wereldwonderen al op u te wachten. De vuurrode rots formaties van Zion en Bryce National Park en de Grand Canyon. In Monument Valley kunt u kennismaken met de fascinerende Navajo-cultuur, bijvoorbeeld tijdens een 4WD-tour. Wanneer u over de historische Route 66 naar het woestijndorpje Needles rijdt, krijgt u het gevoel rechtstreeks een filmset te zijn binnengereden. Dan reist u terug naar de kust. In het subtropische San Diego ervaart u een mix van M exicaanse en mediterrane sferen. Uw reis eindigt in Los Angeles, waar u Hollywood, Rodeo Drive en Universal Studios kunt bezoeken. Meer informatie? Kruis op de Hoogtepunten > Langs de Rivièra van Californië. > Bezoek aan San Francisco. > Yosemite National Park en Joshua Tree National Park. > Glitter en glamour in Las Vegas. > Grand Canyon, Bryce en Monument Valley. > Rijden over de Route 66. > Subtropisch San Diego. > De hippe wijken van Los Angeles. Reizen op maat Wilt u deze USA-reis aanpassen, verkorten of verlengen? Elke maatwerkreis met 333TRAVEL naar de USA is mogelijk. Meer informatie 333TRAVEL Productieweg 2 3481 MH Harmelen Tel. (0348) 44 19 51 www.333travel.nl Winnaar Beste Verre Reizen en Populairste Verre Reizen Specialist Zoover Award 2014! 333 TRAVEL.NL DE INDIVIDUELE VERRE REIZEN SPECIALIST antwoordkaart hokje 05 aan. 2/2014 Flying Dutchman Magazine 73

Holidays Reisaanbieding TravelEssence stelde twee prachtige reizen samen: een naar Australië en een naar Nieuw-Zeeland. Van heel dichtbij walvissen kijken bij Albany, in het zuidwesten van Australië. Voor kangoeroes hoeft u niet naar de dierentuin. Ze lopen gewoon rond uw verblijf, in de buurt van Adelaide, Australië. Ontdek Australië in 4 weken vanaf 5.650,- Ervaar in vier weken de ruige outback, het tropische noorden, de steden in het zuiden en maak kennis met de oorspronkelijke inwoners van Australië, de Aboriginals. Tijdens deze rondreis verblijft u in bijzondere accommodaties in o.a. Melbourne, Adelaide, Kings Canyon, Kakadu National Park, Cairns en bij Ayers Rock en het Great Barrier Reef. De reis is inclusief: > Retourvlucht in Economy Class, gedeeltelijk met KLM. > 25 nachten in comfortabele en uniek gelegen lodges, cottages en B&B s. 5-weekse selfdrive door Nieuw-Zeeland vanaf 5.950,- Ontdek het mooiste van het land tijdens deze 5-weekse selfdrive door Nieuw-Zeeland Maak kennis met het echte Australië of Nieuw-Zeeland Makarora, Nieuw-Zeeland: een helikopter brengt u naar de meest afgelegen plekken. Australië en Nieuw-Zeeland zijn veelzijdige landen. De natuur is er mooi op veel plaatsen ronduit spectaculair en er zijn bezienswaardigheden in overvloed. Beide landen hebben een aangenaam klimaat en de mensen zijn vriendelijk. Door dit alles behoren beide landen tot de aangenaamste en meest interessante reisbestemmingen. De lokale kennis en ervaringen van TravelEssence maken het verschil voor uw rondreis door Australië of Nieuw-Zeeland. De medewerkers komen zelf van down-under, hebben er gewoond en veel gereisd. TravelEssence laat u dan ook kennismaken met het échte Australië en Nieuw- Met uw huurauto mag u over de onverharde wegen bij Lake Tekapo, Nieuw-Zeeland. Voor campers is dit verboden. Zeeland. Om optimaal van uw reis te genieten, verblijft u in kleinschalige accommodaties zoals bed and breakfasts, cottages en lodges. Dit zijn comfortabele en sfeervolle onder komens die zich bevinden op mooie plekken in de natuur, met een beperkt aantal gastenkamers en waarvan de eigenaars de omgeving als geen ander kennen. Meet the locals Uw verblijf in kleinschalige accommodaties heeft als voordeel dat u in contact komt met de locals. U kunt volop genieten van hun verhalen en tips, profiteren van hun kennis over de natuur, de dierenwereld, de plaatselijke voorzieningen en de mogelijkheden voor sportieve activiteiten zoals wandelen, fietsen, vissen, kanoën en bergbeklimmen. Uw gastheren kennen de streek als geen ander, ze wijzen u graag de weg naar plekken die u op eigen gelegenheid nooit zou hebben gevonden en in sommige gevallen zijn ze ook graag bereid als gids op te treden. Geen stress Australië en Nieuw-Zeeland zijn landen om grondig en bij voorkeur op het gemak te verkennen. U reist daarom in een rustig tempo van het ene verblijf naar het andere, waarbij u geen grote afstanden hoeft te overbruggen. Onderweg kunt u in alle rust en zonder stress genieten van al het moois dat op uw weg komt. Meer informatie? Kruis op de antwoordkaart hokje 06 aan. Feedback op de reis Wij zouden het op prijs stellen als u, eenmaal terug van uw reis, ons laat weten hoe deze accommodaties bevallen zijn, of u het gevoel hebt dat u op deze manier Australië en Nieuw-Zeeland op een bijzondere manier en grondig hebt leren kennen, en of u optimaal hebt kunnen genieten van wat beide landen te bieden hebben. Lord of the Rings-fan? Slaap in uw eigen privé Hobbit grot in Nieuw-Zeeland. met verblijf in persoonlijke en kleinschalige accommodaties. De reis is inclusief: > Retourvlucht in Economy Class, gedeeltelijk met KLM. > 32 nachten in comfortabele en uniek gelegen lodges, cottages en B&B s. > Overnight cruise door de Doubtful Sound. > Treeplanting trek in het Te Urewera Rainforest. > Kiwi s spotten op Kapiti Island. > Een dag op stap met Maori Hone. Over TravelEssence Als je het over TravelEssence hebt, dan heb je het over unieke reizen naar Australië en Nieuw-Zeeland. De medewerkers hebben allemaal in Australië of Nieuw-Zeeland gewoond en komen daar nog vaak terug. Zij zijn daarom goed in staat om uw plannen, wensen en ideeën te vertalen naar een op maat gemaakte reis. Meer informatie TravelEssence Oudegracht 366 3511 PP Utrecht Tel. (030) 272 53 35 look@travelessence.nl www.travelessence.nl 74 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 75

Holidays Kijk, net als Christus de Verlosser, uit over Rio de Janeiro. Dieren bekijken tijdens een boot - safari in het Selous Wild Reservaat. Reisaanbieding 15-daagse safari & Mafia eiland vanaf 3.590,- p.p. Reisaanbieding 15-daagse rondreis Brazilië vanaf 4.400,- p.p. Beleef het Tanzaniaanse avontuur met een gevarieerde safari en strandvakantie als afsluiter. Uw safari wordt begeleid door een zeer deskundige safarigids. Op deze natuurreis vertrekt u vanuit Rio de Janeiro naar de waterrijke Pantanal, aanschouwt u het natuurgeweld van de Iguaçu watervallen en ontspant u op het strand van Ilha Grande. De genoemde prijs is per persoon op basis van twee personen en inclusief vliegreis met KLM. Bijzonder aan deze reis > Start in het levendige Rio de Janeiro. > Ontdek de schitterende Pantanal. > Snorkel in kraakhelder water. > Hoor de Iguaçu watervallen kletteren. > Voel het fijne witte zand onder uw voeten op Ilha Grande. Advies op maat Deze reis is samengesteld door PagonaTravel, onderdeel van ExperienceTravel. Neem voor een persoonlijk reisadvies op maat contact op met Ingrid van der Aa: i.vanderaa@experiencetravel.nl of bel (073) 548 20 60. Meer informatie PagonaTravel Larenweg 40 5234 KA s-hertogenbosch www.pagonatravel.com Bonito Brazilië Het grootste land van Zuid-Amerika, Brazilië, trekt alle belangstelling naar zich toe. Laat u ook verleiden door het levensritme, de bruisende watervallen, de wetlands van de Pantanal en het tropische Ilha Grande. Brazilië is mooi, groot en divers. Alleen al in het zuiden van het land is veel te ontdekken. Voor u opgaat in de prachtige natuur, maakt u een stadstour door Rio de Janeiro. Zwoele stad Rio de Janeiro strekt zich uit van witte stranden tot groene bergen, met daartussen koloniale wijken en het zwoele geluid van de samba, dat alles met elkaar lijkt te verbinden. Icoon van de stad is de 38 meter hoge Christus de Verlosser, die vanaf de Corcovado-berg (710 meter) al decennialang over Rio en haar inwoners waakt. Ook bezoekt u de bota nische tuin, een oase van rust in het zinderende stadsleven. Tussen kraakheldere wateren In de wetlands van de Pantanal, te midden van een labyrint van rivieren, meren en tropische begroeiing, leeft een grote variëteit aan vogels en houden jaguars en capibara s zich schuil. In de omgeving van Bonito zorgt de kalkstenen bodem voor kraakheldere wateren, waar een eindeloze hoeveelheid kleurige vissen zijn weg vindt. U kunt er niet alleen prachtig snorkelen, maar vindt er ook vele grotten. Ervaar het bijna magische effect van het blauwgroene water van de Gruta da Lago Azul. Spetterende afsluiting De spectaculaire Iguaçu watervallen zijn zowel aan Argentijnse Onvergetelijke reizen op maat Geen twee reizen zijn hetzelfde bij ExperienceTravel, dé specialist in onvergetelijke verre reizen op maat voor moderne ontdekkingsreizigers. www.experiencetravel.nl als aan Braziliaanse zijde het bewonderen waard. U kunt zelfs onder een waterval door varen. De aanlokkelijke zandstranden van Ilha Grande nodigen uit voor een ontspannen afsluiter. Meer informatie? Kruis op de antwoordkaart hokje 07 aan. Bewonder de natuurkracht van water bij de Iguaçu watervallen. Safari en strand in het zuiden van Tanzania Avontuurlijk op safari? Een tropische strandvakantie? Wandelen naar de top van Afrika s hoogste berg? In Tanzania kan het allemaal. Als safariland is Tanzania bekend van o.a. Serengeti en de wereldberoemde Ngorongoro Krater. Maar het zuiden van Tanzania biedt ook prachtige nationale parken en wildreservaten voor een afwis selende safari. Het Selous Wild Reservaat is het grootste beschermde gebied van Afrika. U vindt hier Uw comfortabele safaritent in Ruaha Nationaal park. de grootste buffelpopulatie van Tanzania en vele andere dieren. In dit waterrijk gebied heeft u een ruime keuze aan safari s: te voet, per jeep of per boot. Beste safaritijd Het Ruaha Nationaal Park is een van de best bewaarde geheimen van Tanzania. Met bijzondere en kleinschalige tentenaccommodaties op fantastische locaties en spectaculaire wandelsafari s. De periode juni t/m oktober is de beste tijd van het jaar voor safari s. De dagen zijn warm en de nachten koel. In deze periode ziet u veel olifanten en buffels, die overdag verkoeling zoeken bij en in het water. Strandvakantie De idyllische stranden en de eilanden Mafia, Pemba, Fanjove en Zanzibar zijn dé bestemming voor een strandvakantie na uw safari. Zoekt u een rustige strandbestemming? Dan is bijvoorbeeld het eiland Mafia een aanrader. Een tropisch paradijs, rustig en sfeervol. Mafia ligt in een beschermd marien gebied. Dit is een geweldige plek om te snorkelen en te duiken. Meer informatie? Kruis op de antwoordkaart hokje 08 aan. Tip Explore Tanzania biedt alle reizen op maat. Deze reis is volledig naar uw wens aan te passen. Hoogtepunten > Boot-, wandel- en jeepsafari s in het Selous Wild Reservaat. > Ongerepte natuur en vele dieren in het Ruaha Nationaal Park. > Strandvakantie op Mafia eiland. Reissom Deze 15-daagse reis is te boeken vanaf 3.590,- p.p. op basis van twee personen. Dit bedrag is incl. een 4-daagse safari in Selous en 4-daagse safari in Ruaha met verblijf in een comfortabel tentenkamp, entreegeld Selous en Ruaha, 4-daags verblijf Mafia eiland in sfeervolle accommodatie aan het strand, transfers, binnenlandse vluchten en alle maaltijden. Exclusief Retourvliegreis Amsterdam-Dar es Salaam met KLM (te boeken vanaf 50.000 Award Miles). Meer informatie Explore Tanzania Koninginnelaan 33 7315 BK Apeldoorn Tel. (055) 533 25 50 info@exploretanzania.nl www.exploretanzania.nl 76 Flying Dutchman Magazine 2/2014 2/2014 Flying Dutchman Magazine 77